PL236095B1

PL236095B1 - Triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego, sposób ich otrzymywania oraz ich zastosowanie

Info

Publication number: PL236095B1
Application number: PL422342A
Authority: PL
Inventors: Przemysław Boratyński; Rafał Kowalczyk; Artur Anisiewicz; Joanna Wietrzyk
Original assignee: Inst Immunologii I Terapii Doswiadczalnej Im Ludwika Hirszfelda Polskiej Akademii Nauk; Politechnika Wroclawska
Priority date: 2017-07-25
Filing date: 2017-07-25
Publication date: 2020-11-30
Also published as: PL422342A1

Abstract

Przedmiotem zgłoszenia są triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego, zawierające ugrupowanie 1,2,3-triazolu w pozycji C-2' lub C-6' przedstawione odpowiednio wzorem ogólnym 1 lub wzorem ogólnym 2, w których R oznacza grupę hydroksylową lub wodór oraz triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego, zawierające ugrupowanie 4-(chinolin-2-ylo)-1,2,3-triazolu w pozycji C-9, przedstawione wzorem ogólnym 3. Zgłoszenie dotyczy również sposobów wytwarzania triazolo-chinolinowych pochodnych alkaloidów drzewa chinowego oraz ich zastosowania jako środków przeciwnowotworowych przeznaczonych zwłaszcza do leczenia nowotworów jelita grubego, gruczołu sutkowego, płuc, prostaty oraz powikłań wynikających z ich przerzutownia.

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku są triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego, sposób ich wytwarzania oraz ich zastosowanie w preparacie farmaceutycznym.

Alkaloidy drzewa chinowego pozyskiwane są na drodze ekstrakcji kory roślin z rodzaju Cinchona (L.) [Jucker i Stoll w Ullmanns Enzyklopadie der technischen Chemie, 1953, 3, 213.]. Wykorzystywane są w leczeniu chorób wywołanych przez pierwotniaki z rodziny Plasmodium, oraz w leceniu zaburzeń pracy serca. Znane są pochodne alkaloidów chinowca, w których dołączono pierścień 1,2,3-triazolu w pozycjach 9 oraz 3. Triazolochinoliny znajdują zastosowanie jako inhibitory enzymów obecnych w makrofagach ludzkich, [Cisneros, J. A. i wsp. ACS Med. Chem. Lett., 2017, 8, 124-127] preparaty przeciwgrzybicze, [Thomas, K. D. i wsp. Eur. J. Med. Chem. 2010, 45, 3803-3810] przeciwbakteryjne [Gohil, J. D. i wsp. Ind. J. Adv. Chem. Sci. 2016, 4, 102-113] i przeciwmalaryczne. [Hamann, A. R. i wsp. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2014, 24, 5466-5469; Boechat, N. i wsp. Chem. Biol. Drug Des. 2014, 84, 325-332; Dharshan, J. C. i wsp. Pharma Chemica 2012, 4, 272-281]. Opisano przydatność niektórych triazolochinolin w diagnostyce medycznej do wykrywania BCRP (brest cancer resistance protein) [Zhang, M. R. i wsp., JP 2012136444 A 20120719] oraz zdolność do modulacji agregacji amyloidów, [Jones, M. R. i wsp. J. Inorg. Biochem. 2016, 158, 131-138] oraz właściwości antyoksydacyjne. [Shirame, S. P. i wsp. Asian J. Pharm. Clin. Res. 2014, 7, 163-165]. Triazolochinoliny wykorzystywane są ponadto jako barwniki fluorescencyjne [Zhu, Q. i wsp. CN 106478594 A 20170308].

Dotychczas nie są znane pochodne alkaloidów chinowca zawierające układ triazolochinoliny, w której znajduje się wiązanie chemiczne między ugrupowaniem 1,2,3-triazolu oraz ugrupowaniem chinoliny.

