NL9001744A - Werkwijze voor het op een glasruit aanbrengen van een patroon, alsmede de daarmee verkregen glasruit. - Google Patents

Description

WERKWIJZE VOOR HET OP EEN GLASRUIT AANBRENGEN VAN EEN PATROON, ALSMEDE DE DAARMEE VERKREGEN GLASRUIT

De uitvinding ligt op het terrein van het aanbrengen van patronen op glasruiten.

Bekend is het gebruik van mechanische middelen, zoals stralen, graveren en slijpen, en chemische middelen, in het bijzonder door gebruikmaking van etsende media.

De uitvinding biedt een werkwijze voor het op een glasruit aanbrengen van een gekozen patroon met gekozen optische eigenschappen, in het bijzonder transmissie en reflexie, omvattende de stappen: (1) het verschaffen van een glasruit met een deklaag, bestaande uit één of meer lagen, (2) het afdekken van de glasruit met een hulplaag, waarvan de contouren overeenkomen met de contouren van het gekozen patroon, (3) het gedurende een zekere tijd opnemen van de glasruit in een omgeving met een medium dat door chemische inwerking de deklaag althans ten dele verwijdert maar de hulplaag intact laat, en het daaruit vervolgens verwijderen van de glasplaat.

De deklaag kan bestaan uit slechts één laag, die in stap (3) volledig kan worden verwijderd. Het verkregen patroon kan dan bestaan uit het resterende deel van de deklaag, dan wel, complementair uit het weggenomen deel, afhankelijk van de wensen. Het weggenomen deel vertoont exact de eigenschappen van het glas, terwijl het van de deklaag voorziene deel optische eigenschappen bezit, die afhankelijk zijn van de optische eigenschappen van het glas in combinatie met de nog aanwezige deklaag.

Men kan deze werkwijze desgewenst differentiëren om andere, bijvoorbeeld artistieke, effecten te bereiken.

Daartoe verschaft de uitvinding tevens een werkwijze, omvattende, <v (4) het uitvoeren van (1) door het kiezen van een deklaag die uit ten minste twee lagen bestaat, (5) het uitvoeren van (3) door het kiezen van een medium dat reageert met althans de buitenste laag maar niet reageert met althans de meest naar binnen gelegen laag.

In het bijzonder in het geval, waarin de hulplaag niet volledig transparant is, kan de werkwijze omvatten: (6) het verwijderen van de hulplaag.

Bijvoorbeeld kan de werkwijze omvatten: (7) het uitvoeren van (6) met een oplosmiddel.

In een bepaalde uitvoering omvat de werkwijze: (8) het uitvoeren van (2) door als hulplaag een folie op de glasruit te hechten.

In dit geval kan de werkwijze omvatten: (9) het uitvoeren van (6) door het aftrekken van de folie.

Als alternatief kan de werkwijze omvatten: (10) het uitvoeren van (2) door gebruikmaking van een druktechniek, in het bijzonder een zeefdruktechniek.

In een specifieke uitvoering omvat de werkwijze: (11) het zodanig uitvoeren van (1) dat de deklaag althans aan de buitenzijde uit metaal bestaat, (12) het uitvoeren van (3) met een oxiderend medium, zoals Cl2-gas, HCl-gas, zoutzuur, salpeterzuur, azijnzuur, of mengsels daarvan.

In een andere uitvoering omvat de werkwijze: (13) het zodanig uitvoeren van (1) dat de deklaag althans aan de buitenzijde uit een metaalzout, zoals een oxide, een nitride, een nitraat bestaat, (14) het uitvoeren van (3) met een reducerend medium, zoals verdund zoutzuur met Zn-poeder.

Tevens heeft de uitvinding betrekking op een glasruit, waarop een patroon is aangebracht door gebruikmaking van de werkwijze volgens de uitvinding.

De werkwijze volgens de uitvinding zal in het algemeen als volgt worden uitgevoerd.

Het oppervlak van het gecoate glas wordt gereinigd met een alkalisch middel, opgelost in water. Daarna wordt het oppervlak gespoeld met gedemineraliseerd water en tenslotte gedroogd.

Afhankelijk van de afbeelding wordt een deklaag aangebracht, die bestand is tegen de te gebruiken chemicaliën. Er wordt zorg voor gedragen, dat het gecoate glas in hoofdzaak stofvrij is.

De niet-afgedekte delen van de deklaag worden bewerkt met de gekozen chemicaliën. Door deze bewerking wordt de deklaag althans ten dele van het glasoppervlak verwijderd. In het geval van een enkelvoudige deklaag wordt het glasoppervlak zichtbaar.

Door bijvoorbeeld op een witte ondergrond te werken, kan men vaststellen of de deklaag geheel verwijderd is.

Donkere of glanzende vlekken geven aan, dat er nog delen van de deklaag op het glas zijn achtergebleven.

