PL166738B1

PL166738B1 - Wielowarstwowa folia orientowana i sposób jej wytwarzania PL PL PL

Info

Publication number: PL166738B1
Application number: PL91289547A
Authority: PL
Inventors: Henry G Schirmer; Stephen F Compton; Martindale Nelson
Original assignee: Grace W R & Co
Priority date: 1990-03-23
Filing date: 1991-03-22
Publication date: 1995-06-30
Also published as: CA2037777A1; IL97643A0; PL289547A1; EP0448400A3; HU910975D0; EP0448400A2; AU650006B2; BR9101135A; FI911406A; CA2037777C; ATE125751T1; HUT60657A; KR910016485A; IL97643A; DE69111649D1; JPH06340032A; DE69111649T2; FI911406A0; ES2075343T3; EP0448400B1

Abstract

1 . Wielowarstwowa folia orientowana dwukierunkowo lub orientowana przede wszystkim jednokierun- kowo, znamienna tym, ze zawiera warstwe rdzeniowa z polietylenu o bardzo malej gestosci, dwie warstwy zewnetrzne, kazda z kopolimeru styrenu z butadienem i ewentualnie zmiekczacza, oraz dwie warstwy posrednie, z których kazda wiaze warstwe rdzeniowa z odpowiednia warstwa zewnetrzna, z polimerycznego kleju. 15. Sposób wytwarzania polimerycznej folii orientowanej dwukierunkowo lub orientowanej przede wszystkim w jednym kierunku, znamienny tym, ze wspólwytlacza sie pierwszy strumien stopu polietylenu o bardzo malej gestosci, drugi i trzeci strumien stopu polimerycznego kleju oraz czwarty i piaty strumien stopu kopolimeru styrenu z butadienem; wytlacza sie strumienie stopów przez pierscieniowa glowice tak, ze pierwszy strumien stopu stanowi warstwe srodkowa produktu wytlaczania, a strumienie stopu czwarty i piaty stanowia zewnetrzne powierzchnie wspólwytlaczanego wyrobu; rozdmuchuje sie wytloczona folie na goraco; ogrzewa sie rozdmuchana na goraco folie do temperatury wyzszej od jej temperatury orientowania; kieruje sie ogrzana folie przez pierwszy zestaw walców sciskajacych; ponownie rozdmuchuje sie goraca rozdmuchana folie z wykorzystaniem techniki rozdmuchiwania pecherza, przy czym pecherz rozdmuchuje sie zarówno w w kierunku wzdluznym ja k i w kierunku poprzecznym w przypadku wytwarzania folii orientowanej dwukierunkowo, albo pecherz rozciaga sie w kierunku wzdluznym, zasadniczo bez rozciagania w kierunku poprzecznym w przypadku wytwarzania folii orientowanej przede wszystkim w jednym kierunku; oraz zgniata sie ponownie rozdmuchana folie w drugim zestawie walców sciskajacych. PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest wielowarstwowa folia orientowana o dużej przezroczystości i połysku, a w szczególności cienka folia polimeryczna nadająca się do zastąpienia folii z polichlorku winylu, zwłaszcza stosowanych jako opakowania i etykiety oraz sposób jej wytwarzania.

Polichlorek winylu (PCW) jest od dawna wykorzystywany w wielu zastosowaniach jako opakowania. Jednym z najbardziej rozpowszechnionych zastosowań PCW jest użycie tego materiału jako materiału opakowaniowego do porcjowanych kawałków mięsa i innych produktów spożywczych na tackach, do sprzedaży detalicznej w domach towarowych.

PCW wykorzystywany jest w takich zastosowaniach dzięki szeregu cennym właściwościom. Wykazuje on np. doskonałe właściwości optyczne oraz dobrą elastyczność i rozciągliwość w temperaturach stosowania.

Niestety PCW wykazuje również szereg wad, w tym wydzielanie chlorowodoru w czasie zgrzewania na gorąco. Gaz ten wykazuje zazwyczaj działanie korodujące w pomieszczeniu do pakowania.

Dostarczenie folii wykazujących wiele zalet PCW, ale pozbawionych wyżej opisanych wad przyniosłoby wiele korzyści w przemyśle opakowaniowym, zwłaszcza w zastosowaniach wymagających magazynowania folii do owijania produktów spożywczych na tackach.

PCW stosowany jest również do wytwarzania etykietek na puszkach i butelkach. Również dla przemysłu wytwarzającego etykietki pożądane byłoby dostarczenie folii, którą można by zastosować jako etykiety na sztywnych pojemnikach takich jak butelki i puszki, ale która byłaby pozbawiona wad PCW.

Folie lub laminaty stosowane jako materiały etykietowe do znakowania butelek z napojami itp. są korzystnie zorientowane jednokierunkowo, tak aby można było uzyskać etykietę ściśle owiniętą wokół butelki lub pojemnika, bez niepożądanego marszczenia się lub skurczu etykiety, które mogłoby wystąpić w przypadku pewnych dwukierunkowo zorientowanych folii. Takie folie etykietowe stosować można również do wytwarzania uszczelnień opaskowych świadczących o oryginalności opakowania. Taki idealny materiał etykietowy charakteryzuje się pewnymi właściwościami szczególnie przydatnymi w ostatecznym zastosowaniu.

Tak np. materiał powinien wykazywać odpowiednią sztywność (to znaczy zwiększony moduł sprężystości), aby umożliwić zastosowanie folii lub laminatu w postaci wałka pasującego do urządzenia wytwarzającego etykiety. Pożądana jest również drukowalność etykiet, a także doskonałe właściwości optyczne.

Stwierdzono, że względnie cienka folia polimeryczna zawierająca warstwę poliolefiny, a jeszcze korzystniej warstwę polietylenu o bardzo małej gęstości (PEBMG), w połączeniu z warstwą kopolimeru z butadienem (KBS), wytworzona metodą rozdmuchiwania na gorąco, z następującą potem rozciągającą orientacją wytłoczonej folii, wykazuje doskonałą elastyczność, sprężystość, rozciągliwość i właściwości optyczne.

Sposoby wytwarzania orientowanych folii oraz same orientowane folie ujawniono w wielu opisach patentowych, w tym w następujących opisach.

W opisie patentowym Stanów Zjedn. Amer. nr 3 456 044 wspomniano o foliach o grubości poniżej 25 pm, np. o grubości 13 pm, oraz ujawniono dwupęcherzowy sposób dwukierunkowego orientowania folii termoplastycznych, obejmujący etap wytwarzania wstępnego pęcherza, który rozdmuchuje się wprowadzając powietrze do jego wnętrza, oraz pierścień chłodzący 22, a także walce ściska4

166 738 jące 34 i 28, przy czym walce 34 obracają się szybciej niż walce 28. Jeśli pożądana jest obróbka termiczna, rękaw można ponownie rozdmuchać uzyskując pęcherz 70.

