NL8902532A - Kegelopzetautomaat. - Google Patents

Description

VO 2326

Titel: Kegelopzetautomaat.

De uitvinding heeft betrekking op een automatische kegel-opzetinrichting voor het op een kegeldek aan het einde van een kegelbaan volgens een bepaald patroon opzetten van kegels, welke inrichting is voorzien van een steldeel dat gebruik makend van op zijdelings aangebrachte kolommen aangebrachte tandheugels en daarop aangrijpende rondsels, boven het kegeldek op-en-neer beweegbaar is en waarin volgens het genoemde opzet-patroon gerangschikte, tussen een horizontale kegel-opneemstand en een verticale kegel-neerzetstand kantelbare kegelbekers zijn gelegerd, verder voorzien van een samenstel van in hoofdzaak horizontaal verlopende transporteurs voor het over de kegelbekers verdelen van kegels en van een elevator voor het aan de verdeeltransporteurs toevoeren van omgevallen, door een veeg-balk (sweep) van het kegeldek verwijderde kegels.

Een automatisch werkende kegelopzetinrichting van bekend type wordt bij bowlingbanen gebruikt en plaatst 10 kegels volgens een driehoekspatroon op het kegeldek. Indien na de eerste worp kegels blijven staan worden deze verticaal opgepakt en nadat door een horizontale beweging van de veegbalk over het kegeldek de omgevallen kegels zijn verwijderd, voor de tweede worp weer op de plaatsen neergezet waar zij na de eerste worp stonden (eventueel "off-spot").

Voor het opstellen van 10 kegels voorafgaande aan de eerste worp van een speelbeurt (frame) beweegt het steldeel, waarvan de kegelbekers elk een kegel bevatten, omlaag, waarbij de kegelbekers naar de verticale stand kantelen en de kegels door om de hals aangrijpende grendels worden aangevat. Zodra de kegels op het dek staan openen de grendels en het steldeel beweegt weer omhoog. Na het gooien van de eerste bal zakt het steldeel tot op de kegels. Voelers geven via een scorebord aan welke kegels zijn omgevallen. Grijpers die op het steldeel zijn gemonteerd en die door een op het steldeel aangebrachte electromotór worden aangedreven sluiten zich om de halzen van de nog staande kegels. Hierna beweegt het steldeel omhoog om ruimte te geven aan de veegbalk die de omgevallen kegels naar achteren veegt op een roterende brede band die de kegels aan de elevator toevoert. Nadat de veegbalk weer naar zijn uitgangspositie vóór het kegeldek is teruggekeerd, beweegt het steldeel omlaag om de tijdelijk opgetilde kegels te herplaatsen. Daarna beweegt het steldeel omhoog om weer geheel te worden gevuld.

De veegbalk is door middel van wielen gelegerd in zijgoten aan het machineframe en bevindt zich vóórdat er gegooid wordt in opgetrokken toestand zodat de weg vrij is voor een over de baan naar het kegeldek rollende bal. Wanneer de bal door een lichtstraal gaat die zich op ca. 1 meter vóór de voorste kegel bevindt wordt een magneet op een element van het veegbalk-bedieningsmechanisme aangetrokken, zodanig dat een haak aan het einde van het element kantelt en de veegbalk vrijgeeft zodat deze omlaag valt en achterwaarts en weer naar voren over het kegeldek kan worden bewogen door middel van aandrijfstangen die door tussenkomst van een transversale krukas door een veegbalk-motor worden aangedreven. De inrichting is uitgerust met een electronisch besturingssysteem.

