PL228463B1 - Okno dachowe z zawiasem o podwyzszonej odpornosci na włamanie - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest okno, w szczególności okno dachowe, wyposażone w zawias o wzmocnionej konstrukcji, utrudniający wyłamanie skrzydła z ościeżnicy. Zawias tego typu, w zależności od szczegółowego rozwiązania, może być stosowany we wszystkich typach okien dachowych. Problemem w oknach dachowych jest ich słaba odporność na włamanie poprzez siłowe wyłamanie skrzydła z ościeżnicy. Zazwyczaj odbywa się to przez wyrwanie, niezabezpieczonego w typowych rozwiązaniach, zawiasu z ościeżnicy, co jest czynnością stosunkowo łatwą przy użyciu łomu. W oknach o konstrukcji częściowo wystającej ponad powierzchnię pokrycia dachowego wyłamanie zawiasu jest dodatkowo ułatwione, ponieważ gniazdo z osadzonym zawiasem znajduje się w górnym fragmencie ościeżnicy, osłoniętym jedynie przez oblachowanie. W szczególności dotyczy to okien dachowych ze skrzydłem przechylnym lub obrotowym oraz odchylnym, w których oś obrotu skrzydła znajduje się w części ościeżnicy wystającej ponad powierzchnię pokrycia dachowego. Okna przechylne zgodnie z normą EN12519 mają zawiasy umiejscowione w ramiakach bocznych, zaś okna obrotowe, w ramiakach: dolnym i górnym. Ponieważ w literaturze branżowej dotyczącej okien dachowych zarówno okna ze skrzydłem przechylnym jak i obrotowym nazywane są oknami obrotowymi, w dalszym opisie będzie używane takie właśnie określenie. W oknach obrotowych ze skrzydłem przechylnym oś obrotu skrzydła jest usytuowana zazwyczaj na równoległych naprzeciwległych ramiakach bocznych, pomiędzy naprzeciwległymi względem siebie ramiakiem górnym i ramiakiem dolnym. Znane są zawiasy do okien obrotowych składające się z części osadzanej na ościeżnicy i z części osadzanej na skrzydle okiennym. Każda część zawiasu ma płytkę bazową z otworami na wkręty, mocujące tę część odpowiednio do ościeżnicy albo do ramy skrzydła. Na każdej płytce bazowej są elementy łączące obie płytki i umożliwiające obrót tych płytek bazowych względem siebie.

Znane są również okna dachowe odchylno-obrotowe z osią odchylną przy górnym ramiaku ościeżnicy oraz z osią obrotową w środkowej części skrzydła okiennego, znajdującą się w niewielkiej odległości od powierzchni przeszklenia, przy czym dla danego otwarcia w oknie tym jest możliwa do użytkowania zazwyczaj jedna, wybrana funkcja obrotowa lub odchylna.

Okna dachowe wyposażone są od ich strony zewnętrznej w osłony, zwykle z blachy metalowej, chroniące ościeżnicę i ramę skrzydła przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych. Osłony są również utrudnieniem dla włamywacza przy próbie wyłamania skrzydła. Nie stanowią jednak zabezpieczenia przed takim działaniem i w znanych dotychczas rozwiązaniach w oknach drewnianych istnieje łatwy sposób wyłamania skrzydła razem z zawiasem, zazwyczaj mocowanym płytko w ramiaku ościeżnicy, poprzez siłowe jego wyrwanie lub oderwanie fragmentu ościeżnicy, wystającego ponad powierzchnię pokrycia dachowego.

