PL215607B1 - Nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiekszajace wlasciwosci barierowe wyrobów z wlókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania - Google Patents

Nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiekszajace wlasciwosci barierowe wyrobów z wlókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania

Info

Publication number
PL215607B1
PL215607B1 PL394616A PL39461611A PL215607B1 PL 215607 B1 PL215607 B1 PL 215607B1 PL 394616 A PL394616 A PL 394616A PL 39461611 A PL39461611 A PL 39461611A PL 215607 B1 PL215607 B1 PL 215607B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
acid
residue
product
formula
mole
Prior art date
Application number
PL394616A
Other languages
English (en)
Other versions
PL394616A1 (pl
Inventor
Wojciech Czajkowski
Justyna Mamnicka
Joanna Lewartowska
Jadwiga Sójka-Ledakowicz
Original Assignee
Inst Wlokiennictwa
Politechnika Lodzka
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Inst Wlokiennictwa, Politechnika Lodzka filed Critical Inst Wlokiennictwa
Priority to PL394616A priority Critical patent/PL215607B1/pl
Priority to EP20120460016 priority patent/EP2565187B1/en
Publication of PL394616A1 publication Critical patent/PL394616A1/pl
Publication of PL215607B1 publication Critical patent/PL215607B1/pl

Links

Classifications

    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07DHETEROCYCLIC COMPOUNDS
    • C07D251/00Heterocyclic compounds containing 1,3,5-triazine rings
    • C07D251/02Heterocyclic compounds containing 1,3,5-triazine rings not condensed with other rings
    • C07D251/12Heterocyclic compounds containing 1,3,5-triazine rings not condensed with other rings having three double bonds between ring members or between ring members and non-ring members
    • C07D251/26Heterocyclic compounds containing 1,3,5-triazine rings not condensed with other rings having three double bonds between ring members or between ring members and non-ring members with only hetero atoms directly attached to ring carbon atoms
    • C07D251/40Nitrogen atoms
    • C07D251/54Three nitrogen atoms

Landscapes

  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Treatments For Attaching Organic Compounds To Fibrous Goods (AREA)
  • Compositions Of Macromolecular Compounds (AREA)

Abstract

Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania nowych reaktywnych absorberów promieniowania ultrafioletowego, pochodnych symetrycznej 1,3,5-triazyny o ogólnym wzorze I oraz sposobu ich wytwarzania.

