PL173271B1

PL173271B1 - Środek myjący do higieny osobistej

Info

Publication number: PL173271B1
Application number: PL93299654A
Authority: PL
Inventors: Ravi Subramanyam; Ben Gu; Amrit Patel; Jairajh Mattai; Clarence Robbins; Jane Clarke; Tanya Clifton
Original assignee: Colgate Palmolive Co
Priority date: 1992-07-15
Filing date: 1993-07-13
Publication date: 1998-02-27
Also published as: PL299654A1; CN1083095A; BR9302858A; EP0592073A3; IL106173A0; AU662427B2; TR28474A; RO112366B1; US5310508A; AU4166893A; UY23616A1; MX9304104A; JPH06172156A; HUT66661A; MA22989A1; HU9302022D0; CA2100372A1; EP0592073A2; NZ248094A; ZW8693A1

Abstract

1. Srodek myjacy do higieny osobistej zawierajacy substancje powierzchniowo czynne i konwencjonalne dodatki takie jak srodki zapachowe, srodki kondycjonujace, chlorek sodu, srodki bakteriobójcze, barwia- ce, nosniki i podobne, znamienny tym, ze zawiera 1-50% wagowych soli alkiloetoksygli- cerylosulfonianu, w którym grupa alkilowa pochodzaca od alkoholu zawiera 12 do 15 atomów wegla, a zawartosc grup etoksylo- wych wynosi srednio 1 jednostke tlenku ety- lenu w przeliczeniu na caly glicerylosulfonian; ewentualnie dodatkowy srodek powierzch- niowo czynny wybrany sposród mydel, nie- jonowych, innych anionowych i amfoterycznych srodków powierzchniowo czynnych; zywice i zwiazki czwartorzedowane "polyquater- nium" i konwencjonalne dodatki. WZÓR 1 PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest łagodny środek myjący do higieny osobistej o zmniejszonej skłonności do podrażniania skóry oraz o doskonałej zdolności myjącej. Środek według wynalazku może mieć postać kostki mydła, szamponu, mydła w płynie, żelu pod prysznic, pieniących się płynów do kąpieli oraz inne postaci w jakich przygotowuje się środki myjące do higieny osobistej zawierające anionowy środek powierzchniowo czynny.

Zastosowanie syntetycznych środków powierzchniowo czynnych w produktach do mycia jest dobrze znane. Tak np. z opisów patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 2 970 963, 2 970 964, 2 979 465, 2 988 5112 989 547 i 2 999 068 znane jest wprowadzanie sulfonianów eteru alkilo-glicerynowych (AGES) do środków myjących takich jak środek do zmywania naczyń, szampon w kremie i kostka do mycia. AGES określone są wzorem nr 1, w którym R oznacza grupę C8-C20.

Znane jest zastosowanie AGES w szamponach i mydłach, co ujawniono w opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 247 121, 3 980 769, 4 217 296, 4 244 840, 4 327 334, 4 491 539, 4 636 329 i 4 678 606. Ponadto w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 2 999 068 ujawniono, że do środków zawierających AGES dodawać można polimery tlenku etylenu w celu zapewnienia smarowności piany z' kostki mydła. W opisie patentowym USA nr 4 544 098 ujawniono, że politlenek etylenu dodawać można do ciekłych detergentów (np. sulfonianów) w celu zmniejszenia drażniącego działania na skórę.

Znane jest również zastosowanie etoksylowanych środków powierzchniowo czynnych. Tak np. w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 578 216 ujawniono zastosowanie w szamponach siarczanów eteru polioksyalkilenoalkilowego o wzorze RO(CH2CH2O)_n-SO3X, w którym X może oznaczać atom Na. Ponadto w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5 028 353, zatytułowanym Combination'Detergent and Soap Bar ujawniono zastosowanie AEOS (α-etoksyolefinosulfonianu) w kostkach mydła. Także w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 877 546 ujawniono układ środków powierzchniowo czynnych przydatny w środkach do mycia twardych powierzchni, zawierający siarczan eteru alkiloetenoksylowego o takim samym wzorze ogólnym, R O (CH ₂CH₂O)n-SO3X.

Jednakże wytwarzanie kostek mydła zawierających duże ilości etoksylowanych środków powierzchniowo czynnych.nię jest łatwe. Tak np. kostki zawierające zaledwie 2-3% wagowych etoksylowanego środka powierzchniowo czynnego zwykle stwarzają problemy produkcyjne. Zazwyczaj zawartość 2-5% etoksylowanych środków powierzchniowo czynnych stwarza bardzo poważne problemy, a jeśli kostkę myjącą można wytworzyć, to jest ona często miękka i lepi się.

W żadnym ze wspomnianych powyżej źródeł nie ujawniono stosowania soli sodowej alkiloetoksyglicerylosulfonianu (wytwarzanego przez Shell Chemical Company pod nazwą handlową NEGS) w środkach do mycia używanych przez ludzi. Opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 502 538, w którym ujawniono zastosowanie NEGS, dotyczy podziemnego wydobycia ropy naftowej.

Mydła czyli sole kwasów tłuszczowych są powszechnie stosowane i znane od wielu lat jako skuteczne środki myjące ogólnehgo przeznaczenia. Jednakże użycie soli kwasów tłuszczowych w twardej wodzie powoduje powstawanie i wytrącanie się nierozpuszczalnych soli kwasów tłuszczowych, powszechnie określanych jako mydła wapienne. Takie wytrącone mydła wapienne wykazują skłonność do koagulacji i tworzenia kożucha w umywalkach, wannach itp., przy czym taki kożuch wapienny unosi się na powierzchni wody i przywiera do powierzchni

173 271 umywalki lub wanny w obszarze linii wodnej. To właśnie wytrącanie się i przyleganie mydeł wapiennych do umywalek i wanien powoduje powstawanie znanej obwódki na powierzchni umywalki i wanny. Takie mydła wapienne mogą również pozostawiać błonkę, która sprawia że skóra wydaje się szorstka po myciu się w twardej wodzie mydłem opartym na kwasach tłuszczowych. W efekcie podejmuje się różne próby, aby rozwiązać problem tworzenia się kożucha mydlanego poprzez dodawanie dyspergatorów kożucha lub stosowanie syntetycznych środków powierzchniowo czynnych zastępujących całość lub część mydła opartego na kwasach tłuszczowych.

Zastosowanie syntetycznych środków powierzchniowo czynnych zamiast mydeł opartych na kwasach tłuszczowych eliminuje konieczność używania dyspergatora, gdyż syntetyczny środek powierzchniowo czynny nie tworzy kożucha mydlanego w twardej wodzie. Jednakże syntetyczne środki powierzchniowo czynne są droższe niż mydła oparte na kwasach tłuszczowych, aponadto syntetyczne środki powierzchniowo czynne mogą podrażniać skórę. Określenie, łagodny, odnosi się do działania mydła na skórę w czasie mycia oraz po umyciu. Problem pojawia się w przypadku różnych grup środków powierzchniowo czynnych tworzących połączenie typu soli z naskórkiem. Powoduje to, że zewnętrzne warstwy naskórka tracą elastyczność, pękają i przedwcześnie ścierają się, co powoduje u wrażliwych osób lepienie się, napięcie lub pieczenie skóry i prowadzi do swędzenia. Gdy kostka mydła oparta jest w całości na środku powierzchniowo czynnym bez dodatku mydła opartego na kwasach tłuszczowych, pojawia się problem związany z trudnością wykonania kostek z takiej kompozycji. Ponadto wyroby zawieraj ące takie środki powierzchniowo czynne wykazują skłonność do chłonięcia wilgoci, pęcznieją i wykazują skłonność do pękania.

Również inne właściwości wymagane są w przypadku dobrej kompozycji do wytwarzania mydła. Poza łagodnością i nie tworzeniem kożucha wapiennego mydło powinno również wykazywać dobrą zdolność pienienia się. Zastosowanie anionowych środków powierzchniowo czynnych może zapewnić uzyskanie dużej objętości piany, ale z kolei takie środki powierzchniowo czynne są ostre w działaniu i powodują podrażnienie skóry. Przy stosowaniu anionowych środków powierzchniowo czynnych agresywność ich działania usiłuje się obniżać poprzez dodawanie do mydła substancji takich jak środki nawilżające i kwasy tłuszczowe, jednakże takie dodatki stwarzają inne problemy. Gdy do mydła dodaje się kwasy tłuszczowe pojawia się ewentualnie problem jełczenia mydła przy jego dłuższym przechowywaniu. Zastosowanie środków nawilżających również powoduje problemy. Tak np. środki nawilżające mogą pozostawiać na skórze błonkę powodującą, że przy wysychaniu skóra sprawia wrażenie tłustej i można odnieść wrażenie, że nie jest ona czysta.

Problem zmniejszania podrażnienia skóry dotyczy również innych produktów do mycia skóry takich jak szampony, mydła w płynie, pieniące się środki do kąpieli i żele do mycia pod prysznicem, zawierających anionowe środki powierzchniowo czynne.

Celem wynalazku jest poprawienie właściwości znanych środków do higieny osobistej zawierających anionowe środki powierzchniowo czynne, nie drażniących skóry, dobrze pieniących się nawet w twardej wodzie, które w przypadku, gdy mają postać kombinowanej kostki zawierającej kombinację mydłaz syntetycznym środkiem powierzchniowo czynnym, są bardziej łagodne i spłukują się lepiej niż zwykłe mydła.

