PL214319B1 - Sposób otrzymywania produktu grzybowego, instalacja do otrzymywania produktu grzybowego i produkt grzybowy - Google Patents

Description

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214319 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 392294 ^{(51) Int.Cl.}

A23L 2/74 (2006.01) A23L 1/28 (2006.01) B01D 61/14 (2006.01) (22) Data zgłoszenia: 01.09.2010

Sposób otrzymywania produktu grzybowego, instalacja do otrzymywania produktu grzybowego i produkt grzybowy

	(73) Uprawniony z patentu:
	RADAŚ ADAM MEMBRA,
(43) Zgłoszenie ogłoszono:	Kolonia Skarszewek, PL
12.03.2012 BUP 06/12	(72) Twórca(y) wynalazku:
	ADAM RADAŚ, Kolonia Skarszewek, PL
(45) O udzieleniu patentu ogłoszono:
31.07.2013 WUP 07/13	(74) Pełnomocnik:
	rzecz. pat. Regina Kozłowska

PL 214 319 B1

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób otrzymywania produktu grzybowego, instalacja do otrzymywania produktu grzybowego i produkt grzybowy, z wody grzybowej powstałej w wyniku wodnej obróbki grzybów, w szczególności grzybów uprawianych, będącej produktem ubocznym w procesie ich blanszowania.

Sposób i instalacje do zagęszczania mieszanin cieczy i ciał stałych przy użyciu technologii membranowej znane są z polskiego opisu patentowego nr 178 996, przeznaczony zwłaszcza do zagęszczania pozostałości produktu procesów ultra- lub mikrofiltracji do klarowania soków owocowych. Instalacje składają się z połączonych szeregowo grup modułów membranowych, pracujące metodą przeciwprądową z obiegiem produktu filtracji. Grupy są w zależności od chwilowego stopnia zagęszczenia produktu filtracji wyłączane lub włączane kolejno ze strumienia produktu filtracji, przez co w grupach modułów membranowych utrzymuje się stałą wartość ciśnienia roboczego tak długo, aż osiągnięty zostanie jak największy stopień zagęszczenia produktu filtracji.

Sposób filtracji z przepływem poprzecznym do oddzielania cieczy z płynnego medium oraz instalacja filtracyjna z przepływem poprzecznym do oddzielania cieczy z płynnego medium znane są z polskiego opisu patentowego nr 180 390. Sposób stosuje się do zagęszczania retentatu za pomocą filtracji membranowej, ultra/mikrofiltracji, do jak najwyższej zawartości mokrych osadów, przy czym do retentatu wprowadza się medium gazowe. W tym celu w zbiorniku umieszcza się otwarty przewód doprowadzający nad lustrem retentatu, porowaty pierścień w retentacie lub proste przyłącze przewodowe. Dzięki uzyskanemu w ten sposób obniżeniu lepkości retentatu osiąga się oszczędność energii dla przetłaczania retentatu, racjonalne instalacje w wyniku zastosowania dłuższych łańcuchów lub przejść przez moduły filtracyjne oraz mniejsze zużycia instalacji do prasowania dzięki stosowaniu filtracji bezpośredniej przy wysokich zawartościach substancji stałych.

Sposób otrzymywania antyalergicznych komponentów nie zawierających patogenicznych organizmów z grzybów poddanych gorącej obróbce znany jest z polskiego opisu patentowego nr 170 917. Grzyby oczyszcza się mechanicznie, dezynfekuje, przemywa wodą lub przedmuchuje strumieniem powietrza, odpowiednio tnie i suszy w sterylnym medium, w temperaturze nie przekraczającej 60°C. Otrzymaną masę proszkuje się i konfekcjonuje w opakowania handlowe albo dodatkowo sterylizuje przed konfekcjonowaniem, jonizując promieniami kobaltowymi gama.