Description

Przedmiotem wynalazku są nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiększające właściwości barierowe wyrobów z włókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania.
W okresie ostatnich dziesięcioleci coraz większą uwagę zwraca się na szkodliwe efekty oddziaływania promieniowania ultrafioletowego na skórę ludzką. Nagłaśniane przez media niepokoje społeczne spotęgowane zostały dodatkowo obawami naukowców związanymi z zanikaniem warstwy ozonowej atmosfery. W efekcie tego zjawiska, do którego przyczynia się także aktywna działalność przemysłowa człowieka, do powierzchni Ziemi dociera coraz więcej wysokoenergetycznych frakcji promieniowania ultrafioletowego.
Wyniki licznych badań medycznych potwierdzają, że składowa UV-B promieniowania ultrafioletowego jest głównym czynnikiem odpowiedzialnym za zachodzące wskutek procesów fotochemicznych bezpośrednie zmiany struktury DNA, których efektem mogą być choroby nowotworowe skóry. Promieniowanie z tego zakresu wykazuje działanie rumieniotwórcze, przy czym największe zmiany obserwowane są dla długości fali w zakresie 305-310 nm. Efektem jego działania są także poparzenia skóry oraz, jako efekty chroniczne, przedwczesne zmiany starcze i obniżenie odporności immunologicznej.
Promieniowanie ultrafioletowe z zakresu UV-A, między innymi inicjujące powstawanie opalenizny, jest mniej szkodliwe, ale nadmierna ekspozycja na jego działanie również może być niebezpieczna, zwłaszcza dla osób o wrażliwej skórze. Powoduje ono utratę elastyczności skóry, sprzyja powstawaniu zmarszczek i zwiększa podatność na różne reakcje alergiczne [S.Lautenschlager, H.C.Wulf, M.R.Pitelkow; The Lancet 370, 528-535 (2007)].
W świetle powyższych rozważań coraz ważniejsza staje się ochrona skóry, jaką zapewniają wyroby włókiennicze, które w praktyce były zresztą najstarszym środkiem stosowanym do tego celu. Także i współcześnie podstawowym zaleceniem WHO w dziedzinie ochrony przed promieniowaniem ultrafioletowym jest noszenie luźnej odzieży wykonanej z ciasno utkanych tkanin, okrywającej możliwie największą powierzchnię ciała.
Przekonanie, że wszystkie wyroby włókiennicze zapewniają wystarczającą ochronę skóry przed światłem słonecznym jest błędne, gdyż właściwość ta jest wypadkową wielu czynników takich jak budowa chemiczna określonego typu włókna, charakterystyka strukturalna próbki (porowatość, masa powierzchniowa, grubość, elastyczność), barwa i intensywność zabarwienia czy specyficzne wykończenie określonego wyrobu.
Spośród stosowanych w praktyce tekstyliów wyroby z włókien celulozowych najsłabiej chronią skórę ludzką. Ubiory wykonane z cienkiej przędzy bawełnianej lub wiskozowej, białe lub o pastelowych kolorach, które ze względów estetycznych i praktycznych są najbardziej popularne w okresie letnim, odznaczają się bardzo słabymi właściwościami ochronnymi przejawiającymi się niskimi wartościami współczynnika UPF (Ultrafiolet Protection Factor). Współczynnik ten, stosowany w praktyce jako miara barierowości wyrobów włókienniczych przed promieniowaniem ultrafioletowym, wskazuje o ile dłużej może na słońcu przebywać człowiek ubrany w odzież ochronną w porównaniu z osobą pozbawioną takiej odzieży. Zgodnie z obowiązującą Normą Europejską [EN 13758-1. Solar UV-Protection properties, part 1 - method of test for apparel fabrics (2001)] wartość UPF > 40 uznana jest za wystarczającą.
Jednym ze sposobów poprawy właściwości barierowych wyrobów włókienniczych jest zastosowanie specjalnych absorberów promieniowania ultrafioletowego zawierających ugrupowania reaktywne umożliwiające kowalencyjne związanie się z włóknem. Chemiczne związanie absorbera UV z włóknem, aczkolwiek wymagające specjalnych warunków aplikacji, pozwala zapewnić długotrwałe zachowanie właściwości barierowych wyrobu pomimo operacji wielokrotnego prania [W.Czajkowski, J.Paluszkiewicz; Przemysł Chemiczny, 87 (10), 1029-1034 (2008)].
Wśród związków podnoszących barierowość materiałów włókienniczych zawierających włókna celulozowe, występują pochodne 1,3,5-triazyny. Przykłady takich substancji opisane są w szeregu patentów przedstawiających nowe związki (US 5786475, DE 19720683, DE 19509670), sposób ich wytwarzania (US 5786475, DE 19509670, CA 2145268, DE 19509670) oraz zastosowanie (US 5786475, DE 19509670, DE 19720683, US 5938793, DE 19509670, WO9625549, US 5998306).
W trakcie własnych prac badawczych stwierdzono, że wprowadzenie do cząsteczki absorbera UV dodatkowych reszt triazynowych powoduje znaczący wzrost jego molowego współczynnika absorpcji. Produkty takie pozwalają uzyskać wysokie wartości wskaźnika UPF przy mniejszych stężeniach
PL 215 607 B1 absorbera w kąpieli aplikacyjnej ograniczając w ten sposób ilość substancji chemicznych wprowadzanych na wyrób włókienniczy.
Istotą rozwiązania według wynalazku są nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego w postaci pochodnych symetrycznej 1,3,5-triazyny o wzorze I:
