PL194571B1

PL194571B1 - Złącze elektryczne nierozbieralne

Info

Publication number: PL194571B1
Application number: PL335914A
Authority: PL
Inventors: Waldemar Książczak; Leszek Szala
Original assignee: Zaklady Sprzetu Instalacyjnego
Priority date: 1999-10-07
Filing date: 1999-10-07
Publication date: 2007-06-29
Also published as: PL335914A1; WO2001026186A1

Abstract

1. Zlacze elektryczne nierozbieralne, w postaci wtyczki lub gniazda wtyczkowego przenosnego, którego czesc zlaczna zamocowane ma styki kolkowe lub gniazdowe i uformowana jest z two- rzywa nieelastycznego, a izolacyjna oslona, sta- nowiaca tez czesc chwytna, uformowana jest zelastycznego izolacyjnego materialu i trwale polaczona jest z czescia zlaczna i opona przewo- du elektrycznego, którego zyly przewodzace pola- czone sa tez trwale z zaciskami styków kolkowych lub gniazdowych, przy czym izolacyjna oslona zawiera czesc ulatwiajaca rozlaczenie zlacza, znamienne tym, ze w izolacyjnej oslonie (8) czesc chwytna (9) stanowi monolit z czescia ula- twiajaca rozlaczanie (10), która ma postac dwóch ksztaltowych otworów (11) uformowanych w niej po przeciwnych stronach jej osi symetrii, przy czym izolacyjna oslona (8) zawiera wewnatrz, polaczony z nia trwale ksztaltowy plaski uchwyt (12, 12 1 ), polaczony zatrzaskowo i trwale z czescia zlaczna (1, 1 1 ). PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Dziedzina techniki

Przedmiotem wynalazku jest złącze elektryczne nierozbieralne w postaci wtyczki lub gniazda wtyczkowego przenośnego, zwłaszcza trójfazowe do instalacji elektrycznych przemysłowych.

Stan techniki

Znane jest złącze elektryczne w postaci wtyczki lub gniazda wtyczkowego nierozbieralnego, którego część złączna zamocowane ma styki kołkowe lub gniazdowe, a izolacyjna osłona, stanowiąca też część chwytną uformowana jest z elastycznego izolacyjnego materiału i trwale połączona jest z oponą przewodu elektrycznego, przy czym izolacyjna osłona zawiera część ułatwiającą rozłączanie złącza w postaci otworu przelotowego, mającego kształt ucha.

Rozwiązanie takie w zakresie wtyczki jednofazowej przedstawione jest we wzorze użytkowym W 104 489, natomiast w zakresie gniazda wtyczkowego we wzorze użytkowym W 106 338. W tych rozwiązaniach część złączna i izolacyjna osłona stanowią jedną część odlaną z elastycznego tworzywa lub gumy i są nierozbieralne. Rozwiązania takie stosowane są na ogół w złączach elektrycznych jednofazowych.

Znane jest też z opisu patentowego EP 0332 035 A2 złącze elektryczne w postaci przenośnego gniazda wtyczkowego, składającego się z dwóch części, którego część złączna uformowana jest z tworzywa nieelastycznego, odpornego na żar, wysoką temperaturę i prądy pełzające, natomiast część stanowiąca izolacyjną osłonę uformowana jest z tworzywa elastycznego i trwale połączona z częścią złączna i oponą przewodu elektrycznego poprzez termiczne zaprasowanie części złącznej. W rozwiązaniu tym żyły przewodzące przewodu elektrycznego połączone są trwale ze stykami gniazdowymi poprzez połączenie zaciskające tzw. „CRIMP”.

