Przedmiotem niniejszego wynalazku jest sposób zwijania splotów lin stalo¬ wych, które to sploty skladaja sie z trój¬ katnej duszy, zwinietej z drutów stalo¬ wych i otoczonej równiez drutami stalo- wemi. Spoisób wedlug wynalazku polega na nadawaniu duszy przekroju trójkatne¬ go zapomoca wytwarzania skretu osiowe¬ go w drutach stalowych otaczajacych rdzen z miekkiego materjalu, przyczem ten osio¬ wy skret samych drutów jest tak dobrany, ze równowazy naprezenia drutów, wywo¬ lane zwijaniem, to jest tak zwanym na- kretem, dzieki czemu dusza w stanie go¬ towym nie zmienia samoczynnie nadanej jej postaci.Stalowe druty, z których sklada sie du¬ sza, moga byc zamienione przez cienkie linki druciane.Znane sploty o trójkatnych duszach wykonywane byly w ten sposób, ze dusza byla splatana z trzech par drutów stalo¬ wych, przyczem kazda para tych drutów byla utworzona przez uprzednie zwiniecie ze soba kazdych dwóch drutów. Tylko w ten sposób mozna bylo otrzymac dusze trójkatna, i mogla sie ona skladac tylko z szesciu drutów. Jednak w tak splecionej duszy druty traca okolo 20% swej wy¬ trzymalosci. Przy zwijaniu drutów bezpo¬ srednio nie udawalo sie otrzymac prze kroju trójkatnego, gdyz sila nakretu zwi-nieta juz dusza przybierala postac o prze- kEoju^krag|^yj Sj^tfsób "wcdlug* wynalazku pozwala na zwiniecie duszy z wiecej niz szesciu dru¬ tów, np. z dziewieciu drutów otaczajacych rdzen z miekkiego matefjalu, za który sluzyc moga np. trzy druty zelazne lub sznur konopny.Dusza, wykonana wedlug wynalazku z wiekszej ilosci drutów, jest oczywiscie bardziej gietka, i wykazuje w porównaniu ze znanemi z szesciu /drtitów spleeionemi duszami wieksza wytrzymalosc, posiada¬ jac jeszcze i te zalete, ze przy tej samej srednicy otrzymuje sie o 4% wiekszy prze¬ krój materjalu.Stosownie do wynalazku przy zwijaniu splotu, to jest przy pokrywaniu duszy na¬ stepna warstwa drutów stalowych, stosu¬ je sie nieznaczne rozkrecanie duszy, po¬ wodujac wydluzenie skoków zwojów du¬ szy.Stosownie do sposobu wedlug wyna¬ lazku uwidocznione jest splatanie na zala¬ czonym rysunku, gdzie fig. 1 przedstawia przekrój liny ze splotów o duszach sklada¬ jacych sie z szesciu drutów, wykonanej znanym sposobem; fig. 2 — przekrój liny, wykonanej wedlug wynalazku ze splotów o duszach, skladajacych sie z dziewieciu drutów stalowych; fig. 3 — schematyczny, perspektywiczny widok maszyny, wytwa¬ rzajacej dusze; fig. 4 — powiekszony prze¬ krój wzdluz IV—IV na fig. 3 i fig. 5 — przekrój powiekszony wzdluz V—V na fig. 3.Na fig. 1 uwidoczniono znana line, skladajaca sie z szesciu splotów. Wewnatrz kazdego splotu znajduje sie dusza o trój¬ katnym przekroju, skladajaca sie z sze¬ sciu drutów stalowych 1, zakreskowanych na rysunku. Dusza otoczona jest warstwa stalowych drutów 2, na której znajduje sie nastepna warstwa drutów 3. Dusza zwi¬ nieta jest w ten sposób, ze najpierw zwi¬ niete sa druty 1 po dwa ze soba, a nastep¬ nie trzy pary, juz zwinietych ze soba po¬ szczególnych drutów 1, zwiniete sa w jed¬ na calosc o szesciu drutach 1.Na fig. 2 uwidoczniony jest przyklad wykonania liny sposobem wedlug wyna¬ lazku, skladajacej sie z szesciu splotów.Kazdy splot sklada sie z duszy wykona¬ nej z dziewieciu stalowych drutów 4, na¬ winietych na rdzeniu, skladajacym sie z trzech miekkich zelaznych drutów 5, oraz .warstwy stalowych drutów 2 pokrywaja¬ cych dusze i nastepnej warstwy stalowych drutów 3 o wiekszej srednicy.Zwijanie duszy oraz splotów odbywa sie zapomoca maszyny, uwidocznionej na fig. 3. W ramce 6 osadzone sa trzy bebny 7, na których nawiniete sa druty zelazne 5, odwijajace sie z bebnów 7 w miare na¬ wijania sie gotowej duszy 8 