PL169272B1 - Urządzenie sprzęgłowe dla podpartych na wspólnym wózku skrętnym końców dwóch, połączonych między sobą przegubowo, jednostek szynowego pojazdu członowego - Google Patents

Abstract

1· Urządzenie sprzęgłowe dla podpartych na wspólnym wózku skrętnym końców dwóch, połączonych między sobą przegubowo, jednostek szynowego pojazdu członowego, składające się z głowicy widełkowej, mającej dwie części widełkowe, zamocowanej na jednej jednostce pojazdu, łącznika, wsuwanego pomiędzy obie części widełkowe, zamocowanego na drugiej jednostce pojazdu i trzpienia sprzęgłowego, przechodzącego przez łącznik z kulowym łożyskiem, umieszczonym włączniku i leżące wjednej linii otwory w częściach widełkowych głowicy widełkowej, przy czym pod głowicą widełkowąjest umieszczona część górna panewki obrotowej podpartej na wózku skrętnym, znamienne tym, ze obie części widełkowe (2a) głowicy widełkowej posiadają poziomo podzielone łożysko dla trzpienia sprzęgłowego (6), składające się z dolnej stałej i górnej rozłączalnej panewki łożyskowej (13, 14), przez które trzpień sprzęgłowy (6) z kulowym łożyskiem (7) jest zamocowany w częściach widełkowych (2a).

Description

Wynalazek dotyczy urządzenia sprzęgłowego dla podpartych na wspólnym wózku skrętnym końców dwóch, połączonych między sobą przegubowo, jednostek szynowego pojazdu członowego, składającego się z głowicy widełkowej, mającej dwie części widełkowe, zamocowanej na jednej jednostce pojazdu, łącznika, wsuwanego pomiędzy obie części widełkowe, zamocowanego na drugiej jednostce pojazdu i trzpienia sprzęgłowego, przechodzącego przez łącznik, z kulowym łożyskiem, umieszczonym w łączniku i leżące w jednej linii otwory w częściach widełkowych głowicy widełkowej, przy czym pod głowicą widełkową jest umieszczona część górna panewki obrotowej, podpartej na wózku skrętnym.

W szynowych pojazdach członowych, w których dwie wzajemnie połączone przegubowo jednostki pojazdu opierają się na wspólnym wózku skrętnym, dba się z jednej strony o bezluzowe przenoszenie sił ciągnienia i hamowania, a z drugiej strony o równomierny rozdział sił podporowych, dzięki czemu nie oddziaływuje się niekorzystnie na własności jezdne pojazdu członowego.

Z opisu patentowego US nr 1 621 917 jest znane tego rodzaju urządzenie sprzęgłowe, w którym ułożyskowanie trzpienia sprzęgłowego oraz kulowe ułożyskowanie są umieszczone

169 272 pomiędzy obydwoma nadwoziami wagonów, przy czym to urządzenie sprzęgłowe jest podparte na wspólnym wózku skrętnym. W tym urządzeniu sprzęgłowym ułożyskowanie trzpienia λ λΙλ i λ igrln^^wie erorl i»p Pfsyiłat dn a ijlz knlmae u}nwzcVruvonia uiAkP o cPfatna

W J VU11UIYV V» J O1VUV1\ *VXZjJ »» IŁUJ JU1V1\W1V»»V Wl J OIW »» Ulll V »ł VZjRU Ο1\1γ11ΐν^_ go. Ponieważ trzpień sprzęgłowy tego urządzenia jest osiowo otoczony na stałe przez cylindryczne półskorupy, występuje wprawdzie ograniczone wychylanie nadwozi wagonów wokół osi symetrii trzpienia obrotowego, ale nie jest jednak możliwe wychylanie poprzeczne.

Z opisu wzoru użytkowego DE nr 6 609 630 jest znane urządzenie sprzęgłowe pomiędzy dwiema jednostkami pojazdu i pośrednim wózkiem skrętnym, w którym obie jednostki pojazdu są połączone wzajemnie wychylnie przez złącza trzpienia sprzęgłowego i opierają się poprzez kulowe ułożyskowanie na pośrednim wózku skrętnym. W tej konstrukcji na złączu trzpienia sprzęgłowego są umieszczone dwa kuliste pierścienie z przylegającymi do siebie powierzchniami ślizgowymi o jednakowym promieniu i jednakowej osi krzywizny, które tworzą wewnętrzny element łożyskowy i zewnętrzny element panewkowy, przy czym kuliste ułożyskowanie na pośrednim wózku skrętnym i kulowe ułożyskowanie na pośrednim wózku skrętnym posiadają jednakową oś krzywizny swoich powierzchni łożyskowych. To urządzenie sprzęgłowe jest zadowalające, niedogodnością jest jednak jego ułożyskowanie i montaż, względnie demontaż trzpienia sprzęgłowego. Z powodu dużych, poziomych i pionowych sił przenoszonych przez trzpień sprzęgłowy musi być on zwymiarowany bardzo gruby. Dlabezluzowego ułożyskowania trzpienia sprzęgłowego, potrzebnego do osiągnięcia dobrych własności bieżnych, są wymagane ciasne pasowania w łożyskowaniu trzpienia sprzęgłowego. To w połączeniu z rdzą, powstającą przy korozji ciernej stali, występującą przy ciężkiej pracy pociągu i niekorzystnych warunkach pogodowych, oddziaływuje niekorzystnie na ułożyskowanie trzpienia sprzęgłowego, co powoduje bardzo wysoki nakład przy jego demontażu, względnie montażu.