Een bezwaar van de bekende inrichting is dat de aandrijf-lijn van het steldeel lang en gecompliceerd is en bovendien de aandrijving van de veegbalk, voor zover betreft het optillen van de veegbalk om deze uit de baan van een aankomende bal weg te halen, van de steldeelaandrijving is afgetakt. Vanaf een steldeelmotor, uitgerust met een electrische magneetrem, wordt via een V-riem een vertragingskast aangedreven. Van hieruit wordt met een ketting een groot open tandwiel aangedreven dat tevens dient als krukwiel voor het opheffen van de veegbalk. De as van het grote kettingwiel loopt dwars door het frame naar de andere zijde van de machine voor het bedienen van een krukarm waarvan de kruk is voorzien van een tap met een ketting. Deze ketting loopt over een tandwiel, dat gemonteerd is boven op een z.g.n. toren die één van de pijpvormige kolommen omvat en is met deze kolom verbonden door een vrije-slag koppeling die toelaat dat het steldeel hetzij tot op het niveau van het kegeldek, hetzij tot het bovenniveau van op het kegeldek staande kegels wordt neergelaten. Via de tandheugel van deze kolom wordt bij het op-en-neer gaan van het steldeel een rondsel bediend, waarvan de as zich dwars door het machineframe uitstrekt naar een soortgelijk rondsel dat aangrijpt op de tandheugel van de tweede, aan de andere zijde van de machine opgestelde kolom.

De nadelen van deze lange aandrijflijn naar twee kolommen aan weerszijden van het steldeel zijn: a. Door na reeds betrekkelijk korte tijd optredende speling in de kunststoftandwielen van de vertraging en de tandheugelaandrijving, alsmede optredende rek in de kettingen en door torsie in de lange, zich dwars over de inrichting uitstrekkende tandwielassen, treedt een ongelijke aandrijving van het linker- en het rechterdeel van het steldeel op waardoor dit de neiging heeft scheef te hangen en de kans op storingen bij het aftasten en opstellen van niet bij de eerste worp omgevallen kegels groot is.

b. Bij breuk van de ketting valt het steldeel omlaag en indien op dat moment kegels op het kegeldek staan worden de steldeelkolommen en hun geleidingen ernstig beschadigd.

c. Door metaalmoeheid die in de loop der tijd in de aandrijfasen optreedt neemt ook de torsiesterkte daarvan af waardoor afstellingen van het steldeel worden bemoeilijkt.

Een bezwaar van de bekende machine voor zover betreft de besturing van de veegbalk is het volgende. Zoals reeds vermeld is de veegbalkbesturing gedeeltelijk afgeleid van de aandrijving van het steldeel en wel vanaf het grote open tandwiel, dat als aandrijfkrukwiel voor het omhoog zwenken van de veegbalk dient. Daarbij is op het grote tandwiel een kruktap gelast die via een ketting een onder een hoek met de horizontaal op-en-neer beweegbaar element met een haak aandrijft. De haak kan aangrijpen op de ophanging van de veegbalk. Dit tamelijk ingewikkeld samengestelde element van spuitgietwerk tilt de veegbalk op wanneer deze in de voorste stand staat na de eerste en na de tweede worp. Doordat de veegbalk uit stilstand wordt opgetrokken door een draaiend krukwiel worden telkens abrupt optredende trekkrachten uitgeoefend die stootkrachten in de inrichting genereren. Het neerlaten van de veegbalk geschiedt onder invloed van het eigen gewicht, waarbij de val van de balk wordt gedempt door een dempinrichting.

De aandrijving van de veegbalk voor wat betreft de heen-en-weer gaande beweging over het kegeldek geschiedt met een eigen motor. De draaiende beweging van de veegbalkmotor, welke is uitgerust met een mechanische motorrem, wordt in een heen-en-weer gaande beweging omgezet door middel van krukken. Grote problemen bij het afstellen van de machine ontstaan als gevolg van het feit dat de rechter krukarm demontabel is bevestigd op de dwarsas van de veegbalk en in deze verbinding snel speling optreedt. Lange armen, die met deze dwarsas zijn verbonden en waar de veegbalk mee naar achter en naar voren wordt bewogen, kunnen ter plaatse van het aangrijppunt makkelijk scheuren.

De uitvinding beoogt een kegelopstelinrichting waarbij deze bezwaren zijn vermeden.

Volgens de uitvinding zijn de aandrijvingen voor het steldeel en de veegbalk gescheiden, drijft de steldeelmotor de rondsels aan en wordt het steldeel in zijn opwaartse beweging ondersteund door persluchtcylinders.

De aandrijving van de rondsels vereist slechts een korte aandrijflijn en door de hulp van de persluchtcylinders bij het ondersteunen van het steldeel worden de rondsels bij de tandheugels en de tandwielen van de vertragingskast slechts licht belast. De steldeeltafel zal niet meer de neiging hebben scheef te hangen en bij een storing in de aandrijving wordt het vallen van het steldeel door de persluchtcylinders geremd.