Sposób wytwarzania koncentratu grzybowego i koncentrat grzybowy znane są z polskiego opisu patentowego nr 194 250. Sposób polega na tym, że grzyby suszone łączy się z wodą w stosunku wagowym 1:5, a po wymieszaniu masę podgrzewa się do temperatury 50° - 60°C, dodając przy tym sól (NaCl) w ilości 2%, przy czym temperaturę tę utrzymuje się przez 5-10 minut, a następnie doprowadza się do wrzenia i całość na gorąco rozdrabnia się w znany sposób, do jednorodnej, gęstej masy, którą rozlewa się na gorąco do opakowań jednostkowych i utrwala termicznie, w temperaturze, korzystnie około 121°C. Koncentrat grzybowy zawiera 15,5% wagowych suszonych grzybów 2% wagowych soli kuchennej i 82,5% wagowych wody.

Nie są znane sposoby wytwarzania produktu grzybowego, z wody grzybowej będącej produktem ubocznym blanszowania grzybów z zastosowaniem technik membranowych mających na celu zagęszczanie ekstraktu grzybowego jednocześnie z redukowaniem karbendazymu.

Istota sposobu według wynalazku polega na tym, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości od 0,5 do 5% suchej masy schładza się do temperatury co najmniej 4°C i na filtrach mechanicznych i w procesie mikrofiltracji usuwa się z niej cząstki stałe, a tak przygotowany surowiec zagęszcza się w procesie nanofiltracji do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości od 5% do 25% suchej masy. Następnie koncentrat zagęszcza się z wykorzystaniem urządzenia mikrofalowego do konsystencji pasty grzybowej albo suszy w suszami rozpyłowej do postaci proszku grzybowego.

Korzystnie, mikrofiltrację prowadzi się na membranach ceramicznych o granicy rozdziału od 0,05 μm do 1,4 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa do 1 MPa, z prędkością przepływu od 350 l/h do 5750 l/h w czasie od 1 do 12 godzin.

Korzystnie, mikrofiltrację prowadzi się na membranach polimerowych o granicy rozdziału od 0,05 μm do 1,4 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa do 0,8 MPa, z prędkością przepływu od 350 l/h do 5750 l/h i w czasie od 1 do 12 godzin.

Korzystnie, nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału od 100 Da do 1000 Da, przy ciśnieniu od 1,0 MPa do 3,0 MPa, z prędkością przepływu od 370 l/h do 6000 l/h i w czasie od 1 do godzin.

PL 214 319 B1

Korzystnym jest również, gdy nanofiltrację prowadzi się dwustopniowo. Na początku zagęszczania zawraca się koncentrat do zbiornika pionowego dzięki czemu usuwa się połowę wody. W drugim etapie zagęszczania koncentrat zawraca się do zbiornika buforowego.

Korzystnie, koncentrat traktuje się enzymami proteolitycznymi w wyniku czego uzyskuje się zwiększoną ilość naturalnego kwasu glutaminowego i innych aminokwasów powstałych z rozkładu białek występujących w koncentracie albo koncentrat poddaje się hydrolizie kwaśnej lub enzymatycznej wzbogacającej w kwas glutaminowy.

Korzystnym jest również, gdy reguluje się temperaturę koncentratu w zbiorniku, ponadto koncentrat miesza się oraz napowietrza.

Instalacja według wynalazku na wejściu ma filtr wstępny połączony przewodami rurowymi zaopatrzonymi w zawory przez wirówkę ze zbiornikiem wody grzybowej, który jest wyposażony w układ schładzający. Zbiornik wody grzybowej przewodami rurowymi zaopatrzonymi w zawory połączony jest poprzez układ mikrofiltrów, zbiornik surowca, układ nanofiltrów i zbiornik koncentratu z suszarką, przy czym zbiorniki surowca i koncentratu podłączone są do pasteryzatora. Każdy układ mikrofiltrów ma co najmniej jeden membranowy filtr ceramiczny o granicy rozdziału od 0,05 μm do 1,4 μm i/lub co najmniej jeden membranowy filtr polimerowy o granicy rozdziału od 0,05 μm do 1,4 μm. Układ nanofiltrów ma co najmniej jeden filtr membranowy o granicy rozdziału od 100 Da do 1000 Da, korzystnie układ nanofiltrów jest dwustopniowy i ma dwa zbiorniki pionowy i buforowy.

Korzystnie, suszarką jest urządzenie mikrofalowe lub suszarnia rozpyłowa.

