PL183257B1

PL183257B1 - Zespół mocujący narzędzia skrawającego i pierścień zaciskowy narzędzia skrawającego, zwłaszcza noża wrębowego oraz uchwyt narzędzia skrawającego, zwłaszcz noża wrębowego

Info

Publication number: PL183257B1
Application number: PL97330073A
Authority: PL
Inventors: Ted R. Massa; Robert H. Montgomery Jr.
Original assignee: Kennametal Inc
Priority date: 1996-05-01
Filing date: 1997-02-11
Publication date: 2002-06-28
Also published as: PL330073A1; DE69703686D1; AU722420B2; US5690393A; AU2115497A; DE897457T1; WO1997041334A1; DE69703686T2; ZA971603B; CA2251775A1; EP0897457B1; EP0897457A1

Abstract

1. Zespól mocujacy narzedzie skrawaja- ce, zwlaszcza nóz wrebowy, znamienny tym, ze zawiera uchwyt (102) z otworem (104) i zaglebieniem przecinajacym ten otwór (104) oraz pierscien zaciskowy (108) umieszczony w zaglebieniu w uchwycie (102) zamocowany ruchomo, majacy ele- ment sprezysty, który jest polaczony z uchwytem (102). Fig. 1 PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest zespół mocujący narzędzia skrawającego, zwłaszcza noża wrębowego, pierścień zaciskowy narzędzia skrawającego, zwłaszcza noża wrębowego oraz uchwyt narzędzia skrawającego, zwłaszcza noża wrębowego.

Zespoły noży wrębowych do takich zastosowań jak w kopalnictwie lub w drogownictwie zawierają zazwyczaj nóż wrębowy, nazywane czasami świdrem, osadzone obrotowo w bloku nośnym. Z kolei uchwyt jest przymocowany, zazwyczaj przy spawany, do bębna łub innego elementu, który z kolei jest napędzany za pomocą odpowiedniego mechanizmu napędowego. Po osadzeniu na bębnie wielu takich bloków nośnych z nożami wrębowymi i włączeniu napędu, nóż wrębowy wchodzi w wydobywany lub usuwany materiał i kruszy go. Ogólna zasada działania takiej maszyny kopalnianej lub drogowej jest dobrze znana.

W przeszłości proponowano lub stosowano różne sposoby osadzania narzędzia skrawającego, obrotowego lub innego, w bloku nośnym.

Przykładowo, w opisie do patentu Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3,519,309 udzielonego Engle'owi i innym ujawniono nóż wrębowy trzymany za pomocą pierścienia ustalającego na uwięzi w bloku nośnym. W szczególności oraz jak widać na figurach 10, 11 i 12 patentu Engle'a i innych, nóż wrębowy ma cylindryczny trzonek, w którym jest pierścieniowy rowek na sprężysty element ustalający. Jak widać, elementem ustalającym jest dzielony pierścień ustalający wykonany, na przykład, ze stali sprężynowej, z wielu występami rozmieszczonymi na jego obwodzie. W bloku nośnym znajduje się główny otwór na trzonek noża wrębowego. W głównym otworze w bloku nośnym znajduje się pierścieniowy rowek na występy pierścienia ustalającego, które wchodzą w niego kiedy trzonek noża wrębowego jest wpychany w główny otwór w bloku nośnym. Taki sposób trzymania jest powszechnie znany i stosowany w tej dziedzinie techniki.

Ujawniony w patencie Engle'a i innych sposób trzymania noża wrębowego wymaga działania na niego siłą podczas wpychania trzonka w główny otwór w bloku. Siła ta jest potrzebna do ściśnięcia sprężystego elementu ustalającego w głównym otworze w uchwycie do chwili jego rozprężenia się i wejścia w pierścieniowy rowek w bloku. Podobną siłę, ale skierowaną przeciwnie, trzeba użyć do wyjęcia noża wrębowego z głównego otworu w bloku, a jeśli taka siła działa na nóż wrębowy podczas jego pracy to może nastąpić przypadkowe rozłączenie. Taki sposób trzymania wymaga również żeby nóż wrębowy, najczęściej wymieniany element zespołu skrawającego, był zaopatrzony w oddzielny sprężysty element ustalający, co komplikuje jego wytwarzanie oraz zwiększa koszty.

