NL8902676A - Handgreep voor een mes of dergelijk handgereedschap. - Google Patents

Description

Korte aanduiding: Handgreep voor een mes of dergelijk handgereedschap.

De uitvinding heeft betrekking qp een van vingergreepholten voorziene handgreep voor een roes of dergelijk gereedschap.

Van vingergreepholten voorziene handgrepen zijn bekend. Voorbeelden van dergelijke handgrepen treft men o.a. aan bij bepaalde typen broodmessen en z.g.n. slagersmessen. Het gaat daarbij in de regel om holten c.q. uitsparingen, die zich in de normale gebruiks-positie in de naar beneden gekeerde rand van de handgreep bevinden. Het voornaamste doel van de holten is ertoe bij te dragen, het gereedschap comfortabel in de hand te doen liggen, en wel in het bijzonder cm bij het snijden betrékkelijk grote krachten te kunnen uitoefenen. Het betreft hier dan ook handgereedschap (i.c. messen) dat gewoonlijk wordt gehanteerd in de z.g.n. vuistgreep, waarbij alle vingers van de hand tezamen langs de ene zijde en de duim langs de andere zijde rond de handgreep worden gekromd.

Bij een dergelijk greep ligt de handgreep in de palm van de hand opgesloten, en wel cmsloten door de langs de ene zijde om de handgreep heen gebogen vingers en de zich langs de andere zijde ervan uitstrekkende duim.

Opmerkelijk is, dat vingergreepholten tot nu toe niet worden toegepast bij handgrepen voor handgereedschap i.c. messen, waarbij de grootte van de tijdens het gébruik uit te oefenen kracht van ondergeschikte betekenis is, doch het "sturen" van het gereedschap alsook het behoedzaam doseren van de uit te oefenen kracht daarentegen van essentieel belang is. Als voorbeeld kan hier worden genoemd het in de chirurgie gébruikelijke operatiemes, dat een betrekkelijk platte, in het vlak van het lemmet gelegen handgreep heeft. Bij dit soort handgereedschap is het de bedoeling, dat in de zogenaamde bovenhandse greep een der vingers, gewoonlijk de wijsvinger, op de in gébruik bovenliggende rand van de dan hoogkant staande handgreep komt te rusten, teneinde met deze vinger het mes te kunnen sturen en de voor het maken van bijvoorbeeld een incisie benodigde kracht nauwkeurig te kunnen doseren. Duim en middenvinger hebben daarbij vooral tot taak het kantelen van het mes te voorkomen en dienen daarbij betrekkelijk stevig tegen de flanken van de handgreep aan te liggen. De greep rond de handgreep is daardoor betrékkelijk krampachtig, hetgeen afbreuk doet aan de gevoeligheid bij het doseren van de uit te oefenen kracht.

De uitvinding nu beoogt in het bijzonder voor handgereedschap van de laatst besproken categorie een in ergonomisch opzicht verbeterde handgreep te verschaffen en wel met name een handgreep, die "losjes" en daarmede "gevoelig" kan worden gehanteerd en toch stabiel in de hand ligt.

Volgens de uitvinding wordt dit doel bereikt doordat het hand-greeplichaam, gerékend vanaf het inplanteinde van het eigenlijke gereedschap resp. mes een gedeelte met geleidelijk toenemende dikte heeft, waarvan het in gébruik bovenliggende vlak een als ligplaats voor een vingertop uitgevoerde uitholling heeft, en op welk gedeelte een gedeelte met een geleidelijk afnemende dikte aansluit.

Bij een aldus uitgevoerde handgreep is er een nauwkeurig gedefinieerd oplegvlak voor de wijsvinger, terwijl de beide flanken van het in dikte afnemende gedeelte van het handgreeplichaam, direct aansluitend op het eerste gedeelte ervan een "flexibel” steunvlak voor resp. de duim en de middenvinger vormen. De handgreep is daarbij zowel in de bovenhandse greep (waarbij de handgreep geheel in de palm van de hand ligt), als in de zogenaamde perihoudergreep losjes en toch stabiel in de hand te houden. Dit betékent dat de handgreep niet, zoals bij de bekende uitvoering, stevig tussen duim en middenvinger behoeft te worden gevat om ongewenste kantelbewegingen te voorkomen. Het voordeel hiervan is, dat het handgereedschap zich met de wijsvinger zeer gevoelig in zijn vlak laat sturen en de met het gereedschap (mes) uit te oefenen kracht nauwkeurig is te doseren.