Korzystnie, pomiędzy zbiornik koncentratu i suszarkę wpięty jest hydrolizator.

Korzystnie, zbiornik koncentratu wyposażony jest w mieszadło, urządzenie grzewczo - chłodzące oraz w układ napowietrzający.

Korzystnym jest, gdy układy membranowe mikrofiltrów i nanofiltrów podłączone są do zbiornika wody myjącej, który poprzez układ przygotowania wody myjącej podłączony jest do ujęcia wody sieciowej.

Korzystnym jest również, gdy pomiędzy układ nanofiltrów i układ przygotowania wody myjącej, włączony jest zbiornik permeatu.

Istota produktu grzybowego, według wynalazku polega na tym, że zawiera ekstrakt grzybowy w ilości od 5% do 90% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości od 0,5 g/kg do 100 g/kg, karbendazym poniżej 1 mg/kg, a pozostałą część stanowi woda i ewentualnie białko, węglowodany oraz sole.

Korzystnie, produkt grzybowy jest proszkiem grzybowym i zawiera ekstrakt grzybowy w ilości od 10% do 90% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości od 0,5 g/kg do 100 g/kg, karbendazym poniżej 1 mg/kg, a pozostałą część stanowi białko, węglowodany, sole i woda.

Korzystnie, produkt grzybowy jest pastą grzybową i zawiera ekstrakt grzybowy w ilości od 5% do 80% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości od 0,5 g/kg do 100 g/kg, zawartość karbendazymu poniżej 1 mg/kg, a pozostałą część stanowi białko, węglowodany, sole i woda.

Podczas prowadzenia badań, nieoczekiwanie okazało się, że możliwe jest zagęszczenie wody grzybowej i wytworzenie z niej poprzez zagęszczenie, produktu grzybowego. Woda grzybowa będąca produktem ubocznym, podczas wodnej obróbki grzybów, zwłaszcza blanszowania grzybów uprawianych, w szczególności pieczarek, stanowi duży problem zakładów pieczarkarskich, ponieważ posiada bardzo wysoki wskaźnik substancji organicznych, które należy usuwać w oczyszczalniach ścieków i może zawierać duże ilości karbendazymu, będącego pestycydem stosowanym w uprawie grzybów, jednocześnie woda grzybowa zawiera bardzo cenne składniki takie jak białko, cukier, składniki aromatyczne, czy też naturalny kwas glutaminowy. Wynalazek rozwiązuje problem utylizacji wody grzybowej i jednocześnie pozwala na uzyskanie produktu grzybowego charakteryzującego się bardzo dobrymi właściwościami aromatycznymi i jednoczesne zredukowaną zawartością karbendazymu do akceptowalnego poziomu. Przeprowadzenie procesu mikrofiltracji wody pieczarkowej na filtrach mechanicznych i membranach pozwala na usunięcie zanieczyszczeń mikrobiologicznych oraz zwiększenie wydajności poszczególnych membran. W instalacji do otrzymywania produktu grzybowego, wykorzystano kilka rodzajów membran różniących się wielkością porów, ilością kanałów oraz typem. Zagęszczenie wody grzybowej prowadzone na membranach do nanofiltracji, pozwala na usunięcie karbendazymu, którego dopuszczalna ilość w produkcie wynosi 1 mg/kg. Dwustopniowa nanofiltracja pozwala na większe zagęszczenie koncentratu i uzyskanie lepszej wydajności.

PL 214 319 B1

Przedmioty wynalazków objaśnione są w przykładach wykonania i na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia instalację do otrzymywania produktu grzybowego z suszarnią rozpyłową, a fig. 2 - instalację do otrzymywania produktu grzybowego z urządzeniem mikrofalowym.

