PL215910B1 - Sposób wykonczenia tekstyliów z wlókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek - Google Patents

Sposób wykonczenia tekstyliów z wlókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek

Info

Publication number
PL215910B1
PL215910B1 PL392144A PL39214410A PL215910B1 PL 215910 B1 PL215910 B1 PL 215910B1 PL 392144 A PL392144 A PL 392144A PL 39214410 A PL39214410 A PL 39214410A PL 215910 B1 PL215910 B1 PL 215910B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
solution
fabric
pyrrole
properties
water
Prior art date
Application number
PL392144A
Other languages
English (en)
Other versions
PL392144A1 (pl
Inventor
Izabella Krucinska
Wiesława Urbaniak-Domagała
Ewa Skrzetuska
Michał Chrzanowski
Original Assignee
Politechnika Lodzka
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Politechnika Lodzka filed Critical Politechnika Lodzka
Priority to PL392144A priority Critical patent/PL215910B1/pl
Priority to PL10015076T priority patent/PL2420614T3/pl
Priority to EP10015076A priority patent/EP2420614B1/en
Publication of PL392144A1 publication Critical patent/PL392144A1/pl
Publication of PL215910B1 publication Critical patent/PL215910B1/pl

Links

Classifications

    • D—TEXTILES; PAPER
    • D06—TREATMENT OF TEXTILES OR THE LIKE; LAUNDERING; FLEXIBLE MATERIALS NOT OTHERWISE PROVIDED FOR
    • D06M—TREATMENT, NOT PROVIDED FOR ELSEWHERE IN CLASS D06, OF FIBRES, THREADS, YARNS, FABRICS, FEATHERS OR FIBROUS GOODS MADE FROM SUCH MATERIALS
    • D06M13/00—Treating fibres, threads, yarns, fabrics or fibrous goods made from such materials, with non-macromolecular organic compounds; Such treatment combined with mechanical treatment
    • D06M13/322—Treating fibres, threads, yarns, fabrics or fibrous goods made from such materials, with non-macromolecular organic compounds; Such treatment combined with mechanical treatment with compounds containing nitrogen
    • D06M13/35—Heterocyclic compounds
    • D06M13/352—Heterocyclic compounds having five-membered heterocyclic rings
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C09—DYES; PAINTS; POLISHES; NATURAL RESINS; ADHESIVES; COMPOSITIONS NOT OTHERWISE PROVIDED FOR; APPLICATIONS OF MATERIALS NOT OTHERWISE PROVIDED FOR
    • C09D—COATING COMPOSITIONS, e.g. PAINTS, VARNISHES OR LACQUERS; FILLING PASTES; CHEMICAL PAINT OR INK REMOVERS; INKS; CORRECTING FLUIDS; WOODSTAINS; PASTES OR SOLIDS FOR COLOURING OR PRINTING; USE OF MATERIALS THEREFOR
    • C09D179/00—Coating compositions based on macromolecular compounds obtained by reactions forming in the main chain of the macromolecule a linkage containing nitrogen, with or without oxygen, or carbon only, not provided for in groups C09D161/00 - C09D177/00
    • C09D179/04—Polycondensates having nitrogen-containing heterocyclic rings in the main chain; Polyhydrazides; Polyamide acids or similar polyimide precursors
    • D—TEXTILES; PAPER
    • D06—TREATMENT OF TEXTILES OR THE LIKE; LAUNDERING; FLEXIBLE MATERIALS NOT OTHERWISE PROVIDED FOR
    • D06M—TREATMENT, NOT PROVIDED FOR ELSEWHERE IN CLASS D06, OF FIBRES, THREADS, YARNS, FABRICS, FEATHERS OR FIBROUS GOODS MADE FROM SUCH MATERIALS
    • D06M15/00—Treating fibres, threads, yarns, fabrics, or fibrous goods made from such materials, with macromolecular compounds; Such treatment combined with mechanical treatment
    • D06M15/19—Treating fibres, threads, yarns, fabrics, or fibrous goods made from such materials, with macromolecular compounds; Such treatment combined with mechanical treatment with synthetic macromolecular compounds
    • D06M15/21—Macromolecular compounds obtained by reactions only involving carbon-to-carbon unsaturated bonds
    • D06M15/356—Macromolecular compounds obtained by reactions only involving carbon-to-carbon unsaturated bonds of other unsaturated compounds containing nitrogen, sulfur, silicon or phosphorus atoms
    • D—TEXTILES; PAPER
    • D06—TREATMENT OF TEXTILES OR THE LIKE; LAUNDERING; FLEXIBLE MATERIALS NOT OTHERWISE PROVIDED FOR
    • D06P—DYEING OR PRINTING TEXTILES; DYEING LEATHER, FURS OR SOLID MACROMOLECULAR SUBSTANCES IN ANY FORM
    • D06P5/00—Other features in dyeing or printing textiles, or dyeing leather, furs, or solid macromolecular substances in any form
    • D06P5/30—Ink jet printing
    • D—TEXTILES; PAPER
    • D06—TREATMENT OF TEXTILES OR THE LIKE; LAUNDERING; FLEXIBLE MATERIALS NOT OTHERWISE PROVIDED FOR
    • D06M—TREATMENT, NOT PROVIDED FOR ELSEWHERE IN CLASS D06, OF FIBRES, THREADS, YARNS, FABRICS, FEATHERS OR FIBROUS GOODS MADE FROM SUCH MATERIALS
    • D06M2200/00—Functionality of the treatment composition and/or properties imparted to the textile material