W innym przykładzie, w opisie do patentu Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3,268,260, udzielonego Snipe'owi, ujawniono nóż wrębowy trzymany przez element blokujący w kształcie litery U w skrzynce lub bloku nośnym. W szczególności oraz jak widać na figurach 1-6 patentu Snipe'a, nóż wrębowy ma cylindryczny trzonek, w którym znajduje się obwodowy rowek. W bloku jest otwór na narzędzie oraz dwa rozbieżne otwory, które przecinają się częściowo z otworem na narzędzie w taki sposób, że wychodzą połową swoich średnic z przeciwnych stron otworu na narzędzie. Mający kształt litery U element blokujący ma dwa ramiona wychodzące z podstawy. Element blokujący używa się w ten sposób, że uderza się młotkiem w podstawę tak, że ramiona wchodzą w rozbieżne otwory, wchodząc około połową swojej średnicy w otwór na narzędzie i w rowek noża wrębowego włożonego w otwór na narzędzie. Mający kształt litery U element blokujący, trzymany w miejscu dzięki odsuniętym od siebie ramionom, można usunąć, wkładając pręt zaciskowy pod otwór i podważając ramiona elementu blokującego tak, żeby wyszły z obu otworów. Następnie nóż wrębowy można wyjąć z otworu, w którym się znajduje.

Ujawnione w patencie Snipe'a urządzenie do trzymania narzędzia skrawającego wymaga fizycznego manipulowania elementem blokującym mającym kształt litery U oraz odpo

183 257 wiedniego ustawienia przed włożeniem w oba otwory w celu wejścia w obwodowy rowek w trzonku noża wrębowego włożonego w otwór na narzędzie. Następnie ponownie jest potrzebna siła do podważenia elementu mającego kształt litery U i wypchnięcia go z obu otworów w celu rozłączenia i wyjęcia noża wrębowego z otworu na narzędzie. Taki sposób trzymania powoduje, że mający kształt litery U element blokujący jest pod stałym naprężeniem zginającym po wciśnięciu w oba otwory i wejściu w rowek w nożu wrębowym.

Celem wynalazku jest zapewnienie ulepszonego układu trzymania noża wrębowego ze stosunkowo prostym mechanizmem. Innym celem wynalazku jest zapewnienie układu trzymania noża wrębowego umożliwiającego obrotowe albo nie obrotowe, ale rozłączalne, trzymanie tego narzędzia w bloku nośnym, a także umożliwiającego użytkownikowi łatwe rozłączanie mechanizmu trzymania w celu ułatwienia wyjmowania noża wrębowego.

Zespół mocujący narzędzie skrawające, zwłaszcza nóż wrębowy, według wynalazku charakteryzuje się tym, że zawiera uchwyt z otworem i zagłębieniem przecinającym ten otwór oraz pierścień zaciskowy umieszczony w zagłębieniu w uchwycie zamocowany ruchomo, mający element sprężysty, który jest połączony z uchwytem.

Korzystnie we wgłębieniu uchwytu znajduje się rozpieracz pierścienia zaciskowego, zaś elementem sprężystym są ramiona pierścienia zaciskowego wsuwane na rozpieracz.

Korzystnie na ramieniu pierścienia zaciskowego znajduje się występ ustalający.

Korzystnie we wgłębieniu uchwytu znajduje się podpora dla pierścienia zaciskowego.

Korzystnie we wgłębieniu uchwytu znajduje się rozpieracz pierścienia zaciskowego, który posiada końcówkę roboczą, zaś elementem sprężystym są dwa ramiona stanowiące przedłużenie jego końcówki roboczej, przy czym dwa ramiona obejmują podporę, otwór w uchwycie oraz rozpieracz pierścienia zaciskowego przesuwający ramiona pierścienia zaciskowego.

Korzystnie na ramionach pierścienia zaciskowego znajdują się występy ustalające.

Korzystnie rozpieracz ma stożkowe boki.

Korzystnie na pierścieniu zaciskowym znajduje się końcówka robocza, z której wychodzą dwa ramiona obejmujące otwór w uchwycie pierścienia zaciskowego.

Korzystnie na ramionach pierścienia zaciskowego znajdują się występy ustalające wchodzące we wgłębienie.

Korzystnie na pierścieniu zaciskowym znajduje się końcówka robocza oraz dwa wychodzące z niego ramiona, przy czym ramiona obejmują podporę, otwór w uchwycie i rozpieracz.

Pierścień zaciskowy z narzędziem skrawającym, zwłaszcza noża roboczego według wynalazku charakteryzuje się tym, że narzędzie to posiada zagłębienie i uchwyt z otworem i zagłębieniem przecinającym otwór, przy czym w uchwycie znajduje się podpora na pierścień zaciskowy oraz rozpieracz pierścienia zaciskowego, zawierającego końcówkę roboczą oraz ramiona wychodzące z jego końcówki roboczej, przemieszczanej za pomocąrozpieracza.

Korzystnie ma co najmniej dwa ramiona wychodzące z końcówki roboczej, otaczające podporę na pierścień zaciskowy, otwór w uchwycie oraz rozpieracz pierścienia zaciskowego.