Niektóre inne substancje, zawierające w swojej strukturze pierścienie chinoliny oraz 1,2,3-triazolu nie połączone bezpośrednio, posiadają umiarkowane właściwości cytotoksyczne [Praveena, K. S. S. i wsp. Bioorg. Med. Chem. Lett. (2015), 25(5), 1057-1063] i przeciwnowotworowe [Gong, P. i wsp. CN 104119317 A 20141029]. Ugrupowanie 1,2,3-triazolu wykorzystywano także jako łącznik alkaloidów drzewa chinowego ze znanymi substancjami przeciwnowotworowymi, nieznacznie zmieniając ich właściwości.

Prowadząc poszukiwania aktywnych cytotoksycznie substancji w szeregu heterocyklicznych pochodnych alkaloidów drzewa chinowego niespodziewanie ujawniono znaczną aktywność tych substancji, w których występowało ugrupowanie triazolo-chinolinowe. Dalsze badania wykazały, że sam układ triazolo-chinoliny nie związanej z alkaloidem drzewa chinowego nie posiada istotnej aktywności cytotoksycznej.

Istotą wynalazku są triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego zawierające ugrupowanie 1,2,3-triazolu w pozycji C-2’ lub C-6’ przedstawione odpowiednio wzorem ogólnym 1 lub wzorem ogólnym 2, w których R oznacza grupę hydroksylową lub wodór. Istotą wynalazku są również triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego, zawierające ugrupowanie 4-(chinolin-2-ylo)-1,2,3-triazolu w pozycji C-9 przedstawione wzorem ogólnym 3.

Sposób wytwarzania triazolo-chinolinowych pochodnych alkaloidów drzewa chinowego zawierających ugrupowanie 1,2,3-triazolu w pozycji C-2’ lub C-6’ przedstawionych odpowiednio wzorem ogólnym 1 lub wzorem ogólnym 2, w których R oznacza grupę hydroksylową lub wodór, polega na tym, że pochodną alkaloidu wybraną z grupy obejmującej halogenek i ester sulfonowy poddaje się sekwencji reakcji Sonogashiry, usunięcia grupy silylowej oraz reakcji 1,3-dipolarnej cykloaddycji z alkinem wobec miedzi (I).

Sposób wytwarzania triazolo-chinolinowych pochodnych alkaloidów drzewa chinowego, zawierających ugrupowanie 4-(chinolin-2-ylo)-1,2,3-triazolu w pozycji C-9 przedstawionych wzorem ogólnym 3, polega na tym, że 9-azydoalkaloid poddaje się sekwencji reakcji z 2-etynylochinoliną wobec miedzi (I).

Istotą wynalazku jest również zastosowanie triazolo-chinolinowych pochodnych alkaloidów drzewa chinowego określonych powyżej, przedstawionych wzorami 1-3 oraz ich farmaceutycznie akceptowalnych soli, wodzianów lub solwatów jako środków przeciwnowotworowych, przeznaczonych zwłaszcza do leczenia nowotworów jelita grubego, gruczołu sutkowego, płuc, prostaty.

Zasadniczą korzyścią wynikającą z wynalazku jest utworzenie nowych substancji o właściwościach cytotoksycznych, w których obecność ugrupowania alkaloidu powoduje istotne zwiększenie aktywności oraz selektywności w porównaniu do znanego leku przeciwnowotworowego - cisplatyny.

PL 236 095 Β1

Jako modele badawcze do oceny aktywności nowych substancji wybrano linię ludzkich nowotworów: białaczki mielomonocytowej MV-4-11, raka gruczołu sutkowego MCF-7, raka płuc A549, raka prostaty Du-145, gruczolakoraka jelita grubego HT-29 w odniesieniu do prawidłowych komórek: mysich fibroblastów BALB/3T3 oraz ludzkiego nabłonka gruczołu sutkowego MCF-10A. Dla wszystkich badanych linii nowotworowych, triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego będące przedmiotem wynalazku okazały się posiadać zbliżoną do cisplatyny aktywność przeciwproliferacyjną lub też przewyższać ją nawet 10-krotnie w przypadku 2’-triazolo-pochodnych alkaloidów drzewa chinowego. Dla tej ostatniej grupy wskazano znacząco wyższą selektywność w odniesieniu do pozostałych substancji badanych. Pochodna alkaloidu zawierająca ugrupowanie hydroksyfenylotriazolochinolinowe wykazała szczególnie wysoką aktywność w stosunku do linii ludzkiego gruczolakoraka jelita grubego HT-29. Istotnie, dla 2-(4-(4-hydroksyfenylo)-1,2,3-triazol-1-ylo)chinoliny nie obserwowano właściwości cytotoksycznych.