Landscapes

  • Engineering & Computer Science (AREA)
  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Textile Engineering (AREA)
  • Chemical Kinetics & Catalysis (AREA)
  • Life Sciences & Earth Sciences (AREA)
  • Materials Engineering (AREA)
  • Wood Science & Technology (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Inks, Pencil-Leads, Or Crayons (AREA)
  • Ink Jet Recording Methods And Recording Media Thereof (AREA)
  • Treatments For Attaching Organic Compounds To Fibrous Goods (AREA)
  • Ink Jet (AREA)

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wykończenia tekstyliów z włókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek, nadającego im właściwości bakteriostatyczne, antystatyczne, ekranujące przed oddziaływaniem pola elektrostatycznego oraz właściwości sensorów chemicznych na obecność cieczy organicznych i ich par.
Polipirol jest polimerem o dobrej stabilności temperaturowej i środowiskowej, właściwościach elektroprzewodzących, jest nietoksyczny, biokompatybilny z komórkami ssaków oraz biostabilny. Jego cenne właściwości chemiczne, elektryczne i optyczne sprawiają, że bardzo szeroki jest zakres jego zastosowań - w biologii do wytwarzania biosensorów, wspomagania wzrostu komórek, tworzenia sztucznych mięśni, dozowania leków, w inżynierii materiałowej do wytwarzania kompozytów, elektroprzewodzące w diodach, sensorów chemicznych cieczy, par i gazów (metanol, etanol, benzen, aceton, octan etylu, toluen), sensorów odkształceń i przesunięcia, elementów elektrochromowych, ekranów elektrostatycznych i elektromagnetycznych, ogniw słonecznych. Każdy typ funkcjonalności polipirolu jest zdeterminowany rodzajem zastosowanego utleniacza i domieszki jak również warunkami wytwarzania polimeru.
Znane jest nadawanie powierzchni włókien i tekstyliów właściwości elektroprzewodzących, polegające na wytwarzaniu na tych wyrobach pokryć polipirolowych W drodze polimeryzacji pirolu chemicznej (opis patentowy US 4 803 096), elektrochemicznej (opis zgłoszenia patentowego DE Nr 3 531 019), polimeryzacji w parach monomeru (opis patentowy US 4 521 450).
Wytwarzanie na substratach cienkich warstw polipirolu in situ metodami chemicznymi, elektrochemicznym, plazmowymi stosuje się także w celu wielofunkcjonalnego wykończenie tych substratów.
Znane jest także wielofunkcjonalne wykończenie substratów, polegające na wytwarzaniu na nich pokryć polipirolowych techniką druku atramentowego przy użyciu atramentu zawierającego polipirol w postaci dyspersji (czasopismo Sensor and Actuators B 115, 2006, 547-551) lub emulsji (czasopismo Journal of Colloid and Interface Science 296, (2006) 110-117) W wodzie i w cieczach organicznych.
Technika druku atramentowego stwarza możliwość drukowania na wykończanych wyrobach zaprogramowanych komputerowo wzorów (na przykład ścieżek), bez etapu maskowania. Wytwarzanie warstw techniką druku atramentowego cechuje niskie zużycie polimeru oraz duża prędkość drukowania. Ponadto specyficzna morfologia powstających warstw, tworzonych przez system kropel sprzyja właściwościom sensorycznym (na przykład wydatnie poprawia warunki dyfuzji gazów i par cząsteczek, co prowadzi do wysokiej czułości warstwy na zmieniające się w czasie bodźce chemiczne w środowisku).
Natomiast poważną niedogodnością użycia polipirolu w technice druku atramentowego jest jego trudna przerabialność technologiczna i nierozpuszczalność w większości rozpuszczalników organicznych. Dyspersje i emulsje polipirolowe wykazują tendencję do aglomerowania, co grozi zatykaniem dysz do ejekcji pikolitrowych kropel atramentu i koniecznością kłopotliwego ich oczyszczania. Dlatego istnieje konieczność filtrowania atramentu zawierającego dyspersję lub emulsję polipirolową do uzyskania dyspersji lub emulsji o określonym rozkładzie wielkości cząsteczek polimeru.
Sposób wykończenia tekstyliów z włókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek, nadającego im właściwości bakteriostatyczne, antystatyczne, ekranujące przed oddziaływaniem pola elektrostatycznego oraz właściwości sensorów chemicznych na obecność cieczy organicznych i ich par, polegający na wytworzeniu na powierzchni tekstyliów warstwy polipirolu w drodze polimeryzacji chemicznej pirolu inicjowanej utleniaczem, według wynalazku charakteryzuje się tym, że na powierzchnię wyrobu nanosi się wpierw kompozycję sieciującą w postaci wodnej emulsji substancji sieciującej oraz fotoinicjatora, techniką druku cyfrowego i po wysuszeniu wyrobu bez dostępu światła w temperaturze nie przekraczającej 70°C, zadrukowuje się powierzchnię wyrobu jednocześnie dwoma atramentami zawierającymi komponenty niezbędne do polimeryzacji pirolu, z których jeden stanowi mieszaninę alkoholowego roztworu pirolu oraz roztworu wodnego lub alkoholowego domieszki lub domieszek anionowych, zaś drugi atrament stanowi roztwór wodny utleniacza, stosując technikę druku cyfrowego, po czym wyrób suszy się w temperaturze nie przekraczającej 70°C i poddaje działaniu pro2 mieniowania lampy Hg o mocy 120-240 W/cm lub promieniowania UV-C stosując dawkę 3-3,5 J/cm2. Substancję sieciującą stosuje się w ilości 100 g/1000 g wody, zaś fotoinicjator w ilości 7 g/1000 g wody. Jako domieszkę anionową stosuje się chlorek żelaza, kwas dodecylobenzenosulfonowy, dodecylobenzenosulfonian sodu lub kwas p-toluenosulfonowy, w ilości 0,05-1 M na 1 M pirolu, zaś jako utleniacz stosuje się nadsiarczan amonu lub potasu lub chlorek żelaza w ilości 0,1-0,5 M na 1 M pirolu.
