PL222740B1 - Układ zamka i klucza oraz klucz - Google Patents

Abstract

Przedmiotem wynalazku jest układ zamka i klucza oraz klucz, przy czym zamek posiada co najmniej jeden blokujący cylinder. Układ zamka i klucza, w którym zamek ma co najmniej jeden blokujący cylinder (1), który jest obracany w swojej obudowie (2) oraz na swoim wewnętrznym końcu jest wyposażony w zewnętrzny promieniowy rowek ze sprężynującym pierścieniem wprowadzonym dla osiowego ustabilizowania położenia cylindra (1) w korpusie obudowy (2). Trzon płaskiego klucza do obsługiwania tego zamka ma karby do osadzania i ustawiania bębenkowych bolców na jednej z jego krawędzi oraz co najmniej jeden osadzony kształtowany karb na przeciwległej grzbietowej krawędzi. W obszarze pomiędzy zewnętrznym promieniowym rowkiem z wprowadzonym sprężynującym pierścieniem a powierzchnią cylindra (1) cylinder (1) jest wyposażony w dodatkowy promieniowy rowek (9) do wprowadzania oporowego elementu o zmiennym usytuowaniu wzdłuż wzdłużnej osi, zamocowanego na swoim miejscu, który współpracuje z kluczem do zamka, którego trzon ma na swojej przeciwległej grzbietowej krawędzi usytuowanej wzdłuż osi wzdłużnej klucza zasadniczo prostopadłą oporową powierzchnię, utworzoną przez tylną stronę kształtowanego karbu, którego przednia strona otwiera się ukośnie w kierunku wierzchołka trzonu. W roboczym położeniu wprowadzonego klucza, aby stabilizować wymagane położenie zamknięcia po dolnej stronie klucza wzdłuż bębenkowych bolców oraz blokujących kołków zamka, ta oporowa powierzchnia opiera się na oporowym elemencie, natomiast przeciwległy oporowy element obudowy (2) zanika jest wyposażony w zagłębienie (14) mające kształt oraz głębokość odpowiadające kształtowi i grubości oporowego elementu. Klucz jest wyposażony w oporowy element wzdłuż zewnętrznej oporowej powierzchni w przedniej powierzchni cylindra (1) i/lub obudowy (2) zamka, przy czym odległość pomiędzy tą zewnętrzną oporową powierzchnią od osi któregokolwiek z bębenkowych bolców zmienia się losowo. Układ zamka i klucza, w którym zamek ma co najmniej jeden blokujący cylinder (1) z kanałem klucza dla klucza, który jest obracany w swojej obudowie (2) oraz na swoim wewnętrznym końcu jest wyposażony w wewnętrzny oporowy element, zamocowany na swoim miejscu i dostosowany do współpracowania z kluczem. Klucz jest wyposażony w co najmniej jeden oporowy element przy części zamka wybranej z grupy obejmującej sprężynujący pierścień (8), dystansowy pierścień, krzywkę, sprzęgło, kołek pod łącznikowym sprzęgłem oraz przedłużające gniazdo, gdzie odległość co najmniej jednego takiego oporowego elementu klucza od osi jednego z bębenkowych bolców zamka zmienia się losowo. Klucz do stosowania w tym układzie jest wyposażony w co najmniej jeden oporowy element, współpracujący z zewnętrzną oporową powierzchnią w przedniej powierzchni głowicy cylindra (1) i/lub obudowy (2) zamka, a także ewentualnie jeden oporowy element wzdłuż części zamka wybranej z grupy obejmującej sprężynujący pierścień (8) cylindra (1), dystansowy pierścień, krzywkę, sprzęgło, kołek pod sprzęgłem oraz przedłużające gniazdo, gdzie odległość co najmniej jednego z tych oporowych elementów klucza od osi któregokolwiek z bębenkowych bolców zamka zmienia się losowo.

Description

Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222740 (13) B1 (51) Int.Cl.

(21) Num^{er z}gł^os^zeni^a: ⁴⁰36⁷9 E05B 27/02 (2006.01)

E05B 19/02 (2006.01) E05B 19/06 (2006.01) (22) Data zgłoszenia: 25.04.2013 (54)

Układ zamka i klucza oraz klucz

(30) Pierwszeństwo: 31.07.2012, CZ, 2012-26473	(73) Uprawniony z patentu: ASSA ABLOY Czech & Slovakia s.r.o., Rychnov nad Kneźnou, CZ
(43) Zgłoszenie ogłoszono: 03.02.2014 BUP 03/14	(72) Twórca(y) wynalazku: JIRI HOLDA, Jaromer, CZ
(45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.08.2016 WUP 08/16	(74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Sławomir Budziński

PL 222 740 B1

Opis wynalazku

Dziedzina wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest układ zamka i klucza, oraz klucz przy czym zamek posiada co najmniej jeden blokujący cylinder.