Opis patentowy Stanów Zjedn. Amer. nr 3 555 604 oparty jest na pokrewnym zgłoszeniu wywodzącym się z tego samego pierwotnego zgłoszenia co opis patentowy wspomniany powyżej i dotyczy takiego samego rozwiązania.

W opisie patentowym Stanów Zjedn. Amer. nr 4 258 166 ujawniono jednokierunkowo orientowaną folię polimeryczną o zwiększonej wytrzymałości i przezroczystości w kierunku orientowania, zawierającą korzystnie homopolimery i kopolimery etylenu.

W opisie patentowym Stanów Zjedn. Amer. nr 4 355 076 ujawniono jednokierunkowo orientowaną folię polipropylenową laminowaną z jednoosiowe orientowaną folią z polietylenu wysokiej gęstości, przy czym folie te wytwarza się np. metodą rozdmuchiwania rękawa.

W opisie patentowym Stanów Zjedn. Amer. nr 4 440 824 ujawniono dającą się kształtować termicznie współwytłaczaną wielowarstwową strukturę, z której można wytwarzać pojemniki metodą kształtowania termicznego, z warstwą polistyrenu wysokoudarowego. Przedstawiono folię o pięciowarstwowej strukturze.

W opisie patentowym Stanów Zjedn. Amer. nr 4 464 439 ujawniono współwytłaczany laminat zawierający arkusz polipropylenu oraz arkusz z mieszaniny wysokoudarowego polistyrenu, krystalicz nego polipropylenu i blokowego kopolimeru styren/monomer dienowy.

W opisie patentowym Stanów Zjedn. Amer. nr 4 625 455 ujawniono wielowarstwowy arkusz oraz rękawową etykietę na butelki, przy czym arkusz ten zawiera warstwę sztywnej pianki polistyrenowej z warstewką naskórkową, z tym, że warstewka naskórkowa zawiera poliolefinę, blokowy kopolimer butadienu ze styrenem jako środek zapewniający mieszalność oraz polistyren.

W opisie patentowym Stanów Zjedn. Amer. nr 4 879 177 ujawniono jednoosiowo orientowaną kurczliwą folię zawierającą warstwę rdzeniową z kopolimeru butadienu ze styrenem, warstwy zewnętrzne z kopolimeru etylenu z propylenem oraz pośrednie warstwy wiążące z kopolimeru etylenu.

Celem wynalazku jest dostarczenie folii termoplastycznej przydatnej jako materiał opakowaniowy na pocięte kawałki mięsa i inne produkty spożywcze sprzedawane w domach towarowych i innych punktach sprzedaży detalicznej.

Innym celem wynalazku Jest dostarczenie folii termoplastycznej przydatnej do wytwarzania etykiet lub opasek świadczących o oryginalności opakowania, na pojemnikach takich jak butelki, puszki itp.

Kolejnym celem wynalazku jest dostarczenie folii o doskonałych właściwościach optycznych), a zwłaszcza o doskonałym połysku i przezroczystości.

Jeszcze innym celem wynalazku jest dostarczenie folii, która może być albo wstępnie orientowana jednokierunkowo, albo orientowana dwukierunkowo zasadniczo w takim samym stopniu w kierunku poprzecznym jak i wzdłużnym.

W jednym wykonaniu wynalazek dotyczy dwukierunkowo orientowanej wielowarstwowej folii, która zawiera warstwę rdzeniową wykonaną z polietylenu o bardzo małej gęstości, dwie warstwy zewnętrzne, każda wykonana z kopolimeru styrenu z butadienem i ewentualnie zmiękczacza oraz dwie warstwy pośrednie łączące warstwę rdzeniową z odpowiednimi warstwami zewnętrznymi, wykonane z polimerycznego kleju.

W innym wykonaniu wynalazek dotyczy sposobu wytwarzania cienkiej, dwukierunkowo orientowanej folii polimerycznej, który polega na tym, że współwytłacza się pierwszy strumień stopu poli etylenu o bardzo małej gęstości, drugi i trzeci strumień stopu kleju polimerycznego oraz czwarty i piąty strumień stopu kopolimeru styrenu z butadienem; wytłacza się strumień stopu przez rurową głowicę tak, że pierwszy strumień stopu tworzy środkową warstwę produktu wytłaczania, a czwarty i piąty strumień stopu tworzą zewnętrzne powierzchnie współwytłaczanego produktu; rozdmuchuje się na gorąco wytłoczoną folię; ogrzewa się rozdmuchiwaną na gorąco folię do temperatury wyższej od temperatury jej orientacji; przepuszcza się ogrzaną folię przez pierwszy zestaw walców ściskających; ponownie rozdmuchuje się gorącą folię z wykorzystaniem techniki rozdmuchiwania pęcherza, w którym pęcherz rozszerza się w kierunku zarówno wzdłużnym jak i poprzecznym; oraz sprasowuje się ponownie rozdmuchaną folię przez drugi zestaw walców ściskających.

166 738

W kolejnym wykonaniu wynalazek dotyczy wielowarstwowej folii zorientowanej przede wszystkim w jednym kierunku, która zawiera warstwę rdzeniową wykonaną z polietylenu o bardzo małej gęstości, dwie warstwy zewnętrzne, każda wykonana z kopolimeru styrenu z butadienem i ewentualnie zmiękczacza oraz dwie warstwy pośrednie łączące warstwę rdzeniową z odpowiednimi warstwami zewnętrznymi, wykonane z polimerycznego kleju.

W jeszcze innym wykonaniu wynalazek dotyczy sposobu wytwarzania cienkiej folii polimerycznej orientowanej zasadniczo w jednym kierunku, który polega na tym, że współwytłacza się pierwszy strumień stopu polietylenu o bardzo małej gęstości, drugi i trzeci strumień stopu kleju polimerycznego oraz czwarty i piąty strumień stopu oooolimeru styrenu z butadiennm; wytłacza się strumień stopu przez rurową głowicę tak, że pierwszy strumień stopu tworzy środkową warstwę produktu wytłaczania, a czwarty i piąty strumień stopu tworzą zewnętrzne powierzchnie współwytłaczanego produktu; rozdmuchuje się na gorąco wytłoczoną folię; ogrzewa się rozdmuchaną na gorąco folię do temperatury wyższej od temperatury jej orientacji; przepuszcza się ogrzaną folię przez pierwszy zestaw walców ściskających; rozdmuchuje się gorącą folię z wykorzystaniem sposobu rozdmuchiwania pęcherza, w którym pęcherz rozciąga się w kierunku wzdłużnym, ale zasadniczo nie rozciąga się w kierunku poprzecznym; oraz sprasowuje się ponownie rozdmuchaną folię przez drugi zestaw walców śśiskającyyh.