Zadaniem wynalazku jest takie ukształtowanie urządzenia sprzęgłowego, że są zapewnione z jednej strony wymagane właściwości w odniesieniu do przenoszenia sił i bezluzowego ułożyskowania, a z drugiej jest zapewniony łatwy montaż i demontaż trzpienia sprzęgłowego, a luzowanie obu jednostek pojazdu między sobą odbywa się za pomocą prostych środków.

Zgodnie z wynalazkiem zadanie to zostało rozwiązane dzięki temu, że części widełkowe posiadają poziomo podzielone łożysko dla trzpienia sprzęgłowego, składające się z dolnej stałej i górnej rozłączalnej panewki łożyskowej, przez które trzpień sprzęgłowy z kulowym łożyskiem jest zamocowany w częściach widełkowych.

Zgodnie z jednym przykładem wykonania wynalazku kulowe łożysko jest utworzone z części kulistej trzpienia sprzęgłowego, na którym jest umieszczony z odstępem pierścień zewnętrzny z cylindrycznym płaszczem zewnętrznym i częściowo kulistym płaszczem wewnętrznym z tym, że część kulista trzpienia sprzęgłowego i pierścień zewnętrzny są wzajemnie połączone przez nawulkanizowaną gumową warstwę pośrednią.

Według drugiego przykładu wykonania wynalazku kulowe łożysko jest utworzone z łożyska z cylindrycznym pierścieniem zewnętrznym i wewnętrznym, umieszczonym na stałe na trzpieniu sprzęgłowym, przy czym pierścień zewnętrzny jest ruchomy wobec pierścienia wewnętrznego.

Celowo zgodnie z wynalazkiem trzpień sprzęgłowy ułożyskowany w cylindrycznym otworze łącznika poprzez kulowe łożysko z jednej strony opiera się o kołnierz, a z drugiej strony o część zamykającą. Celowo trzpień sprzęgłowy z obu stron kulowego łożyska posiada odsądzenie, które jest umieszczone z luzem przed panewkami łożyskowymi łożyska części widełkowej.

Korzystne w tym urządzeniu sprzęgłowym według wynalazku jest wstępne zamontowanie trzpienia sprzęgłowego za pomocą kulowego łożyska na łączniku jednej jednostki pojazdu, a po pionowym osadzeniu w dolnej panewce łożyskowej części widełkowej drugiej jednostki pojazdu mocne zaciskanie za pomocą prostych środków górnej, rozłączalnej panewki łożyskowej. W ten sposób jest zapewniony łatwy montaż i demontaż obu między sobą połączonych jednostek pojazdu oraz łatwa wymiana urządzenia sprzęgłowego. Proste i nie potrzebujące kontroli elementy konstrukcyjne zapewniają także przy dłuższym użytkowaniu pojazdu szynowego jednakowo bezluzowe ułożyskowanie urządzenia sprzęgłowego.

169 272

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przekrój pionowy przez urządzenie sprzęgłowe, fig. 2 - przekrój według linii II-II na fig. 1, a fig. 3 - widok z góry na urządzenie sprzęgłowe według fig. 1.

Najednej jednostce 1 szynowego pojazdu członowego (fig. 1i 3) jest umieszczona głowica widełkowa 2, mająca dwie części widełkowe 2a, a na drugiej jednostce 3 na stronie czołowej, zwróconej do jednostki 1 jest umieszczony na stałe łącznik 4, wystający pomiędzy części widełkowe 2a. Części widełkowe 2a głowicy widełkowej 2 i łącznik 4 mają leżące w jednej linii, osiowe jednakowe otwory 5, umieszczone poziomo, poprzecznie do osi wzdłużnej wagonu. W otworach 5 jest umieszczony trzpień sprzęgłowy 6, który w swoim środkowym obszarze jest ukształtowany w postaci częściowej kuli i ułożyskowany w kulowym łożysku 7. Pionowo pod częściami widełkowymi 2a głowicy widełkowej 2, na jej części górnej jest zamocowana rozłączalnie obracalna panewka 8, która opiera się na nie przedstawionej części dolnej panewki, również nie przedstawionego wózka skrętnego. Panewka 8 i kulowe łożysko 7 mają jednakową oś obrotu. Kulowe łożysko 7 zawiera pierścień zewnętrzny 9, którego powierzchnia wewnętrzna jest dopasowana do kulistego łożyska 7, a jego płaszcz zewnętrzny jest ukształtowany cylindrycznie i przylega jednym końcem do kołnierza 10 w łączniku 4. Z drugiej strony pierścień zewnętrzny 9 jest zabezpieczony elementem zamykającym 11. Pierścień zewnętrzny 9 kulowego łożyska 7 w obszarze kulowym trzpienia sprzęgłowego 6 jest połączony z nim przez nawulkanizowaną gumową warstwę pośrednią 12.