Constructief is de vereenvoudiging bereikt dat onder andere het grote open kettingwiel, de stuurketting en de toren die nodig was voor het in een kolom leiden van de stuurketting, alsmede diverse dwarsassen en schoren achterwege kunnen blijven, hetgeen de toegankelijkheid van de machine voor onderhoud en dergelijke verbetert.

In nadere uitwerking van de uitvinding wordt, bij een kegelopstelinrichting waarbij voor de veegbalkbesturing gebruik wordt gemaakt van in zijgoten lopende wielen van een wagen waar de veegbalk onder een vaste hoek mee is verbonden, volgens de uitvinding gebruik gemaakt van aan weerszijden van het frame boven de genoemde goten aangebrachte tweede geleidegoten met een verticale geleidebocht waarin wielen van de veegbalkwagen lopen, waarbij de. wagen wordt aangedreven door een tweetoerige, omkeerbare motor.

Bij de besturing van de veegbalk zijn abrupt optredende trekkrachten vermeden doordat de wagen waar de veegbalk mee is verbonden bij het ingaan van de geleidingsbocht geleidelijk omhoog wordt gezwenkt en de veegbalk mee omhoog wordt gekanteld. Verder kan voor het op gang brengen van de veegbalk gebruik worden gemaakt van naderingsschakelaars voor het sturen van de tweetoerige, in draairichting omkeerbare veegbalkmotor. De kettingen kunnen door met spanveren uitgeruste spanmechanismen op spanning worden gehouden. Dempers voor de valbeweging van de veegbalk kunnen achterwege blijven.

De kegelopzetinrichting volgens de uitvinding kan verder zijn voorzien van middelen voor het verlengen van de levensduur en het beperken van het onderhoud aan diverse onderdelen.

Achter het kegeldek bevindt zich een transportmat bestaande uit een eindloze, over keerrollen geleide band, die achterwaarts van het kegeldek af hellend, zijdelings transporteert voor het toevoeren van ballen aan het balretourmechanisme en kegels aan de elevator. Bij de bekende inrichting is de achterste keerrol op gebruikelijke wijze voor het spannen en richten van de band met lagertappen instelbaar in sleufgaten bevestigd. Daarbij komt het veelvuldig voor dat de draadgangen in de uiteinden van de keerrolas worden beschadigd en dat de keerrolas wordt kromgetrokken waardoor de lagers snel uitlopen. Volgens de uitvinding is dit bezwaar ondervangen doordat bij de as van de achterste keerrol een veerbelaste spaninrichting wordt toegepast en de keerrol meervoudig op de as is gelagerd.

Verder is bij een dergelijke kegelopzetinrichting een ballenopvanger aangebracht in de vorm van een met verend materiaal beklede dwarsplaat die aan zwenkarmen is opgehangen en die over het kegeldek rollende ballen tot stilstand brengt en op de baltransportmat doet vallen. Volgens de uitvinding zijn de zwenkarmen direct verbonden met een einde van met terugstelveren uitgeruste schokdempers, waarvan het andere einde is verbonden met het machineframe.

Ter verduidelijking van de uitvinding zal, onder verwijzing naar de tekening, een uitvoeringsvoorbeeld van de kegelopzetinrichting worden beschreven.

Fig.l is een schematisch, gezien in de richting van de kegelbaan, rechter zij-aanzicht van de kegelopzetinrichting; fig.lA is een aanzicht volgens de pijlen A-A in fig.l; en fig.2 is een zij-aanzicht van een deel van de inrichting in een andere bedrijfstoestand dan afgebeeld in fig.l.

In de tekening, waaruit alle delen van de kegelopzetinrichting zijn weggelaten die voor de uitvinding niet direct van belang zijn, is met 1 een bowlingbaan aangegeven met aan het einde daarvan een kegeldek 2. Achter het kegeldek bevinden zich een baltransportmat 3, een ballen-opvanger 4 en een kegel-elevator 5. De elevator 5 brengt omgevallen en door een veegbalk 6 over het kegeldek 2 achterwaarts geschoven kegels 7 omhoog naar een glijgoot 8, vanwaar deze worden toegevoerd aan een kegelverdeler 9, die verder niet aangegeven kegelbekers van een steldeel 10 met kegels vult.