PL 215 910 B1
W sposobie według wynalazku komponenty niezbędne do polimeryzacji pirolu są wprowadzane na powierzchnię wyrobu w postaci roztworów z osobnych dysz i na powierzchni odbywa się synteza polimeru inicjowana wprowadzonym utleniaczem. Na powierzchni substratu powstaje polipirol w postaci nanocząstek. Ten sposób syntezy polipirolu jest możliwy dzięki wysokiej reaktywności monomeru i powstających oligomerów (potencjał utleniania pirolu wynosi 1,3 eV, a kolejno powstające oligomery charakteryzują się coraz niższymi potencjałami utleniania, na przykład dla bipirolu wynosi 0,4 eV. Polipirol powstający na powierzchni substratu jest natychmiast utleniany, a dla zachowania obojętności układu przyłączają się jednocześnie przeciwjony (aniony domieszki).
Wyrób włókienniczy wykończony sposobem według wynalazku uzyskuje szereg funkcji: aktywność biologiczną taką jak bakteriostatyki na bakterie gram dodatnie i gram ujemne, właściwości antystatyczne, właściwości ekranujące przed polami elektrostatycznymi, a także spełnia rolę sensora cieczy i par związków organicznych, takich jak metanol, etanol, aceton, acetonitryl, benzen i toluen. Wyroby tekstylne wykończone w ten sposób są przyjazne dla człowieka.
Sposób według wynalazku ilustrują poniższe przykłady z powołaniem się na rysunek przedstawiający wykres ilustrujący odpowiedź rezystancyjną tkaniny zadrukowanej w przykładzie II na działanie metanolu.
P r z y k ł a d I.
Do wielofunkcjonalnego wykończenia metodą druku atramentowego przeznaczono tkaninę bawełnianą (100%) o splocie skośnym.
W celu przygotowania pierwszego atramentu do naczynia termostatowanego w temperaturze 0°C wprowadzono 23,2 g 70% roztworu kwasu dodecylobenzenosulfonowego (DBSA) w izopropanolu, rozpuszczonego w 300 ml wody alkoholu etylowego (zawierającego 0,05 M DBSA) oraz roztwór 9,5 g (0,05M) kwasu p-toluenosulfonowego w 241,3 ml alkoholu etylowego i energicznie mieszano za pomocą mieszadła magnetycznego. Podczas mieszania dodawano powoli (w czasie około 5 min) 69 ml (1 M) pirolu przedestylowanego pod zmniejszonym ciśnieniem. Tak przygotowany roztwór mieszano jeszcze w czasie 20 min.
Drugi atrament stanowił roztwór 57 g (0,25 M) nadsiarczanu amonu w 300 ml wody. Sporządzono także emulsję 50 g substancji sieciującej w postaci rozpuszczalnego W wodzie alifatycznego uretanu akrylowego, o nazwie handlowej Ebecryl 2002 i 1,6 g fotoinicjatora w postaci wodnej emulsji opartej na tlenku 2,4,6-trimetylobenzoilodifenylofosfmy, α-hydroksyketonach i pochodnych benzofenonu, o nazwie handlowej Esacure DP 250, w 500 ml wody.
Najpierw naniesiono na tkaninę emulsję wodną substancji sieciującej i fotoinicjatora, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C w suszarce bez dostępu światła, drukowano ją jednocześnie obydwoma przygotowanym wcześniej atramentami techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C, poddano ją procesowi sieciowania przy pomocy źródła promieniowania UV-C335W W czasie 5 s.
Następnie dokonano oceny funkcjonalności zadrukowanej tkaniny.
Właściwości biologiczne zadrukowanej tkaniny oceniano zgodnie z normą EN ISO 20645.
Rezystancję elektryczną powierzchni zadrukowanej tkaniny badano zgodnie z normą EN 1149-1 w stałym polu elektrycznym za pomocą koncentrycznych elektrod i elektrometru w warunkach klimatu: RH = 25%, t = 23°C.
Ocenę właściwości elektroprzewodzących tkaniny dokonano na podstawie rezystywności powierzchniowej ς s.
Trwałość związania atramentu na powierzchni tkaniny oceniano po procesie wielokrotnego prania (15 prań) w aparacie barwiarskim Ahiba Polymat. Każde pranie prowadzono wg normy PN-ISO 105-C06 w kąpieli (40°C) w czasie 45 min.
Właściwości ekranujące zadrukowanej tkaniny przed polem elektrostatycznym badano metodą indukcyjną Wg PN-EN 1149-3:2007 „Odzież ochronna”. Właściwości elektrostatyczne. Część 3: Metody badań do pomiaru zaniku ładunku (metoda badania 2 - ładowanie indukcyjne).
Oceny właściwości ekranujących próbek zadrukowanej tkaniny dokonano na podstawie dwóch wskaźników: czasu zaniku ładunku t50% oraz współczynnika ekranowania S.
