NL8101884A - Elektrische reflektorlamp. - Google Patents

Description

' ' l . - - * EHN 10.017 1 N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven

Elektrische reflektorlanp" >

De uitvinding heeft betrekking op een elektrische reflektor— laitp net een glazen lampvat door de vend waarvan strocrntoevoergeleiders naar een in het lanpvat opgestelde elektrische lichtbron lopen, welk lanpvat een inwendig verspiegeld, in hoofdzaak paraboloïdisch gekromd 5 wanddeel en daartegenover een inwendig verspiegeld, in hoofdzaak sferisch gekrcnd wanddeel heeft, waarbij het paraboloïdische wanddeel wijder is dan het sferische en hun assen althans nagenoeg samenvallen en de lichtbron het brandpunt van het paraboloïdische en het krormings? middelpunt van het sferische wanddeel cmgeeft en welk lanpvat tussen 10 het paraboloïdische en het sferische wanddeel een ringvormig, translucide wanddeel als venster heeft, waardoor althans nagenoeg uitsluitend gereflekteerde lichtstralen kunnen uittreden.

Een dergelijke lanp is bekend uit het DE-OS 1.472.521 en eveneens, zij het minder gedetailleerd, beschreven in het US-PS 15 2.120.836. De bekende lanp is bestemd voor gebruik in vliegtuigen en auto's. De lanp heeft het grote voordeel het opgewekte licht in zeer sterke mate te bundelen, waarbij een zeer nauwe bundel met zeer hoge lichtsterkte in het hart wordt verkregen. De bundeling van de lichtstralen wordt bewerkstelligd door het samenwerken van de verspiegelde 20 wanddelen. Licht dat door de lichtbron in voorwaartse richting wordt uitgestraald, wordt door het sferische wanddeel gereflekteerd en qp het paraboloïdische wanddeel geworpen. Daarop kant ook het in achterwaartse richting uitgestraalde licht terecht. Het paraboloïdische wanddeel reflekteert het opvallende licht evenwijdig of nagenoeg evenwijdig aan 25 zijn as, waarna het licht door het venster uittreedt.

De noodzaak dat de spiegels samenwerken vereist een nauwkeurige positionering van die spiegels ten opzichte van elkaar. Het wordt dan ook als een bezwaar gevoeld, dat bij de bekende lanp het lanpvat uit verscheidene delen is samengesteld. Een eerste deel bestaat uit een 30 paraboloïdische cup van persglas; een tweede deel uit een sferische cup met een ringvormige rand die in de gerede lanp als venster fungeert, eveneens van persglas. Als deze delen in een bij verhoogde temperatuur uitgevoerd proces, bijvoorbeeld door versmelting of net behulp van 8101884 f m PHN 10*017 2 emaille, verenigd worden, moet voor een goede positionering worden zorggedragen: de elkaar rakende randen van de delen moeten vlak zijn; vervorming van de delen tengevolge van de verhitting moet worden voorkomen ofwel op reproduceerbare wijze worden opgeheven* 5 Een ander bezwaar van het gebruik van delen uit persglas is, dat bij het aan elkaar verbinden van de. delen plaatselijke beschadiging van de spiegel nabij de verbindingsplaats moeilijk te vermijden is. De spiegel kan oxyderen of verdampen.

Bij de lamp volgens het geciteerde Offenlegungsschrift is 10 een opening nabij de top van de paraboloïdische spiegel afgesloten met een vlakke plaat, waar de strocmtoevoergeleiders doorheen gevoerd zijn.. Ook bij het bevestigen van deze plaat aan het paraboloïdische, ver— spiegelde wanddeel bestaat het risico van beschadiging van de spiegel en daarmee verlies van de efficiëntie van de lamp.

15 Een volgend, bezwaar van lampen uit persglas is, dat ze erg zwaar zijn en derhalve zeer stabiele armaturen vergen. Aangezien lampen uit persglas gebruikt worden on een lichtbundel cp een te verlichten objekt te richten., warden die lampen, bijvoorbeeld de zogeheten Par 38 lampen, vaak gebruikt in armaturen die cm een gewricht 20 beweegbaar zijn gemonteerd. Het grote gewicht van de lampen stelt daardoor hoge eisen aan de kwaliteit van het gewricht.

