Przedmiotem wynalazku jest syntetyczny srodek smarowy, przeznaczony do smarowania elementów maszyn i urzadzen pracujacych w wysokiej temperaturze przy znacznych obciaze¬ niach mechanicznych* Znany z polskiego opisu patentowego nr 93 267 srodek smarowy w postaci oleistej, nielotnej i niepalnej cieczy zawiera 77,5-98 czesci wagowych estru kwasu fosforowego, 1,0-19,395 czesci wagowych spienionego polistyrenu, 0,4975-1,5 czesci wagowych naftenianu olowiu, 0,45-1,5 czesci wagowych soli cynkowej kwasu dwubutylotiofosforowego, 0,05-0,1 czesci wagowych benzotriazolu oraz 0,0025-0,005 czesci wagowych oleju metylosilikonowego.Oako estry kwasu fosforowego stosuje sie trójksylenylofosforan, dwufenylokeylenylofosfo- ran, dwuksylenofosforan, dwufenylizopropylofosforan oraz dwufenyloheksylofenylofosforan.Estry alkiloarylofoeforowe nie znalazly szerszego zastosowania jako oleje i srodki sma¬ rowe ze wzgledu na nieodpowiednie wlasciwosci smarowe* Smarnosc ich wyrazona obciazeniem zespawania na aparacie czterokulowym wynosi 1400-1800N. Zwiazki tego typu charakteryzuja sie równiez mala odpornoscia przeciwzetarciowa* Znany z polskiego opisu patentowego nr 127 970 wysokotemperaturowy olej smarowy zawiera 45-99,4% wagowych estru trójarylofosforowego, 0,5-14% wagowych mieszaniny trój-, dwu- i monoarylofosforanów cynku i fenolsnu cynku, 0,1-40J£ wagowych polistyrenu oraz inhibitory korozji i utleniania w postaci trójfenylofosforynu i benzotriazolu oraz olej metylosilikonowy jako srodek antypienny. Zastosowanie dodatku lepkosciowego w postaci po¬ listyrenu zwieksza efektywnie lepkosc oleju bez ujemnego wplywu na wskaznik lepkosci lecz w przypadku smarowania przelotowego i pod wplywem wysokiej temperatury prowadzi do odkla¬ dania sie go na powierzchniach smarowych co zwieksza znacznie opory tarcia i powoduje koniecznosc czestego czyszczenia tych powierzchni* 144 9052 144 905 Celen wynalazku jest wyeliminowanie tych wad, a zadaniem technicznym Jest opraco¬ wanie skladu srodka smarowego charakteryzujacego sie wysoka odpornoscia termiczna, niska odparowywalnoscia, wysoka smamoscie, wysokim wskaznikiem lepkosci 1 dobrymi wlasciwos- ^CiCfti entyutleniajecymi, antykorozyjnymi i antyzatarciowymi. tfet Iteh osiagnieto wedlug wynalazku przez wytworzenie syntetycznego srodka smaro¬ wego, który zawiera 50-99,8% wagowych estru o ogólnym wzorze 1, polialkllenogllkolu i wyzszych kwasów tluszczowych zawierajacych 12-24 atomów wegla, w którym R1 oznacza reszte kwasowa kwasu tluszczowego, R2 - H lub CH_ lub CH.CHL, a n wynosi 50-140, 0-49,8% wagowych estru trójarylofosforowego o ogólnym wzorze 2, 0-7,5% wagowych mieszaniny trójarylofosforanu cynku o ogólnym wzorze 3, dwuarylofosforanu cynku o ogólnym wzorze 4, mo- noarylofosforanu cynku o ogólnym wzorze 5 1 fenolanu cynku o ogólnym wzorze 6, korzystnie gdy udzial tych skladników wystepuje w proporcji 3i2:l,5:l, a we wzorach 2-6 R~, R., Rc o- 3 4 5 znaczaja wodór lub rodnik alkilowy zawierajacy 1-9 atomów wegla lub rodnik izoalkilowy za¬ wierajacy 3-9 atomów wegla, 0,2-2,5% wagowych znanych inhibitorów utleniania i korozji, ko¬ rzystnie dwufenyloaminy, butylofenolu, benzotriazolu. Syntetyczny srodek smarowy odznacza sie wysoka stabilnoscia termiczna, wysoka smarnoscia oraz odpornoscia korozyjna i przeciw- zatarciowa.Syntetyczny srodek smarowy, w przykladowym wykonaniu wedlug wynalazku, zawiera 50-99,8% wagowych estru, o ogólnym wzorze 1, polialkilenoglikplu i wyzszych kwasów tluszczowych zawierajacych 12-24 atomów wegla, w którym R* oznacza reszte kwasowa kwasu tluszczowego, Rg-H lub CH2 lub CH CH-, a n wynosi 50-140, 0-49,8% wagowych estru trój- arylofosforowego o ogólnym wzorze 2, gdzie R~, R., R- oznaczaja wodór lub rodnik alki¬ lowy zawierajacy 1-9 