PL200388B1 - Przerzutka rowerowa sterowana linką bez końca - Google Patents

Abstract

Przedmiotem wynalazku jest przerzutka rowe- rowa, zw laszcza tylna, stosowana do zmiany prze lo- ze n kó l przek ladniowych. Przerzutka rowerowa za- opatrzona w link e przemieszczan a obrotem biegowej tulei lub d zwigni a steruj aca la ncuchem wspó lpracu- j acym z ko lami z ebatymi suportu i ko lami z ebatymi wolnobiegu, charakteryzuje si e tym, ze ma link e bez ko nca (6) albo link e zako nczon a elementami kom- pensuj acymi luzy korzystnie w postaci spr ezyny, albo link e której ko nce zamocowane s a nierozlacznie w jednej wspólnej p lytce, polaczon a z biegow a tulej a i doprowadzon a do korpusu (19), wewn atrz którego umieszczony jest mechanizm zmiany prze lo ze n z ebatkowy albo srubowy albo zabierakowy albo kraz- kowy zaopatrzony w wodzik (22) z ramieniem (23) poruszaj acy si e ruchem posuwisto-zwrotnym w obr e- bie rowka (27) zaopatrzonego korzystnie w uszczel- nienie (46), odchylacz (37) d zwigni (25), przy czym rami e (23) poza korpusem (19) polaczone jest z przegubem spr ezynowym (24), d zwigni a (25) przegubem spr ezystym (26). PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest przerzutka rowerowa, zwłaszcza tylna, stosowana do zmiany przełożeń kół przekładniowych.

Znane powszechnie przerzutki rowerowe posiadają mechanizmy otwarte, to jest takie, w których koła zębate suportu i wolnobiegu oraz sterujące linki w obrębie tych mechanizmów nie posiadają specjalnych osłon. Przykładem otwartej przerzutki tylnej jest przerzutka rowerowa według polskiego zgłoszenia patentowego nr P. 326057.

Znane są też przerzutki rowerowe, w których mechanizm przekładniowy umieszczony jest w tylnej piaście roweru. Przykładem takiego mechanizmu jest skrzynka przekładniowa w tylnej piaście roweru według polskiego zgłoszenia patentowego nr P. 326217.

Znane są również przerzutki rowerowe, w których zmianą przełożeń sterują mikrosilniki elektryczne oraz siłowniki hydrauliczne lub pneumatyczne, przełączane przez rowerzystę z poziomu kierownicy roweru. Rozwiązania te pozbawione są większości wad mechanizmów linkowych, jednakże z uwagi na koszty ich wytworzenia oraz dużą wagę nie znalazł y się do tej pory w powszechnym uż yciu. Przykładem takiego rozwiązania jest rowerowy układ zmiany przełożenia według polskiego zgłoszenia patentowego nr P. 326056.

Z wymienionych powyż ej grup przerzutek, najpowszechniej stosowane są przerzutki z mechanizmami otwartymi, oparte na mechanizmach czteroprzegubowych współpracujących z kołami zębatymi suportu, łańcuchem i kołami zębatymi wolnobiegu, których sterowanie odbywa się jednokierunkowo za pomocą linek współpracujących ze sprężynami śrubowymi. Sterujące linki, powodujące zmiany przełożeń uruchamiane są siłą mięśni ludzkich. W tym celu najpowszechniej stosuje się mechanizmy dźwigniowe montowane od strony wewnętrznej uchwytów kierownicy lub też mechanizmy typu „grip-shift” oparte na obrocie pierścienia powodującego przesuw linki, które montowane są również od wewnętrznej strony uchwytów kierownicy. Z racji swej budowy przerzutki te narażone są na szybkie rozregulowanie związane z powstawaniem luzów oraz utratą charakterystyki użytych sprężyn oraz wydłużaniem się stalowych linek. Przerzutki te mają otwartą budowę w związku, z czym wymagają częstej konserwacji i starannego smarowania, ponieważ narażone są na działanie wody, kurzu, błota i innych przypadkowych zanieczyszczeń. Wymienione czynniki powodują zwiększenie głośności pracy tych mechanizmów, zwiększenie oporów przesuwu linek oraz trudności związane ze współpracą z obydwoma skrajnymi kołami wolnobiegu. W większości przypadków, działanie tych czynników na mechanizm przerzutki skutkuje w ostatecznym bilansie jego samozniszczeniem.