Korzystnie na jego ramionach znajdują się występy ustalające wchodzące w zagłębienie w narzędziu.

Uchwyt narzędzia skrawającego, zwłaszcza noża wrębowego według wynalazku charakteryzuje się tym, że narzędzie skrawające ma zagłębienie oraz końcówkę roboczą z wychodzącymi z niej ramionami, zawierający korpus z otworem w uchwycie i zagłębieniem w uchwycie przecinającym otwór, przy czym we wgłębieniu uchwytu znajduje się podpora na pierścień zaciskowy i rozpieracz, które są objęte ramionami pierścienia zaciskowego.

W skład ulepszonego układu trzymania noża wrębowego według wynalazku wchodzi uchwyt z otworem oraz zagłębieniem przecinającym otwór w bloku oraz pierścień zaciskowy włożone w zagłębienie w bloku w taki sposób, że może się w nim poruszać. Pierścień zaciskowy ma element sprężysty wchodzący w uchwyt i dociskający je tak, żeby wszedł w zagłębienie w nożu wrębowym włożonym w otwór w bloku. Sprężysty element umożliwia również wysuwanie pierścienia zaciskowego z zagłębienia w nożu wrębowym w otworze w bloku przez użytkownika działającego siłą bezpośrednio na pierścień zaciskowy w taki sposób, żeby przezwyciężyć działanie elementu sprężystego.

183 257

W zalecanym przykładzie wykonania w zagłębieniu w bloku nośnym znajduje się rozpieracz pierścienia zaciskowego, a elementem sprężystym jest nóżka pierścienia zaciskowego wchodząca w jego rozpieracz i zmuszająca pierścień zaciskowy do wejścia w zagłębienie w nożu wrębowym w otworze w bloku. Nóżka pierścienia zaciskowego umożliwia użytkownikowi, działającemu siłą bezpośrednio na pierścień zaciskowy i przesuwającemu je w taki sposób, żeby jego nóżka była przemieszczana przez rozpieracz, wysuwanie pierścienia zaciskowego z zagłębienia w nożu wrębowym, znajdującym się w otworze w bloku.

W zagłębieniu w bloku może również znajdować się podpora na pierścień zaciskowy, która sprzęga się z chomątkiem i ogranicza jego ruch, kiedy użytkownik działa na nie siłą w taki sposób, żeby przezwyciężyć siłę działania elementu sprężystego. Ponadto, w końcówce roboczej pierścienia zaciskowego może znajdować się gniazdo pasujące do siodełka na pierścień zaciskowy.

Na nóżce pierścienia zaciskowego może również znajdować się występ ustalający pierścienia zaciskowego, który jest wpychany przez rozpieracz w zagłębienie w narzędziu skrawającym znajdującym się w otworze w bloku. Występ ustalający pierścienia zaciskowego może również służyć do zapobiegania wychodzeniu pierścienia zaciskowego z zagłębienia w bloku chyba, że nóż wrębowy nie jest już umieszczone w otworze w bloku w taki sposób, żeby znajdowały się wewnątrz zagłębienia w bloku.

Ponadto na chomątku może znajdować się końcówka robocza oraz co najmniej dwie wychodzące z niej nóżki, przy czym te co najmniej dwie nóżki są elementami sprężystymi i otaczają podporę na pierścień zaciskowy, otwór w bloku oraz rozpieracz w chomątku. Te co najmniej dwie nóżki są przemieszczane przez rozpieracz pierścienia zaciskowego kiedy użytkownik działa siłą bezpośrednio na pierścień zaciskowy i przemieszcza je tak, żeby wyszło z zagłębienia w narzędziu skrawającym znajdującym się w otworze w bloku.

Na nóżkach pierścienia zaciskowego mogą znajdować się występy ustalające oraz końcówka robocza, przy czym nóżki pierścienia zaciskowego oraz występy ustalające mogą częściowo obejmować podporę na pierścień zaciskowy oraz otwór w bloku tak, żeby uniemożliwiać wychodzenie pierścienia zaciskowego z zagłębienia w bloku kiedy w otworze w bloku znajduje się nóż wrębowy.

Ulepszony układ trzymania narzędzia skrawającego według wynalazku obejmuje również sposób trzymania narzędzia skrawającego z zagłębieniem w bloku nośnym mającym otwór i zagłębienie za pomocą pierścienia zaciskowego i elementu sprężystego. Sposób ten obejmuje umieszczanie pierścienia zaciskowego w zagłębieniu w bloku tak, żeby wchodziło w otwór w bloku. Następnie na pierścień zaciskowy działa się siłą tak, żeby nie wchodziło dłużej w otwór w bloku i żeby nastąpiło uaktywnienie elementu sprężystego. Nóż wrębowy wkłada się w otwór w bloku tak, żeby jego zagłębienie znajdowało się w pobliżu zagłębienia w bloku. Następnie zwalnia się pierścień zaciskowy tak, żeby element sprężysty wymuszał wchodzenie pierścienia zaciskowego w otwór w bloku oraz jego wchodzenie w zagłębienie w narzędziu.

