PL233119B1 - Kaszt górniczy - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest kaszt górniczy, pełniący rolę obudowy podporowej wyrobisk górniczych, stosowany zwłaszcza w celu zapewnienia stateczności wyrobisk jako dodatkowa obudowa wzmacniająca.

W artykule T. Mikosia pt.: “Historia i rozwój kasztów drewnianych w górnictwie”, Dzieje górnictwa - element europejskiego dziedzictwa kultury, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2008, autor omawia konstrukcje kasztów drewnianych, zwanych także stosami, wykorzystywanych w górnictwie podziemnym, które wykonywane są z drewna okrągłego lub z odpowiednio przygotowanych drewnianych belek prostopadłościennych lub zużytych podkładów kolejowych. Belki układane są na sobie warstwami po dwie lub więcej w warstwie, tak że tworzą zazwyczaj prostopadłościenną konstrukcję ramową, samozakleszczającą się podczas zaciskania wyrobiska. Kaszty takie mogą być puste lub wypełnione np. skałą płonną. Krzyżujące się ze sobą belki kolejnych warstw zazwyczaj łączone są ze sobą za pomocą różnych typów połączeń ciesielskich, którymi mogą być proste zaciosy lub bardziej skomplikowane połączenia precyzyjne.

Z opisu patentowego PL 182388 B1 znana jest konstrukcja kasztu górniczego, zbudowanego z ułożonych na sobie podłużnych belek rozmieszczonych w odstępach i równolegle do sieb ie, poprzecznie do belek w sąsiadujących kolejnych warstwach. W miejscach krzyżowania się belek, w ich górnych i dolnych powierzchniach wykonane są wręby, którymi belki szczepione są ze sobą w sposób znany z techniki ciesielskiej pod nazwą połączenia na zakładkę prostą obustronną z ostatkami, gdzie pozostawione ostatki, czyli wystające poza obrys kasztu końce belek zapewniają nieprzesuwalność połączenia.

Współcześnie stosowane są w kopalniach podziemnych również kaszty zbudowane z zestawu podłużnych belek o przekroju kołowym, ułożonych warstwami na sobie są stosowane obecnie w podziemnych wyrobiskach górniczych, np. w celu wzmocnienia skrzyżowania wyrobisk chodnikowych. Belki jednej warstwy są ułożone poprzecznie do belek w sąsiadujących warstwach, z którymi krzyżują się. Belki nie posiadają wrębów i są łączone za pomocą stalowych klamer ciesielskich, co jest niezbędne zwłaszcza przy większej wysokości kasztu.

Istota wynalazku polega na tym, że wręby znajdują się tylko w górnych częściach belek każdej warstwy kasztu, poza belkami warstwy przystropowej.

Korzystnym jest, gdy wręby mają formę wklęsłych podcięć walcowych o średnicy większej niż średnica belek, natomiast głębokość wrębów nie przekracza 0,25 średnicy belek.

Wynalazek zapewnia stabilność konstrukcji kasztu bez potrzeby stosowania zabezpieczeń, takich jak metalowe klamry ciesielskie, przy zminimalizowanej ilości robót ciesielskich.

Przedmiot wynalazku został przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 oraz fig. 2 przedstawiają schematyczny widok kasztu z boku z dwóch wzajemnie prostopadłych kierunków, natomiast fig. 3 - rozstrzelony widok perspektywiczny dwóch warstw kasztu.

Kaszt (fig. 1 i 2) ma wysokość 168 cm i zawiera dziewięć warstw drewnianych okrąglaków bukowych o średnicy 24 cm i długości 200 cm, które stanowią belki 1 i 2. Każda warstwa kasztu, poza warstwą przystropową składa się z dwóch równoległych belek 1 lub 2. Na spągu wyrobiska ułożone są równolegle w odległości 140 cm dwie belki 1 warstwy pierwszej, na których ułożone są równoległe do siebie dwie belki 2 warstwy drugiej w taki sposób, że spoczywają one we wrębach belek 1 warstwy pierwszej, krzyżując się z nimi pod kątem prostym. W warstwie trzeciej, belki 1 spoczywają we wrębach 3 wykonanych w belkach 2 warstwy drugiej i prostopadle do nich. Analogicznie, w sposób naprzemienny ułożone są kolejne warstwy kasztu, aż do warstwy dziewiątej, której belki przystropowe 1a nie mają wrębów i stanowią warstwę przystropową. Przestrzeń wewnątrz kasztu wypełniona jest skałą płonną, która nie została uwidoczniona na rysunku. Wręby 3 posiadają formę podcięć walcowych o osi prostopadłej do osi podłużnej belek 1 i 2 i usytuowane są na obu końcach belek 1 i 2 w ich górnej części. Środek dna każdego wrębu znajduje się 30 cm od najbliższego końca belki. W przekroju pionowym, przechodzącym przez oś podłużną belki wręby 3 tworzą odcinek koła o średnicy 40 cm i wysokości 6 cm, odpowiadającej głębokości podcięcia 3 w belkach 1 i 2.

Claims (2)

Zastrzeżenia patentowe

1. Kaszt górniczy, zbudowany z podłużnych okrągłych belek, ułożonych na sobie poziomymi warstwami, przy czym belki sąsiednich warstw krzyżują się i opierają na sobie we wklęsłych wrębach, tworząc konstrukcję w kształcie graniastosłupa prostego lub zespołu graniastosłupów prostych, zaś każda warstwa zawiera przynajmniej dwie belki, znamienny tym, że wręby (3) znajdują się tylko w górnych częściach belek (1 i 2) każdej warstwy, poza belkami przystropowymi (1a), które nie posiadają wrębów (3).

2. Kaszt górniczy według zastrz. 1, znamienny tym, że wręby (3) mają formę wklęsłych podcięć walcowych o średnicy większej niż średnica belek (1 i 2), natomiast głębokość wrębów nie przekracza 0,25 średnicy belek (1 i 2).