NL7909128A

NL7909128A - Elektronische hulpapparaat voor het starten en bij wisselspanning bedrijven van een gas- en/of dampontladingslamp.

Info

Publication number: NL7909128A
Application number: NL7909128A
Authority: NL
Original assignee: Philips Nv
Priority date: 1979-12-19
Filing date: 1979-12-19
Publication date: 1981-07-16
Also published as: BE886720A; GB2065999A; GB2065999B; IT1134738B; US4380719A; FR2473831B1; ES8200808A1; IT8026677A0; BR8008210A; AU534702B2; FR2473831A1; CA1190961A; HU182263B; JPS5693296A; SE8008816L; AU6544580A; ES497829A0; DE3046617C2; DE3046617A1; JPH01137099U

Description

« - · *; PHN 9653 1 "Elektronische hulpapparaat voor het starten en bij wisselspanning bedrijven van een gas- en/of dampont-ladingslamp"

De uitvinding heeft betrekking op een elektronisch hulpapparaat voor het starten en bij wisselspanning bedrijven van een van elektroden voorziene gas— en/of dampontladingslamp, waarbij dit hulpapparaat is 5 uitgerust met tenminste twee ingangsklemmen, waarvan de ene bestemd is om te worden aangesloten op een elektrode van de ontladingslamp en de andere bestemd is om te worden aangesloten op een andere lampelektrode, en die ingangsklemmen met elkaar verbonden zijn door een tak die een 10 eerste van een stuurketen voorzien gestuurd halfgeleider-schakelelement bevat dat bij wisselspanningsvoeding tussen de ingangsklemmen van het hulpapparaat - in de bedrijfs-konditie van de lamp - in beide halve perioden stroom voert, en de wijze van sturing van dat halfgeleiderschakel-15 element afhankelijk is van de grootte van de spanning tussen de ingangsklemmen.

De uitvinding heeft tevens betrekking op een elektrisch circuit voor het ontsteken en bedrijven van een van twee inwendige elektroden voorziene gas— en/of 2& dampontladingslamp, waarbij dat circuit is uitgerust met een elektronisch hulpapparaat van de in de aanhef aangeduide soort.

Een elektronisch hulpapparaat van de aangeduide soort is reeds voorgesteld in de oudere, niet voor-25 gepubliceerde, Nederlandse octrooiaanvrage no. 7·8θ6.889 (= PHN 9169).

Een voordeel van dat reeds voorgestelde elektronische hulpapparaat is dat een daarmede uitgerust elektrisch voedingscircuit voor een gas- en/of dampont-30 ladingslamp slechts van een relatief kleine een kondensator bevattende stabilisatieballast, in serie met die lamp, behoeft te zijn voorzien. Een nadeel van dat reeds voorgestelde elektronische hulpapparaat is echter, dat de lamp 7909128 ί Λ ΡΗΝ 9653 2 in het aangeduide circuit soms weigert te onsteken.

De uitvinding beoogt een hulpapparaat van de in de aanhef aangeduide soort aan te geven dat dit nadeel niet of althans in mindere mate heeft.

* Een elektronisch hulpapparaat, volgens de uitvinding, voor het starten en bij wisselspanning bedrijven van een van elektroden voorziene gas- en/of dampontladingslamp, waarbij dit hulpapparaat is uitgerust met tenminste twee ingangsklemmen, waarvan de ene bestemd 10 is om te worden aangesloten op een elektrode van de ont-ladingslamp en de andere bestemd is om te worden aangesloten op een andere lampelektrode, en die ingangsklemmen met elkaar verbonden zijn door een tak die een eerste van een stuurketen voorzien gestuurd halfgeleiderschakel— 15 element bevat dat bij wisselspanningsvoeding tussen de ingangsklemmen van het hulpapparaat - in de bedrijfs-konditie van de lamp - in beide halve perioden stroom voert, en de wijze van sturing van dat halfgeleiderschakel-element afhankelijk is van de grootte van de spanning 20 tussen de ingangsklemmen, is daardoor gekenmerkt, dat een tweede gestuurd halfgeleiderschakelelement met twee schakelstanden aanwezig is, en dit tweede schakelelement zodanig met het eerste schakelelement is verbonden dat slechts in één van de schakels tanden van het tweede scha-25 kelelement de stroom door het eerste schakelelement is geblokkeerd, en een stuurelektrode van het tweede schakelelement is aangesloten op een tweede stuurketen die parallel staat aan een althans het eerste schakelelement bevattend deel van de/ingangsklemmen verbindende tak, en die tweede 30 stuurketen een gelijkrichter bevat en voorts een zodanig kleine tijdkonstante bezit dat althans na inschakeling van het hulpapparaat de tweede stuurketen het tweede schakelelement aan het begin van elke halve periode in zijn andere schakelstand zet.

