Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do pe¬ dzenia tuneli tarczami nozowymi, zwlaszcza wy¬ robisk podziemnych o duzej szerokosci, przezna¬ czonych do budowy stacji metra lub ich stropów, zawierajacych ramy podporowe, umieszczone obok siebie, poprzecznie wzgledem kierunku pedzenia tunelu, oraz noze wrebowe, podparte na nich prze¬ suwnie i wysuwane za pomoca silowników hy¬ draulicznych, opartych o te ramy podporowe.Do pedzenia tuneli, sztolni itp. uzywa sie tarcz nozowych, których noze wrebowe sa wysuwane za pomoca oddzielnych silowników hydraulicznych podpartych na wspólnej ramie podporowej, stano¬ wiacej opore dla tych silowników hydraulicznych.Do takich tarcz nozowych nie sa potrzebne zadne inne opory zewnetrzne, w postaci np. obudów tu¬ neli, do podparcia ram podporowych oraz silowni¬ ków hydraulicznych, sluzacych do wysuwania nozy wrebowych.Znane jest tez drazenie, za pomoca tarczy no¬ zowej, wyrobisk, w których ma byc wznoszony sklepiony strop betonowy, przy czym uzyta w tym przypadku tarcza nozowa skrada sie z wielu ram podporowych, umieszczonych obok siebie, po¬ przecznie wzgledem kierunku pedzenia tunelu, sprzegnietych ze soba lancuchem przegubowym i wyposazonych w noze wrebowe, wedlug niemiec¬ kiego opisu ogloszeniowego nr 2407584.Zadaniem wynalazku jest skonstruowanie urza¬ dzenia do pedzenia tuneli tarczami nozowymi, wy- 25 30 2 mienionego na wstepie rodzaju, umozliwiajacego oplacalne pedzenie równiez i szerokich tuneli lub innych wyrobisk tego typu, a równoczesnie zapew¬ niajacego niezawodnosc ciernego podparcia czesci tarczy, sluzacych za opory dla silowników hydrau¬ licznych, nawet w przypadku wystepowania du¬ zych sil wtlaczania.Wedlug wynalazku zadanie to zostalo osiagniete przez to, ze przylegle ramy podporowe tarcz no¬ zowych sa sprzegniete ze soba za pomoca urza¬ dzen kroczacych, korzystnie przesuwników hy¬ draulicznych.Wedlug wynalazku urzadzenie do pedzenia tu¬ neli tarczami nozowymi sklada sie z wielu poje¬ dynczych tarcz nozowych, umieszczonych obok sie¬ bie, poprzecznie do kierunku pedzenia tunelu i wyposazonych w ramy podporowe, które sa tak sprzegniete ze soba za pomoca urzadzen krocza¬ cych, ze w przypadku przemieszczania do przodu jednej ramy podporowej przylegajaca lub przyle¬ gajaca do niej ramy podporowe wraz z ich tar czarni nozowymi tworza opory przeciwstawiajace sie ruchowi posuwowemu. Nie ma wiec obawy o to, ze podczas podciagania ramy podporowej za pomoca silowników hydraulicznych, wspóldzialaja¬ cych z nozami wrebowymi, noze wrebowe dolega¬ jace do gruntu i tworzace opory dla tych silow¬ ników dzieki wystepowaniu sil tarcia zostana przemieszczone.Urzadzenia kroczace, majace korzystnie postac 114 032114 032 przesuwników hydraulicznych dwustronnego dzia¬ lania, moga byc wprawiane w ruch samodzielnie lub tez we wspóldzialaniu z silownikami hydrau¬ licznymi nozy wrebowych w celu podciagniecia ram podporowych. 5 Ponadto przesuwniki hydrauliczne moga równiez wykonywac funkcje oporowe podczas wtlaczania w grunt nozy wrebowych, kiedy to podpieraja ra¬ me podporowa, której noze wrebowe sa wlasnie wtlaczane, i niedopuszczaja tym samym do zep- ™ chniecia, w kierunku przeciwnym do kierunku pe¬ dzenia tunelu, ramy podporowej pozostajacej pod dzialaniem sil pochodzacych od silowników hy¬ draulicznych. Dzieki usprawnieniu funkcji oporo¬ wania mozna jednoczesnie wtlaczac w grunt wiele 15 nozy wrebowych tarczy nozowej bez obawy ze¬ pchniecia wspóldzialajacej z nimi ramy podporo¬ wej pod wplywem wielkich