Zastosowanie syntetycznego środka powierzchniowo czynnego w kombinacji z mydłem umożliwia przetwarzanie kompozycji w zwykłych urządzeniach do produkcji mydła i zwiększa jej zdolność pienienia się.

Celem wynalazku jest opracowanie środka w postaci szamponów, mydeł w płynie, pieniących się środków do kąpieli i żeli stosowanych pod prysznicem, zachowującym wysoki poziom zdolności myjącej.

Środek według wynalazku, który spełnia powyższy cel zawiera 1-50% wagowych soli alkiloetoksyglicerylosulfonianu, w którym grupa alkilowa pochodząca od alkoholu zawiera 12 do ,15,atomów węgla, a zawartość grup etoksylowych wynosi średnio 1 jednostkę tlenu etylenu w przeliczeniu na cały glicerylosulfonian; ewentualnie dodatkowy środek powierzchniowo czynny wybrany spośród mydeł, niejonowych, anionowych i amfoterycznych środków powierzchniowo czynnych; żywice i związki czwartorzędowe polyguatemium i konwencjonalne

173 271 dodatki takie jak środki zapachowe, środki kondycjonujące, chlorek sodu, środki bakterjobójcze, barwiące, nośniki i podobne w typowych ilościach. Korzystnie środek zawiera 1 -50% wagowych mieszaniny soli alkiloglicerylosulfonianu, która składa się 50-60% wagowych alkiloetoksyglicerylosulfonianu i 40-50% nietoksylowanego równoważnika alkiloglicerylosulfonianu, w których grupa alkilowa pochodząca od alkoholu zawiera 12 do 15 atomów węgla, a zawartość grup etoksylowych w etoksylowanym sulfonianie wynosi średnio 1 do 3 jednostek tlenku etylenu w przeliczeniu na cały glicerylosulfonian.

Korzystna sól alkiloetoksyglicerylosulfonianu określona jest wzorem 2, w którym R oznacza rodnik alifatyczny zawierający 12 do 15 atomów węgla, a n oznacza średnio od 1 do 3, korzystnie 1. Sól jest nie lepiącym się, wysokotopliwym stabilnym stałym środkiem powierzchniowo czynnym, który można przetwarzać w zwykłych urządzeniach do produkcji mydła, wykazującym zwiększoną zdolność pienienia się.

Korzystnie środek według wynalazku może być w postaci kostki, kostki kombinowanej zawierającej mydło i syntetyczny środek powierzchniowo czynny (kombar), kostki zawierającej syntetyczne środki powierzchniowo czynne (syndet), szamponu, płynnego mydła lub detergentu, pieniącego się środka do kąpieli, żelu stosowanego pod prysznicem lub środka myjącego nie zawierającego mydła.

Zgodnie z pierwszym korzystnym wariantem środek myjący według wynalazku zawiera sól alkiloetoksyglicerylosulfonianu i może, lecz nie musi zawierać mydła lub dodatkowego środka powierzchniowo czynnego. Do dodatkowych składników, które również mogą być stosowane same lub w różnych kombinacjach, należą środki zapachowe, środki kondycjonujące skórę, chlorek sodowy, środek bakteriobójczy, środki barwiące itp.

Zgodnie z drugim korzystnym wariantem środekjest w postaci kostki kombar zawierającej 1-50% wagowych soli sodowej alkiloetoksyglicerylosulfonianu i 1-85% wagowych, korzystnie

5-75% mydła, a najkorzystniej 2-25% wagowych mieszaniny alkiloglicerylosulfonianów i 51 do 74% wagowych mydła. Korzystnie mydło stanowią sole sodowe kwasów z łoju, sole sodowe kwasów oleju kokosowego i/lub sole sodowe kwasów oleju ziarn palmowych, choć stosować można także inne mydła. Do innych dodatków należy woda, kwasy tłuszczowe oleju kokosowego i/lub oleju ziarn palmowych, kwas stearynowy, środek zapachowy, środki kondycjonujące skórę, chlorek sodowy, środek bakteriobójczy i środki barwiące.

Zgodnie z trzecim korzystnym wariantem środek według wynalazku ma postać kostki syndet zawierającej inne anionowe środki powierzchniowo czynne w ilości 0-60% wagowych, takie jak sól sodowa siarczanu monoglicerydu z oleju kokosowego lub sól sodowa izetionianu podstawionego grupami acylowymi pochodzącymi od kwasów oleju kokosowego, przy czym całkowita zawartość środków powierzchniowo czynnych wynosi 40-70%.

Stwierdzono, że w wyniku zastosowania alkiloetoksyglicerylosulfonianu jako środka powierzchniowo czynnego uzyskuje się środek w postaci mydła, którego wskaźnik łagodności znacznie przewyższa wskaźnik łagodności składnika w postaci zmydlonego kwasu tłuszczowego. Ponadto alkiloetoksyglicerylosulfonianowy środek powierzchniowo czynny skuteczniej zmniejsza drażniące działania mydła niż inne anionowe środki powierzchniowo czynne stosowane w wyrobach handlowych. Na dodatek środek w postaci mydła może zawierać inne dodatki, takie jak środki zapachowe, ditlenek tytanu itp.

W takich środkach w postaci mydła stosunek kwasów tłuszczowych łoju do kwasów tłuszczowych oleju kokosowego może być taki, że ich mieszanina zawiera około 40-90% zmydlonych kwasów tłuszczowych łoju i około 10-60% zmydlonych kwasów tłuszczowych oleju kokosowego.

W wyniku zastosowania mydeł o takim składzie uzyskuje się łagodną kostkę o dobrej pienistości i nieznacznym działaniu drażniącym na skórę.

Czwartą korzystną postacią środka według wynalazku jest szampon zawierający 2-25% wagowych soli sodowej alkiloetoksyglicerylosulfonianu oraz jeden lub więcej następujących składników: niejonowy środek w postaci dietanoloamidów kwasów oleju kokosowego, anionowe szamponowe środki powierzchniowo czynne, żywice, środki amfoteryczne i środki polyąuatemium. Do innych dodatków należą środki zapachowe, chlorek sodowy, środek bakteriobójczy i środki barwiące.

173 271

Korzystnym wariantem według wynalazku może być też postać mydła w płynie lub pieniącego się środka do kąpieli zawierającego 2-25% soli sodowej alkiloetoksyglicerylosulfonianu oraz jeden lub więcej dodatkowych składników wymienionych w poprzednim akapicie.

Zgodnie z szóstym korzystnym wariantem środek jest w postaci żelu do mycia pod prysznicem zawierającego 2-25% soli sodowej alkiloetoksyglicerylosulfonianu oraz jeden lub więcej wyżej wspomnianych dodatkowych składników.

Korzystny alkiloetoksyglicerylosulfonian sodowy wytwarzany jest przez Shell Chemical Company pod nazwą handlową NEGS-23, w którym R oznacza grupę alkilową zawierającą

12-13 atomów węgla, a n oznacza średnio 1-3 mery tlenku etylenu. Można także zastosować NEGS-45, w którym R oznacza grupę alkilową zawierającą 14-15 atomów węgla, a n oznacza średnio 1-3 mery tlenku etylenu, Najkorzystniej średnia wielkość n wynosi 1.

Jakkolwiek w opisie i w przykładach NEGS określa się jako sól (sodową) alkiloetoksyglicerylosulfonianu, to materiał ten nie jest czystym NEGS z uwagi na sposób wytwarzania etoksylowanych materiałów. W rzeczywistości sól etoksylowana stanowi jedynie około 50-60% wagowych materiału. Resztę materiału 40-50% stanowi sól nieetoksylowana. W zależności od sposobu wytwarzania uzyskać można produkty o różnej czystości. Typowy rozrzut grup etoksylowanych w NEGS stosowanych w przykładach podano poniżej:

Rozrzut tlenku etylenu (EO) w alkiloetoksyglicerylosulfonianie

Ilość merów EO	NEGS-23, % wag.	NEGS-45, % wag.
0	49	42
1	19	22
2	13	15
3	7	8
4	4	5
5	3	3
6	2	2
7	1	1
8	1	1
9	0,5	0,6
10	<0,4	0,4
11		<0,3
12		<0,3

Rozpuszczalne w wodzie mydła stosowane w kostkach kombar według wynalazku stanowią sole sodowe lub potasowe naturalnych lub syntetycznych kwasów alifatycznych (alkanowych lub alkenowych) zawierających w łańcuchu od około 8 do 20 atomów węgla. Do przykładowych triglicerydów stanowiących źródła mydeł o łańcuchach węglowych w podanym zakresie należy olej kokosowy, olej nasion palmowych, olej babassu, olej urikuri, łój, olej palmowy, olej z otręb ryżowych, olej arachidowy i olej rzepakowy. Korzystne mieszaniny mydeł wytwarza się z oleju kokosowego i łoju, przy czym zawierają one około 40-90% wagowych kwasów tłuszczowych z łoju i około 10-60% wagowych kwasów tłuszczowych oleju kokosowego. W skład takich mieszanin wchodzi ponad 90% wagowych kwasów tłuszczowych zawierających łańcuchy węglowe o długości w zakresie od C12 do Cis. Korzystne mieszaniny zawierają pewną ilość mydeł nienasyconych, z tym że zazwyczaj unika się nadmiernego nienasycenia.

