PL169245B1 - Sposób konserwowania mięsa i urządzenie do konserwowania mięsa - Google Patents

Abstract

1 Sposób konserwowania mięsa, w którym do mięsa dodaje się solankę, korzystnie wtryskuje się do mięsa, po czym mięso poddaje się bębnowaniu, w szczelnym zbiorniku, a następnie przy równoczesnym bębnowaniu działaniu zmieniającego się ciśnienia, zawartego pomiędzy próżnią i nadciśnieniem, przy czym w czasie faz ciśnieniowych dodaje się gazy nieaktywne, takie jak dwutlenek węgla i azot, znamienny tym, że mięso z solanką konserwuje się mechanicznie w zbiorniku, którego stopień napełnienia wynosi 20 - 85%, korzystnie 50% - 80%, przy ciśnieniu zmieniającym się w granicach od 0,001 bara bezwzględnego do maksimum 8 barów, korzystnie max 6 barów, oraz w czasie konserwowania gaz odprowadza się dopóki ciśnienie w zbiorniku wyniesie 0,001 + 0,005 bara bezwzględnego, a następnie do zbiornika wprowadza się gaz rozpuszczalny w wodzie, wolny od tlenu i zakwaszający słabo mięso, dopóki ciśnienie w zbiorniku nie osiągnie minimum 1 bara, a maksimum 6 barów, przy czym ciśnienie utrzymuje się przez minimum 5, a maksimum 40 minut, następnie stopniowo redukuje się je do około 0,001 bara bezwzględnego i utrzymuje się je przez 5-60 minut, korzystnie przez 50 minut, przy czym etapy wprowadzania gazu rozpuszczalnego w wodzie, utrzymywania ciśnienia oraz stopniowej jego redukcji powtarza się co najmniej jeden raz tak, że całkowity czas konserwowania wynosi 1 - 6 godzin, korzystnie 3 godziny, a następnie wpuszcza się gaz obojętny do zbiornika, przerywając próżnię, tak długo dopóki w zbiorniku nie powstanie ciśnienie atmosferyczne, pozwalające na usunięcie mięsa. 6 Urządzenie do konserwowania mięsa zawierające poziomy obracający się symetrycznie szczelny zbiornik umocowany obrotowo względem swojej osi, znamienne tym, że zawiera źródło próżni, źródło sprężonego powietrza, źródło chłodzenia, korzystnie płaszcz chłodzący, a zbiornik (4) ma roz- gałęzionepołączeniadla wprowadzenia gazu doi wyprowadzeniaze zbiornika (4) w czasie jego obrotu, umocowane na końcowej pokrywie (6) zbiornika (4)

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób i urządzenie do konserwowania mięsa.

Gdy konserwuje się mięso takie jak wieprzowina, to stosuje się wtryskiwacz do wtryskiwania solanki do mięsa. W duńskim zgłoszeniu patentowym nr 627/91, złożonym jednocześnie z obecnym wynalazkiem, proponuje się wtryskiwanie rozproszonej solanki do mięsa. Poprzednio konieczne było dodawanie pewnej ilości nierozpuszczalnych składników solanki jako suchej substancji i wmasowanie ich do mięsa. Czas obróbki znacznego sposobu 32 - 36 godzin, z których około 10 godzin mija jako czas spoczynku, aby umożliwić rozproszenie się solanki w mięsie. Solanka rozprasza się z prędkością około 1 cm w czasie 10 godzin, a gdy igły wtryskiwacza są rozmieszczone w odległości 2 + 2,5 cm, to solanka rozprasza się w ciągu około 10 godzin. Zatem wydaje się trudne zmniejszenie czasu obróbki, jeśli istnieje granica gęstości igieł we wtryskiwaczu. Jednakże, solanka równomiernie rozpraszana w mięsie nie zapewni sama wysokiej jego jakości. Za inne i równie ważne czynniki należy uznać czynniki bardziej chemiczno/biologicznej natury. Przykładowo, ważne jest, aby solanka zapewniała dobry kontakt z białkami miofibrylowymi włókien drewna, ponieważ te proteiny stanowiące około 50% zawartości białek w mięsie są rozpuszczalne w solance i posiadają dobrą zdolność wiązania wody. W rezultacie ważne jest, aby uwolnić białka miofibrylowe lub uczynić je dostępnymi. Innym chemicznym faktem jest to, że mioglobina, będąca czerwonym pigmentem w mięsie jest nieodłącznym składnikiem białek sarkoplazmy, które są rozpuszczalne. W czasie konserwowania mioglobina musi reagować z azotynem solanki w czasie tworzenia się czerwonej nitromioglobiny, czego wynikiem jest stały cieplnie czerwony kolor mięsa, który musi zostać zachowany po dalszej obróbce cieplnej. Ważne też jest, że białka poddawane uwalnianiu wsiąkają w powierzchnię mięsa tak, że kilka kawałków mięsa może być sprasowanych w jeden kawałek mięsa, zapewniający dobrą podzielność na kawałki finalnego produktu. Ponadto, mięso musi być zmiękczane, aby końcowy produkt uzyskał dobrą teksturę mastyfikacyjną. Istnieją jednak pewne przeszkody, które są brane pod uwagę przy konserwowaniu mięsa.

