Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie amor¬ tyzujace o wysokiej zdolnosci do pracy z wstepnie sprezona masa elastromeru.Znane dotychczas rozwiazania konstrukcyjne urzadzen amortyzujacych z elastomerem posiada- 5 jace jeden trzon przesuwny wciskajacy sie w ko¬ more ze sprezonym elastomerem charakteryzuja sie sztywnym wchodzeniem trzona w komore ela¬ stomerowa szczególnie w poczatkowej fazie wcis¬ kania trzona, co jest niezbedne dla uzyskania wy- 19 sokiej zdolnosci przejmowania energii ale jest niekorzystne ze wzgledu na nielagodne poczatko¬ we przejmowanie sil zderznych.Aby lagodzic poczatkowe sztywne przejmowanie sil zderznych konieczne jest w tym przypadku 15 stosowanie dodatkowych urzadzen amortyzacji wstepnej, w których poczatkowa sila jest stosun¬ kowo niska a sila koncowa wyzsza, zblizona do poczatkowej sily amortyzujacego urzadzenia ela¬ stomerowego bedacego urzadzeniem amortyzacji 20 glównej.Urzadzenie amortyzacji wstepnej realizowane jest z elementów gumowpch, sprezyn stalowych itp. Róznorodnosc elementów amortyzujacych w urzadzeniach amortyzacji glównej i wstepnej wia- 25 ze sie .przede wszystkim z trudnosciami w uzys¬ kaniu takiej samej trwalosci tych elementów i po¬ woduje zwiekszone wymiary i duzy ciezar calego urzadzenia amortyzujacego.Celem wynalazku jest taka konstrukcja urza- M dzenia amortyzujacego, która w poczatkowej fa¬ zie pracy urzadzenia lagodnie przejmuje sily zderzne a jednoczesnie charakteryzuje sie wysoka zdolnoscia do pracy.Istota wynalazku polega na tym, ze po prze¬ ciwleglej stronie osadzenia znanego trzona przez-' naczonego dla amortyzacji glównej, urzadzenie amortyzujace posiada drugi przesuwny trzon przeznaczony dla amortyzacji wstepnej, którego wymiary sa mniejsze od wymiarów trzona amor¬ tyzacji glównej. Przesuwny trzon amortyzacji wstepnej zanurzony jest w komorze amortyzacji wstepnej, której objetosc jest mniejsza od obje^ tosci komory amortyzacji glównej. Komora amor¬ tyzacji wstepnej jest oddzielona od komroy amor¬ tyzacji glównej przegroda.W odmianie urzadzenia przesuwny trzon amor¬ tyzacji wstepnej i trzon amortyzacji glównej za¬ nurzone sa w jednej wspólnej komorze wypelnio¬ nej elastomerem.Zaleta urzadzenia amortyzujacego wedlug wyna¬ lazku jest to, ze przejmuje ono poczatkowo lagod¬ nie sily i przy stosunkowo malych rozmiarach i ma¬ lym ciezarze posiada wysoka zdolnosc do pracy Przedmiot wynalazku przedstawiony jest w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1, fig. 2 i fig. 3 pokazuja przekrój wzdluzny urzadzenia amortyzujacego z oddzielonymi komo¬ rami amortyzacji wstepnej i amortyzacji glównej, przy czym przesuwny trzon o mniejszych wymia- 116 3233 rach zanurzony jest w komorze amortyzacji wstep¬ nej a przesuwny trzon o wymiarach wiekszych zanurzony jest w komorze amortyzacji glównej, a fig. 4 pokazuje przekrój wzdluzny urzadzenia z przesuwnym trzonem amortyzacji wstepnej i przesuwnym trzonem dla amortyzacji glównej umieszczonych w jednej wspólnej komorze.W przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 1 obudowa 1 posiada komore 2 amortyzacji wstepnej i komore 3 amortyzacji glównej oddzie¬ lone od siebie przegroda 4. Objetosc komory 2 amortyzacji wstepnej J&st^niejsza od objetosci komory 3 amortyzacji glówsiej; W komorze 2 amor¬ tyzacji wstepnej zamknietej prowadnica 5 docisnie¬ ta do obudowy 1 nagwintowanym elementem w postaci nakretk| 6 zanurzony jest przesuwny trzon 7, który jest prowadzony w prowadnicy ^5. Komora 3 amortyzacji glównej zamknieta jest prowadnica 81, która docisnieta jest do obudowy 1 nagwintowa¬ nym elementem w postaci pierscienia 9. W pro¬ wadnicy 8 prowadzony jest przesuwny trzon 10 zanurzony w komorze amortyzacji glównej 3.W przypadku dzialania na urzadzenie amortyzu¬ jace sily sciskajacej przylozonej w osi przesuwnego trzóna 7 i trzona 10, wciskany jest najpierw prze¬ suwny trzon 7 w glab komory 2 amortyzacji wstepnej, poniewaz powierzchnia nacisku trzona 7 - na elastomer znajdujacy sie w komorze 2 sprezania wstepnego jest mniejsza od powierzchni nacisku trzoóa 10 a szczelina 19, przez która przeplywa elastomer