Een volgend bezwaar van de bekende lamp, is dat nabij de top van het paraboloïdische wanddeel een vlak wanddeel aanwezig is. Bij de lamp volgens het geciteerde Amerikaanse octrooischrift is dit 25 vlakke wanddeel verspiegeld* Tengevolge daarvan geeft die lamp buiten de gerichte bundel strooistraling die erg hinderlijk kan zijn. Bij de lamp volgens het geciteerde Offenlegungsschrift heeft men speciaal een maatregel moeten nemen om deze strooistraling te verminderen, namelijk het bekleden van het vlakke wanddeel met een lichtabsorberende 30 substantie.

Tenslotte hebben lampen uit persglas nog het bezwaar , dat zoals bijvoorbeeld het geciteerde Amerikaanse octrooischrift toont, aan de buitenzijde van het lampvat metalen kappen aan het lampvat bevestigd moeten worden, waarop een stroombron kan worden aangesloten.

35 Het bevestigen van deze kappen, veelal ferrules genoemd, is een kritische stap bij de vervaardiging van deze lampen, die tot veel uitval kan leiden.

De uitvinding beoogt een lamp te verschaffen van de in de 8101884 PHN 10.017 3 ’ * openingsparagraaf genoemde soort, waarbij deze bezwaren in belangrijke mate zijn ondervangen. In het bijzonder beoogt de uitvinding een dergelijke lanp die gemakkelijk vervaardigbaar is en die via het venster althans nagenoeg uitsluitend gebundeld licht uitstraalt.

5 Dit oogmerk is bij de lamp volgens de uitvinding daardoor ge realiseerd, dat het lampvat aan de top van het in hoofdzaak paraboloïdisch gekromde wanddeel een buisvormig wanddeel heeft, dat het in hoofdzaak paraboloïdisch gekromde, het in hoofdzaak sferisch gekromde, het ring-„ samen vormige translucide en het buisvormige wanddeel/uit een stuk bestaan, 10 dat de grootste afmeting (D) van het in hoofdzaak sferisch gekrcttde wanddeel dwars op de as van de paraboloïde gemeten tenminste even groot is als de inwendige diameter (d) van het buisvormige wanddeel en dat het binnenoppervlak van het ringvormige, translucide wanddeel een hoek (cc) van minimaal 90° insluit met het door het paraboloïdische wanddeel 15 angeven deel van de paraboloïde as.

Doordat de beide gekromde, verspiegelde wanddelen en het ringvormige, translucide wanddeel samen met het buisvormige wanddeel uit een stuk bestaan, behoeft de lamp volgens de uitvinding bij zijn vervaardiging geen behandeling te ondergaan waarbij plaatsen nabij verspiegelde ^ delen moeten worden verhit. Daardoor is de vervaardiging van de lanp reeds aanzienlijk vereenvoudigd.

Dankzij zijn vorm, met het buisvormige wanddeel, kan het lampvat in een matrijs in een stuk worden geblazen. Daardoor kan gebruik gemaakt worden van glas met een hogere uitzettingskoëfficient 25 dan glas dat voor persglazen delen wordt gebruikt. Doordat glas dat gewoonlijk voor het blazen van lampvaten wordt gebruikt, kan werden toegepast, is de lamp volgens de uitvinding ook uit ekoncmisch oogpunt aantrekkelijk.

De aanwezigheid van een buisvormig wanddeel op de plaats waar 30 de bekende lamp een vlak wanddeel heeft, heeft het belangrijke voordeel, dat daar geen reflekties optreden die tot strooilicht aanleiding geven, hetgeen bij de lanp volgens het geciteerde Amerikaanse octrooi-schrift wel het geval is, en, dat daar geen absorberende bedekking behoeft te worden aangebracht cm strooilicht tengevolge van reflekties 35 te voorkomen, hetgeen wel het geval is bij de lanp volgens het geciteerde Offenlegungsschrift.

Het feit, dat de genoemde delen van het lampvat uit een stuk bestaan, brengt mee dat de verspiegelingen in één bewerking kunnen 8101884 ΡΗΝ 10.017 4 Y * worden aangetracht. Dit is enerzijds een voordeel, anderzijds vormt dit het probleem, te voorkomen dat het ringvormige venster verspiegeld wordt. Dit zou niet problematisch zijn, als de verspiegelingen uitwendig, op het buitenoppervlak van de wanddelen, zouden moeten worden aangebracht.

