Przedmiotem wynalazku jest nechanizm napedowy struga z kolem lancuchowym do lan¬ cucha 1 walem napedoweym kola lancuchowego, przy czym kolo lancuchowe ma jarzmo wtórne, a wal napedowy jarzmo pierwotne, przy tworzeniu polaczenia ciernego jarzmo wtórne ma wspólny z jarzemem pierwotnym, biegnacy naokolo pierscieniowy rowek o przekroju stozkowym, a jarz¬ mo pierwotne ma rozmieszczone na obwodzie, zbiezne z pierscieniowym rowkiem otwory o przek¬ roju kolowym pod sworznie leczece, przy czym sworznie leczece sa klinowane w rowku piers¬ cieniowym przez stozkowe lby sworzni. W jarzmie pierwotnym usytuowany jest swobodnie ulo¬ zony pierscien o powierzchni klinowej, wspólpracujacej ze stopami sworzni, których stoz¬ kowe lby wykonane sa Jako segmenty cierne, zamocowane na sworzniach laczacych, przy czym pierscien ten przesuwany jest w kierunku promieniowym za pomoca pierscienia dociskowego* Znany jest mechanizm napedowy struga, w którym polaczenie cierne, ewentualnie jego elementy polaczeniowe cechuje niskie zuzycie, poniewaz na sworznie laczace z jednej, a na stozkowe lby sworzni z drugiej strony zastosowane zostaly rózne materialy. Podczas gdy w przypadku sworzni laczacych podstawowe znaczenie maja wlasnosci wytrzymalosciowe, w przypadku stozkowych lbów sworzni istotny jest wspólczynnik tarcia oraz wlasnosci cierne.Miedzy segmentami ciernymi przewidziany jest luz, aby przednie krawedzie segmentów cier¬ nych w trakcie slizgania sie po sobie elementów polaczenia ciernego nie dawaly efektu skrawania. Dzieki centralnemu obciazeniu segmentów ciernych, w wyniku wcisniecia sworzni laczacych w rowek pierscieniowy, obszary krawedziowe segmentów ciernych podlegaja mniej¬ szemu obciazeniu. Prowadzi to do beczkowatego odksztalcenia segmentów ciernych, a w nas¬ tepstwie do wygiec w obszarze krawedziowym. W ten sposób w znacznym stopniu zahamowany jest proces zacierania sie segmentów ciernych w rowku pierscieniowym, a co za tym idzie, w istotnym stopniu zostaje zmniejszone tempo ich zuzycia.2 146 401 Celem wynalazku jest skonstruowanie mechanizmu napedowego strugarki, w który* poleczenie cierne odznacza sie Miekki* chwytem przy ruzruchu oraz równomierne redukcje sil dla unikniecia przeciezen.Zadanie to wynalazek spelnia w przypadku mechanizmu napedowego struga znanego typu dzieki temu, ze segmenty cierne maje z obu stron sworzni leczecych promieniowe szczeline, wyciete w kierunku obwodowym, o zalozonej szerokosci i glebokosci - te ce¬ chy wynalazku powoduje, ze strefy krawedziowe segmentów ciernych se stosunkowo lekko obciezone, podczas gdy centralne obciezenie segmentów ciernych, wcisnietych w rowek pierscieniowy, jest stosunkowo duze, poniewaz jednostkowy nacisk powierzchniowy segmen¬ tów ciernych wzrasta od poczetku do konca szczeliny, a nastepnie w kierunku obszaru srodkowego segmentów. W wyniku tego w trakcie rozruchu mechanizmu napedowego struga uzy¬ skiwany jest niejako kontrolowany poslizg, tak ze tarcie dynamiczne przechodzi równo¬ miernie w tarcie statyczne.Przy uwzglednieniu faktu, ze przez poleczenie cierne ewentualnie przez jego jarz¬ mo pierwotne i wtórne przepuszczana jest kepiel olejowa, wystepuje praktycznie slizga¬ nie po oleju, przez co maksymalne sily zostaje zredukowane do wlasciwych wartosci. W nastepstwie powyzszego wyeliminowane jest zatarcie segmentów ciernych, pomimo tego wy¬ stepuje jednak wystaraczajeca sila poleczenia ze stalym wspólczynnikiem tarcia. Zjawis¬ ko slizgania po oleju wynika z malego obciezenie segmentów ciernych w obszarze szczeli¬ ny promieniowej, tak ze moze sie tam utworzyc az do konca szczeliny, po obu stronach seg¬ mentów ciernych, klin olejowy, malejecy wraz ze wzrostem jednostkowego nacisku powierz¬ chniowego. W ten sposób unika sie wystepujecego zazwyczaj wysychania segmentów ciernych i poleczenia ciernego przykladowo po dlugim postoju maszyny. W efekcie poleczenie cierne w mechanizmie wedlug wynalazku charakteryzje sie wyjetkowo niskim