podczas zanurzana sie trzona 7 w glab komory 2 amortyzacji wstepnej jest wieksza od szczeliny 20 w komorze 3 amortyzacji glównej.W wiekszej szczelinie opór przeplywu elastomeru jest mniejszy i dlatego sila powodujaca przesu¬ niecie trzona 7 jest mniejsza od sily potrzebnej do przesuniecia trzona 10.Poczatek przesuwania sie trzona 10 nastepuje po calkowitym lub czesciowym wcisnieciu trzona 7, co uzyskuje sie przez odpowiedni dobór wiel¬ kosci fiowierzchni nacisku trzona 7 i trzona 10 na elastomer oraz wielkosci szczeliny 19 i 20, przez które przeplywa elastomer, a takze poprzez dobór odpowiedniego cisnienia wstepnego sprezania elas¬ tomeru w komorze 2 amortyzacji wstepnej i w komorze 3 amortyzacji glównej.Z chwila znikniecia sily sciskajacej nastepuje powrót trzona 10 i trzona 7 w polozenie wyjsciowe spowodowany rozprezaniem sie sprezonego elasto¬ meru w komorze amortyzacji glównej 3 i w komo¬ rze amortyzacji wstepnej ,2.W przykladach wykonania urzadzenia przedsta¬ wionego na fig. 2, fig. 3 i fig. 4 sposób dzialania urzadzenia jest taki sam jak urzadzenia przedsta¬ wionego w przykladzie wykonania na fig. 1 ale inna jest ilosc elementów i odmienne jest ich wy¬ konanie.Na figurze 2 pokazano urzadzenie zlozone z od¬ dzielnej * obudowy 11 w postaci rury, w której znajduje sie komora 3 amortyzacji glównej i prze¬ suwny trzon 10 i z obudowy 12 w postaci garnka z komora 2 amortyzacji wstepnej i przesuwnym 6.323 4 trzonem 7 wkreconej w obudowe 11, przy czym denko 13 obudowy 12 stanowi przegrode miedzy komora 2 amortyzacji wstepnej i komora 3 amor¬ tyzacjiglównej. ' 5 Na figurze 3 uwidoczniono oddzielna obudowe 14 w postaci rury z komora 3 amortyzacji glów¬ nej i przsuwnym trzonem 10, w która wkrecona jest rurowa obudowa 15 z komora 2 amortyzacji wstepnej i przesuwanym trzonem 7 a przegroda 16 10 dociskana obudowa 15 do obudowy 14 oddzielajaca komore 2 amortyzacji wstepnej od komory 3 amor¬ tyzacji glównej jest elementem oddzielnym.Figura 4 przedstawia jednolita obudowe 18, w której znajduje sie jedna wspólna komora 17 dla 15 przesuwnego trzona 7 amortyzacji wstepnej i dla przesuwnego trzona 10 amortyzacji glównej.W przykladach wykonania przedstawionych na fig. 1, fig. 2 i fig. 3 odpowiednia charakterystyke urzadzenia, t.j. wielkosc sily w zaleznosci od ugie- 0 cia uzyskuje sie poprzez dobór wielkosci szczeliny 19 i szczeliny 20 srednicy przesuwnego trzona 7 i przesuwnego trzona 10 oraz poprzez dobór cis¬ nienia wstepnego elastomeru w komorze 2 amor¬ tyzacji wstepnej i w komorze 3 amortyzacji glów¬ nej, przy czym cisnienia w komorze 2 i w komo¬ rze 3 sa odpowiednio zróznicowane.W przykladzie wykonania pokazanym na fig. 4 odpowiednia charakterystyke urzadzenia uzyskuje sie poprzez dobór wielkosci szczeliny 19 i szczeli- ny 20, srednicy przesuwnego trzona 7 i przesuw¬ nego trzona 10 oraz dobór cisnienia wstepnego w komorze 17 bez róznicowania cisnienia dla amor¬ tyzacji wstepnej wzgledem cisnienia dla amorty¬ zacji glównej.Urzadzenie amortyzujace o wysokiej zdolnosci do pracy moze miec szczególne zastosowanie w taborze kolejowym o duzym ciezarze.Zastrzezenia patentowe ii. Urzadzenie amortyzujace do pracy z wstepnie sprezona masa elastomeru zwlaszcza dla pojazdów szynowych, znamienne tym, ze po przeciwleglej stronie osadzenia znanego przesuwnego trzona (10) amortyzacji glównej umieszczonego w prowadnicy (8) osadzony jest w prowadnicy (5) przesuwny trzon (7) amortyzacji wstepnej, którego wymiary sa mniejsze od wymiarów trzona (10). 2. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze przesuwny trzon (7) zanurzony jest w komorze (2) amrotyzacji wstepnej, której objetosc jest mniejsza od objetosci komory (3) amortyzacji glównej. 3. Urzadzenie wedlug zastrz. 1 albo 2, znamien¬ ne tym, ze komora (2) amortyzacji wstepnej od¬ dzielona jest od komory (3) amortyzacji glównej przegroda (4, 13, 16). 