Celem wynalazku było skrócenie długiego czasu procesu konserwowania mięsa, korzystnie tak, aby jakość finalnego produktu była lepsza, a jednocześnie żadne warunki nie zostały pogorszone.

Celem wynalazku jest opracowanie sposobu konserwowania mięsa.

Celem wynalazku jest urządzenie do konserwowania mięsa.

Sposób konserwowania mięsa, w którym do mięsa dodaje się solankę, korzystnie wtryskuje się do mięsa, po czym mięso poddaje się bębnowaniu, w szczelnym zbiorniku, a następnie przy równoczesnym bębnowaniu działaniu zmieniającego się ciśnienia, zawartego pomiędzy próżnią i nadciśnieniem, przy czym w czasie faz ciśnieniowych dodaje się gazy nieaktywne, takie jak dwutlenek węgla i azot według wynalazku charakteryzuje się tym, że mięso z solanką konserwuje się mechanicznie w zbiorniku, którego stopień napełnienia wynosi 20 - 85%, korzystnie 50% 80%, przy ciśnieniu zmieniającym się w granicach od 0,001 bara bezwzględnego do maksimum 8 barów, korzystnie max 6 barów, oraz w czasie konserwowania gaz odprowadza się dopóki ciśnienie w zbiorniku nie wyniesie 0,001 0,005 bara bezwzględnego, a następnie do zbiornika wprowadza się gaz rozpuszczalny w wodzie, wolny od tlenu i zakwaszający słabo mięso, dopóki ciśnienie w zbiorniku nie osiągnie minimum 1 bara, a maksimum 6 barów, przy czym ciśnienie utrzymuje się przez minimum 5, a maksimum 40 minut, a następnie stopniowo redukuje się je do około 0,001 bara absolutnego i utrzymuje się je przez 5-60 minut, korzystnie przez 50 minut, przy czym etapy wprowadzania gazu rozpuszczalnego w wodzie, utrzymywania ciśnienia oraz stopniowej jego redukcji powtarza się co najmniej jeden raz tak, że całkowity czas konserwowania wynosi 1 - 6 godzin, korzystnie 3 godziny, a następnie wpuszcza się gaz obojętny do zbiornika, przerywając próżnię, tak długo, dopóki w zbiorniku nie powstanie ciśnienie atmosferyczne, pozwalające na usunięcie mięsa.

Korzystnie do zbiornika wprowadza się gaz rozpuszczalny, którym jest dwutlenek węgla, przy czym gaz wprowadza się pod takim ciśnieniem i w takiej ilości, że wartość pH wyniesie około 5,2.

Korzystnie do zbiornika dodaje się suche produkty cukrowe, wodne roztwory kwasu L-askorbinowego, askorbinian sodowy, hydroceloidy lub podobne składniki.

169 245

Korzystnie do wyrównywania ciśnienia w zbiorniku po zakończeniu etapu próżni, stosuje się gaz obojętny, który jest nierozpuszczalny w wodnej fazie mięsa i nie może zmieniać kwasowości mięsa, korzystnie azot.

Korzystnie przy bębnowaniu mięso poddaje się działaniu ultradźwięków.