Op het moment dat uit visuele inspectie blijkt dat de deklaag volledig is verwijderd, wordt de glasplaat met een geschikte oplossing behandeld, die het proces stopt.

Gewoonlijk zal gebruik worden gebruikt van een zuurmedium. Bijvoorbeeld een soda-oplossing kan dan ook zeer geschikt zijn om de betreffende reactie te stoppen. In dit verband wordt opgemerkt, dat het gebruik van een soda-oplossing in het geval van aluminiumdeklagen voor de stop-behandeling niet geschikt is, omdat aluminium door de basisoplossing kan worden aangetast.

Vervolgens kan de hulplaag worden verwijderd. Dit kan plaatsvinden door het aftrekken van het als hulplaag dienstdoende folie, dan wel het met oplosmiddelen verwijderen van de hulplaag.

Op dit moment is het procédé voltooid en kan het eindprodukt zonodig nabehandelingen ondergaan, die exact gelijk zijn als die bij het normale gecoate glas.

Bij het gebruik van folie als hulplaag kan het snijden overeenkomstig de gewenste contouren plaatsvinden met de hand of met gebruikmaking van een computer. Na het snijden kan desgewenst een extra drager op de bovenzijde van de folie worden aangebracht om de verschillende delen van de afbeelding op de juiste plaat te houden.

De folie wordt op de gecoate glasplaat aangebracht door de al in het algemeen aanwezige beschermlaag te verwijderen, waardoor de folie, eventueel door tussenkomst van een aanwezige hechtlaag op het glasoppervlak hecht. De bovenste drager wordt verwijderd.

Tenslotte worden de randen van de folie aangedrukt om scherpe contouren te verzekeren.

Bij afbeeldingen in raster (op grote oplagen) kan gebruik worden gemaakt van een zeefdruktechniek om de hulplaag aan te brengen. De zeef wordt op de algemeen bekende wijze voorbewerkt en aangeleverd. De bedrukkingstechniek wijkt niet af van de bekende zeefdruktechniek.

De bedrukte glasplaten, waarop derhalve de hulplaag conform de gewenste patronen is aangebracht, worden gedroogd, bijvoorbeeld door ze door een banddroogoven te voeren. De temperatuur van de oven is afhankelijk van de dikte van het glas, de aard van de coating, de toegepaste inktsoort en de afmetingen van de bedrukte glasplaten.

Wanneer de glasplaten zijn afgekoeld, is de hulplaag gereed en kan de chemische bewerking worden begonnen.

Na de chemische bewerking wordt de hulplaag verwijderd met een passend oplosmiddel.

In sommige gevallen kunnen met een zeefdrukpasta chemicaliën worden gemengd.

Na het bedrukken van de glasplaten moeten de chemicaliën enige tijd inwerken op de coating. De tijd van inwerking is afhankelijk van de coating en de gebruikte chemicaliën voor het verwijderen van de coating.

De samenstelling van de coatings varieert sterk van produkt tot produkt en ook tussen verschillende fabrikaten. Aan de hand van de aard van de deklagen wordt gekozen voor een reductie- of een oxidatiereactie. Vanzelfsprekend wordt onder alle omstandigheden een medium gekozen, dat niet reageert met lagen, en het glasoppervlak die intact dienen te blijven. Ook etsing van oppervlakken zal in het algemeen niet toelaatbaar zijn, tenzij men daardoor een bepaald optisch effect wenst te bereiken, bijvoorbeeld een mattering.

Bij grote oppervlakken worden de chemicaliën direct in contact gebracht met het gecoate glasoppervlak. Op een glasplaag, in horizontale stand geplaatst, worden in geval van oxidatie de vloeibare chemicaliën opgebracht. In het geval waarin reductie wordt toegepast worden de chemicaliën in poedervorm op het vochtige oppervlak verstoven. Met een zachte kunststof-borstel worden de chemicaliën licht over het te bewerken oppervlak heen en weer bewogen tot het moment waarop de lagen bijvoorbeeld in kleine deeltjes uiteen vallen en van het ondervlak loslaten. De tijdsduur van deze behandeling is afhankelijk van de samenstelling en de dikte van de coating en de aard en concentratie van de chemicaliën.

Nadat de deklagen conform de wensen zijn verwijderd, worden de chemicaliën van het oppervlak verwijderd, wordt de glasplaat gereinigd met water en bijvoorbeeld soda (zie boven) en vervolgens geheel schoongespoeld met water.

Kleine oppervlakken, rasterpartijen en scherpe scheidingslijnen worden bewerkt met een katoenen lap of een kunststoffen spons, gedoopt in de gewenste chemicaliën, zodanig dat er geen vocht meer uitlekt. Na enige tijd poetsen van het bedoelde oppervlak, waarbij de lap of spons regelmatig in de chemicaliën wordt gedoopt, laten de delen van de deklaag los van het ondervlak. De tijdsduur van deze bewerking is weer afhankelijk van de samenstelling en dikte van de coating en de aard en concentratie van de chemicaliën. Nadat de coatingdelen in kwestie hebben losgelaten van het ondervlak worden de chemicaliën van het oppervlak verwijderd, en wordt de glasplaat afgenomen met bijvoorbeeld een waterige oplossing van soda en schoongespoeld met water.