Przerzutka rowerowa zaopatrzona w linkę przemieszczaną obrotem biegowej tulei lub dźwignią sterującą łańcuchem współpracującym z kołami zębatymi suportu i kołami zębatymi wolnobiegu, charakteryzuje się tym, że ma linkę bez końca albo linkę zakończoną elementami kompensującymi luzy korzystnie w postaci sprężyny, albo linkę, której końce zamocowane są nierozłącznie w jednej wspólnej płytce, opasującej na części obwodu bieżnię biegowej tulei, w której jest zamocowana punktowo i doprowadzona jest do korpusu, wewną trz którego umieszczony jest mechanizm zmiany przeł o ż e ń zębatkowy albo śrubowy albo zabierakowy albo krążkowy zaopatrzony w wodzik z ramieniem poruszającym się ruchem posuwisto-zwrotnym w obrębie rowka zaopatrzonego korzystnie w uszczelnienie, przy czym ramię poza korpusem połączone jest z przegubem sprężynowym, dźwignią i przegubem sprężystym.

Przerzutka rowerowa zębatkowa charakteryzuje się tym, że w korpusie jest mechanizm zębatkowy złożony z koła zębatego połączonego nierozłącznie z kołem linowym opasanym na części obwodu linką bez końca zamocowaną punktowo w bieżni koła linowego, którego obrót zabezpiecza zatrzask usytuowany korzystnie rozłącznie przy kole zębatym, przy czym koło zębate zazębione jest z wodzikiem.

Przerzutka rowerowa śrubowa, charakteryzuje się tym, że w korpusie jest mechanizm śrubowy złożony z tulei śrubowej, połączonej nierozłącznie z kołem linowym opasanym na części obwodu linką bez końca zamocowaną w punkcie bieżni koła linowego, a na zewnątrz tulei śrubowej usytuowany jest wodzik połączony nierozłącznie z kołkiem zabierakowym, który umieszczony jest przelotowo w rowkach śrubowych tulei śrubowej, a z rowkami obwodowymi koła linowego połączony jest rozłącznie zatrzask kulkowy zabezpieczający przed obrotem tuleję śrubową.

Przerzutka rowerowa zabierakowa, charakteryzuje się tym, że w korpusie jest mechanizm zabierakowy, złożony z koła linowego opasanego na części obwodu, linką bez końca zamocowaną punktowo w bieżni, w którym to kole zamocowany jest nierozłącznie kołek zabierakowy połączony

PL 200 388 B1 rozłącznie z wodzikiem, który posiada rowki połączone rozłącznie z zatrzaskiem kulkowym blokującym przesuw wodzika.

Przerzutka rowerowa krążkowa, charakteryzuje się tym, że w korpusie jest mechanizm krążkowy złożony z krążka i zblocza dwukrążkowego, gdzie osie zbocza dwukrążkowego i krążka przymocowane są nierozłącznie do pokrywek korpusu, a zblocze dwukrążkowe i krążek opasane są linką bez końca, której końce zamocowane są nierozłącznie w płytce usytuowanej wewnątrz wodzika, posiadającego rowki połączone rozłącznie z zatrzaskiem kulkowym blokującym przesuw wodzika.

Zalety przerzutki rowerowej według wynalazku wynikają z zastosowania obustronnego sterowania przerzutki przy pomocy linki bez końca i prostych, pewnych w działaniu mechanizmów zmiany przełożeń, umieszczonych w zamkniętym korpusie. Przeniesienie blokady przełożeń z kierownicy do mechanizmu przerzutki powoduje, iż przerzutka działa pewnie, precyzyjnie wybiera przełożenia i utrzymuje je stabilnie, jest niewraż liwa na rozregulowanie i odporna na skrajne warunki pracy i uszkodzenia mechaniczne. Istnieje możliwość zastosowania analogicznych mechanizmów zmiany przełożeń w przerzutce rowerowej przedniej. Zastosowanie odchylacza, który podczas ruchu ramienia odchyla dźwignię, eliminuje zjawiska zbyt bliskiego podchodzenia i bezpośredniego styku rolki prowadnika z największymi kołami wolnobiegu, nawet w przypadku znacznego wydłużenia łańcucha i utraty charakterystyki sprężystego przegubu.