Urządzenie do konserwowania mięsa zawierające poziomy obracające się symetrycznie szczelny zbiornik umocowany obrotowo względem swojej dłuższej osi według wynalazku charakteryzuje się tym, że zawiera źródło próżni, źródło sprężonego powietrza, źródło chłodzenia, korzystnie płaszcz chłodzący, a zbiornik ma rozgałęzione połączenia dla wprowadzenia gazu do i wyprowadzenia ze zbiornika w czasie jego obrotu, umocowane na końcowej pokrywie zbiornika.

Korzystnie urządzenie zawiera ultradźwiękowe przetworniki umieszczone wewnątrz zbiornika i zamontowane w koncentrycznie umieszczonej rurze.

Korzystnie rura z ultradźwiękowymi przetwornikami ma kwadratowy przekrój poprzeczny i jest umieszczona na krawędziach tak, że dwa sąsiednie boki skierowane są ku dołowi w kierunku dolnego boku zbiornika a przetworniki są umieszczone na dwóch bokach.

Korzystnie zbiornik jest podtrzymywany przez wahliwą ramę przyjmującą położenie napełniania dla zbiornika, nachylając przód ramy do góry względem poziomej, poprzecznej osi z tyłu ramy, położenie wyładowania dla zbiornika nachylając tył ramy do góry względem poziomej osi z tyłu ramy, oraz położenie obracania, utrzymując zbiornik w poziomym położeniu.

Zgodnie z wynalazkiem skrócenie czasu obróbki mięsa uzyskuje się przez poddanie mięsa po wtryśnięciu solanki, przy następującym po tym bębnowaniu, działaniu zarówno ultradźwięków, jak i ciśnienia zmieniającego się pomiędzy próżnią a nadciśnieniem, przy czym w czasie faz ciśnieniowych dodaje się nieaktywne gazy, takie jak dwutlenek węgla i azot. Połączone działanie ultradźwięków i zmieniającego się ciśnienia oddziaływuje na mięso bardzo gwałtownie. Wydaje się, że poprzez krótki czas obróbki uzyskuje się także jednakowe rozproszenie solanki w mięsie, uwolnienie białek, jak i zmiękczenie. Okazuje się, że możliwe jest skrócenie czasu obróbki, tak że mięso może być poddawane obróbce i pakowane w czasie normalnego 7 lub 8-godzinnego dnia pracy, bez obniżenia jakości produktu finalnego, co więcej zauważono w rzeczywistości polepszoną jego jakość.

Obecne w czasie obróbki fizyczno-chemiczne warunki nie są w pełni realizowane, lecz uważa się, że zmieniające się ciśnienie i ultradźwięki powodują mechaniczną obróbkę mięsa, która częściowo rozprasza błony struktury mięśni i uwalnia białka, jak również wywołuje efekt włoskowato/pulsacyjny w tkance mięsnej, ułatwiający rozproszenie solanki. Uważa się, że zastosowanie obojętnego gazu rozpuszczalnego w powietrzu lub w wodzie, takiego jak dwutlenek węgla wspomaga rozpraszanie włókien mięśniowych, jak również polepsza wartość pH. Zastosowanie gazu obojętnego powoduje tylko mechaniczny efekt, ponieważ gaz jest nierozpuszczalny w fazie wodnej mięsa i nie wpływa na wartość pH mięsa, przykładowo niezakwaszający azot.

Urządzenie do stosowania wymienionego sposobu, gdzie mięso poddaje się bębnowaniu w szczelnym zbiorniku, charakteryzuje się tym, że posiada przetworniki ultradźwiękowe umieszczone na lub wewnątrz części zbiornika, w którym umieszcza się mięso, przy czym przetworniki ultradźwiękowe są tak umieszczone, że mięso poddaje się działaniu ultradźwięków, jak również zawiera źródło próżni i źródło sprężonego ciśnienia, umieszczone tak, że zbiornik może być poddany działaniu ciśnienia zmieniającego się pomiędzy próżnią a nadciśnieniem, gdy w czasie faz ciśnieniowych gaz rozpuszczalny w wodzie, który jest wolny od tlenu i który słabo zakwasza mięso, taki jak dwutlenek węgla oraz obojętny gaz, taki jak azot może być wprowadzony, odpowiednio.

