NL8502291A

NL8502291A - Meet- en aftekeninstrument.

Info

Publication number: NL8502291A
Application number: NL8502291A
Authority: NL
Original assignee: Cornelis Jacobus Bras
Priority date: 1985-08-20
Filing date: 1985-08-20
Publication date: 1987-03-16

Description

• ί- ,*«.

Wi Alg.0/636

Titel: Meet- en aftekeninstrument

De uitvinding heeft betrekking op een meet-en aftekeninstrument voorzien van een basislichaam in de vorm van een lineaal dat te combineren is met verdere elementen/ zoals een gradenboog, een blokhaakaanslag, 5 een hartzoekeraanslag e.d. Bij een dergelijk meet- en aftekeninstrument dient afhankelijk van de gewenste toepassing een daarop afgestemd hulporgaan te worden aangebracht.

Voor het meten van een hoek betekent dit het aanbrengen van een gradenboog die weer moet worden verwijderd en 19 vervangen door een blokkeerhaakaanslag als vervolgens twee delen loodrecht ten opzichte van elkaar moeten worden gesteld. Dit verwisselen brengt een aanmerkelijk tijdverlies met zich en vermindert zodoende de werkefficiëntie. Daarnaast is bij het bij elkaar moeten houden van een 15 aantal losse onderdelen de kans op zoekraken van een of meerdere onderdelen groot.

Moet naast bovenbedoelde werkzaamheden nog van een helling de hoek met de horizontaal of verticaal worden gemeten, dan betekent dat het moeten toepassen 20 van een afzonderlijke hellinghoekwaterpas. Als daarna de gemeten hoek moet worden overgebracht op te verwerken materiaal, moet weer eerst bedoeld instrument - met bijvoorbeeld opgeschoven gradenboog - worden gebruikt. Het moeten wisselen van instrument vergroot de kans op het maken 25 van fouten, zowel als gevolg van vergissingen als van afwijkingen van de instrumenten ten opzichte van elkaar.

Met de uitvinding wordt beoogd bovenomschreven nadelen te elimineren door te voorzien in een eendelig instrument dat al de bovenomschreven functies in zich 30 verenigt.

Dit wordt overeenkomstig de uitvinding bij een meet- en aftekeninstrument van de in de aanhef omschre-

rn ' -HM

V ^ e O 3 -2- ven soort bereikt, doordat het lineaal kokervormig is uitgevoerd en enerzijds dienst doet als geleider voor een telescopisch daarin schuifbaar binnenlineaal en anderzijds als schuifgeleiderail voor een koppelorgaan, dat 5 voorzien is van een vast daarmee verbonden standaanwijzer en van een lagering voor een as voor het zwenkbaar opnemen van het ene uiteinde van een waterpas en een daarmee verbonden gradenboog, waarbij een hartzoekaanslag nabij het ene zwenkuiteinde zwenkbaar ten opzichte van de water-10 pas -is aangebracht en verder middelen aanwezig zijn voor het vastzetten van zowel het koppelstuk als de waterpas ten opzichte van het lineaal. Door deze maatregelen is met het meet- en aftekeninstrument volgens de uitvinding een elftal bijzondere metingen, zoals getoond in de bijgaan-15 de fig. 4, uit te voeren. Daarnaast is het instrument uiteraard ook te gebruiken als lineaal voor het trekken van een rechte lijn en het meten of uitzetten van een afstand.

Ten einde het hartzoeken bij cirkelvormige 20 voorwerpen nog eenvoudiger, sneller en betrouwbaarder te maken, verdient het overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding de voorkeur, dat de hartzoekaanslag scharnierbaar is om een in de waterpas bevestigde as en.ter plaatse van de koppelstukas voorzien is van een 25 sleufvormige opening, waarbij zowel de hartzoekaanslagas als de koppelstukas tot in een parallellogramvormig aanslag-element reiken, van welk element telkens twee evenwijdige randen een uiterste standaanslag vormen in samenwerking met op de hoekaanslag aangebrachte opstaande randen, 30 welke aanslagstanden een hoek van 45° insluiten, waarbij in de ene aanslagstand de hartzoekaanslag in lijn met de waterpas is gelegen. Door de hartzoekaanslag vanuit zijn in lijn met de waterpas gelegen aanslagstand tot in de- andere, over 45° verschoven aanslagstand te brengen 35 en de waterpas in zijn zich loodrecht op het lineaal uitstrekkende stand, is het meet- en aftekeninstrument 35 0 2 2 & i -3- ορ snelle, eenvoudige en betrouwbare wijze in gereedheid . te brengen voor het hartzoeken.