Przedmiot wynalazku przedstawiony jest w przykładach wykonania na rysunku, gdzie na fig. 1 - pokazano biegową tuleję w przekroju i widoku wzdłuż jej osi symetrii, fig. 2 - pokrywę w częściowym widoku z boku oraz pokrywę i biegową tuleję w częściowym przekroju poprzecznym, fig. 3 - rozwinięcie widoku nakładki z numerami biegów ze znakiem odniesienia, fig. 4 - zębatkową przerzutkę rowerową w widoku z boku i przekrojem przez korpus, fig. 5 - zębatkową przerzutkę w przekroju i widoku wzdłuż jej osi symetrii, fig. 6 - śrubową przerzutkę w widoku z boku i częściowym przekroju przez korpus, fig. 7 - śrubową przerzutkę w przekroju wzdłuż korpusu przegubu sprężynowego i częściowym widoku wzdłuż jej osi symetrii, fig. 8 - przekrój poprzeczny korpusu śrubowej przerzutki wykonany przez kołek zabierakowy, fig. 9 - zabierakową przerzutkę w przekroju i widoku, fig. 10 przekrój wzdłuż osi symetrii korpusu zabierakowej przerzutki, fig. 11 - krążkową przerzutkę w widoku z boku i częściowym przekroju przez korpus, fig. 12 - krążkową przerzutkę w przekroju wzdłuż korpusu z widokiem czołowym krążków, fig. 13 - przerzutkę krążkową w częściowym przekroju w płaszczyźnie równoległej do osi krążka i zblocza krążkowego, fig. 14 - przekrój przez oś przegubu sprężynowego i widok korpusu przerzutki.

Jak pokazano na rysunku zmianę przełożeń we wszystkich opisanych typach przerzutek może realizować przykładowy mechanizm składający się z biegowej tulei 1 usytuowanej na rurze kierownicy 11, pokrywy 2 rękojeści 3, nakładki 4 z numerami przełożeń, znaku odniesienia 5, wkrętu regulacyjnego 9, linki bez końca 6 z punktem 10 jej mocowania, śrub regulacyjnych 8, pancerza 7 z końcówkami 28 linki bez końca 6 i dwóch gniazd 13 umieszczonych na ramie 12. Obrót ręczny biegowej tulei 1 powoduje przesuw linki bez końca 6, który przenosi się do mechanizmu zmiany przełożeń przerzutki i powoduje odpowiednie przesunięcie prowadnika 14. Ustawienie się prowadnika 14 do współpracy z kołem łańcuchowym wolnobiegu 15 odczuwane jest przez sterującego przerzutką jako wyraźny wzrost oporu biegowej tulei 1. Pierwsze przełożenie załączone jest wówczas kiedy prowadnik 14 łańcucha 17 ustawiony jest na przeciw największego koła łańcuchowego 16 wolnobiegu 15 i zablokowany jest w tym położeniu przez zatrzask 29 przerzutki. Wówczas znak odniesienia 5 pokrywy 2 powinien się znaleźć dokładnie na przeciw cyfry 1 nakładki 4 z numerami przełożeń. Regulację położenia znaku odniesienia 5 względem nakładki 4 z numerami przełożeń przeprowadza się poprzez obrót pokrywy 2 po zluzowaniu wkrętu regulacyjnego 9. Ewentualne wydłużenie linki bez końca 6 kompensuje się regulacyjnymi śrubami 8.