5 Uitwendige verspiegeling heeft echter het bezwaar, dat er zowel op het binnenoppervlak. van de wanddelen alswel op het grensvlak wand/spiegel lichtstralen reflekteren» Voorts staan de spiegels dan bloot· aan corrosieve bestanddelen uit de atmosfeer en aan mechanische beschadiging. Geheel in tegenstelling tot de bekende lamp, waarbij het binnenopper-10 vlak van het ringvormige, translucide wanddeel een scherpe hoek insluit met het door het paraboloïdische wanddeel cmgeven deel van de paraboloï-de as, sluit bij de lamp volgens de uitvinding dat oppervlak met dat deel van die as een hoek oc van minimaal 90° in. De bedoelde hoek kan enkele tot een twintigtal, bijvoorbeeld 15 of 18, graden groter zijn dan 90°.

15 Door deze maatregel wordt bereikt, dat wanneer door verdamping van metaal, bijvoorbeeld aluminium, goud of zilver, vanuit de omgeving van het brandpunt van de paraboloïde, onder verminderde druk, bijvoorbeeld bij 10 Pa,, de spiegels worden, aangebracht, het ringvormige wanddeel translucide blijft.

20 Doordat de wanddikte van het: ringvormige wanddeel naar de paraboloïde as toe. kan toenemen, is het mogelijk dat ot groter is dan 90°, terwijl het buitenoppervlak van het ringvormige wanddeel. haaks op de as van de paraboloïde staat of daarmee zelfs een hoek (fi) van minder dan 90° maakt. De hoek β kan echter ook groter dan 90° zijn» 25 In tegenstelling tot de lamp volgens het geciteerde Duitse

Offenlegungsschrift, waarbij de grootste dwarsafmeting van het sferische wanddeel gelijk, is. aan of kleiner is dan de diameter van het vlakke wanddeel aan de top van het paraboloïdische wanddeel, is bij de lamp volgens de uitvinding de grootste dwarsafmeting D van het sferische 30 wanddeel minimaal gelijk aan de diameter van het buisvormige wanddeel. Voor het lampvat kan bij de lamp volgens de uitvinding' gebruik warden gemaakt van bij relatief lage temperatuur verwekend materiaal. Het sferische wanddeel is het deel van het lanpvat, dat zich in het algemeen het dichtst bij de lichtbron bevindt. De afmeting van dit wanddeel wordt 35 dan ook veelmeer bepaald door de toelaatbare, thermische belasting dan door de omvang van de lichtbron. De diameter van het buisvormige wanddeel wordt bij de lamp volgens de uitvinding niet groter gekozen dan D, aidat de paraboloïde anders aan nuttig bundelend vermogen inboet» Ander- 8101884 ma 10.017 5 zijds kan het aanbeveling verdienen cm het buis vormige wanddeel niet wijder te kiezen dan noodzakelijk is, teneinde niet meer straling in de door dat deel cmgeven ruimte te dissiperen dan nodig is.

De lichtteen van de lanp volgens de uitvinding kan van veler-5 lei aard zijn: een gloeilichaam, een gloeilichaam in een binnenanhulling die van een halogeenhcudend gas is voorzien, een hogedrukontladingsvat met elektroden en een ieniseerbare gasvulling, bijvoorbeeld een ontla-dingsvat met een hogedruknatriumdanpcntlading of een hogedrukkwikdanp-cntlading in aanwezigheid van metaalhalogenides.

10 Bij een gloeilamp volgens de uitvinding is een grootste dwars- afmeting D van het in hoofdzaak sferisch gekrolde wanddeel van circa 35 è 45 nm zeer bruikbaar gebleken, waarbij bij lagere vermogens, bijvoorbeeld 25 ê. 40 W, voor circa 35 irm, bij hogere vermogens, bijvoorbeeld tot circa 75 W, voor circa 45 irm kan worden gekozen.