W kolejnym wykonaniu wynalazek dotyczy zorientowanej wielowarstwowej folii zawierającej pierwszą warstwę wykonaną z polietylenu o bardzo małej gęstości, oraz drugą warstwę przyklejoną do pierwszej warstwy, przy czym druga warstwa wykonana jest z kopolimeru styrenu z butadienem.

W użytym znaczeniu określenie poliolefina w znaczeniu bezpośrednim oznacza polimer termoplastyczny pochodzący od prostej olefiny. Do polimerów takich należy polietylen, polipropylen oraz ich kopolimery z innymi komonomerami olefinowymi. Tak np. za polietylen o bardzo małej gęstości można uważać liniowy kopolimer etylenu z ^οωηοιηβ^ιη takim jak buten, heksen i okten. Określenie poliηlefina używane również w szerszym sensie odnosi się do kopolimerów i terpolimerów etylenu z komonomerami, które same nie są o^linami, takimi jak octan winylu, to znaczy kopolimerów etylenu z octanem winylu czyli E0W.

W użytym znaczeniu określenie oηlSrtylrn o bardzo małej gęstości” lub PEBMG odnosi się do liniowego kopolimeru etylenu z α-olefiną (flekkomryrm) o gęstościach zasadniczo od 880 do 915 kg/m³, wytwarzanego katalitycznym sposobem niskociśnieniowym. Określenie to obejmuje również polietylen o wyjątkowo małej gęstości.

Określenie kopolimer eryteeu z octanem winylu (E0W) w użytym znaczeniu odnosi ssę do kopolimeru wytworzonego z etylenu i octanu winylu jako monomerów, w którym mery pochodzące od etylenu znajdują się w przewadze, a mery pochodzące od octanu winylu znajdują się w mniejszych ilościach, zazwyczaj 1-30% wag.

Określenie kopolimer styrenu z butadienem (KBS) w użytym znaczeniu odnosi się do termoplastycznych kopolimerów, zwłaszcza kopolimerów blokowych zawierających przewagę (ponad 50%) styrenu oraz mniejsze ilości (poniżej 50%) komonomeru butadienowego.

Określenia płynność sksηp lut) wskaźnik płynięcia stopu w użytym znaczeniu oznaczjją ilość żywicy termoplastycznej w gramach wyciskaną przez ustnik o określonej długości i średnicy w ciągu 10 minut w określonych warunkach, zgodnie z normą ASTM D 1238.

Określenie stosunek wskaźników płynięcia (SWP) w użytym znaczeniu odnosi się do bbzwyliczby uzyskanej w wyniku podzielenia szybkości płynięcia (płynności stopu lub wskaźnika płynięcia stopu) w jednych warunkach przez szybkość płynięcia w innych warunkach (ASTM D 1238). SWP jest miarą rozrzutu mas cząsteczkowych. Im większy jest SWP, tym szerszy jest rozrzut mas cząsteczkowych.

Wynala zek stanie się bardziej zrozumiały po zapoznaniu się z załączonymi rysunkami, przy czym na fig.W przedstawiono schematyczny przekrój wielowarstwowej folii zgodnie z korzystnym wykonaniem według wynalazku; a na fig.2 przedstawiono schematycznie urządzenie i sposób wytwarzania folii według wynalazku.

Folię o korzystnej strukturze stanowi wielowarstwowa kompozycja zawierająca rdzeń 10 wykonany z polietylenu o bardzo małej gęstości (PEBMG).

166 738

Korzystne żywice PEBMG charakteryzują się wysoką masą cząsteczkową (to znaczy względnie małym wskaźnikiem płynięcia stopu), szerokim rozrzutem mas cząsteczkowych (to znaczy względnie wysokim stosunkiem wskaźników płynięcia) oraz względnie małą krystalicznością w temperaturze przetwórstwa.

W przypadku PEBMG wskaźnik płynięcia stopu (MI) wynosi korzystnie nie więcej niż około 0,15 g/10 minut (ASTM D 1238, Condition 190/2,16). Jeszcze korzystniej MI wynosi 0,12 g/10 minut.

Korzystne żywice PEBMG mogą się charakteryzować również wskaźnikiem płynięcia wynoszącym nie więcej niż 0,50 g/10 minut, a jeszcze korzystniej nie większym niż około 0,45 g/10 minut (ASTM D 1238, Condition 190/5,0); nie większym niż około 1,50 g/10 minut, a jeszcze korzystniej nie większym niż około 1,35 g/10 minut (ASTM 0 1238, Condition 190/10,0), albo nie większym niż około 10 g/10 minut, a jeszcze korzystniej nie większym niż około 6 g/10 minut (ASTM 0 1238, Condition 190/21,601).

W przypadku PEBMG rozrzut mas cząsteczkowych (stosunek wskaźników płynięcia) korzystnie wynosi co njjmnie j okoł o 1 0 (2/^/1) ) (SSTM D 1238) . ć t ę zyyskuj e się dzieląc wssaźnik płynięcia zgodnie z CoCoition 190921,6 przez wwskanik płynięęca zggodie z Cocdition 190/5,0. Jeszcze korzystniej SWP wynosi 13.

Korzystne PEBMG mogą się również charakteryzować SWP co najmniej około 40, a jeszcze korzystniej co najmniej około 50 (I261I2 1) (ASTM D 1238). Wielkość tę uzyskuje się dzieląc wskaźnik płynięcia zgodnie z CoeOitinn 1/2l11,6 przez wskaźnik płynięcia zgodnie z Conditane 1/2l2,16.

Szczególnie korzystnym PEBMG jest żywica o wysokiej masie cząsteczkowej, taka jak DEFD 1015 z Union Carbide. Żywica ta charakteryzuje się gęstością około /22 kg/r^, wskaźnikiem płynięcia stopu około 6 g/10 minut (ASTM D 1238, Coedation 1/2l11,6) oraz SWP (I^ 6/½ 1^ około 50.

Warstwy zewnętrzne 12 stanowi kopolimer styrenu z butadienem taki jak produkt dostępny w handlu z Phillizs, oznaczony jako KR-10, o zawartości butadienu 25% wag., albo KK 36 (do kontaktu z tłuszczami spożywczymi).

W wielowarstwowej folii według wynalazku warstwy zewnętrzne 12 połączone są z warstwą rdzeniową 10 ca ęomocą carstw ęośrednich 14, c których każdą stanowi klej polimeryczny, korzystnie kopolimer etylenu, a jeszcze korzystniej kopolimer etylenu z octanem winylu (E0W). Jeszcze korzystniejszy jest E0W o zawartości octanu winylu ponad około 18% wag., a zwłaszcza ponad około 28% wag. kopolimeru. Jako warstwy 14 stosowane mogą być inne materiały polimeryczne, pod warunkiem, że zachowują się właściwie w czasie przetwórstwa zgodnie ze sposobem opisanym szczegółowo poniżej. Jako warstwy pośrednie 14 stosować można również mieszanki materiałów znlimieycoeyąh i klejów znlimeΓycznych.