na beben 9.Bebny 7 zaopatrzone sa w hamulec (nie- pokazany na rysunku) w tym celu, aby druty 5 byly stale naprezane. Druty 5 przechodza poprzez srodek kól 10 i 11, które osadzone sa na wspólnym wale (nie- pokazanym na rysunku dla jasnosci). Wal ten wydrazony jest wewnatrz, aby druty 5 mogly przechodzic przez to wydrazenie.Pomiedzy kolami 10 i 11 znajduje sie dziewiec ramek 12, zaopatrzonych w osie 13 (na rysunku dla jasnosci pokazana jest tylko jedna ramka), które umieszczone sa blizej krawedzi kól i osadzone obrotowo w tych kolach 10 i 11. W kazdej ramce 12 osadzony j'est obrotowo beben 14, na któ¬ rym jest nawiniety stalowy drut 4. W kole 11 znajduje sie dziewiec otworów, w któ¬ rych obracaja sie wydrazone czopy osi 13.Przez te wydrazenia w osiach 13 przecho¬ dza druty 4. Podczas gdy kola 10 i 11 ob¬ racaja sie wokolo swych srodków, bebny 14 opisuja zgodnie z niemi drogi koliste.Jednoczesnie zapomoca przekladni 15, zlozonej z kól zebatych, ramka 12 wraz z bebnem 14 obraca sie dookola osi 13 w przeciwnym kierunku.Z drutów 4, przez owijanie sie ich do- — 2 —okola zelaznych drutów 5, wytwarza sie dusza 8, przyczem zwijanie sie drutów zelaznych 5 i stalowych 4 odbywa sie jednoczesnie w jednem miejscu.Druty 4 odwijaja sie z bebnów 14 w miare nawijania sie gotowej duszy 8 na b^ben 9, przyczem bebny te zaopatrzone sa w hamulec podobnie, jak bebny 7.Skrecanie duszy 8 odbywa sie wskutek przepuszczania drutów 5 i 4 przez trój¬ katnie ustawione zaciski 16, umocowane w dowolny sposób np. na tarczy 17, obra¬ cajacej sie z szybkoscia obrotowa dosto¬ sowana do wielkosci skoku zwojów. Uzu¬ pelnieni trójkatnej postaci duszy 8 od¬ bywa sie zapomoca walcowania jej przez krazki lub watki 18, umocowane w dowol¬ ny sposób na obracajacej sie tarczy 19.Walki 18 sa dociskane ze znaczna sila do powierzchni duszy 8.Ramka 6 obraca sie dookola osi X—Y z taka szybkoscia obrotowa w stosunku do posuwu gotowej duszy 8, aby tworzace rdzen druty 5 zwijaly sde w zwoje srubo¬ we o dlugosci skoku np. 300 mm. Jedno¬ czesnie kola 10 i 11 obracaja sie z szybko¬ scia obrotowa cztery razy wieksza, aby na kazdy skok zwojów rdzenia tworzylo sie cztery skoki zwojów stalowych drutów 4, otaczajacych rdzen.Ramki 12 obracaja sie na osiach 13 w przeciwnych kierunkach niz nastepuje obrót kól 10 i 11. Gdyby os 13 miala taka sama ilosc obrotów co kola 10 i 11 ^ to dru¬ ty 4 nie podlegalyby skreceniu w stosunku do swej wlasnej osi geometrycznej. Sto¬ sownie do wynalazku przekladnia 15 jest tak dobrana, ze na kazde n!p. dziesiec obro¬ tów kól 10 i 11 nastepuje jednoczesnie jedenascie obrotów osi 13. Dzieki temu na kazdej dlugosci skoku zwoju drutu 4 drut zostaje skrecony w stosunku do swej osi geometrycznej o jedna dziesiata czesc obro¬ tu, czyli o 36°. Naprezenia wewnetrzne wywolane tern skreceniem powoduja daz¬ nosc do skrecania calej duszy 8 zgodnie z jej zwojami, podczas gdy przez zwinie¬ cie duszy 8 powstaja w stalowych dru¬ tach 4, wskutek ich zgiecia w kierunku po¬ przecznym do ifch osi geometrycznef, na¬ prezenia, zwane nakretem, powodujace daznosc do rozkrecania sie calej duszy.Skret nadawany drutom w stosunku do ich wlasnej osi jest tak dobrany, ze te dwie przeciwne daznosci wzajemnie sie równo¬ waza; Dzieki temu wyrównowazeniu staje sie mozliwem utrzymanie w gotowej du¬ szy przekroju trójkatnego przy zastoso¬ waniu wiekszej ilosci drutów stalowych 4.Przez utworzenie trójkatnej duszy o- trzymuje sie sploty o przekroju w postaci bardziej zblizonej do trójkata, co bardzo dodatnio wplywa na liny, które przy wyko¬ naniu splotów wedlug niniejszego wyna¬ lazku wykazuja w praktyce znacznie wiek¬ sza wytrzymalosc. PL