Wynalazek bliżej przedstawiono w przykładach realizacji oraz na schematach reakcji.

Przykład 1

CuSO₄, K2CO3 Na-askorbinian

IBuOH, H₂O

W celu wytworzenia 9-epi-9-deoksy-9-(4-chinolin-2-ylo-1,2,3-triazol-1-ylo)-chininy próbkę 216 mg 9-epi-9-azydo-9-deoksy-chininy otrzymanej metodą znaną z publikacji [Kacprzak, Gierczykm Tetrahedron: Asymmetry 2010, 21,2740] oraz 248 mg 2-(trimetylosililoetynylo)-chinoliny rozpuszcza się w mieszaninie złożonej z 5 ml tert-butanolu i 2 ml wody i dodaje 40 mg CuSO4-5H2O, 157 mg askorbinianu sodu i 155 mg węglanu potasu. Mieszaninę miesza się intensywnie przez 24 h, po czym mieszaninę rozcieńcza się dichlorometanem i przesącza przez warstwę żelu krzemionkowego, odparowuje na wyparce rotacyjnej.

W celu uzyskania analitycznie czystego produktu, poddaje się go chromatografii na żelu krzemionkowym używając mieszaniny dichlorometanu z metanolem w stosunku objętościowym 20:1. Uzyskuje się 361 mg produktu (75%).

¹H NMR (600 MHz, CDCI3) δ 8.84 (d, J = 4.4 Hz, 1H), 8.28 (s, 1H), 8.26-8.28 (m, 1H), 8.14 (m, 1H), 8.02 (d, J = 9.2 Hz, 2H), 7.94 (d, J = 8.6 Hz, 1H), 7.73 (m, 1H), 7.61 (m, 1H), 7.60 (d, J = 2.5 Hz, 1H), 7.56 (d, J = 4.4 Hz, 1H), 7.43 (m, 1H), 7.34 (m, 1H), 6.52 (d, J = 11.2 Hz, 1H), 5.91 (m, 1H), 5.055.09 (m, 2H), 3.97 (m, 1H), 3.96 (s, 3H), 3.51 (m, 1H), 3.16 (m, 1H), 2.70-2.78 (m, 2H), 2.30 (m, 1H), 1.96 (m, 1H), 1.76 (m, 1H), 1.55-1.65 (m, 2H), 0.91 (m, 1H).

¹³C NMR (151 MHz, CDCI3) δ 158.8, 150.5, 148.6, 147.9, 147.4, 145.1, 141.4, 138.8, 136.8, 132.1, 129.7, 128.8, 128.3, 127.77, 127.74, 127.53, 126.3, 122.4, 121.4, 119.5, 118.8, 114.8, 77.8, 61.0, 58.1,56.1,55.9, 41.1,39.2, 27.76, 27.74 ppm.

HR-MS (ESI-TOF) m/z: 503.2550 (M+H).