sil nacisku.W celu zapewnienia niezawodnego oporowania ram podporowych, sprzegnietych z urzadzeniami 20 kroczacymi, oraz nie podlegajacego zakleszczeniu prowadzenia ram podporowych podczas ich pod¬ ciagania zaleca sie sprzegniecie przyleglych ram podporowych, i to zarówno w zakresie spagu jak i stropu, za pomoca w kazdym przypadku co naj- 25 mniej jednego urzadzenia kroczacego.Jesli urzadzenie do pedzenia tuneli tarczami nozowymi zawiera trzy lub wiecej tarcz nozowych, umieszczonych obok siebie, to korzystnie rama oporowa tarczy lub tarcz nozowych wewnetrznych 30 jest sprzegnieta z dwiema przyleglymi ramami podporowymi za pomoca przesuwników hydrau¬ licznych.{Natomiast tarcza nozowa, usytuowane na koncu rzedu tarcz nozowych sa sprzegniete ze swymi 35 ramami podporowymi tylko jednostronnie, to jest z rama podporowa, usytuowana po prawej i po lewej jej stronie.Wszystkie tarcze nozowe moga miec taka sama wysokosc i szerokosc. W przypadku umieszczenia 40 trzech lub wiecej tarcz nozowych obok siebie mozna okazac sie celowym nadanie wewnatrz le¬ zacym tarczomr nozowym, które w kazdym przy¬ padku sa z obu stron sprzegniete z przyleglymi tarczami nozowymi za pomoca urzadzen krocza- 45 cych^ wiekszej szerokosci niz zewnetrznym tarczom nozowym, z jednej strony sprzegnietych tylko z przylegla tarcza nozowa.Rame podporowa wewnatrz lezacej tarczy no¬ zowej, majacej wieksza szerokosc a zatem i wiek- 50 szy ciezar, mozna bez trudu przemiescic za pomo¬ ca przylaczonych do niej z dwóch stron urzadzen kroczacych, równoczesnie opierajacych sie o obie przylegajace do niej tarcze nozowe.Urzadzenie do pedzenia tuneli tarczami nozowy- 55 mi daje sie z korzyscia zastosowac do wykonywa¬ nia takich wyrobisk podziemnych jak tunele, sztol¬ nie, itp., przeznaczonych zwlaszcza pod budowle podziemne o duzej szerokosci, np. stacje metra, glebokie garaze itp. Przy tym mozna zestawiac 60 obok siebie dowolna liczbe tarcz nozowych, la¬ czac ramy podporowe przyleglych tarcz nozowych za pomoca urzadzen kroczacych.Ze szczególna korzyscia zastosowac urzadzenie wedlug wynalazku do wykonywania odcinkami 65 stropów betonowych. W tym przypadku, korzyst¬ nie z kazda rama podporowa tarcz nozowych, usytuowanych obok siebie jest sprzegniety jeden podciagany segment deskowania, i to w taki spo¬ sób, aby mozna bylo podciagac poszczególne seg¬ menty deskowania niezaleznie wzgledem siebie.W przypadku wykonywania stropu betonowego- w tunelach itp. moze okazac sie byc celowym za¬ stosowanie tarcz nozowych o znacznie wiekszej wysokosci od grubosci wykonywanego stropu be¬ tonowego, lecz mniejszej gotowej budowli. Dzieki temu za rzedem tarcz nozowych, a pod stropem betonowym, powstaje dostatecznie duza przestrzen robocza do prowadzenia prac betoniarskich, do¬ prowadzenia zaprawy betonowej jak i odwiezie¬ nia usypu oraz. przywiezienia materialu.Przedmiotem wynalazku jest uwidoczniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urzadzenie do pedzenia tuneli tarczami nozowymi w przekroju podluznym, fig. 2 — urzadzenie wedlug fig. 1 w przekroju wzdluz¬ nym linii II—II, a fig. 3 — urzadzenie do pedze¬ nia tuneli tarczami nozowymi, wedlug fig. 1 i 2, czesciowe w widoku z góry a czesciowo w prze¬ kroju poziomym.Przedstawione urzadzenie do pedzenia tuneli tarczami nozowymi umozliwia wykonywanie stro¬ pów betonowych 10 budowli podziemnych, np. stacji metra. Zawiera ono wiele tarcz nozowych 11, 12, 13 itd., umieszczonych obok siebie, po¬ przecznie do kierunku V pedzenia tunelu, przy czym kazda