Gdy czas półzaniku t50<4s i/lub współczynnik ekranowania S>0,2 tkaninę można uznać za materiał elektrostatycznie rozpraszający ładunek elektryczny o właściwościach ekranujących przed polami elektrostatycznymi (norma PN-EN 1149-5:2009 „Odzież ochronna. Właściwości elektrostatyczne. Część 5: Wymagania materiałowe i konstrukcyjne”).
PL 215 910 B1
Czułość tkaniny na bodźce chemiczne oceniano na podstawie zmian rezystancji elektrycznej, jakie rejestrowano na powierzchni zadrukowanej tkaniny pod wpływem bodźca (ciecze organiczne i ich opary). Badania kinetyki zmian rezystancji powierzchniowej tkaniny wykonano metodą z użyciem elektrod 2- i 4- punktowych przy pomocy multimetru cyfrowego typu 2000 firmy Keithley sprzężonego z komputerem PC. Właściwości sensoryczne zadrukowanej tkaniny na opary cieczy badano przy stężeniu oparów 100 ppm. Jako wskaźnik ilościowy właściwości sensorycznych przyjęto współczynnik sensoryczności Ss wyrażający względne zmiany rezystancji elektrycznej powierzchni zadrukowanej tkaniny wywoływanej bodźcem chemicznym danego typu.
Ss = (AR/Ro) x 100% gdzie: Ss - współczynnik sensoryczności
AR - bezwzględna zmiana rezystancji elektrycznej tkaniny, AR = R-Ro
R - rezystancja tkaniny pod wpływem bodźca zewnętrznego
Ro - rezystancja tkaniny przed działaniem bodźca
W tablicach IA i IB przedstawiono wskaźniki charakteryzujące tkaninę zadrukowaną w przykładzie I.
T a b l i c a IA.
Rodzaj wskaźnika Przed praniem Po 15-krotnym praniu Ocena
rezystywność powierzchniowa, Ω 4,5*104 1,9*105 trwały efekt antystatyczny
strefa hamowania bakterii Escherichia coli (gram-), mm 0,5 0 efekt antybakteryjny
strefa hamowania bakterii Bacillus subtilis (gram+), mm 3 1 efekt antybakteryjny
T a b l i c a IB.
Rodzaj wskaźnika Charakterystyka Ocena
czas zaniku ładunku ts0% współczynnik ekranowania S t50% <0,01s S = 1,0 efekt ekranowania elektrostatycznego
Współczynnik sensoryczności na płynne Metanol Ss = 92 sensor wytypowanych cieczy
substancje chemiczne Ss [%] Etanol Ss = 83
Aceton Ss = 44
Acetonitryl Ss = 86
Toluen Ss = 21
Benzen Ss = 97
Współczynnik sensoryczności na opary Metanol Ss = 38 sensor wytypowanych par cieczy
cieczy organicznych Ss [%] Etanol Ss = 42
Aceton Ss = 37
Acetonitryl Ss = 31
Toluen Ss = 25
Benzen Ss = 85
P r z y k ł a d II.
Do wielofunkcjonalnego wykończenia metodą druku atramentowego przeznaczono tkaninę bawełnianą (100%) o splocie skośnym.
Do zrealizowania wydruku przygotowano dwa atramenty oraz kompozycję sieciującą. W celu przygotowania pierwszego atramentu do naczynia termostatowanego w temperaturze 0°C wprowadzono 23,2 g 70% roztworu kwasu DBSA w izopropanolu, rozpuszczonego w 300 ml alkoholu etylowego (zawierającego 0,05 M DBSA) oraz roztwór 9,5 g (0,05M) kwasu p-toluenosulfonowego w 241,3 ml alkoholu etylowego i energicznie mieszano za pomocą mieszadła magnetycznego. Podczas mieszania dodawano
PL 215 910 B1 powoli (w czasie około 5 min) 69 ml (1 M) pirolu przedestylowanego pod zmniejszonym ciśnieniem. Tak przygotowany roztwór mieszano jeszcze w czasie 20 min.
Następnie sporządzono roztwór 40,5 g (0,25 M) chlorku żelaza (FeCl3) w 300 ml wody, który stanowił drugi atrament.
Sporządzono także emulsję 50 g substancji sieciującej - Ebecrylu 2002 i 1,6 g fotoinicjatora Esacure DP 250, w 500 ml wody.
Najpierw naniesiono na tkaninę emulsję wodną substancji sieciującej i fotoinicjatora, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C w suszarce bez dostępu światła, drukowano ją jednocześnie obydwoma przygotowanymi wcześniej atramentami, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C, poddano ją procesowi sieciowania przy pomocy źródła promieniowania UV-C335W w czasie 5 s.
Oceny funkcjonalności zadrukowanej tkaniny dokonano postępując jak w przykładzie I. W tablicach IIA i IIB przedstawiono wskaźniki charakteryzujące tkaninę zadrukowaną w przykładzie II.
T a b l i c a IIA.
Rodzaj wskaźnika Przed praniem Po 15-krotnym praniu Ocena
rezystywność powierzchniowa, Ω 5,1*104 3,5*105 trwały efekt antystatyczny
strefa hamowania bakterii Escherichia coli (gram-), mm 1 0,5 efekt antybakteryjny
strefa hamowania bakterii Bacillus subtilis (gram+), mm 3 1,5 efekt antybakteryjny
T a b l i c a IIB
Rodzaj wskaźnika Charakterystyka Ocena
czasu zaniku ładunku ts0% współczynnik ekranowania S t50% = <0,01 s S = 0,8 efekt ekranowania elektrostatycznego
Współczynnik sensoryczności na płynne Metanol Ss = 89 sensor wytypowanych cieczy
substancje chemiczne Ss, % Etanol Ss = 86
Aceton Ss = 53
Acetonitryl Ss = 63
Toluene Ss = 19
Benzen Ss = 53
Współczynnik sensoryczności na opary Metanol Ss = 41 sensor wytypowanych par cieczy
cieczy organicznych Ss, % Etanol Ss = 39
Aceton Ss = 41
Acetonitryl Ss = 37
Toluene Ss = 25
Benzen Ss = 22
P r z y k ł a d III.
Do wielofunkcjonalnego wykończenia metodą druku atramentowego przeznaczono tkaninę bawełnianą-poliestrową (70/30%) o splocie skośnym.