Przykład 2

TMS

Pd(PPh₃)₄, Cul

PhCH₃:THF:Et3N

PL 236 095 Β1

W celu wytworzenia 2’-(1-fenylo-1,2,3-triazol-4-ylo)-chininy 1,14 g 2’-bromochininy otrzymanej metodą znaną z publikacji [Wu, Y. i Deng, L. J. Am. Chem. Soc. 2012, 134, 14334-14337] oraz 2,2 ml trimetylosililoacetylenu zawiesza się w mieszaninie 55 ml toluenu, 40 ml tetrahydrofuranu jako rozpuszczalników i 17 ml trietyloaminy. Dodaje się jako katalizatorów 67 mg tetrakistrifenylofosfinapalladu oraz 65 mg jodku miedzi (I). Mieszaninę miesza się w temperaturze pokojowej przez 24 godziny, następnie rozpuszczalniki usuwa się pod obniżonym ciśnieniem na wyparce rotacyjnej. Pozostałość zawiesza się w 60 ml dichlorometanu i przemywa 30 ml 5% wodnego roztworu wodorowęglanu sodu, suszy nad bezwodnym siarczanem magnezu, sączy przez warstwę żelu krzemionkowego przemywając mieszaniną dichlorometanu i metanolu (10:1) i odparowuje na wyparce rotacyjnej uzyskując 1,13 g pośredniego produktu - 2’-(trimetylosililoetynylo)-chininy. Porcję 92 mg produktu pośredniego rozpuszcza się wraz z 0,05 ml azydobenzenu w mieszaninie złożonej z 2 ml tert-butanolu i 1 ml wody i dodaje 0,05 ml 10% wodnego roztworu CuSCM-ShW i 0,15 ml 20% wodnego roztworu askorbinianu sodu oraz 8 mg węglanu potasu. Mieszaninę miesza się intensywnie przez 40 h, po czym mieszaninę rozcieńcza się dichlorometanem ekstrahuje dichlorometanem, suszy nad bezwodnym siarczanem sodu oraz odparowuje na wyparce rotacyjnej. Surowy produkt, z którego w wyniku oczyszczania metodą chromatografii na żelu krzemionkowym eluując mieszaniną chloroformu i metanolu w gradiencie od 20:1 do 5:1, otrzymuje się 51 mg czystego produktu, którego tożsamość potwierdzają dane spektroskopowe.

¹H NMR (600 MHz, CDCh) δ 8.60 (s, 1H), 8.46 (s, 1H), 7.87 (d, J = 9.4 Hz, 1H), 7.77 (d, J = 7.9 Hz, 2H), 7.52 (t, J = 7.8 Hz, 2H), 7.43 (t, J = 7.4 Hz, 1H), 7.20-7.23 (m, 2H), 5.84 (s, 1H), 5.67 (ddd, J = 17.7, 10.3, 7.5 Hz, 1H), 5.40 (s, 1H, OH), 4.93 (d, J = 17.7 Hz, 1H), 4.89 (d, J = 10.3 Hz, 1H), 3.83 (s, 3H), 3.22 (m, 1H), 3.16 (dd, J = 13.4, 10.4 Hz, 1H), 2.76 (m, 1H), 2.69 (m, 1H), 2.34 (m, 1H), 1.98 (m, 1H), 1.78-1.89 (m, 2H), 1.46-1.56 (m, 2H).

¹³C NMR (151 MHz, CDCh) δ 158.0, 149,3, 148.3, 147.1, 144.1, 140.9, 137.0, 131.2, 129.8, 128.9, 126.1, 122.0, 120.5, 120.3, 116.5, 115.1, 101.5, 70.8, 60.2, 56.5, 56.2, 43.5, 39.4, 27.7, 26.8, 20.9.

HR-MS (ESI-TOF) m/z: 468.2408 (M+H).

Przykład 3

CuSOą, K2CO3

Na-askorbinian fBuOH:H₂O

W celu wytworzenia 2’-(1-(4-hydroksyfenylo)-1,2,3-triazol-4-ylo)-chininy postępuje się jak w przykładzie 2, z tą różnicą, że do reakcji z 2’-(trimetylosilyloetynylo)-chininią (137 mg) zamiast azydobenzenu stosuje się p-azydofenol (57,3 mg). Produkt wydziela się z mieszaniny reakcyjnej w formie osadu, który przemywa się wodą i dichlorometanem, dając 75 mg produktu. Produkt jest dobrze rozpuszczalny w DMSO oraz mieszaninie metanolu z dichlorometanem, umiarkowanie rozpuszczalny w metanolu, praktycznie nierozpuszczalny w chloroformie. Ttopn >260°C (rozkład).

