PL183078B1 - Rozłącznik bezpiecznikowy - Google Patents

Abstract

1 . Rozlacznik bezpiecznikowy wyposazony w gniazdo bezpiecznikowe, z usytuowanym w obrebie rozlacznika dwuprzerwowym ukladem stykowym rozlaczajacym tor pradowy i napedzanym recznie za pomoca dzwigni z napedem ciegnowym, z blokada zalaczenia dzwigni, z usytuowanym w torze pradowym dociskaczem wkladki topikowej, wchodzacym pod wkladke topikowa i dodat- kowo rozlaczajacym obwód pradowy przy wyjetej wklad- ce topikowej, znamienny tym, ze jego styk ruchomy zalaczany jest poprzez naped dzwigniowy, którego sztyw- ne ciegno (31) ma jedno ramie osadzone w lozysku obro- towym (32) w trawersie (4) a drugie ramie wspólpracujace z lukowym otworem przelotowym (30) w dzwigni zala- czajacej (3) o osi wzdluznej lezacej na promieniu zacze- pionym w punkcie obrotu dzwigni zalaczajacej (3), zas dzwignia blokujaca (5) jest dzwignia dwuramienna ulozy- skowane na osi (12) trwale umocowanej w korpusie (1) rozlacznika i swoim jednym koncem (5a) wspólpracujaca z wrebem (3a) w dzwigni zalaczajacej (3) a drugim swoim koncem (5b) wspólpracujaca z wyprofilowana boczna powierzchnia wkladki ograniczajacej (6), przy czym wewnetrzna srednica wkladki ograniczajacej (6) ma wiel- kosc zalezna od wielkosci pradu znamionowego rozlacz- nika, natomiast dociskacz (26) osadzony w lozysku (32) utworzonym w wykonanej z jednorodnego materialu wkladce ograniczajacej (6) dociskany jest sprezyna plaska (13) do przylacza (22). Fig. 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest rozłącznik bezpiecznikowy przeznaczony do zabezpieczenia instalacji elektrycznej przed skutkami przeciążeń i zwarć, przystosowany do szybkiego montażu, stanowiący zabezpieczenie główne i główny wyłącznik jako zabezpieczenie licznika i kolejnych urządzeń w układzie.

Znany jest z europejskiego zgłoszenia patentowego 0 584 587 Al rozłącznik zwierający gniazdo bezpiecznikowe oraz układ stykowy, napędzany za pomocą ręcznie przestawianej dźwigni załączającej, umieszczonej na czołowej powierzchni rozłącznika. Rozłącznik ten posiada dwa zaciski przyłączowe: jeden do przyłączenia przewodu doprowadzającego napięcie z sieci i drugi do przyłączenia przewodu odprowadzającego energię do odbiornika. Obwód prądowy w rozłączniku łączący obydwa zaciski utworzony jest z układu stykowego i szeregowo włączonej wkładki topikowej. Styki ruchome sprzężone są za pomocą sztywnego popychacza z dźwignią załączającą, której ręczne przestawienie z jednego położenia pracy w drugie powoduje zmianę stanu obwodu prądowego: zamknięty lub otwarty. Przemieszczanie styków ruchomych przy zamykaniu, jak i przy otwieraniu odbywa się z prędkością zależną od prędkości przemieszczania dźwigni załączającej. W całym przedziale kątowego przemieszczania się dźwigni załączającej koniec popychacza podąża za wybraniem w tej dźwigni. Przy

183 078 załączaniu obwodów o niskim współczynniku mocy lub o znaczących mocach ma to niekorzystny wpływ na żywotność samego rozłącznika oraz na przebieg prądów nieustalonych w załączanym obwodzie. Rozłączenie obwodu prądowego umożliwia bezpieczne wyjęcie wkładki topikowej z gniazda rozłącznika, gdyż pozostaje on w stanie beznapięciowym i bezprądowym.

W położeniu załączonym dźwigni załączającej wymiana wkładki topikowej nie jest możliwa, gdyż główka bezpiecznika przysłaniana jest przez ramię dźwigni załączającej.

Przestawienie dźwigni załączającej w stan załączenia przy całkowicie lub częściowo wykręconej główce bezpiecznika jest uniemożliwione blokadą uruchamianą przez ruchomy kontakt wkładki topikowej, który przy wykręcaniu główki przemieszcza się pod wpływem działania siły sprężyny naciskowej. Prawidłowe działanie blokady uzależnione jest od precyzji wykonania części wchodzących w skład mechanizmu blokady, gdyż większość z nich nie jest zabazowana względem obudowy, a są ruchome.