Stan techniki

Płaskie klucze do zamka bębenkowego według znanej konstrukcji opierają się występem w dolnej lub bocznej krawędzi trzonu klucza w jej przejściowej części, w pobliżu głowicy klucza, na powierzchni obrotowego cylindra zamka, co wyznacza część zamknięcia ukształtowaną na dolnej krawędzi trzonu klucza oraz otwory na kołki dla bębenkowych bolców i kołków blokujących w cylindrze oraz w obudowie zamka. W takich przypadkach, działanie zamka może być zakłócane przez precyzję obróbki mechanicznej powierzchni cylindra. Układy zamka i klucza są również znane jako mające blokujący cylinder obracany w jego obudowie, która jest wyposażona na swoim wewnętrznym końcu w zewnętrzny pierścieniowy rowek z wprowadzonym pierścieniem sprężynującym do zamocowania położenia cylindra w korpusie obudowy zamka, a także gdzie w obszarze pomiędzy zewnętrznym pierścieniowym rowkiem z wprowadzonym sprężynującym pierścieniem a powierzchnią cylindra, cylinder jest wyposażony w kolejny pierścieniowy rowek do wprowadzania wewnętrznego oporowego elementu, zamocowanego na swoim miejscu. Ten oporowy element współpracuje z kluczem zamka, którego trzon w swojej grzbietowej krawędzi ma zastosowaną oporową powierzchnię, która jest utworzona przez tylną stronę kształtowego karbu utworzonego w płaskim trzonie. W położeniu ro boczym wprowadzonego klucza, celem zabezpieczenia odpowiedniego położenia zamknięcia po dolnej stronie klucza przy bębenkowych bolcach oraz kołkach blokujących zamka, oporowa powierzchnia opiera się o wewnętrzny oporowy element. Wymieniony układ zamka i klucza został opisany we wzorze użytkowym CZ 23209 oraz patencie CZ 303220.

Zaletą tego rozwiązania jest możliwość różnego lokalizowania wewnętrznego oporowego el ementu na osi wzdłużnej cylindra oraz odpowiedniego karbu w górnej grzbietowej krawędzi trzonu, aby uzyskać wyższy stopień kontrolowania wytwarzania klucza. Oszczędności materiału są również znaczące, ponieważ klucz-surówka według tego wynalazku jest lżejszy niż konwencjonalne konstrukcje płaskiego klucza.

Istota wynalazku

Celem wynalazku jest zmodyfikowanie zamka z wewnętrznym oporowym elementem, z możliwością zmieniania usytuowana oporowego elementu na wzdłużnej osi cylindra, co sprawia, że znacząco trudniejsze czy też nawet niemożliwe staje się wykorzystanie kluczy nieautoryzowanych przez producenta cylindra.

Przedmiotem wynalazku jest układ zamka i klucza, w którym zamek ma co najmniej jeden bl okujący cylinder, który jest obracany w swojej obudowie oraz na swoim wewnętrznym końcu jest zaopatrzony w zewnętrzny pierścieniowy rowek ze sprężynującym pierścieniem wprowadzonym dla osiowego zamocowania położenia cylindra w korpusie obudowy zamka. Trzon płaskiego klucza do obsługiwania tego zamka ma karby do osadzania i ustawiania bębenkowych bolców zamka na jednej krawędzi oraz co najmniej jeden kształtowany karb utworzony na przeciwległej grzbietowej krawędzi. Obszar pomiędzy zewnętrznym pierścieniowym rowkiem z wprowadzonym sprężynującym pierścieniem a powierzchnią cylindra jest wyposażony w kolejny pierścieniowy rowek do wprowadzania oporowego elementu ze zmiennym usytuowaniem wzdłużnej osi, zamocowanego na swoim miejscu, który współpracuje z kluczem do zamka. Płaski trzon klucza do zamka ma na swojej grzbietowej krawędzi, usyt uowaną względem wzdłużnej osi klucza, zasadniczo prostopadłą oporową powierzchnię, utworzoną przez tylną stronę kształtowanego karbu, którego bok przebiega ukośnie w kierunku wierzchołka trzonu, gdzie w funkcjonalnym położeniu wprowadzonego klucza tak, aby ustabilizować niezbędne położenie zamknięcia na dolnej stronie klucza przy bębenkowych bolcach oraz blokujących kołkach zamka. Ta oporowa powierzchnia opiera się o oporowy element, natomiast po stronie przeciwległej do oporowego elementu, obudowa zamka jest wyposażona w zagłębienie mające kształt oraz głębokość odpowiadające kształtowi i grubości oporowego elementu. Klucz jest wyposażony w oporowy element współpracujący z zewnętrzną oporową powierzchnią w powierzchni głowicy cylindra i/lub obudowy zamka, gdzie odległość tej zewnętrznej oporowej powierzchni od osi któregokolwiek z bębenkowych bolców zmienia się losowo.