Alternatywnie, ulepszony układ trzymania narzędzia skrawającego według wynalazku obejmuje sposób trzymania narzędzia skrawającego z zagłębieniem w bloku nośnym, w którym jest otwór i przecinające się z nim zagłębienie. Następnie w zagłębienie w bloku wkłada się, w sposób umożliwiający mu poruszanie się, pierścień zaciskowy z elementem sprężystym, tak, że element sprężysty wpycha pierścień zaciskowy w otwór w bloku, a ono wchodzi w zagłębienie w narzędziu skrawającym włożonym w otwór w bloku, chyba, że działa się bezpośrednio na pierścień zaciskowy siłą pokonującą siłę elementu sprężystego.

We wszystkich tych przykładach wykonania zagłębienie w narzędziu skrawającym może mieć postać jednego lub więcej karbów lub pierścieniowego rowka, a otwór w bloku nośnym może być otoczony obszarem progu osadczego tak, żeby po umieszczeniu narzędzia skrawającego w otworze w bloku występ na narzędziu stykał się z obszarem progu osadczego, a pierścieniowy rowek w zagłębieniu w bloku był odsłonięty.

Zaletą wynalazku, uzyskaną dzięki temu, że pierścień zaciskowy można używać z wielu różnorodnymi narzędziami skrawającymi, jest eliminacja konieczności dostarczania jakichkolwiek sprężystych elementów ustalających lub innego typu chomątek kiedy stosuje się nóż

183 257 wrębowy. Inną zaletą jest możliwość wkładania w otwór w bloku, albo wyjmowania z niego, noży wrębowych, bez konieczności używania żadnej dodatkowej siły potrzebnej do ściśnięcia sprężystego elementu ustalającego ani jakiegoś innego pierścienia zaciskowego podobnego typu. Jeszcze inną zaletą jest możliwość wkładania noży wrębowych w otwór w bloku, albo wyjmowania ich z niego bez wyjmowania pierścienia zaciskowego z zagłębienia w bloku. Ponadto na pierścień zaciskowy trzymający nóż wrębowy nie działają żadne naprężenia zginające. Na końcu, jeszcze jedną zaletą wynalazku jest możliwość łatwej wymiany pierścienia zaciskowego, w razie jego uszkodzenia lub nadmiernego zużycia, przez operatora na miejscu bez żadnych narzędzi i bez konieczności używania nadmiernej siły.

Dalsze cele i zalety wynalazku okażą się oczywiste po zapoznaniu się z dalszym opisem ilustrowanym figurami, na których wyraźnie przedstawiono różne przykłady jego wykonania.

Skrócony opis figur.

Na figurach pokazano różne przykłady wykonania wynalazku, ale nie należy ich traktować w sensie ograniczającym zastrzeżenia patentowe. Istnieje możliwość wprowadzania w wynalazku różnych zmian i modyfikacji bez wychodzenia poza jego zakres.

Wynalazek opisano na przykładach wykonania ilustrowanych figurami, na których przedstawiono: fig. 1 przedstawia uchwyt, nóż wrębowy i pierścień zaciskowy w jednym z przykładów wykonania wynalazku, w rzucie z boku; fig. 2 - pierścień zaciskowy, który można stosować w jednym z przykładów wykonania wynalazku, w rzucie głównym; fig. 3 pierścień zaciskowy według jednego z przykładów wykonania wynalazku w położeniu sprzężonym, w przekroju poprzecznym płaszczyzną 3-3 na fig. 1; fig. 4 - pierścień zaciskowy w jednym z przykładów wykonania w położeniu rozłączonym, w przekroju poprzecznym podobnym do widocznego na fig. 3; fig. 5 - sposób wkładania pierścienia zaciskowego na miejsce, przedstawiony w przekroju poprzecznym podobnym do widocznego na fig. 3.