Oprócz funkcji wyłączającej, drugą główną funkcją rozłączników bezpiecznikowych jest funkcja zabezpieczająca przed skutkami przeciążeń i zwarć. Zadanie to spełnia wbudowana wkładka bezpiecznikowa topikowa. Dla uniemożliwienia zamontowania wkładki topikowej o prądzie znamionowym większym niż prąd znamionowy rozłącznika, co mogłoby być niebezpieczne dla zabezpieczanego obwodu, a wynikałoby na przykład z błędu obsługi, rozłącznik posiada zabezpieczenie w postaci dodatkowego metalowego pierścienia ograniczającego. Dla każdego prądu znamionowego potrzebny jest pierścień o innych wymiarach.

Znany jest także z europejskiego opisu patentowego EP 0 242 664 łącznik elektryczny z napędem ręcznym, wyposażony w ułożyskowaną obrotowo w obudowie dźwignię załączającą dwuramienną, której przestawienie między położeniem otwarcia a położeniem zamknięcia powoduje zwieranie lub rozwieranie mostka stykowego. W łączniku tym mostek stykowy przesuwany jest dźwignią kolanową utworzoną z ramienia dźwigni załączającej połączonego obrotowo-przesuwnym przegubem z suwakiem. Suwak drugim końcem naciska na mostek stykowy. Poza tym suwak wyposażony jest między swoimi końcami w nosek zatrzaskowy. Poprzez przestawienie dźwigni załączającej do położenia zamknięcia nosek przechodzi poza zazębienie z występem zatrzaskowym stacjonarnym względem obudowy. Po przekroczeniu położenia wyprostowania dźwigni kolanowej w kierunku zwierania kontaktów, suwak może się swobodnie poruszać w dźwigni załączającej. Poprzez nacisk sprężyny umieszczonej pod mostkiem stykowym suwak zostaje razem z mostkiem udarowo przestawiony w położenie zamknięcia styków. Uzyskuje się przez to migowe załączanie, niezależnie od prędkości z jaką obsługa będzie przemieszczać dźwignię załączającą.

Celem wynalazku jest zaprojektowanie prostego w wykonaniu rozłącznika bezpiecznikowego, którego zamykanie styków obwodu prądowego następuje dynamicznie, niezależnie od prędkości przemieszczania się dźwigni załączającej, a zabezpieczenie przed załączeniem dźwigni przy wykręconej główce bezpiecznikowej jest proste, nie wymagające szczególnej precyzji w wykonaniu wielu części. Poza tym, zadaniem wynalazku jest uproszczenie wykonania systemu zabezpieczenia przed zamontowaniem wkładki topikowej o prądzie znamionowym większym od prądu znamionowego rozłącznika.

Istota wynalazku polega na tym, że styk ruchomy załączany jest przez napęd dźwigniowy, który ma sztywne cięgno o jednym ramieniu osadzonym w łożysku obrotowym w trawersie a drugim ramieniu współpracującym z łukowym otworem przelotowym w dźwigni załączającej o osi wzdłużnej, leżącej na promieniu zaczepionym w punkcie obrotu dźwigni załączającej, zaś dźwignia blokująca jest dźwignią dwuramienną ułożyskowaną na osi trwale umocowanej w korpusie rozłącznika i swoim jednym końcem współpracuje z wrębem w dźwigni załączającej a drugim swoim końcem współpracuje z wyprofilowaną boczną powierzchnią wkładki ograniczającej. Wewnętrzna średnica wkładki wykonanej z jednorodnego materiału ma wielkość zależną od wielkości prądu znamionowego rozłącznika. Natomiast dodatkowe rozłączenie obwodu prądowego realizowane jest przez dociskacz osadzony we wkładce ograniczającej, który dociskany jest sprężyną płaską do przyłącza.

183 078

Otwór przelotowy w dźwigni załączającej jest otworem o kształcie łuku opartego na kącie zbliżonym do kąta 90°, a promień łuku zaczepiony jest w osi obrotu dźwigni załączającej i leży po przeciwnej stronie ramienia dźwigni załączającej.

Istniejący w korpusie opór ogranicza nacisk cięgna w otworze przelotowym na dźwignię załączającą.

Dźwignia blokująca dociskana jest do dźwigni załączającej sprężyną.

Dociskacz jest osadzony w łożysku przesuwnym utworzonym we wkładce ograniczającej, a jego koniec tworzący zestyk z przyłączem jest wygięty pod kątem odpowiadającym kątowi wygięcia przyłącza.

Korzystnym skutkiem wynalazku jest mniejsze zużycie nakładek stykowych rozłącznika oraz lepszy przebieg prądów nieustalonych przy załączeniu obwodu, a także prostota i niski koszt wykonania blokady i wkładki ograniczającej oraz pewność działania układu dodatkowej przerwy zestykowej.