Meer in detail zal worden ingegaan op de hefmiddelen voor het steldeel 10 en op de aandrijving van de veegbalk 6.

Verwijzend naar fig.l en IA zijn voor het heffen van het in neergelaten toestand afgebeelde steldeel 10, kolommen 11 aan beide zijden met het steldeel 10 verbonden. De kolommen zijn voorzien van tandheugels 12. Op elk van de tandheugels 12 grijpt een rondsel 13 aan. De rondsels 13 zijn onderling verbonden door een zich dwars over de machine uitstrekkende as en op één van de rondsels grijpt een ketting 14 aan die via een niet afgebeelde vertraging wordt aangedreven door een steldeel-motor 15.

Direct naast elke kolom 11 strekt zich vanaf het machine-frame 16 een luchtcylinder 17 omhoog uit. De zuigerstangen 18 van de cylinders 17 zijn onderling verbonden door een traverse 19 die zich boven de boveneinden van de kolommen 11 uitstrekt en met de kolommen is verbonden door b.v. draadstangen 20. De pneumatische besturing van de cylinders 17 is bij voorkeur zodanig dat het steldeel steeds een naar boven gerichte kracht ondervindt die het gewicht in hoofdzaak opvangt. Derhalve behoeven door de rondsels 13 slechts geringe aandrijfkrachten te worden uitgeoefend. Bij het wegvallen van deze aandrijfkrachten, b.v. bij breuk van de ketting 14, valt het steldeel niet ongecontroleerd omlaag, maar wordt de val pneumatisch geremd. In fig.2 is het steldeel 10 in de opgeheven vulstand weergegeven.

De besturing van de veegbalk 6 omvat aan elke zijde van de inrichting een eerste geleidegoot 21 en een daar boven gelegen tweede geleidegoot 22, welke laatste is voorzien van een opgaande bocht 23. De veegbalk 6 hangt aan twee armen 24, waarvan de boveneinden vast zijn bevestigd aan geknikte armen 25. Aan de einden van de armen 15 zijn loopwielen 26 en 27 aangebracht die respectievelijk in de eerste en in de tweede goten 21 en 22 lopen. In de afgebeelde uitvoering zijn de wielen 26 in de onderste goot 21 verbonden met een ketting, een getande riem of dergelijk trekelement 28 dat over keerrollen 29,30 is geleid en wordt aangedreven door een dubbeltoerige veegbalkmotor 31 met omkeerinrichting, welke gestuurd wordt door niet afgebeelde naderingsschakelaars op de aandrijf-ketting- of riem. De ketting of riem 28 wordt gespannen door een veerbelast spanmechanisme 32.

De veegbalkbesturing werkt als volgt:

In de in fig.l met getrokken lijnen afgebeelde stand is de veegbalk 6 neergelaten. De loopwielen 26 en 27 die samen met de armen 25 de veegbalkwagen vormen, kunnen door de veegbalkmotor 31 naar rechts worden bewogen in de respectieve goten 21 en 22. Ervan uitgaande dat het steldeel 10 zich in opgetrokken stand zoals weergegeven in fig.2, bevindt, kan de veegbalk 6 achterwaarts worden bewogen om op het kegeldek 2 aanwezige kegels achterwaarts te schuiven zodat zij door de elevator 5 kunnen worden opgevoerd naar de glijgoot 8 en verder naar de kegel-verdeler 9 die de kegels plaatst in de kegelbekers van het zich in de opgetrokken stand bevindende steldeel 10.

Hierna wordt de veegbalk weer naar voren bewogen, het steldeel zakt naar het kegeldek om een stel kegels neer te zetten en de veegbalk moet omhoog worden gezwenkt voordat de eerste bal wordt gegooid. Het omhoog zwenken van de veegbalk geschiedt door het zover voorwaarts bewegen van de wagen 25,26,27 dat de wielen 27 in de respectieve opgaande bochten 23 worden geduwd. Daarbij kantelt de wagen 25-27 en de armen 24 met de veegbalk 6 nemen de in fig.l met streeplijnen weergegeven stand in. Voor het neerlaten van de veegbalk is het voldoende dat de wagen 25-27 zover achterwaarts wordt bewogen dat de wielen 27 uit de bochtstukken 23 in de aangrenzende rechte delen van de goten 22 worden gebracht.

