Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia miekkich soczewek kontaktowych, a zwlaszcza sposób obróbki takich hydrofilowych miekkich so¬ czewek kontaktowych, w wyniku której staja sie one bardziej odporne na metnienie i odbarwienie 5 w trakcie uzytkowania.Znane sa od dawna sposoby wytwarzania socze¬ wek kontaktowych z twardych materialów typu szkla lub przezroczystych tworzyw sztucznych, ta¬ kich jak zasadniczo hydrofobowe polimery typu io akrylanów, np. polimetakrylan metylu itp. Jakkol¬ wiek poslugiwanie sie takimi hydrofobowymi two¬ rzywami sztucznymi i uzytkowanie ich jest bez¬ pieczniejsze niz wyrobami ze szkla, to jednak na¬ daja sie one na soczewki kontaktowe jedynie w 15 ograniczonym stopniu, poniewaz wykonane z nich soczewki sa zbyt twarde i niewygodne dla uzyt¬ kownika. Ostatnio odkryto kompozycje do wytwa¬ rzania miekkich soczewek kontaktowych oparte na polimerach hydrofilowych, do których oko lat- 20 wiej sie przyzwyczaja. W zwiazku z tym, w prak¬ tyce okulistycznej produkcja soczewek z hydrofi¬ lowych kompozycji polimerycznych stale nabiera znaczenia.Hydrofilowymi polimerami nadajacymi sie do ** wytwarzania miekkich soczewek kontaktowych sa zazwyczaj rzadko usieciowane kopolimery otrzymy¬ wane z monomerów zawierajacych jedna luib wie¬ cej grup hydroksylowych. W stanie uwodnionym polimery te znane sa powszechnie jako „hydroze- w le". Hydrozele definiuje sie ogólnie jako spójne struktury trójwymiarowe, czy tez szkielety poli- meryczne, majace zdolnosc absorbowania lub wchlaniania duzych ilosci wody i nie ulegajac przy tym rozpuszczeniu.Obecnie specyficzna klasa polimerycznych hydro- zeli, które zdobyly sobie szczególne uznanie jako materialy na miekkie soczewki kontaktowe sa po- limeryczne hydrozele, pochodzace od estrów akry¬ lowych. Zastosowanie hydrozeli opartych na est¬ rach akrylowych do wytwarzania miekkich socze¬ wek kontaktowych podaja opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr 2 976 576 i 3 220 960.Otrzymywaniu wielu innych hydrozeli opartych na estrach akrylowych, rózniacych sie od siebie prze¬ de wszystkim typami i/lub zawartoscia procento¬ wa komonomerów, poswiecono wiele pózniejszych opisów patentowych i artykulów fachowych.Hydrozele oparte na estrach akrylowych otrzy¬ mywane sa glównie droga kopolimeryzacji wiek¬ szej czesci rozpuszczalnego w wodzie jednoestru akrylowego lub metakrylowego, w którym grupa estrowa zawiera co najmniej jedna grupe hydro- filowa i mniejszej czesci dwufunikcyjnego dwues- tru kwasu akrylowego lub metakrylowego, który podczas polimeryzacji sieciuje monomer zawiera¬ jacy grupe hydrofilowa.Jakkolwiek stosowane obecnie soczewki kontak¬ towe wytwarzane z polimerycznych hydrozeli sa znacznie bardziej miekkie niz stosowane przedtem 1082153 \ ' "v 108215 4 soczewki twarde i uzytkownik przyzwyczaja sie do nich bez zbytniej trudnosci, to wykazuja one pew¬ ne niekorzystne wlasciwosci, a zatem nie sa calko¬ wicie zadawalajace. Soczewki z hydrozeli sprzyja¬ ja zachodzacemu na ich powierzchni wzrostowi bakterii chorobotwórczych i grzybów. Jesli socze¬ wek nie czysci sie i nie sterylizuje regularnie lub jesli przechowuje sie je w zanieczyszczonych roz¬ tworach, 'to organizmy chorobotwórcze moga zo¬ stac latwo wchloniete przez material soczewki, cze¬ mu sprzyja elastyczna i hydrofilowa struktura po- limeryczna* tego materialu. W ten sam sposób do materialu soczewki