¹H NMR (600 MHz, dmso) δ 10.00 (s, 1H, OH), 9.17 (s, 1H), 8.29 (s, 1H), 7.93 (d, J = 9.1 Hz, 1H), 7.79 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.49 (d, J = 2.6 Hz, 1H), 7.39 (dd, J = 9.1,2.6 Hz, 1H), 6.92 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 5.85 (ddd, J = 17.3, 10.5, 7.3 Hz, 1H), 5.72 (d, 1H), 5.28 (m, 1H), 4.95 (d, J = 17.3 Hz, 1H), 4.91 (d, J = 10.5 Hz, 1H), 3.88 (s, 3H), 3.21-3.31 (m, 1H), 3.08 (m, 1H), 2.84 (dd, J = 13.5, 10.2 Hz, 1H), 2.35-2.43 (m, 2H), 2.17 (m, 1H), 1.62-1.76 (m, 4H), 1.40 (m, 1H).

¹³C NMR (151 MHz, dmso) δ 157.9, 157.0, 150.7, 148.3, 147.2, 143.7, 142.6, 130.8, 128.7, 126.7, 122.1, 121.6, 121.1, 116.16, 116.07, 114.2, 102.8, 71.0, 60.9, 56.0, 55.6, 41.9, 40.1,27.4 (2C), 24.0 ppm.

HR-MS (ESI-TOF) m/z: 490.2892 (M+H).

PL 236 095 Β1

Przykład 4

TMS

CuSO₄, K₂CO₃Na-askorbinian tBuOH:H₂O

W celu wytworzenia 6’-(1-(4-hydroksyfenylo)-1,2,3-triazol-4-ylo)-cynchonidyny postępuje się jak w przykładzie 2, z tą różnicą, że do reakcji zamiast 2’-bromo-chininy stosuje się 3,43 g 6’-trifloksy-cynchonidyny znanej z publikacji [Ritter T. i wsp. J. Am. Chem. Soc., 2009, 131, 1662-1663], reakcję z 4 ml trimetylosilyloacetylenu prowadzi się w 26 g diizopropyloaminy jako rozpuszczalniku. Uzyskuje się 5,42 produktu pośredniego - 6’-(trimetylosililoetynylo)-cynchonidyny. Produkt końcowy uzyskano postępując dalej jak w przykładzie 2. Tożsamość produktu potwierdzają przytoczone niżej wyniki spektroskopowe.

¹H NMR (600 MHz, CDCb) δ 8.48 (d, J = 4.2 Hz, 2H), 8.29 (s, 1H), 7.93 (br. s, 2H), 7.77 (d, J = 7.9 Hz, 2H), 7.54 (t, J = 7.9 Hz, 2H), 7.43-7.47 (m, 2H), 5.73 (m, 1H), 5.70 (ddd, J = 17.5, 10.4, 7.8 Hz, 1H), 4.92 (d, J = 17.5 Hz, 1H), 4.87 (d, J = 10.4 Hz, 1H), 3.7 (br, 1H), 3.55 (m, 1H), 3.02-3.10 (m, 2H), 2.67 (m, 1H), 2.58 (m, 1H), 2.27 (m, 1H), 1.79-1.85 (m, 3H), 1.48-1.56 (m, 2H).

¹³C NMR (151 MHz, CDCb) δ 150.2, 149.8, 147.8, 147.5, 141.8, 136.9, 130.6, 129.9, 129.0, 127.9, 126.6, 125.8, 120.5, 119.3, 118.8, 118.6, 114.5, 70.8, 60.5, 56.8, 43.2, 40.0, 28.0, 27.6, 21.5 ppm.

Przykład 5

Opis i schemat oceny aktywności przeciwproliferacyjnej triazolo-chinolin wobec komórek ludzkiej białaczki mielomonocytowej.

Aktywność przeciwproliferacyjna została zbadana na komórkach ludzkiej białaczki MV-4-11 (komórki zawiesinowe) w liczbie 10⁴ na dołek w teście MTT oraz prawidłowych mysich fibroblastach BALB/3T3 (komórki adherentne) w liczbie 10⁴ na dołek w teście SRB.

