NL8103546A - Traploze toerental variator. - Google Patents

Description

» - «' RUTTEN, Josefus Maria Franciscus Traploze toerental variator

De uitvinding betreft een traploze toerental variator bestaande uit een gestel, een roterend aandrijfbaar in dit ge-5 stel’ gemonteerde aandrijvende as, voorzien van een aandrijf-orgaan voor een koppelingsmechanisme alsmede een roterend in het gestel gemonteerde aangedreven as met een aangedreven orgaan van het koppelingsmechanisme waarbij het aandrijforgaan en het aangedreven orgaan van het koppelingsmechanisme met 10 elkaar zijn verbonden door een aantal koppelingselementen die enerzijds scharnierend zijn verbonden met het aandrijf-orgaan van dit koppelingsmechanisme terwijl het andere uiteinde van elk koppelingselement door middel van een vrijloop koppeling aandrijvend verbonden kan worden met het aangedre-15 ven orgaan van het koppelingsmechanisme, waarbij voorzien is in middelen voor het met een variabele hoeksnelheid in omtreksrichting van het koppelingsmechanisme aandrijven van de koppelingselementen.

Een toerentalvariator van deze soort is beschreven in het 20 D.O.S. 29 38 013 . Overeenkomstig dit octrooi schrift zijn de aandrijvende as en de aangedreven as in eikaars verlengde gemonteerd waarbij van speciaal gevormde koppelingselementen gebruik wordt gemaakt, welke aan het ene uiteinde van een besturingsarm zijn voorzien, welke besturingsarm in ingrij-25 ping is met een geleidebaan en waarbij het andere uiteinde voorzien is van een scharnierend daarmee verbonden aandrijf-tand welke aandrijftand werkzaam in ingrijping kan zijn met een ring met inwendige vertanding aan het aangedreven orgaan van het koppelingsmechanisme. De variërende hoeksnel-30 van’ de koppelingselementen wordt’-bij deze bekende toerentalvariator gerealiseerd door een excentrische plaatsing van de geleidebaan, die''excentrisch kan worden geplaatst ten opzichte van het"aandrijforgaan van het koppelingsmechanisme.

8103546 ·*· - 2 - .De uitvinding beoogt een eenvoudige traploze-toerental-variator van de.hiervoor aangeduide soort.

Daartoe wordt voorgesteld tenminste de ene as te voorzien van een verstelorgaan voor het traploos instellen van de af-5 stand tussen de parallel aan elkaar gemonteerde aandrijvende as en de aangedreven as en de koppelingselementen •uitsluitend uit te voeren als starre elementen waarvan het ene einde scharnierend verbonden is met het aandrijvend orgaan van het koppelingsmechanisme terwijl het andere uiteinde "als 10 vrijloopmechanisme voor de koppeling met het aangedreven orgaan van het koppe lingsmechanisme is uitgevoerd..

Overeenkomstig een variant van de uitvinding kan voor het koppelingsmechanisme ook gebruik worden, gemaakt van in radiale sleuven in het: aandrijvend orgaan van het koppelings- . 15 mechanisme grijpende, radiaal ten' 'opzichte yan de ‘Gleuven verplaatsbare delen van de koppelingselementen, waarmee de vrijloopkoppelingen direkt zijn verbonden.

Door uitsluitend de beide assen., t.w. de aandri jvende en. de aangedreven as, ten opzichte van elkaar te verstellen, zul-20 len de koppelingselementen bij een konstante snelheid van de aandrijvende as'een variabele hoeksnelheid verkrijgen waarbij, door de toepassing van de vrijloopkoppelingen, steeds dat koppelingselement dat de grootste, omtreksnelheid ten opzichte van het aangedreven orgaan van het koppelings-• 25 mechanisme bezit, voor de overbrenging van het aandrijfkop-pel zorgdraagt.

Verdere bijzonderheden van de uitvinding kunnen ook-blijken uit de hieronder volgende beschrijving van een uitvoerings-voorbeeld, ónder "verwijzing naar dé' tekening.