w którym D oznacza wiązanie pojedyncze lub resztę diaminy alifatycznej bądź aromatycznej, R oznacza atom chloru, resztę metoksylową, resztę kwasu aminofenylosulfonowego, aminofenylodisulfonowego, resztę etanoloaminową lub dietanoloaminową, resztę morfoliny lub resztę przedstawioną wzorem II:
W sposobie otrzymywania nowej grupy absorberów według wynalazku zdyspergowaną 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazynę poddaje się reakcji kondensacji z kwasem aryloaminosulfonowym, korzystnie 2,5-diaminobenzenosulfonowym lub kwasem 1,4-diaminofenyleno-2,5-disulfonowym, w proporcji jeden mol kwasu na jeden mol triazyny, po czym produkt reakcji kondensuje się z kolejnym molem kwasu aryloaminosulfonowego. Uzyskany półprodukt kondensuje się z diaminą aromatyczną, korzystnie p-fenylenodiaminą, o-fenylenodiaminą bądź hydrazyną, użytą w ilości pół mola diaminy na jeden mol produktu reakcji. Produkt ostatniej kondensacji poddaje się reakcji z co najmniej czterema molami chlorowej pochodnej symetrycznej 1,3,5-triazyny.
Wynalazek zilustrowano przedstawionymi poniżej przykładami nie ograniczającymi w żaden sposób zakresu ochrony.
P r z y k ł a d 1.
3
15,6 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny zdyspergowano w mieszaninie 60 cm3 wody, 140 g lodu oraz kilku kropel dyspergatora Rokacet 07. Następnie przy stałym mieszaniu, dodano roztwór 15 g 33 kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do pH=7,0 (±0,2). Kondensację prowadzono w temperaturze 0-5°C utrzymując war3 tość pH=6,0-6,5 przez dodatek 32 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 1,5 godziny analiza chromatograficzna TLC wykazała zanik kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w mieszaninie reakcyjnej. Po stwierdzeniu zakończenia pierwszej kondensacji dodano 13,2 g kwasu 2,5-diamino33 benzenosulfonowego rozpuszczonego w 25 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku
PL 215 607 B1 sodowego do pH=7, podniesiono temperaturę mieszaniny reakcyjnej do 30-35°C i mieszano kolejne 3 godziny utrzymując pH=6,5±0,2 przez dodanie 24 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Koniec reakcji określono za pomocą chromatografii TLC stosując płytki Kieselgel 60 F254 oraz układ rozwijający: n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda, w proporcji 2:4:1:3. Po stwierdzeniu całkowitego przereagowania kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego mieszaninę reakcyjną podgrzano do 55°C, 3 po czym dodano roztwór 4,1 g p-fenylenodiaminy rozpuszczonej w 50 cm3 ciepłej wody z dodatkiem g Na2SO3. W ciągu 30 minut mieszaninę reakcyjną ogrzano do temperatury 75°C, pozwalając, aby 3 pH spadło do około 3,5-4, następnie podniesiono pH do 5,5 przez dodanie 10 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego i przez kolejne 30 minut podgrzano do 80-85°C, po czym podniesiono pH do 7,5 3 przez dodanie 8 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego i w tych warunkach mieszano przez dal3 sze 2,5 godziny. Produkt reakcji wydzielono przez stopniowe dodanie 250 cm3 kwasu solnego 2% (do pH około 1,5), a następnie odfiltrowano. Po wysuszeniu otrzymano 44,8 g produktu o zawartości 73,9% (analiza przez miareczkowanie azotynem sodowym), co stanowiło 81,9% wydajności teoretycznej.
3
13,66 g produktu (ilość odpowiadającą 10,1 g czystej aminy) rozpuszczono w 100 cm3 wody 3 z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do wartości pH=6,5 (±0,2) i dodano do 3 przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 7,4 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny w 30 cm3 wody i 70 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07. Kondensację prowadzono w temperaturze 0-5°C 3 utrzymując pH=6,0-6,5 przez dodatek 13 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie godzin próba na bibule z odczynnikiem Erlicha wykazała zanik aminy w środowisku reakcji. Produkt wydzielono przez wysolenie za pomocą chlorku sodowego dodanego w ilości 100 g to jest 20% 3 w stosunku do objętości mieszaniny reakcyjnej i odfiltrowano. Pastę wymieszano z 10 cm3 buforu fosforanowego o pH 7 i wysuszono w temperaturze nieprzekraczającej 35°C.
Otrzymano 41,8 g produktu o wzorze III w postaci szarego proszku zawierającego
Cl
Cl
III
52,86% chlorku sodowego oraz 14,08% chloru atomowego w postaci reszt dichlorotriazynowych, oznaczonego przez analizę konduktometryczną próbki przed i po alkalicznej hydrolizie za pomocą mianowanego roztworu AgNO3. Wykonano widmo masowe otrzymanego produktu, które potwierdziło jego budowę (pik [M-Na+2H]+ m/z= 1665 pik [M+3Na]3+ m/z =585). W roztworach wodnych pozbawiony soli nieorganicznych produkt wykazywał Xmax=300-305 nm oraz 8mol=90000-100000.
PL 215 607 B1
P r z y k ł a d 2 3
