Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania kwasu siarkowego z siarki. Sposób ten, wzglednie jego elementy, moga byc stosowane do wytwarzania kwasu siarkowego takze z innych surowców.W znanych konwencjonalnych instalacjach kwasu siarkowego prowadzi sie proces pod cisnieniem fazy gazowej zblizony do atmosferycznego. Znane sa sposoby produkcji kwasu siarkowego pod cisnieniem znacznie wyzszym od atmosferycznego. Cisnieniowe instalacje kwasu siarkowego wykazuja szereg zalet w stosunku do instalacji bezcisnieniowych, nie eli¬ minuja jednak wszystkich wad procesów bezcisnie¬ niowych.W znanych instalacjach kwasu siarkowego otrzy¬ muje sie gaz zawierajacy dwutlenek siarki, badz to przez spalanie siarki lub siarkowodoru, albo tez przez prazenie rud siarkonosnych. Siarke wprowa¬ dza sie do pieca na ogól w postaci cieczy i za po¬ moca palnika rozpyla wewnatrz pieca. Równoczes¬ nie do pieca wprowadza sie powietrze, w którym spalaja sie krople siarki powstajace z cieklej siarki po opuszczeniu przez nia palnika.Czynnikami powodujacymi rozrywanie strumienia cieklej siarki na krople sa: cisnienie siarki wyzsze od panujacego w piecu i odpowiednie uksztaltowa¬ nie dyszy wylotowej palnika. Krople siarki tak roz¬ pylonej maja znaczne wymiary (przecietnie 0,5 do 2 mm) i dlatego tez odpowiednio duze musza byc piece, w których spala sie siarke, gdyz czasy spa¬ lania, a wiec i objetosc pieców sa odwrotnie pro- 10 15 25 30 2 porcjonalne do powierzchni zewnetrznej spalanych kropel siarki.Cieplo spalania surowca siarkonosnego wyko¬ rzystuje sie na ogól do wytwarzania pary energe¬ tycznej, a ochlodzony do temperatury od 420 do 470°C gaz, o ile nie zawiera zanieczyszczen, wpro¬ wadza sie wprost do aparatu kontaktowego. Jezeli gaz jest zanieczyszczony, wówczas chlodzi sie go dalej, zazwyczaj przez bezposredni kontakt z ciecza myjaca i po usunieciu z niego zanieczyszczen, pod¬ grzewa sie go ponownie do temperatury powyzej 420°C, po czym gaz zostaje wprowadzony do apa¬ ratu kontaktowego. W aparacie kontaktowym nas¬ tepuje utlenienie dwutlenku siarki do trójtlenku siarki, tlenem zawartym w gazie w obecnosci kata¬ lizatora, którym jest zazwyczaj katalizator wana¬ dowy. Katalizator jest umieszczony w aparacie kon¬ taktowym na pólkach. Reakcja utleniania dwutlen¬ ku siarki do trójtlenku siarki jest egzotermiczna.W wyniku przebiegu reakcji nastepuje wzrost tem¬ peratury gazu. Równowaga reakcji utleniania dwu¬ tlenku siarki do trójtlenku siarki przesuwa sie w kierunku rozkladu trójtlenku siarki na dwutlenek siarki i tlen wraz ze wzrostem temperatury. Dla¬ tego dla uzyskania wysokiego stopnia konwersji, konieczny jest odbiór ciepla od reagujacego gazu, co w praktyce realizuje sie albo przez przepuszcza¬ nie gazu po poszczególnych pólkach przez wymien¬ niki ciepla, albp przez mieszanie gazu po poszcze¬ gólnych pólkach z zimnym gazem, najczesciej z su- 107 601107 601 chym powietrzem. W ten sposób mozna uzyskac stopien konwersji dwutlenku siarki do trójtlenku siarki w granicach od 97 do 98%.Dla uzyskania wyzszych stopni konwersji