Jako warstwy zewnętrzne 12 najkorzystniejsze są żywice KBS zawierające niewielkie ilości butadienu, w zakresie około 1-50%, zapewniające optymalną równowagę między sztywnością i elastycznością Μη.

Folie według wynalazku wytwarza się korzystnie powszechnie znanymi technikami współwytłaczania, w urządzeniu 10 przedstawionym na fig.2 i opisanym szczegółowo poniżej.

Pięć strumieni stopów, obejmujących pierwszy strumień stopu PEBMG, drugi i trzeci strumień stopu z kopolimeru etylenu takiego jak E0W oraz czwarty i piąty strumień stopu KBS wytłacza się przez pierścieniową dyszę 12 w znany sposób uzyskując współsntyoczoen produkt. Wytłoczoną folię rozdmuchuje się na gorąco w znany sposób uzyskując rozdmuchany pęcherz 14.

Korzystny sposób według wynalazku umożliwia ponowne rozdmuchanie pęcherza w pęcherz wtórny 20, a następnie jego ekspandowanie tak, aby nadać mu orientację przede wszystkim w kierunku poprzecznym, przede wszystkim w kierunku wzdłużnym, albo zarówno w kierunku poprzecznym jak i wzdłużnym. Taka elastyczność umożliwia wytwarzanie folii według wynalazku zorientowanych przede wszystkim w jednym kierunku (folii orientowanych jednokierunkowo) lub folii orientowanych zarówno w kierunku wzdłużnym jak i poprzecznym (folii orientowanych dwukierunkowo).

Pierścień chłodzony powietrzem 16 ustawiony na obwodzie wokół rozdmuchanego pęcherza w pokazanym położeniu chłodzi termoplastyczny stop, gdy opuszcza on dyszę 12.

Można również zainstalować ewentualnie dodatkowy pierścień chłodzący 17 na obwodzie wokół rozdmuchanego pęcherza poniżej pierścienia chłodzonego powietrzem 16, tak aby bardziej schłodzić gorącą rozdmuchaną folię.

166 738

Pęcherz pierwotny 14 Jest zorientowany ze stopu zarówno w kierunku urządzenia jak i w kierunku poprzecznym. Stosować można różne stopnie rozdmuchiwania, z tym że korzystnie pęcherz pierwotny 14 rozdmuchuje się na gorąco do uzyskania stopnia rozdmuchiwania od 1,5 do 3,0.

Pęcherz pierwotny 14 zgniata się za pomocą walców ściskających 16.

Aby ułatwić to zgniatanie stosuje się płyty prowadzące 18 umieszczone na skraju rozdmuchanego pęcherza 14.

Zgnieciony pęcherz rozdmuchuje się następnie ponownie w procesie dmuchania pęcherza w celu zorientowania na drodze rozciągania rozdmuchanej i zgniecionej folii. Wykonuje się to w znany sposób wprowadzając powietrze lub inny gorący gaz do pęcherza wtórnego 20, tak te materiał rozciąga się w temperaturze orientowania w kierunku poprzecznym, dzięki czemu uzyskuje się dodatkową orientację materiału w kierunku poprzecznym. Pęcherz wtórny 20 zgniata się za pomocą drugiego zestawu walców ściskających 22. Dla ułatwienia zgniatania zainstalować można drugi zestaw płyt prowadzących 24.

Drugi zestaw walców ściskających 22 obraca się z większą prędkością niż pierwszy zestaw walców ściskających 16, jeśli pragnie się uzyskać orientację przez rozciąganie termoplastycznego materiału w kierunku urządzenia czyli wzdłużnym.

Ponownie zgnieciony pęcherz 20 przepuszcza się z drugiego zestawu walców ściskających 22 na walec odbierający 26.

Walec odbierający 26 może stanowić szpula, którą można następnie magazynować lub przesyłać do dystrybutora lub odbiorcy, albo też można ją przechowywać do dalszej przeróbki takiej jak rozcinanie wzdłużne na pojedyńczo zwinięte folie albo maszynowo lub naturalnie zagiętą w środku folię. I tak walec odbierający 26 symbolizuje jakiekolwiek dalsze przetwórstwo, magazynowanie lub dalszą modyfikację podwójnie zwiniętej, sprasowanej folii po puszczeniu przez nią drugiego zestawu walców ściskających 22 i został pokazany, aby zaznaczyć możliwość przeprowadzenia dowolnych z możliwych etapów dalszej obróbki.

Korzystnie w dolnej części pierwotnego pęcherza 14 znajduje się zbiornik ogrzanego płynu 28, tak że zgniatany materiał ciągnięty przez pierwszy zestaw walców ściskających 16 styka się z ogrzanym płynem. Dzięki temu folię można równomierniej ogrzewać z równoczesną regulacją temperatury. Eliminuje się w ten sposób powstawanie pogrubionych krawędzi taśmy.

Jakkolwiek ogrzany płyn w zbiorniku 28 stanowi korzystnie gorąca woda, to stosować można inne media, jeśli pożądane są temperatury powyżej 100*C, ograniczające zastosowanie gorącej wody. Tak np. stosować można glikol propylenowy (materiał dopuszczalny do kontaktu z żywnością), gorący olej lub gorące emulsje. Dla specjalisty oczywiste jest, że charakter ogrzanego płynu nie odgrywa tak istotnej roli jak jego skuteczność w zapewnianiu równomiernego ogrzewania zgniatanego pęcherza 14 w czasie, gdy jest on ciągnięty przez walce ściskające 16 oraz równomiernego ogrzewania zgniatanego pęcherza 14 do temperatury wyższej od jego temperatury orientacji.

Ogrzany płyn może również stanowić substancja aktywna, która nie tylko podgrzewa otaczającą ją folię, ale również w rzeczywistości powleka wnętrze pęcherza, gdy przemieszcza się on wokół zbiornika. Przykładowo może być to gorący wosk lub inny użyteczny materiał powlekający.

Ogrzany płyn może cyrkulować ze zbiornika do elementu grzejnego 30 przewodami 32 lub za pomocą innych odpowiednich urządzeń transportujących. Dzięki zastosowaniu zbiornika ogrzanego płynu 28 zwiększa się ilość typów materiałów, które można skutecznie wykorzystywać zgodnie ze sposobem i w urządzeniu według wynalazku.