15,6 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny zdyspergowano w mieszaninie 60 cm3 wody, 140 g lodu oraz kilku kropel dyspergatora Rokacet 07. Następnie przy stałym mieszaniu, dodano roztwór 15 kwa33 su 2,5-diaminobenzenosulfonowego w 50 m3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do pH=7,0 (±0,2). Kondensację prowadzono w temperaturze 0-5°C utrzymując wartość 3 pH=6,0-6,5 przez dodatek 32 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 1,5 godziny analiza chromatograficzna TLC wykazała zanik kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w mieszaninie reakcyjnej. Po stwierdzeniu zakończenia pierwszej kondensacji dodano 13,2 g kwasu 2,5-diamino33 benzenosulfonowego rozpuszczonego w 25 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do pH=7, podniesiono temperaturę mieszaniny reakcyjnej do 30-35°C i mieszano kolej3 ne 4 godziny utrzymując pH=6,5±0,2 przez dodanie 24 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego.
Koniec reakcji określono za pomocą chromatografii TLC stosując płytki Kieselgel 60 F254 oraz układ rozwijający n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda w proporcji 2:4:1:3. Po stwierdzeniu całkowitego przereagowania kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego mieszaninę reakcyjną podgrzano do 55°C, 33 po czym dodano roztwór 4,1 g o-fenylenodiaminy rozpuszczonej w 50 cm3 wody z dodatkiem 6 cm3 kwasu solnego 30%. W ciągu 30 minut mieszaninę reakcyjną ogrzano do temperatury 75°C pozwala3 jąc, aby pH spadło do około 3,5-4. Następnie podniesiono pH do 5,5 przez dodanie 10 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego i przez kolejne 30 minut podgrzano do 80-85°C, po czym podniesiono 3 pH do 7,5 przez dodanie 8 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego i w tych warunkach mieszano 3 przez dalsze 2,5 godziny. Produkt reakcji wydzielono przez stopniowe dodanie 250 cm3 kwasu solnego 2% do (pH około 1,5), a następnie odfiltrowano. Po wysuszeniu otrzymano 40,2 g produktu o zawartości 79,2% (analiza przez miareczkowanie azotynem sodowym), co stanowiło 78,8% wydajności teoretycznej.
3
12,7 g produktu (ilość odpowiadającą 10,1 g czystej aminy) rozpuszczono w 100 cm3 wody 3 z dodatkiem 16 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do wartości pH=6,5 (±0,2) i dodano do 3 przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 7,4 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny w 30 cm3 wody i 70 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07. Kondensację prowadzono w temperaturze 0-5°C 3 utrzymując pH=-6,0-6,5 przez dodatek 13 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie godzin próba na bibule z odczynnikiem Erlicha wykazała zanik aminy w środowisku reakcji. Produkt wydzielono przez wysolenie za pomocą chlorku sodowego dodanego w ilości 100 g to jest 20% 3 w stosunku do objętości mieszaniny reakcyjnej i odfiltrowano. Pastę wymieszano z 10 cm3 buforu fosforanowego o pH 7 i wysuszono w temperaturze nieprzekraczającej 35°C.
Otrzymano 27,4 g produktu o wzorze IV
PL 215 607 B1 w postaci szarofioletowego proszku zawierającego 40,73% chlorku sodowego oraz 7,88% chloru atomowego w postaci reszt dichlorotriazynowych (analiza konduktometryczna próbki przed i po alkalicznej hydrolizie za pomocą mianowanego roztworu azotanu srebra). Wykonano widmo masowe otrzymanego produktu, które potwierdziło jego budowę (pik [M+Na]+ m/z=1709, stwierdzono także obecność produktu zhydrolizowanego w postaci piku [M-4Cl+40H+3H]3+ m/z=539). Wykonano dodatkowo widmo 3jonów ujemnych stwierdzając obecność piku [M-Na-2H]3- m/z=553. W roztworach wodnych pozbawiony soli nieorganicznych produkt wykazywał Xmax=293-298 nm oraz emol=80000.
P r z y k ł a d 3 3
15,6 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny zdyspergowano w mieszaninie 60 cm3 wody, 140 g lodu oraz kilku kropel dyspergatora Rokacet 07. Następnie przy stałym mieszaniu, dodano roztwór 15 g (99,83%) kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w 50 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do pH=7,0 (±0,2). Kondensację prowadzono w temperaturze 0-5°C utrzymu3 jąc wartość pH=6,0-6,5 przez dodatek 32 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 1,5 godziny analiza chromatograficzna TLC wykazała zanik kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego w mieszaninie reakcyjnej. Po stwierdzeniu zakończenia pierwszej kondensacji dodano 13,2 g kwasu
2,5-diaminobenzenosulfonowego rozpuszczonego w 25 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do pH=7, podniesiono temperaturę mieszaniny reakcyjnej do 30-35°C i mie3 szano kolejne 4 godziny utrzymując pH=6,5±0,2 przez dodanie 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Koniec reakcji określono za pomocą chromatografii TLC stosując płytki Kieselgel 60 F254 oraz układ rozwijający n-butanol, n-propanol, octan etylu, woda w proporcji 2:4:1:3. Po stwierdzeniu całkowitego przereagowania kwasu 2,5-diaminobenzenosulfonowego mieszaninę reakcyjną podgrza3 no do 55°C, po czym dodano 4 cm3 40% roztworu wodzianu hydrazyny. Mieszaninę reakcyjną ogrza3 no do temperatury 75°C, mieszano w tej temperaturze utrzymując pH 8,5-9 przez dodanie 6 cm3. Pro3 dukt reakcji wydzielono przez stopniowe dodanie 250 cm3 kwasu solnego 2% do ( do pH około 1,5), a następnie odfiltrowano. Po wysuszeniu otrzymano 35,2 g produktu o zawartości 79,4% (analiza przez miareczkowanie 0,1 N azotynem sodowym), co stanowiło 74,7% wydajności teoretycznej.