15 Aangezien lichtstralen die volgens de as van het sferisch gekromde wanddeel, of onder een kleine hoek daarmee, op dat wanddeel vallen, naar het buisvormige lampvatdeel gereflekteerd warden en daarin verloren gaan, kan een deel van het in hoofdzaak sferisch gekraide wanddeel rendan en nabij de as van dat deel, onverspiegeld zijn, bijvoor-20 beeld doordat tijdens het ver spiegelen ter plaatse een scherm aanwezig was. De lichtstralen die door dat cnverspiegelde deel uittreden maken een kleine hoek met de as van de bundel of zijn daaraan evenwijdig en dragen dus aan de lichtstroom van de bundel bij. Een gunstig effekt van de aanwezigheid van een dergelijk onverspiegeld deel is, dat van dat deel 25 5βεη straling terugvalt op de lichtbron. Daardoor kan vermeden warden dat de lichtbron een ongelijkmatige tenperatuur krijgt..

Anderszins is het mogelijk het in hoofdzaak sferisch gekromde wanddeel in hetzelfde gebied een grotere kromtestraal te geven, zodat een ogive vorm ontstaat en lichtstralen die onder een kleine hoek 30 met de as van dat wanddeel invallen, onder een grotere hoek met die as gereflekteerd warden en door de paraboloïde door het ringvormige, translucide wanddeel heen naar buiten geworpen warden.

In een andere uitvoeringsvorm is het in hoofdzaak sferisch gekromde wanddeel in hetzelfde gebied onverspiegeld en is de wand ter 35 plaatse afgeplat.

In een variant van de uitvoeringsvormen waarbij het in hoofdzaak sferisch gekromde wanddeel nabij en rondom zijn as onverspiegeld is, heeft het in hoofdzaak paraboloïdisch gekromde wanddeel in de zóne 8101884 _ * * EHN 10,017 6 die grenst aan het buisvormige wanddeel een van de paraboloïde afwijkende vorm, De in die zone vanuit het brandpunt op het wanddeel vallende lichtstralen worden daardoor niet meer evenwijdig aan de as van de paraboloïde gereflekteerd on qp het in hoofdzaak sferisch getorende, 5 verspiegelde wanddeel te vallen, maar naar het onverspiegelde deel van het in hoofdzaak sferisch gekrande wanddeel geworpen om daar door'uit te treden. Aldus warden verliezen voorkomen die zouden optreden als de betreffende stralen nog enkele malen gereflekteerd zouden worden alvorens uit te treden. De betreffende zone kan sferisch gekromd zijn volgens een 10 straal die groter is dan de brandpuntsafstand van de paraboloïde.

In een volgende uitvoeringsvorm verbindt een intransparant cylindrisch wanddeel het in hoofdzaak paraholoïdisch gekromde wanddeel met het ringvormige, translucide wanddeel. Deze uitvoeringsvorm heeft het voordeel dat met behoud van eenzelfde, grootste diameter van het 15 lanpvat, een paraboloïde met een grotere brandpuntsafstand kan worden toegepast..

De onverspiegelde, voor het uittreden van licht bestemde delen van het lampvat, kunnen gesatineerd of geprofileerd zijn cm de henoge-niteit van de bundel te vergroten en afbeelding van de lichtbron op het 20 door de lamp bestraalde objekt te voorkomen.

De lamp volgens de uitvinding kan voor lage of hoge brand-spanning, bijvoorbeeld netspanning berekend zijn en aan het cilindrische lampvatdeel voorzien zijn van bijvoorbeeld een Edison of een Swan lamp— voet. De lamp is bestemd te warden gebruikt voor het creëren van accent-25 verlichting. Daarbij kunnen zeer hoge helderheden warden bereikt. De lamp kan warden gebruikt in de plaats van de kembinatie van een kpp-spiegellamp en een paraboloïdische reflèktor, waarbij de lanp het grote voordeel heeft, dat fouten die bij de kembinatie kunnen optreden: de larapvoet van de lamp is niet koncentrisch met de as van de kopspiegel, 30 de lamphouder is niet koncentrisch met de paraboloïdische reflektor, de lichtbron van de lamp cmgeeft het brandpunt van de reflèktor niet, geen gevolg hebben voor de uitgestraalde bundel respektievelijk niet voorkanen. Tevens heeft de lamp het voordeel dat de paraboloïdische spiegel, anders dan een uitwendige paraboloïdische ref lektor, niet door de cmge-35 vaide atmosfeer vervuild wordt. De lanp kan tevens worden gebruikt in plaats van ringspiegellampen, waarbij de lanp het. voordeel heeft van een· zeer veel smallere bundel en dus een hogere intensiteit op en rondom de as van de bundel en geen of nagenoeg geen strooilicht. Ook kan de lanp 8101884 * * EHN 10.017 7 warden gebruikt in plaats van persglaslampen als Par 38 lampen. Ten opzichte van deze lanpen heeft de lamp volgens de uitvinding, evenals ten opzichte van ringspiegellanpen, het voordeel het licht effektiever te bundelen.