atomów wegla lub rodnik izoalkilowy zawierajacy 3-9 atomów wegla* Udzial estru trójarylofosforowego o ogólnym wzorze 2 poprawia stabilnosc ter¬ miczna srodka smarowego i wplywa na jego lepkosc* Zwiekszenie udzialu tego skladnika obniza lepkosc srodka bez ujemnego wplywu na pozostale jego wlasciwosci. Srodek smarowy zawiera 0-7,5% wagowych mieszaniny trójarylofosforanu cynku o ogólnym wzorze 3, dwuary- lofosforanu cynku o ogólnym wzorze 4, monoarylofosforanu cynku o ogólnym wzorze 5 i fe¬ nolanu cynku o ogólnym wzorze 6, gdzie R3, R.f R5 oznaczaja jak we wzorze 2.Skladniki te maja wplyw na poprawe wlasciwosci smarnosciowych srodka smarowego bez wplywu na inne jego wlasciwosci* Korzystnie, gdy udzial tych skladników wynosi 3:2:1,5:1* Odpornosc na utlenianie i procesy korozji uzyskuje sie przez wprowadzenie 0,2-2,5% wagowych znanych inhibitorów korozji, korzystnie dwufenyloaminy, butylofenolu, benzotriazolu. Srodek smarowy wytwarza sie przez wymieszanie komponentów w temperaturze pokojowej do uzyskania jednorodnosci. Smarnosc srodka smarowego mierzona obciazeniem zes- pawania kulek w aparacie czterokulowym, w zaleznosci od jego skladu wynosi 2000-2500N* Wynalazek wyjasniaja nizej podane przyklady, które nie ograniczaja zakresu jego stosowa¬ nia.Przyklad 1. 80 kg estru polipropylenoglikolu o srednim ciezarze czastecz¬ kowym 3750 i kwasu oleinowego, 15 kg estru trój-p-oktylofenylofosforowego, 1,5 kg trój-p- -oktylofenylofosforanu cynku, 1 kg dwu-p-oktylofenylofosforanu cynku, 0,75 kg mono-p-ok- tylofenylofosforanu cynku, 0,5 kg fenolanu cynku, 1 kg dwufenyloaminy, 0,25 kg benzotria¬ zolu.Otrzymany srodek smarowy ma lepkosc 185 mm /s/50 C i charakteryzuje sie nieznacz¬ nymi zmianami lepkosci przy zmianie temperatury - wskaznik lepkosci wynosi 215, wysoka temperatura zaplonu wynoszaca 256 C, wysoka odpornoscia na dzialanie obciazen, gdyz zatar¬ cie kulek testowych w aparacie czterokulowym nastepuje dopiero przy obciazeniu 2500N oraz wysoka odpornoscia na procesy utleniania, rozkladu termicznego, niska odparowywalnoscia 1 dobrymi wlasciwosciami antykorozyjnymi# P rzyk lad 11. 97,5 kg estru polipropylenoglikolu o srednim ciezarze czas¬ teczkowym 3000 i kwasu stearynowego, 2 kg dwufenyloaminy, 0,5 kg butylofenolu* Srodek smarowy ma lepkosc 212 mm /s/50°C i charakteryzuje sie wysokim wskaznikiem lepkosci wynoszacym 230, wysoka temperatura zaplonu wynoszaca 256°C, dobrymi wlasciwos¬ ciami przeciwzuzyciowymi, gdyz zatarcie kulek testowych w aparacie czterokulowym nastepuje dopiero przy obciazeniu 2000N, oraz wysoka stabilnoscia termiczna i odpornoscia na procesy korozji.144 905 3 Zastrzezenie patentowe Syntetyczny srodek 9marowy, zawierajecy ester kwasów tluszczowych oraz ewentualnie dodatki poprawiajece smarnosc, inhibitory korozji i utleniania, znamienny tym, ze zawiera 50-99,8** wagowych estru o ogólny* wzorze 1, pollalkller.ogllkolu i wyz¬ szych kwasów tluszczowych zawierajecych 12-24 atomów wegla, w którym R± oznacza reszte kwasowe kwasu tluszczowego, R2 - H lub CH^ lub CHgCHg, a n wynosi 50-140, 0-49,8% wagowych estru trójarylofosforowego o ogólny* wzorza 2, 0-7,5% wagowych Mieszaniny trójarylofosfora- nu cynku o ogólny* wzorze 3, dwuarylofosforanu cynku o ogólnym wzorze 4, monoarylofoaforanu cynku o ogólnym wzorze 5 1 fenolanu cynku o ogólnym wzorze 6, korzystnie gdy udzial tych skladników wystepuje w proporcji 3:2:1,5:1, a we wzorach 2-6 R3, RA$ Rg oznaczaje wodór lub rodnik alkilowy zawierajecy 1-9 atomów wegla lub rodnik izoalkllowy zawierajecy 3-8 atomów wegla oraz zawiera 0,2-2,5% wagowych znanych inhibitorów utleniania 1 korozji, ko¬ rzystnie dwufenyloaoiny, butylofenolu, benzotriazolu.R.COO ¦CA—CH-f-OOCR, R. -in WZÓR 1 o=p-\- J3 WZÓR 2 Zn=P-\- WZOR 3144 905 WZÓR