Mydła stosowane w kostkach kombar według wynalazku wytwarzać można w klasycznym procesie warzenia w kotle, w procesie zobojętniania kwasów tłuszczowych lub w bardziej ciągłych procesach wytwarzania mydła. W procesach takich uzyskuje się zazwyczaj rdzeń mydlany zawierający około 65-70% mydła sodowego, do około 1,5% wagowych gliceryny, do około 1% wagowych soli, np. chlorku sodowego oraz wodę jako resztę. Zazwyczaj w kostkach kombar według wynalazku stosuje się rdzeń mydlany. Rdzeń mydlany niezbędny w podanych niżej recepturach uzyskać można także w wyniku wymieszania płatków mydlanych zawierających 14-20% wagowych wilgoci z niezbędną ilością wody.

173 271 przykładów środków w postaci kostek kombar zgodnie z drugim korzystnym wariantem według wynalazku wytworzono zgodnie z następującymi recepturami.

Przykład I

Składnik	% wag.
Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju	42,50
Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego	28,26
NEGS-23	8,00
Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego	3,50
Kwas stearynowy	3,50
EDTA	0,03
Dl-tert-butylo-p-krezol	0,02
Chlorek sodowy	1,20
Gliceryna	1,55
Wolny olej	1,54
Ditlenek tytanu	0,50
Środek zapachowy	1,50
Wilgoć	8,00

Przykład II

Składnik	% wag.
Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju	37,49
Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego	25,00
NEGS-23	15,00
Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego	3,50
Kwas stearynowy	3,50
EDTA	0,03
D1-tert-butylo-p-krezol	0,02
Chlorek sodowy	1,20
Gliceryna	1,37
Wolny olej	2,89
Ditlenek tytanu	0,50
Środek zapachowy	1,50
Wilgoć	8,00

Przykład ΠΠ

Składnik	% wag.
Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju	42,53
Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego	28,32
NEGS-45	8,00
Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego	3,50
Kwas stearynowy	3,50
EDTA	0,03
Di-tert-butylo-p-krezol	0,02
Chlorek sodowy	1,20
Gliceryna	1,55
Wolny olej	1,35
Ditlenek tytanu	0,50
Środek zapachowy	1,50
Wilgoć	8,00

173 271

Przykład IV

Składnik	% wag.
Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego NEGS-45 Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego Kwas stearynowy EDTA Dl-tert-butylo-p-krezol Chlorek Sodowy Gliceryna Wolny olej Ditlenek tytanu Środek zapachowy Wilgoć	37,73 25,16 15,00 3,50 3.50 0,03 0,02 1,20 1,38 2,53 0,50 1.50 7,95

Przykład V

Składnik	% wag.
Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego NEGS-45 Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego Kwas stearynowy EDTA Di-tert-butylo-p-krezol Chlorek sodowy Gliceryna Wolny olej Ditlenek tytanu Środek zapachowy Wilgoć	49,60 21,25 8,00 3,50 3.50 0,03 0,02 1,20 1,55 1,35 0,50 1.50 8,00

Przykład VI

Składnik	% wag.
Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego NEGS-45 Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego Kwas stearynowy EDTA Di-tert-butylo-p-krezol Chlorek sodowy Gliceryna Wolny olej Ditlenek tytanu Środek zapachowy Wilgoć	60,22 10,63 8,00 3,50 3.50 0,03 0,02 1,20 1,55 1,35 0,50 1.50 8,00

173 271

Przykład VII

Składnik	% wag.
Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju	38,43
Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego	25,62
NEGS-45	7,00
sól sodowa izetiomanu podstawionego grupami
acylowymi pochodzącymi od kwasów oleju kokosowego	8,00
Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego	3,50
Kwas stearynowy	3,50
EDTA	0,03
Di-tert-butylo-p-krezol	0,02
Chlorek sodowy	1,20
Gliceryna	1,40
Wolny olej	1,18
Izetionian sodowy	0,54
Ditlenek tytanu	0,50
Środek zapachowy	1,50
Wilgoć	7,58

Przykład VIII

Składnik	% wag.
Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju	46,05
Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego	30,70
NEGS-45	2,00
Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego	3,50
Kwas stearynowy	3,50
EDTA	0,03
Di-tert-butylo-p-krezol	0,02
Chlorek sodowy	1,20
Gliceryna	1,69
Wolny olej	0,31
Ditlenek tytanu	0,50
Środek zapachowy	1,50
Wilgoć	9,00

Zgodnie z drugim korzystnym wariantem według wynalazku w kostkach typu kombar stosuje się alkiloetoksyglicerylosulfonian sodowy w połączeniu z mydłami z kwasów tłuszczowych łoju i oleju kokosowego. Dzięki zastosowaniu tego konkretnego anionowego środka powierzchniowo czynnego uzyskuje się bardzo łagodne mydło bardzo dobrze pieniące się. Łagodności tej nie wykazują mydła zawierające taką samą kompozycję kwasów pochodzących z łoju i oleju kokosowego, w których zastosowano inne środki powierzchniowo czynne.

Anionowymi środkami powierzchniowo czynnymi wykazującymi taki wysoki stopień łagodności w mydłach łojowo-kokosowych są korzystnie sole sodowe alkiloetoksyglicerylosulfonianu, w którym rodnik stanowi grupa alkilowa zawierająca 12-15 atomów węgla.

Zgodnie z trzecim korzystnym wariantem środek w postaci kostki typu syndet zawiera anionowe środki powierzchniowo czynne oprócz alkiloetoksyglicerylosułfonianu sodowego. 3 przykłady takich kostek wytworzono zgodnie z następującymi recepturami.

173 271

Przykład IX

Składnik	% wag.
Sól sodowa siarczanu monoglicerydu łojowego Sól sodowa monoglicerydu oleju kokosowego NEGS-45 Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Kwas stearynowy Di-tert-butylo-p-krezol EDTA Ditlenek tytanu Środek zapachowy Siarczan sodowy Wolny olej Wilgoć	11,32 33,96 9,44 6,43 1,13 20,76 0,02 0,02 0,50 1,50 4,53 8,27 2,12

Przykład X

Składnik	% wag.
Sól sodowa izetionianu podstawionego grupami acylowymi pochodzącymi od kwasów oleju kokosowego NEGS-45 Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Kwas stearynowy Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego Di-tert-butylo-p-krezol EDTA Ditlenek tytanu Środek zapachowy Wolny olej Izetionian sodowy Wilgoć	51,00 9,42 6.48 1,14 18,06 5,09 0,02 0,02 0,50 1,50 1,59 1.49 3,69

Przykład XI

Składnik	% wag.
Sól sodowa izetionianu podstawionego grupami acylowymi pochodzącymi od kwasów oleju kokosowego NEGS-23 Sole sodowe kwasów tłuszczowych łoju Sole sodowe kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Kwas stearynowy Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego Di-tert-butylo-p-krezol EDTA Ditlenek tytanu Środek zapachowy Wolny olej Izetionian sodowy Wilgoć	51,76 9,69 6,88 1,21 16,23 5,41 0,02 0,02 0,50 1,5 0 1,96 1,51 3,31

Stosunek zmydlonych kwasów tłuszczowych łoju do zmydlonych kwasów tłuszczowych oleju kokosowego w składniku w postaci mydeł opartych na kwasach tłuszczowych jest taki, że składnik ten może zawierać od około 10 do około 90% wagowych zmydlonych kwasów

173 271 tłuszczowych łoju i od około 90 do około 10% wagowych zmydlonych kwasów tłuszczowych oleju kokosowego. Jednakże korzystnie składnik ten zawiera od około 40 do około 90% wagowych zmydlonych kwasów tłuszczowych łoju i od około 10 do około 60% zmydlonych kwasów tłuszczowych oleju kokosowego.

Wyżej opisane kostki typu kombar i kostki typu syndet wytwarzać można dowolnym ze znanych sposobów wytwarzania mydeł.

Do określania łagodności różnych surowców i różnych kompozycji kostek detergentowych wykorzystano próbę spęczniania kolagenu in vitro. Błonę kolagenową umieszcza się w 1% roztworze kompozycji kostki detergentowej znaczonej radioaktywnie trytowaną wodą. Roztwór zawierający błonę kolagenową przetrzymuje się w 50°C przez 24 godziny. Po przemyciu określa się metodą zliczania ilość trytanowej wody wchłoniętej przez błonę kolagenową. Spęcznienie błony kolagenowej wyraża się w gl wchłoniętej wody na mg kolagenu (gl/mg). Występowanie zależności między podrażnieniami, a zwłaszcza rumieniem i spęcznieniem kolagenu zostało potwierdzone (J.C. Blake-Hoskins, D. Scala, L.D. Rhein i C.R. Robbins. J. Soc. Cosmet. Chem., 37,199,1986); im wyższa jest chłonność wody, tym większe jest prawdopodobieństwo podrażnienia.

Wyniki oznaczeń spęcznienia kolagenu w przypadku surowców i różnych kompozycji kostek kombar zestawiono odpowiednio w tabelach 1 i 2. Wyniki te wskazują, że dodatek niewielkich ilości C12-C13 alkiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego (NEGS-23), C14-C15 alikiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego (NEGS-45) i soli sodowej izetionianu podstawionego grupami acylowymi pochodzącymi od kwasów oleju kokosowego (SCI) może znacznie zmniejszyć działanie drażniące mydła, np. mydła łojowo-kokosowego. Zastąpienie mydła przez NEGS-23 i NEGS-45 zapewnia większą łagodność niż zastąpienie przez SCI, która stosowana była w znanych kostkach typu kombar jako łagodny środek powierzchniowo czynny w ilości 8%.