35 Een voordeel van dat elektronische hulp apparaat is dat in een daarmede uitgerust elektrisch voedingscircuit bevattende een gas- en/óf dampontladings-lamp, alsmede een een kondensator bevattende stabilisatie- 7909128 ï. i » PHN 9653 3 ballast, die lamp in veel mindere mate weigert te ontsteken.

De uitvinding berust op het inzicht, dat in het geval van het circuit van de genoemde Nederlandse ^ octrooiaanvrage 7*806.889 (PHN 9169) de aanwezigheid van een restlading op de ballastkondensator - op het tijdstip van inschakelen van het circuit - de ontsteekwei-gering van de lamp tot gevolg kan hebben. Een dsrgeli jke restlading op de ballastkondensator is bijvoorbeeld aan-10 wezig indien het lampcircuit pas zeer kort voor de hernieuwde inschakeling is uitgeschakeld. Deze situatie Isan zich voordoen indien een persoon na het doven van de verlichting konstateert dat hij toch licht van node heeft, en het circuit dientengevolge weer inschakelt.

15 De genoemde restlading van de kondensator kan, afhankelijk ook van het tijdstip van de hernieuwde inschakeling, er - in het geval van het reeds voorgestelde circuit - toe leiden dat aan de lamp geen voldoend hoge ontsteekspanning wordt aangeboden. Dit komt omdat 20 de lamp - tijdens de start - soms praktisch permanent door het eerste schakelelement wordt kortgesloten. De lamp weigert dan te onsteken.

Een oplossing voor dit probleem zou kunnen zijn de ballastkondensator te overbruggen door een 25 hoogohmige weerstand. De restlading van de kondensator lekt dan relatief snel weg over die weerstand. Een nadeel van die oplossing is echter, dat met de weerstand extra verliezen - in de bedrijfstoestand van de lamp -worden geïntroduceerd.

30 Bij de onderhavige uitvinding is de oplossing gezocht in het elektronische hulpapparaat zelf. Daarbij is onderkent dat een gedurende het startproces van de lamp langer ongeleidend houden van het de lamp overbruggende eerste halfgeleiderschakelelement wel tot voldoend 35 hoge ontsteekspanningen over de lamp leiden, en zulks ook in de geschetste situatie van een op de kondensator aanwezige restlading.

Bij het starten van een ontladingslamp met 79 0 91 2 ff ί Ί ΡΗΝ 9^53 4 volgens de uitvinding een elektronisch hulpapparaat/wordt door de werking van het tweede schakelelement verkregen, dat het eerste schakel-element slechts om de halve periode van de wisselspannings- voeding in de geleiding-komt» In de tussenliggende-halve......—-........

5 perioden kunnen dan wel ontsteekspanningen over de lamp komen te staan. De geschetste werking van het tweede schakelelement wordt onder meer teweeggebracht door de gelijkrichter in zijn stuurcircuit.

Het tweede schakelelement is bijvoorbeeld opge-10 nomen in de de ingangsklemmen van het elektronische hulp-apparaat verbindende tak die ook het eerste schakelelement bevat. Dat wil zeggen dat dan de beide schakelelementen in serie staan» Het tweede schakelelement heeft daarbij bijvoorbeeld een dubbelzijdige thyristorkarakteristiek 15 ("Triac"), waarbij dat tweede schakelelement tijdens het starten van de lamp via zijn stuurketen om de halve periode geleidend wordt gemaakt. Daarbij kan dan na het starten van de lamp een bijvoorbeeld het tweede schakelelement overbruggende temperatuurafhankelijke weerstand 20 (NTC) - die in warmtekontakt met de lamp staat - het stroomtransport overnemen.

De kleine tijdkonstante van het stuurcircuit van het tweede schakelelement is bijvoorbeeld verkregen door dat stuurcircuit uit te rusten met een ohmse weerstand 25 in serie met een relatief kleine kondensator.

Bij een voorkeursuitvoering van een elektronisch hulpapparaat volgens de uitvinding bevat de tweede stuurketen een weerstandsspanningsdeler, en is de stuurelektrode van het tweede schakelelement op een aftakpunt van die 30 spanningsdeler aangesloten, en is de verhouding van de weerstandsdeling zodanig dat bij aanwezigheid tussen de ingangsklemmen van het hulpapparaat van een wisselspanning - die op zijn hoogst overeenkomt met de hoogspanning van de daarmee te bedrijven ontladingslamp - de spanning op 35 de stuurelektrode van het tweede schakelelement onvoldoende om dat schakelelement in een andere schakelstand te brengen, waarbij de dan voorhanden schakelstand die is welke vrij is van een blokkerende werking op het eerste 7909128 V % PHN 9653 5 schakelelement.