z nich ma rame podporowa 14. Ra¬ ma podporowa 14, w przedstawionym przykladzie wykonania, ma dwie belki 15 i 16 usytuowane w pewnej odleglosci, jedna za druga w kierunku V pedzenia tunelu, i polaczone ze soba w sztywna rame za pomoca krzyzulców przekatnych i/lub wzdluznych, co nie jest przedstawione na ry¬ sunku.Poszczególne tarcze nozowe i ich ramy podpo¬ rowe sa konstrukcji skrzynkowatej. Zarówno po stronie spagu 18 jak i stropu 19 maja one noze wrebowe 17, które w ukladzie równoleglym, je¬ den obok drugiego, sa podparte przesuwnie w od¬ powiednich ramach podporowych 14.Obie zewnetrzne tarcze nozowe, z których na fig. 2 jest przedstawiona tylko lewa tarcza nozo¬ wa 11, maja noze wrebowe 17 usytuowane rów¬ niez po stronie zwróconej do ociosów bocznych 20 wyrobiska. Kazdy z nozy wrebowych 17 jest sprze¬ gniety z silownikiem hydraulicznym 21 dwustron¬ nego dzialania, który wedlug fig. 1 jest polaczo¬ ny przegubowo z nozem wrebowym i rama pod¬ porowa. Mozliwe jest wiec wtlaczanie tarcz nozo¬ wych 17 pojedynczo lub grupowo w kierunku pe¬ dzenia tunelu, za pomoca silowników hydraulicz¬ nych 21, które opieraja sie o rame podporowa 14.Te ostatnie sa rozwarte, w zamku ciernym, o nie ruchome tarcze nozowe dolegajace do gruntu.Kiedy wszystkie noze wrebowe 17 tarczy nozo¬ wej zostana wtloczone w grunt na dlugosc skoku silowników hydraulicznych moga zostac dociag¬ niete odpowiednie ramy podporowe 14 poprzez zasilenie silowników hydraulicznych 21 czynnikiem pod cisnieniem w przeciwnym kierunku. Podczas5 114 032 6 podciagania ramy podporowej noze wrebowe 17 dolegajace do gruntu tworza, na skutek wystepo¬ wania sil tarcia opore dla silowników hydraulicz¬ nych 21 obciazanych cisnieniem.Tarcze nozowe wyzej opisanego rodzaju sa w zasadzie znane. Osobliwosc urzadzenia do pedze¬ nia tuneli tarczami nozowymi polega na tym, ze na skutek umieszczenia obok siebie wielu takich tarcz nozowych powstaje przestrzen oslonieta tar¬ czami, której szerokosc jest równa szerokosci wznoszonej budowli. Przy tym tarcze nozowe, przylegajace do siebie w górnym i dolnym zakre¬ sie tej przestrzeni sa sprzegniete ze soba za pomo¬ ca przesuwników hydraulicznych 22 obustronne¬ go dzialania, których cylindry sa polaczone z jed¬ na rame podporowa za pomoca laczników przegu¬ bowych 23, natomiast tloczyska sa polaczone z przylegla rama podporowa za pomoca laczników przegubowych 24.Kiedy trzeba np. przemiescic rame podporowa 14 tarczy nozowej 12 w kierunku V pedzenie tu¬ nelu, to mozna to zrobic za pomoca czterech prze¬ suwników hydraulicznych 22, które opieraja sie o ramy podporowe 14 obu przylegajacych do sie¬ bie tarcz nozowych 11 i 13. W podobny sposób moga byc podciagane ramy podporowe 14 innych tarcz nozowych za pomoca przesuwników hydrau¬ licznych 22. Jednoczesnie przesuwniki hydraulicz¬ ne 22 moga byc wykorzystywane do wspomaga¬ nia silowników hydraulicznych 21 podczas podcia¬ gania ram podporowych.Istnieje tez mozliwosc podciagania ram podpo¬ rowych 14 wylacznie za pomoca przesuwników hydraulicznych 22, przy czym w takim przypadku silowniki hydrauliczne 21 zostaja przelaczone w stan bezcisnieniowy.Podczas wtlaczania nozy wrebowych 17 w grunt za pomoca silowników hydraulicznych 21 odpo¬ wiednia rama podporowa 14 moze sie opierac o jedna lub wiecej przyleglych ram podporowych za pomoca przesuwników hydraulicznych 22, które w takim przypadku blokuje sie hydraulicznie.Z kazda z tarcz nozowych 11 do 13 jest sprze¬ gniety jeden segment 25 deskowania, który za po¬ moca silowników