Nie jest ważne, czy zbiornik jest zbiornikiem stałym czy ruchomy, nieprzymocowanym, jak również nie jest ważne czy zbiornik jest pionowy czy też poziomy. Nie jest też sprawą zasadniczą czy zbiornik będzie wirował, aby wykonać bębnowanie mięsa lub też czy wewnątrz zbiornika umieszczone są wirujące ramiona lub wirniki, celem prowadzenia obróbki mięsa. Lecz oczywiście wpływają na obecny przykład wykonania takie rzeczy, jak położenie przetworników ultradźwiękowych i połączenie z próżnią/nadciśnieniem w zbiorniku. Biorąc pod uwagę ultradźwiękowe przetworniki, korzystnie jest umieszczenie ich wewnątrz koncentrycznie poło169 245 żonej, uszczelnionej rury lub w cylindrze wewnątrz zbiornika i przeprowadzenie przez dno końcowe oraz przymocowanie na stale do konstrukcji ramy. Aby usunąć nadmiar ciepła z przetworników ultradźwiękowych, zbiornik może być odpowiednio wyposażony w płaszcz chłodzący. Temperatura powinna być utrzymywana na poziomie minimum, korzystnie około 2°C.

Przedmiot wynalazku w przykładach wykonaniajest przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 jest widokiem z boku urządzenia według wynalazku przedstawiającym zbiornik w swym położeniu bębnowania, fig. 2 jest rzutem bocznym i częściowo przekrojem poprzecznym urządzenia widzianego z przodu, fig. 3 jest widokiem z boku urządzenia ze zbiornikiem nachylonym do położenia napełniania, fig. 4 jest widokiem z boku urządzenia ze zbiornikiem nachylonym do położenia wyładowywania, fig. 5 jest przekrojem rury z przetwornikami ultradźwiękowymi wzdłuż linii B-B z fig. 2, fig. 6 przedstawia powiększony przekrój poprzeczny przetwornika zamocowanego wewnątrz rury, fig. 7 przedstawia inną konstrukcję urządzenia według wynalazku opartego na stałym zbiorniku wyposażonym w przetworniki ultradźwiękowe umieszczone na dnie, zaś fig. 8 jest bezpośrednim rzutem poziomym urządzenia według fig. 7 pokazującym widok wnętrza zbiornika przez pokrywę pleksiglasową.

Urządzenie zawiera ramę 2, na której umieszczony jest szczelny próżniowo/ciśnieniowy zbiornik 4 mający wlot poprzez specjalnie skonstruowaną pokrywę 6. Bęben jest umieszczony na wahliwej ramie 8 mającej z przodu dwa wałki nośne 10, na których spoczywa bęben. Od tyłu zbiornik 4 spoczywa na łożysku 12 i może być poruszany za pomocą silnika 14 poprzez koło zębate tak, że zbiornik 4 może być wprawiany w obrót swej osi obrotu. Na narożach rama 8 jest utrzymywana za pomocą otwartych od góry tulei łożyskowych 16. Jak pokazano na fig. 3 i 4 cylindry hydrauliczne 18 mogą przemieścić zbiornik 4 do położenia napełniania (fig. 3) i do położenia wyładowania (fig. 4). W położeniu napełniania przód wahliwej ramy 8 podnosi się tak, że zbiornik 4 nachyla się w kierunku do tyłu, celem napełnienia go mięsem. W czasie wyładowania tył wahliwej ramy 8 podnosi się tak, że otwór zasilający skierowany jest ku dołowi, w celu wyładowania mięsa do kołowych pojemników 20. Wewnątrz zbiornika 4 umieszczona jest współosiowo szczelna rura 22, przy czym rura 22 ma kwadratowy przekrój poprzecznym, a wewnątrz niej znajduje się wiele ultradźwiękowych przetworników 24. Rura 22 wystaje poprzez końcową pokrywę 26 zbiornika 4 i jest przymocowana, to znaczy jest ona zawieszona wewnątrz zbiornika 4 i nie obraca się. Przewody i inne elektryczne wyposażenie są przeprowadzone przez rurę 22 i zbierane są w szafce 28. Kwadratowa rura 22 jest przymocowana na krawędziach, patrz fig. 5, tak, że dwa sąsiednie boki 30, 32 rury 22 skierowane są ku dołowi w kierunku dolnego boku 34 zbiornika 4.

