PL139384B1 - Wood preserving agent - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest srodek ochrony drewna, lozpuszczony w wodzie, w którym baze toksyczna stanowia nieorganiczne zwiazki fluoru, boru, potasu, sodu i fosforu.Stosowanie wyzej wymienionych zwiazków nieorganicznych do produkcji srodków ochrony drewna jest znane, zwlaszcza zwiazków fluoru i boru. Do najbardziej znanych zwiazków stosowa¬ nych w ochronie drewna naleza: fluorek sodowy, fluorek potasowy, fluorokrzemian cynkowy, kwasny fluorek potasowy, kwasny fluorek amonowy, fluoroboran amonowy. Zwiazki fluoru byly stosowane w ochronie drewna samodzielnie (fluorek sodowy), z reguly stanowia one nadal i stanowily skladniki produkowanych srodków ochrony drewna. Znane srodki ochrony drewna — sole Wolmana zawieraly obok zwiazków fluoru takze zwiazki chromu (sole U), zwiazki chromu i arsenu (sole UA, sole Uli). Równiez produkowane sa srodki oparte na kwasnych fluorach.Stosowanie zwiazków boru do ochrony drewna zblizone jest do zakresu stosowania zwiazków7 fluoru. Srodki ochrony drewna sole Bolidena, Wolmanit CB opisany w patencie NRD nr 54100, Synpregnit CBZ, Soltox R-12 zawieraja w swoim skladzie zwiazki boru. Srodki ochrony drewna zawierajace fluorki lub kwasne fluorki i zwiazki chromu posiadaly zdolnosc utrwalenia sie po nasyceniu, w wyniku tworzenia sie w drewnie zwiazków trudnorozpuszczalnych w wodzie. Podob¬ nymi cechami charakteryzowaly sie srodki zawierajace, poza wymienionymi zwiazkami, zwiazki boru. Tworzenie sie w drewnie zwiazków trudnorozpuszczalnych w wodzie z udzialem chromu i fluoru badz chromu i boru, bezposrednio po nasyceniu, uniemozliwialo dalsza penetracje chromu w glab drewna, a takze obecnosc chromu uniemozliwiala penetracje fluoru i boru-, nawefw drewno o wysokiej wilgotnosci. Glebokosc wnikania tych srodków waha sie od 2 do 4mm w drewno powietrzno suche i od 4 do 6 mm w drewno o wyzszej wilgotnosci, przy bezcisnieniowych metodach nasycenia.Srodki ochrony drewna oparte na kwasnych fluorkach (np. Improsol) wnikaly do drewna na istotnie wieksza glebokosc w porównaniu do preparatów wyzej omówionych i charakteryzowaly sie zdolnoscia do dalszej penetracji w glab drewna po wykonaniu zabiegu impregnacji. Jednak z zaimpregnowanego drewna, w czasie sezonowania, wydzielaly sie duze ilosci gazowego fluorowo¬ doru H2F2, bardzo szkodliwego dla srodowiska. W konsekwencji drewno po nasyceniu impregna¬ tem nlezalo sezonowac przez okres okolo 12 tygodni przed wbudowaniem do budynku.2 139384 « Z patentu polskiego nr 122 102 znany jest srodek ochrony drewna zawierajacy kwasny fluorek potasowy, chlorek sodowy, chlorek potasowy, fosforan potasowy dwuzasadowy oraz substancje powierzchniowo czynne z grupy estrów. Srodek ten w czasie sezonowania wykazuje jednak szereg wad, a zwlaszcza wydzielanie duzych ilosci gazowego fluorowodoru bardzo szkodliwego dla srodowiska oraz zmniejszenie toksycznosci w czasie spowodowane wydzielaniem fluorowodoru.Glównymi wadami srodków ochrony z udzialem chromu i fluoru badz chromu i boru byly: wnikanie na mala glebokosc, brak zdolnosci do penetracji w drewnie po przesyceniu i trwala zmiana zabarwienia drewna.Celem wynalazku jest opracowanie srodka ochrony drewna skutecznie zabezpieczajacego drewno i materialy lignocelulozowe przed dzialaniem mikroorganizmów i owadów, a nie wplywa¬ jacego szkodliwie na srodowisko i nie barwiacego drewna.Srodek ochrony drewna wedlug wynalazku sklada sie z pieciu skladników nieorganicznych: kwasnego fluoru potasowego, fosforanu potasowego dwuzasadowego, czteroboranu sodowego, lub kwasu ortoborowego, chlorku sodowego lub potasowego i substancji powierzchniowo czyn¬ nych. Srodek ochrony drewna charakteryzuje sie tym, ze zawiera 35-65 czesci wagowych kwasnego fluorku potasowego, 1-45 czesci wagowych chloru sodowego lub potasowego, 1-25 czesci wago¬ wych czteroboranu sodowego lub kwasu ortoborowego, 5-25 czesci wagowych fosforanu potaso¬ wego dwuzasadowego, 0-1 czesci wagowch substancji powierzchniowo czynnych. W wymienionym skladzie zwiazki te nie byly dotychczas stosowane jako srodki ochrony drewna.Wprowadzenie do omawianego srodka substancji powierzchniowo czynnych z grupy estrów stwarza mozliwosc zwiekszania glebokosci wnikania do drewna. W srodku ochrony drewna wedlug wynalazku chlorek sodowy mozna czesciowo lub calkowicie zastapic chlorkiem potaso¬ wym, a czteroboran sodowy mozna