Een voordeel van deze voorkeursuitvoering is dat de stuurketen van het tweede schakelelement (tweede stuurketen) èn een zeer kleine tijdkonstante ^ heeft èn zelf zorg draagt voor de overgang van de werking van het elektronische hulpapparaat van de situatie van startende lamp naar die voor de bedrijfstoestand van de lamp.

Bij een verbetering van deze voorkeursuit- 10 voering van een elektronisch hulpapparaat volgens de uitvinding is in de tweede stuurketen de spanningsdeler overbrugd door een zenerdiode, en zijn de doorlaatrichting van de gelijkrichter en de zenerrichting van de zenerdiode elektrisch gelijkgericht.

15 Een voordeel van deze verbetering is, dat het tweede schakelelement daarbij beveiligd is tegen gevaarlijk hoge stuur spanningen*

Xn het bovenstaande is reeds opgemerkt dat het tweede schakelelement in serie met het eerste 20 schakelelement geschakeld zou kunnen zijn*

Bij een volgende voorkeursuitvoering van een elektronisch hulpapparaat volgens de uitvinding bevindt het tweede schakelelement zich in de stuurketen van het eerste schakelelement.

75

Een voordeel van deze voorkeursuitvoering is, dat het tweede schakelelement slechts een stuurstroom behoeft te voeren, dat wil zeggen dat dit schakelelement slechts voor een lage stroomsterkte bemeten hoeft te zijn.

30 Bij een verbetering van de laatstgenoemde voorkeursuitvoering bevat de stuurketen van het eerste schakelelement een serieschakeling van althans een weerstand en een kondensator, en staat die serieschakeling parallel aan een althans het eerste schakelelement be-35 de vattend deel van de/ingangsklemmen verbindende tak, en bevindt het tweede schakelelement zich in een verbinding van de stuurelektrode van het eerste schakelelement naar een aftakpunt op de serieschakeling van de weerstand 7909128 4 * PHN 9653 6 en de kondensator.

Een voordeel van deze verbetering is, dat met het tweede schakelelement dan de mate van oplading van de laatstgenoemde kondensator gestuurd 5 kan worden en dat daarmede op een eenvoudige wijze de sturing van het eerste schakelelement beïnvloed kan worden.

Bij een volgende voorkeursuitvoering van een elektronisch hulpapparaat volgens de uitvinding is 10 het tweede schakelelement een doorslagelement, waarvan de doorslagspanning een lagere waarde heeft bij het aanwezig zijn van een boven een drempel liggend stuursignaal op de stuurelektrode van dat schakelelement, dan bij afwezigheid van dat stuursignaal.

15 Een voordeel van deze voorkeursuitvoering is dat daarbij op een eenvoudige wijze eventuele stoor-pulsen geëlimineerd kunnen worden, teweten optredende stoorpulsen in het geval van de hoge doorslagwaarde van het tweede schakelelement. Opgemerkt zij dat de eerste 20 en de tweede schakelstand van het tweede schakelelement, in het geval van de laatstgenoemde voorkeursui tvoering, de betekenis hebben van de ene - respektievelijk de andere — doorslagspanning.

De uitvinding heeft ook betrekking op een 25 elektrisch circuit voor het ontsteken en bedrijven van een van twee inwendige elektroden voorziene gas- en/of dampontladingslamp, waarbij dat circuit is uitgerust met een elektronisch hulpapparaat volgens de uitvinding, welk apparaat parallel aan de lamp geschakeld is, en 30 waarbij dat circuit voorzien is van twee aansluitklemmen die bestemd zijn om te worden aangesloten op een wissel-spanningsbron, en die aansluitklemmen met elkaar zijn verbonden door een serieschakeling van een althans een kondensator en een spoel bevattende stabilisatieballast 35 en de lamp.

De uitvinding heeft tenslotte ook betrekking op een verbetering van het zojuist genoemde circuit, waarbij een elektrode van de lamp van een voorverhitbaar 79 0 9 1 2 ff & % PHN 9653 7 type is, en het elektronische hulpapparaat is aangesloten op het van de aansluitklemmen van het circuit afgekeerde einde van die elektrode.

Een voordeel van die verbetering is dat 5 een voorverhitting van die voorverhitbare lampelektrode nu 00k via het elektronische hulpapparaat plaatsvindt.

Die voorverhitting bevordert het ontsteken van de lamp.

Het elektrische circuit kan met één lamp, of met enkele in serie geschakelde lampen, zijn uitgerust.

10 De uitvinding zal nader worden toegelicht aan de hand van een figuur. Deze toont een elektrisch circuit van een elektronisch hulpapparaat volgens de uitvinding, alsmede een circuit voorzien van twee in serie geschakelde lampen die met behulp van het elek-15 tronische hulpapparaat gestart en bedreven worden.

In de figuur is het elektronische hulpapparaat het gedeelte dat omgeven is door een met een streeplijn getekende rechthoek.

