PL234341B1 - Pokrętło - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest pokrętło do regulacji nastawień, zwłaszcza w symulatorach optycznych.

W stanie techniki nie stwierdzono występowania pokręteł o konstrukcji zbliżonej do konstrukcji ujętej w wynalazku.

Problemy techniczne, które rozwiązuje wynalazek to przede wszystkim możliwość utworzenia bardzo dużej ilości stopni, nawet o wartości mniejszej niż 1 stopień kątowy oraz możliwość zmiany ilości stopni a ponadto dodatkowo: możliwość wykonania pokrętła w bardzo małym rozmiarze, trwałość i odporność na warunki środowiskowe, wysoka precyzja pracy, łatwa regulacja nastawień, w konsekwencji możliwość stosowania zarówno w symulatorach optycznych jak też w mikroskopach, teleskopach, sprzęcie audio/video, rtv/agd, oraz innych, gdzie wymagana jest zmiana parametru o konkretną wartość, ponadto niskie koszty wykonania.

Pokrętło według wynalazku zbudowane z osłony oraz pokrywy oraz charakteryzuje się tym, że pokrętło wewnątrz centralnie wzdłuż osi podłużnej ma potencjometr, którego oś ma poprzeczny do osi podłużnej kanałek a obudowa potencjometru od strony osi ma gwint zewnętrzny przy czym osłona w podstawie ma otwór, w którym jest potencjometr lub przewody elektryczne, oraz otwory, w których umieszczone są kołki oraz śruby, gdzie kołki i śruby łączą osłonę z tuleją A, o kształcie cylindra, w której dolnej części znajdują się dwa otwory na kołki oraz dwa gwintowane otwory na śruby oraz w ścianie bocznej, prostopadle do osi podłużnej tulei A znajdują się co najmniej dwa otwory, umieszczone względem siebie pod kątem alfa, którego wierzchołek znajduje się w osi obrotu tulei A, a w każdym z otworów jest od wewnątrz sprężyna oraz kula, oraz tuleja B ma wewnątrz stopień, przy czym na tuleję A nachodzi tuleja B, która w dolnej części ma zębatkę koronową, umieszczoną na wysokości otworów w tulei A, gdzie kule dociskane sprężynami stykają się z zębatką koronową, oraz w górnej części tulei B jest poprzeczny do osi podłużnej tulei B otwór, w którym umieszczony jest kołek oraz w górną część tulei B wchodzi tuleja C, o wewnętrznej ścianie gwintowanej, która w górnej części ma stopień o średnicy większej niż średnica wewnętrzna stopnia, oraz górna zewnętrzna powierzchnia tulei B ma poprzeczny wpust, w którym w pozycji roboczej znajduje się blokada umieszczona prostopadle do osi podłużnej pokrywy, przy czym potencjometr, osłona, tuleja A, tuleja B, tuleja C oraz pokrywa są umieszczone w jednej wspólnej osi obrotu, ponadto z potencjometrem połączony jest sensor pozycji kątowej o ustalonej odpowiednio rozdzielczości, gromadzący impulsy elektryczne, a całość jest sterowana dedykowanym oprogramowaniem. Wartość kąta alfa jest równoważna sumie wartości kąta β, gdzie kąt β odpowiada odległości między szczytami sąsiednich zębów zębatki koronowej (17), i iloczynu dowolnej liczby naturalnej „i” z ilorazem wartości kąta β do liczby kul Z, zgodnie ze wzorem α = β + (i x (β/Z)). Stosowany może być potencjometr o charakterystyce liniowej lub o charakterystyce dyskretnej. Zębatka koronowa ma nie mniej niż 2 zęby. Średnica kul jest nie mniejsza niż odległość między szczytami sąsiednich zębów zębatki koronowej a wysokość tulei C jest nie mniejsza niż wysokość gwintu zewnętrznego potencjometru. Rozdzielczość potencjometru jest większa niż wynik równania, gdzie dzielna to wartość kąta β a dzielnik to ilość pozycji kul, zgodnie ze wzorem Rp.>^/Z).

Rozwiązanie według wynalazku rozwiązuje problemy techniczne wskazane wyżej.