Istota wynalazku

Rozwiązanie według wynalazku złącza elektrycznego nierozbieralnego, w postaci wtyczki lub gniazda wtyczkowego przenośnego, którego część złączna ma zamocowane styki kołkowe lub gniazdowe i uformowana jest z tworzywa nieelastycznego, a izolacyjna osłona, stanowiąca też część chwytną, uformowana jest z elastycznego izolacyjnego materiału i trwale połączone jest z oponą przewodu elektrycznego, przy czym izolacyjna osłona zawiera część ułatwiającą jego rozłączanie ze współpracującym złączem, charakteryzuje się tym, że w izolacyjnej osłonie część chwytną stanowi monolit z częścią ułatwiającą rozłączanie, która ma postać dwóch kształtowych otworów uformowanych w niej po przeciwnych stronach jej osi symetrii, przy czym izolacyjna osłona zawiera wewnątrz, połączony z nią trwale kształtowy płaski uchwyt, połączony zatrzaskowo i trwale z częścią złączną. Dalej rozwiązanie charakteryzuje się też tym, że kształtowy płaski uchwyt korzystnie wykonany jest z metalu i uformowaną ma w osi symetrii przestrzeń kołową, powstałą po dogięciu w przeciwnych kierunkach płaszczyzn leżących wzdłuż wykonanego przecięcia prostopadłego do osi kształtowego płaskiego uchwytu. Cechą charakterystyczną rozwiązania jest, że kształtowe otwory części ułatwiającej rozłączanie stanowią otwory uformowane w kształtowym płaskim uchwycie i mają korzystnie postać litery „O” zawężonej w części skierowanej do części złącznej, przy czym część ułatwiająca rozłączanie we wtyczce ma uformowany z jednej strony zaczep.

W jednej z odmian wykonania, rozwiązanie charakteryzuje się tym, że izolacyjna osłona uformowana jest w całości korzystnie z elastycznego tworzywa termoplastycznego, które połączone jest trwale z częścią złączną i kształtowym płaskim uchwytem oraz oponą przewodu elektrycznego, a w innej charakteryzuje się tym, że izolacyjna osłona uformowana jest w całości korzystnie z gumy, która połączona jest też trwale z częścią złączną, kształtowym płaskim uchwytem oraz oponą przewodu elektrycznego przez formowanie wulkanizacyjne.

Istotną cechą rozwiązania jest też to, że kształtowy płaski uchwyt od strony części złącznej uformowane ma dwa symetryczne względem siebie ramiona z wycięciami, których kształt dopasowany jest do zaczepów uformowanych w otworach na obwodzie zewnętrznym części złącznej. Również rozwiązanie charakteryzuje się tym, że w korpusie izolacyjnym części złącznej mającej postać wtyczki, wykonane są szczeliny, prostopadłe do osi symetrii, w których osadzone są pierścienie mocujące, które zamocowane są w wycięciach kołków stykowych. Rozwiązanie według wynalazku charakteryzuje się tym, że w jednej z odmian wykonania część złączną ma postać przedniej części wtyczki trójfazowej lub przedniej części gniazda wtyczkowego trójfazowego. W obu odmianach wykonania część chwytna izolacyjnej osłony ma postać wydłużonego walca o zbieżnych ściankach zewnętrznych w kiePL 194 571 B1 runku otworu wprowadzającego do przewodu, które korzystnie ukształtowane mają na znacznej długości, na ich powierzchni, poprzeczne karby.

Korzystne skutki wynikające z istoty wynalazku

Rozwiązanie według wynalazku, ze względu na szereg istotnych cech umożliwia wytwarzanie w sposób ekonomiczny, wtyczek i gniazd wtyczkowych trójfazowych w wykonaniu tzw. „nierozbieralnym”, co umożliwia ich stosowanie u producentów różnego rodzaju urządzeń z zasilaniem trójfazowym, bez konieczności demontażu i ponownego montażu np. wtyczek do przewodu elektrycznego. W rozwiązaniu według wynalazku producent otrzymuje np. wtyczkę połączoną już z przewodem elektrycznym, co obniża koszty jej połączenia. Obniżka kosztów powstaje też u producenta złącz, gdyż w rozwiązaniu według istoty wynalazku, wyeliminowane są połączenia śrubowe w zaciskach, a części złączne mogą być zunifikowane, zarówno np. do wtyczek nierozbieralnych i zwykłych - rozbieralnych.