Daar de 90°-stand van de waterpas ten opzichte van het lineaal niet alleen voor het hartzoeken, doch 5 ook bij een aantal andere werkzaamheden een voorkeursstand vormt, is er overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding in voorzien, dat de waterpas door middel van een verende kogelborging vastzetbaar is in een stand die een hoek van 90° insluit met het lineaal.

10 Ten einde bij andere werkzaamheden dan het hartzoeken de waterpas en de hartzoekaanslag steeds op betrouwbare wijze in lijn te houden kan er overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding in voorzien zijn, dat de waterpas en de hartzoekaanslag door middel 15 van een verende kogelborging in lijn gelegen ten opzichte van elkaar vastzetbaar zijn.

Een snel vastzetten en een betrouwbaar in die stand houden bij en na het uitvoeren van een meting is overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de uitvin-20 ding te verkrijgen, als de middelen voor het vastzetten van het koppelstuk resp. de waterpas ten opzichte van het lineaal bestaan uit klemschroeven. üiteraad kan ook een zelfde voorziening aanwezig zijn voor het telescopisch uitschuifbare binnenlineaal.

25 Als overeenkomstig een verdere voorkeursuitvoerings vorm van de uitvinding het lineaal bestaat uit een profie1-stuk met rechthoekige doorsnede, waarbij een wand voorzien is van een doorlopende langssleuf en de op die wand aansluitende wanden zijn verbonden door een tussenwand, is niet 30 alleen op voordeelbiedende wijze voorzien in een afzonderlijke, nauwkeurige geleiding voor zowel het koppelstuk als voor het binnenlineaal, doch is tevens op extra voordeelbiedende wijze voorzien in een stijve constructie. Dit laatste doordat de verzwakking van het kokervormige profiel 35 als gevolg van het aanbrengen van de leigleuf voor het koppelorgaan in een wand van het kokervorraige profiel 85 02 29 1 -4- wordt gecompenseerd door het aanbrengen van een verbindende tussenwand, die tevens dienst doet als geleidewand voor het telescopisch uitschuifbare binnenlineaal.

Onder verwijzing naar een in de tekening weerge-5 geven uitvoeringsvoorbeeld zal het meet- en aftekeninstru-ment volgens de uitvinding thans nader worden besproken en toegelicht. Daarbij toont:

Fig. 1 een instrument volgens de uitvinding in vooraanzicht; 10 Fig. 2 het instrument volgens fig. 1 in achteraan zicht;

Fig. 3 het instrument volgens fig. 1 in exploded view; en

Fig. 4a-k verschillende toepassingsmogelijkheden 15 van het instrument volgens fig. 1.

Het in de tekening weergegeven meet- en afteken-instrument is voorzien- van een waterpas 1, die aan één uiteinde voorzien is van een gradenboog 2 en over 180° zwenkbaar is verbonden met een koppelstuk 3, dat schuifbaar 20 is in een geleiderail 4. Het vastzetten van de waterpas 1 ten opzichte van het koppelstuk 3 geschiedt met behulp van een draaiknop 11 geplaatst op een centrale zwenkas 9. Aan het koppelstuk 3 is een standaanwijzer 5 bevestigd met behulp waarvan de hoek die de waterpas 1 insluit 25 met de geleiderail 4 op de gradenboog is af te lezen.

De waterpas Ι^Ίβη opzichte van de geleiderail 4 vast te zetten in een voorkeursstand van 90° door middel van een verende kogelborging 6.

Met het bovenomschreven instrument zijn de 30 navolgende metingen uit te voeren: waterpas fig. 4c en 4d, hellinghoekmeter fig. 4a en fig. 4b, zwaaihaak fig.

4g en fig. 4h, en blokhaak fig. 4f.

Door op de buitenzijde van de geleiderail een millimeterschaal aan te brengen zoals getoond in fig.

35 1 is het instrument te gebruiken als schuifmaat fig. 4i.

De standaanwijzer fungeert hierbij als aflezer voor de , ; J 2 2 9 1 . <*· -5- te meten maat.

In het gesloten kokervormige deel (zie fig.

3) van de geleiderail 4 is schuivend een binnenlineaal 12 (zie fig. 1 en 2) opgenomen, welk lineaal voorzien 5 is van een millimeterschaal welke samen met de geleiderail fungeert als speermaat (fig. 4 j) voor het meten van tussen-maten. De totaal te meten tussenmaat is hierbij gelijk aan de lengte van de geleiderail 4 plus de uitschuiflengte van het binnenlineaal 2 plus de uitschuiflengte van de 10 waterpas 1.