wprowadzic mozna w wyniku nieprawidlowej metody czyszczenia iAub steryli¬ zacji resztkowe substancje chemiczne uszkadza¬ jace" rogówke." Ponadto, podczas uzytkowania so¬ czewki, dzieki elastycznej, hydrofilowej strukturze polimeru z którego jest ona zbudowana, moga przez nia latwo dyfundowac bialka i inne substancje obecne w otoczeniu oka. Nagromadzenie sie takich substancji w soczewce powoduje jej odbarwienie i zmetnienie, postepujace w miare czyszczenia i ste¬ rylizacji soczewki przez uzytkownika. Co wiecej, soczewki moga w trakcie uzytkowania tracic wo¬ de w takich ilosciach, ze wplywa to szkodliwie na trwalosc ich wymiarów i ostrosc optyczna.Sposób wedlug wynalazku pozwala na otrzyma¬ nie miekkiej soczewki kontaktowej odpornej na przenikanie organizmów chorobotwórczych i nie powodujacej uszkodzenia oka substancjami che¬ micznymi, a jednoczesnie przepuszczalnej dla in¬ nych, dzialajacych na Sria korzystnie substancji.Miekka soczewka kontaktowa otrzymana sposobem wedlug wynalazku hamuje w znacznym stopniu dyfuzje bialek i innych substancji migrujacych z oka, dzieki czemu wydluza sie czas przydatnosci do uzycia i ostrosci optycznej tej soczewki. Taka miekka soczewka kontaktowa zatrzymuje podczas uzytkowania dostateczna ilosc wody na to, by za¬ chowac trwalosc swych ksztaltów i ostrosc optycz¬ na. Te i inne zalety sposobu wedlug wynalazku beda dokladniej wyjasnione w dalszym opisie.Sposób wedlug wynalazku polega na dzialaniu na hydrozel estru akrylowego przeznaczony do sto¬ sowania jako miekka soczewka kontaktowa takim zwiazkiem, który modyfikuje strukture polimerycz- na materialu soczewki i zmniejsza jego porowatosc, wzglednie zmniejsza jego hydrofilowosc. Wymagana modyfikacja struktury polimerycznej moze zacho¬ dzic na przyklad w wyniku dalszego usieciowania czasteczek polimeru w postaci hydrozelu iAub przez przylaczenie mniej hydrpfilowych grup wprowa¬ dzonych przez zwiazek 'modyfikujacy do lancuchów polimeru w postaci hydrozelu. Obróbke hydrozelu prowadzi sie przez okres czasu wystarczajacy do dokonania modyfikacji struktury co najmniej wiek¬ szej czesci tych czasteczek polimeru, które znajduja sie na zewnetrznych powierzchniach soczewki. W ten sposób wytwarza sie bariere chroniaca przed przenikaniem bialek i organizmów chorobotwór¬ czych.Zwiekszona otjpornosc na dyfuzje bialek charak¬ teryzujaca poddane obróbce soczewki otrzymane sposobem wedlug wynalazku sprawia, ze staja sie one odporniejsze na zmetnienie i odbarwienie w trakcie uzytkowania, a czas ifch-eksploatacji znacz- nie sie wydluza. Tak wiec? sposób wedlug wy¬ nalazku i wytwarzane tym sposobem' i|flc%kona- lone soczewki kontaktowe pozwalaja] uzyfkowni- 5 kowi na znaczne oszczednosci kosztów zwiazanych z wymiana soczewek.Wlasciwie kazdy polimer w postaci hydrozelu zawierajacy polarna grupe funkcyjna zdolna do przereagówania z odpowiednia gnipa funkcyjna 10 zwiazku modyfikujacego, który ^definiow.any zo¬ stanie ponizej, mozna z powodzeniem poddac ob¬ róbce sposobem wedlug wynalazku. Obecnie jed¬ nak, najwiekszym powodzeniem w handlu ciesza sie hydrozele akrylanowe, zawierajace polarne es- !5 trowe grupy funkcyjne. Dlatego tez sposób wedlug wynalazku dotyczy hydrozelf ^estrów akrylowych.Sposób wytwarzania hydrofiiowych polftncrów estrów akrylowych np. przez kopolinieryzacje me- takrylanu 2-hydroksyetylu i dwumetakrylanu gli- 20 kolu etylenowego, jest znany od dawna i