W celu przygotowania pierwszego atramentu do naczynia termostatowanego w temperaturze 0°C wprowadzono 23,2 g 70% roztworu kwasu dodecylobenzenosulfonowego (DBSA) w izopropanolu, rozpuszczonego w 300 ml wody alkoholu etylowego (zawierającego 0,05 M DBSA) oraz roztwór 9,5 g (0,05 M) kwasu p-toluenosulfonowego w 241,3 ml alkoholu etylowego i energicznie mieszano za pomocą mieszadła magnetycznego. Podczas mieszania dodawano powoli (w czasie około 5 min) 69 ml (1 M) pirolu przedestylowanego pod zmniejszonym ciśnieniem. Tak przygotowany roztwór mieszano jeszcze w czasie 20 min.
PL 215 910 B1
Drugi atrament stanowił roztwór 57 g (0,25 M) nadsiarczanu amonu w 300 ml wody. Sporządzono także emulsję 50 g substancji sieciującej o nazwie handlowej Ebecryl 2002 i 1,6 g fotoinicjatora o nazwie handlowej Esacure DP 250, w 500 ml wody. Najpierw naniesiono na tkaninę emulsję wodną substancji sieciującej i fotoinicjatora, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C w suszarce bez dostępu światła, drukowano ją jednocześnie obydwoma przygotowanym wcześniej atramentami techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C, poddano ją procesowi sieciowania przy pomocy źródła promieniowania UV-C335W w czasie 5 s.
Oceny funkcjonalności zadrukowanej tkaniny dokonano postępując jak w przykładzie I. W tablicach IIIA i IIIB przedstawiono wskaźniki charakteryzujące tkaninę zadrukowaną w przykładzie III.
T a b l i c a IIIA.
Rodzaj wskaźnika Przed praniem Po 15-krotnym praniu Ocena
rezystywność powierzchniowa, Ω 2,0*103 2,1*104 trwały efekt antystatyczny
strefa hamowania bakterii Escherichia coli (gram-), mm 2 0,5 efekt antybakteryjny
strefa hamowania bakterii Bacillus subtilis (gram+), mm 3 2,5 efekt antybakteryjny
T a b l i c a IIIB.
Rodzaj wskaźnika Charakterystyka Ocena
czasu zaniku ładunku ts0% współczynnik t50% = <0,2 Efekt ekranowania eIektrostatyczne-
ekranowania S S = 0,99 go
Współczynnik sensoryczności na płynne Metanol Ss = 89 Sensor wytypowanych cieczy
substancje chemiczne Ss [%] Etanol Ss = 88
Aceton Ss = 59
Acetonitryl Ss = 89
Toluen Ss = 27
Benzen Ss = 75
Współczynnik sensoryczności na opary Metanol Ss = 43 Sensor wytypowanych par
cieczy organicznych Ss [%] Etanol Ss = 39 cieczy
Aceton Ss = 38
Acetonitryl Ss = 38
Toluen Ss= 15
Benzen Ss =57
P r z y k ł a d IV.
Do wielofunkcjonalnego wykończenia metodą druku atramentowego przeznaczono tkaninę bawełnianą-poliestrową (70/30%) o splocie skośnym.
Do zrealizowania wydruku przygotowano dwa atramenty oraz kompozycję sieciującą. W celu przygotowania pierwszego atramentu do naczynia termostatowanego w temperaturze 0°C wprowadzono 23,2 g 70% roztworu kwasu DBSA w izopropanolu, rozpuszczonego w 300 ml alkoholu etylowego (zawierającego 0,05 M DBSA) oraz roztwór 9,5 g (0,05M) kwasu p-toluenosulfonowego w 241,3 ml alkoholu etylowego i energicznie mieszano za pomocą mieszadła magnetycznego. Podczas mieszania dodawano powoli (w czasie około 5 min) 69 ml (1 M) pirolu przedestylowanego pod zmniejszonym ciśnieniem. Tak przygotowany roztwór mieszano jeszcze w czasie 20 min. Następnie sporządzono roztwór 40,5 g (0,25 M) chlorku żelaza (FeCl3) w 300 ml wody, który stanowił drugi atrament.
Sporządzono także emulsję 50 g substancji sieciującej - Ebecrylu 2002 i 1,6 g fotoinicjatora Esacure DP 250, w 500 ml wody.
PL 215 910 B1
Najpierw naniesiono na tkaninę emulsję wodną substancji sieciującej i fotoinicjatora, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C w suszarce bez dostępu światła, drukowano ją jednocześnie obydwoma przygotowanymi wcześniej atramentami, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C, poddano ją procesowi sieciowania przy pomocy źródła promieniowania UV-C335W w czasie 5 s.
Oceny funkcjonalności zadrukowanej tkaniny dokonano postępując jak w przykładzie I. W tabl i cach IVA i IVB przedstawiono wskaźniki charakteryzujące tkaninę zadrukowaną w przykładzie IV
T a b l i c a IVA
Rodzaj wskaźnika Przed praniem Po 15-krotnym praniu Ocena
rezystywność powierzchniowa, Ω 3,0*104 1,4*105 trwały efekt antystatyczny
strefa hamowania bakterii Escherichia coli (gram-), mm 0,5 0 efekt antybakteryjny
strefa hamowania bakterii Bacillus subtilis (gram+), mm 3 3 efekt antybakteryjny
T a b l i c a IVB.
Rodzaj wskaźnika Charakterystyka Ocena
czasu zaniku ładunku ts0% współczynnik ekranowania S t50% = S = = <0,2s :0,98 Efekt ekranowania elektrostatycznego
Współczynnik sensoryczności na płynne Metanol Ss = 81 Sensor wytypowanych cieczy
substancje chemiczne Ss [%] Etanol Ss = 73
Aceton Ss = 55
Acetonitryl Ss = 71
Toluen Ss = 32
Benzen Ss = 49
Współczynnik sensoryczności na opary Metanol Ss = 59 Sensor wytypowanych par cieczy
cieczy organicznych Ss [%] Etanol Ss = 36
Aceton Ss = 37
Acetonitryl Ss = 39
Toluen Ss = 18
Benzen Ss = 26
P r z y k ł a d V.
Do wielofunkcjonalnego wykończenia metodą druku atramentowego przeznaczono tkaninę poliestrową (100%) o splocie płóciennym.