Zębatkowa przerzutka rowerowa składa się z korpusu 19, wodzika 22, ramienia 23, koła zębatego 20 z kołem linowym 21, dźwigni 25 i prowadnika 14. Przez koło linowe 21 przerzucona jest i zamocowana punktowo w punkcie 10 w jego bieżni 34 linka 6. Dźwignia 25 połączona jest z ramieniem 23 wodzika 22 poprzez sprężynowy przegub 24. Drugi koniec dźwigni 25 mocowany jest w sprężystym przegubie 26 prowadnika 14. W korpusie 19 usytuowany jest zatrzask kulkowy 29 ustalający położenie koła zębatego 20. Obrót biegowej tulei 1 powoduje przesuw linki bez końca 6, która wprawia w ruch obrotowy koło linowe 21 i koło zębate 20. Ruchy obrotowe koła zębatego 20 powodują odpowiadające im przesuwy wodzika 22, którego ramię 23 poprzez przegub sprężynowy 24, dźwignię 25 i przegub sprężysty 26 powoduje przesuw prowadnika 14 równolegle do osi wolnobiegu 15, przy czym odchylacz 37 wyklucza możliwość kontaktu rolki 18 prowadnika 14 z kołami wolnobiegu 15. Przesuwa4

PL 200 388 B1 jący się prowadnik 14 naprowadza łańcuch 17 na poszczególne koła zębate wolnobiegu 15. Dokładne ustawienie prowadnika 14 z równoczesnym blokowaniem jego położenia realizowane jest poprzez zatrzask kulkowy 29. Sprężynowy przegub 24 zapewnia przybliżanie i oddalanie prowadnika 14 do wolnobiegu 15 odpowiednio do średnicy wybranego koła łańcuchowego, a ponadto utrzymuje położenie łańcucha 17 względem wybranego koła łańcuchowego wolnobiegu 15, utrzymując jednocześnie właściwy kąt opasania koła łańcuchowego przez łańcuch 17. Przegub sprężysty 26 prowadnika 14 powoduje potrzebne napięcie łańcucha 17. Ramię 23 prowadzone jest w korpusie 19 w rowku 27. Rowek 27 może być śrubowy, wówczas podczas przesuwania się ramię 23 równocześnie odchyla się od pionu, co powoduje dodatkowe przybliżanie się i oddalanie rolki 18 prowadnika 14 od wolnobiegu 15.

Śrubowa przerzutka składa się z korpusu 19, wewnątrz którego umieszczony jest wodzik 22 połączony nierozłącznie z ramieniem 23 tulei śrubowej 30 zaopatrzonej w bieżnię 34 dla linki 6 zamocowanej punktowo w punkcie 10 w bieżni 34 i rowków śrubowych 32. Ramię 23 wodzika 22 połączone jest poprzez sprężynowy przegub 24 z dźwignią 25 i poprzez sprężysty przegub 26 z prowadnikiem 14, przy czym odchylacz 37 wyklucza możliwość kontaktu rolki 18 prowadnika 14 z kołami wolnobiegu 15. Na obwodzie tulei śrubowej 30 wykonane są rowki obwodowe 33. Obrót biegowej tulei 1 powoduje przesuw linki bez końca 6, która wywołuje obrót tulei śrubowej 30. W trakcie obrotu tulei śrubowej 30 jej rowki śrubowe 32, w których usytuowany jest przelotowo kołek zabierakowy 31 powodują jego przesuw wraz z wodzikiem 22, w którym jest zamocowany. Przesuw wodzika 22 poprzez ramię 23 i sprężynowy przegub 24 przenoszony jest na dź wignię 25 i dalej na prowadnik 14. Przesuwają cy się prowadnik 14 naprowadza łańcuch 17 na poszczególne koła łańcuchowe wolnobiegu 15. Dokładne ustawienie prowadnika 14 naprzeciw wybranego koła łańcuchowego wolnobiegu 15 z równoczesnym blokowaniem tego położenia realizowane jest poprzez zatrzask kulkowy 29 i rowki obwodowe 33. Rozstaw rowków obwodowych 33 jest tak dobrany, że obrót tulei śrubowej 30 o jedną podziałkę powoduje przesunięcie prowadnika 14 łańcucha 17 o jedną podziałkę osiową rozmieszczenia kół łańcuchowych w wolnobiegu 15. Przegub sprężysty 24 zapewnia samoczynne przybliżanie lub oddalanie prowadnika 14 względem wolnobiegu 15, odpowiednio do średnicy wybranego koła łańcuchowego wolnobiegu 15 i zapewnia odpowiedni kąt opasania każdego koła łańcuchowego przez łańcuch 17. Przegub sprężysty 26 w prowadniku 14 utrzymuje potrzebne napięcie łańcucha 17.