P r z y k ł a d 1

Sposób otrzymywania produktu grzybowego, polega tym, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 0,5% suchej masy schładza się do temperatury 4°C, po czym na filtrach mechanicznych i w procesie mikrofiltracji usuwa się z niej cząstki stałe. Tak przygotowany surowiec następnie zagęszcza się w procesie nanofiltracji. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicach rozdziału od 0,05 μm, przy ciśnieniu 0,8 MPa, z prędkością przepływu 3000 l/h i w czasie 1 godziny. Nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału od 100 Da, przy ciśnieniu 2,0 MPa, z prędkością przepływu od 370 l/h i w czasie 8 godzin. Zagęszczona woda grzybowa w postaci koncentratu zawiera ekstrakt grzybowy w ilości 5% suchej masy. Koncentrat traktuje się enzymami proteolitycznymi w wyniku czego uzyskuje się zwiększoną ilość naturalnego kwasu glutaminowego i innych aminokwasów powstałych z rozkładu białek występujących w koncentracie. W końcowym etapie koncentrat suszy się w suszarni rozpyłowej do proszku grzybowego.

P r z y k ł a d 2

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 5% suchej masy schładza się do temperatury 4°C i zagęszcza do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 25% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach polimerowych o porowatości 0,2 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 350 l/h w czasie 12 godzin, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału od 100 Da, przy ciśnieniu 3,0 MPa, z prędkością przepływu 300 l/h i w czasie 14 godzin. Nanofiltrację prowadzi się dwustopniowo, w pierwszym stopniu usuwa się połowę wody w zbiorniku pionowym, a w drugim stopniu zawraca się koncentrat do zbiornika buforowego, dzięki czemu usuwa się połowę wody. Reguluje się temperaturę koncentratu zgromadzonego w zbiorniku koncentratu ZK, a koncentrat miesza się oraz napowietrza i poddaje hydrolizie kwaśnej wzbogacającej w kwas glutaminowy, a po wzbogaceniu zagęszcza się z wykorzystaniem urządzenia mikrofalowego do konsystencji pasty grzybowej. Przepływ permeatu przy płukaniu zwrotnym ustawia się na tym samym poziomie co przepływ surowca, przy mocy pomp równej połowie mocy maksymalnej, przez co możliwe jest płynniejsze prowadzenie zagęszczania bez zapychania się membrany. Do zagęszczania użyto wody pieczarkowej z zakładu wytwarzania przetworów pieczarkowych z Wielkopolski.

P r z y k ł a d 3

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 1% suchej masy zagęszcza się do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 3% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 0,14 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 35 l/h w czasie 12 godzin, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 200 Da, przy ciśnieniu 1 MPa, z prędkością przepływu 400 l/h i w czasie 1 godziny. Zawartość karbendazymu w surowcu wynosi 0,68 mg/kg, a w koncentracie 0,37 mg/kg. Główne parametry procesu zawiera tabela poniżej.

Produkt	Sucha masa	Ilość	Rodzaj filtracji	Membrana	Czas	Średni przepływ	Ciśnienie	Zawartość karbendazymu
Surowiec	1,00%	400 I	MF	0,14 μιτι	12 h	35 l/h	0,8 MPa	0,68 mg/kg
Koncentrat	3,00%	400 I	NF	200 Da	1 h	400 I/h	1 MPa	0,37 mg/kg

P r z y k ł a d 4

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 1% suchej masy zagęszcza się do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 13% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 0,2 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 750 l/h w czasie 4 godzin, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 200 Da, przy ciśnieniu 2 MPa, z prędkością przepływu 430 l/h i w czasie 7 godzin. Zawartość karbendazymu w surowcu wynosi 0,19 mg/kg, a w koncentracie 0,24 mg/kg. Główne parametry procesu zawiera tabela poniżej.

PL 214 319 B1

Produkt	Sucha masa	Ilość	Rodzaj filtracji	Membrana	Czas	Średni przepływ	Ciśnienie	Zawartość karbendazymu
Surowiec	1,00%	3000 I	MF	0,2 μιτι	4 h	750 I/h	0,5 MPa	0,19 mg/kg
Koncentrat	13,00%	3000 I	NF	200 Da	7 h	430 I/h	2 MPa	0,24 mg/kg

P r z y k ł a d 5

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 1,5% suchej masy zagęszcza się do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 11% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 0,2 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 660 l/h w czasie 4,5 godziny, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 200 Da, przy ciśnieniu 2 MPa, z prędkością przepływu 430 l/h i w czasie 7 godzin. Zawartość karbendazymu w surowcu wynosi 0,088 mg/kg, a w koncentracie poniżej 0,05 mg/kg. Główne parametry procesu zawiera tabela poniżej.