Przykładowe pokrętło według wynalazku przedstawiono na rysunkach, gdzie fig. 1 przedstawia pokrętło w przekroju podłużnym w stanie rozłożonym, fig. 2 przedstawia pokrętło w przekroju podłużnym w stanie złożonym, fig. 3 przedstawia pokrętło w przekroju podłużnym w stanie złożonym w przesunięciu o kąt 90 stopni względem przekroju na fig. 2, fig. 4 przedstawia tuleję A w widoku perspektywicznym, fig. 5 przedstawia tuleję B w przekroju podłużnym, fig. 6 przedstawia tuleję C w przekroju podłużnym, fig. 7 przedstawia tuleję A w przekroju poprzecznym na wysokości otworów (13), fig. 8 przedstawia pokrętło w przekroju poprzecznym na wysokości otworów (13) w stanie złożonym, fig. 9 przedstawia potencjometr w widoku z boku, fig. 10 przestawia pokrywę w przekroju podłużnym, fig. 11 przedstawia osłonę w przekroju podłużnym, fig. 12 przedstawia osłonę w widoku z góry.

W przykładzie wykonania konkretne pokrętło zbudowane z osłony 1 oraz pokrywy 2, zastosowanych z pokrętła do lunety celowniczej. Pokrętło wewnątrz centralnie wzdłuż osi podłużnej ma potencjometr 3 o charakterystyce liniowej, którego oś 4 ma poprzeczny do osi podłużnej kanałek 5 a obudowa potencjometru 3 od strony osi 4 ma gwint zewnętrzny 6. Osłona 1 w podstawie ma otwór, w którym umieszczono potencjometr 3, oraz dwa otwory 8, w których umieszczone są kołki 9 oraz dwa

PL 234 341 B1 otwory na śruby 10. Kołki 9 i śruby 10 łączą osłonę 1 z tuleją A, o kształcie cylindra, w której dolnej części znajdują się dwa otwory 11 na kołki 9 oraz dwa gwintowane otwory 12 na śruby 10 oraz w ścianie bocznej, prostopadle do osi podłużnej tulei A znajdują się dwa otwory 13, umieszczone względem siebie pod kątem alfa o wartości 41,5 stopnia, którego wierzchołek znajduje się w osi obrotu tulei A, a w każdym z otworów 13 jest od wewnątrz sprężyna 14 oraz kula 15. Tuleja B ma wewnątrz stopień 20, przy czym na tuleję A nachodzi tuleja B, która w dolnej części ma zębatkę koronową 16, umieszczoną na wysokości otworów 13 w tulei A, gdzie kule 15 dociskane sprężynami 14 stykają się z zębatką koronową 16. W górnej części tulei B jest poprzeczny do osi podłużnej tulei B otwór 17, w którym umieszczony jest kołek 18 oraz w górną część tulei B wchodzi tuleja C, o wewnętrznej ścianie gwintowanej, która w górnej części ma stopień 19 o średnicy większej niż średnica wewnętrzna stopnia 20, oraz górna zewnętrzna powierzchnia tulei B ma poprzeczny wpust 21, w którym w pozycji roboczej znajduje się blokada 22 w postaci śruby ampulowej, umieszczona prostopadle do osi podłużnej pokrywy 2, przy czym potencjometr 3, osłona 1, tuleja A, tuleja B, tuleja C oraz pokrywa 2 są umieszczone w jednej wspólnej osi obrotu. Z potencjometrem 3 połączony jest sensor pozycji kątowej o ustalonej odpowiednio rozdzielczości, gromadzący impulsy elektryczne, a całość jest sterowana dedykowanym oprogramowaniem. Odległość między szczytami zębów zębatki koronowej 16 ustalona jest według wzoru α = β + (i x (β/Z)).

Położenie pokrywy 1 względem tulei B ustalane jest za pomocą śruby ampulowej 22, której końcówka blokowana jest we wpuście 21. Położenie osłony 2 względem tulei A jest ustalane za pomocą otworów 8, 11 i 12 oraz kołków 9 i śrub 10. Potencjometr 3 wprowadza się do tulei A, następnie tulei B oraz nakręca na gwint 6 tuleję C. Stopień 19 tulei C oraz stopień 20 tulei B określają graniczne położenie pokrywy 1 pokrętła. Następnie w otwór 17 i kanałek 5 wprowadza się kołek 18 i montuje pokrywę 1 na tulei B. Konkretne parametry prądu potencjometru oraz konkretna skala na pokrywie 1 ustalane są według potrzeb użytkownika.