Dwukierunkowo orientowane folie według wynalazku stosować można jako materiał opakowaniowy do pakowania porcjowanych kawałków mięsa i produktów niespożywczych.

Jednokierunkowo orientowane folie stosować można do wytwarzania kurczliwych etykiet na pojemnikach takich jak butelki i puszki.

Określenie zorientowana jednokierunkowo w użytym znaczeniu odnosi się do folii zorientowanej przede wszystkim w kierunku wzdłużnym. Tym niemniej w folii takiej może występować pewne przypadkowe zorientowanie w kierunku poprzecznym, przy czym jest to czasami pożądane, gdyż ułatwia zaciskanie się folii na pojemniku lub zbiorniku po przeprowadzeniu skurczu termicznego, oraz zmniejsza prawdopodobieństwo powstawania przypadkowych zmarszczek na gotowej etykiecie. Określenie to może być również stosowane w odniesieniu do folii zorientowanych przede wszystkim w kierunku poprzecznym, w której występuje lub nie występuje pewne przypadkowe zorientowanie w kierunku wzdłużnym.

166 73B

Wynalazek może stać się bardziej zrozumiały po zapoznaniu się z zamieszczonymi poniżej przykładami. 2ywice stosowane w tych przykładach zidentyfikowano w tabeli 1.

Tabela 1

Żywica	Nazwa handlowa	Opis	Producent
KBS1	KR-10	kopolimer styren-butadien	Phillips
KBS2	KK-36	kopolimer styren-butadien do kontaktu z tłuszczem spożywczym	Phillips
E0W1	Elvax 3182	E0W (28% 0W); wskaźnik płynięcia = g/10 minut	Du Pont
E0W2	Elvax 3165	E0W (18% 0W); wskaźnik płynięcia = 6 g/10 minut	Du Pont
E0W₃	3170	E0W (18% 0W); wskaźnik płynięcia = 2,5 g/10 minut	Du Pont
PEBMG1	XU 61509.32	polietylen o bardzo małej gęstości = 911 kg/m³	Dow
PEBMG2	DEFD 1161	polietylen o bardzo małej gęstości	Union Carbide
PEBMG3	Tafmer 0680	polietylen bardzo małej gęstości = 880 kg/m3	Mitsui
PEBMG4	1015	polietylen o bardzo małej gęstości = 900 kg/m³	Union Carbide
P^L1	22-164	50% poliizobutylen w liniowym polietylenie o małej gęstości	Santech

Przykład I. Folię o składzie KBSj/E0W1/80% PEBMG2 + 20% EOW2/EOW1/KBS1 otrzymano sposobem opisanym powyżej. Rękawową folię przedmuchiwano przez walce ściskające, po czym ponownie rozdmuchiwano w celu uzyskania pęcherza wtórnego bez zmniejszenia szerokości. Pęcherz wtórny był rozciągany w stosunku 2,5:1 w kierunku urządzenia przy zasadniczym braku rozciągania w kierunku poprzecznym. Uzyskano folię o wyjątkowej przezroczystości i połysku, o grubości 25 pm. Temperatura cieczy wewnątrz zbiornika cieczy wynosiła 99*C.

KaZda z zewnętrznych warstw z KBS^ stanowiła około 13% ostatecznej grubości folii. Warstwa rdzeniowa z mieszanki 80% PEBMG} i 20% E0W? stanowiła około 42% ostatecznej grubości folii. Każda z pośrednich warstw klejowych z E0W^ stanowiła około 16% ostatecznej grubości folii.

Folię z przykładu I oceniano w próbach laboratoryjnych prowadzonych na puszkach z napojami. Z folii wykonywano kurczliwe etykiety, które owijano wokół puszek. Okazało się, że materiał prawidłowo kurczy się, jeśli próbę przeprowadza się w temperaturze 149*C przy nastawie przenośnika 60%, w tunelu Weldotron 7141. Materiał obciska się ściśle wokół powierzchni i krawędzi puszki.

Stwierdzono, że jeśli na powierzchnię folii naniesie się kroplę chlorku metylenu jako rozpuszczalnika i folię dociśnie się do niej, nastąpi natychmiastowe sklejenie folii bez zjawiska skurczu.

Folię z przykładu I zastosowano również do opakowywania tacek. Wykonano zgrzewanie gorącą płytą bez niepożądanego skurczu folii. Temperatura gorącej płyty wynosiła 104*C.

Wykonano również zgrzewy opaskowe z folii z przykładu I pod naciskiem 0,46 N/mm za pomocą pręta zgrzewającego typu L.

Przy wytwarzaniu kurczliwych etykiet do prób laboratoryjnych kawałki folii o szerokości 102 mm nakładano na rdzenie o średnicy zewnętrznej 79 mm i prowadzono próby kurczenia w 149 *C

166 738 przy nastawie przenośnika 60% w tunelu Weldotron 7141. Wyniki wykazały zmniejszenie szerokości o około 3% (3 mm).

Ocena wytrzymałości zgrzewu wykonanego za pomocą pręta Weldotron typu L wykazała średnią wytrzymałość zgrzewu w kierunku poprzecznym 0,48 N/mm przy odchyleniu standardowym 0,45, dla zakresu 0,34-0,49 N/mm. Badanie zgrzewu wzdłużnego powodowało rozciąganie się materiału aż do pękania samej folii, a nie zgrzewu.

Przy wytwarzaniu folii w przykładzie I szybkość odbierania pęcherza pierwotnego przez walce wynosiła 9,1 m/minutę, a szybkość odbierania pęcherza wtórnego przez walce wynosiła 22,9 m/ minutę.

Szerokość rękawa pęcherza pierwotnego przy wałku odbierającym oraz ostateczna szerokość folii przy wałku odbierającym dla pęcherza wtórnego wynosiła 0,7 m.

Dodatkowe przykłady zestawiono w formie tabelarycznej w tabeli 2.