Jeden z przykładów wykonania układu 100 trzymania narzędzia skrawającego, pokazano na fig. 1. W skład układu 100 trzymania narzędzia skrawającego wchodzi uchwyt 102 z korpusem 103. W korpusie 103 uchwyt 102 znajduje się otwór 104, w którym jest osadzony obrotowo nóż wrębowy 106 zablokowany za pomocą pierścienia zaciskowego 108. Korpus 103 uchwytu 102 ma występ 110, którego częścią jest podstawa 112. Podczas używania uchwyty 102 można rozmieścić w odpowiednim układzie na obwodzie i na długości bębna lub innego elementu (nie pokazanego) i przyspawać do niego albo w inny sposób z nim połączyć podstawy 112. Promienie podstawy 112 uchwytu 102 mogą być dobrane w taki sposób, żeby pasowały do promienia bębna lub innego elementu (nie pokazanego) aby ułatwić spawanie lub inny sposób łączenia podstawy 112 uchwytu 102 z bębnem lub innym elementem (nie pokazanym). Bęben można napędzać za pomocą dowolnego, typowego lub odpowiedniego do tego celu mechanizmu, powodując wchodzenie noża wrębowego 106 w materiał, do jakiego jest przeznaczony i kruszenie go. Takie zastosowania są dobrze znane w tej dziedzinie.

Nóż wrębowy 106 z osią podłużną A ma zazwyczaj końcówkę skrawającą 120, zawierającą na ogół twardą wkładkę skrawającą 122 osadzaną zazwyczaj na w przybliżeniu stożkowej części 124. Taka twarda wkładka skrawająca 122 może być wykonana ze spiekanego węglika wolframu lub z innego, odpowiedniego do tego celu materiału. Twardą wkładkę skrawającą 122 montuje się na ogół na końcu stożkowej części 124, gdzie można ją przylutować lutem twardym lub w inny sposób osadzić na miejscu.

W skład noża wrębowego 106 wchodzi również zazwyczaj trzonek 126, w tym przypadku cylindryczny, dochodzący do występu 128 noża wrębowego 106 w stożkowej części 124. W trzonku 126 znajduje się zagłębienie 130. W dennej części trzonka 126 może być również fazka 132, korzystnie wykonana pod kątem około 45° do podłużnej osi A noża wrębowego 106. Narzędzia skrawające typu noży wrębowych są dobrze znane w technice, w związku z czym zrezygnowano z ich szczegółowego opisu.

Otwór 104 w uchwycie 102 jest otoczony przez obszar 140 gniazda. Trzonek 126 noża wrębowego 106 wchodzi w otwór 104 w uchwycie 102 tak, że występ podpierający 128 noża wrębowego 106 może osiąść i oprzeć się o gniazdo 140 w uchwycie 102. Otwór 104 w uchwycie 102, a tym samym i nóż wrębowy 106, są odchylone w kierunku przemieszczania się noża wrębowego 106, pokazanego jako kierunek ”B na fig. 1.

183 257

Jak widać na fig. 1, uchwyt 102 ma również tylną powierzchnię 142. Jak najlepiej widać na fig. 1, 3, 4 i 5, wgłębienie 144 w uchwycie 102 jest umieszczone w pobliżu jego tylnej powierzchni 142. Wgłębienie 144 w uchwycie 102 ma przednią powierzchnię 146 i tylną powierzchnię 148. Jak pokazano na fig. 3, 4 i 5, we wgłębieniu 144 znajduje się podpora 150 na pierścień zaciskowy 108, która, w tym przykładzie wykonania, jest usytuowana pomiędzy przednią powierzchnią 146 wgłębienia 144 a jego tylną powierzchnią 148. W tym przykładzie wykonania, podpora 150 pierścienia zaciskowego ma kształt podłużny, podobny do toru wyścigowego, częściowo przecięty otworem 104 w uchwycie 102.

Wgłębienie 144 jest zakończone również rozpieraczem 152 pierścienia zaciskowego 108 mającym stożkowe boki 153. Rozpieracz 152 pierścienia zaciskowego 108 może być przecięty, jak widać na fig. 5, otworem 104 w uchwycie 102. Wgłębienie 144 w uchwycie 102 może być wykute na gotowo, wykute do przybliżonych wymiarów i wykończone za pomocą freza walcowo-czołowego, albo wykonane całkowicie za pomocą freza walcowo-czołowego. Do jego wykonania można użyć dowolny, nadający się do tego celu materiał, taki jak stal klasy 4140 o twardości w skali C Rockwella 51-56.

Jak pokazano na fig. 2, pierścień zaciskowy 108 z tego przykładu wykonania ma element sprężysty 161. Jak widać, pierścień zaciskowy 108 jest zbliżony do prostokąta, ma końcówkę roboczą 162, z której wystają dwa ramiona 164. W tym przykładzie wykonania, na element sprężysty 161 składają się dwa ramiona 164, co objaśniono dalej. Na skrajnie zewnętrznych końcach każdego z ramion 164 pierścienia zaciskowego 108 znajduje się wystający do wewnątrz występ ustalający 166 pierścienia zaciskowego 108. Jak widać na fig. 2 i 4, na wewnętrznym obwodzie 168 pierścienia zaciskowego 108, usytuowane na końcówce roboczej 162, znajduje się gniazdo 170, które ma taki kształt, aby w przybliżeniu pasowało do podpory 150 pierścienia zaciskowego 108. Jak widać na fig. 2 i 3, odległość pomiędzy obu ramionami 164 pierścienia zaciskowego 108, stanowiąca dwukrotną odległość oznaczoną I, jest w przybliżeniu równa albo nieco większa niż długość podpory 150 pierścienia zaciskowego 108 i średnica trzonka 126 noża wrębowego 106.