Claims (8)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Pokrętło zbudowane z osłony (1), pokrywy (2), znamienne tym, że pokrętło wewnątrz centralnie wzdłuż osi podłużnej ma potencjometr (3), którego oś (4) ma poprzeczny do osi podłużnej kanałek (5) a obudowa potencjometru (3) od strony osi (4) ma gwint zewnętrzny (6) przy czym osłona (1) w podstawie ma otwór, w którym jest potencjometr (3) lub przewody elektryczne (7), oraz otwory (8), w których umieszczone są kołki (9) oraz śruby (10), gdzie kołki (9) i śruby (10) łączą osłonę (1) z tuleją A, o kształcie cylindra, w której dolnej części znajdują się dwa otwory (11) na kołki (9) oraz dwa gwintowane otwory (12) na śruby (10) oraz w ścianie bocznej, prostopadle do osi podłużnej tulei A znajdują się co najmniej dwa otwory (13), umieszczone względem siebie pod kątem alfa, którego wierzchołek znajduje się w osi obrotu tulei A, a w każdym z otworów (13) jest od wewnątrz sprężyna (14) oraz kula (15), oraz tuleja B ma wewnątrz stopień (20), przy czym na tuleję A nachodzi tuleja B, która w dolnej części ma zębatkę koronową (16), umieszczoną na wysokości otworów (13) w tulei A, gdzie kule (15) dociskane sprężynami (14) stykają się z zębatką koronową (16), oraz w górnej części tulei B jest poprzeczny do osi podłużnej tulei B otwór (17), w którym umieszczony jest kołek (18) oraz w górną część tulei B wchodzi tuleja C, o wewnętrznej ścianie gwintowanej, która w górnej części ma stopień (19) o średnicy większej niż średnica wewnętrzna stopnia (20), oraz górna zewnętrzna powierzchnia tulei B ma poprzeczny wpust (21), w którym w pozycji roboczej znajduje się blokada (22) umieszczona prostopadle do osi podłużnej pokrywy (2), przy czym potencjometr (3), osłona (1), tuleja A, tuleja B, tuleja C oraz pokrywa (2) są umieszczone w jednej wspólnej osi obrotu, ponadto z pote ncjometrem (3) połączony jest sensor pozycji kątowej o ustalonej odpowiednio rozdzielczości, gromadzący impulsy elektryczne, a całość jest sterowana dedykowanym oprogramowaniem.
2. 2. Pokrętło, według zastrzeżenia 1, znamienne tym, że wartość kąta alfa jest równoważna sumie wartości kąta β, gdzie kąt β odpowiada odległości między szczytami sąsiednich zębów zębatki koronowej (16), i iloczynu dowolnej liczby naturalnej „i” z ilorazem wartości kąta β do liczby kul Z, zgodnie ze wzorem α = β + (i x (β/Ζ)).
3. 3. Pokrętło, według zastrzeżenia 1, znamienne tym, że potencjometr (3) jest potencjometrem o charakterystyce liniowej.

   PL 234 341 Β1
4. 4. Pokrętło, według zastrzeżenia 1, znamienne tym, że potencjometr (3) jest potencjometrem o charakterystyce dyskretnej.
5. 5. Pokrętło, według zastrzeżenia 1, znamienne tym, że zębatka koronowa (16) ma nie mniej niż 2 zęby.
6. 6. Pokrętło, według zastrzeżenia 1, znamienne tym, że średnica kul (15) jest nie mniejsza niż odległość między szczytami sąsiednich zębów zębatki koronowej (16).
7. 7. Pokrętło, według zastrzeżenia 1, znamienne tym, że wysokość tulei C jest nie mniejsza niż wysokość gwintu zewnętrznego (6).
8. 8. Pokrętło, według zastrzeżenia 1 i zastrz. 3, znamienne tym, że rozdzielczość potencjometru (3) jest większa niż wynik równania, gdzie dzielna to wartość kąta β a dzielnik to ilość pozycji kul (15), zgodnie ze wzorem Ρρ.>(β/Ζ).

   Fig. 1

   PL 234 341 Β1

   Fig. 2

   PL 234 341 B1 injD

   Fig. 4

   PL 234 341 Β1

   Fig. 5

   Fig. 6

   PL 234 341 Β1

   Fig. 7

   Fig. 8

   PL 234 341 Β1

   Fig. 10

   PL 234 341 Β1

   Fig. 12