Produkt	Sucha masa	Ilość	Rodzaj filtracji	Membrana	Czas	Średni Przepływ	Ciśnienie	Zawartość karbendazymu
Surowiec	1,50%	3000 I	MF	0,2 μιτι	4,5 h	660 I/h	0,5 MPa	0,088 mg/kg
Koncentrat	11,00%	3000 I	NF	200 Da	7 h	430 l/h	2 MPa	<0,05 mg/kg

P r z y k ł a d 6

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 1,5% suchej masy zagęszcza się do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 13% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 0,2 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 660 l/h w czasie 4,5 godzin, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 200 Da, przy ciśnieniu 2 MPa, z prędkością przepływu 375 l/h i w czasie 8 godzin. Zawartość karbendazymu w surowcu wynosi 1,48 mg/kg, a w koncentracie 0,2 mg/kg. Główne parametry procesu zawiera tabela poniżej.

Produkt	Sucha masa	Ilość	Rodzaj filtracji	Membrana	Czas	Średni Przepływ	Ciśnienie	Zawartość karbendazymu
Surowiec	1,50%	3000 I	MF	0,2 pm	4,5 h	660 I/h	0,5 MPa	1,48 mg/kg
Koncentrat	13,00%	3000 I	NF	200 Da	8 h	375 l/h	2 MPa	0,20 mg/kg

P r z y k ł a d 7

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 1,3% suchej masy zagęszcza się do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 9,5% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 0,2 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 500 l/h w czasie 3 godzin, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 200 Da, przy ciśnieniu 2 MPa, z prędkością przepływu 200 l/h i w czasie 7 godzin. Ponadto koncentrat poddaje się hydrolizie enzymatycznej, w wyniku której niemal dwukrotnie wzrasta zawartość naturalnego kwasu glutaminowego w koncentracie grzybowym. Główne parametry procesu zawiera tabela poniżej.

Produkt	Sucha masa	Ilość	Rodzaj filtracji	Membrana	Czas	Średni przepływ	Ciśnienie	Zawartość karbendazymu
Surowiec	1,30%	1500 I	MF	0,2 μm	3 h	500 I/h	0,5 MPa	0,1 mg/kg
Koncentrat	9,5%	1500 I	NF	200 Da	7 h	200 I/h	2 MPa	0,1 mg/kg

PL 214 319 B1

Do procesu użyta jest woda pieczarkowa z zakładu wytwarzania przetworów pieczarkowych z Wielkopolski, a oznaczenie zawartości karbendazymu zostało przeprowadzone w Pracowni Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach.

P r z y k ł a d 8

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 1,5% suchej masy zagęszcza się do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 17% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 0,2 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 400 l/h w czasie 7,5 godziny, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 200 Da, przy ciśnieniu 2,5 MPa, z prędkością przepływu 200 l/h i w czasie 15 godzin. Ponadto koncentrat poddaje się hydrolizie enzymatycznej. Główne parametry procesu zawiera tabela poniżej.

Produkt	Sucha masa	Ilość	Rodzaj filtracji	Membrana	Czas	Średni przepływ	Ciśnienie
Surowiec	1,50%	3000 I	MF	0,2 μιτι	7,5 h	400 l/h	0,5 MPa
Koncentrat	17,00%	3000 I	NF	200 Da	15 h	200 I/h	2,5 MPa

P r z y k ł a d 9

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 1,5% suchej masy zagęszcza się do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 25% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 0,2 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 500 l/h w czasie 8 godzin, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 200 Da, przy ciśnieniu 3 MPa, z prędkością przepływu 300 l/h i w czasie 13,5 godziny. Uzyskany koncentrat zawierający ekstrakt grzybowy w ilości 25% suchej masy podaje się suszeniu mikrofalowemu w temperaturze 35°C, ciśnieniu od 30 hPa i mocy od 800 W. Ponadto koncentrat poddaje się hydrolizie enzymatycznej, a otrzymany produkt grzybowy w postaci pasty, zawiera koncentrat grzybowy zwiera ekstrakt grzybowy w ilości 40% suchej masy. Główne parametry procesu zawiera tabela poniżej.