5 Uitvoeringsvannen van de lamp volgens de uitvinding worden in de tekening getoond. Daarin is

Fig. 1 een eerste uitvoeringsvorm in zijaanzicht met het lairpvat in doorsnede overlangs;

Fig. 2 een schematische weergave van Fig. 1; 10 Fig. 3 een tweede uitvoeringsvorm, overeenkomstig aan

Fig. 2 weergegeven;

Fig. 4 een derde uitvoeringsvorm, overeenkomstig aan Fig. 1 weergegeven;

Fig. 5 een vierde uitvoeringsvorm overeenkomstig aan Fig, 15 2 weergegeven,

De larrp van figuur 1 heeft een glazen lampvat 1 waarvan een in hocfdzaak paraboloïdisch gekraid, inwendig verspiegeld wanddeel 4, een daartegenover opgesteld in hoofdzaak sferisch gekromd, inwendig verspiegeld wanddeel 5, een ringvormig, translucide wanddeel 10 tussen 20 de wanddelen 4 en 5 ên een buisvormig wanddeel 11 aan de top van het wanddeel 4 uit een stuk bestaan. Het paraboloïdische wanddeel 4 is wijder dan het sferische 5. Hun assen 6 respektievelijk 7 vallen nagenoeg sanen.

Een lichtbron 3, een gloeilichaam, wordt van stroon voorzien door strooit-toevoergeleiders 2, die verbonden zijn met een lanpvoet 12. Het brand-25 punt 8 van het paraboloïdische wanddeel 4 en liet krcraraingsmiddelpunt 9 van het sferische wanddeel 5 worden ongeven door het gloeilichaam 3. De grootste afmeting D van wanddeel 5 dwars op de as 6 van het paraboloïdische wanddeel 4 gemeten is groter dan de diameter d van het buisvormige wanddeel 11. In deze en in de overige figuren geeft een vette lijn aan de 30 binnenzijde van de wand van het lairpvat een spiegelende laag aan.

Het binnenoppervlak van het als venster fungerende wanddeel 10 maakt met de paraboloïde as 6 een hoek cc y 90°, het buitenoppervlak een hoek β > 90°. Daarbij is cc >/9 , doordat de wanddikte van wanddeel 10 nabij de paraboloïde as 6 groter is.

35 Het lampvat 1 is verspiegeld met behulp van een cpdampbron opgesteld in brandpunt 8, middelpunt 9. Bij het verspiegelen bleef het ringvormige wanddeel 10 onbedekt. De verspiegelde wanddelen 4 en 5 zijn nauwkeurig ten opzichte van elkaar gepositioneerd. Het buisvormige wand- 81018 84 . ·9

Fm 10.017 8 deel 11 maakt het afsluiten van het lampvat 1 aan het niet zichtbare einde van wanddeel 11 mogelijk, qp grote afstand van de verspiegelde delen 4 en 5, waardoor de spiegels gespaard blijven voor beschadiging» De lanp straalt geen of nagenoeg geen strooilicht uit. De gedeeltelijke 5 verspiegeling van het buisvormige wanddeel 11 is voor de door de lamp gevormde bundel zonder betekenis·. Deze verspiegeling kan vocrkcmsn worden, indien gewenst, of verwijderd worden. Een voordeel van zijn aanwezigheid is evenwel, dat de lamp, in een eenvoudige lamphouder geplaatst, gebruikt kan worden zander verdere afscherming en ook dan nog 10 uitsluitend of nagenoeg uitsluitend gebundeld licht uitstraalt.

In figuur 2 hebben dezelfde delen dezelfde verwijzingscijfers als in figuur 1.. Uit het venster 10 treedt een lichtstraal a, die door het paraboloïdische wanddeel 4 gereflekteerd is, evenwijdig aan de as 6 uit. De lichtstraal a kant van de lichtbron 3 uit het brandpunt 8 van 15 de paraboloïde 4 en het middelpunt 9 van het sferische wanddeel 5. De straal is ófwel rechtstreeks qp de paraboloïde 4 gevallen ófwel eerst gereflekteerd door het sferische- wanddeel 5. Alle stralen die binnen de hoek gamma uitgestraald worden doorlopen een overeenkomstige baai, evenals de lichtstralen uitgestraald in de hoek gamma accent, na reflektie 20 op wanddeel 5.