Tabela 1

Próbka	Spęcznienie kolagenu
(roztwór 1%)	(gl wody/mg błony)
Sól sodowa izetionianu podstawionego grupami acylowymi pochodzącymi od kwasów oleju kokosowego (SCI)	6,85+0,10
Sól sodowa monoglicerydu kokosowego(CMGS)	6,90 ±0,14
C12-C13 alkiloglicerylosulfonian sodowy (AGES-23)	6,63 + 0,26
C14-C15 alkiloglicerylosulfonian sodowy (AGES-45)	4,81 ±0,12
C12-C13 alkiloetoksyglicerylosulfonian sodowy (NEGS-23)	5,91 ±0,30
C14-C15 alkiloetoksyglicerylosulfonian sodowy (NEGS-45)	3,85 ±0,22

Tabela 2

Próbka	Spęcznienie kolagenu
(roztwór 1 %)	(gl wody/mg błony)
Kostka kombar 8% NEGS-23/mydło* (przykład I) Kostka kombar 8% NEGS-45/mydło*	9,37 ±0,28
(przykład III) Kostka kombar 15% NEGS-45/mydło*	9,98 ±0,16
(przykład IV)	8,82 ±0,18
Kostka kombar 8% SCI/mydło*	10,68 ±0,27
Kostka kombar 22% SCI/mydło*	8,92 ±0,43
Mydło*/8% wody	12,58 ±0,24
Mydło*/15% wody	12,69 + 0,23
Mydło*	12,96 ± 0,48

* Stosowane mydło zawierało sole sodowe kwasów łoju/sole sodowe kwasów oleju kokosowego w stosunku 60:4(0,3,5% kwasów tłuszczowych oleju kokosowego i 3,5% kwasu stearynowego.

173 271

Działanie drażniące mydła możnajeszcze zmniejszyć zwiększając poziom alkiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego. Wyraźnie widać, że zastępowanie wody w mydle łojowo/kokosowym nie powoduje wzrostu, łagodności. Wynika stąd, że wzrost łagodności nie jest spowodowany rozcieńczaniem środka powierzchniowo czynnego.

Szorstkość i suchość skóry spowodowana jest wiązaniem się mydła ze skórą po jej umyciu i spłukaniu. Ilościową analizę wiązania radioaktywnego mydła z tkaniną wełnianą wykorzystano jako próbę in vitro oceny poziomu wiązania mydła przez skórę.

Radioaktywny kwas palmitynowy (C-14) zastosowano jako znacznik wiązania mydła przez tkaninę wełnianą. Dokładnie zważoną tkaninę wełnianą umieszczono w 10 ml 5% roztworu mydła o twardości 300 ppm, znaczonego radioaktywnym kwasem palmitynowym. Po przetrzymywaniu w 50°C przez 24 godziny tkaninę wełnianą odsączono, włożono do 10 ml wody o twardości 300 ppm i przetrzymywano w 50°C przez kolejne 24 godziny. Po odsączeniu tkaninę wełnianą strawiono i zliczono radioaktywność w celu oznaczenia ilości związanego mydła, podając wynik w mikromolach pozostałości mydła na gram tkaniny wełnianej (gmole/g).

Wyniki oznaczeń ilości mydła pozostającego na szmatkach wełnianych po ich wypłukaniu podano w tabeli 3. Ilość pozostającego mydła znacznie spada po dodaniu NEGS-23, NEGS-45 i SCI do mydła łojowo-kokosowego.

Tabela 3

Próbka*	Pozostałość mydła palmitynowego
(roztwór 5%)	(gmole/g wełny)
8% NEGS-23/92% mydła	29 ±1
15% NEGS-23/85% mydła	24 ±2
8% NEGS-45/92% mydła	29 ±1
15% NEGS-45/85% mydła	21 ±1
8% SCI/92% mydła	33 + 1
15% SCI/85% mydła	27 ± 1
8% wody/92% mydła	42 + 4
15% wody/85% mydła	43 ±2
100% mydła	44 ±1

* Stosowane mydło zawierało sole sodowe kwasów łoju/sole sodowe kwasów oleju kokosowego w stosunku 60:40, 3,5% kwasów tłuszczowych oleju kokosowego i 3,5% kwasu stearynowego.

Wyniki świadczą o tym, że zawartość pozostałości mydła na szmatkach wełnianych zmniejsza się ze wzrostem ilości NEGS-23 i NEGS-45 zastępującego mydło. NEGS zdecydowanie bardziej zmniejsza ilość pozostającego mydła niż SCI. Zastąpienie 8% mydła przez NEGS powoduje tak sam spadek pozostałości mydła jak zastąpienie 15% mydła przez SCI. Zastąpienie 8 i 15% mydła przez wodę nie poprawia jego spłukiwalności. Wyniki te sugerują, że oddziaływania między środkiem powierzchniowo czynnym i mydłem zmniejszają zdolność mydła do wiązania się z tkaniną wełnianą.

Wyniki prób spęczniania kolagenu przez różne kostki syndet zestawiono w tabeli 4. Obserwacje kliniczne i pomiary instrumentalne podrażnienia i suchości przeprowadzono dla trzech kostek syndet według wynalazku (z przykładów IX, X i XI) w odniesieniu do porównawczych kostek syndet (A i B) przedstawionych w tabeli 4 oraz innych kostek syndet wykonując zmodyfikowany test w komorze mydlanej. Kostka syndet z przykładu IX (zawierająca siarczan monoglicerydu łojowego/kokosowego i NEGS-45) powodowała najmniejsze podrażnienia; porównawcza kostka syndet A (zawierająca SCI) i trzecia porównawcza kostka syndet C (zawierająca SCI i AGES-45), powodowały największe podrażnienie. Inne kostki syndet, w tym kostka z przykładu X (zawierająca SCI i NEGS-23), z przykładu XI (zawierająca SCI i NEGS-45) oraz porównawcza kostka syndet B (zawierająca AGES), wykazywały pośrednią łagodność, z tym że łagodność pewnych produktów oceniana jedną z metod wypadła lepiej niż w innej metodzie.

173 271

Tabela 4

Próbka (roztwór 1 %)	Spęcznienie kolagenu (gl wody/mg błony)
Przykład IX	4,67 ±0,13
Przykład X	5,12 ±0,06
Przykład XI	5,72 ± 0,18
Porównawcza kostka syndet A*	6,01 ±0,21
Porównawcza kostka syndet B**	5,24 ±0,05

* Skład: 57,15% SCI, 18,83% kwasu stearynowego, 6,76% soli sodowych kwasów tłuszczowych łoju, 5,31 % kwasów tłuszczowych oleju kokosowego, 1,69% izetionianu sodowego, 1,19% soli sodowych kwasów tłuszczowych oleju kokosowego i inne składniki.

** Skład: 48,3% AGES, 15,9% kwasu tłuszczowego, 12,5% sarkozynianu sodowego, 7,8% mydła i inne składniki.

Przy porównaniu produktów wykorzystano ocenę wzrokową oraz obserwacje instrumentalne wykwitów po 24 i 48 godzinach. Produkty uznane zapodowujące najmniejsze podrażnienia powodowały najmniejszy rumień, zmiany w zaczerwienieniu skóry (wielkość a* Minolta) oraz przeznaskórkowe ubytki wody. I odwrotnie, w przypadku produktów uznanych za powodujące największe podrażnienia, zmiany te były największe. Produkty pośrednie powodowały umiarkowane podrażnienia. Przypadkowo produkty te mogą wypadać jako wyjątkowo łagodne lub drażniące, z tym z reguły wypadają pośrodku.

Powyższe wyniki wykazują, że zastosowanie niewielkich ilości alkiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego w kostkach do mycia jest bardzo korzystne z uwagi na łagodność działania i spłukiwania mydła. Stwierdzono, że dodając niewielkie ilości, np. 1 -60% wagowych alkiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego do mydła łojowo/kokosowego znacznie zmniejsza się działanie drażniące mydła wywołujące rumień, szorstkość i suchość skóry.

Korzyści uzyskać można także zastępując mydło mieszaninami NEGS i jednego lub kilku następujących składników: SCI, alkiloamidosulfobursztyniany disodowe oparte na MEA (monoetanoloaminie), alkilosarkozynian sodowy, sól sodowa siarczanu monoglicerydu łojowego i sól sodowa siarczanu monoglicerydu kokosowego.

