PL233609B1 - Pompa zebata o zazebieniu zewnetrznym - Google Patents

Abstract

Wynalazek dotyczy pompy zębatej o zazębieniu zewnętrznym, która ma korpus, w którym wykonany jest otwór ssący, połączony poprzez komorę roboczą, w której pracują dwa koła zębate, z otworem tłocznym, przy czym koła zębate ułożyskowane są w tulejach ślizgowych osadzonych w korpusie łożyska charakteryzuje się tym, że każda z tulei łożyskowych (2) posiada spiralny rowek (5), który łączy kanał doprowadzający z kanałem odprowadzającym czynnik roboczy i zarówno kanał doprowadzający jak i odprowadzający znajdują się w przestrzeni ssącej, a spiralny rowek (5) ma końce przeciwnych stronach bloku łożyskowego.

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest pompa zębata o zazębieniu zewnętrznym stosowana zwłaszcza w układach hydraulicznych i układach smarowania.

Znana z polskiego zgłoszenia patentowego nr 316090 pompa zębata ma łożyska igiełkowe, przecieki z komory ciśnienia odprowadzane są do otworu ssącego pompy kanałami, wykonanymi w płycie i korpusie, powodując skrócenie drogi i zmniejszenie oporów przepływu. W szczególności komora pompy zaprojektowana została w taki sposób, aby uzyskać strefy sprężania umożliwiające sprężanie większej ilości medium na dłuższym odcinku pomiędzy kołami zębatymi pompy, co pozwala zwiększyć jej wydajność.

Znana z polskiego zgłoszenia patentowego nr P404801 pompa zębata, w korpusie której wykonany jest otwór ssący, połączony poprzez komorę roboczą, w której pracują dwa koła zębate, z otworem tłocznym. W korpusie lub konstrukcji zestawu korpusu wykonane są zatoki połączone z otworem tłocznym, przy czym wewnątrz korpusu symetrycznie po obu stronach otworu tłocznego, wzdłuż komory roboczej na fragmencie lub jej całym obwodzie na całej szerokości kół zębatych, znajduje się przegroda kompensująca luz obwodowy, która jest połączona kanałem z otworem tłocznym i jest wyposażona w drugi kanał.

Pompa zębata o dużej wydajności, do pompowania płynów o dużej lepkości znana jest z polskiego opisu patentowego nr 194708. W pompie między każdym z kół zębatych a wewnętrznymi ściankami komory znajdują się strefy sprężania, które mają grubość zmieniającą się wzdłuż kół zębatych. Kształt stref sprężania sprawia, że lepki płyn, który zasysany jest wskutek obrotów przekładni zębatych, wtłaczany jest w kierunku zgodnym z kierunkiem obrotów przekładni, do zwężającej się stopniowo szczeliny. Szczelina kończy się łagodnym odcięciem przepływu płynu wraz z rozpoczęciem się strefy szczelnej. Kształt stref sprężania sprzyja zwiększeniu ilości wtłaczanego lepkiego płynu i jego sprężeniu. Płyn wpompowany jest między zęby przekładni, co ułatwia całkowite wypełnienie przestrzeni między nimi. Pompa jest bardziej wydajna niż znane pompy i może pracować w większym zakresie prędkości i w stosunkowo większym zakresie lepkości płynu.

Znana ze zgłoszenia patentowego nr P404799 pompa zębata, która cechuje się kołami zębatymi z wykonanymi zaokrąglenia lub ścięciami w rejonie wierzchołka zęba powodując obniżenie pierwotnego zarysu koła zębatego w celu zmniejszenia stopnia pokrycia oraz skrócenia odcinka przyporu, co w konsekwencji ułatwia odprowadzenie cieczy z przestrzeni zasklepionej, która powstałaby w wyniku zazębienia się kół zębatych bez obniżenia zarysu w rejonie wierzchołka.