W celu przygotowania pierwszego atramentu do naczynia termostatowanego w temperaturze 0°C wprowadzono 23,2 g 70% roztworu kwasu dodecylobenzenosulfonowego (DBSA) w izopropanolu, rozpuszczonego w 300 ml wody alkoholu etylowego (zawierającego 0,05 M DBSA) oraz roztwór 9,5 g (0,05 M) kwasu p-toluenosulfonowego W 241,3 ml alkoholu etylowego i energicznie mieszano za pomocą mieszadła magnetycznego. Podczas mieszania dodawano powoli (w czasie około 5 min) 69 ml (1 M) pirolu przedestylowanego pod zmniejszonym ciśnieniem. Tak przygotowany roztwór mieszano jeszcze w czasie 20 min.
Drugi atrament stanowił roztwór 57 g (0,25 M) nadsiarczanu amonu w 300 ml wody. Sporządzono także emulsję 50 g substancji sieciującej o nazwie Iiandlowej Ebecryl 2002 i 1,6 g fotoinicjatora o nazwie handlowej Esacure DP 250, w 500 ml wody. Najpierw naniesiono na tkaninę emulsję wodną substancji sieciującej i fotoinicjatora, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C w suszarce bez dostępu światła, drukowano ją jednocześnie obydwoma przygotowanym
PL 215 910 B1 wcześniej atramentami techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C, poddano ją procesowi sieciowania przy pomocy źródła promieniowania UV-C335W W czasie 5 s.
Oceny funkcjonalności zadrukowanej tkaniny dokonano postępując jak w przykładzie I. W tablicach VA i VB przedstawiono wskaźniki charakteryzujące tkaninę zadrukowaną w przykładzie V
T a b l i c a VA.
Rodzaj wskaźnika Przed praniem Po 15-krotnym praniu Ocena
rezystywność powierzchniowa, Ω 1,7*102 1,2*103 trwały efekt antystatyczny
strefa hamowania bakterii Escherichia coli (gram-), mm 2 0,5 efekt anty bakteryjny
strefa hamowania bakterii Bacillus subtilis (gram+), mm 5 4 efekt antybakteryjny
T a b l i c a VB.
Rodzaj wskaźnika Charakterystyka Ocena
czasu zaniku ładunku ts0% współczynnik ekranowania S t50% S = <0,2s = 0,97 Efekt ekranowania elektrostatycznego
Współczynnik sensoryczności na płynne Metanol Ss = 87 Sensor wytypowanych cieczy
substancje chemiczne Ss [%] Etanol Ss = 85
Aceton Ss = 61
Acetonitryl Ss = 78
Toluen Ss = 28
Benzen Ss = 67
Współczynnik sensoryczności na opary Metanol Ss = 59 Sensor wytypowanych par cieczy
cieczy organicznych Ss [%] Etanol Ss = 35
Aceton Ss = 38
Acetonitryl Ss = 29
Toluen Ss= 14
Benzen Ss = 56
P r z y k ł a d VI.
Do wielofunkcjonalnego wykończenia metodą druku atramentowego przeznaczono tkaninę poliestrową (100%) o splocie płóciennym.
Do zrealizowania wydruku przygotowano dwa atramenty oraz kompozycję sieciującą. W celu przygotowania pierwszego atramentu do naczynia termostatowanego w temperaturze 0°C wprowadzono 23,2 g 70% roztworu kwasu DBSA w izopropanolu, rozpuszczonego W 300 ml alkoholu etylowego (zawierającego 0,05 M DBSA) oraz roztwór 9,5 g (0,05M) kwasu p-toluenosulfonowego w 241,3 ml alkoholu etylowego i energicznie mieszano za pomocą mieszadła magnetycznego. Podczas mieszania dodawano powoli (w czasie około 5 min) 69 ml (1 M) pirolu przedestylowanego pod zmniejszonym ciśnieniem. Tak przygotowany roztwór mieszano jeszcze w czasie 20 min. Następnie sporządzono roztwór 40,5 g (0,25 M) chlorku żelaza (FeCl3) w 300 ml wody, który stanowił drugi atrament.
Sporządzono także emulsję 50 g substancji sieciującej - Ebecrylu 2002 i 1,6 g fotoinicjatora Esacure DP 250, w 500 ml wody.
Najpierw naniesiono na tkaninę emulsję wodną substancji sieciującej i foto inicjatora, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C w suszarce bez dostępu światła, drukowano ją jednocześnie obydwoma przygotowanymi wcześniej atramentami, techniką druku cyfrowego. Po wysuszeniu tkaniny w temperaturze 70°C, poddano ją procesowi sieciowania przy pomocy źródła promieniowania UV-C335W w czasie 5 s.
PL 215 910 B1
Oceny funkcjonalności zadrukowanej tkaniny dokonano postępując jak w przykładzie I. W tablicach VIA i VIB przedstawiono wskaźniki charakteryzujące tkaninę zadrukowaną w przykładzie VI.
T a b l i c a VIA.
Rodzaj wskaźnika Przed praniem Po 15-krotnym praniu Ocena
rezystywność powierzchniowa, Ω 2,9*103 9,2*103 trwały efekt antystatyczny
strefa hamowania bakterii Escherichia coli (gram-), mm 0,5 0 efekt antybakteryjny
strefa hamowania bakterii Bacillus subtilis (gram+), mm 3 1 efekt antybakteryjny
T a b l i c a VIB.
Rodzaj wskaźnika Charakterystyka Ocena
czasu zaniku ładunku ts0% współczynnik ekranowania S t50% = S= <0,2s 1,0 Efekt ekranowania elektrostatycznego
Współczynnik sensoryczności na płynne substancje chemiczne Ss [%] Metanol Etanol Ss = 87 Ss = 77 Sensor wytypowanych cieczy
Aceton Ss = 56
Acetonitryl Ss = 78
Toluen Ss = 37
Benzen Ss = 53
Współczynnik sensoryczności na opary Metanol Ss = 61 Sensor wytypowanych par cieczy
cieczy organicznych Ss [%] Etanol Ss = 37
Aceton Ss = 38
Acetonitryl Ss = 38
Toluen Ss = 21
Benzen Ss = 27
Na rysunku przedstawiono wykres ilustrujący odpowiedź rezystancyjną tkaniny zadrukowanej w przykładzie II na działanie metanolu.