NEGS przydatne są także w innych niż mydła osobistych środkach myjących. Zgodnie z czwartymkorzystnym wariantem środki w postaci łagodnych szamponów uzyskuje się w wyniku dodania NEGS. Środki takie są szczególnie przydatne jako szampony dla dzieci. Poniżej podano 6 przykładów receptury szamponów według wynalazku:

Przykład XII

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	10,00
Dietanoloamidy lub monoetanoloamidy kwasów tłuszczowych
oleju kokosowego	4,00
Woda dejonizowana	q.^s
α-olefmosulfonian sodowy lub amonowy	5,00
Środek zapachowy	0,50
Germaben II	0,50
Środki barwiące	q.s.
Chlorek sodowy	0,60
Fosforan amonowy (jednozasadowy)	0,25

173 271

Przykład XIII

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian Dietanoloamidy lub monoetanoloamidy kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Woda dejonizowana Środek zapachowy Germaben II Środki barwiące Chlorek sodowy Fosforan amonowy (jednozasadowy)	13,00 4,00 q.s. 0,50 0,50 q.s. 0,60 0,25

Przykład XIV

Składnik	% wag
Alkiloetoksyglicerylosulfonian Woda dejonizowana Hydroksyetyloceluloza, metocel lub żywica ksantanowa Środek zapachowy Germaben II Środki barwiące Chlorek sodowy Fosforan amonowy (jednozasadowy)	15,00 q.s. 0,50 0,50 0,50 q.^s. 0,60 0,10

Przykład XV

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian Dietanoloamidy lub monoetanoloamidy kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Woda dejonizowana Laurylosiarczan amonowy Amidopropylobetaina kokosowa Środek zapachowy Germaben II Środki barwiące Chlorek sodowy Fosforan amonowy (jednozasadowy)	10,00 4,00 q.s. 5,00 3,00 0,50 0,50 q.s. 0,60 0,25

Przykład XVI

Składnik	% wag
Alkiloetoksyglicerylosulfonian Dietanoloamidy lub monoetanoloamidy kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Woda dejonizowana Laurylosiarczan amonowy Amidopropylobetaina kokosowa Środek zapachowy Germaben II Środki barwiące Chlorek sodowy Fosforan amonowy (jednozasadowy)	10,00 4,00 q.s. 5,00 3,00 0,50 0,50 q.s. 0,60 0,25

173 271

Przykład XVH

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	10,00
Kwas cytrynowy	0,05
Amidopropylobetaina kokosowa (L7)	4,00
Hydroksyetyloceluloza (250 HHR)	0,30
Tween 40	3,00
Środki barwiące	0,01
Germaben II	0,50
Gliceryna	1,50
Fosforan amonowy	0,01
Woda dejomzowana	q.s

Środek w postaci szamponu dla dzieci z przykładu XVII jest klarownym produktem o lepkości 2500-3500 mPa.s, o pH 6,8-7,2.

W środkach z przykładów XII-XVII amidy i betaina działają jako środki poprawiające i stabilizujące pienistość i lepkość. Sole i żywice służą jako środki zwiększające lepkość i pienistość.

W szamponach według trzeciego korzystnego wariantu stosować można drugorzędowe anionowe środki powierzchniowo czynne, przy czym nie ograniczają się one do środków podanych w przykładach XH-XVII. Dowolny siarczan eteru alkilowego zawierający łańcuchy węglowe C10-C16, korzystnie C12-C14, o stopniu etoksylowania od 0 do 7EO, korzystnie 2-4EO, a korzystnie o wąskim zakresie grup etoksylanowych, można zastosować w połączeniu z alkiloetoksyglicerylosulfonianem sodowym.

Stosując takie środki uzyskuje się szampon silnie pieniący się i skutecznie usuwający brud i lipidy, ale łagodny w stosunku do skóry i włosów. Tak np. stopień usuwania brudu lipidowego w przypadku SLES-3EO ( o wąskim zakresie grup etoksylanowych) wynosi 85 ± 2%; dla mieszanki SLES-3EO/NEGS-23 w stosunku 12:3 stopień ten wynosi 83 ± 2%, a dla mieszanki SLES-3EO/NEGS-23 w stosunku 10:5 stopień ten wynosi 85 ± 2%. Jakakolwiek wielkość powyżej 80% usuwania łoju skórnego oznacza wyjątkowo wysoką skuteczność.

Zgodnie z piątym korzystnym wariantem łagodne mydło w płynie i pieniące się środki do kąpieli uzyskuje się w wyniku dodania alkiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego. Poniżej podano szczegółowe receptury pięciu przykładowych środków tego rodzaju według wynalazku.

Przykład XVIII

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	10,00
Woda dejonizowana	q s.
α-olefinosulfonian sodowy lub amonowy	5,00
Amidopropylobetaina kokosowa	2,50
Hydroksyetyloceluloza, metocel lub żywica ksantanowa	0,20
Środek zapachowy	0,50
Germaben II	0,50
Środki barwiące	q.s.
Chlorek sodowy	0,50
Fosforan amonowy (jednozasadowy)	0,10

173 271

Przykład XIX

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian Dietanoloamidy (DEA) lub monoetanoloamidy (MEA) kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Woda dejonizowana Laurylosiarczan sodowy, amonowy lub trietyloamomowy (TEA) αα-olefinosulfonian sodowy lub amonowy Amidopropylobetaina kokosowa Środek zapachowy Germaben II Środki barwiące Chlorek sodowy Fosforan amonowy (jednozasadowy)	10,00 4,00 q.s. 2,00 2,00 2,00 0,50 0,50 q.s. 0,50 0,25

Przykład XX

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian DEA lub MEA kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Woda dejomzowana α-olefinosulfoman sodowy lub amonowy Amidopropylobetaina kokosowa Hydroksyetyloceluloza, metocel lub żywica ksantanowa Polyquatemium (np. Merquat 550) Środek zapachowy Germaben II Środki barwiące Chlorek sodowy Fosforan amonowy (jednozasadowy)	15,00 2,00 q.s 2,00 2,00 0,20 0,20 0,50 0,50 q.s. 0,50 0,35

Przykład XXI

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian DEA lub MEA kwasów tłuszczowych oleju kokosowego Woda dejonizowana Laurylosiarczan sodowy, amonowy lub TEA α-olefinosulfonian sodowy lub amonowy Amidopropylobetaina kokosowa Hydroksyetyloceluloza, metocel lub żywica ksantanowa Środek zapachowy Germaben II Środki barwiące Chlorek sodowy Fosforan amonowy (jednozasadowy)	5,00 3,00 q.^s. 5,00 5,00 2,50 0,25 0,50 0,50 q.^s. 0,50 0,20

173 271

Przykład XXII

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	20,00
DEA lub MEA kwasów tłuszczowych oleju kokosowego	3,00
Woda dejonizowana	q.^s.
Środek zapachowy	0,50
Germaben II	0,50
Środki barwiące	q.s.
Fosforan amonowy (jednozasadowy)	0,25

Zgodnie z szóstym korzystnym wariantem łagodne żele do mycia pod prysznicem uzyskuje się w wyniku dodania alkiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego. Poniżej podano szczegółowe receptury trzech przykładowych środków tego rodzaju według wynalazku.

Przykład XXIII

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	10,00
Dietanoloamidy lub monoetanoloamidy
kwasów tłuszczowych oleju kokosowego	5,00
Woda dejonizowana	q.s.
Amidopropylobetaina kokosowa	2,50
Hydroksyetyloceluloza, metocel lub żywica
ksantanowa	0,25
Środek zapachowy	0,50
Germaben II	0,50
Środki barwiące	q.^s.
Chlorek sodowy	0,50
Fosforan amonowy (jednozasadowy)	0,30

Przykład XXIV

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	15,00
Dietanoloamidy lub monoetanoloamidy
kwasów tłuszczowych oleju kokosowego	4,00
Woda dejonizowana	q.^s.
Laurylosiarczan sodowy, amonowy lub
trietyloamoniowy	5,00
Amidopropylobetaina kokosowa	2,50
Środek zapachowy	0,50
Germaben Π	0,50
Środki barwiące	q.s.
Chlorek sodowy	0,20
Fosforan amonowy (jednozasadowy)	0,20

Przykład XXV

Składnik	% wag.
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	20,00
Woda dejonizowana	q.s.
Amidopropylobetaina kokosowa	2,50
Polyquatemium (np. Merquat 550)	0,25
Środek zapachowy	0,50
Germaben II	0,50
Środki barwiące	q.s.
Fosforan amonowy (jednozasadowy)	0,10

173 271

Jakkolwiek podano konkretne receptury środków zgodnie z czwartym, piątym i szóstym wariantem według wynalazku, zrozumiałe jest, że ilości każdego ze składników mogą zmieniać się w szerokim zakresie. Tak np. w szamponach zgodnie z czwartym korzystnym wariantem zwartości środków powierzchniowo czynnych mogą zmieniać się w następujących zakresach:

Tabela 5

Składnik	Zakres (% wag.)
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	2-25
Amid DEA lub MEA kwasów oleju kokosowego	0- 10
Laurylosiarczan sodowy, amonowy lub TEA	0-20
α-olefinosulfonian sodowy lub amonowy	0-20
Amidopropylobetaina kokosowa	0-20
Polisorbiniany (Tween 20, 40, 60 itd.)	0-8

Podobnie w mydłach w płynie lub w pieniących się środkach do kąpieli zgodnie z piątym wariantem według wynalazku zawartości środków powierzchniowo czynnych mogą zmieniać się w następujących zakresach:

Tabela 6

Składnik	Zakres (% wag.)
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	2-25
Amid DEA lub MEA kwasów oleju kokosowego	0-10
Laurylosiarczan sodowy, amonowy lub TEA	0-20
α-olefinosulfonian sodowy lub amonowy	0-20
Amidopropylobetaina kokosowa	0-20
Polisorbiniany (Tween 20,40, 60 itd.)	0-8

T akże w żelach do mycia pod prysznicem zgodnie z szóstym wariantem według wynalazku zawartości środków powierzchniowo czynnych mogą zmieniać się w następujących zakresach:

Tabela 7

Składnik	Zakres (% wag.)
Alkiloetoksyglicerylosulfonian	2-25'
Amid DEA lub MEA kwasów oleju kokosowego	0- 10
Laurylosiarczan sodowy, amonowy lub TEA	0-20
α-olefinosulfonian sodowy lub amonowy	0-20
Amidopropylobetaina kokosowa	0-20
Polisorbiniany (Tween 20,40, 60 itd.)	0-8

Korzystne warianty przedstawiono szczegółowo powyżej jedynie dla zilustrowania wynalazku. Zrozumiałe jest dla specjalistów w dziedzinie środków higieny osobistej, że wprowadzić można liczne modyfikacje w podanych recepturach, objęte zakresem wynalazku. Tak np. zwiększyć można stopień etoksylowania alkiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego w celu uzyskania łagodniejszych produktów. Zmieniać można także długość łańcucha węglowego w alkiloetoksyglicerylosulfonianie.