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze przesuwny trzon (10) amortyzacji glównej i prze¬ suwny trzon (7) amortyzacji wstepnej zanurzone sa w jednej wspólnej komorze (17) wypelnionej elastomerem. co116 323 10 9 8 3_ 1 4 15 6 7 fig. 1 Rq. Z116 323 fig-3 "V Fig. 4 ' ZGK 5, Btm, zam. 9175 — 105 egz.Cena 100 zl PLThe subject of the invention is a shock absorber with a high ability to work with a pre-compressed elastomer mass. Hitherto known design solutions of elastomer damping devices having one sliding shaft pressing into a wheel with a compressed elastomer are characterized by a rigid entry of the shaft into the gel chamber. ¬stomeric, especially in the initial phase of pressing in the shaft, which is necessary to obtain a high energy absorption capacity, but is disadvantageous with regard to the smooth initial absorption of the colliding forces. In order to attenuate the initial rigid absorption of the force forces, it is necessary in this case to obtain a high energy absorption capacity. the use of additional pre-shock absorption devices, in which the initial force is relatively low and the final force is higher, similar to the initial shock-absorbing force of the elastomeric device which is the main shock-absorbing device. The pre-shock absorption device is made of rubber elements, steel springs and h, etc. The variety of shock-absorbing elements in the main and initial shock-absorbing devices is primarily related to the difficulties in obtaining the same durability of these elements and results in increased dimensions and heavy weight of the entire shock-absorbing device. - Damping brush, which in the initial stage of operation of the device softly absorbs the shock forces and at the same time is characterized by a high working capacity. The essence of the invention consists in the fact that on the opposite side of the seat of the known shaft intended for the main damping, the device the shock absorbers have a second sliding shaft for the initial shock absorption, the dimensions of which are smaller than those of the main shock absorber. The sliding shaft of the initial damper is immersed in the initial damper chamber, the volume of which is smaller than the volume of the main damper chamber. The pre-damper chamber is separated from the main damper by a baffle. In a variant of the device, the sliding pre-damper shaft and the main damper shaft are embedded in one common elastomer-filled chamber. The advantage of the damper according to the invention is that it is that it initially takes up a gentle force and, with relatively small dimensions and low weight, has a high working capacity. The subject of the invention is illustrated by an exemplary embodiment in the drawing, in which Figs. 1, 2 and 3 show a longitudinal section. a damping device with separate chambers of the initial and main damping, where the sliding shaft with smaller dimensions is immersed in the pre-damaging chamber and the sliding shaft with larger dimensions is immersed in the main damper chamber, and Fig. 4 shows longitudinal section of the device with a sliding shaft for shock absorption and a sliding shaft for main shock absorption in one common chamber. In the embodiment shown in FIG. 1, the housing 1 has a pre-damaging chamber 2 and a main damper chamber 3 separated from each other by a partition 4. The volume of the initial damper chamber 2 J < > is greater than the volume of the deep damper chamber 3; In the closed pre-amortization chamber 2, the guide 5 is pressed against the housing 1 by a threaded element in the form of a nut. 6, the sliding shaft 7 is immersed and is guided in a guide ^ 5. The main damper chamber 3 is closed by a guide 81, which is pressed against the housing 1 by a threaded element in the form of a ring 9. The guide 8 guides a sliding shaft 10 immersed in the main damper chamber 3. In the event of an action on the power damper The sliding shaft 7 is pressed into the depth of the pre-cushioning chamber 2, because the pressure area of the shaft 7 on the elastomer in the pre-compression chamber 2 is smaller than the pressure area of the shaft 10 and the gap 19, through which the elastomer flows during the immersion of the shaft 7 into the depth of the pre-damper chamber 2 is greater than the gap 20 in the main damper chamber 3. In the