3
11,77 g produktu (ilość odpowiadającą 9,34 g czystej aminy) rozpuszczono w 100 cm3 wody 3 z dodatkiem 15 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do wartości pH=6,5 (±0,2) i dodano do 3 przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 7,4 g 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazyny w 30 cm3 wody i 70 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07. Kondensację prowadzono w temperaturze 0-5°C 3 utrzymując pH=6,0-6,5 przez dodatek 12 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie godzin próba na bibule z odczynnikiem Erlicha wykazała zanik aminy w środowisku reakcji. Produkt wydzielono przez wysolenie za pomocą chlorku sodowego dodanego w ilości 100 g to jest 20% 3 w stosunku do objętości mieszaniny reakcyjnej i odfiltrowano. Pastę wymieszano z 10 cm3 buforu fosforanowego o pH 7 i wysuszono w temperaturze nieprzekraczającej 35°C.
Otrzymano 26,4 g produktu o wzorze V
PL 215 607 B1 w postaci szarobrunatnego proszku zawierającego 36,88% chlorku sodowego oraz 11,09% chloru atomowego w postaci reszt dichlorotriazynowych (analiza konduktometryczna próbki przed i po alkalicznej hydrolizie za pomocą mianowanego roztworu AgNO3). Wykonano widmo masowe otrzymanego produktu, które potwierdziło jego budowę (pik [M+2Na+H]3+ m/z=552; pik [M+3Na]3+ m/z=560). Wyko3nano dodatkowo widmo jonów ujemnych, w którym stwierdzono obecność piku [M-Na-2H]3- m/z=528.
W roztworach wodnych pozbawiony soli nieorganicznych produkt wykazywał Xmax=299 nm oraz 8mol=80000.
P r z y k ł a d 4
13,66 g aminy (ilość odpowiadającą 10,1 g czystego produktu) otrzymanej jak w przykładzie 1 33 rozpuszczono w 100 cm3 wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do wartości pH=6,5 (±0,2) i dodano do przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 7,4 g 2,4,6-trichloro-1,3,53
-triazyny w 30 cm3 wody i 70 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07. Kondensację 3 prowadzono w temperaturze 0-5°C utrzymując pH=6,0-6,5 przez dodatek 13 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 2 godzin próba na bibule z odczynnikiem Erlicha wykazała zanik aminy w środowisku reakcji. Do mieszaniny dodano roztwór 11,2 g soli sodowej 4-(B-siarczano33 etylo)sulfonyloaniliny w 50 cm3 ciepłej wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu węglanu sodu. Mieszaninę ogrzano do temperatury 40°C i mieszano w tej temperaturze utrzymując pH=7 przez dodatek 3 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po stwierdzeniu końca reakcji produkt wydzielono przez wysolenie za pomocą chlorku sodowego dodanego w ilości 200 g to jest 20% w stosunku do 3 objętości mieszaniny reakcyjnej i odfiltrowano. Pastę wymieszano z 10 cm3 buforu fosforanowego o pH 7 i wysuszono w temperaturze nieprzekraczającej 35°C.
Otrzymano 54,6 g produktu o wzorze VI
w postaci szarobrunatnego proszku zawierającego 55,78 g chlorku sodowego oraz 2,72% chloru atomowego w postaci reszt monochlorotriazynowych (analiza konduktometryczna próbki przed i po alkalicznej hydrolizie za pomocą mianowanego roztworu azotanu srebra). Wykonano widmo masowe otrzymanego produktu, które potwierdziło jego budowę (pik [M+Na]+ m/z=2777; pik [M-4Na+8H]4+ m/z=668; stwierdzono także obecność produktu zhydrolizowanego o piku [M-4SO3Na+8H]4+ m/z=588). W roztworach wodnych pozbawiony soli nieorganicznych produkt wykazywał Xmax=291 nm oraz 8mol=140000.
PL 215 607 B1
P r z y k ł a d 5
11,77 g produktu (ilość odpowiadającą 9,34 g czystej aminy) otrzymanego jak w przykładzie 3 33 rozpuszczono w 100 cm3 wody z dodatkiem 15 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego do wartości pH=6,5 (±0,2) i dodano do przygotowanej jak poprzednio zawiesiny 7,4 g 2,4,6-trichloro-1,3,53
-triazyny w 30 cm3 wody i 70 g lodu z dodatkiem kilku kropel dyspergatora Rokacet 07. Kondensację 3 prowadzono w temperaturze 0-5°C utrzymując pH=6,0-6,5 przez dodatek 12 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po upływie 2 godzin próba na bibule z odczynnikiem Erlicha wykazała zanik aminy w środowisku reakcji. Do mieszaniny dodano roztwór 11,2 g soli sodowej 4-(B-siarczanoetylo)33 sulfonyloaniliny w 50 cm3 ciepłej wody z dodatkiem 20 cm3 10% roztworu węglanu sodu. Mieszaninę 3 ogrzano do temperatury 40°C i mieszano w tej temperaturze utrzymując pH=7 przez dodatek 8 cm3 10% roztworu wodorotlenku sodowego. Po stwierdzeniu końca reakcji produkt wydzielono przez wysolenie za pomocą chlorku sodowego dodanego w ilości 140 g to jest 20% w stosunku do objętości 3 mieszaniny reakcyjnej i odfiltrowano. Pastę wymieszano z 20 cm3 buforu fosforanowego o pH 7 i wysuszono w temperaturze nieprzekraczającej 35°C.