Claims (4)

1. Sposób wykończenia tekstyliów z włókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek, nadającego im właściwości bakteriostatyczne, antystatyczne, ekranujące przed oddziaływaniem pola elektrostatycznego oraz właściwości sensorów chemicznych na obecność cieczy organicznych i ich par, polegający na wytworzeniu na powierzchni tekstyliów warstwy polipirolu w drodze polimeryzacji chemicznej pirolu inicjowanej utleniaczem, znamienny tym, że na powierzchnię wyrobu nanosi się wpierw kompozycję sieciującą w postaci wodnej emulsji substancji sieciującej oraz fotoinicjatora, techniką druku cyfrowego i po wysuszeniu wyrobu bez dostępu światła W temperaturze nie przekraczającej 70°C, powierzchnię wyrobu zadrukowuje się jednocześnie dwoma atramentami, z których jeden stanowi mieszaninę alkoholowego roztworu pirolu oraz wodnego lub alkoholowego roztworu domieszki lub domieszek anionowych, zaś drugi atrament stanowi roztwór wodny utleniacza, stosując technikę druku cyfrowego, po czym wyrób suszy się w temperaturze nie przekraczającej 70°C i poddaje działaniu promieniowania lampy Hg o mocy 120-240 W/cm lub promieniowania UV-C stosując 2 dawkę 3-3,5 J/cm2.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że substancję sieciującą stosuje się w ilości
100 g/1000 g wody, zaś fotoinicjator w ilości 7 g/1000 g wody.
PL 215 910 B1
3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że jako domieszkę anionową stosuje się chlorek żelaza, kwas dodecylobenzenosulfonowy, dodecylobenzenosulfonian sodu lub kwas p-toluenosulfonowy, w ilości 0,05-1 M na 1 M pirolu.
4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że jako utleniacz stosuje się nadsiarczan amonu lub potasu lub chlorek żelaza w ilości 0,1-0,5 M na 1 M pirolu.
PL392144A 2010-08-16 2010-08-16 Sposób wykonczenia tekstyliów z wlókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek PL215910B1 (pl)

