Przedmiotem wynalazku jest separator elektrod w akumulatorze elektrycznym dla plaskich, zasad¬ niczo pionowych elektrod plytkowych, zawieraja¬ cych dwa krawedziowe izolacyjne czlony w postaci litery „U".Znane sa separatory wykorzystywane w akumu¬ latorach zasadowych z plaskimi elektrodami, zlo¬ zone z luznych pretów usytuowanych pomiedzy plytkowymi elektrodami o róznej biegunowosci i umieszczonych w pionowych rowkach na bocz¬ nych powierzchniach plytkowych elektrod. Izola¬ cyjne prety sa umieszczone w swoich rowkach do¬ piero po zestawieniu ukladu elektrodowego zlozo¬ nego z umieszczonych naprzemian dodatnich i ujemnych elektrod. Odbywa sie to recznie i po¬ chlania wiele czasu i kosztów.Znane sa separatory zlozone z ramy i zamoco¬ wanych do niej pretów, która to rame wstawia sie pomiedzy kazda elektrode plytkowa, podczas zestawiania w uklad elektrodowy. Ten sposób izo¬ lacji jest równiez czasochlonny, przy czym ramy izolacyjne sa kosztowne i stosunkowo ciezkie.Znane sa plytkowe izolatory w postaci torby al¬ bo worka nakladane na elektrode, jednak nie na¬ daja sie one do stosowania w akumulatorach za¬ sadowych, poniewaz stanowia zbyt duza przeszko¬ de dla cyrkulacji elektrolitu wewnatrz akumula¬ tora.Znane sa równiez separatory w postaci siatko- 10 15 20 wych elastycznych obudów z materialu izolacyj¬ nego nalozonych na kazda elektrode o tej samej biegunowosci w ukladzie elektrodowym. Obudowa zlozona jest z dwu grup pretów wzajemnie przeci¬ najacych sie. Jedna grupa ma prety pionowe utrzy¬ mywane razem przez prety drugiej grupy usytuo¬ wane pod katem wzgledem nich. Ze wzgledu na duza ilosc pochylonych pretów, takie obudowy izo¬ lacyjne pochlaniaja niepotrzebnie duzo materialu.Nie pozwalaja one równiez na swobodne opadanie zanieczyszczen wydzielajacych sie ewentualnie z plytkowych elektrod, nawet jesli pochylone prety sa ciensze niz prety pionowe i moze nastapic osa¬ dzanie sie zanieczyszczen na pretach miedzysek- cyjnych.Celem wynalazku jest zaprojektowanie separa¬ tora taniego w wytwarzaniu, majacego mozliwie maly ciezar, umozliwiajacego swobodna cyrkulacje elektrolitu wokól plytkowych elektrod, dajacego sie dobrze zamocowac do elektrod, umozliwiajace¬ go swobodne ulatnianie sie gazów, które moga wy¬ dzielic sie podczas dzialania akumulatora oraz swo¬ bodne opadanie zanieczyszczen wydzielajacych sie ewentualnie z elektrod bez niebezpieczenstwa utwo¬ rzenia mostków z zanieczyszczen i latwego do dopasowania do elektrod.Wedlug wynalazku krawedziowe izolacyjne czlo¬ ny sa utrzymywane razem przez zasadniczo pozio¬ ma dolna tasme w dolnych czesciach krawedziowych 116 6343 116 634 4 izolacyjnych czlonów i przez dwie równolegle, za¬ sadniczo poziome górne tasmy w górnych czesciach krawedziowych izolacyjnych czlonów i co najmniej jeden izolacyjny pret równolegly do krawedzio¬ wych izolacyjnych czlonów usytuowanych pomie¬ dzy kazda górna tasma i dolna tasma. W ten spo¬ sób utworzona jest pomiedzy krawedziowymi izo¬ lacyjnymi czlonami, dolna tasma, górnymi tasma¬ mi i izolacyjnymi pretami przestrzen dla plaskiej, zasadniczo pionowej plytkowej elektrody.Dolna tasma jest korzystnie usytuowana na srod¬ ku, ponizej przestrzeni dla