Kleurloze chemicaliën kunnen worden vermengd met een geschikte indicator teneinde het verloop van de reactie te kunnen volgen.

Bij het gebruik van oxiderende gassen, zoals chloorgas, zoutzuurgas e.d., worden glasplaten in een gasdicht afsluitbare tank geplaatst. Het gas wordt daarin ingevoerd.

Op deze wijze kunnen meerdere glasplaten tegelijkertijd worden behandeld. De tijdsduur van deze behandeling is in het algemeen aanzienlijk langer dan in het geval van de hiervoor beschreven werkwijzen. Men moet bijvoorbeeld denken aan een behandelingstijd in de orde van 48 uur, natuurlijk weer afhankelijk van samenstelling en dikte van de coating en de concentratie van het gas. Nadat de coating is verdwenen, wordt het gas afgezogen en worden de glasplaten uit de tank genomen. De glasplaten worden gespoeld met een oplossing van water en soda en schoongespoeld met water.

Voorbeeld 1 Glasdikte 6rom

Samenstelling van de deklaag: 3 lagen, respectievelijk bestaande uit tinoxide, chroom-nikkel-nitraat, tinoxide; totale dikte 0,0001 mm.

Reductie met een 10%-oplossing van zoutzuur, met zinkpoeder. Temperatuur tussen ongeveer 20-25°C.

Tijdsduur van de bewerking ca. 15 minuten.

Voorbeeld 2 Glasdikte 4 mm

Samenstelling van de deklaag: 3 lagen, respectievelijk bestaande uit zilver, goud, zilver; totale dikte van de deklaag 0,00001 mm.

Oxidatie met koningswater, nl. een mengsel van salpeterzuur en zoutzuur.

Glastemperatuur tussen ongeveer 20-25eC.

Tijdsduur van de bewerking tussen ongeveer 7-10 minuten.

Voorbeeld 3 Glasdikte 6 mm

Samenstelling van de deklaag: 3 lagen, respectievelijk bestaande uit tin, zink, roestvrij staal; totale dikte van de deklaag 0,00006 mm.

Oxidate met chloorgas.

Glastemperatuur ongeveer 188C.

Tijdsduur van de bewerking ca. 36 uur.

Claims (10)

1. Werkwijze voor het op een glasruit aanbrengen van een gekozen patroon met gekozen optische eigenschappen, in het bijzonder transmissie en reflexie, omvattende de stappen: (1) het verschaffen van een glasruit met een deklaag, bestaande uit één of meer lagen, (2) het afdekken van de glasruit met een hulplaag, waarvan de contouren overeenkomen met de contouren van het gekozen patroon, (3) het gedurende een zekere tijd opnemen van de glasruit in een omgeving met een medium dat door chemische inwerking de deklaag althans ten dele verwijdert maar de hulplaag intact laat, en het daaruit vervolgens verwijderen van de glasplaat.

2. Werkwijze volgens conclusie 1 omvattende: (4) het uitvoeren van (1) door het kiezen van een deklaag die uit ten minste twee lagen bestaat, (5) het uitvoeren van (3) door het kiezen van een medium dat reageert met althans de buitenste laag maar niet reageert met althans de meest naar binnen gelegen laag.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 omvattende: (6) het verwijderen van de hulplaag.

4. Werkwijze volgens conclusie 3 omvattende: (7) het uitvoeren van (6) met een oplosmiddel.

5. Werkwijze volgens conclusie 1 omvattende: (8) het uitvoeren van (2) door als hulplaag een folie op de glasruit te hechten.

6. Werkwijze volgens conclusie 5 omvattende: (9) het uitvoeren van (6) door het aftrekken van de folie.

7. Werkwijze volgens conclusie 1 omvattende: (10) het uitvoeren van (2) door gebruikmaking van een druktechniek, in het bijzonder een zeefdruktechniek.

8. Werkwijze volgens conclusie 1 omvattende: (11) het zodanig uitvoeren van (1) dat de deklaag althans aan de buitenzijde uit metaal bestaat, (12) het uitvoeren van (3) met een oxiderend medium, zoals Cl2-gas, HCl-gas, zoutzuur, salpeterzuur, azijnzuur, of mengsels daarvan.

9. Werkwijze volgens conclusie l omvattende: (13) het zodanig uitvoeren van (1) dat de deklaag althans aan de buitenzijde uit een metaalzout, zoals een oxide, een nitride, een nitraat bestaat, (14) het uitvoeren van (3) met een reducerend medium, zoals verdund zoutzuur met Zn-poeder.

10. Glasruit, waarop een patroon is aangebracht door gebruikmaking van de werkwijzen volgens één der voorgaande conclusies.