Otrzymano 45,8 g produktu o wzorze VII
w postaci szarobrunatnego proszku zawierającego 42,7 g chlorku sodowego oraz 6,8% chloru atomowego w postaci reszt monochlorotriazynowych (analiza konduktometryczna próbki przed i po alkalicznej hydrolizie za pomocą mianowanego roztworu azotanu srebra). Wykonano widmo masowe otrzymanego produktu, które potwierdziło jego budowę (pik [M-2Na+6H]4+ m/z=660; pik [M+Na+3H]4+ m/z=676; stwierdzono także obecność produktu częściowo zhydrolizowanego pik [M-2SO3Na+4H]2+ m/z=1238). W roztworach wodnych pozbawiony soli nieorganicznych produkt wykazywał Xmax=289 nm oraz 8moi=130000.
P r z y k ł a d 6
Aplikacja absorberów o wzorach 3, 4 lub 5 2
Próbki dzianiny bawełnianej o masie 2 g i o gęstości powierzchniowej 175 g/m2, umieszczono 3 w kąpieli zawierającej 30 cm3 wody i 0,02 g absorbera (1% w stosunku do masy włókna) lub w kąpieli 3 zawierającej 30 cm3 wody i 0,01 g (0,5% w stosunku do masy włókna). Proces aplikacji prowadzono w temperaturze 30°C. Po 10 minutach do kąpieli aplikacyjnej dodano 1,5 g krystalicznego siarczanu sodu (VI) i kontynuowano aplikację. Po 20 minutach dodano 0,15 g węglanu sodu, a po dalszych
PL 215 607 B1 minutach ponownie dodano 0,15 g węglanu sodu. Aplikację kontynuowano jeszcze przez 30 minut w temperaturze 30-40°C, po czym próbki dzianiny wypłukano, wyprano i wysuszono. Za pomocą spektrofotometru JASCO V-550 wyposażonego w kulę całkującą wyznaczono wartości współczynnika UPF próbek stosując metodykę pomiarową opisaną w Normie Europejskiej PN-EN 13758-1:2007. Wartości współczynników UPF próbek po aplikacji w kąpielach zawierających związki o wzorze 3, 4 lub 5 podano w Tabeli 1.
P r z y k ł a d 7
Aplikacja absorberów o wzorach 6 lub 7 (I) 2
Próbkę dzianiny bawełnianej o masie 2 g i o gęstości powierzchniowej 175 g/m2, umieszczono 3 w kąpieli zawierającej 30 cm3 wody i 0,02 g absorbera (1% w stosunku do masy włókna) związku 3 o wzorze 6 lub w kąpieli zawierającej 30 cm3 wody i 0,01 g (0,5% w stosunku do masy włókna) absorbera o wzorze 5 lub 6. Proces aplikacji prowadzono w temperaturze 30°C. Po 10 minutach do kąpieli aplikacyjnej dodano 1,5 g krystalicznego siarczanu sodu (VI). W ciągu 10 minut mieszaninę podgrzano do 40°C, po czym dodano 0,6 g węglanu sodowego. W ciągu 20 minut temperaturę kąpieli podniesiono do 60°C. Proces aplikacji w tej temperaturze kontynuowano przez dalsze 60 minut, po czym próbki dzianiny wypłukano, wyprano i wysuszono.
Wartości współczynników UPF próbek po aplikacji metodą I w kąpielach zawierających związki o wzorze 5 lub 6 podano w Tabeli 1.
P r z y k ł a d 8
Aplikacja absorberów o wzorach 6 lub 7 (II) 2
Próbkę dzianiny bawełnianej o masie 2 g i o gęstości powierzchniowej 175 g/m2, umieszczono 3 w kąpieli zawierającej 30 cm3 wody i 0,02 g (1% w stosunku do masy włókna) lub w kąpieli zawierają3 cej 30 cm3 wody i 0,01 g (0,5% w stosunku do masy włókna) absorbera o wzorach 5 lub 6. Proces aplikacji prowadzono w temperaturze 30°C. Po 10 minutach do kąpieli aplikacyjnej dodano 1,5 g krystalicznego siarczanu sodu (VI). W ciągu 30 minut mieszaninę podgrzano do 80°C, po czym dodano 0,6 g węglanu sodowego. Proces aplikacji w tej temperaturze kontynuowano przez dalsze 60 minut, po czym próbki dzianiny wypłukano, wyprano i wysuszono. Wartości współczynników UPF próbek po aplikacji metodą II w kąpielach zawierających związek o wzorze 5 lub 6 podano w Tabeli 1.
T a b e l a 1.
Wyniki pomiarów współczynnika UPF dzianiny bawełnianej po aplikacji absorberów o wzorach 3-7.
Wzór absorbera Sposób aplikacji według przykładu UPF
stężenie absorbera 0,5% stężenie absorbera 1%
3 6 99,6 108,9
4 6 132,5 125,6
5 6 83,6 96,2
6 7 81,5 129,6
8 88,05 114,1
7 7 81,7 90,3
8 74,2 101,5
Otrzymane według wynalazku produkty są dobrze rozpuszczalne w wodzie, charakteryzują się bardzo wysoką absorpcją molową w zakresie promieniowania ultrafioletowego z zakresu UV-B, dobrym powinowactwem do włókien celulozowych i mogą być aplikowane na te włókna w sposób analogiczny jak barwniki reaktywne. Gdy podstawnik R we wzorze I oznacza atom chloru to sposób aplikacji absorberów jest analogiczny jak w przypadku reaktywnych barwników dichlorotriazynowych. Gdy podstawnik R we wzorze I oznacza grupę metoksylową bądź podstawioną albo niepodstawioną grupę aminową sposób aplikacji absorberów jest analogiczny jak w przypadku reaktywnych barwników monochlorotriazynowych. W przypadku, gdy podstawnik R oznacza resztę przedstawioną wzorem 3 to produkty takie można aplikować w sposób analogiczny do barwienia reaktywnymi barwnikami winylosulfonylowymi lub reaktywnymi barwnikami monochlorotriazynowymi.