Zabierakowa przerzutka składa się z korpusu 19, wodzika 22 z ramieniem 23, koła linowego 21 z bież nią 34 linki bez koń ca 6 i koł ka zabierakowego 31. Na bież ni 34 koł a linowego 21 uł oż ona jest i zamocowana punktowo w punkcie 10 bieżni 34 linka bez końca 6. Dźwignia 25 połączona jest z ramieniem 23 wodzika 22 poprzez sprężynowy przegub 24. Drugi koniec dźwigni 25 mocowany jest w sprężystym przegubie 26 prowadnika 14. Na powierzchni walcowej wodzika 22 wykonane są rowki 36 o rozstawie identycznym jak rozstaw kół ł a ń cuchowych wolnobiegu 15. Obrót biegowej tulei 1 powoduje przesuw linki bez końca 6, która wprawia w obrót koło linowe 21. Na skutek ruchu obrotowego koła linowego 21 kołek zabierakowy 31 przesuwa wodzik 22, którego ramię 25 prowadzone w rowku 27 i poprzez sprężynowy przegub 24 powoduje przesuw prowadnika 14 łań cucha 17, równolegle do osi wolnobiegu 15. Przesuwający się prowadnik 14 łańcucha 17 naprowadza łańcuch 17 na poszczególne koła łańcuchowe wolnobiegu 15. Dokładne ustawienie prowadnika 14 względem wybranego koła łańcuchowego wolnobiegu 5 z równoczesnym blokowaniem tego położenia realizowane jest poprzez zatrzask kulkowy 29 i rowki 36 wykonane w wodziku 22. Sprężysty przegub 26 zapewnia samoczynne przybliżanie i oddalanie prowadnika 14 do wolnobiegu 15 odpowiednio do wielkości średnicy wybranego koła łańcuchowego wolnobiegu 15, a ponadto utrzymuje położenie łańcucha 17 względem wybranego koła łańcuchowego wolnobiegu 15 i zapewnia odpowiedni kąt opasania. Przegub sprężysty 26 prowadnika 14 utrzymuje potrzebne napięcie łańcucha 17.

Krążkowa przerzutka składa się z korpusu 19, wodzika 22 z ramieniem 23, pokrywki 38 do której przymocowany jest krążek 40 i pokrywki 39 do której zamocowane jest zblocze dwukrążkowe 41. Wewnątrz wodzika 22 znajduje się płytka 42 zabezpieczona rozprężnym pierścieniem 43, w której zamocowane są oba końce 44 linki bez końca 6. Na wodziku 22 wykonane są rowki 36 o rozstawie takim jak rozstaw kół łańcuchowych wolnobiegu 15. W korpusie 19 usytuowany jest zatrzask kulkowy 29, a przejś cia 35 linki bez koń ca 6 przez korpus 19 są uszczelnione elementami uszczelniają cymi 45. Obrót biegowej tulei 1 powoduje przesuw linki bez końca 6, która poprzez zblocze 41 i krążek 40 nadaje ruchy posuwisto-zwrotne wodzikowi 22 w korpusie 19 zależnie od kierunku obrotu biegowej tulei 1. Ruch wodzika 22 poprzez sprężynowy przegub 24, dźwignię 25 i sprężysty przegub 26 zostaje przekazany na prowadnik 14. Przesuwający się prowadnik 14 naprowadza łańcuch 17 na poszczególne koła zębate wolnobiegu 15. Dokładne ustawienie prowadnika 14 względem wybranego koła łańcuPL 200 388 B1 chowego wolnobiegu 15, z równoczesnym blokowaniem tego położenia realizowane jest poprzez zatrzask kulkowy 29 i rowki 36 w wodziku 22. Sprężynowy przegub 24 zapewnia samoczynne przybliżanie lub oddalanie się prowadnika 14 względem wolnobiegu 15, a ponadto utrzymuje odpowiednie położenie łańcucha 17 względem wybranego koła łańcuchowego wolnobiegu 15 i zapewnia właściwy kąt jego opasania przez łańcuch 17. Ramię 23 wodzika 22 prowadzone jest w rowku 27 wykonanym w korpusie 19.