Oprócz podstawowego środka powierzchniowo czynnego w postaci alkiloetoksyglicerylosulfonianu ciekłe środki zgodnie z czwartym, piątym i szóstym korzystnym wariantem mogą również zawierać do 20% wagowych, korzystnie 2-10% wagowych rozpuszczalnego w wodzie dodatkowego anionowego środka powierzchniowo czynnego w celu poprawy właściwości detergentowych i pienistości podstawowego środka powierzchniowo czynnego. Zasadniczo dodatek środka powierzchniowo czynnego powoduje wzrost stabilności i objętości piany wytwarzanej przez podstawowy środek powierzchniowo czynny. Jednakże wadą dodatkowego środka powierzchniowo czynnego jest to, że jest on bardziej drażniący dla skóry niż podstawowy środek powierzchniowo czynny charakteryzujący się łagodnością. W związku z tym stężenie

173 271 dodatkowego środka powierzchniowo czynnego jest uzależnione od stężenia podstawowego środka powierzchniowo czynnego, a stosunek wagowy podstawowego środka powierzchniowo czynnego do dodatkowego środka powierzchniowo czynnego wynosi zazwyczaj od około 1:1 do około 20:1, korzystnie od 1,5:1 do 6:1.

Do odpowiednich dodatkowych środków powierzchniowo czynnych należą rozpuszczalne w wodzie, nie będące mydłami, anionowe środki powierzchniowo czynne zawierające w cząsteczce grupę C7-C22 alkilową, alkenylową lub acylową oraz grupę sulfonianową, siarczanową lub karboksylową. Takie środki powierzchniowo czynne stosuje się w postaci rozpuszczalnych w wodzie soli, w których kation tworzący sól wybrany jest z grupy obejmującej kation sodowy, potasowy, amonowy oraz mono-di- i tri-C2-C3 alkanoloaminy, przy czym korzystny jest kation sodowy i amonowy.

Do odpowiednich uzupełniających anionowych środków powierzchniowo czynnych należą:

1. C8-C18 alkilosiarczany uzyskane zazwyczaj w wyniku sulfonowania Cs-Ci8 alkanoli wytworzonych w wyniku redukcji glicerydów łoju lub oleju kokosowego. Korzystne alkilosiarczany zawierają 10-16 atomów węgla w grupie alkilowej.

2. C9-C15 alkilobenzosulfoniany, w których grupa alkilowa zawiera prosty lub rozgałęziony łańcuch, przy czym łańcuchy proste są korzystniejsze z uwagi na zwiększoną zdolność do degradacji biologicznej.

3. C8-C22 olefinosulfoniany, które można uzyskać w wyniku sulfonowania odpowiedniej olefiny. Korzystne olefinosulfoniany zawierające 14-16 atomów węgla w grupie alkenylowej uzyskuje się w wyniku sulfonowania olefiny.

4. Siarczany eterów C8-C18 alkilo-oksyetylenowych o wzorze R(OC2H4)_nOSO3M, w którym n wynosi od 1do 4. Korzystne siarczany eterów alkilo-oksyetylenowych zawierają 12-16 atomów węgla w grupie alkilowej i 2-3 grupy tlenku etylenu na mol alkanolu.

5. C10-C20 parafinosulfoniany uzyskane np. w wyniku reakcji μ-olefiny z wodorosiarczynem. Korzystne alkanosiarczany zawierają 13-17 atomów węgla w grupie alkilowej.

6. Stosować można także siarczany eteru C6-C12 fenylo-polioksyetylenowego zawierające 2-6 moli tlenku etylenu. Takie środki powierzchniowo czynne wytwarzać można w reakcji alkilofenolu z 2-6 molami tlenku etylenu, a następnie sulfonując i zobojętniając uzyskany etoksylowany alkilofenol. Korzystne środki powierzchniowo czynne z tej grupy zawierają 8-12 atomów węgla w grupie alkilowej oraz około 4 grup tlenku etylenu w cząsteczce.

7. C8-C18 alkilosulfooctany o wzorze ROOCCH2SO3M, w którym R oznacza grupę

C8-C18 alkilową, które można wytworzyć w wyniku estryfikowania alkanolu kwasem chlorooctowym lub chlorkiem chloroacetylu, poddając następnie chloroester reakcji z wodorosiarczanem sodowym lub potasowym. Korzystne sulfooctany zawierają 12-16 atomów węgla w grupie alkilowej. '

8. N-mono-C8-C22 alkilosulfobursztyniany (zawierające grupy alkilowe przerwane grupą eterową lub amidową), wytworzone np. w reakcji jednego mola odpowiedniego C8-C18 alkanolu lub C8-Ci8-alkoksy-C2-C3 alkanolu albo C8-C18 alkanoamido C2-C3 alkanolu z bezwodnikiem maleinowym, a następnie reakcji uzyskanego produktu z wodorosiarczanem metalu alkalicznego, w której powstaje N-mono-C8-C22 alkilosulfobursztynian. Należy zdawać sobie sprawę, że grupa alkilowa w produkcie wytworzonym z N-acyloalkiloaminy będzie zawierać pośrednie ugrupowanie amidowe. Podobnie grupa alkilowa może być przerwana grupą eterową lub grupą estrową, jeśli alkiloeteroetanol lub ester alkilowy glikolu etylenowego poddaje się reakcji z glikolem etylenowym. Do korzystnych sulfobursztynianów należy N-mono-C8-Ci8 acyloizopropanoloaminosulfobursztynian disodowy, laurylosulfobursztynian disodowy oraz Nmonooleiloizopropanoloaminosulfobursztynian.

9. N-C8-C18 acylosarkozyniany, które można wytworzyć w wyniku zobojętniania produktu reakcji kwasu C8-C18 alkanowego z N-metyloglicyną. Korzystne sarkozyniany zawierają 12-14 atomów węgla w grupie alkilowej uzyskanej w wyniku redukcji oleju kokosowego.

10. N-C8-C18 acylotauryniany, które można wytworzyć w wyniku zobojętniania produktu reakcji kwasu C8-C18 alkanowego z kwasem aminoetylosulfonowym. Korzystne tauryniany

173 271 także zawierają 12-14 atomów węgla w grupie alkilowej uzyskanej w wyniku redukcji oleju kokosowego.

11. O-C8-O18 acyloiaetioniany, które możea wytworzyć or wyniku zobojętniama paoduptu reakcji kwasu C8-C18 alkanowego z kwasem 2-hedroksyetaoosulfonowym. Podobnie jak sarkozyolaoy i taureoiane, także korzystne izetioniany zawierają 12-14 atomów węgla w grupie alkilowej uzyskanej w wyniku redukcji oleju kokosowego.

Jak to zaznaczono powyżej, udział dodatkowego anionowego środka powierzchniowo czynnego należy regulować jeśli ostateczny środek ma być łagodny w stosunku do skóry, gdyż dodatkowe anionowe środki powierzchniowo czynne działają bardziej drażniąco na skórę niż podstawowy środek powierzchniowo czynny, alkiloetokseglieerylosulfooian. Jakkolwiek dodatkowe środki powierzchniowo czynne stosuje się w celu zwiększenia pienistości i właściwości myjących ciekłych środków według wynalazku, należy zdawać sobie sprawę, że ich stężenie należy utrzymać na minimalnym poziomie zapewniającym pożądane właściwości użytkowe, tak aby zachować łagodność produktu końcowego. I tak proporcje poszczególnych dodatkowych anionowych środków powierzchniowo czynnych są zmienne i będą dobierane w zależności od odpowiedniego połączenia pienistości, właściwości myjących i łagodności poszczególnych dodatkowych środków powierzchniowo czynnych z podstawowym alkiloetoksyglicerylosulfoniunowem środkiem powierzchniowo czynnym.

Ponadto, jakkolwiek korzystnym dwubiegunowym środkiem powierzchniowo czynnym stosowanym w ciekłych środkach według korzystnych wariantów od czwartego do szóstego jest amidopropylobetaina kokosowa, to zastosować można również inne dwubiegunowe środki powierzchniowo czynne. Dwubiegunowe środki powierzchniowo czynne określone są wzorem 3, w którym R oznacza grupę C8-C18 alkilową lub C8-Ci8 alkanoloamido-C^-Ca alkilową, R1 oznacza grupę C1-C3 alkilową, R2 oznacza grupę C1-C4 alkilenową lub C1-C4 hydroksyalkileoową, a X oznacza C lub S:O. Gdy X oznacza C, środek powierzchniowo czynny określa sięjako betainę; gdy X oznacza S:0, środek powierzchniowo czynny określa się jako sulten lub sulfobetainę. Takie dwubiegunowe środki powierzchniowo czynne opisać można ogólnie jako pochodne αlifateezneeh czwartorzędowych związków amoniowych lub trzeciorzędowych związków sulfoniowych zawierających alifatyczną grupę C8-C18, który może zawierać łańcuch prosty lub łańcuch rozgałęziony, oraz grupę anionową. Do korzystnych betainowych i sultenowych środków powierzchniowo czynnych należy octan laurylometyloamoniowy, octan mirystylodimetyloamoniowe, octan C8-C18 alkanoamidopropylodimetyloamoniowy, propano^-sulfonian 1(mirestyk)dimeteloαmoniowy) i 2-hydroksypropaoo-3sulfonian 1-(mπy'stylodimetyloamooiowe).