U WZÓR 5 WZÓR 6 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz.Cena 400 zl PLThe subject of the invention is a synthetic lubricant intended for the lubrication of elements of machines and devices operating at high temperature and with significant mechanical loads * The lubricant known from the Polish patent description No. 93 267 in the form of an oily, non-volatile and non-flammable liquid contains 77.5-98 parts Phosphoric acid ester, 1.0-19.395 parts by weight of expanded polystyrene, 0.4975-1.5 parts by weight of lead naphthenate, 0.45-1.5 parts by weight of zinc salt of dibutyl phosphoric acid, 0.05-0.1 parts by weight Benzotriazole and 0.0025-0.005 parts by weight of methylsilicone oil. Phosphoric acid esters include triphylene phosphate, diphenylkylene phosphate, diphenylene phosphate, diphenyl isopropylphosphate, and diphenylhexylphenylphosphate. Their lubricity is expressed by the welding load on the apparatus four ball is 1400-1800N. Compounds of this type are also characterized by low anti-abrasion resistance * High-temperature lubricating oil known from the Polish patent description No. 127 970 contains 45-99.4% by weight of triarylphosphorus ester, 0.5-14% by weight of a mixture of zinc and phenol tri, di- and monoaryl phosphates Zinc, 0.1-40% by weight of polystyrene and corrosion and oxidation inhibitors in the form of triphenylphosphite and benzotriazole and methyl silicone oil as an anti-foaming agent. The use of a viscous additive in the form of polyglene increases the viscosity of the oil effectively without adversely affecting the viscosity index, but in the case of through lubrication and under the influence of high temperature, it causes its deposition on the lubricating surfaces, which significantly increases the frictional resistance and necessitates frequent cleaning of these surfaces. * 144 9052 144 905 The aim of the invention is to eliminate these drawbacks, and the technical task is to develop a lubricant composition characterized by high thermal resistance, low evaporation, high smear, high viscosity index and good antioxidant, anti-corrosive and anti-corrosive properties. Iteh tfet was achieved according to the invention by preparing a synthetic lubricant which contains 50-99.8% by weight of an ester of general formula I, polyalkylene glycol and higher fatty acids containing 12-24 carbon atoms, in which R1 is the acid residue of the fatty acid, R2 - H or CH_ or CH.CHL, and n is 50-140.0-49.8% by weight of a triarylphosphorus ester of general formula 2, 0-7.5% by weight of a mixture of zinc triarylphosphate of general formula 3, zinc diarylphosphate of general formula 4 , zinc monoarylphosphate of the general formula 5 and zinc phenate of the general formula 6, preferably when the proportion of these components is 3i2: 1.5: 1, and in the formulas 2-6 R R., R., Rc 0-4 They are hydrogen or an alkyl radical containing 1-9 carbon atoms or an isoalkyl radical containing 3-9 carbon atoms, 0.2-2.5% by weight of known oxidation and corrosion inhibitors, preferably diphenylamine, butylphenol, benzotriazole. The synthetic lubricant is distinguished by high thermal stability, high lubricity and corrosion and anti-seize resistance. The synthetic lubricant, in an exemplary embodiment according to the invention, contains 50-99.8% by weight of ester, of general formula 1, polyalkylene glycol and higher fatty acids containing 12-24 carbon atoms, where R * is the acid residue of the fatty acid, Rg-H or CH2 or CH CH-, and n is 50-140.0-49.8% by weight of a triarylphosphoric ester of general formula 2, where R ~, R., R- denote hydrogen or an alkyl radical containing 1-9 carbon atoms or an isoalkyl radical containing 3-9 carbon atoms * The