Priority Applications (3)

Application Number Priority Date Filing Date Title
PL392144A PL215910B1 (pl) 2010-08-16 2010-08-16 Sposób wykonczenia tekstyliów z wlókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek
PL10015076T PL2420614T3 (pl) 2010-08-16 2010-11-29 Sposób wielofunkcjonalnego wykończenia tekstyliów z włókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek
EP10015076A EP2420614B1 (en) 2010-08-16 2010-11-29 Method for multifunctional finishing of textiles of cellulose or synthetic fibres and blends thereof

Applications Claiming Priority (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
PL392144A PL215910B1 (pl) 2010-08-16 2010-08-16 Sposób wykonczenia tekstyliów z wlókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek

Publications (2)

Publication Number Publication Date
PL392144A1 PL392144A1 (pl) 2012-02-27
PL215910B1 true PL215910B1 (pl) 2014-02-28

Family

ID=44863301

Family Applications (2)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL392144A PL215910B1 (pl) 2010-08-16 2010-08-16 Sposób wykonczenia tekstyliów z wlókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek
PL10015076T PL2420614T3 (pl) 2010-08-16 2010-11-29 Sposób wielofunkcjonalnego wykończenia tekstyliów z włókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek

Family Applications After (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL10015076T PL2420614T3 (pl) 2010-08-16 2010-11-29 Sposób wielofunkcjonalnego wykończenia tekstyliów z włókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek

Country Status (2)

Country Link
EP (1) EP2420614B1 (pl)
PL (2) PL215910B1 (pl)

Families Citing this family (2)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
CN103276608B (zh) * 2013-06-17 2016-09-07 江南大学 一种泡沫负载阳离子改性剂对织物喷墨印花单面预处理的方法
CN109763314B (zh) * 2018-12-25 2021-11-19 山东鲁普科技有限公司 一种uhmpe纤维丝束的uv-热双重固化有色涂层方法

Family Cites Families (4)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
DE3321281A1 (de) 1982-06-22 1983-12-22 ASEA AB, 72183 Västerås Verfahren zur erhoehung der elektrischen leitfaehigkeit impraegnierbarer materialien
DE3531019A1 (de) 1985-08-30 1987-03-05 Basf Ag Verfahren zur elektrochemischen beschichtung von kohlenstoff-fasern
US4803096A (en) 1987-08-03 1989-02-07 Milliken Research Corporation Electrically conductive textile materials and method for making same
US7510745B2 (en) * 2005-09-09 2009-03-31 The Hong Kong Polytechnic University Methods for coating conducting polymer

Also Published As

Publication number Publication date
PL392144A1 (pl) 2012-02-27
PL2420614T3 (pl) 2013-04-30
EP2420614A1 (en) 2012-02-22
EP2420614B1 (en) 2013-01-02

Similar Documents

Publication Publication Date Title
Ferrero et al. Antimicrobial finish of textiles by chitosan UV-curing
Hebeish et al. Advancement in conductive cotton fabrics through in situ polymerization of polypyrrole-nanocellulose composites
Broasca et al. Characterization of ZnO coated polyester fabrics for UV protection
Knittel et al. Electrically high-conductive textiles
Ahmed et al. Plasma activation toward multi-stimuli responsive cotton fabric via in situ development of polyaniline derivatives and silver nanoparticles
Haque et al. Sustainable dyeing and functionalization of wool fabrics with black rice extract
Katouah et al. Plasma treatment toward electrically conductive and superhydrophobic cotton fibers by in situ preparation of polypyrrole and silver nanoparticles
Periolatto et al. Antimicrobial chitosan finish of cotton and silk fabrics by UV-curing with 2-hydroxy-2-methylphenylpropane-1-one
Sun et al. Smart cotton fabric screen-printed with viologen polymer: photochromic, thermochromic and ammonia sensing
Åkerfeldt et al. Electrically conductive textile coating with a PEDOT-PSS dispersion and a polyurethane binder
CN109923622A (zh) 透明导电基板和其制造方法
Kaynak et al. Methods of coating textiles with soluble conducting polymers
Hou et al. Preparation and UV-protective properties of functional cellulose fabrics based on reactive azobenzene Schiff base derivative
EP0313867B1 (de) Organopolysiloxane mit Buntesalzgruppen
Tang et al. A facile fabrication of multifunctional knit polyester fabric based on chitosan and polyaniline polymer nanocomposite
Ji et al. In-situ synthesis of polypyrrole/silver for fabricating alginate fabrics with high conductivity, UV resistance and hydrophobicity
PL215910B1 (pl) Sposób wykonczenia tekstyliów z wlókien celulozowych, syntetycznych oraz ich mieszanek
Mogharbel et al. Plasma-assisted in-situ preparation of silver nanoparticles and polypyrrole toward superhydrophobic, antimicrobial and electrically conductive nonwoven fabrics from recycled polyester waste
Atta et al. Multifunctional finishing of cotton fibers using silver nanoparticles via microwave-assisted reduction of silver alkylcarbamate
Sadeghi-Kiakhani et al. Sustainable antimicrobial and antioxidant finishing and natural dyeing properties of wool yarn treated with chitosan-poly (amidoamine) dendrimer hybrid as a biomordant
DE1768110A1 (de) Neue Bis-oxalsaeurediamide als Stabilisierungsmittel
Krishnanand et al. Electro‐conductive cotton fabric prepared by electron beam induced graft polymerization and electroless deposition technology
Bustos-Terrones et al. Functionalized coatings based on organic polymer matrix against the process of corrosion of mild steel in neutral medium
Nafady et al. Recycled polypropylene waste as abundant source for antimicrobial, superhydrophobic and electroconductive nonwoven fabrics comprising polyaniline/silver nanoparticles
Zhang et al. Effect of water-soluble vitamins on the structure and properties of poly (3, 4-ethylenedioxythiopehene): poly (styrenesulfonate)

Legal Events

Date Code Title Description
LAPS Decisions on the lapse of the protection rights

Effective date: 20130816