plytkowej elektrody, a jej grubosc jest mniejsza niz szerokosc tej prze¬ strzeni. W ten sposób ewentualne zanieczyszczenia opadajace w* dól z glyikowej elektrody nie osadza¬ ja sie na separatorze i nie powoduja powstawania mostków pradowych pomiedzy elektrodami.Grubosc" Hwu górnycji tasm jest korzystnie mniej¬ sza -iuz..gnibQs£. izolacyjnych pretów, co umozliwia swobodne ulatnianie sie gazów, które moga wy¬ dzielac sie podczas dzialania akumulatora, zwlasz¬ cza podczas jego rozladowywania.Izolacyjne prety po obu stronach przestrzeni dla plytkowej elektrody sa usytuowane parami albo dokladnie przeciwlegle wzgledem siebie albo prze¬ suniete w bok wzgledem siebie, w pierwszym przy¬ padku uzyskuje sie zabezpieczenie przed zwarciem w akumulatorze jesli elektrody dodatnie w czasie uzytkowania ulegaja specznieniu, co czesto ma miejsce. W drugim przypadku korzystnie, zadna czesc elektrody nie jest narazona na calkowite za¬ blokowanie przez izolacyjne prety, poniewaz elek¬ trolit ma zawsze calkowity dostep do elektrody z jednej lub z drugiej strony, niezaleznie od pre¬ tów.Dalsze zabezpieczenie przed blokujacym dziala¬ niem pretów izolacyjnych na plytkowe elektrody stanowi fakt, ze boki krawedziowych izolacyjnych czlonów maja na zewnatrz wystepy okreslajace od¬ leglosc wzgledem równoleglej przyleglej plytkowej elektrody po zamontowaniu w akumulatorze elek¬ trycznym. Wówczas izolacyjne prety nie dzialaja jak elementy odleglosciowe, ale stanowia jedynie zabezpieczenie przed zwarciem, jesli elektrody do¬ datnie ulegna specznieniu.Separator stanowi pojedyncza monolityczna ca¬ losc korzystnie z tworzywa sztucznego odlewanego wytryskowe W zwiazku z tym izolacyjne prety maja korzystnie trapezoidalny przekrój poprzecz¬ ny o podstawie skierowanej ku przestrzeni dla plytkowej elektrody. Po skurczeniu sie tworzywa sztucznego, prety w separatorze odsuwaja sie od siebie, poczawszy od srodka, tak ze separator moze byc latwo sciagniety z rdzenia formy po uformo¬ waniu. W ten sposób separator jest równiez latwo nakladany na plytkowa elektrode podczas zestawie¬ nia ukladu elektrodowego w akumulatorze.Pasowanie separatora jest bardzo latwe, ponie¬ waz separator jest nakladany na kazda plytkowa elektrode o tej samej biegunowosci od dolu elek¬ trody az do zatrzymania dolnej tasmy separatora przez dolna krawedz elektrody. Po odizolowaniu w ten sposób calego ukladu elektrodowego, separa¬ tory sa mocowane za pomoca wyzlobienia w tasmie zacisnietej wokól ukladu. Material separatora sta¬ nowi korzystnie tworzywo sztuczne takie, jak poli¬ propylen, polietylen albo polioctan. Materialy te plywaja w elektrolicie zwykle stosowanym w aku¬ mulatorze zasadowym, jednak, jesli nawet jeden z separatorów nie jest dokladnie zamocowany przez tasme, nie zostanie on uniesiony w góre, poniewaz jest on zatrzymywany przez dolna tasme separa¬ tora docisnieta do dolnej krawedzi plytkowej elek¬ trody.