opisany w cytowanych poprzednio opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr 2 976 576 i 3 220 960. Pózniejsze opisy patentowe dotycza róznego rodzaju modyfikacji podstawowych kopo- 25 Umerów miedzy innymi kopolimeru metakrylanów hydroksyalkilu i winylopirolidonu, co opisano np. w serii opisów patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki zapoczatkowanej opisem patentowym nr 3 503 393. Jest jednak zrozumiale, ze chociaz wiele 30 polimerów hydrofilowych przystosowanych do wy¬ twarzania z nich miekkich soczewek kontaktowych zawiera odpowiednie polarne grupy funkcyjne i w zwiazku z tym- moze byc z powodzeniem .podda¬ wane obróbce sposobem wedlug wynalazku, to ani 35 te hydrofilowe polimery jako takie, ani ich otrzy¬ mywanie i/lub przetwarzanie na soczewki nie sta¬ nowi czesci sposobu wedlug wynalazku.W celu uzyskania korzystnej modyfikacji struk¬ tury polimerycznego hydrozelu estru akrylowego 40 stosuje sie zwiazek zawierajacy co najmniej jedna, odpowiednia grupe funkcyjna, a korzystnie dwie takie grupy. Odpowiednimi tego typu zwiazkami sa np. mono- i polimoczniki oraz ich odpowiednie . analogi , tiomocznikowe, dwuepoksydy, aldehydy 45 i dwualdehydy, aminoalkohole, alifatyczne^ diole i disutiole, mono- i dwuhalogenki arylenowe oraz aminy alifatyczne, jak równiez inne zwiazki z gru¬ pami funkcyjnymi, których uzytecznosc dla tego celu fachowcy moga stwierdzic bez. trudnosci. 50 Szczególnie korzystne jest uzycie amin, poniewaz wiazania modyfikujace tworzace sie miedzy gru¬ pami funkcyjnymi aminy i polimeru, sa stosunko¬ wo trwale, _...._,.._.Odpowiednie do tego celu aminy sa monoami- 55 nami lub wieloaminami, w których ugrupowanie organiczne zawiera 2—12 atomów wegla. Korzyst¬ ne jest azeby zwiazki te nie zawieraly innej grupy funkcyjnej. Przykladami wieloamin "nadajacych sie do uzycia w sposobie wedlug wynalazku. sa ety- 60 lenoaminy, np., etylenodwuamina, dwuetyleno,trój- amina* trójetylenoczteroamina, czteroetylenopiecio- amina lub piecioetylenoszescioamina. oraz dostepne w handlu wyzsze homologi wymienionych etyle- noamin, jak np. propylenodwuamina lub 1,2-dwu- w aminopropan, 1,3-dwuaminopropan, czteronrtetyieno-10821* 5* dwuamina, szesciometylenodwuamina itp. Polecana tu''amina' jest eylenodwuamina dzieki swej dwu- funkcyjnosci i stosunkowo duzej reaktywnosci. Z tych wlasnie powodów, a takze ze wzgledu na wy¬ gode, szczególowe przyklady przytoczone w dal¬ szej czesci opisu odnosic sie beda do etylenodwu¬ aminy. Nie oznacza to jednak, ze sposób wedlug wynalazku ograniczony jest jedynie do stosowania etylenodwuaminy.Jak wspomniano poprzednio sposób wedlug wy¬ nalazku polega na kontaktowaniu hydrozelu estru akrylowego z jednym z wyzej wymienionych zwia¬ zków modyfikujacych, np. amina, przez okres cza¬ su wystarczajacy do zajscia wymaganej modyfika¬ cji pohmeru. Proces prowadzi sie zanurzajac po prostu*material miekkiej soczewki kontaktowej w wybranym zwiazku i pozostawiajac go w tym zwiazku w temperaturze w granicach od tempe¬ ratury pokojowej do 100°C przez okres czasu wy¬ noszacy Od 5 minut do 3 godzin/Oczywiscie jest zrozumiale, ze dla kazdego poszczególnego proce¬ su modyfikujacego, najkorzystniejszy czas trwania reakcji jest na ogól; odwrotnie proporcjonalny do temperatury,, czyli, ze czas potrzebny na osiagnie¬ cie oczekiwanego stopnia modyfikacji jest, lcrótszy, jezeli temperatura reakcji jest