Claims (5)

Zastrzeżenia patentowe

1. Przerzutka rowerowa zaopatrzona w linkę przemieszczaną obrotem biegowej tulei lub dźwignią sterującą łańcuchem współpracującym z kołami zębatymi suportu i kołami zębatymi wolnobiegu, znamienna tym, że ma linkę bez końca (6) albo linkę zakończoną elementami kompensującymi luzy korzystnie w postaci sprężyny, albo linkę, której końce zamocowane są nierozłącznie w jednej wspólnej płytce (42), opasującej na części obwodu bieżnię (34) biegowej tulei (1), w której jest zamocowana punktowo w punkcie (10) i doprowadzoną do korpusu (19), wewnątrz którego umieszczony jest mechanizm zmiany przełożeń zębatkowy albo śrubowy albo zabierakowy albo krążkowy zaopatrzony w wodzik (22) z ramieniem (23) poruszają cy się ruchem posuwisto-zwrotnym w obrę bie rowka (27) zaopatrzonego korzystnie w uszczelnienie (46) i odchylacz (37) dźwigni (25), przy czym ramię (23) poza korpusem (19) połączone jest z przegubem sprężynowym (24), dźwignią (25) i przegubem sprężystym (26).

2. Przerzutka rowerowa, według zastrz. 1, znamienna tym, że w korpusie (19) jest mechanizm zębatkowy złożony z koła zębatego (20) połączonego nierozłącznie z kołem linowym (21) opasanym na części obwodu linką bez końca (6) zamocowaną punktowo w punkcie (10) w bieżni (34) koła linowego (21), którego obrót zabezpiecza zatrzask kulkowy (29) usytuowany korzystnie rozłącznie przy kole zębatym (20), przy czym koło zębate (20) zazębione jest z wodzikiem (22).

3. Przerzutka rowerowa, według zastrz. 1, znamienna tym, że w korpusie (19) jest mechanizm śrubowy złożony z tulei śrubowej (30), połączonej nierozłącznie z kołem linowym (21) opasanym na części obwodu linką bez końca (6) zamocowaną w punktowo w punkcie (10) bieżni (34) koła linowego (21), a na zewnątrz tulei śrubowej (30) usytuowany jest wodzik (22) połączony nierozłącznie z kołkiem zabierakowym (31), który umieszczony jest przelotowo w rowkach śrubowych (32) tulei śrubowej (30), a z rowkami obwodowymi (33) koła linowego (21) połączony jest rozłącznie zatrzask kulkowy (29) zabezpieczający przed obrotem tuleję śrubową (30).

4. Przerzutka rowerowa, według zastrz. 1, znamienna tym, że w korpusie (19) jest mechanizm zabierakowy złożony z koła linowego (21), opasanego na części obwodu linką bez końca (6) zamocowaną punktowo w punkcie (10) w bieżni (34) w którym to kole (21) zamocowany jest nierozłącznie kołek zabierakowy (31) połączony rozłącznie z wodzikiem (22), który posiada rowki (36) połączone rozłącznie z zatrzaskiem kulkowym (29) blokującym przesuw wodzika (22).

5. Przerzutka rowerowa, według zastrz. 1, znamienna tym, że w korpusie (19) jest mechanizm krążkowy złożony z krążka (40) i zblocza dwukrążkowego (41), gdzie osie zbocza dwukrążkowego (41) i krążka (40) przymocowane są nierozłącznie do pokrywki (38) i pokrywki (39) korpusu (19), a zblocze dwukrążkowe (41) i krążek (40) opasane są linką bez końca (6), której końce (44) zamocowane są nierozłącznie w płytce (42) usytuowanej wewnątrz wodzika (22), posiadającego rowki (36) połączone rozłącznie z zatrzaskiem kulkowym (29) blokującym przesuw wodzika (22).