stosuje sie miedzystopniowa absorpcje trójtlenku siarki, co pozwala na podwyzszenie przereagowania dwutlen¬ ku siarki do okolo 99,2 lub nawet do 99,7%.Gaz zawierajacy trójtlenek siarki i reszte nie- przereagowanego dwutlenku siarki ochladza sie nastepnie w wymiennikach ciepla do temperatury okolo 20O°C i wprowadza do absorbera zraszanego oleum lub kwasem siarkowym, które cyrkuluja w obiegu wlasnym absorbera. Absorbowany w cieczy trójtlenek siarki 3*pwoduje wzrost stezenia czynnika zraszajacego? Wfc zwiazku z tym po opuszczeniu absorbera miesza s%e zatezony absorbent z woda lub z kwasem^ siarkawym o nizszym stezeniu, a powsta¬ jacy w tcn I5^qj)inadmiar absorbenta wyprowadza sie z ukladu -jakcn*koncowy produkt. Zarówno pro¬ cesy absorpcji trójtlenku siarki, jak i mieszania oleum lub kwasu siarkowego z kwasem siarkowym o innym stezeniu lub z woda — sa egzotermiczne.Zachodzi wiec potrzeba ciaglego schladzania absor¬ benta. Operacje te przeprowadza sie w przepono¬ wych wymiennikach ciepla, za pomoca wody chlo¬ dzacej a czasem powietrza.Gaz opuszczajacy absorbery unosi ze soba nie tylko niezaabsorbowany trójtlenek siarki, ale takze znaczne ilosci mgly i kropel kwasu siarkowego por¬ wanych mechanicznie z urzadzen zraszajacych i z wypelnienia absorberów. Do usuniecia z gazu mgly i porwanych kropel kwasu siarkowego stosuje sie lapacze mgly, których sprawnosc osiaga 99%. Ponie¬ waz stopien absorpcji jest równiez wysoki, bo na ogól przekracza 99,9%, unoszone z gazem odprowa¬ dzanym do atmosfery ilosci zwiazków siarki nie sa duze, gdy porówna sie je na przyklad z emisja zwiazków siarki z elektrowni. Podstawowe zanie¬ czyszczenie gazu, odprowadzanego do atmosfery z wytwórni kwasu siarkowego, stanowi dwutlenek siarki, który nie przereagowal do trójtlenku siarki.Dotychczasowe sposoby produkcji kwasu siarko¬ wego charakteryzuja sie stosunkowo duzymi wy¬ miarami urzadzen, co spowodowane jest zarówno: stosowaniem aparatury z tworzyw nie pozwalaja¬ cych na zbyt intensywna wymiane ciepla i masy, jak równiez operowaniem duzymi masami rozcien¬ czonych gazów, gdyz zawieraja one zazwyczaj mniej niz 12% objetosciowych dwutlenku siarki. Ze wzgle¬ du na niskie cisnienie procesu, gazy te maja duze objetosci. Powoduje to w konsekwencji koniecznosc stosowania katalizatorów o duzym uziarnieniu oraz prowadzenie spalania siarki i konwersji dwutlenku siarki do trójtlenku siarki z mala intensywnoscia, poniewaz wzrost predkosci gazu o duzym rozcien¬ czeniu bylby bardzo kosztowny.Dla umozliwienia prowadzenia procesu utleniania dwutlenku siarki do trójtlenku siarki w warunkach zblizonych do optymalnych stosuje sie wielopól- kowe aparaty kontaktowe z miedzypólkowym chlo¬ dzeniem reagujacego gazu: w przeponowych wy¬ miennikach ciepla lub przez mieszanie go z zimnym strumieniem gazu, którym najczesciej jest suche powietrze. Wymaga to stosowania skomplikowanych rozwiazan urzadzen chlodzacych, 'umieszczanych wewnatrz aparatu kontaktowego lub Wyprowadze¬ nia gazu po kazdej pólce na zewnatrz aparatu kon¬ taktowego, w celu schlodzenia gazu w