Korzystnie jest, kiedy odległość zewnętrznej oporowej powierzchni w powierzchni głowicy cylindra od pierwszego wewnętrznego lub zewnętrznego bębenkowego bolca zmienia się losowo.

PL 222 740 B1

Korzystnie jest też, kiedy zewnętrzna oporowa powierzchnia dla klucza zawiera kształtowane zagłębienie lub wypiętrzenie na powierzchni głowicy cylindra o zmiennej głębokości zagłębienia lub wysokości wypiętrzenia.

Korzystnie jest również, kiedy głowica cylindra ma zmienną grubość w zakresie wynoszącym od 1 do 5 mm.

Korzystnie jest także, kiedy układ zamka i klucza ma dwa współosiowe blokujące cylindry, a każdy obraca się w swojej własnej obudowie, gdzie obie te obudowy są wzajemnie połączone w dolnej części, a oba cylindry są dodatkowo przytrzymywane ze sobą za pomocą sprężynujących pierścieni a odległość oporowego elementu klucza z zewnętrznym oporowym elementem przy oporowej powierzchni w powierzchni głowicy cylindra i/lub obudowy zamka od osi jednego z bębenkowych bolców zamka zmienia się losowo, a jednocześnie jest różna dla każdego z obu tych cylindrów.

Jest korzystnie, kiedy układ zamka i klucza ma jeden blokujący cylinder, który obraca się w obudowie oraz w swoim wewnętrznym końcowym obszarze ma poprzeczny rowek, którego głębokość przekracza zewnętrzny pierścieniowy rowek a do poprzecznego rowka sięgają zaczepowe występy napędowego członu zapadki, dostosowanego do przenoszenia momentu obrotowego z cylindra na blokowany zamek, gdzie te zaczepowe występy mają swoje końce zagięte na zewnątrz i razem z zewnętrznym pierścieniowym rowkiem tworzą przestrzeń do wprowadzania sprężynującego pierścienia do osiowego ustabilizowania położenia cylindra w korpusie obudowy zamka, przy czym korp us członu napędowego zapadki jest wyposażony w kształtowy występ po zewnętrznej stronie względem cylindra, który to występ ma kształt odpowiadający karbowi w napędowym elemencie blokowanego zamka.

Jest też korzystnie, kiedy oporowy element stanowi pierścieniowy segment o przekroju okrągłym tub prostokątnym, z co najmniej jednym zagiętym końcem do zamocowania jego położenia, przy czym ten zagięty koniec jest zamocowany w korpusie cylindra, przy czym pierścieniowy rowek do wprowadzania oporowego elementu ma zaokrąglone lub płaskie dno.

Zmieniana losowa odległość oporowego elementu klucza przy zewnętrznej oporowej powierzchni przedniej powierzchni cylindra, od najbliższego pierwszego wewnętrznego lub zewnętrznego bębenkowego bolca zamka może być zaprojektowana na wiele różnych sposobów, najczęściej tak, że zewnętrzna oporowa powierzchnia trzonu klucza zawiera kształtowane zagłębienie na powierzchni cylindra, o zmiennej głębokości zagłębienia dla różnych cylindrów (może być różna dla każdego cyli ndra), głowicy cylindra i może mieć różną grubość, albo też może stanowić kombinację obu konstrukcji, czyli różnych zagłębień lub także występów zewnętrznej oporowej powierzchni na przedniej powierzchni cylindra oraz różnej grubości głowicy cylindra.

Przedmiotem wynalazku jest również klucz do stosowania w układzie zamka i klucza powyżej przedstawionym, który jest wyposażony w co najmniej jeden oporowy element, współpracujący z zewnętrzną oporową powierzchnią w powierzchni głowicy cylindra i/lub obudowy zamka, przy czym odległość co najmniej jednego z tych oporowych elementów klucza od osi któregokolwiek z bębenkowych bolców zamka zmienia się losowo.

Opis figur rysunku

Wynalazek pokazano w przykładzie wykonania na rysunku, na którym:

Fig. 1 przedstawia przykład konstrukcji klucza, którego trzon ma na swojej grzbietowej krawędzi praktycznie prostopadłą oporową powierzchnię, usytuowaną przy wzdłużnej osi klucza, utworzoną przez tylną stronę kształtowanego karbu, którego przednia strona otwiera się ukośnie w kierunku wierzchołka trzonu. Trzon klucza w jego dolnej krawędzi, w obszarze sąsiadującym z głowicą klucza, jest wyposażony w oporową powierzchnię do zewnętrznej powierzchni bocznej cylindra, która ogranicza głębokość jego wprowadzania do cylindra i wyznacza niezbędne położenia zamknięcia na kluczu przy bębenkowych bolcach oraz blokujących kołkach w cylindrze.