De handgreep volgens de uitvinding kan in principe symmetrisch ten opzichte van een het gereedschap (mes) bevattend middenlangsvlak worden uitgevoerd en is dan zowel voor rechtshandig als linkshandig gébruik geschikt.

In een bij voorkeur toegepaste uitvoeringsvorm echter helt het de vingertop-uitholling bevattende bovenvlak van het eerste gedeelte, in dwarsrichting gezien, een weinig van de ene flank naar de andere flank toe af. Door deze maatregel komt de handgreep nog beter in de hand te liggen en wel wanneer de duim daarbij wordt aangelegd tegen die flank, van waar het vlak met de vingertopholte afloopt. Bovendien opent deze maatregel een keuzemogelijkheid ten aanzien van twee verschillende "penhoudergrepen", nl. een perihoudergreep, waarbij de middenvinger in een betrekkelijk gestrekte houding zijdelings tegen het de vingertopholte bevattende voorste gedeelte van het handgreeplichaam aanligt, en een perihoudergreep, waarbij de middenvinger in een meer gekromde houding zijdelings achter de overgang naar het gedeelte met geleidelijk afnemende dikte aanligt. Beide penhoudergrepen zijn in ergonomisch opzicht gelijkwaardig. De keuze tussen beide mogelijkheden zal in de praktijk bijvoorbeeld worden bepaald door de aard van de te verrichten handeling. Zo is de eerstgenoemde mogelijkheid in geval van een operatiemes aan te bevelen bij het maken van een incisie, terwijl men de tweede mogelijkheid zal kiezen voor het "prepareren".

Deze voorkeursuitvoering betekent wel, dat zal moeten worden voorzien in twee respectievelijk op rechts- en linkshandig gebruik gerichte versies van de handgreep.

De uitvinding wordt hieronder aan de hand van de tekening met een uitvoeringsvoorbeeld nader toegelicht.

Fig. 1 en 2 tonen elk een aanzicht op de beide flanken van de handgreep volgens de uitvinding, een weinig schuin van boven gezien en wel in een toepassing als operatiemes en fig. 3 toont een bovenaanzicht van het mes volgens fig. 1-2.

Het in de tekening als voorbeeld weergegeven operatiemes bestaat uit het eigenlijke mes of lemmet 1 en is voorzien van een handgreep 2 volgens de uitvinding. De handgreep 2 is van het asymmetrische type, d.w.z. dat het profiel ervan asymmetrisch is gevormd ten opzichte van het het lemmet 1 bevattende middenlangsvlak, zodat de handgreep voor de praktijk in twee versies en wel respectievelijk voor rechtshandig en linkshandig gebruik wordt toegepast.

De tekening toont de versie voor rechtshandig gébruik. Dit betekent, dat fig. 1 de duimzijde en fig. 2 de middenvingerzijde van de handgreep laten zien.

Het bijvoorbeeld uit een geschikte kunsthars bestaande hand-greeplichaam omvat een kopdeel 3, dat vanaf het voorste of lemmet-inplanteinde 4, in horizontale doorsnede gezien, in de richting van het achtereinde 5 geleidelijk in dikte toeneemt en derhalve, van boven gezien (fig. 3), een ongeveer driehoekige vorm heeft. In vertikale doorsnede gezien loopt het kopdeel 3 in neer-waartse richting een weinig taps toe. Op het kopdeel 3 sluit een middeldeel 6 aan, dat eerst in dikte af neemt om vervolgens weer geleidelijk dikker te worden. De overgangslijnen tussen het kopdeel 3 en het middeldeel 6 zijn respectievelijk met 7 aan de duimzijde (fig. 1) en 8 aan de middenvingerzijde (fig. 2) aangeduid.