przeponowych wymiennikach ciepla. Powoduje to takze koniecz- s nosc stosowania wielu zaleznych od siebie ukladów regulacji, które musza byc do siebie dostrajane w miare jak zmniejsza sie aktywnosc katalizatora lub zmienia sie obciazenie instalacji. Prowadzenie pro¬ cesu przy niskich cisnieniach statyia takie pewne 10 ograniczenia w produkcji oleum.Celem wynalazku jest usuniecie przedstawionych wyzej niedogodnosci. Cel ten osiagnieto przez zasto¬ sowanie gazu zawierajacego przed wprowadzeniem do aparatu kontaktowego, co najmniej 14% obje- 15 tosciowych dwutlenku siarki. Zintensyfikowano pro¬ ces spalania siarki przez dokladne jej rozdrobnienie w palniku za pomoca gazu pierwotnego zawieraja¬ cego tlen i stanowiacego najwyzej 20% ogólnej ilosci gazu wprowadzonego do pieca sprezonego uprzednio 20 do cisnienia wyzszego od 0,5 do 20 kG/cm2 od cis¬ nienia panujacego w piecu oraz przez dodatkowe mieszanie gazu w piecu za pomoca gazu wtór¬ nego zawierajacego tlen, wprowadzanego w kilku punktach pieca rozmieszczonych na jego pobocznicy 25 w taki sposób, ze nie leza one na jednej prostej równoleglej do osi pieca. Co najmniej 30% ciepla spalania siarki odbiera sie w piecu za posrednic¬ twem ekranu z rur kotlowych zebrowanych two¬ rzacych oslone komory spalania, znajdujaca sie we 30 wnetrzu pieca. Konwersje dwutlenku siarki do trój¬ tlenku siarki prowadzi sie w warunkach zblizonych do optymalnych przez uproszczenie chlodzenia gazu, co uzyskuje sie przez jego ochlodzenie po pierwszej pólce aparatu kontaktowego w przeponowym wy- 35 mienniku ciepla oraz przez dalsze chlodzenie reagu¬ jacego gazu, polaczone z równoczesnym rozciencza¬ niem za pomoca gazu zimnego zawierajacego tlen i posiadajacego temperature nie wyzsza niz 80°C, przy czym £az ten wtryskiwany jest bezposrednio 40 do zloza katalizatora umieszczonego na drugiej pólce aparatu kontaktowego.Wprowadzenie zimnego gazu do zloza katalizatora odbywa sie w calyni przekroju poprzecznym reagu¬ jacego na drugiej pólce strumienia gazu oraz na wielu 45 poziomach. Pozwala to na uzyskanie w aparacie kon¬ taktowym, zawierajacym tylko dwie pólki zadanego stopnia konwersji wystarczajacego do zakonczenia pierwszego stopnia konwersji w instalacjach z mie¬ dzystopniowa absorpcja lub zakonczenia w ogóle 50 procesu utleniania dwutlenku siarki do trójtlenku siarki w instalacjach z pojedyncza konwersja.Gaz zimny, uzywany do chlodzenia i rozciencza¬ nia gazu reagujacego na drugiej pólce, zawiera co najmniej 20% objetosciowych tlenu. Katalizator 55 uzywany do konwersji posiada najmniejszy wymiar geometryczny ziaren, nie wiekszy niz 3,5 mm.Natomiast szybkosc gazu rozcienczonego na dru¬ giej pólce aparatu kontaktowego liczona na pusty przekrój tego aparatu i temperature 273°K wynosi 60 co najmniej 0,5 m/s.Co najmniej 30% ogólnej ilosci wytworzonego trójtlenku siarki absorbuje sie z gazu za pomoca oleum, z którego czesc lub calkowita ilosc rozcien¬ cza sie potem do kwasu siarkowego o dowolnym 65 stezeniu. Podobnie co najmniej 30% ciepla tworze-5 nia kwasu siarkowego produkowanego w