Znane jest ze zgłoszenia WO 2010005330 A2 rozwiązanie zawiasu obrotowego okna dachowego zawierającego elementy wzmacniające, wspomagające mocowanie zawiasów zarówno w skrzydle jak i w ościeżnicy okna. Płytki bazowe zawiasu zawierają prostopadle odgięte fragmenty, wpuszczane do korpusów ramy skrzydła i ościeżnicy, które mają przelotowe otwory do utwierdzania za pomocą wkrętów. Rozwiązanie to znacząco poprawia jakość i trwałość połączenia zawiasu ze skrzydłem i ościeżnicą. Nie jest jednak skuteczne jako zabezpieczenie przed wyłamaniem zawiasu razem z fragmentem ościeżnicy. Takim zabezpieczeniem może być rozwiązanie ujawnione w zgłoszeniu EP 2426305 A1. Drewniana ościeżnica, której pokazany ramiak boczny z zamontowanym zawiasem, wykonany jest z kilku sklejonych warstw drewna, ma metalową klamrę chroniącą ją przed próbą rozłupania lub innego mechanicznego działania w celu jej podziału i wyrwania zawiasu. Metalowa klamra zagięta w kształcie liter L lub w postaci ceownika z ramionami wpuszczonymi w korpus ramiaka bocznego, umiejscowiona jest po wewnętrznej stronie ościeżnicy i wzmacnia ją we fragmencie służącym do osadzenia i zamocowania zawiasu. Zastosowanie profili z drewna klejonego ułatwia wkomponowanie klamry w korpus ramiaka bocznego. Rozwiązanie to wzmacnia ten fragment ościeżnicy i stanowi istotną przeszkodę przy próbie wyłamania zawiasu obrotowego okna dachowego. Rozwiązanie to nie jest jednak skuteczne przy próbie siłowego rozłupania ościeżnicy drewnianej i wyrwania całego jej fragmentu wystającego ponad powierzchnię pokrycia dachowego w okolicy zawiasu.

Celem proponowanego rozwiązania jest zawias okna dachowego o podwyższonej odp orności na włamanie, mający elementy zabezpieczające przed siłowym jego wyrwaniem z ościeżnicy drewnianej, łącznie z wyrwaniem całego fragmentu ościeżnicy wystającej ponad powierzchnię pokrycia dachowego.

PL 228 463 B1

Istotą wynalazku jest płyta wzmacniająca umiejscowiona na zewnętrznej bocznej powierzchni ościeżnicy, połączona z zawiasem za pomocą korzystnie śrub kotwiących, mocowana do ościeżnicy lub konstrukcji dachu poniżej płaszczyzny montażu okna. Zasadniczo płaszczyzna montażu okna jest to górna zewnętrzna płaszczyzna konstrukcji dachu, wyznaczona przez elementy konstrukcji dachu, najczęściej łaty, deski lub płyty, do których mocowana jest ościeżnica.

Zespół zawiasu z płytą wzmacniającą może być stosowany we wszystkich typach okien dachowych jako zabezpieczenie przed wyrwaniem zawiasu z ościeżnicy, zwłaszcza w oknach o konstrukcji wystającej ponad powierzchnię pokrycia dachowego. W szczególności dotyczy to okien dachowych ze skrzydłem przechylnym, obrotowym lub odchylnym, w których oś obrotu skrzydła względem ościeżnicy znajduje się w części ościeżnicy wystającej ponad powierzchnię pokrycia dachowego.

W oknach dachowych ze skrzydłem przechylnym lub obrotowym według wynalazku, oś obrotu skrzydła jest usytuowana na korzystnie równoległych naprzeciwległych ramiakach ościeżnicy. Zawiasy składają się z części ościeżnicowej, osadzanej w ościeżnicy i z części skrzydłowej, osadzanej w skrzydle okiennym. Obie części zawiasu mają płytki bazowe z otworami na wkręty, mocujące je odpowiednio do ościeżnicy albo do ramy skrzydła. Obie płytki bazowe mają elementy, służące do wzajemnego obrotowego ich połączenia.

Płytka bazowa ościeżnicowa osadzona jest w gnieździe bazowym i ma co najmniej jeden otwór dla śrub kotwiących. Śruba kotwiąca łączy płytkę bazową ościeżnicową z płytą wzmacniającą, osadzoną zasadniczo na bocznej zewnętrznej powierzchni ościeżnicy. Do realizacji połączenia wymagane jest, aby w pozycji złożonej otwory montażowe w płytce bazowej ościeżnicowej, otwory przelotowe w ościeżnicy oraz otwory w płycie wzmacniającej były współosiowe. Połączenie płyty wzmacniającej z płytką bazową ościeżnicową za pomocą śrub kotwiących powinno być tak wykonane, aby nie było możliwości ich odkręcenia od zewnętrznej strony ościeżnicy. Jednym z możliwych rozwiązań jest zastosowanie śrub kotwiących z łbem w kształcie uniemożliwiającym ich odkręcenie z zewnątrz, np. grzybkowym, usytuowanym po zewnętrznej strony ościeżnicy. Możliwe jest też wykonanie otworów gwintowanych w płycie wzmacniającej i wkręcanie śrub kotwiących od strony płytki bazowej ościeżnicowej.