Produkt	Sucha masa	Ilość	Rodzaj filtracji	Membrana	Czas	Średni przepływ	Ciśnienie
Surowiec	1,50%	4000 I	MF	0,2 pm	8 h	500 I/h	0,5 MPa
Koncentrat	25,00%	4000 I	NF	200 Da	13,5 h	300 l/h	3 MPa

P r z y k ł a d 10

Sposób otrzymywania produktu grzybowego przebiega jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości 1,5% suchej masy zagęszcza się do koncentratu zawierającego ekstrakt grzybowy w ilości 15% suchej masy. Mikrofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 0,2 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa z prędkością przepływu 420 l/h w czasie 7 godzin, natomiast nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału 200 Da, przy ciśnieniu 2,5 MPa, z prędkością przepływu 250 l/h i w czasie 12 godzin. Ponadto koncentrat poddaje się hydrolizie enzymatycznej. Uzyskany koncentrat zawierający ekstrakt grzybowy w ilości 15% suchej masy, wysuszono w suszarni rozpyłowej do wilgotności 3%. Główne parametry procesu zawiera tabela poniżej.

Produkt	Sucha masa	Ilość	Rodzaj filtracji	Membrana	Czas	Średni przepływ	Ciśnienie
Surowiec	1,50%	3000 I	MF	0,2 pm	7,5 h	420 I/h	0,5 MPa
Koncentrat	17,00%	3000 I	NF	200 Da	12 h	250 I/h	2,5 MPa

PL 214 319 B1

P r z y k ł a d 11

Instalacja do otrzymywan ia produktu grzybowego ma na wejściu filtr wstępny FW połączony przewodami rurowymi zaopatrzonymi w zawory poprzez wirówkę WI ze zbiornikiem wody grzybowej ZS wyposażonym w układ schładzający UC. Zbiornik wody grzybowej ZS przewodami rurowymi zaopatrzonymi w zawory połączony jest poprzez układ mikrofiltrów UM, zbiornik surowca ZM, układ nanofiltrów UN i zbiornik koncentratu ZK z suszarką, którą jest urządzenie mikrofalowe SM zagęszczające koncentrat do pasty. Układ mikrofiltrów UM ma jeden membranowy filtr ceramiczny o granicy rozdziału 0,05 μm. Zbiorniki surowca ZM i koncentratu ZK podłączone są do pasteryzatora PS.

P r z y k ł a d 12

Instalacja do otrzymywania produktu grzybowego wykonana jak w przykładzie ósmym z tą różnicą, że układ nanofiltrów UN ma filtr membranowy o granicy rozdziału od 100 Da, układ mikrofiltrów UM ma dwa membranowe filtry polimerowe o porowatości 1,0 μm i granicy rozdziału 300 kD, natomiast układ nanofiltrów UN jest dwustopniowy i ma dwa zbiorniki: pionowy i buforowy, z których każdy wyposażony jest w filtr membranowy o granicy rozdziału 1000 Da. Zbiornik koncentratu ZK wyposażony jest w mieszadło, urządzenie grzewczo - chłodzące z termostatem oraz w układ napowietrzający. Pomiędzy zbiornik koncentratu ZK i suszarkę wpięty jest hydrolizator HD, a proces suszenia przeprowadza się w suszami rozpyłowej SR.

P r z y k ł a d 13

Instalacja do otrzymywania produktu grzybowego wykonana jak w przykładzie ósmym albo dziewiątym z tą różnicą, że układy mikrofiltrów UM i nanofiltrów UN podłączone są do zbiornika wody myjącej ZW, który poprzez układ przygotowania wody myjącej UP podłączony jest do ujęcia wody sieciowej WS, ponadto pomiędzy układ nanofiltrów UN i układ przygotowania wody myjącej UP, włączony jest zbiornik permeatu (ZP).

P r z y k ł a d 14

Produkt grzybowy w postaci pasty zawiera ekstrakt grzybowy w ilości 26% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości 2,8 g/kg, karbendazym poniżej 0,2 mg/kg, a pozostałą część stanowi woda, białko, węglowodany oraz sole.