Po obu bokach 30, 32 zostały zainstalowane przetworniki ultradźwiękowe 24 na całej długości rury 22. Przetworniki 24 są umieszczone wzajemnie współliniowo, tak że są naprzemiennie wycelowane w różnych kierunkach. Fig. 6 pokazuje powiększony przekrój poprzeczny położenia ultradźwiękowego przetwornika 24. Rzeczywisty ultradźwiękowy przetwornik 24 został umieszczony w tulei 36, przy czym przetwornik 24 został przymocowany na drodze wulkanizacji do tulei 36 za pomocą białego azotynu 38. Tuleja 36 jest przymocowana do bocznej ścianki 30 rury 20 tak, że przetworniki ultradźwiękowe 24 skierowane bezpośrednio ku wnętrzu zbiornika 4 oddzielone są tylko warstwą wulkanizacyjną, umożliwiającą absorpcję tylko niezbędnej ilości energii wytwarzanej przez przetwornik 24. Drugi koniec tulei 36 jest uszczelniony za pomocą końcowej pokrywy 40, przymocowanej za pomocą nakrętki 42. Końcowa pokrywa 40 posiada wlot 44 dla przetwornika 24. Gdy stopień napełnienia zbiornika 4 wynosi około 80%, a zwykle powyżej 50%, to mięso będzie bezpośrednio stykało się z przetwornikami 24 i ultradźwięki będą bezpośrednio rozchodziły się w całej masie mięsa, a bębnowanie zapewni to, że mięso będzie stopniowo stykać się z rurą przetwornikową 22. Należy podkreślić, że rura 22 może mieć inny geometryczny przekrój poprzeczny niż przekrój dokładnie kwadratowy, przykładowo, trójkątny, prostokątny lub wielokątny, cylindryczny. Oczywiście, wolny koniec rury 22 także może być podtrzymywany przez łożysko ślizgowe, przykładowo, umocowane w promieniowo ustawionym ramieniu w zbiorniku 4. Rzeczywisty generator ultradźwiękowy, którego działanie jest dostosowane do obrabianego mięsa, nie jest pokazany, jak również nie pokazano pozostałego wyposażenia sterującego. Jako przykład można wymienić często6

169 245 tliwość około 22 - 29 KHz, korzystnie 25 KHz, i odpowiednie działanie w granicach od 0 do 400 Watt/przetwomik.

Odpowietrzanie zbiornika 4 i doprowadzanie sprężonego powietrza w postaci dwutlenku węgla i azotu odbywa się za pośrednictwem specjalnie skonstruowanego wlotu w pokrywie 6 zbiornika 4. Zachodzi to za pośrednictwem specjalnych połączeń umieszczonych na osi obrotowej zbiornika 4, umożliwiając to, że zbiornik 4 wiruje w czasie odpowietrzania oraz doprowadzania pod ciśnieniem gazów obojętnych. Zbiornik 4 jest utrzymywany z prędkością obrotową 2-20 obrotów na minutę w czasie tej operacji. Pompa ciśnieniowa, pompa próżniowa i zbiorniki gazowe nie są pokazane.

Położenie przetworników ultradźwiękowych 24 powoduje optymalne przekazywanie fal ultradźwiękowych do zawartości zbiornika 4. W celu utrzymania temperatury około 2°C zbiornik 4 może być wyposażony w płaszcz chłodzący, nie pokazany na rysunku. Wymóg utrzymania niskiej temperatury wynika częściowo z powodów weterynaryjnych, lecz również z uwagi na bardziej wydajne konserwowanie mięsa w niskich temperaturach.

Figury 7 i 8 przedstawiają stojący, nieruchomy model, w którym zbiornik 4 posiada trzy podpory 46. Pod dnem umieszczone jest urządzenie zawierające siedem ultradźwiękowych przetworników 24. Zbiornik 4 jest wyposażony w zdejmowalną pleksiglasową pokrywę 48 ułatwiającą wizualną obserwację procesu. Ultradźwiękowe przetworniki 24 są umocowane jak poprzednio. Pokrywa ma łącznik 50 dla ciśnienia/próżni.

Z przedstawionego opisu widać, że opisane urządzenie ma szczególnie prostą konstrukcję i proponuje nieskomplikowane przeprowadzenie operacji.