Płyta wzmacniająca jest elementem korzystnie w postaci pasa blachy z otworami montażowymi i otworami dla środków mocujących do ościeżnicy. Jej długość, rozumiana jako wymiar w kierunku zasadniczo prostopadłym do płaszczyzny głównej okna, jest dobrana do głębokości ościeżnicy, tak aby zasadniczo nie wystawała poza obrys ramiaka ościeżnicy. Istotną cechą wynalazku jest umiejscowienie środków mocujących płytę wzmacniającą do ościeżnicy poniżej płaszczyzny montażu okna. Szerokość płyty wzmacniającej nie jest istotna dla celów niniejszego opisu. Wymiar ten powinien jednak zapewniać wystarczająco dużą powierzchnię dla umiejscowienia środków mocujących łączących płytę wzmacniającą z ościeżnicą oraz wystarczającą wytrzymałość mechaniczną. Jako środki mocujące płytę wzmacniającą do ościeżnicy drewnianej można korzystnie użyć wkręty, wkręcane do korpusu ościeżnicy przez otwory montażowe.

Jako dodatkowe wzmocnienie osadzenia części ościeżnicowej zawiasu w ościeżnicy można wykorzystać jeden ze wsporników montażowych ościeżnicy okna, mocując go do płyty wzmacniającej. Wspornik montażowy jest zasadniczo kątownikiem z blachy, służącym do mocowania ościeżnicy okna do elementu konstrukcji dachu, który korzystnie w całości znajduje się poniżej płaszczyzny montażu okna. Pierwsze ramię wspornika jest mocowane do płyty wzmacniającej lub przez płytę wzmacniającą do ościeżnicy, a drugie ramię znajduje się w pozycji, w której jego powierzchnia montażowa jest zasadniczo równoległa do powierzchni elementu konstrukcji dachu, na którym drugie ramię jest osadzone i do którego jest mocowane.

Alternatywnie płyta wzmacniająca ma ramię poprzeczne z otworami dla środków mocujących do połączenia z konstrukcją dachu, wygięte pod kątem zasadniczo prostym do płaszczyzny płyty wzmacniającej, którego powierzchnia montażowa jest zasadniczo równoległa do powierzchni elementu konstrukcji dachu, na którym ramię poprzeczne jest osadzone i do którego jest mocowane. Ramię poprzeczne w jednym z możliwych rozwiązań jest wykonane poprzez wykonanie korzystnie dwóch przecięć do siebie równoległych oraz prostopadłych do płaszczyzny montażu okna, następnie wygięcie tak wydzielonego fragmentu płyty montażowej względem osi gięcia zasadniczo równoległej do krawędzi ościeżnicy.

Uzyskuje się w ten sposób pośrednie mocowanie zawiasu do konstrukcji dachu, za pomocą elementów o zwiększonej wytrzymałości mechanicznej, co dodatkowo znacząco wzmacnia ochronę antywyważeniową zawiasu okna dachowego.

PL 228 463 B1

Okno dachowe według wynalazku zamontowane w konstrukcji dachu ze skrzydłem w pozycji zamkniętej pokazano na rysunkach jak niżej:

Fig. 1 - Izometryczny widok zestawu ościeżnicy z kompletnym zawiasem obrotowego okna dachowego zamontowanego w konstrukcji dachu.

Fig. 2 - Przekrój poprzeczny przez fragment okna dachowego ze skrzydłem obrotowym, wyposażone w płytę wzmacniającą o długości nie wykraczającej poza obrys ościeżnicy.

Fig. 3 - Przekrój poprzeczny przez fragment okna dachowego ze skrzydłem obrotowym, wyposażone w płytę wzmacniającą o długości nie wykraczającej poza obrys ościeżnicy oraz wspornik montażowy służący do połączenia ościeżnicy do konstrukcji dachu.

Fig. 4 - Przekrój poprzeczny przez fragment okna dachowego ze skrzydłem obrotowym, wyposażone w płytę wzmacniającą z ramieniem poprzecznym, mającą funkcjonalność połączonej płyty wzmacniającej i płyty montażowej przedstawionych na rysunku Fig. 3.