Istotną jednak korzyścią rozwiązania według wynalazku jest, że złącze posiada część ułatwiającą rozłączenie, przystosowaną do łatwego rozłączenia w postaci dwóch otworów dopasowanych kształtem do palców oraz ergonomiczny kształt części chwytnej dopasowany do uchwytu ręką.

Również istotną korzyścią, jaką przynosi rozwiązanie według wynalazku jest zastosowanie kształtowego płaskiego uchwytu wewnątrz izolacyjnej osłony. Rozwiązanie takie zapewnia trwałe jej połączenie z częścią złączną jak również umożliwia formowanie odciążki z kształtowego płaskiego uchwytu. Poza tym takie rozwiązanie zapewnia, że część ułatwiająca rozłączenie jest trwała, tzn. nie ulega zniszczeniu podczas pracy w ciężkich warunkach, np. na budowie.

Dalszym efektem technicznym, wynikającym z mocowania kołków stykowych według jednej z cech wynalazku, jest uzyskanie zabezpieczenia przed wzdłużnym ich przemieszczeniem w obie strony.

Objaśnienie figur rysunku

Przykłady użytecznego wykonania, zwłaszcza według cech wynalazku przedstawione są na rysunku, na którym fig. 1 pokazuje złącze w postaci wtyczki trójfazowej nierozbieralnej w widoku bocznym trwale połączoną z odcinkiem przewodu elektrycznego, fig. 2 - w sposób poglądowy tę samą wtyczkę, której przednia część złączna jest uwidoczniona w przekroju i odsłonięte jest wnętrze pokazujące istotne części budowy, fig. 3 - szczegół „X z fig. 2, fig. 4 - szczegół „Y z fig. 2, fig. 5 - przekrój A-A z fig. 2, fig. 6 - złącze w postaci gniazda wtyczkowego trójfazowego i fig. 7 - w sposób poglądowy to samo gniazdo wtyczkowe z uwidocznioną częścią złączna w przekroju i odsłoniętym wnętrzem.

Opis przykładów wykonania

Przedstawione na fig. 1 i 2, a w szczegółach na fig. 3 do 5 złącze nierozbieralne w postaci wtyczki trójfazowej składa się z przedniej części złącznej i o znanej postaci okrągłego izolacyjnego walca 2, w którym w przegrodzie izolacyjnej 3 zamocowane są kołki stykowe 4 z uformowanymi znanymi zaciskami przyłączeniowymi 5 przystosowanymi do połączenia zaciskającego z żyłami przewodzącymi 6 przewodu elektrycznego 7. Część złączna 1 połączona jest trwale z izolacyjną osłoną 8, zawierającą część chwytną 9, która stanowi monolit z częścią ułatwiającą rozłączanie 10, która ma uformowany z jednej strony zaczep 10¹ do mocowania przykrywki gniazda wtyczkowego. Część ułatwiająca rozłączanie 10 ma postać dwóch kształtowych otworów 11, które uformowane są w niej po przeciwnych stronach jej osi symetrii i mają kształt litery „O” zawężonej w części skierowanej do części złącznej 1.

Wewnątrz izolacyjnej osłony 8 zamocowany jest, połączony z nią trwale, kształtowy płaski uchwyt 12, który wykonany jest z metalu i ma uformowaną, w osi symetrii, przestrzeń kołową 13, powstałą po odgięciu w przeciwnych kierunkach płaszczyzn 14 i 15, leżących wzdłuż wykonanego przecięcia 16, które jest prostopadłe do osi symetrii. Kształtowy płaski uchwyt 12 ma wykonane kształtowe otwory 111, które po uformowaniu izolacyjnej osłony 8, np. przez formowanie jej z gumy g przez wulkanizację stanowią kształtowe otwory 11 w części ułatwiającej rozłączanie 10. Kształtowy płaski uchwyt 12, od strony części złącznej 1, ma uformowane dwa symetryczne względem siebie ramiona 17, zawierające na swych końca wycięcia 18, których kształt jest dopasowany do zaczepów 19 uformowanych w otworach 20 wykonanych w przegrodzie izolacyjnej 3 od strony przyłączania przewodu elektrycznego 7. Wciskając ramiona 17 w otwory 20 następuje odchylenie się zaczepów 19, a następnie ich zamknięcie, na płaszczyźnie α, z wcięciami 18, co powoduje uzyskanie trwałego połączenia zatrzaskowego.