czesciowo lub calkowicie zastapic kwasem ortoborowym.Srodek stosuje sie w postaci 5-15% roztworu.Srodek ochrony drewna wedlug wynalazku charakteryzuje sie glebokim wnikaniem do drewna powietrzno suchego i wilgotnego, nie wplywa szkodliwie na srodowisko, poniewaz nie wydziela gazowego fluorowodoru, nie zmienia naturalnego koloru drewna. Ponadto bardzo dobrze rozpuszcza sie w wodzie i jestiezwonny. Przeprowadzone badania porównawcze srodka wedlug wynalazku i srodka ochrony drewna opisanego w patencie nr 122 102 daly nastepujace wyniki: Zawartosc skladników kwasny fluorek potasowy fosforan potasowy dwu¬ zasadowy chlorek potasowy czteroboroan sodowy Glebokosc wnikania w drew¬ no oznaczona wedlug PN-75/C-04901 przy wilgotnosci 18% przy wilgotnosci 28% Wydzielanie gazowego flu¬ orowodoru oznaczona meto¬ da komorowa po 1 dniu po 14 dniach Dzialanie korozyjne na szklo okienne po 1 dniu po 56 dniach srodek wedlug wynalazku ^ 47% 15% 17% 21% 3,0mm 1.1,Omm 0,000 mg/m3 0,000 mg/m3 0% 0% srodek wedlug pa tentu nr 122 102 47% 15% 38% 0% 3,5mm 7,0mm - . 0,720mg/m3 0,615mg/m3 100% 100% Srodek wedlug wynalazku wyróznia sie zdolnoscia do dalszej penetracji po nasyceniu na drodze dyfuzji. Przy skladowaniu zaimpregnowanego drewna w warunkach uniemozliwiajacych zmiane139384 3 wilgotnosci drewna, glebokosc wnikania srodka w drewno powietrzno suche zwieksza sie okolo 100%, a drewno o wyzszej wilgotnosci o ponad 100%. W bezcisnieniowych metodach impregnacji i przy wykorzystaniu procesów dyfuzji, stosujac srodek wedlug wynalazku mozna uzyskac jego wnikniecie na glebokosc ponad 20 mm. Srodek wedlug wynalazku skutecznie zabezpiecza mate¬ rialy lignocelulozowe i drewno przed niszczacym dzialaniem mikroorganizmów^ jednoczesnie charakteryzuje sie silnym oddzialywaniem toksycznym wobec owadów — technicznych szkodni¬ ków drewna. Dzieki odpowiedniemu doborowi zwiazków chemicznych srodka i scisle okreslonej ilosci kazdego skladnika opracowano srodek ochrony drewna zawierajacy kwasne fluorki o neutralnym oddzialywaniu na srodowisko.Srodek wedlug wynalazku jest blizej przedstawiony w przykladach wykonania.Przyklad I. Do nasycenia drewna powietrzno suchego stosuje sie 10% roztwór wodny nastepujacych skladników: — 39 cz. w. kwasnego fluorku potasowego — 45 cz. w. chlorku potasowego — 4 cz. w. czteroboranu sodowego — 11 cz. w. fosforanu potasowego dwuzasadowego — 1 cz. wodorosiarczanu etylu Przyklad II. Do nasycenia wilgotnego drewna stosuje sie 15% roztwór wodny nastepujacych skladników: — 32 cz. w. kwasnego fluorku potasowego — 38 cz. w. chlorku sodowego — 6 cz. w. kwasu ortoborowego — 23 cz. w. fosforanu potasowego dwuzasadowego — 1 cz. w. octanu etylu Przyklad III. Do nasycenia drewna powietrzno suchego stosuje sie 5% roztwór wodny nastepujacych skladników: — 35 cz. w. kwasnego fluorku potasowego — 25 cz. w. czteroboranu sodowego — 25 cz. w. fosforanu potasowego dwuzasadowego — 15 cz. w. chlorku potasowego Przyklad IV. Do nasycenia drewna wilgotnego stosuje sie 15% roztwór wodny nastepuja¬ cych skladników: — 45 cz. w. kwasnego fluorku potasowego — 40 cz. w. chlorku sodowego — 9 cz. w. kwasu ortoborowego — 5 cz. w. fosforanu potasowego dwuzasadowego — 1 cz. w. octanu etylu Zastrzezenie patentowe Srodek ochrony drewna zawierajacy kwasny fluorek potasowy, chlorek sodowy, i/lub chlorek potasowy, fosforan dwuzasadowy, nieorganiczne zwiazki boru oraz ewentualnie substancje powierzchniowo czynne z grupy estrów, znamienny tym, ze stanowi go kompozycja 35-65 czesci wagowych kwasnego fluorku potasowego, 1-45 czesci wagowych chlorku sodowego i/lub potaso¬ wego, 1-25 czesci wagowych czteroboranu sodowego i/lub kwasu ortoborowego. 5-25 czesci wagowych fosforanu potasowego dwuzasadowego i 0-1,0 czesci wagowej substancji powierzch¬ niowo czynnej z grupy estrów. PL

Claims (1)

1. Zastrzezenie patentowe Srodek ochrony drewna zawierajacy kwasny fluorek potasowy, chlorek sodowy, i/lub chlorek potasowy, fosforan dwuzasadowy, nieorganiczne zwiazki boru oraz ewentualnie substancje powierzchniowo czynne z grupy estrów, znamienny tym, ze stanowi go kompozycja 35-65 czesci wagowych kwasnego fluorku potasowego, 1-45 czesci wagowych chlorku sodowego i/lub potaso¬ wego, 1-25 czesci wagowych czteroboranu sodowego i/lub kwasu ortoborowego. 5-25 czesci wagowych fosforanu potasowego dwuzasadowego i 0-1,0 czesci wagowej substancji powierzch¬ niowo czynnej z grupy estrów. PL