Po osiągnięciu 80% konfluencji hodowle komórkowe pasażowano, sprawdzano ich żywotność z wykorzystaniem błękitu trypanu, a następnie wysiewano na płytkę 96-cio dołkową w odpowiednim stężeniu w objętości 100 μΙ medium hodowlanego rekomendowanego dla danej linii z dodatkiem płodowej surowicy bydlęcej (FBS) oraz antybiotyków.

Po 24 godzinnej inkubacji płytek w 37°C w wilgotnej atmosferze nasyconej 5% CO2 na komórki nakładano rozcieńczenia badanych związków w stężeniach 200, 20, 2 oraz 0,2 μg/ml w objętości 100 μΙ medium testowego z dodatkiem płodowej surowicy bydlęcej (FBS) oraz antybiotyków w celu uzyskania końcowych stężeń na płytce 100, 10, 1 oraz 0,1 μg/ml (objętość końcowa w każdym dołku płytki = 200 μΙ). Naważki badanych związków rozpuszczano w DMSO do stężenia roboczego 10 mg/ml (stężenie końcowe DMSO w dołkach traktowanych najwyższym rozcieńczeniem 100 μg/ml = 1 %). Równocześnie przygotowywano i nakładano rozcieńczenia DMSO (kontrola rozpuszczalnika) w taki sposób, aby jego stężenie było analogiczne do stężenia rozpuszczalnika w próbkach materiału badanego nakładanych na płytki. Jako związek referencyjny służący do oceny prawidłowego przebiegu testu wybrano cisplatynę, której rozcieńczenia przygotowywano analogicznie jak rozcieńczenia substancji badanych do końcowych stężeń na płytce 10,1,0,1 oraz 0,01 μg/ml. Kontrolę komórek stanowiły dołki, na które wysiewano komórki, a następnie nakładano 100 μΙ medium testowego używanego do przygotowywania rozcieńczeń materiałów badanych. Jednocześnie przygotowywano również kontrolę medium, tj. dołki do których dodawano wyłącznie medium hodowlane.

Po 72 godzinnej ekspozycji płytek na materiały badane (37°C wilgotna atmosfera nasycona 5% CO2) wykonywano test MTT dla linii MV-4-11 oraz SRB dla pozostałych linii. W teście MTT do każdego dołka dodawano 20 μΙ roztworu MTT (bromek 3-(4,5-dimetylo-tiazol-2-ilo)-2,5-difenylotetrazolu) po czym płytki inkubowano przez 4 h w 37°C. Następnie do każdego dołka dodawano 80 μΙ buforu lizującego (mieszanina DMF + SDS) i inkubowano przez kolejne 24 h. Po tym czasie płytki odczytywano za pomocą czytnika płytkowego Synergy H4 przy długości fali 570 nm. Test SRB wykonywano z wykorzystaniem stacji dozująco-płuczącej a na poszczególne etapy składały się: dodanie 50 μL/dołek 50%

PL 236 095 Β1 kwasu TCA i 1-godzinna inkubacja w temperaturze pokojowej, odpłukanie kwasu i medium hodowlanego poprzez 5-krotne przepłukanie dołków 250 μL/dołek wodą destylowaną, dodanie 50 μL/dołek 0,01% roztworu sulforodaminy B i 30-minutowa inkubacja w temperaturze pokojowej, odpłukanie roztworu sulforodaminy B poprzez 6-krotne przepłukanie dołków 200 μL/dołek 1% roztworem kwasu octowego w wodzie, dodanie 150 μί 10 mM roztworu TRIS i 30-minutowa inkubacja. Po tym czasie płytki odczytywano za pomocą czytnika płytkowego Synergy H4 przy długości fali 540 nm.

Po uwzględnieniu i odjęciu absorbancji tła (kontrola medium) zahamowanie proliferacji dla poszczególnych stężeń badanych związków wyliczano według wzoru:

zahamowanie proliferacji: 100*[1-(Ab badana/Ab kontroli)]

Na podstawie uzyskanych zależności zahamowania proliferacji od stężenia substancji badanych określano stężenie materiałów badanych hamujące proliferację komórek w 50% czyli wartość IC50. Uzyskane wyniki zebrano w Tabeli 1.