Rozłącznik bezpiecznikowy przedstawiony jest w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia rozłącznik w stanie załączonym, fig. 2 rozłącznik w stanie otwartym, fig. 3 przedstawia działanie blokady rozłącznika.

Obudowa rozłącznika z gniazdem bezpiecznikowym zbudowana jest z tworzywa sztucznego i składa się z dwu części: korpusu 1 i pokrywy 2. Obie części połączone są ze sobą trwale za pomocą nitów 27.

W środkowym fragmencie obudowy rozłącznika usytuowane jest gniazdo bezpiecznikowe z wkładką topikową 10, która ustalana jest przez cylindryczną główkę bezpiecznika 8.

W dźwigni załączającej 3 znajduje się otwór wziernikowy 18, który umożliwia wgląd do okrągłego okienka 28 zabezpieczonego szybką 9 i służy do sprawdzania stanu wkładki topikowej 10. Wkładka topikowa 10 otoczona jest gwintem okrągłym 25 połączonym trwale z główką bezpiecznikową 8. Wolna część gwintu okrągłego 25 skręcona jest z umieszczonym na trwale w korpusie 1 rozłącznika trzymaczem 24 wkładki topikowej 10, co umożliwia przejście elektryczne z trzymacza 24 poprzez gwint 25 na wkładkę topikową 10.

Trzymacz 24 połączony jest przez styk ruchomy 23 z przyłączem lewym 21.

Z drugiej strony przejście elektryczne odbywa się z wkładki topikowej 10 na - osadzony w łożysku przesuwnym - 33 dociskacz 26 do przyłącza prawego 22, a wymagana siła zestyku uzyskiwana jest przez nacisk sprężyny płaskiej 13.

Obwód prądowy w stanie załączonym zamyka się od zacisku przyłączeniowego lewego 19 poprzez przyłącze lewe 21 na styk ruchomy 23, po czym z niego na trzymacz 24 wkładki topikowej 10, skąd poprzez gwint okrągły 25 na główkę bezpiecznikową 8, wkładkę topikową 10, jej dociskacz 26 i przyłącze prawe 22 do zacisku przyłączeniowego prawego 20.

Ruch dźwigni załączającej 3 wokół ośki 11 do położenia otwarcia powoduje otwarcie styku ruchomego 23 i rozłączenie obwodu.

Usytuowany w dźwigni załączającej 3 otwór łukowy 30 umożliwia przekazanie napędu na cięgno 31. Sztywne cięgno 31 ma jedno ramię osadzone w łożysku obrotowym 32 w trawersie 4 a drugie ramię współpracujące z łukowym otworem przelotowym 30 w dźwigni załączającej 3. Wykonany ruch obrotowy dźwigni 3 wokół ośki 11 powoduje przemieszczenie się cięgna 31, które po pokonaniu siły sprężyny 14 przesuwa trawers 4 wraz ze stykiem ruchomym 23 i tym samym następuje przerwanie obwodu między przyłączem 21 a trzymaczem 24. Opór 29 usytuowany w korpusie 1 umożliwia utrzymanie dźwigni załączającej 3 w stanie otwartym. Sprężyna 15 zabezpiecza przed powstawaniem luzów pomiędzy cięgnem 31, a dźwignią załączającą 3 w miarę zużywania się nakładek styków w rozłączniku.

Dodatkowo, wykręcenie główki bezpiecznikowej 8 powoduje przemieszczenie się wkładki ograniczającej 6 wraz z dociskaczem 26 pod działaniem sprężyny naciskowej 17 w swoje górne położenie, co tworzy dodatkową przerwę w zestyku pomiędzy dociskaczem 26 i przyłączem 22.

Blokada rozłącznika bezpiecznikowego działa w stanie rozłączenia, przy braku wkładki topikowej 10 lub przy jej niepełnym dokręceniu uniemożliwia załączenie rozłącznika. Przy wykręcaniu główki bezpiecznika 8 następuje przemieszczenie się wkładki ograniczającej 6 pod wpływem działania sprężyny 17 i zwolnienie blokady 5. Pod wpływem działania siły

183 078 sprężyny blokady 16 następuje jej obrót wokół ośki 12 i zablokowanie dźwigni załączającej 3 jej końcem 5a we wrębie dźwigni 3a.