De lichtstraal b wordt, al dan niet na reflektie op het sferische wanddeel 5, door het paraboloïdische wanddeel 4 evenwijdig aan de as 6 gereflekteerd. De straal wordt door het sferische wanddeel 5 ge— reflekteerd (br) naar het paraboloïdische wanddeel 4 en vervolgens door 2® wanddeel 10 naar buiten geworpen. De lichtstralen binnen de hoek delta respektievelijk delta accent volgen een overeenkomstige baan en vormen een konvergerende bundel.

Uit de figuur blijkt, dat als de diameter D kleiner wordt,de hoek gamma toeneemt ten koste van hoek delta. Hoek delta is nul, als D 30 gelijk is aan d. Het aandeel van evenwijdige stralen a in de uitgestraalde fcundel neemt toe ten koste van de konvergerende stralen b'. Daarmee inherent neemt het aantal.meervoudige reflekties (b, b') af en daarmee de verliezen die het gebruik van praktische spiegels, die een reflektiekoëfficient van minder dan 1 hebben, meebrengt. Het is dus 33 evident, dat D zo klein wordt: gekozen als de thermische belastbaarheid van het wanddeel 5 toestaat.

Lichtstralen die binnen de hoek epsilon (epsilon accent) vallen, gaan verloren in het buisvormige lampvatdeel 11. Anders dan bij een 8101884 EEN 10.017 9 bekende lamp met een vlak wanddeel in plaats van een buisvormig wanddeel, veroorzaken zij geen of praktisch geen strooilicht. Als de diameter d van het buisvormige lampvat 11 groter zou zijn dan de grootste dwars-afmeting D van het sferische wanddeel 5, zouden lichtstralen in het 5 buisvormige deel verloren gaan, die gereflekteerd hadden kunnen worden en door het venster 10 hadden kunnen uittreden, indien d maximaal even groot geweest zou zijn als D.,

De hoeveelheid straling die in het buisvormige lairpvatdeel 11 verloren gaat kan verminderd worden door de diampf-pr- d kleiner te 10 kiezen* De kleinste diameter d wordt bepaald door de ruimte die de lichtbron 3 bij het assembleren van de lamp nodig heeft cm het buisvormige lanpvatdeel 11 te passeren.

De hoeveelheid straling die verloren gaat in het buisvormige lairpvatdeel 11 is ook kleiner in de uitvoeringsvorm van figuur 3* In 15 deze figuur hebben overeenkomstige delen een verwij zingscij fer twintig hoger dan in figuur ten 2. In deze figuur is de hoek tussen het binnenqppervlak van het ringvormige, translucide wanddeel 30 en de as 26 van de paraboloïde 24 90°. De grootste dwarsafmeting D van het in hoofdzaak sferisch gekromde, verspiegelde wanddeel 25 is nagenoeg 20 gelijk aan de diameter d van het buisvormige wanddeel 31.

De lichtstralen a zijn de binnenste stralen van de lichtbundel, die,al dan niet na voorafgaande reflektie door het wanddeel 25, door het paraboloïdische wanddeel 24 evenwijdig aan de as 26 warden uitgewarpen. In een lamp met een geheel sferisch gekromd, verspiegeld 25 wanddeel zouden de lichtstralen die binnen de hoek epsilan-dubbel-aecent op dat wanddeel vallen, ófwel meervoudig gereflekteerd worden alvorens uit te treden (hoek delta in figuur 2) ófwel in het buisvormige lanpvatdeel verloren gaan (hoek epsilon accent in figuur 2) * In de uitvoeringsvorm van figuur 3, heeft het wanddeel 25 evenwel binnen de hoek 30 epsilon-dubbel-accent, dat wil zeggen random en nabij de as 27 van dat wanddeel,een grotere kromtestraal. De lichtstraal f_, die anders - bij een geheel sferische spiegel - in het buisvormige deel 31 verloren zou gaan, kan daardoor lichtelijk konvergerend uittreden na reflektie op het in hoofdzaak sferisch gekromde, nabij zijn as 27 ogive, verspiegelde 35 wanddeel 25.