Tabela 1

Lp.	Substancja	ICsolumoldm'³)	Indeks selektywności
BALB3T3 (prawidłowe)	MV-4-ll (nowotworowe)
I	cisplatyna	9,23±l,40	5,53±1,37	1,7
2	O O	6.29±2.29	4,70±1.37	1,3
3	'^Q\|~ Οι /Ολ JAW n^;n \=/	5,73±1.51	3,49±0,57	1,6
4	ph H₃CO—/⁼N	7,03±0,83	0,53±0,12	13,3

Przykład 6

Opis i schemat oceny aktywności przeciwproliferacyjnej triazolo-chinolin wobec komórek ludzkiego raka gruczołu sutkowego.

Aktywność przeciwproliferacyjna została zbadana w sposób podany w przykładzie 5 na komórkach ludzkiego raka gruczołu sutkowego MCF-7 (komórki adherentne) w ilości 7,5-10³ na dołek w teście SRB oraz prawidłowych komórkach nabłonka gruczołu sutkowego MCF-10A (komórki adherentne) w ilości 10⁴ na dołek w teście SRB.

Na podstawie uzyskanych zależności zahamowania proliferacji od stężenia substancji badanych określano stężenie materiałów badanych hamujące proliferację komórek w 50% czyli wartość IC50. Uzyskane wyniki zebrano w Tabeli 2.

PL 236 095 Β1

Tabela 2

Lp.	Substancja	ICio (timoldnr³)	Indeks selektywności
MCF-10A (prawidłowe)	MCF-7 (nowotworowe)
1	cisplatyna	5.54	1,53 ±0,36	3.6
2	Obi H₃CO < >=\ / Λ	9,23	2,97 ± 1,42	3,1
3	z-z Zz.^/ Π f	2,90	1,84 ± 1.37	1,6
4	ζΐΧγΛ // \ i ^h3CO-^)=n	3,62	2,19 ±0.89	1,6
5	p^h YU^Ns H₃CO—/ )=N γ^. ^Χ'^ίίΌΗ	5,05	2,99 ±0,43	1,7
6	./yC'¹	>100	>100	-

Przykład 7

Opis i schemat oceny aktywności przeciwproliferacyjnej wobec komórek ludzkiego raka płuc.

Aktywność przeciwproliferacyjna została zbadana w sposób podany w przykładzie 5 na komórkach ludzkiego raka płuc A549 (komórki adherentne) w ilości 2,5-10³ na dołek w teście SRB oraz wskazanych w przykładzie 6 prawidłowych komórkach nabłonka gruczołu sutkowego MCF-10A.

Na podstawie uzyskanych zależności zahamowania proliferacji od stężenia substancji badanych określano stężenie materiałów badanych hamujące proliferację komórek w 50% czyli wartość IC50. Uzyskane wyniki zebrano w tabeli 3.

PL 236 095 Β1

Tabela 3

Lp.	Substancja	ICsoiiunoldm³)	Indeks selektywności
MCF-10A (prawidłowe)	A549 (nowotworowe)
I	cisplatyna	5,54	1,06 ±0,2	5,2
2	4? o w T	9,23	3,55 ±0,1	2,6
3	ph Οι ⁿ~N	2,90	2,22 ±0,27	1,3
4	P^H i/ \ / xs_-N ^H3C0 v=/^N	3,62	1,51 ±0,4	2,4
5	pH njCD-^^N^	5,05	2,27 ±0,74	2,22
6	Q=_n^n	>100	>100	-

Przykład 8

Opis i schemat oceny aktywności przeciwproliferacyjnej wobec komórek ludzkiego raka prostaty.

Aktywność przeciwproliferacyjna została zbadana w sposób podany w przykładzie 5 na komórkach ludzkiego raka prostaty Du-145 (komórki adherentne) w ilości 10⁴ na dołek w teście SRB oraz wskazanych w przykładzie 6 prawidłowych komórkach nabłonka gruczołu sutkowego MCF-10A.