Ten einde het instrument te kunnen benutten als schrijfhaak (fig.- 4e) en hartzoeker (fig. 4k), is ^ de waterpas aan één zijde voorzien van een hartzoekaanslag 7 met een lengte gelijk aan die van de waterpas. Deze i5 aanslag is 45° draaibaar ten opzichte van de waterpas en wordt zowel in de 45°-positie als in de 0°-positie gestopt door een parallellogramvormig element 8. Om de buitenzijde van de aanslag 7 exact in de 45°-positie te brengen als de waterpas een hoek van 90° insluit met 2Q de geleiderail 4, is een tweede zwenkas 10 aanwezig voor de aanslag 7. De centrale as 9 reikt door een sleufvormige uitsparing in de aanslag 9 en is bevestigd in het element 8, dat zodoende niet om de as 10 kan zwenken. De aanslag - 7 kan dat wel als gevolg van de sleufvormige uitsparing.

25 Voor het hartzoeken dienen de waterpas en de geleiderail in de ten opzichte van elkaar 90°-stand te worden gebracht en de aanslag 7 over 45° te worden gezwenkt, waarna het hartzoeken op de in fig. 4k getoonde wijze kan plaatsvinden. - - -Het spreekt vanzelf, dat er binnen het kader 30 van de uitvinding vele wijzigingen en varianten mogelijk zijn. Zo kan het koppelstuk 3 ten opzichte van de geleiderail 4 worden vastgezet door middel van een schroefbaar door de standaanwijzer 5 reikende klemschroef zoals getoond in fig. 1. Een soortgelijke klemschroef kan aanwezig 35 zijn voor het vastzetten van het binnenlineaal 12 ten opzichte van de geleiderail 4. Verder is het mogelijk J22S1 * t λ Oc ’ -6- middels een verende kogelborging de waterpas 1 en de aanslag 7 ten opzichte van elkaar vast te zetten bij het uitvoeren van andere functies als het hartzoeken.

') 85 0 2 2 S 1

Claims

1. Meet- en aftekeninstrument voorzien van een basislichaam in de vorm van een lineaal dat te combineren is met verdere elementen, zoals een gradenboog, een blokhaak-aanslag, een hartzoekeraanslag e.d., met het kenmerk, 5 dat het lineaal kokervormig is uitgevoerd en enerzijds dienst doet als geleider voor een telescopisch daarin schuifbaar binnenlineaal en anderzijds als schuifgeleiderail voor een koppelorgaan, dat voorzien is van een vast daarmee verbonden standaanwijzer en van een lagering voor een n 10 as voor het zwenkbaar opnemen van het ene uiteinde van een waterpas en een daarmee verbonden gradenboog, waarbij een hartzoekaanslag nabij het ene zwenkuiteinde zwenkbaar ten opzichte van de waterpas is aangebracht en verder middelen aanwezig zijn voor het vast zetten van zow'el 15 het koppelstuk als de waterpas ten opzichte van het lineaal.

2. Meet- en aftekeninstrument volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de hartzoekaanslag scharnierbaar is om een in de waterpas bevestigde as en ter plaatse van de koppelstukas voorzien is van een sleufvormige · 20 opening, waarbij zowel de hartzoekaanslagas als de koppelstukas tot in een parallellogramvormig aanslagelement reiken, van welk element telkens twee evenwijdige randen een uiterste standaanslag vormen in samenwerking met op de hartzoekaanslag aangebrachte opstaande randen, 25 welke aanslagstanden een hoek van 45° insluiten, waarbij in de ene aanslagstand de hartzoekaanslag in lijn met de waterpas is gelegen.

3. Meet- en aftekeninstrument volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de waterpas door middel 30 van een verende kogelborging vastzetbaar is in een stand die een hoek van 90° insluit met het lineaal.

4. Meet-en aftekeninstrument volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de waterpas en de hartzoekaanslag door middel van een verende kogelborging 850 2 29 1 ’ I -8- in lijn gelegen ten opzichte van elkaar vastzetbaar zijn.

* 5 Meet- en aftekeninstrument volgens één der voorgaande conclusies/ met het kenmerk, dat de middelen voor het vastzetten van het koppelstuk resp. de waterpas 5 ten opzichte van het lineaal bestaan uit klemschroeven.

6. Meet- en aftekeninstrument volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het lineaal bestaat uit een profielstuk met rechthoekige doorsnede, waarbij een wand voorzien is van een doorlopende langssleuf 10 en de op die wand aansluitende wanden zijn verbonden door een tussenwand. ) cd 0 2 2 9 t