In figuur 4 hebben overeenkomstige delen een verwij zingsci jf er dat 40 hoger is dan in de figuren 1 en 2.

De lichtbron van de getoonde lamp is een gloeilichaam 43 in 81 01884 EHN 10.017 10 een met halogeen en inert gas gevulde ballon 55. Tussen het paraboloïdisch gekromde, verspiegelde wanddeel 44 en het ringvormige, translucide wanddeel 50 bevindt zich een intransparant cilindrisch wanddeel 54. In de getoonde lamp is dit wanddeel ondoorlatend gemaakt door het inwendig 5 te verspiegelen. Het wanddeel 54 maakt het mogelijk een paraboloïde toe te passen met een grotere brandpuntsafstand en desalniettemin de grootste dwarsafmeting van het lampvat niet groter te doen zijn dan uit praktisch oogpunt aanvaardbaar wordt geacht, bijvoorbeeld 95 mm. In dit verband wordt opgemerkt dat een paraboloïde een beter bundelend effëkt heeft 10 voor de straling van- een lichtbron met eindige afmetingen (dat wil zeggen:van een niet ideale, dus niet puntvormige, lichtbron) naarmate zijn brandpuntsafstand groter is.. De paraboloïde in figuur 4 kan een brandpuntsafstand hebben van circa. 30 mm, tegen de paraboloïde van figuur 1 circa 22 mm, bij een praktisch gelijke grootste dwarsafmeting 15 van het lampvat .

Binnen de hoek epsilon accent, binnen welke hoek een sferische spiegel opvallende lichtstralen in het buisvormige lampvatdeel werpt, heeft het in hoofdzaak sferisch gekromde lampvatdeel een lichtdoar-latend venster 53, waardoor een smalle, divergerende bundel kan uit— 20 treden.- Het venster 53 kan bij het verspiegelen van het lampvat 41 net een scherm worden af gedekt cm het translucide te houden.

Het venster 53 kan voorzien zijn van een lens, bijvoorbeeld een lens volgens Fresnel, cm de doorvallende bundel minder divergerend, evenwijdig of convergerend te maken., 25 Het venster 50 kan, evenals de vensters 10 en 30 in figuur 1 respektievelijk figuur 3, voorzien zijn van mattering of een profiel cm de homogeniteit van de bundel te verbeteren en afbeelding van de lichtbron op het te verlichten objekt te voorkenen.

In figuur 5 hebben dezelfde verwijzingscijfers dezelfde 30 betekenis als in figuur 4. Het lampvat 61 heeft evenwel een in hoofdzaak paraboloïdisch gekromd, verspiegeld wanddeel 64, waarvan een zone 65 grenzend aan. het buisvormige wanddeel 51 een van de paraboloïde afwijkende vorm heeft. Binnen de hoek delta uitgestraalde lichtstralen, die anders pas na meervoudige reflektie zouden uittreden (vergelijk figuur 35 2 straal b, b'), worden door de zone 65 zodanig gereflekteerd, dat zij door het venster 53 uittreden. In de figuur is de zone 65 een cirkelboog met een kromtestraal groter dan de brandpuntsafstand van de paraboloïde.

8101884 m » EHN 10.017 11

Voorbeeld

In een konkreet geval had een larrp volgens de uitvinding een lanpvat mat de. gedaante van figuur 1. Het lampvat was net inert gas gevuld. Gegevens betreffende het lampvat, het vermogen van het 5 gloeilichaam en de lichtbundel zijn in de navolgende tabel vermald in vergelijking met ringspiegellairpen (R), een PAR 38 persglaslamp en een kopspiegellanp/reflektor kanbinatie. Alle lampen brandden qp 220 V.