proportion of a triarylphosphoric ester of the general formula 2 improves the thermal stability of the lubricant and affects its viscosity * Increasing the proportion of this component lowers the viscosity of the agent without adversely affecting its other properties. The lubricant comprises 0-7.5% by weight of a mixture of zinc triarylphosphate of general formula III, zinc diaryl phosphate of general formula IV, zinc monoarylphosphate of general formula V and zinc phenolate of general formula 6, where R3, Rf and R5 are as follows: in formula 2, these components improve the lubricant's lubricating properties without affecting its other properties * Preferably the proportion of these components is 3: 2: 1.5: 1 * Resistance to oxidation and corrosion processes is obtained by introducing 0, 2-2.5% by weight of known corrosion inhibitors, preferably diphenylamine, butylphenol, benzotriazole. The lubricant is prepared by mixing the components at room temperature until homogeneous. The lubricant lubricity measured by the welding load of the balls in a four-ball apparatus, depending on its composition, is 2000-2500N * The invention is explained by the following examples, which do not limit the scope of its application. Example 1.80 kg polypropylene glycol ester with an average molecular weight 3750 and oleic acid, 15 kg of tri-p-octylphenylphosphoric ester, 1.5 kg of zinc tri-p-octylphenylphosphate, 1 kg of zinc di-p-octylphenylphosphate, 0.75 kg of zinc mono-p-octylphenylphosphate, 0 5 kg of zinc phenate, 1 kg of diphenylamine, 0.25 kg of benzotriazole. The obtained lubricant has a viscosity of 185 mm / s / 50 ° C and is characterized by slight changes in viscosity with temperature change - viscosity index is 215, high flash point amounting to 256 ° C, high load resistance, because seizure of the test balls in the four-ball apparatus occurs only at a load of 2500N and high resistance to oxidation processes, thermal decomposition, low volatility and good anti-corrosion properties # Example 11. 97.5 kg polypropylene glycol ester with an average molecular weight of 3000 and stearic acid, 2 kg diphenylamine, 0.5 kg butylphenol * The lubricant has a viscosity of 212 mm / s / 50 ° C and has a high viscosity index of 230, a high flash point of 256 ° C, good anti-wear properties, as the seizure of the test balls in a four-ball apparatus occurs only at a load of 2000N, and high thermal stability and resistance to corrosion processes. 144 905 3 Disclaimer patent Synthetic 9 lubricant, containing fatty acid ester and possibly additives improving lubricity, corrosion and oxidation inhibitors, characterized by the fact that it contains 50-99.8% by weight of ester of general formula 1, polyglycol and higher fatty acids containing 12-24 carbon atoms where R ± is the acid residues of the fatty acid, R2 - H or CH CH or CHgCHg, anw is 50-140.0-49.8% by weight of triarylphosphorus ester of general formula 2, 0-7.5% by weight of mixtures of zinc triarylphosphate of general formula 3, zinc diaryl phosphate of general formula 4, zinc monoaryl phosphate of general formula 5 l of zinc phenate of the general formula 6, preferably when the proportion of these components is in the proportion of 3: 2: 1.5: 1, and in the formulas 2-6 R3, RA $ Rg is hydrogen or an alkyl radical containing 1-9 carbon atoms or an isoalkyl radical containing 3-8 carbon atoms and contains 0.2-2.5% by weight of known corrosion oxidation and corrosion inhibitors, preferably diphenyloin, butylphenol, benzotriazole. R..COO. CA — CH-f-OOCR, R. -in PATTERN 1 o = p - \ - J3 PATTERN 2 Zn = P - \ - PATTERN 3144 905 PATTERN U PATTERN 5 PATTERN 6 Printing studio of the Polish People's Republic. Mintage 100 copies Price PLN 400 PL