Występy ustalające 166 pierścienia zaciskowego 108 mająfazki 172, które, jak widać na fig. 3 i 4, mają pasować do rozpieracza 152 pierścienia zaciskowego 108.

Jak widać na fig. 2 oraz w przypadku stosowania blach stalowych lub aluminiowych o grubościach, korzystnie, około 0,1 do 0,15, uważa się, że odpowiednie są następujące wymiary:

C -1,98

D -1,25

E - 0,125

F - 0,375

G -0,25

H -1,13

I -0,50

J -0,38

K -0,25

L - 0,625

M -0,38

N - 30° (opcjonalny) . . ⁰ ' ¹⁵°

Pierścień zaciskowy 108 można wykonać z dowolnego, nadającego się do tego celu materiału. Jak widać na tym przykładzie wykonania, pierścień zaciskowy 108 można wykonać z blachy, korzystnie stalowej, takiej jak stal klasy 4140, albo aluminiowej. Pierścień zaciskowy 108 można wytwarzać techniką kucia matrycowego. Alternatywnie, taki pierścień zaciskowy można również wytwarzać z dowolnego, nadającego się do tego drutu, na przykład z drutu profilowanego. Nie pokazano tego, ale taki pierścień zaciskowy z drutu ma układ

183 257 podobny do widocznego pierścienia zaciskowego z blachy. Tego typu pierścień zaciskowy z drutu można również wytwarzać ze stali, na przykład klasy 4140, obrobionej cieplnie do twardości w skali C Rockwella rzędu 40-45.

Jak najlepiej widać na fig. 3, 4 i 5, montaż układu 100 trzymania noża wrębowego odbywa się w sposób następujący. Najpierw, przed włożeniem trzonka 126 noża wrębowego 106 w otwór 104 w uchwycie 102, należy włożyć pierścień zaciskowy 108 we wgłębienie 144 w uchwycie 102 wokół podpory 150 pierścienia zaciskowego 108 w położeniu widocznym na fig. 3 tak, żeby jego ramiona 164 obejmowały zarówno podporę 150 pierścienia zaciskowego 108 jak i otwór 104 w uchwycie 102, a występy ustalające 166 pierścienia zaciskowego 108 na ramionach 164 obejmowały rozpieracz 152 pierścienia zaciskowego 108.

Jak widać na fig. 5, wykonuje się to w ten sposób, że najpierw wkłada się pierścień zaciskowy 108 w kierunku ”P, który jest równoległy do podłużnej osi podpory 150 pierścienia zaciskowego 108. Dzięki takiemu włożeniu pierścienia zaciskowego 108, jego ramion 164 nie trzeba przestawiać względem siebie w celu dopasowania ich do podpory 150. Następnie obraca się pierścień zaciskowy 108 o 90°, jak pokazano na fig. 5, po czym pierścień zaciskowy 108 przemieszcza się w kierunku ”Q” tak, żeby znalazł się w położeniu pokazanym na fig. 3, nie stykając się z trzonkiem 126 noża wrębowego 106. Teraz ramiona 164 pierścienia zaciskowego 108 obejmują podporę 150 i otwór 104 w uchwycie 102, a występy ustalające 166 na ramionach 164 obejmują rozpieracz 152 pierścienia zaciskowego 108.

Teraz można przesunąć pierścień zaciskowy 108. Robi się to w ten sposób, że działa się pewną siłą na końcówkę roboczą 162 pierścienia zaciskowego 108, na przykład popychając ją w kierunku ”Q”, co pokazano na fig. 3, do chwili zetknięcia się gniazda 170 pierścienia zaciskowego 108 z podporą 150 tak, żeby występy ustalające 166 pierścienia zaciskowego 108 nie wchodziły już w otwór 104 w uchwycie 102. Równocześnie fazki 172 na występach ustalających 166 wchodzą w stożkowe ścianki 153 rozpieracza 152 pierścienia zaciskowego 108 i rozchylają ramiona 164 pierścienia zaciskowego 108, co widać na fig. 4. W rezultacie uruchamia się element sprężysty 161. Następnie trzonek 126 noża wrębowego 106 można włożyć w otwór 104 w uchwycie 102 do chwili odsłonięcia pierścieniowego rowka 130 noża wrębowego 106 we wgłębieniu 144 w uchwycie 102. Następnie można zwolnić końcówkę roboczą 162 pierścienia zaciskowego 108.