instalacji odprowadza sie z ukladu za pomoca oleum. Stru¬ mienie oleum, kwasu siarkowego o róznych steze¬ niach, wody lub dowolne ich kombinacje laczy sie przed króccami ssacymi pomp cyrkulacyjnych i mie¬ sza sie te czynniki ze soba za pomoca wirników pomp podczas przetlaczania tych cieczy.Proces absorpcji trójtlenku siarki odbywa sie w ten sposób, ze gaz zawierajacy trójtlenek siarki przeplywa przez kolumne absorpcyjna sze¬ regowo natomiast absorbent, którym moze byc oleum i kwas siarkowy lub tylko kwas siarkowy, dzieli sie na taka ilosc równoleglych strumieni do¬ prowadzonych do poszczególnych segmentów ko¬ lumny absorpcyjnej aby temperatura absorbenta na wyjsciu z dowolnego segmentu kolumny absorp¬ cyjnej byla wyzsza najwyzej o 40°C od temperatury absorbenta na wejsciu do tego segmentu kolumny absorpcyjnej. W dowolnym segmencie kolumny absorpcyjnej zasilanej gazem, zawierajacym wiecej niz 3% objetosciowo trójtlenku siarki, do absorpcji trójtlenku siarki stosUje sie oleum, natomiast w górnych segmentach tej kolumny absorbentem jest kwas siarkowy.Przyklad wykonania wynalazku. Stopiona siarke o temperaturze od 145 do 155°C podaje sie do pal¬ nika 1 pompa dozujaca (nie pokazana na fig.) pod cisnieniem od 3 do 150 kG/cm2. Do palnika 1 dopro¬ wadza sie suchy sprezony gaz pierwotny, zawiera¬ jacy tlen o cisnieniu wyzszym od 0,5 do 20 kG/cm2 od cisnienia panujacego w piecu 2. Do podwyzsze¬ nia cisnienia gazu pierwotnego doprowadzanego do palnika 1 stosuje sie sprezarke 8. Niezaleznie od gazu pierwotnego wprowadzanego do pieca 2 przez palnik 1, wprowadza sie do pieca 2 równiez gaz wtórny zawierajacy tlen.Gaz pierwotny sluzy do bardzo dokladnego roz¬ drobnienia siarki (osiaga sie wymiary kropel 0,5 do 0,01 mm), dzieki któremu zostaje rozwinieta po¬ wierzchnia parowania siarki i szybkie przejscie siarki z fazy cieklej do gazowej. Pomaga temu równoczesna czesciowe spalanie par siarki, dostar¬ czajace cieplo do odparowania nastepnych porcji siarki cieklej. Tlen zawarty w gazie wtórnym sluzy do spalania reszty par siarki. Stosunek gazu pier¬ wotnego do wtórnego wynosi najwyzej 1:4 a ko¬ rzystne jest gdy jest on równy 1 :20. Cisnienie gazu wtórnego determinuje cisnienie panujace w calej instalacji kwasu siarkowego. Korzystne jest, aby cisnienie to bylo znacznie wyzsze od atmosfe¬ rycznego i zawieralo sie w granicach od 2 do 100 kG/cm2 nadcisnienia. Szczególnie korzystnie jest prowadzic proces pod cisnieniem od 4 do 6 kG/cm2.Stosowanym w procesie gazem zawierajacym tlen moze byc powietrze lub powietrze wzbogacone w tlen az do zawartosci 60% tlenu. Mozna równiez stosowac tzw. tlen odpadowy, uzyskiwany w insta¬ lacjach do produkcji azotu z powietrza lub jaki¬ kolwiek inny tlen nie zawierajacy zanieczyszczen szkodliwych dla procesu wytwarzania kwasu siar¬ kowego a stanowiacy produkt uboczny innych pro¬ cesów.Gaz wtórny, podgrzany wstepnie do temperatury od 100 do 25G°C w wymienniku ciepla 7 wprowa- m dzany jest do pieca 2 w kilku punktach rozmiesz- czpnych na posocznicy pieca w taki sposób, ze nie leza one na jednej