W ciekłych środkach według wynalazku dwubiegunowy środek powierzchniowo czynny działa jako środek pianotwórczy oraz jako detergent zapobiegający podrażnieniom. Dwubiegunowy środek powierzchniowo czynny stosuje się zazwyczaj w ciekłych środkach w ilości od 0 do 20% wagowych, korzystnie 2-6% wagowych. Ponadto ilość dwubiegunowego środka powierzchniowo czynnego powinna być powiązana z ilością dodatkowego anionowego środka powierzchniowo czynnego, w związku z jego wyraźnym działaniem zapobiegającym podrażnieniom, tak że stosunek wagowy dwubiegunowego środka powierzchniowo czynnego do dodatkowego anionowego środka powierzchniowo czynnego powinien wynosić od 2:1 do 1:3. Na dodatek stężenie dwubiegunowego środka powierzchniowo czynnego należy skoordynować z ilością alkanoloamidu kwasu alkanowego będącego środkiem zwiększającym pienistość, tak aby uzyskać ciekły środek o optymalnej stabilności piany. Ponadto, jakkolwiek korzystnym alkanoloamidem kwasu alkanowego stosowanym w ciekłych środkach według wynalazku jest dietanoloamid lub monoetanoloamid kwasów tłuszczowych oleju kokosowego, to stosować można również inne C2-C3 alkanoloamidy kwasów C8-C18 alkanowych. Składnik ten jest powszechnie uznawany jako środek zwiększający pienistość. Do odpowiednich alkanoloamidów kwasów alkanowych należy monoetanoloamid laurylowy, monoetanoloamid mirystynowy, dietanoloamid laurylowy, dietanoloamid mirystynowy, izopropanoloamid laurynowy i monoetanoloamid kwasów C8-C18 oleju kokosowego. Korzystne alkanoloamidy kwasów alkanowych zawierają 12-14 atomów węgla w tłuszczowej grupie acylowej.

W celu uzyskania optymalnej stabilności piany stosunek alkanoloamidu kwasu alkanowego do dwubiegunowego środka powierzchniowo czynnego należy utrzymywać w zakresie od

173 271

1:4 do 4:1, korzystnie od 1:2 do 2:1. Zazwyczaj ciekły środek według wynalazku zawiera do 10% wagowych, korzystnie 2-6% wagowych alkanoloamidu kwasu alkanowego.

Jak to przedstawiono w poprzednich przykładach, w wyniku zastosowania alkiloetoksyglicerylosulfonianu sodowego (NEGS) w kombinacji z mydłem takim jak zwykłe mydło oparte na kwasach tłuszczowych z łoju i oleju kokosowego, uzyskuje się środki myjące charakteryzujące się łagodnością i dobrą pienistością. Takie mydło łojowo/kokosowe zawiera względnie pełny rozkład kwasów tłuszczowych w korzystnym zakresie C12-C18. Stwierdzono, że stosując górne mydło kokosowe, czyli materiał, w którym zawartość mydeł najniższych kwasów tłuszczowych (C6-C10) została znacznie zmniejszona lub kwasy te usunięto w całości, uzyskuje się środek myjący o lepszych właściwościach użytkowych niż środek zawierający mydło łojowe i kokosowe o pełnym składzie. Takie środki myjące zawierające górne mydła kokosowe są wytwarzane w skali przemysłowej.

Jak to wynika z poniższych tabel, stwierdzono, że nawet w przypadku takich środków myjących zawierających ulepszone mydła, częściowe zastąpienie górnego mydła alkiloetoksyglicerylosulfonianem sodowym powoduje uzyskanie kostki mydła o doskonałych właściwościach użytkowych w odniesieniu do

1. łagodności (patrz wyniki próby spęczniania kolagenu, przedstawione poniżej):

2. szorstkości i suchości skóry na skutek wiązania się mydła ze skórą (patrz podane poniżej wyniki ilościowej analizy wiązania radioaktywnego mydła z tkaniną wełnianą) oraz

3. przetwórstw a mydła. ‘

We wszystkich tych przypadkach stwierdzono, że NEGS zapewnia lepsze wyniki niż inny anionowy środek powierzchniowo czynny, sól sodowa izetionoanu podstawionego grupami acylowymi pochodzącymi od kwasów oleju kokosowego, przy takich samych ilościach wagowych.

Rozrzut kwasów tłuszczowych w górnej frakcji mydła kokosowego stosowanej w zbadanych środkach, był następujący:

Liczba atomów węgla	% wag.
10	0,6
12	56,0
14	22,1
16	10,4
18	2,6
18: 1a	6,5
18:2^b	1,5

a Jedno wiązanie podwójne w łańcuchu b Dwa wiązania podwójne w łańcuchu

Średni ciężar cząsteczkowy górnych kwasów tłuszczowych oleju kokosowego wynosi 221, a liczba jodowa oznaczona metodą Wijsa 8.

Kostki kombar wytworzono odważając wstępnie zawiesinę NEGS do wyliczonej ilości rdzenia mydlanego w postaci górnych kwasów tłuszczowych oleju kokosowego do kotła z płaszczem parowym, przy stałym mieszaniu. Do mieszaniny tej wprowadzono również niezbędną ilość kwasu przetłuszczającego w postaci stopionej. Jednorodną mieszankę mydła wysuszono w celu zmniejszenia zawartości wilgoci do wielkości w zakresie 10-13%. Następnie z płatków mydła formowano kostki w zwykłym urządzeniu obejmującym walcarkę, wytłaczarkę i prasę, zgodnie z recepturami podanymi w tabeli 8, uzyskując kostki kombar zawierające 0, 15, 20 i 25% NEGS-45. Zaobserwowano przy tym, że obecność NEGS poprawia właściwości przetwórcze górnego mydła kokosowego.

173 271

Tabela 8

Receptury kostek kombar zawierających górne mydło kokosowe oraz 0, 10, 15, 20 i 25% NEGS-45 (w % wag.)

Składnik	Przykład
XXVI	XXVII	XXVIII	XXIX	XXX
Górne mydło kokosowe NEGS-45 Wolny olej^) Chlorek sodowy Kwas tłuszczowy EDTA BHTb) Woda Ditlenek tytanu Środek zapachowy	77,72 1,23 7,00 0,03 0,02 12,00 0,50 1,50	67,35 10,00 1,46 1,07 6,07 0,03 0,02 12,00 0,50 1,50	62,18 15,00 2,19 0,98 5,60 0,03 0,02 12,00 0,50 1,50	57,14 20,00 2,91 0,87 5,03 0,03 0,02 12,00 0,50 1,50	51,82 25,00 3,64 0,82 4,07 0,03 0,02 12,00 0,50 1,50

(b) b^ht _0Znacza but^ylowan^y tyfroksytoUen

Pomiary spęcznienia kolagenu opisane powyżej wykorzystano do oceny łagodności środków detergentych. Wyniki zamieszczono poniżej.

Tabela 9

Receptura	Spęcznienie kolagenu (pl/mg)
Górne mydło kokosowe	14,36 ±0,87
Kostka kombar, górne mydło kokosowe, 15% NEGS-45	11,73 ±0,40
Kostka kombar, górne mydło kokosowe, 20% NEGS-45	10,87 ±0,79
Kostka kombar, górne mydło kokosowe, 25% NEGS-45	9,99 ± 0,24
Kostka kombar, górne mydło kokosowe, 15% SCI	14,18 ±0,14
Kostka kombar, górne mydło kokosowe, 20% SCI	13,43 ±0,83
Kostka kombar, górne mydło kokosowe, 25% SCI	12.36 ±0,87

Wyniki tej próby wskazują, że zastąpienie górnego mydła kokosowego przez NEGS lub SCI powoduje zmniejszenie stopnia podrażnienia. NEGS działa skuteczniej niż SCI przy takich samych ilościach wagowych.

Wiązanie radioaktywnego mydła przez tkaninę wełnianą, opisane powyżej, zastosowano do oceny wpływu mydeł na szorstkość i suchość skóry, właściwości zależne od wiązania mydła.

Uzyskano następujące wyniki:

Tabela 10

Receptura	Pozostałość mydła laurynianowego Spęcznienie kolagenu pmole/g wełny)
Górne mydło kokosowe	69,4 ±3,4
15% NEGS-45, górne mydło kokosowe	34,1 ±2,4
20% NEGS-45, górne mydło kokosowe	30,2 ± 1,1
25% NEGS-45, górne mydło kokosowe	27,5 ± 0,7
15% SCI, górne mydło kokosowe	50,.4+1,7
20% SCI, górne mydło kokosowe	50,1 ±2,4
25% SCI, górne mydło kokosowe	45,6 ± 5,0
15% wody, górne mydło kokosowe	68,0 ± 2,6
20% wody, górne mydło kokosowe	70,2 ±2,4
25% wody, górne mydło kokosowe	72,4 ± 4,0

173 271

Ilość mydła pozostającego na szmatkach wełnianych zmniejsza się przy dodaniu NEGS i zmniejszeniu ilości górnego mydła kokosowego. NEGS działa skuteczniej niż SCI przy takich samych ilościach wagowych.