Zamocowanie kołków stykowych 4 w przegrodzie izolacyjnej 3, zabezpieczające przed wzdłużnym ich przemieszczaniem, wykonane jest w ten sposób, że w otworach 21, w tej przegrodzie izolacyjnej 3 służącej do mocowania wspomnianych kołków stykowych, uformowane są szczeliny 22 skierowane prostopadle do osi symetrii, w których osadzone są pierścienie mocujące 23, które zamoco4

PL 194 571 B1 wane są też w wykonanych wcięciach 24 kołków stykowych 4, co przedstawia szczegół „X” na fig. 3. Natomiast połączenie kołka stykowego 4 z żyłą przewodzącą 6 przewodu elektrycznego 7 przedstawia szczegół „Y” na fig. 4. Połączenie to stanowiące zacisk przyłączeniowy 5 polega na tym, że kołek stykowy 4 ma uformowany otwór 25 dopasowany wymiarami do przekroju odizolowanej żyły przewodzącej 6. Po osadzeniu żyły przewodzącej 6 w otworze 25 następuje deformacja tej części kołka stykowego 4 i zakleszczenie żyły przewodzącej 6. Natomiast mocowanie przewodu elektrycznego 7 w wtyczce pokazane jest na fig. 5. Kształtowy płaski uchwyt 12 posiada uformowaną przestrzeń kołową 13 między dwoma płaszczyznami 14 i 15. Po wprowadzeniu do tej przestrzeni kołowej 13 przewodu elektrycznego 7 zaciska się te płaszczyzny na oponie 27 przewodu elektrycznego 7 i w ten sposób kształtowy płaski uchwyt 12 pełni rolę odciążki.

Identycznie jak opisano budowę wtyczki trójfazowej zbudowane jest gniazdo wtyczkowe trójfazowe, przedstawione na fig. 6 i 7, z tą różnicą, że jego część złączna 1¹ ma postać przedniej części gniazda wtyczkowego trójfazowego, w którym zamocowane są styki gniazdowe 26. Dalsze różnice w gnieździe wtyczkowym polegają na tym, że kształtowy płaski uchwyt 121 nie ma części do tworzenia zaczepu 19, a styki gniazdowe 26 osłonięte są nakładką izolacyjną 261. Natomiast pozostałe istotne cechy są identyczne jak we wtyczce trójfazowej, za wyjątkiem kształtu części ułatwiającej rozłączanie 101, która nie ma zaczepu.

W obu rozwiązaniach, tj. wtyczki i gniazda wtyczkowego, część chwytna 9 izolacyjnej osłony 8 ma postać wydłużonego walca o zbieżnych ściankach zewnętrznych 28 w kierunku otworu wprowadzającego 29 do przewodu elektrycznego 7. Zbieżne ścianki zewnętrzne 28 na znacznej długości mają uformowane na ich powierzchni poprzeczne karby 30 ułatwiające uchwycenie ręką.