Fig. 2 stanowi aksonometryczny widok zespołu cylindra z wprowadzonym płaskim kluczem pokazanym na Fig. 1, gdzie oporowa powierzchnia klucza w górnej krawędzi jego trzonu spoczywa na oporowym elemencie, składającym się z pierścieniowego segmentu, którym jest wprowadzany do pierścieniowego rowka w cylindrze, w pobliżu końcowego zewnętrznego pierścieniowego rowka cylindra, dla potrzeb wstawienia sprężynującego pierścienia do osiowego zamocowania cylindra w korpusie obudowy zamka.

Fig. 3 przedstawia szczegółowo górną powierzchnię pierścieniowego wycinka oporowego elementu według Fig. 2. W roboczym wprowadzonym położeniu klucza, oporowa powierzchnia na górnej grzbietowej krawędzi trzonu płaskiego klucza opiera się o pierścieniowy wycinek oporowego elementu.

PL 222 740 B1

Fig. 4 przedstawia widok z przodu pierścieniowego wycinka oporowego elementu według Fig. 3, gdzie pierścieniowy segment oporowego elementu jest ukształtowany jako półpierścień z zagiętymi końcami, które zostają wpasowane do poprzecznego rowka, w końcowym wewnętrznym obszarze cylindra zamka.

Fig. 5 przedstawia kolejny przykład projektu kształtu oporowego pierścieniowego wycinka, którego wygięty koniec zostaje wpasowany do poprzecznego rowka w końcowym wewnętrznym obszarze cylindra zamka.

Fig. 6 przedstawia pierścieniowy wycinek, utworzony według Fig. 5, który zostaje wpasowany ze swoim wygiętym końcem do otworu w cylindrze blokującym.

Fig. 7 stanowi aksonometryczny widok wewnętrznego końcowego obszaru cylindra z wprowadzonym kluczem oraz pierścieniowym wycinkiem zaprojektowanym według Fig. 5.

Fig. 8 przedstawia aksonometryczny widok przekrojowy wewnętrznego końcowego boku cylindra z wprowadzonym sprężynującym pierścieniem oraz pierścieniowym rowkiem z zaokrąglonym dnem, do wprowadzania oporowego pierścieniowego wycinka. Naprzeciw oporowego elementu, ob udowa zamka jest wyposażona w zagłębienie o kształcie i głębokości odpowiadającym kształtowi i grubości oporowego elementu.

Fig. 9 oraz Fig. 10 przedstawiają dwa różne projekty cylindra zamka według tego wynalazku, z możliwością współpracy z oporowym elementem klucza z jednym z elementów zamka. Na Fig. 9 jest to krótki cylinder, na Fig. 10 wysunięty cylinder.

Fig. 11, Fig. 12 i Fig. 13 przedstawiają przykłady projektu cylindra zamka, w którym zewnętrzna oporowa powierzchnia przedniej powierzchni ma różnie ukształtowane zagłębienia o różnych głębokościach dla oporowego elementu płaskiego klucza.

Fig. 14 przedstawia cylinder zamka, którego głowica ma różne grubości w zakresie wynoszącym od 1 do 5 mm.

Fig. 15 oraz Fig. 16 stanowią widok aksometryczny cylindra blokującego, który jest obracany w obudowie oraz w swoim wewnętrznym końcowym obszarze ma poprzeczny rowek, którego głęb okość przekracza zewnętrzny pierścieniowy rowek. Do jego poprzecznego rowka sięgają zaczepowe występy napędowego członu zapadki, dostosowane do przenoszenia momentu obrotowego z cylindra na blokowany zamek. Zaczepowe występy mają swoje końce wygięte na zewnątrz, a także zatem z zewnętrznym pierścieniowym rowkiem tworzą one przestrzeń do wprowadzania sprężynującego pierścienia do osiowego ustabilizowania położenia cylindra w korpusie obudowy zamka. Korpus napędowego członu zapadki jest wyposażony w kształtowany występ po zewnętrznej stronie przy cylindrze, którego występ ma kształt odpowiadający karbowi w napędowym elemencie blokowanego zamka.

Fig. 17 przedstawia szczegóły wewnętrznego końcowego obszaru cylindra według Fig. 15 oraz 16 z napędowym członem zapadki.

Fig. 18 przedstawia obudowę zamka z wprowadzonym cylindrem zaprojektowanym według Fig. 15 do 17.

Fig. 19 oraz Fig. 20 przedstawia napędowy człon zapadki, z zaczepowymi występami po jednej stronie oraz kształtowym występem po drugiej stronie korpusu.

Fig. 21 przedstawia człon napędowy z zaczepowymi występami z ich końcami wygiętymi na zewnątrz, tworzącymi przestrzeń do wprowadzania sprężynującego pierścienia do osiowego ustabil izowania położenia cylindra w korpusie obudowy zamka.