Claims (4)

1. Nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiększające właściwości barierowe wyrobów z włókien celulozowych o wzorze I w którym D oznacza wiązanie pojedyncze bądź pierścień aromatyczny, R oznacza atom chloru, resztę metoksylową, resztę kwasu aminofenylosulfonowego, aminofenylodisulfonowego, resztę etanoloaminową lub dietanoloaminową, resztę morfoliny lub resztę przedstawioną wzorem II:
Si^CHjCHjOSOjNa
II
2. Sposób wytwarzania nowych reaktywnych absorberów promieniowania ultrafioletowego zwiększających właściwości barierowe wyrobów z włókien celulozowych o wzorze I
PL 215 607 B1 w którym D oznacza wiązanie pojedyncze bądź pierścień aromatyczny, R oznacza atom chloru, resztę metoksylową, resztę kwasu aminofenylosulfonowego, aminofenylodisulfonowego, resztę etanoloaminową lub dietanoloaminową, resztę morfoliny lub resztę przedstawioną wzorem:
znamienny tym, że zdyspergowaną 2,4,6-trichloro-1,3,5-triazynę poddaje się reakcji kondensacji z kwasem aryloaminosulfonowym w proporcji jeden mol kwasu na jeden mol triazyny, po czym produkt reakcji kondensuje się z kolejnym molem kwasu aryloaminosulfonowego, a następnie z diaminą alifatyczną bądź aromatyczną, użytą w ilości pół mola diaminy na jeden mol produktu reakcji, po czym produkt ostatniej kondensacji poddaje się reakcji z co najmniej czterema molami chlorowej pochodnej symetrycznej 1,3,5-triazyny.
3. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że jako kwas aryloaminosulfonowy stosuje się kwas diaminobenzenosulfonowy.
4. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że jako diaminę stosuje się aminę wybraną z grupy obejmującej p-fenylenodiaminę, o-fenylenodiaminę, hydrazynę.
PL394616A 2011-04-19 2011-04-19 Nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiekszajace wlasciwosci barierowe wyrobów z wlókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania PL215607B1 (pl)

