NL8502266A

NL8502266A - Verstelinstrument voor het wijzigen van de dempingskarakteristiek van een schokbreker.

Info

Publication number: NL8502266A
Application number: NL8502266A
Authority: NL
Original assignee: Iku Holding Montfoort Bv
Priority date: 1985-08-16
Filing date: 1985-08-16
Publication date: 1987-03-16
Also published as: JPS62106139A; US4756393A; EP0215506A1; EP0215506B1; DE3667828D1

Description

VO 7360 «··

Verstelinstrument voor het wijzigen van de dempingskarakteristiek van een schokbreker.

De uitvinding heeft betrekking op een verstelinstrument voor het wijzigen van de dempingskarakteristiek van een schokbreker, welke schokbreker is voorzien van een coaxiaal binnen de zuigerstang aangebrachte en ten opzichte van die zuigerstang roteerbare verstelas, 5 welke bij wijziging van zijn hoekstand ten opzichte van de zuigerstang een verandering van de olie-doorstroomopening in de schokbreker-zuiger teweegbrengt en waarvan het vrije uiteinde binnen de zuigerstang is gelegen en van buitenaf toegankelijk is.

Schokbrekers van dit type zijn uit de praktijk bekend. Wijzi-10 ging van de dempingskarakteristiek vindt in de garage plaats met behulp van handgereedschap, met behulp waarvan de roteerbare verstelas kan worden versteld. In principe is deze aanpassing eenmalig en bedoeld om het dempingsgedrag van de schokbreker aan te passen aan de veekarakteristiek van het voertuig, waarop de schokdemper wordt aange-15 bracht. Een harde schokdemper verbetert doorgaans de wegligging van het voertuig bij hoge snelheden, terwijl een zachte schokdemping wordt toegepast ter verhoging van het rijcomfort.

De uitvinding beoogt een verstelinstrument te verschaffen, met behulp waarvan de dempingskarakteristiek van de schokbreker con-20 tinu kan worden aangepast aan het weggedrag van het voertuig. Bij lage snelheden zal de dempingskarakteristiek van de schokbreker zodanig kunnen worden ingesteld, dat sprake is van een nog verantwoord, zo groot mogelijk rijcomfort, terwijl bij hoge snelheden een automatische aanpassing plaatsvindt in de richting van een grotere stijfheid van de 25 schokbreker ter verbetering van de wegligging. Het verstelinstrument moet in een zeer gering volume zijn onder te brengen en derhalve uitermate compact te zijn geconstrueerd.

Het instrument volgens de uitvinding is daartoe gekenmerkt, doordat deze een gesloten huis omvat, waarin coaxiaal zijn onderge-30 bracht een in twee richtingen aandrijfbare elektromotor, een met de uitgaande as daarvan gekoppelde toerenreductor, waarvan de uitgaande as de ingaande as vormt van een cardankoppeling, via welke het vrije uiteinde van de verstelas aandrijfbaar is.

S".

---- 3502 2 6 5 -2-

De compacte constructie wordt verkregen door de coaxiale opstelling van de hoofdonderdelen van het verstelinstrument. Als toeren-reductor wordt op grond van de geringe rotatie-speling en de kleine inbouwhoogte bij voorkeur een planetaire overbrenging toegepast, die 5 een voldoende vertraging kan geven om een gewenste, daarmee evenredige vergroting van het verstelkoppel te verkrijgen. De cardankoppeling tussen de toerenreductor en het vrije uiteinde van de verstelas levert een compensatiemogelijkheid voor die gevallen, waarin de hartlijn van het instrument niet in één lijn ligt met de hartlijn van de verstelas. 10 Teneinde een positie-indicatie op afstand te verkrijgen, is de elektromotor bij voorkeur mechanisch verbonden met een rotatie-positieopnemer van het inductieve type. Bij voorkeur wordt hiervoor een Hall-sensor gebruikt.

Men kan de combinatie elektromotor/positieopnemer ook ver-15 vangen door een stappenmotor, die de verstelas in een aantal discrete stappen kan doen roteren. Een hoekverdraaiing van de verstelas over 160° is voldoende om de schokbreker een reeks van elkaar verschillende dempingskarakteristieken te geven.