prostej równoleglej do osi pieca.Dysze doprowadzajace gaz wtórny do pieca 2 za- 5 pewrtfaja dobre wymieszanie tego gazu z gazem znajdujacym sie juz w piecu i parami siarki. Tlen potrzebny do spalania siarki doprowadza sie w gazie wtórnym stopniowo, zapewniajac równoczesnie szybkie odprowadzanie wydzielonego ciepla przez j0 ekran z pionowych zebrowanych rur kotlowych 4 tworzacych wewnetrzna powierzchnie pieca. Czesc kotla 4 wbudowana jest w piec 2, reszta stanowi oddzielne urzadzenie 4.Spelnienie warunku skutecznego chlodzenia pieca 15 wymaga, aby stosunek srednicy wewnetrznej pieca do jego wysokosci byl nie wiekszy niz 1: 2 a naj¬ korzystniej jest gdy wynosi 1:3. Rury tworzace w piecu ekran stanowia I czesc parownika kotla 4.Pozostale powierzchnie chlodzace, odbierajace cie- 20 plo od gazu opuszczajacego piec 2, wbudowane sa w kociol 4. Skladaja sie na nie: przegrzewacz pary i II czesc parownika. Gaz opuszczajacy piec 2 z temperatura od 800 do 1200eC wprowadzany jest do kotla 4, w którym schladza sie do temperatury od 25 410 do 460°C.Dla umozliwienia regulacji temperatury gazu opuszczajacego kociol 4, czesc gazu mpze ominac fragment II czesci parownika. Gaz z kotla 4 dopro¬ wadzany jest do aparatu kontaktowego 5, w którym 30 nastepuje utlenienie dwutlenku siarki do trójtlenku siarki tlenem zawartym w gazie w obecnosci kata¬ lizatora wypelniajacego aparat kontaktowy. Jako katalizator stosuje sie katalizator wanadowy, przy czym korzystne jest, gdy jego granulacja wynosi okolo % mrft lub inny katalizator, w obecnosci któ¬ rego nastepuje przyspieszenie reakcji utleniania dwutlenku siarki do trójtlenku siarki w temperatu¬ rach zapewniajacych wysoki stopien przereago- wania. Przebieg reakcji w aparacie kontaktowym 5 40 jest regulowany w taki sposób, aby zachodzila ona z najwieksza, mozliwa w dariych warunkach pred¬ koscia. W tym eelu wprowadza »ie gaz na I pólke aparatu kontaktowego 5, po której gaz zostaje ochlo¬ dzony w wymienniku ciepla 2T do temperatury 45 optymalnej a nastepnie prowadzi sie konwersje na II pólce aparatu kontaktowego 5, polaezona z rów¬ noczesnym chlodzeniem gszu reagujacego, polega¬ jacym na dodawaniu do niego zimnego gazu zawie¬ rajacego tlen. Gaz chlodnacy pobierany jest z tego 50 samego zródla, z którego czerpany jest gaz uzywany po ogrzaniu w wymienniku ciepla 7 do spalania siarki w piecu t.Mieszanie gazu reagujacego na II pólce z gazem zimnym przeprowadza ^ie przez bezposredni wtrysk gazu zimnego do zloza katalizatora. Wtrysk gazu zimnego nastepuje w calym przekroju poprzecznym katalizatora, a jego ilosc na poszczególnych wyso¬ kosciach warstwy katalizatora dostosowywana jest do rzeczywistego przebiegu reakcji w taki sposób, aby w poszczególnych przekrojach osiagac tempe¬ ratury mieszaniny gazów zapewniajace w danych warunkach najwieksze predkosci reakcji. W ten sposób mozna uzyskac zadany stopien konwersji 05 tylko na 2 pólkach. Jezeli stosuje sie miedzystop-107 9 dzana jest do ukladu woda zdemineralizowana, która uzupelnia obieg wodno-parowy. Sprezarka 19 zasysa powietrze z otoczenia