8103546 -3-- * *

Fig. 1 toont een vooraanzicht van een variator overeenkomstig de uitvinding, waarbij de hartlijnen van de aandrijvende as en van de aangedreven as in eikaars verlengde liggen;

Fig. 2 is een bovenaanzicht van de variator volgens Fig. 1 5 met de assen in eikaars verlengde;

Fig. 3 is een bovenaanzicht overeenkomstig Fig. 2, waarbij de hartlijnen van de beide assen op afstand van elkaar., even^ wijdig verlopen?

Fig. 4 is een schematisch vooraanzicht overeenkomstig de lijn 10 IV-IV in Fig. 2;

Fig. 5 is een overeenkomstig vooraanzicht volgens de lijn V-V in. Fig. 3?

Fig. 6 is een schematisch vooraanzicht van een variante uitvoering van de variator, waarbij de assen in eikaars verleng-15 de zijn gelegen;

Fig. 7 is een aanzicht overeenkomstig Fig. 6 met op afstanden van elkaar verlopende hartlijnen van de aangedreven as en de aandrijvende as;

Fig. 8 is een zijaanzicht, gedeeltelijk in doorsnede, van de 20 variator overeenkomstig Fig. 6?

Fig. 9 is een schematische tekening van een variant van de variator met in eikaars ver'Iengde gelegen assen en

Fig.10 is een aanzicht overeenkomstig Fig. 9 met op afstand van elkaar verlopende assen.

25 De variator volgens de uitvinding omvat in hoofdzaak een aandrijvende as 1 met een hierop bevestigd aandrijfwiel 2 dat het aandrijforgaan voor het koppelingsmechanisme vormt, een aangedreven as 3 en een hierop bevestigd aangedreven wiel 4 dat het aangedreven orgaan van het koppelingsmechanisme 30 vormt.

Overeenkomstig de Fig. 1 t/m 3 is de aandrijvende as 1 gelagerd in een lagerstoel 5 en de aangedreven as 3 in een lagerstoel 6 .

8103546 - 4 -

Beide lagerstoelen zijn ten opzichte van elkaar zwenkbaar door middel van een pen 7 , Het aandrij fwiel 2 is voorzien van een aantal gaten. 8 en in het aangedreven wiel 4} is een concentrische geleidingsgroef 9. aangebracht.....

5 Overeenkomstig de uitvoering'volgens de Fig. 1 t/m 5 omvat het koppelingsmechanisme behalve de beide wielen 2 en 4 tevens een aantal koppelingselementen, elk voorzien van een asje 10 welke zwenkbaar gelagerd is· in steeds een gat 8 , een haaks op het asje 10 verlopende arm. 10a en een vast 10 met de arm 10a verbonden arm 10b (zie Fig. 4 en 5) .

Op de arm 10b is een as 10c aangebracht. Op de as 10c is een. geleideorgaan 11. en een klemorgaan 12 ' gemonteerd, waarbij de as 10c ' excentrisch ten opzichte van het klemorgaan 12 aan dit klemorgaan is bevestigd.

15. Zoals, uit de tekening blijkt zijn.de armd.el,en. 10a. en 10b versprongen ten opzichte van elkaar aangebracht, zodanig/ bat de afzonderlijke armen, langs elkaar kunnen: bewegen.

De werking van de variator volgens de uitvinding is als volgt: wanneer bij; de variator, zoals aangegeven in de Figuren 1, 2 20 en 4 aan de aandrijvende as 1een draaiing wordt gegeven volgens de pijl, dan draait het aangedreven wiel 2 en het koppelingsmechanisme in dezelfde richting. Daar de afstand tussen de -assen 10c en het midden van het drijvende wiel 2 voor elk koppelingselement gelijk is, hebben alle koppelings-25 elementen dezelfde omtreksnelheid en zullen alle klemorganen ’ 12 gelijktijdig een excentrische positie ten onzichte van de asjes 10c innemen en zullen zich gelijktijdig in de-ge-leidingsgroef 9' vastklemmen, zodat het aangedreven wiel 4' meegenomen wordt door het koppelingsmechanisme..

-30· Door het gelijktijdig vastklemmen van alle klemorganen 12. zullen deze zich ten opzichte van het aangedreven wiel 4 niet verplaatsen in de geleidingsgroef 9 noch in afstand veranderen ten. opzichte van elkaar, zodat het aangedreven wiel 4‘ hetzelfde toerental krijgt als het aandrijvende wiel 2 .