Znane ze stosowania pompy, w których wykonany jest otwór ssący, połączony poprzez komorę roboczą, w której pracują dwa koła zębate, z otworem tłocznym. W pompach tych na powierzchniach bocznych kół zębatych powstają luzy w wyniku oddziaływania wysokiego ciśnienia na powierzchnię bloku łożyska. W celu kompensacji stosuje się pływające bloki łożyskowe, które dopychane są do powierzchni bocznych kół zębatych ciśnieniem cieczy doprowadzonej odpowiednio ukształtowanymi kanałami na drugą stronę bloku, tak aby przeciwdziałać ciśnieniu odpychającemu i zmianom geometrycznym korpusu.

Istotą rozwiązania według wynalazku jest pompa zębata o zazębieniu zewnętrznym, ma korpus, w którym wykonany jest otwór ssący, połączony poprzez komorę roboczą, w której pracują dwa koła zębate, z otworem tłocznym, przy czym koła zębate ułożyskowane są w tulejach ślizgowych osadzonych w korpusie łożyska, znamienna tym, że każda z tulei łożyskowych posiada spiralny rowek, który łączy kanał doprowadzający z kanałem odprowadzającym czynnik roboczy i zarówno kanał doprowadzający, jak i odprowadzający znajdują się w przestrzeni ssącej, a spiralny rowek ma końce na przeciwnych stronach bloku łożyskowego.

Zaletą rozwiązania jest zwiększony przepływ czynnika w porównaniu do innych typów rowków smarujących przez łożysko, co jest istotne przy smarowaniu i chłodzeniu wysokoobciążonych łożysk w pompach zębatych.

Wynalazek został bliżej przedstawiony w przykładach jego wykonania oraz na rysunkach, na których fig. 1 przedstawia zespół korpusu łożysk ślizgowych z kołami zębatymi, fig. 2 przedstawia korpus łożyska z tulejami ślizgowymi, fig. 3 przedstawia przekrój poprzeczny przez łożysko ślizgowe we fragmencie, w którym wykonano spiralny rowek.

P r z y k ł a d 1

Pompa zębata o zazębieniu zewnętrznym ma korpus, w którym wykonany jest otwór ssący, połączony poprzez komorę roboczą, w której pracują dwa koła zębate 3 i 4, z otworem tłocznym. Koła

PL 233 609 Β1 zębate 3 i 4 ułożyskowane są w tulejach ślizgowych 2 osadzonych w korpusie łożyska 1. Każda z tulei łożyskowych 2 posiada spiralny rowek, który łączy kanał doprowadzający 6 z kanałem odprowadzającym 7 czynnik roboczy. Zarówno kanał doprowadzający, jak i odprowadzający znajdują się w przestrzeni ssącej, a więc nie występuje pomiędzy nimi różnica ciśnień. Wirujące koła zębate 3 i 4, a co za tym idzie, wirujące zgodnie z wskazanym kierunkiem 8 czopy 11 w tulejach łożyskowych 2 powodują ukierunkowany rozkład prędkości 10 cieczy roboczej w spiralnym rowku 5, który jest wynikiem tarcia lepkiego sąsiadujących warstw cieczy. Powstały rozkład prędkości 10 powoduje przepływ czynnika roboczego zgodnie ze wskazanym kierunkiem 9, co jest korzystne ze względu na wymianę czynnika smarującego i odprowadzanie ciepła z łożyska.

Claims (1)

1. Zastrzeżenie patentowe

   1. Pompa zębata o zazębieniu zewnętrznym ma korpus, w którym wykonany jest otwór ssący, połączony poprzez komorę roboczą, w której pracują dwa koła zębate, z otworem tłocznym, przy czym koła zębate ułożyskowane są w tulejach ślizgowych osadzonych w korpusie łożyska, znamienna tym, że każda z tulei łożyskowych (2) posiada spiralny rowek (5), który łączy kanał doprowadzający (6) z kanałem odprowadzającym (7) czynnik roboczy i zarówno kanał doprowadzający, jak i odprowadzający znajdują się w przestrzeni ssącej, a spiralny rowek (5) ma końce na przeciwnych stronach bloku łożyskowego.