Tabela 2

Przykładl	Skła	d folii	Orientacja	Grubość (pm)	Tempera- tura kąpieli •c
pierwotna (A)	wtórna (B)
P	W
1	2	3	4	5	6	7
II	KBSi/E0W₂/80% pebmg₂	+ 20% PEBMG3/EOW2/KBS2 (2)	2,33:1	2,9:1	3,1:1	7,6	99
III	KBSi/E0W₂/80% pebmg₂	+ 20% PEBMGJ/EOW2/KBS1 (3)	2,33:1	2,9:1	3,1:1	6,6	99
IV	KBS1/E0W_z/80% PEBMG?	+ 20% PE^3/E0W₂/KBS1 (4)	3,1:1	1,0:1	2,0:1	17,8	99
V	^/ΕΟ^/βΟΗ PEBMG2	+ 20% PEBMG3/EOW2/KBS1	2,97:1	1,6:1	1,7:1	10,2	99
VI	KBS1/E0W2/80% PEBMG₂	+ 20% PE^3/E0W₂/KBS1 (5)	2,02:1	3,1:1	3,0:1	15,2	99
VII	KBS1/E0W2/80% PE»€1	+ 20% PE^3/E0W₂/KBS1 (6)	2,02:1	3,1:1	3,1:1	7,6	98
VIII	KBS1/E0W2/80% PEBMG1	+ 20% PEBMG3/EOW2/KBS1 (7)	2,02:1	3,1:1	3,1:1	7,6	98
IX	KBS1/E0W2/80% PEBMG1	+ 20% PE&MG3/E0W2/KBS1 (8)	2,44:1	2,5:1	3,1:1	7,6	99
X	KBS1/E0W2/80% PEBM^1	+ 20% PEBMG3/E0W₂/KBS1 (9)	2,44:1	2,5:1	3,1:1	7,6	99
XI	KBS₂/E0W₂/80% PEBMG1	+ 20% PEBMG3/EOW2/KBS2 (10)	2,33:1	2,77:1	3,1:1	8,9	99
XII	KBS1/E0W2/80% PEBM3_z	+ 20% PE^3/E0W₂/KBS1 (11)	2,44:1	2,61:1	3,1:1	8,9	99
XIII	KBS1/E0W2/80% PEBMGj	+ 20% PEBMG3/EOW2/KBS1 (12)	2,44:1	2,6:1	3,1:1	8,9	99
XIV	KBS1/E0W2/80% PEBMG1	+ 20% PEBMG2/EOW2/KBS1 (13)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99
XV	KBS1/E0W2/80% PEBMG1	+ 20% PE^3/E0W_z/KBS1 (14)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99
XVI	KBS1/E0W2/80% PEBMG1	+ 20% PEBMG1/EOW2/KBS1 (15)	2,33:1	2,8:1	3,0:1	6,3	99
XVII	KBS1/E0W2/80% PEBWG1	+ 20% PE^4/EaW₂/KBS1 (16)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99
XVIII	KBS1/E^2/⁶⁰' PEBMG1	+ 4O% PEBMG4/EOW2/KBS1 (17)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99
XIX	KBS1/E0W2/60% PEBMG1	+ 4O% PEBMG4/E0W₂/KBS1 (18)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99
XX	KBS1/E0W2/80% PEBMG4	+ 20% PEBMG1/E0W₂/KBS1 (19)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99
XXI	KBS1/E0W₂/PEBHG₄ /EOW2/KBS1 (20)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99
XXII	KBS1/E0W2/80% PEBMG₄	+ 20% PE^3/E0W₂/KBS1 (21)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99
XXIII	KBS1/E0W₂/80% PEBMG^	+ 10% PL1/E0W2aKBS1 (22)	2,33:1	2,8:1	3,1:1	8,9	99

A: stopień rozdmuchania pęcherza pierwotnego

B: stopień rozdmuchania pęcherza wtórnego

P - w kierunku poprzecznym; W - w kierunku wzdłużnym.

166 738 (1) W każdym z przykładów II-XXIII warstwy pośrednie E0W były w rzeczywistości wykonane z mieszanki 65% ΕΰΙ^ oraz 35% kompozycji. Kompozycja zawierała 88% E0W2, 6% materiału antyzadymiającego (Atmer 645 z ICI) i 6% monooleinianu gliceryny (Atmer 1010 z ICI).

W każdym z przykładów II-XXIII warstwa PEBMG zawierała 0,1% Irganox'u 1010 (wysokocząsteczkowego stabilizatora dostępnego z Ciba-Geigy).

W przykładach VIII-XXIII 2% wag. warstwy zewnętrznej stanowił Atmer 645 i 2% stanowił Atmer 1010.

W przykładach II-VI warstwę centralną czyli rdzeniową wykonano w rzeczywistości z dwóch odrębnych produktów wytłaczania o identycznych składach.

(2) Wytłaczarki dostarczające materiał na zewnętrzne warstwy KBS (KR-10) obracały się z szybkością około 15 obrotów na minutę.

(3) KR-10, około 10 obrotów/minutę;.

(4) KR-10, około 20 obrotów/minutę. Materiał zorientowany nieznacznie.

(5) Folie orientowane dwukierunkowo są słabe.

(6) Folia jest mocniejsza.

(7) Folia jest bardziej miękka.

(8) Zmniejszono szybkość wytłaczarki do KR-10 z 10 do 5 obrotów/minutę;. Pęcherz pierwotny staje się szerszy przy ogonie.

(9) Zmniejszono szybkość wytłaczarki do KR-10 z 5 do 2,5 obrotów/minutę. Folia bardziej elastyczna. Całkowitą ilość żywicy KBS w folii zmniejszono do 7%. .

(10) KK-36 - około 3,0 obrotów/minutę. Próba trwała 12,5 godziny. Wykonano 39 600 m folii bez przerwania pęcherza. Szpule 0,58-1,32 m po 1 520 m folii.

(11) Praca nie jest stabilna. Folia słabsza niż w przykładzie XI.

(12) Praca stabilna, ale wytrzymałość mniejsza niż w przypadku mieszanki żywicy z Dow.

(13) Nie można utrzymać drugiego pęcherza.

(14) Konieczne było wyeliminowanie Irganox'u 1010 z rdzenia z uwagi na kłopoty z podawaniem. Szpule 1,22-1,32 m po 1 520 m folii.

(15) Folia cieńsza.

(16)	Pęcherz	wtórny	przerywa	się	ze	względu	na	żele
(17)	Pęcherz	wtórny	przerywa	się	ze	względu	na	żele
(18)	Pęcherz	wtórny	przerywa	się	ze	względu	na	żele

(19) Zwiększono AMPS i temperaturę w głowicy do 246*C. Ilość żeli zmniejszyła się na tyle, że pęcherz wtórny jest stabilny.

(20) Temperatura w głowicy 260*C. Żele nie występują. Pęcherz wtórny bardzo stabilny.

(21) Pęcherz wtórny bardzo niestabilny.

(22) Pęcherz wtórny bardzo stabilny.

Stwierdzono, że w miarę jak grubość zewnętrznych warstw zmniejsza się (na skutek zmniejszenia szybkości obrotów wytłaczarek podających żywicę KBS), uzyskana folia wykazuje większą elastyczność, ale równocześnie większy skurcz w czasie starzenia. Dodatki (Atmer 645 i Atmer 1010) zmiękczają wytłaczany wyrób.