przez filtr 23 i/lub gaz wzbogacony w tlen, o ile gaz wzbogacony w tlen jest dostepny i spreza te mieszanine gazów do cis¬ nienia od 2 do 100 kG/cm2.Korzystnie jest, aby gaz zawierajacy tlen byl sprezony do cisnienia od 4 do 6 kG/cm2. Przy spre¬ zaniu gazu do cisnienia powyzej 10 kG/cm2, korzys¬ tnie jest ochlodzic go w wymienniku ciepla (nie po¬ kazanym na fig.) gazem opuszczajacym II kolumne absorpcyjna 15. Sprezony gaz zawierajacy tlen wpro¬ wadzany jest do kolumny suszacej 24, spelniajacej takze funkcje desorbera dwutlenku siarki z kwasu siarkowego, który doprowadzany jest z kolumny absorpcyjnej I 8 i kolumny absorpcyjnej II 15 na szczyt kolumny suszacej 24.W kolumnie suszacej 24 zachodzi takze ochlodze¬ nie suszonego gazu do temperatury okolo 60°C. Osu¬ szony gaz po opuszczeniu kolumny 24, zaopatrzonej w górnej czesci w lapacz mgly i kropel kwasu siar¬ kowego, dzieli sie na 3 strumienie. Jeden z nich przeplywa przez wymiennik ciepla 7, w którym podgrzewa sie do okolo 200°C a nastepnie jako gaz wtórny wprowadzany jest do pieca 2.Drugi strumien zostaje sprezony sprezarka 3 do cisnienia wyzszego od 0,5 do 20 kG/cm2 od cisnienia panujacego w piecu 2 i jest wprowadzany jako gaz pierwotny do pieca 2 poprzez palnik 1. Pozostala ilosc gazu zostaje wprowadzona jako czynnik chlo¬ dzacy i równoczesnie przesuwajacy korzystnie rów¬ nowage reakcji utleniania dwutlenku siarki do trój¬ tlenku siarki — bezposrednio do zloza katalizatora umieszczonego na II pólce I stopnia aparatu kon¬ taktowego 5. Kwas siarkowy opuszczajacy kolumne suszaca 24 z temperatura okolo 60°C moze byc roz¬ cienczony do zadanego stezenia przez dodanie wody i wymieszanie pompa 25, która przetlacza kwas przez chlodnice 26 z powrotem do kolumny suszacej 24.Temperatura kwasu zraszajacego kolumne wynosi okolo 55°C.Nadmiar kwasu odprowadzany jest z rurociagu po chlodnicy 26 do magazynu jako koncowy pro¬ dukt.Do zalet sposobu wytwarzania kwasu siarkowego wedlug wynalazku nalezy zaliczyc — spalanie siarki bardzo rozdrobnionej, dzieki za* stosowaniu w palniku powietrza pierwotnego o cisnieniu wyzszym niz panujace w piecu, co poz¬ wala zmniejszyc wymiary pieca i uzyskac wyso¬ kie stezenie dwutlenku siarki, — zastosowanie gazu o wysokim stezeniu dwu¬ tlenku siarki i prowadzenie procesu przy pod¬ wyzszonym cisnieniu, dzieki czemu wymiary aparatury sa znacznie mniejsze niz w instala¬ cjach konwencjonalnych, — zmniejszenie znaczne w stosunku do instalacji konwencjonalnych, zarówno ciezar urzadzen jak i wielkosc terenu niezbednego do wybudowania instalacji, — mozliwosc dostarczania nawet bardzo duzych instalacji w stanie sprefabrykowanym, co nie 601 10 tylko przyspiesza budowe instalacji, ale zapewnia takze lepsza jakosc aparatury, gdyz jest ona wy¬ konywana w dobrze wyposazonych warsztatach, a nie w trudnych warunkach polowych, 5 — prowadzenie wszystkich operacji jednostkowych zarówno wymiany ciepla jak i wymiany masy, przy wysokich wartosciach sil napedowych, dzie¬ ki czemu nastepuje dodatkowe zmniejszenie wiel¬ kosci aparatury, 10 — zapotrzebowanie