P r z y k ł a d 15

Produkt grzybowy w postaci pasty, wykonany jak w przykładzie czternastym z tą różnicą, że zawiera ekstrakt grzybowy w ilości 5% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości 0,5 g/kg, a zawartość karbendazymu wynosi 0,37 mg/kg.

P r z y k ł a d 16

Produkt grzybowy w postaci pasty wykonany jak w przykładzie czternastym z tą różnicą, że zawiera ekstrakt grzybowy w ilości 80% o suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości 100 g/kg, a zawartość karbendazymu wynosi 0,17 mg/kg.

P r z y k ł a d 17

Produkt grzybowy w postaci proszku zawiera ekstrakt grzybowy w ilości 70% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości 20 g/kg, karbendazym w ilości 0,99 mg/kg, a pozostałą część stanowi woda, białko, węglowodany oraz sole.

P r z y k ł a d 18

Produkt grzybowy w postaci proszku wykonany jak w przykładzie siedemnastym z tą różnicą, że zawiera ekstrakt grzybowy w ilości 10% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości 0,5 g/kg, a karbendazym w ilości 0,38 mg/kg.

P r z y k ł a d 19

Produkt grzybowy w postaci proszku wykonany jak w przykładzie siedemnastym z tą różnicą, że zawiera ekstrakt grzybowy w ilości 90% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości 100 g/kg, karbendazym w ilości 0,76 mg/kg.

P r z y k ł a d 20

Produkt grzybowy w postaci płynnej zawiera ekstrakt grzybowy w ilości 5% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości 0,5 g/kg, karbendazym 0,11 mg/kg, a pozostałą część stanowi woda i ewentualnie białko, węglowodany oraz sole.

PL 214 319 B1

Wykaz oznaczeń na rysunku:

FS	- filtr wstępny,
HD	- hydrolizator,
PS	- pasteryzator,
SM	- urządzenie mikrofalowe,
SR	- suszarka rozpyłowa,
UC	- układ schładzający,
UM	- układ mikrofiltrów,
UN	- układ nanofiltrów,
UP	- układ przygotowania wody myjącej,
WI	- wirówka,
WS	- ujęcie wody sieciowej,
ZK	- zbiornik koncentratu,
ZM	- zbiornik surowca,
ZS	- zbiornik wody grzybowej,
ZP	- zbiornik permeatu,
ZW	- zbiornik wody obiegowej.

Zastrzeżenia patentowe

Claims (26)

1. Sposób otrzymywania produktu grzybowego, znamienny tym, że wodę grzybową zawierającą ekstrakt grzybowy w ilości od 0,5 do 5% suchej masy schładza się do temperatury co najmniej 4°C i na filtrach mechanicznych i w procesie mikrofiltracji usuwa się z niej cząstki stałe, a tak przygotowany surowiec zagęszcza się w procesie nanofiltracji redukując zawartość karbendazymu, przy czym zagęszczona woda grzybowa w postaci koncentratu zawiera ekstrakt grzybowy w ilości od 5% do 25% suchej masy.

2. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że koncentrat zagęszcza się z wykorzystaniem urządzenia mikrofalowego (SM) do konsystencji pasty grzybowej.

3. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że koncentrat suszy się w suszarni rozpyłowej (SR) do postaci proszku grzybowego.

4. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że mikrofiltrację prowadzi się na membranach ceramicznych o granicy rozdziału od 0,05 μm do 1,4 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa do 1 MPa, z prędkością przepływu od 350 l/h do 5750 l/h i w czasie od 1 do 12 godzin.

5. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że mikrofiltrację prowadzi się na membranach polimerowych o granicy rozdziału od 0,05 μm do 1,4 μm, przy ciśnieniu od 0,5 MPa do 0,8 MPa, z prędkością przepływu od 350 l/h do 5750 l/h i w czasie od 1 do 12 godzin.

6. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że nanofiltrację prowadzi się na membranach o granicy rozdziału od 100 Da do 1000 Da, przy ciśnieniu od 1,0 MPa do 3,0 MPa, z prędkością przepływu od 370 l/h do 6000 l/h i w czasie od 1 do 8 godzin.