Szczególnie korzystne są takie folie, w przypadku których: grubość całkowita jest mniejsza niż około 25 pm, a jeszcze korzystniej mniejsza niż około 13 pm; dwie warstwy zewnętrzne zawierają około 0,1-6%, a jeszcze korzystniej około 4% zmiękczacza, który zapewnia im większą elastyczność (takiego jak wspomniane wyżej środki przeciwzadymieniowe Atmer 645 i Atmer 1010); grubość każdej z warstw zewnętrznych jest mniejsza od około 1 pm, jeszcze korzystniej od około 0,5 pm, a najkorzystniej wynosi około 0,3 pm (1 jednostka grubości); oraz każda z warstw zewnętrznych stanowi mniej niż około 4% całkowitej grubości folii, a jeszcze korzystniej od około 1 d 3,5% całkowitej grubości folii.

Folie według wynalazku można ewentualnie sieciować. Można to osiągnąć chemicznie lub w wyniku napromieniowania.

Napromieniowanie można przeprowadzić stosując elektrony o dużej energii, promieniowanie nadfioletowe, promieniowanie rentgenowskie, promieniowanie Y, cząstki β itp. Korzystnie stosuje się elektrony w dawce do około 20 megaradów (Mrad). Źródłem promieniowania może być dowolny generator wiązki elektronów pracujący w zakresie od około 150 kV do około 6 MV z mocą

166 738

U użyteczną zapewniającą dostarczenie pożądanej dawki. Napięcie ustawiać można na odpowiednim poziomie, który może wynosić np. 1 000 000, 2 000 000, 3 000 000 lub 6 000 000 V, albo być niższe lub wyższe. Specjalistom znanych jest wiele urządzeń do napromieniowania folii. Napromieniowanie przeprowadza się zazwyczaj dawką do około 20 Mrad, najczęściej dawką około 1-20 Mrad, a korzystnie dawką około 2-12 Mrad. Napromieniowanie przeprowadzić moZna dogodnie w temperaturze pokojowej, choć można to również wykonywać w wyższych lub niższych temperaturach, np. od 0 do 60*C.

Folię z wałka, o następującym składzie poszczególnych warstw: KBS1/E0W2/PESMG4/E0W2/KBS1 napromieniowano dawkami od 1 do 7,0 Mrad zwiększanymi kolejno o 0,5 Mrad stosując układ do napromieniowania wiązką elektronów. Małek umieszczono następnie na stanowisku do ręcznego pakowania ze zgrzewaniem na ciepło, stosując gorący prętowy przecinak o temperaturze 135*C oraz wkład zgrzewający o regulowanej temperaturze, po czym oceniano łatwość obcinania przy pakowaniu produktów na tackach. Wszystkie próbki napromieniowane dawką od 1 Mrad do około 5,0 Mrad dały się przy pakowaniu łatwo przecinać (patrz tabela 3). W zakresie od 5,5 do 7,0 Mrad zdolność do przecinania była przypadkowa do niezadawalającej. Należy zwrócić uwagę, że w miarę wzrostu dawki napromieniowania zwiększa się skurcz folii, co może również wpływać na zmniejszenie się zdolności do cięcia.

Oceniano również próg przepalania dla każdego poziomu dawki opakowując w pojedyńczą warstwę próbki folii dno tacki z pianki 20S zawierającej blok 0,23 kg. Opakowaną tackę umieszczano następnie na 1 s na gorącej wkładce utrzymywanej w różnych temperaturach, po czym tackę usuwano i oceniano jej przepalanie się. Wyniki podane w tabeli 3 wykazują wpływ różnych dawek promieniowania na odporność na przepalanie. Wielkości w nawiasach odnoszą się do czasu przebywania 10 s w 149° bez przepalania. Wyniki te wykazują również, że progowe napromieniowanie dawką 4,5 Mrad zapewnia uzyskanie zgrzewalności i odporności cieplnej zbliżonej do PCW.

Tabela 3

Folia napromieniowana wiązką elektronów

Dawka	Cięcie gorącym prętem	Przybliżony próg przepalania folii w ciągu 1 s (*C)
1	dopuszczalne	110-116
2	dopuszczalne	121-127
3	dopuszczalne	127-132
3,5	dopuszczalne	132-138
4,0	dopuszczalne	138-143
4,5	dopuszczalne	(> 149)
5,0	dopuszczalne	O1M)
5,5	nieznaczne	( > 149)
6,0	nieznacznie niedopuszczalne	( > 149)
6,5	niedopuszczalne	( > 149)
7,0	niedopuszczalne	(>149)

Cztery wałki folii napromieniowano również promieniami w procesie obróbki wykończeniowej, w celu dokonania podobnej oceny. Wpływ dawki na zdolność do przecinania oraz próg przepalania folii podano w tabeli 4. Reakcja próbek na promieniowanie Yjest zupełnie inna niż reakcja próbek na napromieniowanie wiązką elektronów. Na podstawie tych pomiarów można stwierdzić, te próbki Y-napromieniowane nie wykazują odporności na przepalanie ani zdolności do cięcia zaobserwowanej w przypadku próbek napromieniowanych wiązką elektronów.

166 738

Tabela 4 Folit Y-napromieniowane

DawOa (Mzap)	Cięcit gozącym pwzWem	Pzzybliżgny pzóg pzztpalaniz folii w ciąge 1 s (*C)
2	popetzłzalze	110-116
4	pop^z^z^t	121-127
6	Popetzłzalze	121-127
8	popetzczzlnt z mzieatzyt zaiaazWtm się na gbwokzit niż e innych peóbtO	132-138

Poatryńczt waztWay folii z zewzzWzzzych i atanęWezzych części z OażPtgo z 4 wałOów -ζζpzomieniowanyłh gaizięWo woOół WzctO z pianOi zęwieezżąłych bloO 0,45 Og, unitszczono na 10 s na wOłaPct Po zgzztwzzia nz ggzącg w zóżnych WemptwaWιezch, po czyt PoOonano gcmy pzztpalazia. WyniOi octny pzztPsWzwiozo w Wzbtli 5. W pzzypzPOe kawOi 2 i 4 Mzap nit ezysOeat się leb osiąga ziewitlOą gppgwngru nz pzzepzlzzit, zitzaltżzit ok ι^ζ^ζ podzenia pzóbOi. Pzzy PawOach 6 i 8 Mzap ezysOdat się znaczny azeotW okpoznorci na tezepzlazίe wt wnzWzze leb w zkztniii azaOa w pozównanie z aazsWwzmί ztwzęWzzzymί. Oznacza Wo ltpszą zgzztwzlzośU folii.