Λ 8103546

Sc - '

Wanneer in de stand van de yariator, ^1$ aangegeyen' in de Fig. 3 en 5, welke stand is bereikt door verdraaien van de beide lagerstoelen 5. en 6 om de pen 1, aan de aandwij-r-vende as 1 een draaiing wordt -gageyen volgens- de pijl, dan 5 draait het aandrijvende wiel 21 en h.et koppelings-mechanisma weer in dezelfde richting. In die stand zijn echter de 'af·? standen tussen de verschillende assen ZL'öe . -'en het; -midden van het aandrijvende wiel 2 _ niet meer aan elkaar gelijk., zodat ook hun omtreksnelheden niet meer dezelfde zijn, r 10 Het klemorgaan 12 dat zich bevindt op de as- 10c, ' w-aarvan de afstand tot het midden van aandrijven wiel 2 het grootste is, heeft de grootste omtreksnelheid en zal zich op het’ -m o τ'-ment dat deze grootste omtreks-nelheid aanwezig is, vastklem.-* men in de geleidingsgroef 9-. Alle andere klemorganen 12 15 met een kleinere omtreksnelheid klemmen zich niet vast maar bewegen zich vrij in de geleidingsgroef 9, waarbij de gelei-deorganen 11 ervoor zorgen dat deze bewegingen soepel verlopen, Alleen het klemorgaan 12 met de grootste omtreksnelheid heeft zich vastgeklemd en neemt op dat moment het aan- 20. gedreven wiel 4 mee. Dit klemorgaan is daardoor bepalend voor het toerental van het aangedreven wiel 4.

Het toerental van het aangedreven wiel 4 zal steeds groter zijn dan van het aandrijfwiel 2 en is o.a. afhankelijk van de afstand tussen de evenwijdig aan elkaar verlopende hart-25 lijnen van de aandrijfas 1 en de aangedreven as 3. Alleen . in de stand van de variator' waarbij de hartlijnen van beide assen in eikaars verlengde liggen, is het toerental van de aandrijfas en de aangedreven as gelijk.

Opgemerkt wordt dat het eventueel ook mogelijk is het wiel 4, -30 dat voorzien is van de geleidingsgroef 9 als aandrijfwiel* dienst te laten-doen, uiteraard bij -een omkering van de aandrijf richtingl

Opgemerkt wordt dat, behalve een vrijloopklemkoppeling elke andere vorm van vrijloopkoppeling kan worden gebruikt, zoda-35 nig dat uitsluitend, het koppelingselement nje.t de grootste 8103546 /?· --Hl·' -f. 6 omtreksnelheid aandrijyend verbonden wordt met het aangedre-, ven wiel.

Een eenvoudige variant van de uitvoering /yolgens- Fig, _1 tot 5 is weergegeven in Fig. 6 tot 8. Bij deze uitvoering waajT, 5 bij overeenkomstige onderdelen met gelijke yerw^i j zingsciyj f e.rs zijn aangeduid wordt gebruik gemaakt van slechts yijf, in hoofdzaak rechte, armen 10 welke slechts- plaatselijk yer? diept zijn uitgevoerd, zodanig dat de armen langs· elkaar kunnen bewegen.Bij deze uitvoering kan een zeer kompakt kop-^ 10 pelingsmechanisme worden toegepast, waarbij de koppelingsar ·? men in hoofdzaak_ in hun langsrichting op trek of druk worden belast voor het overbrengen van het aandrijfkoppel.

Een overbrengverhouding van 1 : 3 is- gemakkelijk realiseer-r baar, waarbij met een gering aantal bewegende delen kan 15 worden volstaan en het onderhoud tot een minimum-kan. worden - beperkt.

^ Xn Fig , 9 en 10 is,- schematisch een andere, variant yan de variator weergegeven. Ook. daarin zijn overeenkomstige, delen met dezelfde verwijzi-ngscijfers als in de andere figuren 20 aangeduid, De aandrijvende as 1 met aandrijfwiel.2) is λ .voorzien van een, aantal radiaal verlopende sleuven 15.