Przykłady korzystnych realizacji wynalazku

Zamek według tego wynalazku ma dwa współosiowe blokujące cylindry 1, z kanałem klucza dla płaskiego klucza 7, przy czym każdy cylinder obraca się w swojej własnej obudowie 2, natomiast obie obudowy 2 są wzajemnie połączone przez mostek (nie zilustrowano) w dolnej części. Oba cylindry 1 są również przytrzymywane razem za pomocą sprężynujących pierścieni 8, a dla potrzeb działania zamka są one wyposażone w sprzęgło 15, które jest mocowane ślizgowo (lecz nie obracane do krzywki 6 zamka) w osi obrotu korpusu tej krzywki 6, usytuowanej w luce pomiędzy obydwoma cylindrami 1. Do kanału klucza w każdym cylindrze 1 prowadzą górne końce promieniowych trzpieni, usytuowanych w rzędzie jeden za drugim, gdzie regulacyjne kołki (bębenkowe bolce 21) są mocowane ślizgowo. Górne końce regulacyjnych kołków współpracują z kodowaniem, wykonanym na dolnej węższej stronie płaskiego klucza 7, a przy ich dolnych końcach osiadają górne powierzchnie blokujących kołków 22, które są obciążone sprężyną w otworach na kołki w obudowie 2, współosiowo z odpowiednimi trzpieniami w cylindrze 1 w roboczym zablokowanym położeniu cylindra 1.

PL 222 740 B1

Każdy cylinder 1 jest wyposażony po swojej końcowej wewnętrznej stronie w zewnętrzny pierścieniowy rowek 10, w który wprowadzany jest sprężynujący pierścień 8 i jest on mocowany z zabezpieczeniem przed wyśliźnięciem (Fig. 8), przy czym służy on do osiowego ustabilizowania położenia cylindra 1 w korpusie 2 obudowy zamka. Po wprowadzeniu sprężynującego pierścienia 8 do zewnętrznego pierścieniowego rowka 10, występy na obu jego końcach zostają wpasowane do poprzecznego rowka 5 w wewnętrznym końcowym obszarze cylindra 1.

Dodatkowo, każdy cylinder 1 jest wyposażony w pierścieniowy rowek 9 z zaokrąglonym lub płaskim dnem do wprowadzania oporowego elementu 3, który może zawierać stalowy pierścieniowy wycinek, np. półkole lub ćwiartkę koła, którego wygięty koniec (końce) jest/są zamocowany (zamocowane) w korpusie cylindra 1, na przykład, są one wpasowane w poprzeczny rowek 5 lub otwór 23 w cylindrze 1, a tym samym mocują oporowy element 3 we właściwym miejscu.

Pierścieniowy rowek 9 z zaokrąglonym lub płaskim dnem do wprowadzania pierścieniowego wycinka oporowego elementu 3 może bezpośrednio łączyć się z zewnętrznym pierścieniowym rowkiem 10 cylindra 1, dla potrzeb wprowadzania sprężynującego pierścienia 8, albo też osiowe położenie pierścieniowego rowka 9 może być zbliżone do osiowego położenia zewnętrznego pierścieniowego rowka 9, albo też może być od niego oddalone.

Taki zamek współpracuje z płaskim kluczem 7, którego trzon 4 ma na swojej górnej grzbietowej krawędzi kształtowy karb z oporową powierzchnią 11. Oporowa powierzchnia 11 tego płaskiego klucza 7, która wyznacza wymagane położenie zamknięcia na kluczu 7 przy bębenkowych bolcach 21 oraz blokujących kołkach 22 cylindra 1 zamka, jest (po wstawieniu klucza 7 do cylindra 1 po górnej stronie jego trzonu 4) oparta o oporowy element 3, który jest wprowadzony do pierścieniowego rowka 9 w cylindrze 1. Trzon 4 klucza 7 ma karby do osadzania i ustawiania bębenkowych bolców 21 zamka na jednej z jego krawędzi; na przeciwległej grzbietowej krawędzi ma on zasadniczo prostopadłą oporową powierzchnię 11, która jest utworzona w kierunku od końcówki klucza 7 przez tylną stronę kształtowego karbu, osadzoną w płaskim kluczu 4. Dno kształtowanego karbu jest zaokrąglone i prowadzi ukośnie na powrót do grzbietowej krawędzi trzonu 4 w kierunku do wierzchołka trzonu 4.