Dodatkowo kostki kombar z górnym mydłem kokosowym zawierające różne ilości NEGS (0, 10 i 15% wagowych) porównano z produktem Lever 2000, potencjalnie konkurencyjnym produktem, w odniesieniu do intensywności pienienia, przy czym oceny dokonywała grupa przeszkolonych osób. W badaniach uczestniczyło 9 mężczyzn przeszkolonych w ocenie charakteru pienienia się mydła. Wszystkie wrażenia rejestrowano w sekwencyjnym układzie jednoargumentowym. Każdy produkt oceniano na trzech próbkach.

Z uwagi na ograniczenia w dostępności mydła kostki z górnym mydłem kokosowym bez NEGS miały inny kształt niż kostki zawierające 10, 15 i 20% NEGS oraz Lever 2000. [Wykorzystano to w badaniach jako dodatkowy czynnik]. Wszystkie kostki formowano w laboratorium doświadczalnym. Próbami objęto również wzorzec, mydło Irish Spring.

Myjąc się w standardowy sposób osoby uczestniczące w próbach oceniały w przypadku każdego produktu poślizg kostki, miękkości kostki, chropowatość kostki, wielkość pęcherzyków piany, szybkość powstawania piany, gęstość piany, ilość piany, spłukiwalność piany oraz śliskość mokrej skóry. W przypadku każdej z wielkości jednoargumentowych zastosowano analizę wariancyjną.

Zaobserwowano następujące statystycznie znaczące różnice. Wszystkie 3 kostki z górnym mydłem kokosowym ( z 0,10 i 15% NEGS) wykazywały mniejszy poślizg kostki, większą ilość piany i gęściejszą pianę niż Lever 2000. Zaobserwowano również szereg innych'różnic między kostkami z górnego mydła kokosowego i Lever: W przypadku kostek z 10 i 15% NEGS większa była śliskość skóry oraz większe pęcherzyki piany. Kostka z 10% NEGS pieniła się szybciej niż Lever 2000.

Zaobserwowano niewiele różnic między trzema kostkami z górnym mydłem kokosowym. Kostki różniły się jedynie tym, że kostka bez NEGS zapewniała znacznie mniejszą śliskość skóry niż prototypy z 10 i 15% NEGS. W podsumowaniu można stwierdzić, że dodatek NEGS do górnego mydła kokosowego znacznie poprawia łagodność i spłukiwanie, przy zachowaniu pieni stości.

Z wykorzystaniem środka powierzchniowo czynnego według wynalazku wytwarzać można także kostki nie zawierające tradycyjnego mydła stosowanego zgodnie z pierwszym wariantem według wynalazku. Poniżej podano przykład takiej receptury.

Przykład XXXI

SCI	51,70%.
NEGS-45-1	10,00%
*Dodatek	8,00%
Kwas stearynowy	16,23%
Kwasy tłuszczowe oleju kokosowego	5,41%
BHT	0,02%
EDTA	0,02%
Wolny olej	1,36%
Izetionian sodowy	1,51%
Ditlenek tytanu	0,50%
Środek zapachowy	1,50%
Wilgoć	3,69%

* Dodatek: alkohol z łoju: skrobia kukurydziana, Dry Flo (modyfikowana skrobia kukurydzian: Dermacryl 79 (kopolimer akrylanów z tert-oktylopropenamidem): lub ich mieszaniny.

Skład kostki opartej na mydle kokosowym przedstawiono poniżej, przy czym jest to korzystny środek według wynalazku.

173 271

Przykład XXXII

Mydło kokosowe Regular	62,20%
NEGS 45-1	15,00%
Wolny olej	2,19%
Górne kwasy tłuszczowe oleju kokosowego	7,00%
Gliceryna	1,36%
Chlorek sodowy	1,20%
EDTA	0,03%
BHT	0,02%
Ditlenek tytanu	0,50%
wilgoć	9,00%
Środek zapachowy	1,50%

Mydło kokosowe Regular różni się od górnego mydła kokosowego tym, że zawiera niewielkie ilości mydeł C-6, C-8 i C-10, które zasadniczo nie występują w górnym mydle kokosowym.

W całym opisie położono nacisk na cechy środków według wynalazku, które decydują o ich przydatności jako osobistych środków myjących. Z tego względu korzystne są takie formy fizyczne tych środków, aby można je było łatwo trzymać w ręku i stosować do mycia ciała. Tak np. stałe środki korzystnie powinny nadawać się do trzymania w ręku i z tego względu mają taką wielkość i kształt, aby można je było łatwo trzymać, np. kształt kostki. Formy ciekłe środków znajdują się korzystnie w pojemnikach dopasowanych do ręki, z których można je wylewać, wyciskać lub wytłaczać i są zazwyczaj rozprowadzane i sprzedawane w taki sposób. Do przykładowych opakowań ciekłych środków należą metalowe lub plastikowe puszki z otworem, przez który można wlewać, wytłaczać lub wyciskać odpowiednie ilości środka, albo w inny sposób dozować za pomocą prostego manipulowania ręką.

173 271

CHn-O-R

I Ł

CH-OH

I

CHj-SOjNa

WZÓR 1

CH₂-O-(CH₂-CH₂-O)n-R

CH-OH

C^-SO^Na

WZÓR 2 ?1

R-N⁺-R,XOOi ^{z R}1

WZÓR 3

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 4,00 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Środek myjący do higieny osobistej zawierający substancje powierzchniowo czynne i konwencjonalne dodatki takie jak środki zapachowe, środki kondycjonujące, chlorek sodu, środki bakteriobójcze, barwiące, nośniki i podobne, znamienny tym, że zawiera 1-50% wagowych soli alkiloetoksyglicerylosulfonianu, w którym grupa alkilowa pochodząca od alkoholu zawiera 12 do 15 atomów węgla, a zawartość grup etoksylowych wynosi średnio 1 jednostkę tlenku etylenu w przeliczeniu na cały glicerylosulfonian; ewentualnie dodatkowy środek powierzchniowo czynny wybrany spośród mydeł, niejonowych, innych anionowych i amfoterycznych środków powierzchniowo czynnych; żywice i związki czwartorzędowane polyąuaternium i konwencjonalne dodatki.
2. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera mieszaninę soli alkiloglicerylosulfonianu, która składa się 50-60% wagowych alkiloetoksyglicerylosulfonianu i 40-50% nieetoksylowanego równoważnika alkiloglicerylosulfonianu, w których grupa alkilowa pochodząca od alkoholu zawiera 12 do 15 atomów węgla, a zawartość grup etoksylowych w etoksylowanym sulfonianie wynosi średnio 1 do 3 jednostek tlenku etylenu w przeliczeniu na cały glicerylosulfonian.
3. Środek według zastrz. 2, znamienny tym, że średnia zawartość grup etoksylowych wynosi 1.
4. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że obejmuje mieszaninę 1-50% wagowych wymienionej soli alkiloetoksyglicerylosulfonianu, 1-85% wagowych mydła.
5. Środek według zastrz. 4, znamienny tym, że jako mydło zawiera sole sodowe kwasów z łoju i sole sodowe kwasów oleju kokosowego.
6. Środek według zastrz. 4, znamienny tym, że jest w postaci łagodnej kostki do mycia skóry i zawiera 2-25% wagowych mieszaniny alkiloglicerylosulfonianów i 51 do 74% wagowych mydła.
7. Środek według zastrz. 6, znamienny tym, że zawiera 8-25% wymienionej mieszaniny alkiloglicerylosulfonianów.
8. Środek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że zawiera 2 do 25% wagowych mieszaniny soli alkiloglicerylosulfonianu lub soli alkiloetoksyglicerylosulfonianu oraz zawiera dodatkowy anionowy środek powierzchniowo czynny.
9. Środek według zastrz. 8, znamienny tym, że dodatkowy anionowy środek powierzchniowo czynny wybrany jest z grupy obejmującej siarczany, sulfoniany inne niż sulfonian według zastrz. 1, sulfooctany, sulfobursztyniany, sarkozyniany, tauryniany i izetioniany.
10. Środek według zastrz. 9, znamienny tym, że jako dodatkowy anionowy środek powierzchniowo czynny zawiera alkiloeterosiarczan.
11. Środek według zastrz. 10, znamienny tym, że stosunek alkiloetoksyglicerylosulfonianu do alkiloeterosiarczanu wynosi od 1:2 do 1:4.
12. Środek według zastrz. 8, znamienny tym, że zawiera 8-25% wagowych wymienionej mieszaniny.
13. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera dodatkowo niejonowy środek powierzchniowo czynny.
14. Środek według zastrz. 13, znamienny tym, że niejonowy środek powierzchniowo czynny wybrany jest z grupy obejmującej alkanoloamidy kwasów alkanowych.
15. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera dodatkowo dwubiegunowy środek powierzchniowo czynny.
16. Środek według zastrz. 15, znamienny tym, że dwubiegunowy środek powierzchniowo czynny stanowi amidopropylobetaina podstawiona grupami acylowymi pochodzącymi od kwasów oleju kokosowego.

173 271
17. Środek według zastrz. 1 albo 4 albo 9 albo 13 albo 15, znamienny tym, że zawiera dodatkowo żywicę.
18. Środek według zastrz. 1 albo 4 albo 9 albo 13 albo 15, znamienny tym, że zawiera dodatkowo związek czwartorzędowy (polyąuatemium).
19. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że jest w postaci żelu i zawiera 2-25% wymienionej mieszaniny alkiloglicerylosulfonianów.