Wtyczka lub gniazdo wtyczkowe według wynalazku mogą mieć osłonę izolacyjną 8 uformowaną z elastycznego tworzywa termoplastycznego t lub gumy g, które połączone są trwale z częścią złączną 1, 11 kształtowym płaskim uchwytem 12 i oponą 27 przewodu elektrycznego 7. To trwałe połączenie uzyskuje się przez zaprasowanie - oblanie wymienionych części elastycznym tworzywem termoplastycznym t lub gumy g przez ich formowanie wulkanizacyjne.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Złącze elektryczne nierozbieralne, w postaci wtyczki lub gniazda wtyczkowego przenośnego, którego część złączna zamocowane ma styki kołkowe lub gniazdowe i uformowana jest z tworzywa nieelastycznego, a izolacyjna osłona, stanowiąca też część chwytną, uformowana jest z elastycznego izolacyjnego materiału i trwale połączona jest z częścią złączną i oponą przewodu elektrycznego, którego żyły przewodzące połączone są też trwale z zaciskami styków kołkowych lub gniazdowych, przy czym izolacyjna osłona zawiera część ułatwiającą rozłączenie złącza, znamienne tym, że w izolacyjnej osłonie (8) część chwytną (9) stanowi monolit z częścią ułatwiającą rozłączanie (10), która ma postać dwóch kształtowych otworów (11) uformowanych w niej po przeciwnych stronach jej osi symetrii, przy czym izolacyjna osłona (8) zawiera wewnątrz, połączony z nią trwale kształtowy płaski uchwyt (12, 12¹), połączony zatrzaskowo i trwale z częścią złączna (1, 1¹).
2. Złącze βίβ^η/θζηβ nierozbieralne według zas^z. 1, znamienne tym, że kształtowy płaski uchwyt (12, 12¹), korzystnie wykonany jest z metalu i uformowaną ma w osi symetrii przestrzeń kołową (13), powstałą po odgięciu w przeciwnych kierunkach płaszczyzn (14, 15) leżących wzdłuż wykonanego przecięcia (16) prostopadłego do osi kształtowego płaskiego uchwytu (12, 12¹).
3. Złącze elektryczne nierozbieralne według zas^z. 1, znamienne tym, że kształłowe otwory (11) części ułatwiającej rozłączanie (10) stanowią otwory (1, 1¹) uformowane w kształtowym płaskim uchwycie (12, 12¹) i mają korzystnie postać litery „O” zawężonej w części skierowanej do części złącznej (1, 1¹), przy czy część ułatwiająca rozłączanie (10) we wtyczce ma uformowany z jednej strony zaczep (10¹).
4. Złącze βίβ^ιπ/οζηβ nierozbieralne według zassiz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, ze l zolacyjna osłona (8) uformowana jest w całości korzystnie z elastycznego tworzywa termoplastycznego (t), które połączone jest trwale z częścią złączną (1, 1¹) i kształtowym płaskim uchwytem (12, 12¹) oraz oponą (27) przewodu elektrycznego (7).
5. Złącze βΙθ^η/οζηβ nierozbieralne według zas^z. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, ze l zolacyjna osłona (8) uformowana jest w całości korzystnie z gumy (g), która połączona jest trwale z częPL 194 571 B1 ścią złączną (1, 1¹), kształtowym płaskim uchwytem (12, 12¹) oraz oponą (27) przewodu elektrycznego (7) przez formowanie wulkanizacyjne.
6. Złącce elektryczne nierozbieralne weeług zaatrz. 1 albo 2, znamienne tym, że kkstałtowy płaski uchwyt (12, 12¹) od strony części złącznej (1, 1¹) uformowane ma dwa symetryczne względem siebie ramiona (17) z wycięciami (18), których kształt dopasowany jest do zaczepów (19) uformowanych w otworach (20) na obwodzie zewnętrznym części złącznej (1, 1¹).
7. Złącze elektryccne nieroobieralne wedłuu zasta. 1, znamienne tym, że w przegroddie izolacyjnej (3) części złącznej (1) wykonane są szczeliny (22) prostopadłe do osi symetrii, w których osadzone są pierścienie mocujące (23), które zamocowane są w wcięciach (24) kołków stykowych (4).
8. Złącze elektr'yccne nieroobieralne według zas^z. 1, znamienne tym, że ccęść zzączna ((1 ma postać przedniej części wtyczki trójfazowej.
9. Złącze elektryczne nierozbieralne według zalta. 1, znamienne tym, że częęć zzączna ((¹1 ma postać przedniej części gniazda wtyczkowego, trójfazowego, przenośnego.
10. Złącze elektryczne nierozbieralne według zas^z. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że część chwytna (9) izolacyjnej osłony (8) ma postać wydłużonego walca o zbieżnych ściankach zewnętrznych (28) w kierunku otworu wprowadzającego (29) do przewodu (7), które korzystnie ukształtowane mają na znacznej długości, na ich powierzchni, poprzeczne karby (30).