wyzsza. .Szczególnie korzystne rezultaty uzyskuje sie przy temperatu¬ rze reakcji wynoszacej 40—70°C i przy czasie trwania reakcji 1—2 godzin. Przy zastosowaniu etylenodwuaminy optymalne rezultaty osiaga sie stosujac temperature reakcji wynoszaca 60°C i czas reakcji .wynoszacy 2 godziny.W korzystnym wykonaniu sposobu wedlug wy¬ nalazku, przy uzyciu amin jako modyfikatorów, proporcja uzytej aminy do polimeru nie jest wiel¬ koscia szczególnie krytyczna. Uzycie nadmiaru ami¬ ny jest jednak korzystne, gdyz zapewnia przebieg pozadanej reakcji w mozliwie najkrótszym czasie.Korzystne jest równiez stosowanie aminy nieroz- cienczonej, jakkolwiek mozna ewentualnie uzyc roz¬ tworów wodnych zawierajacych co najmniej 15 czesci objetosciowych aminy na 1 czesc objetos¬ ciowa Wody.Jakikolwiek nie nwziria tu sformulowac zadnej wiazacej szczególnej teorii, to obecnie wydaje sie, ze modyfikacje polimeru sposobem wedlug wyna¬ lazku, powoduje wiazanie sie grup funkcyjnych dostarczanych przez zwiazek modyfikujacy z lan¬ cuchami polimeru. Szczególnie wtedy, gdy na hy- drozel estrów akrylanoWych dziala sie w opisa¬ nych wyzej Warunkach amina, wydaje sie, ze za¬ chodzi tu glównie reakcja wzajemnej wymiany miedzy estrem i amina, w wyniku czego w struk¬ turze polimeru powstaja kowalencyjne wiazania C—Ni-* rPrzekohanie tó oparte jest na rezultatach badanxpoddanych obróbce polimerów, które wska¬ zuja ria faltt; iz podczas reakcji polimer zostaje trwalezmodyfikowany dzieki powstaniu tego typu trwalych wiazan. Z drugiej strony, mogaca alter¬ natywnie przebiegac modyfikacja polegajaca na powstaniu wiazan wodorowych dalaby przede wszystkim Wiazania nietrwale, a wiec droga ta nie mozna byloby osiagnac trwalej modyfikacji poli¬ meru.Ptf zakonczeniu reakcji modyfikacji poddany obróbce polimeryczny material soczewki wyjmuje sie ze zwiazku modyfikujacego, np. aminy i plu¬ cze sie go dokladnie woda, 1*/© (fizjologicznym) roztworem soli, itp. 5 Nastepnie polimeryczny material równowazy sie przez co najmniej 12 godzin w roztworze soli o wartosci pH = 7,4, w wyniku czego odzyskuje on elastycznosc utracona zazwyczaj w pewnym sto¬ pniu podczas obróbki modyfikujacej. Gdy jako 10 zwiazki modyfikujace stosuje sie aminy, zrówno¬ wazony polimer moczy sie na koniec w odpowied¬ nim medium, np. wodzie lub roztworze symuluja¬ cym roztwór lez ludzkich o fizjologicznej wartosci pH do momentu, w którym slady aminy staja sie 15 w wyplukanym materiale niewykrywalne. Jest rzecza zrozumiala, ze wyzej opisany proces wy¬ plukiwania soczewki jest niezbedny dla usuniecia z niej wszelkich nieprzereagowanych czy tez reszt¬ kowych ilosci aminy, które moga draznic lub usz- 20 kadzac oko.Fakt, ze sposób wynalazku rzeczywiscie prowa¬ dzi do modyfikacji powierzchni materialu soczew¬ ki udowodonionó prowadzac badanie polegajace na wymywaniu materialów polimerycznych poddanych 2» obróbce za pomoca amin radioaktywnych, co opi¬ sano w przykladach. Podobnie, badajac dyfuzje bialek wykazac mozna-, ze polimer zmodyfikowany ma w sto&imkfu tio; materialów soczewek nie pod¬ danychó&róbee zwiekszona zdolnosc hamowania 30 dyfuzji biilek i bakterilw' Badania takie polegaja na przedluzonym moczeniu poddanych obróbce so¬ czewek w roztworze symulujacym roztwór lez ludzkich lub w innych odpowiednich mediach za¬ wierajacych znaczone enzymy i/lub bialka. 