Przy wkręceniu główki bezpiecznika 8 wraz z wkładką topikową 10 następuje równocześnie przemieszczenie wkładki ograniczającej 6 do dolnego położenia. W trakcie przemieszczania się wkładka 6 swym występem 6a oddziałuje na koniec 5b dźwigni blokującej 5 i po uzyskaniu określonej siły zestyku pomiędzy dociskaczem wkładki 26, a przyłączem 22 następuje zwolnienie blokady i możliwość zazbrojenia rozłącznika bezpiecznikowego.

Wewnętrzna średnica wkładki ograniczającej 6 ma wielkość zależną od wielkości prądu znamionowego rozłącznika. Rozłącznik wyposażony jest w zatrzaski bistabilne 7, które zapewniająjego łatwy montaż na szynie.

Wykaz oznaczeń

1 -	korpus
2	-	pokrywa
3	-	dźwignia załączająca
3a	-	wręb dźwigni załączającej
4	-	trawers
5	-	dźwignia blokująca
5a	-	koniec dźwigni blokującej
5b	-	koniec dźwigni blokującej
6	-	wkładka ograniczająca
6a	-	występ wkładki ograniczającej
7	-	zatrzask bistabilny
8	-	główka bezpiecznikowa
9	-	szybka
10	-	wkładka topikowa
11	-	ośka dźwigni załączającej
12	-	ośka dźwigni blokującej
13	-	sprężyna płaska
14	-	sprężyna trawersu
15	-	sprężyna styku ruchomego
16	-	sprężyna blokady
17	-	sprężyna dociskacza
18	-	otwór w dźwigni załączającej
19	-	zacisk przyłączeniowy lewy
20	-	zacisk przyłączeniowy prawy
21	-	przyłącze lewe
22	-	przyłącze prawe
23	-	styk ruchomy
24	-	trzymacz wkładki topikowej
25	-	gwint okrągły
26	-	dociskacz wkładki topikowej
27	-	nit
28	-	okienko główki bezpiecznikowej
29	-	opór w korpusie
30	-	otwór łukowy dźwigni załączającej
31	-	cięgno
32	-	łożysko obrotowe
33	-	łożysko przesuwne

183 078 ©

Fig.2

183 078

Fig.3

183 078

Fig.1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims (5)

Zastrzeżenia patentowe

1. Rozłącznik bezpiecznikowy wyposażony w gniazdo bezpiecznikowe, z usytuowanym w obrębie rozłącznika dwuprzerwowym układem stykowym rozłączającym tor prądowy i napędzanym ręcznie za pomocą dźwigni z napędem cięgnowym, z blokadą załączenia dźwigni, z usytuowanym w torze prądowym dociskaczem wkładki topikowej, wchodzącym pod wkładkę topikową i dodatkowo rozłączającym obwód prądowy przy wyjętej wkładce topikowej, znamienny tym, że jego styk ruchomy załączany jest poprzez napęd dźwigniowy, którego sztywne cięgno (31) ma jedno ramię osadzone w łożysku obrotowym (32) w trawersie (4) a drugie ramię współpracujące z łukowym otworem przelotowym (30) w dźwigni załączającej (3) o osi wzdłużnej leżącej na promieniu zaczepionym w punkcie obrotu dźwigni załączającej (3), zaś dźwignia blokująca (5) jest dźwignią dwuramienną ułożyskowaną na osi (12) trwale umocowanej w korpusie (1) rozłącznika i swoim jednym końcem (5a) współpracująca z wrębem (3a) w dźwigni załączającej (3) a drugim swoim końcem (5b) współpracująca z wyprofilowaną boczną powierzchnią wkładki ograniczającej (6), przy czym wewnętrzna średnica wkładki ograniczającej (6) ma wielkość zależną od wielkości prądu znamionowego rozłącznika, natomiast dociskacz (26) osadzony w łożysku (32) utworzonym w wykonanej z jednorodnego materiału wkładce ograniczającej (6) dociskany jest sprężyną płaską (13) do przyłącza (22).

2. Rozłącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że łukowy otwór przelotowy (30) ma kształt łuku opartego na kącie zbliżonym do kąta 90°, a promień łuku zaczepiony jest w osi obrotu dźwigni załączającej (3) i leży po przeciwnej stronie ramienia dźwigni załączającej.

3. Rozłącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że istniejący w korpusie (1) opór (29) jest ogranicznikiem nacisku ramienia cięgna (31) w łukowym otworze przelotowym na dźwignię załączaj ącą (3).

4. Rozłącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że dźwignia blokująca (5) dociskana jest do dźwigni załączającej (3) sprężyną (16).

5. Rozłącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że dociskacz (26) jest osadzony w łożysku przesuwnym (32) we wkładce ograniczającej (6), a jego koniec tworzący zestyk z przyłączem (22) wygięty jest pod kątem odpowiadającym kątowi wygięcia przyłącza (22).