Podczas wprowadzania klucza 7 do cylindra 1 zamka, jego trzon 4 powierzchnią swojego karbu dotyka dolnej powierzchni pierścieniowego segmentu górnego elementu 3, wzdłuż której przemieszcza się ślizgowo aż do położenia, w którym znajduje się oporowa powierzchnia 11 w górnej krawędzi trzonu 4 klucza 7 spoczywającego i opartego na oporowym elemencie 3. Jeżeli głębokość kształtowego karbu w trzonie 4 klucza 7, przynajmniej częściowo na części jego długości, jest mniejsza niż wysokość oporowego elementu 3, wtedy zagłębienie 14 do zamocowania oporowego elementu 3 w obszarze naprzeciw oporowego elementu 3 w obudowie 2 zamka znajduje się w roboczym położeniu, w którym trzon 4 klucza 7 podczas wprowadzania klucza 7 do cylindra 1 ma powierzchnię swojego karbu dotykającą dolnej powierzchni oporowego elementu 3. Kształtowy karb może być usytuowany w różnych położeniach wzdłuż górnej grzbietowej krawędzi trzonu 4 klucza 7. Korzyścią jest możliwość zmiennego lokalizowania oporowego elementu 3 na wzdłużnej osi cylindra 1 oraz odpowiedni ego karbu w górnej grzbietowej krawędzi trzonu 4 w taki sposób, aby osiągnąć wyższy poziom kontroli wytwarzania kluczy. Oszczędności materiału są również znaczące, ponieważ, klucz-surówka jest lżejszy niż konwencjonalne projekty płaskiego klucza.

Celem obniżenia lub wyeliminowania prawdopodobieństwa wykorzystania nieautoryzowanego klucza (niemającego autoryzacji od producenta zamka) z oporowym elementem przy zewnętrznej oporowej powierzchni 20 w powierzchni 12 głowicy 18 cylindra 1, zewnętrzna oporowa powierzchnia 20 w powierzchni 12 głowicy 18 cylindra 1 jest wyposażona w różnie ukształtowane zagłębienie o losowo dobranej głębokości, patrz Fig. 11 do 13. W projekcie według Fig. 11 zewnętrzna oporowa powierzchnia 20 w powierzchni 12 głowicy 18 zawiera pionowy rowek o losowo zmieniającej się głębokości, w projekcie według Fig. 12 zawiera on koliste zagłębienie o losowo zmieniającej się głębokości, natomiast w projekcie według Fig. 13 zawiera on zagłębienie o losowo zmieniającej się głębokości ukształtowane jako wycinek koła. Na Fig. 14 głowica 18 cylindra 1 ma losowo zmieniającą się grubość od 1 do 5 mm.

Te modyfikacje cylindra 1 zamka pokazują, że odległość zewnętrznej oporowej powierzchni klucza 7 od osi jednego z bębenkowych bolców 21 zamka, a korzystnie od najbliższego pierwszego bębenkowego bolca 21 zamka, zmienia się losowo (może ona różnić się w przypadku różnych zamków), co eliminuje lub znacząco obniża prawdopodobieństwo skorzystania z klucza niemającego autoryzacji od producenta zamka. Niezależnie od tego, czy tak jest czy nie, zagłębienie w grzbietowej krawędzi opiera się o wewnętrzny oporowy element 3 zamka.

PL 222 740 B1

Ten efekt jest nawet większy w przypadku zamka z dwoma współosiowymi blokującymi cylindrami, aby zapobiegać skorzystaniu z nieautoryzowanego klucza 7 z zewnętrznym oporowym elementem, gdzie odległość zewnętrznej oporowej powierzchni od najbliższego pierwszego bębenkowego bolca dla każdego cylindra 1 zmienia się losowo, a jednocześnie jest różna dla każdego z cylindrów 1.

W dodatkowych możliwych projektach, klucz 7 jest wyposażony w jeden lub więcej ograniczn ików przy części zamka, wybranych z grupy obejmującej sprężynujący pierścień 8 cylindra 1, dystansowy pierścień 13, krzywkę 6 zamka, sprzęgło 15 zamka, kołek pod sprzęgłem, podkładkę 16 pod sprzęgłem oraz przedłużające gniazdo 19 cylindra 1, gdzie dla zapobieżenia wykorzystaniu nieautoryzowanego klucza odległość takiego ogranicznika od osi jednego z bębenkowych bolców 21 zamka zmienia się losowo.