35 Dzieki znacznemu zahamowaniu przenikania do materialu miekkich soczewek kontaktowych sub¬ stancji powodujacych metnienie iAub odbarwianie, sposób wedlug wynalazku pozwala na uzyskanie soczewek znacznie lepszych niz soczewki obecnie 40 dostepne. Poddane obróbce produkty otrzymane sposobem wedlug wynalazku pozostaja czyste, prze¬ zroczyste i zachowuja wlasciwosci optyczne ko¬ rzystne dla uzytkownika przez okres czasu dluz¬ szy, niz jest to mozliwe* w przypadku soczewek 45 obecnie stosowanych, a zatem znacznie rzadziej trzeba je zmieniac. Ponadto okazuje siey ze mody¬ fikowane soczewki zatrzymuja podczas uzytkowa¬ nia wode w sposób znacznie wydajniejszy niz so¬ czewki bedace obecnie w uzyciu, dzieki czemu 50 sa one maksymalnie odporne na kurczenie sie ?i in¬ ne zmiany wymiarów, a takze zapewniaja tizyt- kownikowi optymalna ostrosc widzenia. , Dla pelniejszego zrozumienia istoty sposobu we¬ dlug wynalazku podano ponizsze przyklady; Wszy- 55 stkie wartosci procentowe, proporcje i wielkosci podane w przykladach w stosunkach wagowych o ile nie zaznaczono/ze jest inaczej.P r z y k l a d I. Otrzymano polimeryczny hydro- zel estru akrylowego mieszajac najpierw/ze soba 60 15 mililitrów glikolu etylenowego jako rozpuszczal¬ nika, 15 mililitrów mieszaniny monomerów zawie¬ rajacej 95^/t wagowych metakrylartu 2*hydroksy* etylu (HEMA) i 5#/« dwumetakrylanu glikolu ety¬ lenowego, 0,05 mililitra (}•/• wodnego roztworu nad- 65 siarczanu amonowego i 0,05 mililitra lz^/o wodne-108215 T S go roztworu wodorosiarczynu sodowego. Otrzyma¬ na mieszanine umieszczono na plytce szklanej tak, aby wysokosc warstwy cieczy wynosila 0,009 cm.Plytke stopiono z druga plytka i umieszczono w piecu prózniowym w celu przeprowadzenia kopo- limeryzacji, która w temperaturze wynoszacej w przyblizeniu 70°C trwala 12 godzin.Po ochlodzeniu zdjeto z plytki folie z polimeru HEMA, zwazono ja, a nastepnie wymoczono przez 15 godzin w fizjologicznym roztworze soli. Ponow¬ ne zwazenie folii po wysuszeniu jej powierzchni wykazalo, ze wchlonela ona 36,0f/t wody. Ilosc ta jest porównywalna z procentowa iloscia wody wchlanianej przez poddane podobnemu badaniu, dostepne w handlu, mieikfldie soczewki komtatkitowe z polimeru HEMA.Przyklad II. Otrzymano radioaktywna ety- lenodwuamine rozpuszczajac 14C-etylenodwuamine o aktywnosci 300 mikrokiurów w 50 mililitrach nieznaczonej etylenodwuaminy. Material soczew¬ kowy z hydrozelu HEMA otrzymany w przykla¬ dzie I pocieto na próbki o powierzchni 1,27 cm*.Próbki te zanurzono w 50 mililitrach roztworu radioaktywnej etylenodwuaminy na okres 2 go¬ dzin w temperaturze pokojowej. Czyste i przezro¬ czyste, poddane obróbce próbki soczewkowe wyje¬ to z roztworu i przemywano je woda przez 30 minut, po czym poddano równowazeniu w l*/o roztworze soli przez okolo 15 godzin. Próbki so¬ czewkowe, które pod dzialaniem etylenodwuaminy staly sie stosunkowo kruche po równowazeniu od¬ zyskaly elastycznosc.Zrównowazone próbki umieszczono w plynie scentylacyjnym w celu zliczenia znacznej etyleno¬ dwuaminy. Otrzymano srednio 831 rozpadów na minute biorac poprawke na tlo i skutecznosc wy¬ gaszania. Wskazuje to na fakt, ze w pewnym sto¬ pniu zaszla reakcja i ze dwuamina zostala wpro¬ wadzona do polimeru.Przyklad III. Przyklad ten ilustruje zjawi¬ sko powstawania w procesie prowadzonym sposo¬ bem wedlug wynalazku wiazan chemicznych mie¬ dzy amina i polimerycznym materialem soczewki.Sporzadzono roztwór symulujacy roztwór lez ludz¬ kich o