Achter het kegeldek 2 bevindt zich de baltransportmat 3, welke een over keerrollen 33,34 geleide eindloze band 35 omvat. Voor het op spanning houden van de achterste keerrol 34 is deze uitgerust met een veerbelaste spaninrichting 36.

De ballenopvanger 4 is achter het kegeldek 2 opgesteld en is voorzien van een met verend materiaal 37 beklede plaat 38, welke met zwenkarmen 39 is gelegerd in het machineframe. De zwenkarmen zijn direct verbonden met een einde van met terug-stelveren uitgeruste schokdempers 40, waarvan het andere einde is verbonden met het machineframe.

Claims (6)

1. Automatische kegelopzetinrichting voor het op een kegel-dek aan het einde van een kegelbaan volgens een bepaald patroon opzetten van kegels, welke inrichting is voorzien van een stel-deel dat gebruik makend van op zijdelings aangebrachte kolommen aangebrachte tandheugels en daarop aangrijpende rondsels, boven het kegeldek op-en-neer beweegbaar is en waarin volgens het genoemde opzetpatroon gerangschikte, tussen een horizontale kegel-opneemstand en een verticale kegelneerzetstand kantelbare kegelbekers zijn gelegerd, verder voorzien van een samenstel van in hoofdzaak horizontaal verlopende transporteurs voor het over de kegelbekers verdelen van kegels en van een elevator voor het aan de verdeeltransporteurs toevoeren van omgevallen, door een veegbalk (sweep) van het kegeldek verwijderde kegels, met het kenmerk, dat de aandrijvingen voor het steldeel (10) en de veegbalk (6) zijn gescheiden, de steldeelmotor (15) de rondsels (13) aandrijft en wordt het steldeel (6) in zijn opwaartse beweging ondersteund door persluchtcylinders (17).

2. Inrichting volgens conclusie 1, waarbij voor de veegbalk-besturing gebruik wordt gemaakt van in zijgoten lopende wielen van een wagen waar de veegbalk onder een vaste hoek mee is verbonden, met het kenmerk, dat gebruik wordt gemaakt van aan weerszijden van het frame (16) boven de genoemde goten (21) aangebrachte tweede geleidegoten (22) met een verticale geleidebocht (23) waarin wielen (27) van de veegbalkwagen (25-27) lopen, waarbij de veegbalk (6) onder een vaste hoek met de wagen (25-27) is verbonden en waarbij de wagen wordt aangedreven door een tweetoerige, omkeerbare motor (31).

3. Inrichting volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat voor het langzaam op gang brengen van de veegbalk (6) gebruik wordt gemaakt van naderingsschakelaars voor het sturen van de tweetoerige, in draairichting omkeerbare veegbalkmotor (31).

4. Inrichting volgens conclusie 2 of 3, met het kenmerk, dat de kettingen (28) door met veren uitgeruste spanmechanismen (32) op spanning worden gehouden.

5. Inrichting volgens één van de voorgaande conclusies, voorzien van een transportmat bestaande uit een eindloze, over keerrollen geleide band, die achterwaarts van het kegeldek af hellend, zijdelings transporteert voor het toevoeren van ballen aan het balretourmechanisme/ alsmede voor het toevoeren van kegels aan de elevator, met het kenmerk, dat bij de as van de achterste keerrol (34) een veerbelaste spaninrichting (36) wordt toegepast.

6. Inrichting volgens één van de voorgaande conclusies, voorzien van een ballenopvanger in de vorm van een met verend materiaal beklede plaat die over het kegeldek rollende ballen stopt en op de baltransportmat doet vallen, met het kenmerk, dat de zwenkarmen (39) direct zijn verbonden met een einde van met terugstelveren uitgeruste schokdempers (40), waarvan het andere einde is verbonden met het machineframe.