Tabela 5

Analiza Y-napeomwtziowaziz Rzcznit paOowazt WacOi 4S z bloOami 0,45 Og

WazsWwy	DawOa	Pzóg pezepalenia w ciąge 10 s, *C
zeazęWzzzt	2,0	110-116
wtwnzWzzze	2,0	110-116
ztwnęWzzzt	4,0	116-121
wtwzzWzznt	4,0	127-132
ztazzWzzze	6,0	116-121
wtwzzWzzze	6,0	116-166
		171-177 pzzy 1 s
ztwzzWwzze	8,0	143-149
wtwnzWezze	8,0	> 171

JaOOolwitO wynalaztO ιżawziozo w oprzcie o OonOeeWze pezyoazpy, klz tptłżzlίsWów zeozιmizt łt aesW, żt PoOozzU można licznych mokyfiOacai wyzzlzzOι btz wy^oCz^ia pozz atgo itWoWz i zaOzes obazWy zztWzzeżeziaπli.

TaO np. zggkzie z zlWezzaWyazym eozaiązazitm pożeryńłzą waztWwz PEBMG można sOltaeU, btzporztknio leb za pomocą polimezyłzztż waztWwy Oleagweż, z poatryńczą aawtWwą z Oopglίmtzι sWyeeze z beWakieztm, z ayOoezysWaziem aePztgg z ιazaziozyłh sposobów, w ctle ιzytOaziz folii o OozzysWnta gzebości poziżeż oOoło 25 pt.

Claims

1. WitlgwazsWwgwa folia gzitnWgwana kweOitzenOgwg leb gzitnWgwaza pzztkt wszysWOit JtkngOiawezOgno, znamienna Wyt, że zawitza wazsWwz zPzenWgwą z polieWyleze o bazdzc tałta źęsWorci, kwit wzwsWwy zean¢Wzznt, Oażkz z Oopolittze sWyztne z beWaPienet i ewenWealnie zatękczacza, gzaz kwit waztWay poiwtPnWe, z OWózych Oażka wiążt aawsWwz wPzenWgaą z okpowitknią aawsWwą zeanzWzzzą, z pglimtzyczneźg Oltje.

2. folia według zastrz.1, znamienna wiera 0,1-6% zmiękczacza.

3. Folia wtkłeg zasWzz.l, nych wynosi poniżtj 1,0 pm.

4. Folia zasWzz.l, nych sWanowi poniżtj 4% całOgwiWta gzebości folii.

5. Folia wtkłeg zasWzz.l, znamienna politWyltn g bazkzo tałtj źZsWgści, OWóetgo atOaźziO płynięcia pzztk ayWaozzezWtm titszanOi wynosi nit więcta niż 10 g/10 tineW.

6. Folia wtkłeg zesWzz.1, znamienna Wym, żt jaOo aawtWaz zkztnigwą zawitza politWyltn g bazkzo tałtj gęsWgrci, OWóztgg sWosentO atOaźnWOów płynięcia (I21/I2 P pzzer wyWwgwztnitt titszanOi wynosi co naatnitj 40.

7. Folia wtkłeg zasWzz.1, znamienna Wym, żt zawitza waesWwy pokkant sitciowenie.

8. WieloazesWwgwa gzitnWoaana folia, znatienna Wym, żt zawitza p^zwsz^ wazsWwę z pglietyltne o bazkzo tałtj ggztości oozz drzeg warsaww prz yziyOjona do pi erwszej aa OWózą tWazgwi Ogpglimee sWyzeze z bbtadienem.

9. Folia wt^eg zasWwz.8, znamienna Wym, żt kzega aaetWwa pzzyOltjona jtsW btzpgrztpzio ko pitzwtzea waztWwy.

10. Folia wt^eg zatWez.8, znamienna Wym, żt kzega waztWwa pzzyOltjona jtsW kg pWtzatzta azetWwy za potocą politteyczztgo Oltje otakzoztźg tizkzy pitzwszą i kzegą waztWaq.

11. Folia wt^eg zatWez.8, znamWezza tnitj niż 8% człOowCWta gzeborci folii.

12. Folia wtkłeg zasWez.8, znamienna waniu.

tym, że grubości d^giej stanowi

Wym, żt zawitza azesWay pokkant etitcio

13. Folia «^^c^^c^g zastzz.8, znamZznr8 ty je jrpi watzwraę swwz rzę wewreΓa politWyltn o bazpzo tałta gzsWgrci, OWóetgg w^ęźniO płynięcia pzztk wyWaozztziem tittzanOi wynosi nit wię^a niż 10 g/10 tineW.

14. Folia według zastrz.8, znaannara ty Bż ża 0rpw waszwraa swwsrzę wewreΓa politWylm 0 bzz^o ita^a gzsWgrci, OWΰetgo tWotuzeO wsOaźzWOóa płynizcia (I21F2 P peztp wyawgzztnitm mietzanOW wynosi co neatnita 40.

15. Sposób wyWaaezazia pglimtzyczzta folii oeWtzWoaaneż Pwe0itzez0oag leb oeienWowanta pzzePe aszysWOim w Jtpzyt OiezuzOu, znamienny Wym, żt współwyWłacza się pWezwtzy tWwunień w0pp u ooWewyyenn u o Zz^o o aata j dru gi i trze ci strurni ed sto pu polimeΓyzznegg Oltae gzaz czwazWy i piąWy strurnirrt steru kopolimeru styreru z buradZtnew; wytłzcra się sWzutienit sWopów pzztz pitzrłitzigaą głowicz WzO, żt pWtzaszy tWzetiert sWope sWangwi aazsWwz CzoPOoaą pwokuOWe wyWłeczenie, e sWzetitnWt sWope czwezWy i piąWy sWanowią ztwnzWzzzt pow^zzc^ nit wspóaayWaęłzaztgg wyzobe; wgzpmułheże się wyWłoczoną folię na ggzącg; 0gzzeaa się zgzptet chęną ne goząco fgliz ko WttpezęWewy wyższta ok ata WttρezęWuzy ozienWgwanWę; Oitzeat się 0źwzęt ną fgliz pzztz pieeaszy ztsWew walców rcWsOaaąłyłh; pgnoanie zgzpmełhuat siz gozącą zozkrnechaną folię z ayOgzzysWanitm WtchniOi wgzPmechWaęzię pzchtzza, pzzy czyt pęłhezz zozkrnecheat się ze166 738 równo w kierunku wzdłużnym jak i w kierunku poprzecznym w przypadku wytwarzania folii orientowanej dwukierunkowo, albo pęcherz rozciąga się w kierunku wzdłużnym, zasadniczo bez rozciągania w kierunku poprzecznym w przypadku wytwarzania folii orientowanej przede wszystkim w jednym kierunku; oraz zgniata się ponownie rozdmuchaną folię w drugim zestawie walców ściskających.

16. Sposób według zastrz.15, znamienny tym, że wytłoczoną folię dodatkowo poddaje się sieciowaniu.

17. Sposób według zastrz.15 albo 16, znamienny tym, że wytłoczoną folię dodatkowo poddaje się napromieniowaniu.