Okno dachowe z zawiasem o podwyższonej odporności na włamanie w pierwszym przykładzie wykonania, pokazanym w przekroju na rysunku Fig. 2, jest oknem ze skrzydłem 1 przechylnym osadzonym na zawiasach 2, w którym oś obrotu skrzydła 1 jest usytuowana na korzystnie równoległych naprzeciwległych ramiakach bocznych 3, pomiędzy naprzeciwległymi względem siebie ramiakiem górnym 4 i ramiakiem dolnym 5. Zawias 2 składa się z części ościeżnicowej, osadzanej w ramiaku bocznym 3 ościeżnicy i z części skrzydłowej, osadzanej w skrzydle 1. Płytka bazowa skrzydłowa 21 służy do osadzenia i mocowania zawiasu 2 w skrzydle 1, zaś płytka bazowa ościeżnicowa 22 służy do osadzenia i mocowania zawiasu 2 w ramiaku bocznym 3. Obie płytki bazowe zawiasu - płytka bazowa skrzydłowa 21 - płytka bazowa ościeżnicowa 22 - mają otwory na wkręty, mocujące je odpowiednio do ramy skrzydła 1 albo do ramiaka bocznego 3 ościeżnicy. Obie płytki bazowe mają ponadto elementy służące do wzajemnego obrotowego ich połączenia.

Płytka bazowa ościeżnicowa 22 osadzona jest w gnieździe bazowym 31 i ma dwa otwory montażowe 23 dla śrub kotwiących 6. Zadaniem gniazda bazowego 31 jest precyzyjne i trwałe utrzymywanie osadzonej płytki bazowej ościeżnicowej 22. Jest to realizowane w zależności od rozwiązania poprzez zespół elementów osadczych, takich jak kołki, wkręty, śruby i podpory, nie pokazane szczegółowo na rysunkach. Śruby kotwiące 6 łączą płytkę bazową ościeżnicową 22 z płytą wzmacniającą 7, osadzoną na bocznej zewnętrznej powierzchni ramiaka bocznego 3. Płyta wzmacniająca 7 jest płaskim, korzystnie prostokątnym pasem blachy z otworami gwintowanymi 71, które są współosiowe z otworami montażowymi 23 oraz korzystnie z otworami przelotowymi 32 w ościeżnicy 3. Długość l płyty wzmacniającej 7, tzn. wymiar w kierunku zasadniczo prostopadłym do płaszczyzny głównej okna, jest dopasowana do głębokości ościeżnicy, tak aby nie wystawała poza obrys ramiaka bocznego 3. Płyta wzmacniająca 7 ma co najmniej dwa punkty mocujące do ramiaka bocznego 3, w postaci wkrętów 8, wkręcanych przez otwory 72 do ramiaka bocznego 3. Wymienione punkty mocujące płytę wzmacniającą 7 umiejscowione są w dolnej części ramiaka bocznego 3, poniżej płaszczyzny montażu okna. Szerokość płyty wzmacniającej jest dobrana w sposób zapewniający wystarczającą powierzchnię dla umiejscowienia otworów gwintowanych 71 i otworów 72, a także wystarczającą wytrzymałość mechaniczną. Górne powierzchnie elementów konstrukcyjnych dachu, w tym przypadku łat, wyznaczają płaszczyznę montażu 9 okna.

Okno dachowe z zawiasem o podwyższonej odporności na włamanie w drugim przykładzie wykonania, pokazanym w przekroju na rysunku Fig. 3, posiada wszystkie elementy pokazane i opisane w pierwszym przykładzie wykonania. Dodatkowym elementem w tym rozwiązaniu jest wspornik montażowy 10, będący dodatkowym wzmocnieniem mocowania płytki bazowej ościeżnicowej 22. Wspornik montażowy 10 jest kątownikiem wygiętym z blachy, którego ramię pionowe 101 jest mocowane wkrętami 8 przez otwory 72 do ramiaka bocznego 3. Ramię poziome 102 wspornika montażowego 10 jest zasadniczo prostopadłe do ramienia pionowego 101 oraz zasadniczo równoległe do powierzchni elementu konstrukcji dachu (łaty, płyty, itp.), na którym ramię poziome 102 jest osadzone i do którego jest mocowane. Uzyskuje się w ten sposób pośrednie mocowanie zawiasu 2 do konstrukcji dachu, za pomocą elementów o zwiększonej wytrzymałości mechanicznej, co dodatkowo znacząco wzmacnia ochronę antywyważeniową okna dachowego. Górne powierzchnie elementów konstrukcji dachu, na których osadzone są ramiona poziome 102 wsporników montażowych 10 po obu stronach ościeżnicy wyznaczają płaszczyznę montażu 9 okna.