hydraulicznych 26 jest polaczo¬ ny z rama podporowa 14, w celu umozliwienia jego podciagania. Segmenty 25 deskowania tworza deskowanie czolowe dla prac betoniarskich.Z fig. 1 wynika, ze wysokosc zabudowy tarcz nozowych oraz segmentów 25 deskowania jest znacznie wyzsza od grubosci wykonywanego stro¬ pu betonowego 10, dzieki czemu pod stropem be¬ tonowym jest pozostawiona dostatecznie duza przestrzen robocza 27 do prowadzenia prac beto¬ niarskich, transportu usypu i materialów itp. Strop betonowy 10 jest betonowany odcinkami. Przy tym wznosi sie deskowanie wewnetrzne z plyt i stem¬ pli itp., oraz deskowanie zewnetrzne z nozy pod- ciagowych 29, które sa umieszczone na nozach wrebowych 17, zabezpieczajacych strop wyrobiska.Segmenty 28 deskowania wewnetrznego moga byc polaczone z deskowaniem czolowym 25, aby umozliwic wspólne ich podciaganie za pomoca si¬ lowników hydraulicznych 26.W przedstawionym przykladzie wykonania Sze¬ rokosc wszystkich tarcz nozowych 11, 12, 13 itd. 5 jest taka sama. Mozliwe jest jednak równiez za¬ stosowanie tarcz nozowych o róznych szeroko¬ sciach, przy czym w takim przypadku korzystnie stosuje sie tarcze nozowe o wiekszej szerokosci jako tarcza wewnetrzna, a o mniejszej — jako tar¬ cze zewnetrzne.Mozliwe jest równiez polaczenie przyleglych ram podporowych, za pomoca rozlacznych sprzegów mechanicznych, w jedna ostoje podporowa, posu¬ wana jako jedna calosc konstrkucyjna. Na przy¬ klad mozna polaczyc ramy podporowe wewnetrz¬ nych tarcz nozowych 12 i 13 w jedna ostoje pod¬ porowa, wysuwana jako jedna calosc za pomoca przesuwników hydraulicznych 22 opierajacych sie o dwie przylegajace tarcze nozowe.Zastrzezenia patentowe 1. Urzadzenie do pedzenia tuneli tarczami nozo¬ wymi, zwlaszcza wyrobisk podziemnych o duzej szerokosci, przeznaczonych np. do budowy stacji metra lub ich stropów, zawierajace ramy podpo¬ rowe, umieszczone obok siebie, poprzecznie wzgle¬ dem kierunku pedzenia tunelu, oraz noze wrebo¬ we, podparte na nich przesuwnie i wysuwarle za pomoca silowników hydraulicznych, opartych o te ramy podporowe, znamienne tym, ze przylegle ra¬ my podporowe (14) tarcz nozowych (11, 12, 13) sa sprzegniete ze soba za pomoca urzadzen krocza¬ cych (22), korzystnie za pomoca przesuwników hy¬ draulicznych. 2. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze przylegle ramy podporowe (14) sa sprzegniete ze soba zarówno przy spagu jak i przy stropie za pomoca, w kazdym przypadku, co najmniej jed¬ nego urzadzenia kroczacego (22). 3. Urzadzenie wedlug zastrz. 1 albo 2, znamien¬ ne tym, ze w przypadku trzech lub wiecej, ulo¬ zonych obok siebie tarcz nozowych (11, 12, 13 itd.) polozona wewnatrz lub polozone wewnatrz tarcze nozowe (12) maja wieksza szerokosc od tarcz no¬ zowych zewnetrznych. 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 1 albo 2, znamien¬ ne tym, ze ramy podporowe (14) przyleglych tarcz nozowych sa rozlacznie sprzegniete ze soba. 5. Urzadzenie wedlug zastrz. 1 albo 2, znamien¬ ne tym, ze w przypadku wykonywania stropu be¬ tonowego (10) odcinkami, z kazda z ram podporo¬ wych (14) sprzegniety jest jeden podciagany seg¬ ment (25, 28) deskowania. 6. Urzadzenie wedlug zastrz. 1 albo 2, znamien¬ ny tym, ze w przypadku wykonywania stropu be¬ tonowego (10) wysokosc zabudowy tarcz nozowych (11, 12, 13 itd.) jest znacznie wyzsza od grubosci stropu betonowego, lecz mniejsza od wysokosci gotowej budowli. 15 20 25 30 35 40 45 50 55114 032 V 2) j FIG. 2 FIG. 3 ZGK Oddz. 2 Chorzów, zam. 6147/82 — 100 egz.Cena 100 zl PL