Części widełkowe 2a głowicy widełkowej 2 (fig. 2) mają poziomo podzielone łożysko, składające się z dolnej stałej i górnej rozłączalnej panewki łożyskowej 13 lub 14, dla trzpienia sprzęgłowego 6. Górne panewki łożyskowe 14 są łączone z dolną panewką łożyskową 13 przez śruby 15.

W celu zmontowania urządzenia sprzęgłowego trzpień sprzęgłowy 6, ze swoim nawulkanizowanym kulowym łożyskiem, składającym się z gumowej warstwy pośredniej 12 i pierścienia zewnętrznego 9, jest osadzony w łączniku 4 i zabezpieczony za pomocą części zamykającej 11. Następnie jednostka 3 pojazdu z łącznikiem 4 jest nasadzona pionowo od góry na dolną panewkę łożyskową 13 głowicy widełkowej 2. Przy tym trzpień sprzęgłowy swoimi odpowiednio ukształtowanymi końcami jest ułożyskowany w dolnych panewkach łożyskowych 13 z określonym luzem przed tymi dolnymi panewkami łożyskowymi 13. W celu zamocowania trzpienia sprzęgłowego 6 górna panewka łożyskowa 14 jest nasadzana na dolną panewkę łożyskową 13 i zamocowana za pomocą śrub 15. W nie przedstawionym przykładzie wykonania wynalazku trzpień sprzęgłowy nie posiada obszaru w postaci częściowej kuli, gumowa warstwa pośrednia 12 i pierścień zewnętrzny 11 są zastąpione przez kulowe, normalne łożysko. Na trzpieniu sprzęgłowym 6 są umieszczone odpowiednie odsadzenia i elementy, które ustalają normalne łożysko. Jest to zrozumiałe dla znawcy i dlatego nie zostało przedstawione na rysunku.

Claims (5)

Zastrzeżenia patentowe

1. Urządzenie sprzęgłowe dla podpartych na wspólnym wózku skrętnym końców dwóch, połączonych między sobą przegubowo, jednostek szynowego pojazdu członowego, składające się z głowicy widełkowej, mającej dwie części widełkowe, zamocowanej na jednej jednostce pojazdu, łącznika, wsuwanego pomiędzy obie części widełkowe, zamocowanego na drugiej jednostce pojazdu i trzpienia sprzęgłowego, przechodzącego przez łącznik z kulowym łożyskiem, umieszczonym w łączniku i leżące w jednej linii otwory w częściach widełkowych głowicy widełkowej, przy czym pod głowicą widełkową jest umieszczona część górna panewki obrotowej podpartej na wózku skrętnym, znamienne tym, że obie części widełkowe (2a) głowicy widełkowej posiadają poziomo podzielone łożysko dla trzpienia sprzęgłowego (6), składające się z dolnej stałej i górnej rozłączalnej panewki łożyskowej (13, 14), przez które trzpień sprzęgłowy (6) z kulowym łożyskiem (7) jest zamocowany w częściach widełkowych (2a).

2. Urządzenie sprzęgłowe według zastrz. 1, znamienne tym, że kulowe łożysko (7) jest utworzone z części kulistej trzpienia sprzęgłowego (6), na którym jest umieszczony z odstępem pierścień zewnętrzny (9) z cylindrycznym płaszczem zewnętrznym i częściowo kulistym płaszczem wewnętrznym z tym, że część kulista trzpienia sprzęgłowego (6) i pierścień zewnętrzny (9) są wzajemnie połączone przez nawulkanizowaną gumową warstwę pośrednią (12).

3. Urządzenie sprzęgłowe według zastrz. 1, znamienne tym, że kulowe łożysko (7) jest utworzone z łożyska z cylindrycznym pierścieniem zewnętrznym i wewnętrznym, umieszczonym na stałe na trzpieniu sprzęgłowym (6), przy czym pierścień wewnętrzny jest ruchomy wobec pierścienia wewnętrznego.

4. Urządzenie sprzęgłowe według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że trzpień sprzęgłowy (6) ułożyskowany w cylindrycznym otworze łącznika (4) poprzez kulowe łożysko (7) z jednej strony opiera się o kołnierz (10), a z drugiej strony o część zamykającą (11).

5. Urządzenie sprzęgłowe według zastrz. 1, znamienne tym, że trzpień sprzęgłowy (6) z obu stron kulowego łożyska (7) posiada odsadzenie (16), które jest umieszczone z luzem przed panewkami łożyskowymi (13,14) łożyska części widełkowej (2a).