In deze sleuven reiken in radiale richting verplaatsbare.· delen van de koppelingselementen 10. Deze koppelingsele^ menten zijn aan hun ander einde met het vrijloopmechanisme , .

25 in ingrijping met. de geleidebaan 9, aangebracht in het aangedreven. wiel 4 van de aangedreven as 3. Het vrijloopmechanisme kan, overeenkomstig het vrijloopmechanisme van d© Fig. 1. tot 5 zijn uitgevoerd. Bij deze uitvoering kan worden afgezien van he t gebruik van armen voor de koppelings -30 elementen.

8103546

Claims (7)

1. Traploze-toerental—variator bestaande uit een gestel, een roterend aandrijfbaar in dit gestel gemonteerde aandrijfas, voorzien van een aandrijforgaan voor een koppe-lingsmechanisme alsmede een roterend in dit gestel gemon-5 teerde aangedreven as met een aangedreven orgaan van het .koppelingsmechanisme waarbij het aandrijforgaan en het aangedreven orgaan van het koppelingsmechanisme met elkaar zijn verbonden door een aantal koppelingselementen die enerzijds scharnierend zijn verbonden met het aan-10 drijforgaan van dit koppelingsmechanisme terwijl het an dere uiteinde van elk koppelingselement door middel van een vrijloopkoppellng aandrijvend verbonden kan worden met het aangedreven orgaan van het koppelingsmechanisme, waarbij voorzien Is in middelen voor het met een variabel 15 hoeksnelheid in omtreksrichting van het koppelingsmech- nisme aandrijven van de koppelingselementen, met het kenmerk, dat tenminste de ene as voorzien is van een verstel-orgaan voor het traploos instellen van de afstand tussen de parallel aan elkaar gemonteerde aandrijvende as en de 20 aangedreven as en de koppelingselementen uitsluitend zijn uitgevoerd als starre elementen, waarvan het ene einde, scharnierend verbonden is met het aandrijvend orgaan van het koppelingsmechanisme terwijl het andere uiteinde als vrijloopmechanisme voor de koppeling met het aangedreven 25 orgaan van het koppelingsmechanisme is uitgevoerd.

2. Traploze toerental variator volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat voor het kopperingsmech.anisme inplaats van een scharnierende verbinding met het aandrijvend orgaan gebruik wordt gemaakt van in radiale sleuven in het aan-30 drijvend orgaan van het koppelingsmechanisme grijpende. radiaal ten opzichte van de sleuven verplaatsbare delen van de koppelingselementen, waarmee de vrijloopkoppelin-gen direkt zijn verbonden. 8103546 - 8 - '

3. Traploze-toerental-variator volgens conclusie 1, met het kenmerk., dat de starre elementen van het koppelingsmecha-nisme gewormd worden door steeds twee onder een hoek, ten opzichte van elkaar verlopende delen (10a en 10b), welke 5 delen versprongen' ten opzichte van elkaar zijn gemonteerd.

4. Traploze-toerental-vari.ator volgens conclusie 1, met het kenmerk dat de. 'starre 'elementen van het. koppelingsmecha-nisme gevormd worden' door in hoofdzaak rechte armen (Fig. 6 tot 8)j.'

5. Traploze-toer'ental-variator volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het vrijloopmecha-ni'sme gevormd wordt, door steeds, een kl.emorgaan (12) dat excentrisch gemonteerd is op een as. (10c). aaan het uiteinde van elk koppeiingselament. 15 6.. Traploze-toerental-variator volgens: een der voorgaande conclusies, met' het' 'kenmerk.,' dat het koppe 1 ingsmechanisme ten. opzichte van het aangedreven wiel draaibaar is bevestigd.

7. Traploze-toerental-variator volgens een der voorgaande 2Ό conclusies, met het kenmerk, dat in het aangedreven wiel een concentrische' 'gele-idingsgroef is: aangebracht.

8. Traploze-toerental-variator volgens: een der voorgaande conclusies., met' het' kenmerk.,' dat het koppelingsmechanis-rae voorzien is van geleideorganen' en klemorganen, die ten 25 opzichte van de geleidingsgroef beweegbaar zijn en zich daarin vast kunnen klemmen. 8103546