7. Sposób, według zastrz. 1 albo 6, znamienny tym, że nanofiltrację prowadzi się dwustopniowo, w pierwszym stopniu usuwa się połowę wody w zbiorniku pionowym, a w drugim stopniu zawraca się koncentrat do zbiornika buforowego.

8. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że reguluje się temperaturę koncentratu zgromadzonego w zbiorniku koncentratu (ZK), ponadto koncentrat miesza się oraz napowietrza.

9. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że koncentrat traktuje się enzymami proteolitycznymi w wyniku czego uzyskuje się zwiększoną ilość naturalnego kwasu glutaminowego i innych aminokwasów powstałych z rozkładu białek występujących w koncentracie.

10. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że koncentrat poddaje się hydrolizie wzbogacającej w naturalny kwas glutaminowy.

11. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że koncentrat poddaje się hydrolizie kwaśnej.

12. Sposób, według zastrz. 1, znamienny tym, że koncentrat poddaje się hydrolizie enzymatycznej.

13. Instalacja do otrzymywania produktu grzybowego wyposażona w filtry, znamienna tym, że ma filtr wstępny (FS) połączony przewodami rurowymi zaopatrzonymi w zawory, poprzez wirówkę (WI)

PL 214 319 B1 ze zbiornikiem wody grzybowej (ZS), który jest wyposażony w układ schładzający (UC), a zbiornik wody grzybowej (ZS) przewodami rurowymi zaopatrzonymi w zawory połączony jest poprzez układ mikrofiltrów (UM) , zbiornik surowca (ZM), układ nanofiltrów (UN) i zbiornik koncentratu (ZK) z suszarką, przy czym zbiorniki surowca (ZM) i koncentratu (ZK) podłączone są do pasteryzatora (PS).

14. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że suszarką jest urządzenie mikrofalowe (SM).

15. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że suszarką jest suszarka rozpyłowa (SR).

16. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że układ mikrofiltrów (UM) ma co najmniej jeden membranowy filtr ceramiczny o granicy rozdziału od 0,05 μm do 1,4 μm.

17. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że układ mikrofiltrów (UM) ma co najmniej jeden membranowy filtr polimerowy o granicy rozdziału od 0,05 μm do 1,4 μm.

18. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że układ nanofiltrów (UN) ma co najmniej jeden filtr membranowy o granicy rozdziału od 100 Da do 1000 Da.

19. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że układ nanofiltrów (UN) jest dwustopniowy i ma dwa zbiorniki pionowy i buforowy.

20. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że pomiędzy zbiornik koncentratu (ZK) i suszarkę wpięty jest hydrolizator (HD).

21. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że zbiornik koncentratu (ZK) wyposażony jest w mieszadło, urządzenie grzewczo - chłodzące oraz w układ napowietrzający.

22. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że układy mikrofiltrów (UM) i nanofiltrów (UN) podłączone są do zbiornika wody myjącej (ZW), który poprzez układ przygotowania wody myjącej (UP) podłączony jest do ujęcia wody sieciowej (WS).

23. Instalacja, według zastrz. 13, znamienna tym, że pomiędzy układ nanofiltrów (UN) i układ przygotowania wody myjącej (UP), włączony jest zbiornik permeatu (ZP).

24. Produkt grzybowy, znamienny tym, że zawiera ekstrakt grzybowy w ilości od 5% do 90% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości od 0,5 g/kg do 100 g/kg, karbendazym poniżej 1 mg/kg, a pozostałą część stanowi woda, białko, węglowodany oraz sole.

25. Produkt, według zastrz. 24, znamienny tym, że jest proszkiem grzybowym i zawiera ekstrakt grzybowy w ilości od 10% do 90% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości od 0,5 g/kg do 100 g/kg, karbendazym poniżej 1 mg/kg, a pozostałą część stanowi białko, węglowodany, sole i woda.

26. Produkt, według zastrz. 24, znamienny tym, że jest pastą grzybową i zawiera ekstrakt grzybowy w ilości od 5% do 80% suchej masy, naturalny kwas glutaminowy w ilości od 0,5 g/kg do 100 g/kg, zawartość karbendazymu poniżej 1 mg/kg, a pozostałą część stanowi białko, węglowodany, sole i woda.