Lairp j3 parabool D d W Io x ^ io * 1 75 nm 35 mm 20 mm 25 900 cd 8° 2 95 mm 45 nm 20 ram 60 4000 od 8° R 51 mm 25 200 cd 16° R 63,5 nm 60 850 cd 15° PAR 122 nm 75 3200 cd 8° 15 /refl.kcmb. 150 nm 60 mm 60 3375 cd 9° x lichtstroom op de as van de bundel x» de lichtstroom is ½ Io in richtingen die de aangegeven hoek mat de as maken» 20

Lanpen met een lanpvat in de gedaante van- figuur 5 werden voorzien van een gloeilichaam in een binnenballon en een halogeen houdende gasvulling (Hal) ofwel van een niet orhuld gloeilichaam, ontgeven docar inert gas. De lampei werden vergeleken met een ringspiegel-25 lamp, PAR 38 persglaslanpen en een kopq&egel/reflektor kcmbinatie,bij welke laatste kopspiegel en reflektor nauwkeurig ten opzichte van elkaar en het gloeilichaam werden uitgericht. De lampen brandden op 220 V.

De resultaten zijn vermeld in de navolgende tabel»

Larp p parabool D d W Io \ ίο l 30-----j--1 -

3 Hal 91 nm 45 mm 26 mm 100 9600 7° ; 4° + S

4 Hal 91 mm 45 nm 26 nm 75 8400 6° ; 4° + | 5 91 nm 45 irm 26 nm 100 5500 9° ; 7,5° + j R 95 nm 100 1750 15° |

PAR 122 nm 75 3200 8° I

03 II

PAR 122 nm 100 4600 f 8° j PAR 122 nm 150 7500 8° /refl.karib. 190 mm 65 mm 100 10.000 8° + deze- lampen hebben een lichtbundel die in twee loodrecht op elkaar staande vlakken door de as van de lamp niet evenwijdig is.

81 0 1 8 8 4 ___

Claims (5)

1. Elektrische ref lektor lamp met een glazen lampvat door de wand waarvan de stroomtoevoergeleiders naar een in het lampvat opgestelde elektrische lichtbron lopen, welk lampvat een inwendig verspie-geld, in hoofdzaak paraboloïdisch gekromd wanddeel en daartegenover 5 een inwendig ver spiegeld, in hoofdzaak sferisch gekramd wanddeel heeft, waarbij het paraboloïdische wanddeel wijder is dan het sferische en hun assen althans nagenoeg samenvallen en de lichtbron het brandpunt van het paraboloïdische en het krommingsmiddelpunt van het sferische wanddeel omgeeft en welk lampvat tussen het paraboloïdische en het sferische 10 wanddeel een ringvormig, translucide wanddeel als venster heeft, waardoor althans nagenoeg uitsluitend gereflëkteerde lichtstralen kunnen uittreden, met het kenmerk, dat het lampvat aan de top van het in hoofdzaak paraboloïdisch gekromde wanddeel een buisvormig wanddeel heeft, dat het in hoofdzaak paraboloïdisch gekromde wanddeel, het in 15 hoofdzaak sferisch gekromde wanddeel, het ringvormige, translucide wand- ’samen deel en het huis vormige wanddeel/ uit een stuk bestaan, dat de grootste afmeting van het in hoofdzaak sferisch gekromde wanddeel inwendig dwars op de as van de paraboloïde gemeten tenminste even groot is als de inwendige diameter van het buisvormige wanddeel en dat het 20 binnenoppervlak van het ringvormige, translucide wanddeel een hoek van minimaal 90° insluit met het door het paraboloïdische wanddeel. amgeven deel van de paraboloïde as.

2. Elektrische reflektorlamp volgens conclusie 1, net het kenmerk, dat de grootste dwarsafmeting van het in hoofdzaak. sferisch 25 gekromde wanddeel groter is dan de inwendige diameter van het buisvormige wanddeel»

3. Elektrische reflektorlamp volgens conclusie 1 of 2, net het kenmerk, dat een deel van het In hoofdzaak sferisch gekromde wanddeel rondom en nabij de as van dat wanddeel onverspiegeld is.

4. Elektrische reflektorlanp volgens conclusie 2 en 3, met hetkenmerk, dat het in hoofdzaak paraboloïdisch gekramde wanddeel in een zone die grenst aan het buisvormige wanddeel een van de paraboloïde afwijkende vorm heeft, tengevolge waarvan daarop vallende lichtstralen naar het onverspiegelde deel van het in hoofdzaak sferisch 35 gekromde wanddeel gereflekteerd worden.

5. Elektrische reflektorlamp volgens een der voorgaande con clusies, met hetkenmerk, dat een intransparant cylindrisch wanddeel het in hoofdzaak paraboloïdisch gekromde wanddeel verbindt met het ringvormige, translucide wanddeel. 81018 84