Po jej zwolnieniu, fazki 172 na pierścieniu zaciskowym 108 wsuwają się w stożkowe boki 153 w rozpieraczu 152 pierścienia zaciskowego 108 w uchwycie 102, co wymusza przemieszczanie się pierścienia zaciskowego 108 w kierunku R, jak widać na fig. 4, tak, że ramiona 164 pierścienia zaciskowego 108 wracają do widocznego na fig. 3 układu nie rozstawionego.

Jak widać na fig. 3, występy ustalające 166 na ramionach 164 pierścienia zaciskowego 108 wchodzą następnie w pierścieniowy rowek 130 noża wrębowego 106, osadzając w ten sposób obrotowo nóż wrębowy 106 na jego miejscu. Stwierdzono, że dobrym rozwiązaniem jest stosowanie pierścieniowego rowka 130 o szerokości, korzystnie, o 0,1 większej niż grubość materiału pierścienia zaciskowego 108. Po włożeniu noża wrębowego 106 w otwór 104 uchwytu, występy ustalające 166 nie będą obejmowały tylko rozpieracza 152, przy czym występy ustalające 166 znajdą się, korzystnie w pobliżu albo w stałej styczności i suwliwym sprzężeniu z rozpieraczem 152 pierścienia zaciskowego 108.

W celu wyjęcia noża wrębowego 106, procedurę tę należy po prostu zrealizować w odwrotnej kolejności. Użytkownik po prostu popycha końcówkę roboczą 162 pierścienia zaciskowego 108 w kierunku Q, jak widać na fig. 3, tak, że występy ustalające 166 pierścienia zaciskowego 108 nie znajdują się już dłużej w pierścieniowym rowku 130 w nożu wrębowym 106, co pokazano na fig. 4, umożliwiając w ten sposób łatwe wyjmowanie noża wrębowego 106. Równocześnie, po zwolnieniu, ramiona 164 pierścienia zaciskowego 108 rozsuwają się dzięki fazkom 172, sprzęgając się z rozpieraczem 152 tak, żeby pierścień zaciskowy 108 powrócił sprężyście do swojego położenia pokazanego na fig. 3.

Zaletą wynalazku jest rezygnacja, dzięki możliwości wielokrotnego używania pierścienia zaciskowego 108, z konieczności dostarczania z nożami wrębowymi 106 wszystkich innych sprężystych elementów ustalających lub innych typów pierścieni zaciskowych. Ponadto,

183 257 ponieważ wielkość poprzecznego rozchylenia ramion 164 pierścienia zaciskowego 108, warunkująca działanie zespołu, jest minimalna, więc również wszystkie ewentualne wynikowe naprężenia odkształcające są minimalne. Jeszcze inną zaletą wynalazku jest możliwość łatwej wymiany pierścienia zaciskowego 108, w razie jego uszkodzenia lub nadmiernego zużycia, przez operatora, na miejscu, bez żadnych narzędzi i bez konieczności używania nadmiernej siły.

Powyżej przedstawiono opis i pokazano konkretne przykłady wykonania wynalazku, ale dla wszystkich znających te zagadnienia techniczne jest oczywiste, że można w nim wprowadzić różne zmiany i modyfikacje bez wychodzenia poza jego zakres. Przedstawione dalej zastrzeżenia mają obejmować wszystkie takie modyfikacje i wszystkie ich odpowiedniki mieszczące się w zakresie wynalazku.

Przykładowo, sprężystym elementem 161 w tym przykładzie wykonania są dwa ramiona 164 pierścienia zaciskowego 108, które są przemieszczane suwliwie za pomocą rozpieracza 152 pierścienia zaciskowego 108, zmuszając w ten sposób pierścień zaciskowy 108 do powrotnego wejścia w pierścieniowy rowek 130 w nożu wrębowym 106 włożonym w otwór 104 w uchwycie 102. Jednakże sprężystym elementem 161 może być, alternatywnie, dowolny typ materiału sprężynowego lub sprężystego, który można ściskać lub w inny sposób uaktywniać w celu wymuszenia wejścia pierścienia zaciskowego w zagłębienie w nożu wrębowym włożonym w otwór w uchwycie. Wobec tego wszelkie powoływanie się na pierścień zaciskowy z elementem sprężystym lub dowolnym podobnym elementem, obejmuje wszystkie pierścienie zaciskowe z elementem sprężystym, takim jak materiał sprężynowy lub sprężysty, bez względu na to, czy element sprężysty jest, czy też nie jest, oddzielony od pozostałej części pierścienia zaciskowego, nie jest z nią połączony, czy też stanowi jej integralną część.