Na podstawie uzyskanych zależności zahamowania proliferacji od stężenia substancji badanych określano stężenie materiałów badanych hamujące proliferację komórek w 50% czyli wartość IC50. Uzyskane wyniki zebrano w tabeli 4.

PL 236 095 Β1

Tabela 4

Lp.	Substancja	ICio (pnioldin’³)	Indeks selektywności
MCF-10A (prawidłowe)	DU-145 (nowotworowe)
1	cisplatyną	5.54	0,99 ±0,24	5,6
2	W	9,23	3,35 ±1,05	2,8
3	p^h Ol Zo ^NiN \=/	2,90	3,07 ±0,12	<1
4	?^0H ^Η3<=ο-Ο/^ν	3,62	2,90 ±0,33	1,2
5	pH Ań	5,05	2,79 ±0,38	1,8
6		>100	>100	-

Przykład9

Opis i schemat oceny aktywności przeciwproliferacyjnej wobec komórek ludzkiego raka jelita grubego.

Aktywność przeciwproliferacyjna została zbadana w sposób podany w przykładzie 5 na komórkach ludzkiego gruczolakoraka jelita grubego HT-29 (komórki adherentne) w ilości 10⁴ na dołek w teście SRB oraz wskazanych w przykładzie 6 prawidłowych komórkach nabłonka gruczołu sutkowego MCF-10A.

Na podstawie uzyskanych zależności zahamowania proliferacji od stężenia substancji badanych określano stężenie materiałów badanych hamujące proliferację komórek w 50% czyli wartość IC50. Uzyskane wyniki zebrano w tabeli 5.

PL 236 095 Β1

Tabela 5

Lp.	Substancja	ICsoiiunol dm³)	Indeks selektywności
MCF-10A (prawidłowe)	HT-29 (nowotworowe)
1	cisplatyna	5,54	2.85 ± 1,24	1,9
2	z w o o O	9,23	3,01 ±0,19	3,1
3	OH Q /^-Χλ ⁿ'N	2,90	2,36 ±0,09	1,2
4	pH ^Η3°°λ₌₌/^=ν	3,62	2,13 ±0,63	1,7
5	oh /^N-n	5,05	0,65 ±0,13	7,8
6	z-z ·	>100	>100	-

Zastrzeżenia patentowe

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego, zawierające ugrupowanie 1,2,3-triazolu w pozycji C-2’ lub C-6’przedstawione odpowiednio wzorem ogólnym 1 lub wzorem ogólnym 2, w których R oznacza grupę hydroksylową lub wodór.
2. Triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego, zawierające ugrupowanie 4-(chinolin-2-ylo)-1,2,3-triazolu w pozycji C-9, przedstawione wzorem ogólnym 3.
3. Sposób wytwarzania triazolo-chinolinowych pochodnych alkaloidów drzewa chinowego, zawierających ugrupowanie 1,2,3-triazolu w pozycji C-2’ lub C-6’ przedstawione odpowiednio wzorem ogólnym 1 lub wzorem ogólnym 2, w których R oznacza grupę hydroksylową lub wodór, znamienny tym, że pochodną alkaloidu wybraną z grupy obejmującej halogenek i ester sulfonowy poddaje się sekwencji reakcji Sonogashiry, usunięcia grupy silylowej oraz reakcji 1,3-dipolarnej cykloaddycji z alkinem wobec miedzi (I).
4. Sposób wytwarzania triazolo-chinolinowych pochodnych alkaloidów drzewa chinowego, zawierających ugrupowanie 4-(chinolin-2-ylo)-1,2,3-triazolu w pozycji C-9, przedstawione wzorem ogólnym 3, znamienny tym, że 9-azydoalkaloid poddaje się sekwencji reakcji z 2-etynylochinoliną wobec miedzi (I).
5. Triazolo-chinolinowe pochodne alkaloidów drzewa chinowego określone w zastrz. 1-2, przedstawione wzorami 1-3 oraz ich farmaceutycznie akceptowalne sole, wodziany lub solwaty do zastosowania w leczeniu nowotworów jelita grubego, gruczołu sutkowego, płuc, prostaty.