Dalej przedstawiono pokrótce podstawowe funkcje powyżej opisanych części zamka. Sprężynujący pierścień 8 służy do zamocowania cylindra 1 zamka w kierunku wzdłużnym. Zostaje on wprowadzony do zagłębienia lub końcowego zewnętrznego pierścieniowego rowka 10 cylindra 1 i spoczywa na ściance korpusu lub obudowy 2 zamka. Krzywka 6 zamka służy do obsługiwania mechanizmu bl okowanego zamka (przemieszczając zaczep do wewnątrz i na zewnątrz oraz do i od blokowanego zamka). Moment obrotowy krzywki 6 jest przenoszony od obracającego się cylindra 1 lub przedłużającego gniazda 19 cylindra 1 za pośrednictwem sprzęgła 15. Cylinder 1 służy do identyfikowania klucza 7. Zawiera on podzielone bębenkowe bolce (bębenkowe bolce 21 z blokującymi kołkami 22), które w przypadku autoryzowanego klucza 7 wypychają blokujące kołki 22 z płaszczyzny podziału i umożliwiają obrócenie bębna cylindra 1 za pomocą odpowiedniego klucza. Ten moment obrotowy jest przenoszony za pośrednictwem sprzęgła 15 na krzywkę 6 obsługującą zaczep blokowanego zamka. Sprzęgło 15 może się osiowo przemieszczać we wzdłużnym rowku w cylindrze 1 lub za pośrednictwem przedłużającego gniazda 19 do rowka w żeberku krzywki 6. Przedłużające gniazdo 19 służy do wypełniania przestrzeni pomiędzy bębnem cylindra 1 o podstawowym rozmiarze (np. o długości 30 mm lub mniejszego) a krzywką 6. W pewnego rodzaju zamkach eliminuje się to za pośrednictwem przedłużenia bębna cylindra 1 o podstawowym rozmiarze. Kołek pod sprzęgłem służy do wypełniania przestrzeni pomiędzy końcówką klucza 7 a sprzęgłem 15 oraz wszystkich wymiarów korpusu zamka dłuższych niż 30 mm. Łączy on końcówkę klucza 7 ze sprzęgłem 15. Podkładka 16 pod sprzęgłem służy do ograniczenia zmiennej odległości pomiędzy końcówką klucza 7 a sprzęgłem 15. Dystansowy pierścień 13 jest wykorzystywany po każdej stronie do wypełnienia przestrzeni pomiędzy korpusem zamka a krzywką 6. W przypadku boku o długości 30 lub 35 mm, przestrzeń ta jest wypełniana przez sprężynujący pierścień 8.

Przedmiot tego wynalazku obejmuje również projekt zamka z jednym blokującym cylindrem 1, współpracującym z blokowanym zamkiem. Cylinder 1 jest obracany w obudowie 2 oraz w swoim w ewnętrznym końcowym obszarze ma on poprzeczny rowek 5, którego głębokość przekracza zewnętrzny pierścieniowy rowek 10. Do tego poprzecznego rowka 5 sięgają zaczepowe występy 25 napędowego członu 24 zapadki, dostosowane do przenoszenia momentu obrotowego z cylindra 1 na blokowany zamek. Te zaczepowe występy 25 mają swoje końce wygięte na zewnątrz, a zatem razem z zewnętrznym pierścieniowym rowkiem 10 tworzą one przestrzeń do wprowadzania sprężynującego pierścienia 8 do osiowego zamocowania położenia cylindra 1 w korpusie obudowy 2 zamka, a jednocześnie do osiowego zamocowania położenia napędowego członu 24 zapadki. Korpus napędowego członu 24 zapadki jest wyposażony w kształtowy występ 27 po zewnętrznej stronie przy cylindrze 1, którego występ ma kształt odpowiadający karbowi w napędowym elemencie blokowanego zamka.

Przedmiot tego wynalazku obejmuje ponadto klucz do wykorzystania z powyżej opisanym układem zamka i klucza. Klucz 7 jest wyposażony w co najmniej jeden oporowy element, który współpr acuje z zewnętrzną oporową powierzchnią 20 w powierzchni 12 głowicy 18 cylindra 1 i/lub obudowy 2 zamka, a także ewentualnie co najmniej jeden oporowy element przy części zamka wybranej z grupy obejmującej sprężynujący pierścień 8 cylindra 1, dystansowy pierścień 13, krzywkę 6, sprzęgło 15, kołek pod sprzęgłem oraz przedłużające gniazdo 19, gdzie odległość co najmniej jednego z tych oporowych elementów klucza 7 od osi jednego z bębenkowych bolców 21 zamka zmienia się losowo.