katalizatora jest znacznie mniej¬ sze niz w procesach konwencjonalnych, na co skladaja sie nie tylko zastosowanie drobniej¬ szego katalizatora, ale takze podwyzszenie cis¬ nienia i stezenia dwutlenku siarki oraz prowa- 15 dzenie konwersji dwutlenku do trójtlenku siarki w warunkach zblizonych do optymalnych, — jako gaz zawierajacy tlen moze byc uzywane powietrze, ale korzystne jest takze stosowanie gazu wzbogaconego w tlen, przez wykorzystanie 20 róznych gazów zawierajacych tlen a uzyskiwa¬ nych w innych procesach jako produkty uboczne lub odpadowe.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania kwasu siarkowego pole¬ gajacy na prowadzeniu pod dowolnym cisnieniem procesów: spalania siarki, utleniania dwutlenku siarki do trójtlenku siarki i absorpcji trójtlenku siarki w oleum i w kwasie siarkowym lub tylko w kwasie siarkowym oraz na zastosowaniu gazu ze spalania siarki, zawierajacego co najmniej 14% objetosciowych dwutlenku siarki, znamienny tym, ze siarke spala sie w piecu w strumieniach gazu pierwotnego i wtórnego, zawierajacych przed wpro¬ wadzeniem do pieca co najmniej 20% objetoscio¬ wych tlenu, przy czym siarke ciekla doprowadzana do pieca rozdrabnia sie i zaczyna spalac przy uzyciu gazu pierwotnego uprzednio dodatkowo sprezonego, pobieranego z kolektora gazu wstepnie sprezonego i zawierajacego tlen, a dalsze spalanie siarki naste¬ puje po wprowadzeniu do pieca gazu wtórnego i od¬ bywa sie z równoczesnym odbiorem czesci ciepla spalania, po czym tak uzyskany gaz zawierajacy dwutlenek siarki wprowadza sie do aparatu kon¬ taktowego, w którym dwutlenek siarki utlenia sie do trójtlenku siarki w obecnosci katalizatora, a rea¬ gujacy gaz jest równoczesnie ochlodzony przez roz¬ cienczanie go zimnym gazem zawierajacym tlen wprowadzanym wprost do zloza katalizatora, przez które przeplywa gaz o coraz nizszym stezeniu zwiaz- 55 ków siarki, kolejno trójtlenek siarki absorbuje sie za pomoca oleum i/lub kwasu siarkowego w ko¬ lumnach absporpcyjnych przez odpowiednie kiero¬ wanie strumieniami gazu i absorbenta, a absorbent o zadanym stezeniu uzyskuje sie poprzez mieszanie 60 w jednej i/lub kilku operacjach technologicznych strumieni oleum, kwasu siarkowego i wody. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze wprowadzana do pieca siarke ciekla rozdrabnia sie 65 w palniku przez skierowanie do niego gazu pier-107 CiOl 11 12 wotnego zawierajacego tlen i stanowiacego najwyzej 20% ogólnej ilosci gazu wprowadzanego do pieca, przy czym gaz pierwotny przed wprowadzeniem do palnika zostaje sprezony do cisnienia wyzszego od 0,5 do 20 kG/cm2 od cisnienia panujacego w piecu. 3. Sposób wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze stosuje sie gaz pierwotny pobierany do dodat¬ kowego sprezania ze wspólnego kolektora gazu spre¬ zonego wstepnie zawierajacego tlen, przy czym z kolektora tego pobiera sie takze: gaz wtórny do pieca oraz gaz do chlodzenia drugiej pólki I stopnia aparatu kontaktowego. 4. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze gaz wtórny wprowadzany jest do pieca z pominieciem palnika w kilku punktach rozmieszczonych na po- bocznicy pieca w taki sposób, ze nie leza one na jednej prostej równoleglej do osi pieca. 5. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze co najmniej 30% ciepla spalania siarki odbiera sie w piecu za posrednictwem ekranu z rur kotlowych zebrowanych tworzacych oslone komory spalania znajdujaca sie we wnetrzu pieca. 6. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze konwersje S02 do S03 prowadzi sie w nastepuja¬ cych etapach: ochladzanie gazu po pierwszej pólce aparatu kontaktowego w przeponowym wymien¬ niku ciepla, dalsze chlodzenie reagujacego gazu — polaczone z jego równoczesnym rozcienczaniem za pomoca gazu zimnego zawierajacego tlen posiada¬ jacego temperature nie wyzsza niz 80°C, przy czym ten zimny gaz wtryskiwany jest bezposrednio do zloza katalizatora umieszczonego na drugiej pólce aparatu kontaktowego, a wprowadzenie zimnego gazu do zloza katalizatora odbywa sie w calym przekroju poprzecznym reagujacego na drugiej pólce strumienia gazu oraz na kilku poziomach. 7. Sposób wedlug zastrz. 1 albo 6, znamienny tym, ze do chlodzenia i rozcienczania gazu reagujacego na drugiej pólce aparatu kontaktowego stosuje sie 15 20 30 35 gaz zimny zawierajacy co najmniej 20% objetoscio¬ wych tlenu. 8. Sposób wedlug zastrz. 1 albo 6, znamienny tym, ze na drugiej pólce aparatu kontaktowego gaz roz¬ cienczony przesyla sie z szybkoscia liniowa liczona na pusty przekrój aparatu kontaktowego i tempe¬ rature 273°K, wynoszaca co najmniej 0,5 m/sek. 9. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze co najmniej 30% ogólnej ilosci wytworzonego w ins¬ talacji S03 absorbuje sie z gazu za pomoca oleum, z którego czesc lub cala wytworzona ilosc rozcien¬ cza sie potem do kwasu siarkowego o dowolnym stezeniu. 10. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze co najmniej 30% wytwarzanego ciepla tworzenia kwasu siarkowego odprowadza sie z ukladu za po¬ srednictwem oleum. 11. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze strumienie: oleum, kwasu siarkowego o róznych stezeniach oraz wody lub dowolne ich kombinacje, laczy sie przed króccami ssacymi pomp cyrkula- cyjnych i miesza sie te czynniki ze soba za pomoca wirników pomp podczas operacji przetlaczania tych cieczy. 12. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze gaz zawierajacy trójtlenek siarki przeplywa przez kolumne absorpcyjna szeregowo, natomiast absor- bent dzieli sie na taka ilosc równoleglych strumieni doprowadzanych do poszczególnych segmentów ko¬ lumny absorpcyjnej, aby temperatura absorbenta na wyjsciu z dowolnego segmentu kolumny absor¬ pcyjnej byla wyzsza najwyzej o 40°C od tempera¬ tury absorbenta na wejsciu do tego segmentu. 13. Sposób wedlug zastrz. 1 albo 12, znamienny tym, ze w dolnym segmencie kolumny absorpcyjnej, zasilanej gazem zawierajacym wiecej niz 3% obje¬ tosciowe trójtlenku siarki, stosuje sie do absorpcji trójtlenku siarki oleum, a w górnych segmentach kolumny stosuje sie kwas siarkowy. iS S Ul LDA — Zaklad 2 — zam. 609/80 — 95 egz.Cena 45 zl PL