Omdat het verstelinstrument in het motorcompartiment in een 20 corrosieve omgeving op een voertuig wordt ondergebracht, is het noodzakelijk het instrument stof- en waterdicht uit te voeren. Daartoe bestaat het huis uit twee snappend met elkaar verbindbare delen, waarvan het ene op de voertuigcarrosserie vastzetbaar is en de vorm heeft van een aan één zijde open, cilindrische sluitkap met buitenwaarts 25 omgezette vertande rand, welke rand kan samenwerken met een binnenwaarts omgezette, van een corresponderende vertanding voorziene klik-rand van het instrumenthuis. Dit instrumenthuis is bij voorkeur aan de naar de sluitkap gerichte zijde voorzien van een bodemplaat met een centrale opening, waardoorheen een buisvormig orgaan steekt, dat de 30 uitgaande as van de cardankoppeling vormt en verbindbaar is met het uiteinde van de verstelas. De bodemplaat van het instrumenthuis is bij voorkeur voorzien van een afdichtring, welke aanligt tegen het bovendeel van de zuigerstang.

De elektromotor van het verstelinstrument is aandrijfbaar via 35 signaalleidingen, die via een elektronische stuureenheid zijn aangesloten op in een voertuig aangebrachte opnemers voor het vaststellen 8502 2 5 3 -3- van de voertuigsnelheid, de oliedruk en andere parameters voor het bepalen van het voertuiggedrag.

Een uitvoeringsvorm van het verstelinstrument volgens de uitvinding wordt aan de hand van de tekening nader toegelicht. In de teke-5 ning is een doorsnede in schematische vorm van het verstelinstrument weergegeven, aangebracht op een schokbreker die is ingebouwd in een voertuig.

Op een carrosserieplaat 10 is met behulp van een moer 12 de zuigerstang ί 1 van een schokbreker aangebracht. De beschermkap 13 van 10 de schokbreker is met stippellijnen in de tekening weergegeven. Binnen de zuigerstang 11 loopt coaxiaal met de zuigerstang een verstelas 16, waarvan het bovenuiteinde 15 binnen de moer 12 van de zuigerstang is gelegen, echter van buiten, dat wil zeggen van bovenaf toegankelijk is. Het uiteinde 15 van de verstelas 16 is bijvoorbeeld als zeskant uitge-15 voerd. Om de moer 12 is een aan één zijde open, cilindrische sluitkap 4 aangebracht, die met behulp van de moer 12 vast tegen de carrosserieplaat 10 wordt aangedrukt. De sluitkap 4 is aan de bovenzijde voorzien van een buitenwaarts omgezette vertande rand 17, die kan samenwerken met een binnenwaarts omgezette, eveneens vertande klikrand 20 van het 20 instrumenthuis 18. De in elkaar grijpende vertande randen 17, 20 zorgen voor de verbinding en positionering in omtreksrichting van het instrumenthuis 18 ten opzichte van de sluitkap 4. De vertanding is zodanig gekozen dat, na het plaatsen van de buis 22 op het zeskantui teinde 15 van de verstelas 16, het instrumenthuis 18 slechts in zo 25 geringe mate behoeft te worden verdraaid voor het in elkaar laten grijpen van beide vertandingen dat de verstelas 16 niet door torsie-krachten wordt overbelast. Voor de axiale opsluiting van het huis 18 op de sluitkap 4 zorgt de klikeigenschap van de rand 20. In het instrumenthuis 18 is coaxiaal aangebracht een in twee richtingen aan-30 drijfbare gelijkstroommotor. Aan de bovenzijde is de rotor van de motor 1 voorzien van een waaier, die roteert in het permanente magnetische veld van een rotatie-opnemer 5, waardoor een positie-indicatie wordt verkregen van de hoekstand van de rotor van de elektromotor 1.

De uitgaande as van de motor 1 is verbonden met de ingaande as van de 35 toerenreductor 2. De toerenreductor 2 wordt gevormd door een planetair overbrengingssysteem, dat een grote toerenreductie kan leveren en 8502 2 3 :

* 0 _*· V

-4- derhalve een daarmee evenredige vergroting van het door de motor 1 geleverde koppel. De uitgaande as van de toerenreductor 2 wordt gevormd door een door de planeetwielen van de toerenreductor 2 aan-drijfbare schijf, waarop een cardankoppeling 3 is gemonteerd. De uit-5 gaande as van de cardankoppeling 3 wordt gevormd door een bus 22 met inwendige zeskant, die schuifbaar is over het zeskantige uiteinde 15 van de verstelas 16. Indien de motor 1 roteert, wordt via de toerenreductor 2 en de cardankoppeling 3 het uiteinde 15 van de verstelas 16 met vertraging in omtreksrichting versteld, hetgeen een vergroting of 10 verkleining van de oliedoorstroomopening in de schokbrekerzuiger tot gevolg heeft, zulks afhankelijk van de rotatiepositie van de verstelas 16.