fizjologicznej wartosci pH, zawierajacy w kazdych 100 mililitrach wodnego roztworu naste¬ pujace substancje: l,00f/t chlorku sodowego 0,06^/t lizozymy 0,0^/t albuminy 0,04^/t mocznika 0,04#/t Y-glóbuliny 0,04M a-globuliny 0,004§/t glukozy Zrównowazone próbki soczewkowe umieszczono w oddzielnych fiolkach, z których kazda zawierala 2,5 mililitra roztworu lez. Fiolki po umocowaniu ich we wstrzasarce przechowywano w lazni wod¬ nej o temperaturze 37°C przez 24 godziny. Po uply¬ wie tego czasu w podwielokrotnych czesciach kaz¬ dej próbki roztworu lez majacych objetosc 1 mi¬ lilitra zliczono 14C-etylenodwuamine.Próbki soczewkowe wyjeto z fiolek i kolejno przemyto handlowym roztworem do czyszczenia soczewek kontaktowych, po czym poddano je dwu- dziestopniotowej sterylizacji we wrzacym roztwo¬ rze soli, metoda stosowana na ogól codziennie przez uzytkownika soczewek. Niektóre z wystery- lizowanych próbek umieszczono w plynie scenty¬ lacyjnym i zbliczono zawarty w nich znaczony we¬ giel.Pozostale wysterylizowane próbki soczewkowe umieszczono w swiezych 2,5 militrowych porcjach roztworu lez i powtórzono wyzej opisany proces przechowywania w temperaturze 37°C przez okres 24 godzin, a nastepnie zliczono 14c-etylenodwu- amine w kazdej próbce roztworu lez, przemyto oraz wysterylizowano próbki soczewkowe i w nie¬ których z nich zliczono znaczony wegiel. Ten sam tok postepowania prowadzono przez co najmniej 40 dni stosujac swiezy roztwór lez w kazdym cy¬ klu wymywania i czyszczac oraz sterylizujac prób¬ ki soczewkowe po kazdym takim cyklu. Postepujac w ten sposób zliczano 14c-etylenodwuamine pozo¬ stajaca w próbkach soczewkowych, w wyniku cze¬ go uzyskano nastepujace rezultaty: Tablica 1 Liczba dni w roztworze lez 1 2 3 4 5 10 15 20 40 Sredni wynik zliczania wegla 14c w próbce soczewkowej (rozpady/minute) 225 150 78 62 54' 51 37 35 36 "' Powyzsze rezultaty wskazuja na fakt, ze wiek¬ sza czesc nieprzereagowanej, wolnej dwuaminy zo¬ staje usunieta z próbek soczewkowych podczas moczenia w roztworze soli w czasie do 48 godzin.Po uplywie tego czasu wszelkie dajace sie wyeks¬ trahowac pozostalosci aminy usuwane sa powoli w wyniku wymywania materialu soczewkowego przez ponad 12—13 dni. Po wymywaniu, trwaja¬ cym w sumie 15 dni zawarta w próbkach soczew¬ kowych 14c-etylenodwuamina daje przecietnie 35 rozpadów na minute dla jednej próbki, przy czym ilosc ta pozostaje niezmieniona przy, kontynuowa¬ niu wymywania przez dodatkowe 24 dni. Ten wy¬ nik zliczenia odpowiada ilosci dwuaminy zwiaza¬ nej trwale z materialem soczewki.Przyklad IV. W serii doswiadczen prowa¬ dzonych sposobem opisanym w przykladzie I otrzy¬ mano rzadko usieciowany polimer HEMA. Zasto¬ sowana w tych reakcjach mieszanina monomerów zawierala jednak 15 mililitrów 99V# metakrylanu 2-hydroksyetylu i 1,5 mililitra dwumetakrylanu glikolu etylenowego. Jako inicjator typu redoksy sluzyly w kazdym przypadku opisane w przykla¬ dzie I roztwory nadsiarczanu amonowego i wodo¬ rosiarczynu sodowego stosowane w ilosciach po 0,2 mililitra kazdy. Kazda reakcje kopolimeryzacji 10 15 20 25 30 39 40 45 50 55 809 108215 10 prowadzono przez 7 godzin w temperaturze 65— —75°C.Otrzymany hydrofilowy polimer suszono przez 2 godziny w temperaturze 45°C, wazono i równo¬ wazono przez 15 godzin w roztworze soli, a na¬ stepnie konwertowano na polimeryczny hydrozel wchlaniajacy 35,9^/t wody. Dostepna w handlu miekka soczewke