Priority Applications (2)

Application Number Priority Date Filing Date Title
PL394616A PL215607B1 (pl) 2011-04-19 2011-04-19 Nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiekszajace wlasciwosci barierowe wyrobów z wlókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania
EP20120460016 EP2565187B1 (en) 2011-04-19 2012-04-13 New reactive triazine derivatives as ultraviolet absorbers increasing barrier properties of cellulose fibers and their preparation

Applications Claiming Priority (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
PL394616A PL215607B1 (pl) 2011-04-19 2011-04-19 Nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiekszajace wlasciwosci barierowe wyrobów z wlókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania

Publications (2)

Publication Number Publication Date
PL394616A1 PL394616A1 (pl) 2012-10-22
PL215607B1 true PL215607B1 (pl) 2013-12-31

Family

ID=46298343

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL394616A PL215607B1 (pl) 2011-04-19 2011-04-19 Nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiekszajace wlasciwosci barierowe wyrobów z wlókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania

Country Status (2)

Country Link
EP (1) EP2565187B1 (pl)
PL (1) PL215607B1 (pl)

Families Citing this family (1)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
CN103031712A (zh) * 2012-12-21 2013-04-10 江南大学 一种提高活性染料染色织物耐光色牢度的方法

Family Cites Families (4)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
BE1009558A5 (fr) 1994-03-24 1997-05-06 Clariant Finance Bvi Ltd Derives de la s-triazine, leur preparation et leur utilisation comme absorbeurs uv.
ES2152374T3 (es) 1994-09-14 2001-02-01 Ciba Sc Holding Ag Absorbentes uv, obtencion y utilizacion.
US5938793A (en) 1995-02-13 1999-08-17 Ciba Specialty Chemicals Corporation Process for increasing the sun protection factor of cellulosic fibre materials
DE19720683A1 (de) 1996-05-21 1997-11-27 Ciba Geigy Ag Verwendung von triazinhaltigen Verbindungen als UV-Absorber

Also Published As

Publication number Publication date
EP2565187B1 (en) 2014-09-17
EP2565187A1 (en) 2013-03-06
PL394616A1 (pl) 2012-10-22

Similar Documents

Publication Publication Date Title
AU688268B2 (en) Method of increasing the spf rating and compounds suitable for increasing the spf rating of fibre or fabric
AU697798B2 (en) Compounds having ultra-violet absorption properties
Czajkowski et al. Synthesis of reactive UV absorbers, derivatives of monochlorotriazine, for improvement in protecting properties of cellulose fabrics
AU697581B2 (en) UV absorbers, their preparation and the use thereof
TWI304847B (en) A process for improving the sun protection factor of cellulosic fibre material
AU700846B2 (en) UV absorbers, their preparation and the use thereof
Farouk et al. Synthesis of new reactive dyes containing commercial UV-absorbers with enhanced simultaneous dyeing and anti-UV properties for cotton fabric
AU694165B2 (en) Improvements in or relating to organic compounds
PL215607B1 (pl) Nowe reaktywne absorbery promieniowania ultrafioletowego zwiekszajace wlasciwosci barierowe wyrobów z wlókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania
CN100494234C (zh) 氨基乙烯基聚合物及其抗紫外整理衍生物的制备与应用
Kaźmierska et al. Reactive dyes for cellulose fibres including UV absorbers
Akhtar et al. Application of Acid Dyes on Silk Fabric and Fastness Properties Part II.
Mohamed et al. Synthesis and application of bifunctional reactive dyes pyrazolo [1, 2‐a] pyrazole 3‐carboxylic acid
CN114560848B (zh) 反应性耐光/光汗复合色牢度增进剂及其制备方法
Farouk et al. Improvement of the UV-protective Properties of Cotton Fabric Dyed with Polyfunctional Reactive Dye Modified from Reactive Red.
PL225494B1 (pl) Nowe absorbery promieniowania ultrafioletowego pochodne symetrycznej 1,3,5-triazyny wykazujące powinowactwo do włókien celulozowych oraz sposób ich wytwarzania
Shams et al. Synthesis and application of novel disazo pyrazolo [1, 2‐a] pyrazole reactive dyes
DE2751293A1 (de) Faserreaktive azofarbstoffe, deren herstellung und verwendung
CN106893361B (zh) 一种染料组合物及其制备方法
CN102619108B (zh) 蛋白质反应性紫外线吸收剂及其制备方法
Patel et al. SYNTHESIS OF SOME NEW BROMINE CONTAINING REACTIVE DYES: THEIR APPLICATIONS AND MICROBIAL STUDIES
Kamel et al. STUDIES ON THE ADDITION OF REACTIVE COMPOUNDS TO THE DYE-BATH OF NON-REACTIVE DYES PART III (FACTORS AFFECTING FORMATION OF REACTIVE DYES FROM DISPERSED-LIKE DYES
CN106893353A (zh) 一种单偶氮类化合物的应用
CZ2006237A3 (cs) Reaktivní, UV zárení absorbující fenylbenzimidazolové slouceniny, zpusob jejich výroby, jejich použití, a zpusob zvýšení UV ochranného faktoru celulózových textilií pusobením techto sloucenin
CH493608A (de) Verfahren zur Herstellung von Reaktivfarbstoffen