Het middendeel 6 is aan zijn flanken zo geprofileerd, dat aan de duimzijde een goed aanliggende ligplaats voor een horizontaal gerichte, op zijn kant liggende duim is verkregen. Deze ligplaats kan (zie fig. 3), bij hoogkant geplaatste handgreep (zoals in fig. 1 en 2), in hoofdzaak begrensd worden geacht door een deel 9 van een ongeveer vertikaal staand cilinderoppervlak. Aan de middenvinger z ij de is in het eerste gedeelte van de betreffende flank van het middendeel 6 een enigszins concaaf gevormde ligplaats 10 geformeerd voor een middenvinger in gekromde positie. Deze ligplaats strekt zich uit tussen de in hoofdzaak recht naar beneden lopende voorste overgangslijn 8 en een meer naar achteren gelegen, van bovenaf schuin naar achteren weglopende overgangslijn 11. Het handgreeplichaam wordt gecompleteerd door een staartstuk 12, dat naar achteren toe taps toeloopt. De overgang tussen het middendeel 6 en het staartstuk is aan de duimzijde (fig. 1) met 13 aangeduid, terwijl de overgang aan de middenvingerz ij de minder geprononceerd naar voren komt. In principe kan het handgreeplichaam zich aan de middenvingerzijde vanaf de overgangslijn 11 ongeveer recht en evenwijdig aan het middenlangsvlak van het mes naar achteren toe uitstrekken.

Over het bovenvlak van het handgreeplichaam valt het volgende op te merken. Het bovenvlak 14 van het kopdeel 3 loopt naar achteren toe schuin op en wel tot aan de lijn 15 (fig. 3) van waar af het bovenvlak van het middendeel ongeveer horizontaal verloopt en dat van het staartstuk 12 naar achteren afhelt. Het bovenvlak 14 vertoont daarbij bovendien een helling in dwarsrichting en wel aflopend van de duimzijde naar de middenvingerzijde.

In het bovenvlak 14 is een lichte uitholling 16 aangebracht die als ligplaats voor de wijsvinger van de rechterhand dient. Het middelpunt van deze ligplaats ligt, in dwarsrichting gezien, ongeveer op één lijn met de overgangslijnen 7 en 8. Door de enigszins afhellende stand van het de vingertopholte 16 bevattende bovenvlak 14 komt de wijsvinger een weinig naar rechts gekanteld op het vlak 14, 16 aan te liggen. Daarbij dienen zich als vanzelf twee verschillende penhouder-grepen aan. In één daarvan komt de wijsvinger, zoals boven reeds werd beschreven, gekromd tegen het vlak 10 aan te liggen, terwijl in de tweede, de wijsvinger in een meer gestrekte positie en tegen de wijsvinger aanliggend, tegen de enigszins concaaf geprofileerde flank 17 van het kopdeel 3 steunt.

De uitvinding is niet tot het bovenstaande uitvoeringsvoorbeeld beperkt. De handgreep volgens de uitvinding kan met voordeel bij handgereedschappen van verschillende aard toegepast worden.

Claims (6)

1. Van vingergreepholten voorziene handgreep voor een mes of dergelijk gereedschap, met het kenmerk, dat het handgreeplichaam, gerekend vanaf het inplanteinde van het eigenlijke gereedschap resp. mes een kopdeel met geleidelijk toenemende dikte heeft, waarvan het in gébruik bovenliggende vlak een als ligplaats voor een vingertop uitgevoerde uitholling heeft, en op welk deel een tussendeel met een tenminste over het eerste gedeelte geleidelijk afnemende dikte aansluit.

2. Handgreep volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het de vingertop-uitholling bevattende bovenvlak een weinig naar achteren, in de richting van het vrije handgreepeinde toe oploopt.

3. Handgreep volgens conclusies 1-2, met het kenmerk, dat het de vingertop-uitholling bevattende bovenvlak, in dwarsrichting gezien een weinig van de ene flank naar de andere flank toe afhelt.

4. Handgreep volgens conclusies 1 en 3, met het kenmerk, dat de dikte van het tussendeel meer naar achteren toe weer toeneemt en daardoor de ene flank zodanig concaaf geprofileerd is, dat het oppervlak daarvan, bij hoogkant geplaatste handgreep, wordt gevormd door een deel van een in hoofdzaak vertikaal gericht cilindervlak dat als ligplaats voor een horizontaal en op zijn kant liggende duim kan dienen.

5. Handgreep volgens conclusies 1 en 4, met het kenmerk, dat op de andere flank, direct volgend op de overgang van het kopdeel naar het · middendeel, een ligplaats voor de middenvinger in gekromde toestand is gevormd.

6. Handgreep volgens conclusies 1-5, met het kenmerk, dat het middendeel naar achteren toe uitloopt in een taps toelopend staartstuk.