De onderzijde van het instrumenthuis 18 is voorzien van een bodemplaat 19, die van een centrale opening is voorzien voor het door-15 laten van de uitgaande bus 22 van de cardankoppeling 3. Op de bodemplaat 19 is een afdichtring 21 aangebracht, die aanligt tegen een op de moer 12 aangebrachte, bovenwaarts uitstekende beschermrand, die het uiteinde 15 van de verstelas 16 omgeeft. Op deze wijze zijn de in het instrumenthuis 18 opgenomen onderdelen van het verstelinstrument 20 tegen vocht en stof afgedicht.

Uit het instrumenthuis 18 loopt een reeks signaalleidingen 23 naar de besturingselektronica van het systeem. Via deze signaalleidingen wordt de positie van de verstelas 16 door middel van de positie-opnemer 5 aan de besturingselektronica doorgegeven en worden verstel-25 signalen vanuit de besturingselektronica aan de motor 1 toegevoerd.

Bij het starten van het voertuig wordt ervoor gezorgd, dat via de signaalleidingen 23 een zodanig signaal aan de motor 1 wordt gegeven, dat de verstelas 16 in een nul- of uitgangspositie komt, waarbij de olie-doorstroomopening in de schokbreker-zuigerstang het groot-30 ste is en derhalve de schokbreker de meest zachte dempingskarakteris-tiek vertoont. Afhankelijk van een aantal parameters, zoals de toestand van het wegdek, de rijsnelheid, welke parameters door verschillende opnemers in het voertuig worden omgezet in stuursignalen die naar de besturingselektronica worden doorgegeven, kan de dempings-35 karakteristiek van de schokbreker automatisch worden gewijzigd tot een optimale dempingskarakteristiek is ingesteld.

Λ » Λ Λ Λ Λ Λ ΐ ο ύ 2 2 q 3

Claims

1. Verstelinstrument voor het wijzigen van de dempingskarakteris-tiek van een schokbreker, welke schokbreker is voorzien van een coaxiaal binnen de zuigerstang aangebrachte en ten opzichte van die zuigerstang roteerbare verstelas, welke bij een wijziging van zijn hoekstand ten 5 opzichte van de zuigerstang een verandering van de olie-doorstroom- opening in de schokbreker-zuigerstang teweegbrengt en waarvan het vrije einde binnen de zuigerstang is gelegen en van buitenaf toegankelijk is, met het kenmerk, dat het verstelinstrument een gesloten huis (4, 18) omvat, waarin coaxiaal zijn ondergebracht: 10. een in twee richtingen aandrijfbare elektromotor (1), - een met de uitgaande as daarvan gekoppelde toerenreductor (2), - waarvan de uitgaande as de ingaande as van een cardankoppeling (3) vormt, - via welke het vrije uiteinde (15) van de verstelas (16) aandrijfbaar 15 is.

2. Verstelinstrument volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de elektromotor (1) mechanisch is verbonden met een rotatie-positieopnemer (5) van het inductieve type (Hall-sensor).

3. Verstelinstrument volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de 20 elektromotor een stappenmotor is.

4. Verstelinstrument volgens één der conclusies 1-3, met het kenmerk, dat het huis bestaat uit twee, snappend met elkaar verbindbare delen (4, 18), waarvan het ene (4) op de voertuigcarrosserie vastzet-baar is en de vorm heeft van een aan één zijde open, cilindrische 25 sluitkap met buitenwaarts omgezette vertande rand (17), welke rand (17) kan samenwerken met een binnenwaarts omgezette, van een corresponderende vertanding voorziene, klikrand (20) van het instrumenthuis (18).

5. Verstelinstrument volgens één der conclusies 1-4, met het kenmerk, dat het instrumenthuis (18) aan de naar de sluitkap (4) gerichte 30 zijde is voorzien van een bodemplaat (19) met een centrale opening, waardoorheen een busvormig orgaan (22) steekt, dat de uitgaande as van de cardankoppeling (3) vormt en verbindbaar is met het uiteinde (15) van de verstelas (16). η λ n o o $ g -6- •tf- '

6. Verstelinstrument volgens één der conclusies 1-5/ met het kenmerk, dat de bodemplaat (19) van het huis (18) is voorzien van een afdichtring (21), welke aanligt tegen het bovenste einde van de zuiger-stang (11). 5

7. Verstelinstrument volgens één der conclusies 1-6, met het kenmerk, dat de elektromotor (1) aandrijfbaar is via signaalleidingen (23), die via een elektronische stuureenheid zijn aangesloten op in het voertuig aangebrachte opnemers voor het vaststellen van de voertuigsnelheid, de oliedruk etc. 85 0 2 2 S3