Claims (8)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Układ zamka i klucza, w którym zamek ma co najmniej jeden blokujący cylinder, który jest obracany w swojej obudowie oraz na swoim wewnętrznym końcu jest zaopatrzony w zewnętrzny pierPL 222 740 B1 ścieniowy rowek ze sprężynującym pierścieniem wprowadzonym dla osiowego zamocowania położenia cylindra w korpusie obudowy zamka, przy czym trzon płaskiego klucza do obsługiwania tego zamka ma karby do osadzania i ustawiania bębenkowych bolców zamka na jednej krawędzi oraz co na jmniej jeden kształtowany karb utworzony na przeciwległej grzbietowej krawędzi, a także gdzie obszar pomiędzy zewnętrznym pierścieniowym rowkiem z wprowadzonym sprężynującym pierścieniem a powierzchnią cylindra jest wyposażony w kolejny pierścieniowy rowek do wprowadzania oporowego elementu ze zmiennym usytuowaniem na wzdłużnej osi, zamocowanego na swoim miejscu, który współpracuje z kluczem do zamka, którego płaski trzon ma na swojej grzbietowej krawędzi, usytuowaną względem wzdłużnej osi klucza, zasadniczo prostopadłą oporową powierzchnię, utworzoną przez tylną stronę kształtowanego karbu, którego bok przebiega ukośnie w kierunku wierzchołka trzonu, gdzie w funkcjonalnym położeniu wprowadzonego klucza tak, aby ustabilizować niezbędne położenie zamknięcia na dolnej stronie klucza przy bębenkowych bolcach oraz blokujących kołkach zamka, ta oporowa powierzchnia opiera się o oporowy element, natomiast po stronie przeciwległej do oporowego elementu, obudowa zamka jest wyposażona w zagłębienie mające kształt oraz głębokość odpowiadające kształtowi i grubości oporowego elementu, znamienny tym, że klucz (7) jest wyposażony w oporowy element współpracujący z zewnętrzną oporową powierzchnią (20) w powierzchni (12) głowicy (18) cylindra (1) i/lub obudowy (2) zamka, gdzie odległość tej zewnętrznej oporowej powierzchni (20) od osi któregokolwiek z bębenkowych bolców (21) zmienia się losowo.
2. 2. Układ zamka i klucza według zastrz. 1, znamienny tym, że odległość zewnętrznej oporowej powierzchni (20) w powierzchni (12) głowicy (18) cylindra (1) od pierwszego wewnętrznego lub zewnętrznego bębenkowego bolca (21) zmienia się losowo.
3. 3. Układ zamka i klucza według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że zewnętrzna oporowa powierzchnia (20) dla klucza (7) zawiera kształtowane zagłębienie lub wypiętrzenie na powierzchni (12) głowicy (18) cylindra (1) o zmiennej głębokości zagłębienia lub wysokości wypiętrzenia.
4. 4. Układ zamka i klucza według któregokolwiek z zastrz. 1 do 3, znamienny tym, że głowica (18) cylindra (1) ma zmienną grubość w zakresie wynoszącym od 1 do 5 mm.
5. 5. Układ zamka i klucza według jednego zastrz. od 1 do 4, znamienny tym, że ma dwa współosiowe blokujące cylindry (1), a każdy obraca się w swojej własnej obudowie (2), gdzie obie te obudowy (2) są wzajemnie połączone w dolnej części, a oba cylindry (1) są dodatkowo przytrzymywane ze sobą za pomocą sprężynujących pierścieni (8) a odległość oporowego elementu klucza (7) z zewnętrznym oporowym elementem przy oporowej powierzchni (20) w powierzchni (12) głowicy (18) cylindra (1) i/lub obudowy (2) zamka od osi jednego z bębenkowych bolców (21) zamka zmienia się losowo, a jednocześnie jest różna dla każdego z obu tych cylindrów (1).
6. 6. Układ zamka i klucza według jednego z zastrz. od 1 do 4, znamienny tym, że ma jeden blokujący cylinder (1), który obraca się w obudowie (2) oraz w swoim wewnętrznym końcowym obszarze ma poprzeczny rowek (5), którego głębokość przekracza zewnętrzny pierścieniowy rowek (10), a do poprzecznego rowka (5) sięgają zaczepowe występy (25) napędowego członu (24) zapadki, dostosowanego do przenoszenia momentu obrotowego z cylindra (1) na blokowany zamek, gdzie te zaczepowe występy (25) mają swoje końce (26) zagięte na zewnątrz i razem z zewnętrznym pierścieniowym rowkiem (10) tworzą przestrzeń do wprowadzania sprężynującego pierścienia (8) do osiowego ustabilizowania położenia cylindra (1) w korpusie obudowy (2) zamka, przy czym korpus członu napędowego (24) zapadki jest wyposażony w kształtowany występ (27) po zewnętrznej stronie względem cylindra (1), który to występ ma kształt odpowiadający karbowi w napędowym elemencie blokowanego zamka.
7. 7. Układ zamka i klucza według jednego z zastrz. 1 do 6, znamienny tym, że oporowy element (3) stanowi pierścieniowy segment o przekroju okrągłym lub prostokątnym z co najmniej jednym zagiętym końcem do zamocowania jego położenia, przy czym ten zagięty koniec jest zamocowany w korpusie cylindra (1), przy czym pierścieniowy rowek (9) do wprowadzania oporowego elementu (3) ma zaokrąglone lub płaskie dno.
8. 8. Klucz do stosowania w układzie określonym w któregokolwiek z zastrz. 1 do 7, znamienny tym, że jest wyposażony w co najmniej jeden oporowy element, współpracujący z zewnętrzną oporową powierzchnią (20) w powierzchni (12) głowicy (18) cylindra (1) i/lub obudowy (2) zamka, przy czym odległość co najmniej jednego z tych oporowych elementów klucza od osi któregokolwiek z bębenk owych bolców (21) zamka zmienia się losowo.