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladach wykonania na rysunku, na którym fig, 1 przedstawia separator wedlug wynalazku, w wi¬ doku z boku, fig. 2 — separator w czesciowym przekroju wzdluz linii 2—2 z fig. 1, 3 — fragment separatora w przekroju wzdluz linii 3—3 z fig. 1 i 2, w powiekszeniu, fig. 4 — fragment separato¬ ra w przekroju wzdluz linii 4—4 z fig. 1, w po¬ wiekszeniu, fig. 5 — fragment separatora w prze¬ kroju wzdluz linii 5—5 z fig. 1, w powiekszeniu, fig. 6 — fragment separatora z fig. 5, w innym przykladzie wykonania i fig. 7 — czesc ukladu elektrodowego z zastosowaniem separatora wedlug wynalazku, w przekroju.Separator 10 (fig. 1.2) zawiera dwa, zasadniczo pionowe krawedziowe izolacyjne czlony 12, 14 w ksztalcie litery „U" przystosowane do obejmo¬ wania pionowych bocznych krawedzi plaskiej, za¬ sadniczo pionowej plytkowej elektrody. Krawedzio¬ we izolacyjne czlony 12, 14 sa podtrzymywane ra¬ zem w swoich dolnych czesciach 16, 18 przez za¬ sadniczo pozioma dolna tasme 20 i w swoich gór¬ nych czesciach 22, 24 przez dwie, zasadniczo po¬ ziome górne tasmy 26, 28.Równolegle do krawedziowych izolacyjnych czlo¬ nów 12, 14 umieszczonych jest kilka izolacyjnych pretów 30 laczacych dolna tasme 20 z górnymi tasmami 26, 28. W ten sposób pomiedzy krawe¬ dziowymi izolacyjnymi czlonami 12, 14, dolna tas¬ ma 20, górnymi tasmami 26, 28 i izolacyjnymi pre¬ tami 30 utworzona jest przestrzen dla plaskiej, za¬ sadniczo pionowej plytkowej elektrody. Ilosc izo¬ lacyjnych pretów 30 jest rózna w zaleznosci od wielkosci akumulatora, w którym bedzie zastoso¬ wany oddzielacz 10.Dolna tasma 20 jest usytuowana korzystnie na srodku, ponizej przestrzeni dla plytkowej elektro¬ dy. Grubosc a dolnej tasmy 20 (fig. 3) jest mniej¬ sza niz szerokosc b przestrzeni dla plytkowej elek¬ trody. Dla uzyskania tej róznicy, izolacyjne prety 30 zmieniaja korzystnie swój kierunek wzgledem dolnej tasmy 20, w punkcie 32, w poblizu miejsca polaczenia z tasma 20.Grubosc c górnych tasm 26, 28 (fig. 4) jest ko¬ rzystnie mniejsza niz grubosc d izolacyjnych pre¬ tów 30.Izolacyjne prety 30 (fig. 5) sa usytuowane para¬ mi, dokladnie przeciwlegle wzgledem siebie po obu stronach przestrzeni dla plytkowej elektrody.W innym przykladzie wykonania (fig. 6), izolacyj¬ ne prety 30 po jednej stronie przestrzeni sa prze¬ suniete w bok wzgledem pretów 30 po drugiej stronie.Korzystnie, boki krawedziowych izolacyjnych 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 605 116 634 G czlonów 12, 14 w ksztalcie litery „U" maja wy¬ stepy 34 w postaci grzbietów (fig. 1 i 2). Wystepy 34 moga byc równiez uformowane jako mniej albo bardziej regularne brylki albo temu podobne. Ko¬ rzystnie wystepy 34 maja ostre zakonczenia. Wów¬ czas material separatora 10 jest przystosowany do uginania sie na pewna wielkosc pod wzgledem wy¬ wieranego nacisku tak, ze zakonczenia wystepów 34 moga zostac w pewnym stopniu odksztalcone.Jesli separator 10 jest wytwarzany przez formo¬ wanie wtryskowe jako calosc, który to sposób jest odpowiedni do tego celu, korzystnym jest gdy izo¬ lacyjne prety 30 maja trapezoidalny przekrój po¬ przeczny (fig. 5 i 6). Wówczas prety 30 maja w swoim kierunku poprzecznym niewielka krzy¬ wizne, co ulatwia zdjecie separatora 10 z rdzenia formy, co jest niezbedne przy wytwarzaniu sepa¬ ratora 10 jako jednej czesci.Separator 10 wedlug wynalazku jest przystoso¬ wany do uzycia jako izolator w ukladach elektrod dla akumulatorów