Okno dachowe z zawiasem o podwyższonej odporności na włamanie w trzecim przykładzie wykonania, pokazanym w przekroju na rysunku Fig. 4, posiada zasadniczo taką samą funkcjonalność jak rozwiązanie pokazane w drugim przykładzie wykonania.

PL 228 463 B1

Wspornik montażowy 10, będący odrębnym elementem zestawu, jest zastąpiony ramieniem poprzecznym 73, pełniącym funkcję ramienia poziomego 102 z drugiego przykładu wykonania. Ramię poprzeczne 73 jest w tym wykonaniu jednolitym elementem z płytą wzmacniającą 7, stanowiącym jej część. Ramię poprzeczne 73 jest wygięte pod kątem zasadniczo prostym do płaszczyzny płyty wzmacniającej 7. Powierzchnia montażowa ramienia poprzecznego 73 jest korzystnie równoległa do powierzchni elementu konstrukcji dachu, na którym ramię poprzeczne 73 jest osadzone i do którego jest mocowane. Górne powierzchnie elementów konstrukcji dachu, na których osadzone są ramiona poprzeczne 73 płyt wzmacniających 7 po obu stronach ościeżnicy wyznaczają płaszczyznę montażu 9 okna. Ramię poprzeczne 73 korzystnie posiada otwory dla środków mocujących do konstrukcji dachu. Ramię poprzeczne 73 jest uformowane poprzez wykonanie korzystnie dwóch przecięć do siebie równoległych oraz prostopadłych do płaszczyzny montażu okna, następnie wygięcie tak wydzielonego dolnego fragmentu płyty wzmacniającej 7 względem osi gięcia zasadniczo równoległej do krawędzi ościeżnicy. Poprzez zmianę, na etapie produkcji, położenie osi gięcia ramienia poprzecznego 73, można określać głębokość osadzenia okna w dachu.

Claims (5)

1. Okno, w szczególności okno dachowe, z ościeżnicą drewnianą składającą się zasadniczo z ramiaka dolnego i ramiaka górnego oraz ułożonych do nich zasadniczo prostopadle ramiaków bocznych, mające skrzydło przechylne lub obrotowe, z zawiasami mocowanymi zasadniczo symetrycznie do naprzeciwległych ramiaków, lub mające skrzydło odchylne z zawiasami mocowanymi wyłącznie do jednego z ramiaków ościeżnicy, przy czym zawiasy składają się z części skrzydłowej, osadzanej w skrzydle okiennym i z części ościeżnicowej, osadzanej w ościeżnicy, przy czym profil ościeżnicy w obszarze montażu zawiasu ma element wzmacniający połączony z częścią ościeżnicową zawiasu, wykonany zasadniczo z płaskiej blachy, którego płaszczyzna główna jest zasadniczo równoległa do zewnętrznej bocznej powierzchni ościeżnicy, znamienne tym, że element wzmacniający stanowi płyta wzmacniająca (7), umiejscowiona na zewnętrznej bocznej powierzchni ościeżnicy i mocowana do ościeżnicy w obszarze zagłębionym poniżej płaszczyzny montażu (9) okna.

2. Okno według zastrzeżenia 1, znamienne tym, że płyta wzmacniająca (7) jest połączona z płytką bazową ościeżnicową (22) zawiasu (2) za pomocą co najmniej jednej śruby kotwiącej (6), przechodzącej na wskroś profilu ościeżnicy, której oś jest korzystnie prostopadła do powierzchni płyty wzmacniającej (7).

3. Okno według zastrzeżenia 2, znamienne tym, że płyta wzmacniająca (7) ma otwory gwintowane (71), do których wkręcane są śruby kotwiące (6), których łeb osadzony jest na płytce bazowej ościeżnicowej (22).

4. Okno według dowolnego z zastrzeżeń 1, albo 2, albo 3, znamienne tym, że płyta wzmacniająca (7) ma ramię poprzeczne (73) do połączenia z konstrukcją dachu, wygięte pod kątem zasadniczo prostym do płaszczyzny płyty montażowej (7), którego powierzchnia montażowa jest zasadniczo równoległa do powierzchni elementu konstrukcji dachu, na którym ramię poprzeczne (73) jest osadzone.

5. Okno według dowolnego z zastrzeżeń 1, albo 2, albo 3, znamienne tym, że ma wspornik montażowy (10), mocowany wkrętami (8) przez otwory (72) do ościeżnicy, a powierzchnia montażowa ramienia poziomego (102) jest zasadniczo równoległa do powierzchni elementu konstrukcji dachu, na którym jest osadzone.