zuzyciem i optymalnym sposobem dzialania-w tym wlasnie widoczne se istotne zalety wynalazku.W konkretnym przykladzie wykonania szerokosc promieniowej szczeliny wynosi od 1,0 mm do 1,3 mm, korzystnie 1,2 mm, natomiast srednia glebokosc promieniowej szczeliny wynosi od 10 mm do 13 mm, korzystnie 11 mm, przy sredniej dlugosci segmentu ciernego od 55 mm do 60 mm. Segmenty cierne wykonane se z reguly z materialu odpornego na scieranie, przykladowo stall chromowo-manganowej albo z zeliwa zabielanego. Mozliwe jest równiez zastosowanie spieku grafitowo-brezowego.Przednio wynalazku uwidoczniono w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia mechanizm napedowy struga w widoku, w czesciowym.przekroju osiowym, fig. 2 - mechanizm struga w pólwidoku pólprzekroju wzdluz linii A-A na fig. 1, fig. 3 - - segment cierny fig. 1.Na figurze 1 przedstawiono mechanizm napedowy struga z kolem lancuchowym 1 lan¬ cucha 1 walem napedowym 2, kola lancuchowego 1, przy czym kolo lancuchowe 1 ma jarzmo wtórne 3, a wal napedowy 2 Jarzmo pierwotne 4. Jarzmo wtórne 3 ma w ramach tworzenia poleczenia ciernego wspólny z jarzmem pierwotnym 4, biegnecy naokolo pierscieniowy ro¬ wek 5 o przekroju stozkowym, podczas gdy jarzmo pierwotne 4 ma rozmieszczone na obwo¬ dzie, zbiezne z pierscieniowym rowkiem 5 otwory 6 o przekroju kolowym, pod sworznie le- czece 7. Sworznie leczece 7 klinowane se przy pomocy stozkowych lbów sworzni 7 w rowku pierscieniowym 5. W tym celu swobodnie ulokowany w jarzmie pierwotnym 4 centrujecy pier¬ scien 9 z plaszczyzne klinowe 11, wspólpracujece ze stopami sworzni 10, moze byc prze¬ suwany promieniowo przy pomocy pierscienia dociskowego 12. Stozkowe lby wworzni 7 wyko¬ nane se w postaci segmentów ciernych 8, zamocowanych na sworzniach leczecych 7 /fig. 2/.Segmenty cierne 8 maje z obu stron sworzni leczecych 7 biegnece w kierunku obwodowym promieniowe szczeliny 13 o zalozonej szerokosci B i glebokosci T /fig. 3/. Zazwyczaj sze¬ rokosc B promieniowej szczeliny 13 wynosi od 1,0 mm do 1,3 mm, natomiast glebokosc T promieniowej szczeliny 13 wynosi od 10 mm do 13 mm, przy sredniej dlugosci segmentu ciernego od 55 mm do 60 mm. Dzieki temu jednostkowy nacisk powierzchniowy na segmenty cierne 8 wzrasta w kierunku konca szczeliny 13 i w tym obszarze moge tworzyc sie kliny olejowe tak, ze w przypadku przeciezen dochodzi do równomiernej redukcji maksymalnych sil w wyniku slizgania po oleju az do uzyskania wlasciwych wartosci 1 zostanie zachowana wystarczajeca sila poleczenia.146 401 3 Zastrzezenie patentowe Mechanizm napedowy struga z kolem lancuchowym do lancucha struga 1 walem napedowym do kola lancuchowego, przy czym kolo lancuchowe ma jarzmo wtórne, a wal napedowy jarzmo pierwotne, i przy tworzeniu poleczenia cirnego jarzmo wtórne ma wspólny z Jarzmem pier¬ wotnym, biegnacy naokolo rowek pierscieniowy o przekroju stozkowym, a Jarzmo pierwotne ma rozmieszczone na obwodzie, zbiezne z rowkiem pierscieniowym otwory o przekroju kolowym pod sworznie polaczeniowe, przy czym sworznie polaczeniowe z lbami stozkowymi sa klino¬ wane w rowku pierscieniowym za pomoce zamocowanego.swobodnie pierscienia centrujacego majecego powierzchnie klinowe, wspólpracujaca, ze stopami sworzni, przesuwanego wzdluz promienia w jarzmie pierwotnym przy pomocy odpowiedniego pierscienia dociskowego, a stoz¬ kowe lby sworzni wykonane sa w postaci segmentów ciernych, zamocowanych na sworzniach po¬ laczeniowych, znamienny tym, ze segmenty cierne /8/ maja z obu stron sworzni polaczeniowych /7/ promieniowe szczeliny /13/, wyciete w kierunku obwodowym, o zalozonej szerokosci /B/ i glebokosci /T/f przy czym szerokosc /B/ promieniowej szcze¬ liny /13/ wynosi od 1,0 mm do 1,3 mm, korzystnie 1,2 mm, a srednia glebokosc /T/ promie¬ niowej szczeliny /13/ wynosi od 10 mm do 13 mm, korzystnie 11 mm.Fig.l ~1A146 401 Fig.3 L r- -1 - IL .- [_T3 \\ "¦ N\ 6 1 77 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz.Cena 400 zl PL