larger gap, the resistance to flow of the elastomer is lower and therefore the force causing the shaft 7 to shift is smaller than the force required for shifting the shank 10. The beginning of shifting the shank 10 occurs after the total or c press-fit of the shaft 7, which is achieved by appropriate selection of the size of the pressure surface of the shaft 7 and of the shaft 10 on the elastomer and the size of the gaps 19 and 20 through which the elastomer flows, as well as by the selection of an appropriate pre-compression pressure of the elastomer in the shock-absorbing chamber 2 As soon as the compressive force disappears, the stem 10 and the stem 7 return to their original position due to the expansion of the compressed elastomer in the main damper chamber 3 and in the preliminary damper chamber, 2. In the examples of the embodiment shown in Figs. 2, 3 and 4, the method of operation of the device is the same as that shown in the embodiment in Fig. 1, but the number of components and their design are different. Figure 2 shows a device composed of a separate casing 11 in the form of a pipe, in which there is a chamber 3 of the main shock absorber and a sliding shaft 10, and the casing 12 in pos a pot tray with a pre-damaging chamber 2 and a sliding stem 7 6, screwed into the housing 11, the bottom 13 of the housing 12 being a partition between the initial damming chamber 2 and the main damper chamber 3. Figure 3 shows a separate casing 14 in the form of a tube with a main damper chamber 3 and a sliding shaft 10, into which a tubular casing 15 with a pre-damper chamber 2 and a sliding shaft 7 are screwed, and a partition 16 10 is pressed against the casing 14 the separating chamber 2 from the main shock absorption chamber 3 is a separate element. Figure 4 shows a unitary casing 18 in which there is one common chamber 17 for the sliding shaft 7 of the initial damping and the sliding shaft 10 of the main damping. in fig. 1, fig. 2 and fig. 3 the corresponding characteristic of the device, i.e. The magnitude of the force depending on the deflection is obtained by selecting the size of the gap 19 and the gap 20 of the diameter of the sliding shaft 7 and the sliding shaft 10, and by selecting the initial pressure of the elastomer in the initial shock absorption chamber 2 and the main shock absorption chamber 3, the pressures in the chamber 2 and in the chamber 3 are correspondingly differentiated. In the embodiment shown in FIG. 4, the corresponding characteristics of the device are obtained by selecting the size of the gap 19 and the gap 20, the diameter of the sliding shaft 7 and the sliding shaft 10 and selection of the pre-pressure in the chamber 17 without differentiating the pressure for the pre-shock pressure versus the pressure for the main shock absorber. A shock absorbing device with high working capacity may be of particular use in a rolling stock with a large weight. Patent claims ii. A damping device for working with a pre-compressed elastomer mass, especially for rail vehicles, characterized in that on the opposite side of the seat of the known sliding shaft (10) of the main damper located in the guide (8), a sliding shaft (7) of the initial damper (7) is embedded in the guide (5) whose dimensions are smaller than those of the shank (10). 2. Device according to claim 2. The method of claim 1, characterized in that the sliding shaft (7) is immersed in the pre-amrotization chamber (2), the volume of which is smaller than the volume of the main damper chamber (3). 3. Device according to claim A partition as claimed in claim 1 or 2, characterized in that the pre-damper chamber (2) is separated from the main damper chamber (3) by a partition (4, 13, 16). 4. Device according to claim 3. The main damper according to claim 1, characterized in that the sliding shaft (10) of the main damper and the sliding shaft (7) of the initial damper are immersed in one common chamber (17) filled with elastomer. co116 323 10 9 8 3_ 1 4 15 6 7 fig. 1 Rq. Z116 323 fig-3 "V Fig. 4 'ZGK 5, Btm, order 9175 - 105 copies Price PLN 100 PL