Ponadto wynalazek pokazano w zastosowaniu do obrotowego noża wrębowego 106 z zagłębieniem 130 w postaci pierścieniowego rowka, ale zagłębienie to może mieć dowolny układ, taki, żeby nóż wrębowy 106 miał możliwość, albo nie miał możliwości, obracania się.

102

183 257

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Zespół mocujący narzędzie skrawające, zwłaszcza nóż wrębowy, znamienny tym, że zawiera uchwyt (102) z otworem (104) i zagłębieniem przecinającym ten otwór (104) oraz pierścień zaciskowy (108) umieszczony w zagłębieniu w uchwycie (102) zamocowany ruchomo, mający element sprężysty, który jest połączony z uchwytem (102).
2. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że we wgłębieniu (144) uchwytu (102) znajduje się rozpieracz (152) pierścienia zaciskowego (108), zaś elementem sprężystym są ramiona (164) pierścienia zaciskowego (108) wsuwane na rozpieracz (152).
3. Zespół według zastrz. 2, znamienny tym, że na ramieniu (164) pierścienia zaciskowego (108) znajduje się występ ustalający (166).
4. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że we wgłębieniu (144) uchwytu (102) znajduje się podpora (150) dla pierścienia zaciskowego (108).
5. Zespół według zastrz. 4, znamienny tym, że we wgłębieniu (144) uchwytu (102) znajduje się rozpieracz (152) pierścienia zaciskowego (108), który posiada końcówkę roboczą (162), zaś elementem sprężystym są dwa ramiona (164) stanowiące przedłużenie jego końcówki roboczej (162), przy czym dwa ramiona obejmują podporę (150), otwór (104) w uchwycie (102) oraz rozpieracz (152) pierścienia zaciskowego (108) przesuwający ramiona (164) pierścienia zaciskowego (108).
6. Zespół według zastrz. 5, znamienny tym, że na ramionach (164) pierścienia zaciskowego (108) znajdują się występy ustalające (166).
7. Zespół według zastrz. 5, znamienny tym, że rozpieracz (152) ma stożkowe boki (153).
8. Zespół według zastrz. 5, znamienny tym, że na pierścieniu zaciskowym (108) znajduje się końcówka robocza (162), z której wychodzą dwa ramiona (164) obejmujące otwór (104) w uchwycie (102) i pierścienia zaciskowego (108).
9. Zespół według zastrz. 8, znamienny tym, że na ramionach (164) pierścienia zaciskowego (108) znajdują się występy ustalające (166) wchodzące we wgłębienie (144).
10. Zespół według zastrz. 8, znamienny tym, że na pierścieniu zaciskowym (108) znajduje się końcówka robocza (162) oraz dwa wychodzące z niego ramiona (164), przy czym ramiona (164) obejmują podporę (150), otwór w uchwycie (102) i rozpieracz (152).
11. Pierścień zaciskowy z narzędziem skrawającym, zwłaszcza noża roboczego, znamienny tym, że narzędzie to posiada zagłębienie i uchwyt (102) z otworem (104) i zagłębieniem przecinającym otwór (104), przy czym w uchwycie (102) znajduje się podpora (150) na pierścień zaciskowy (108) oraz rozpieracz (152) pierścienia zaciskowego (108), zawierającego końcówkę roboczą (162) oraz ramiona (164) wychodzące z jego końcówki roboczej (162), przemieszczanej za pomocą rozpieracza (152).
12. Pierścień według zastrz. 11, znamienny tym, że ma co najmniej dwa ramiona (164) wychodzące z końcówki roboczej (162), otaczające podporę (150) na pierścień zaciskowy (108), otwór (104) w uchwycie (102) oraz rozpieracz (152) pierścienia zaciskowego (108).
13. Pierścień według zastrz. 12, znamienny tym, że na jego ramionach (164) znajdują się występy ustalające (166) wchodzące w zagłębienie w narzędziu.
14. Uchwyt narzędzia skrawającego, zwłaszcza noża wrębowego, znamienny tym, że narzędzie skrawające ma zagłębienie oraz końcówkę roboczą z wychodzącymi z niej ramionami, zawierający korpus (103) z otworem (104) w uchwycie i zagłębieniem (130) w uchwycie (102) przecinającym otwór (104), przy czym we wgłębieniu (144) uchwytu (102) znajduje

183 257 się podpora (150) na pierścień zaciskowy (108) i rozpieracz (152), które są objęte ramionami (164) pierścienia zaciskowego (108).

* * *