169 245

FIG.3

169 245

169 245

169 245

FIG.5

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 2,00 zł

Claims (9)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Sposób konserwowania mięsa, w którym do mięsa dodaje się solankę, korzystnie wtryskuje się do mięsa, po czym mięso poddaje się bębnowaniu, w szczelnym zbiorniku, a następnie przy równoczesnym bębnowaniu działaniu zmieniającego się ciśnienia, zawartego pomiędzy próżnią i nadciśnieniem, przy czym w czasie faz ciśnieniowych dodaje się gazy nieaktywne, takie jak dwutlenek węgla i azot, znamienny tym, że mięso z solanką konserwuje się mechanicznie w zbiorniku, którego stopień napełnienia wynosi 20 - 85%, korzystnie 50% 80%, przy ciśnieniu zmieniającym się w granicach od 0,001 bara bezwzględnego do maksimum 8 barów, korzystnie max 6 barów, oraz w czasie konserwowania gaz odprowadza się dopóki ciśnienie w zbiorniku wyniesie 0,001 + 0,005 bara bezwzględnego, a następnie do zbiornika wprowadza się gaz rozpuszczalny w wodzie, wolny od tlenu i zakwaszający słabo mięso, dopóki ciśnienie w zbiorniku nie osiągnie minimum 1 bara, a maksimum 6 barów, przy czym ciśnienie utrzymuje się przez minimum 5, a maksimum 40 minut, następnie stopniowo redukuje się je do około 0,001 bara bezwzględnego i utrzymuje się je przez 5 - 60 minut, korzystnie przez 50 minut, przy czym etapy wprowadzania gazu rozpuszczalnego w wodzie, utrzymywania ciśnienia oraz stopniowej jego redukcji powtarza się co najmniej jeden raz tak, że całkowity czas konserwowania wynosi 1 - 6 godzin, korzystnie 3 godziny, a następnie wpuszcza się gaz obojętny do zbiornika, przerywając próżnię, tak długo dopóki w zbiorniku nie powstanie ciśnienie atmosferyczne, pozwalające na usunięcie mięsa.
2. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że do zbiornika wprowadza się gaz rozpuszczalny, którym jest dwutlenek węgla, przy czym gaz wprowadza się pod takim ciśnieniem i w takiej ilości, że wartość pH wyniesie około 5,2.
3. 3. Sposób według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że do solanki lub do zbiornika dodaje się suche produkty cukrowe, wodne roztwory kwasu L-askorbinowego, askorbinian sodowy, hydroceloidy lub podobne składniki.
4. 4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że do wyrównywania ciśnienia w zbiorniku po zakończeniu etapu próżni, stosuje się gaz obojętny, który jest nierozpuszczalny w wodnej fazie mięsa i nie może zmieniać kwasowości mięsa, korzystnie azot.
5. 5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że przy bębnowaniu mięso poddaje się działaniu ultradźwięków.
6. 6. Urządzenie do konserwowania mięsa zawierające poziomy obracający się symetrycznie szczelny zbiornik umocowany obrotowo względem swojej osi, znamienne tym, że zawiera źródło próżni, źródło sprężonego powietrza, źródło chłodzenia, korzystnie płaszcz chłodzący, a zbiornik (4) ma rozgałęzione połączenia dla wprowadzenia gazu do i wyprowadzenia ze zbiornika (4) w czasie jego obrotu, umocowane na końcowej pokrywie (6) zbiornika (4).
7. 7. Urządzenie według zastrz. 6, znamienne tym, że zawiera ultradźwiękowe przetworniki (24) umieszczone wewnątrz zbiornika (4) i zamontowane w koncentrycznie umieszczonej rurze (22).
8. 8. Urządzenie według zastrz. 7, znamienne tym, że rura (22) z ultradźwiękowymi prztwomikami (24) ma kwadratowy przekrój poprzeczny i jest umocowana na krawędziach tak, że dwa sąsiednie boki (30,32) skierowane są ku dołowi w kierunku dolnego boku (34) zbiornika (4) a przetworniki (24) są umieszczone na dwóch bokach (30, 32).
9. 9. Urządzenie według zastrz. 6 albo 7 albo 8, znamienne tym, że zbiornik (4) jest podtrzymywany przez wahliwą ramę (8) przyjmującą położenie napełniania dla zbiornika (4) nachylając przód ramy (8) do góry względem poziomej, poprzecznej osi z tyłu ramy (8), położenie wyładowania dla zbiornika (4) nachylając tył ramy (8) do góry względem poziomej osi z tyłu ramy (8) oraz położenie obracania, utrzymując zbiornik (4) w poziomym położeniu.

   * * *

   169 245