elektrycznych.Uklad elektrody (fig. 7) zawiera ujemne elektro¬ dy plytkowe 36 i usytuowane pomiedzy nimi do¬ datnie plytkowe elektrody 38. Separator 10 wedlug wynalazku jest umiejszczony wokól kazdej dodat¬ niej plytkowej elektrody 38. Uklad jest utrzymy¬ wany razem za pomoca tasmy 40 metalowej albo z tworzywa sztucznego. Po zamocowaniu razem ukladu, tasma 40 jest zaciskana az do uzyskania prawidlowego wymiaru e. Ostre wystepy 34 wów¬ czas sie uginaja, tak ze kompensowane za wszyst¬ kie tolerowane róznice w plytkowych elektrodach, i w oddzielaczach. Izolacyjne prety 30 sa swobodne i nie wywieraja nacisku na plytkowe elektrody pozostawiajac miejsce dla przeplywu elektrolitu pomiedzy elektrodami, stanowia one jednak ochro¬ ne przed zwarciem miedzy elektrodami w przy¬ padku ich ewentualnego specznienia.Zastrzezenia patentowe 1. Separator elektrod w akumulatorze elektrycz¬ nym dla plaskich, zasadniczo pionowych elektrod plytkowych, wytworzony z materialu izolacyjnego i zawierajacy dwa krawedziowe izolacyjne czlony w postaci litery „U", znamienny tym, ze krawe¬ dziowe izolacyjne czlony (12, 14) sa utrzymywane razem przez zasadniczo pozioma dolna tasme (20) w dolnych czesciach (16, 18) czlonków (12, 14), przez dwie równolegle, zasadniczo poziome górne tasmy (26, 28) w górnych czesciach (22, 24) czlonów (12, 14) i co najmniej jeden izolacyjny pret (30) rów¬ nolegly do krawedziowych izolacyjnych czlonów (12, 14), usytuowany pomiedzy kazda górna tasma (26, 28) i dolna tasma (20), tworzac pomiedzy kra¬ wedziowymi izolacyjnymi czlonami (12, 14), dolna tasme (20), górnymi tasmami (26, 28) i izolacyjny¬ mi pretami (30) przestrzen dla plytkowej elektro¬ dy, przy czym dolna tasma (20) jest usytuowana na srodku, ponizej przestrzeni dla plytkowej elek¬ trody, a jej grubosc (a) jest mniejsza niz szerokosc (b) tej przestrzeni, zas grubosc (c) górnych tasm (26, 28) jest mniejsza niz grubosc (d) izolacyjnych pretów (30). 2. Seperator wedlug zastrz. 1, znamienny tym ze izolacyjne prety (20) po obu stronach przestrze¬ ni dla plytkowej elektrody sa usytuowane parami dokladnie przeciwlegle wzgledem siebie. 3. Separator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze izolacyjne prety (30) po obu stronach prze¬ strzeni dla plytkowej elektrody sa przesuniete w bok wzgledem siebie. 4. Separator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze boki krawedziowych izolacyjnych czlonów (12, 14) maja na zewnatrz wystepy (34) okreslajace od¬ leglosc wzgledem równoleglej przyleglej plytkowej elektrody po zamontowaniu w akumulatorze elek¬ trycznym. 5. Separator wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stanowi pojedyncza monolityczna calosc ko¬ rzystnie z tworzywa sztucznego odlewanego wtry¬ skowo. 6. Separator wedlug zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienny tym, ze izolacyjne prety (30) maja tra¬ pezoidalny przekrój poprzeczny o podstawie skie¬ rowanej d]a plytkowej elektrody. 10 15 20 25 30 35116 634 Fig. 7 Fig. 2 Fig.5 20, ¦30 •30 Fig.6 r30 30 (20 Fig.7 i e I 1 ^v m rrrrrrr&rrfrJA m wuuapypjA ___j M y7777777M V%ft IWWYrY^ 1 30 4tfJ DN-8, z. 986/82 Cena 100,— zl *?4 "36 H3& I-/0 \36 \-38 —JO -36 PL PL PL PL PL PL PL PL