kontaktowa (soczewke SOLFENS otrzymywana z polimeru typu HEMA przez Bausch and Lomb, Inc.) wysuszono w podobny sposób, zwazono i poddano równowazeniu w roztworze soli dla okreslenia ilosci wody, która mozna wprowa¬ dzic do tej soczewki. Stwierdzono, ze material so¬ czewki wchlania 37,3^/d wody, a wiec ilosc zblizona do ilosci wody wchlanianej przez polimeryczny hydrozel otrzymany w tym przykladzie.Przyklad V. Zgodnie z ogólnym tokiem po¬ stepowania opisanym w przykladzie II zanurzono w roztworze radioaktywnej etylenodwuaminy otrzy¬ mane w przykladzie IV próbki polimerycznych hydrozeli HEMA, stosujac przy tym rózne czasy i temperatury zanurzenia.Poddane obróbce materialy soczewkowe podda¬ no równowazeniu, gotowano przez 2 godziny w roztworze soli, po czym w kazdej z próbek zli¬ czono 14c-etylenodwuamine. Otrzymano nastepu¬ jace rezultaty: Tablica 2 Obróbka w aminie znaczonej weglem 14c temperatura 40 60 70 czas 30 60 120 30 60 120 30 120 Sredni wynik zli¬ czania wegla 14c w próbce soczew¬ kowej (rozpady/ /minute) iliiiiii Poddane obróbce plytki soczewkowe poddano nastepnie dlugiemu wymywaniu w roztworze sy¬ mulujacym roztwór lez ludzkich, jak to opisano w przykladzie III. W czasie prowadzenia wymy¬ wania zliczono codziennie podwielokrotnosci pró¬ bek roztworu lez zliczajac równiez okresowo ma¬ terial soczewkowy. Po 15 dniowym wymywaniu wyniki zliczania w próbkach soczewkowych 14c- etylenodwuaminy byly nastepujace: Powyzsze rezultaty wskazuja na fakt, ze poli- Tablica 3 | Obróbka w aminie znaczonej weglem 14c temperatura 40 60 70 czas 30 60 120 30 60 120 30 120 Sredni Wynik zli- 1 czania wegla 14c w próbce soczew¬ kowej po wymy¬ ciu (rozpady/mi¬ nute) 50 "68 68 88 71 150 140 .34 mer zostal rzeczywiscie zmodyfikowany w wyniku obróbki amina, a co wiecej, najwiekszy stopien 20 modyfikacji przy obróbce amina uzyskuje sie pro¬ wadzac te obróbke przez okolo 2 godziny w tefh- peraturze 60°C.Zastrzezenia patentowe * 1. Sposób wytwarzania miekkich soczewek kon¬ taktowych odpornych na dyfundowanie przez nie i gromadzenie sie w nich substancji powoduja¬ cych ich metnienie i odbarwienie w trakcie uzyt¬ kowania, znamienny tym, ze hydrozel estru akry- 30 lowego stanowiacy material miekkich soczewek kontaktowych poddaje sie dzialaniu zwiazku za¬ wierajacego co najmniej jedna grupe funkcyjna zdolna do reakcji z polarnymi grupami funkcyjny¬ mi hydrozelu estru akrylowego w temperaturze 35 zawartej w zakresie od temperatury pokojowej do temperatury 100°C, w okresie czasu wynosza¬ cym od 5 minut do 3 godzin. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze proces prowadzi sie w temperaturze 40—7Ó°C. 40 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazek modyfikujacy polimer stosuje sie ami¬ ne alifatyczna, w której ugrupowanie organiczne zawiera 2—12 atomów wegla. 4. Sposób wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze 45 jako amine alifatyczna stosuje ise etylenodwuami- ne. 5. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze lako hydrozel estru akrylowego stosuje sie rzadko usieciowany kopolimer otrzymany przez kopolime- 50 ryzacje wiekszej czesci metakrylanu 2-hydroksy- etylu i mniejszej czesci co najmniej jednego dwu- funkcyjnego estru akrylowego lub metakrylowego. 6. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w procesie stosuje sie etylenodwuamine, w tempe- 55 raturze 60°C, przez okres czasu 2 godzin. PL