In de figuur zijn met 1 en 2 aansluitklemmen 20 aangegeven die bestemd zijn am te worden aangesloten op een wisselspanningsbron van circa 220 Volt, 50 Hertz.

Klem 1 is aangesloten op een kondensator 3· De andere zijde van de kondensator 3 ie aangesloten op een als primaire wikkeling 4 van een transformator 5 uitgevoerde 25 spoel. Een sekundaire wikkeling van de transformator is met 5a aangeduid. De andere zijde van de wikkeling 4 is aangesloten op een voorverhitbare elektrode 6 van een lagedrukkwikdampontladingslamp 7· De lamp 7 bezit een tweede voorverhitbare elektrode 8.1h serie met de lamp 30 7 is opgenomen een soort-gelijke lagedrukkwikdampontla dingslamp 9» die is voorzien van een voorverhitbare elektrode 10 en een voorverhitbare elektrode 11. De elektrode 8 is verbonden met de elektrode 10. De elektrode 11 is verbonden met de ingangsklem 2.

35 De sekundaire wikkeling 5a is enerzijds aangesloten op de elektrode 8 van de lamp 7» en anderzijds via een als S.B.S. (silicon bilateral switch) uitgevoerd doorslagelement 12 met de elektrode 10 van de lamp 9· 7909125 if i 3 PHN 9653 8

Het elektronische hulpapparaat-is voorzien van vier ingangsklemmen A, B, C en D. Eerst zullen de twee ingangsklemmen B en D, en hun onderlinge verbindingen ter sprake komen«......— — 5 De ingangsklem B is aangesloten op de elektrode 6, en de ingangsklem D op de elektrode 11· Daarbij zijn die klemmen B en D aangesloten op de van de aansluitklemmen 1 en 2 afgekeerde einden van die elektroden·

De klemmen B en D zijn met elkaar verbonden door een serieschakeling van een weerstand met positieve temperatuurskoëfficient 20, een spoel 21 en een halfgeleiderschakelelement met dubbelzijdige thyris-torkarakteristiek ("Triac") 22. Het schakelelement 22 15 is het eerste gestuurde halfgeleiderschakelelement. Een stuurelektrode van het halfgeleiderschakelelement 22 is via een weerstand 23 verbonden met de klem D. Een verbindingspunt tussen de stuurelektrode van het halfgeleiv derschakelelement 22 en de weerstand 23 is aangesloten op 20 een weerstand 24. De andere zijde van de weerstand is aangesloten op een als S.B.S* (silicon bilateral switch) uitgevoerd tweede gestuurd halfgeleiderschakelelement 25· De andere zijde van het schakelelement 25 is verbonden met een weerstand 26. De andere zijde van deze weerstand 25 26 is aangesloten op de klem D.

Een verbindingspunt tussen de weerstand met positieve temperatuurskoëfficient 20 en de spoel 21 enerzijds en een verbindingspunt tussen het tweede schakelelement 25 en de weerstand 26 anderzijds zijn met 30 elkaar verbonden via een niet-lineaire weerstand 27 die werkt als piekspanningsonderdrukker.

Een stuurketen van het tweede schakelelement 25 bevat een serieschakeling van een gelijkrichter 30 een weerstand 31 en eenspanningsdeIer 32» 33· Deze 3® serieschakeling staat parallel aan het eerste schakelelement 22. Een aftakpunt tussen de delen 32 en 33 van de spanningsdeIer is verbonden met een stuurelektrode van het tweede schakelelement 25· De spanningsdeler 32, 79 0 9 1 2 8 PHN 9653 9 33 is overbrugd door een zenerdiode waarvan de zener-richting elektrisch dezelfde richting heeft als de doorlaatrichting van de gelijkrichter 30. Het schakel-element 25 (S.B.S.) is van een type waarbij bij afwezig-5 heid van een stuursignaal op de stuurelektrode van dit element de doorslagspanning ervan circa 8 Volt bedraagt. Bij aanwezigheid van een voldoend stuursignaal op die stuurelektrode is de doorslagspanning echter slechts circa 1 Volt. Een vervangingsschema van een S.B.S.

10 treft men bijvoorbeeld aan in de "Silicon Controlled

Rectifier Manual" van General Electric, 1967» bladzijde 81.

Voorts bestaat een eerste ingangstak van de stuurketen van het halfgeleiderschakelelement 15 22 uit een serieschakeling van een weerstand 40, een weerstand 41, een instelbare weerstand 42 en een konden— sator 43. Deze ingangstak is aangesloten tussen de klemmen A en D. Klem A is aangesloten op klem 1. Een tweede ingangstak van de stuurketen van het halfgeleider-20 schakelelement 22 bestaat uit een serieschakeling van de weerstand 27 en de gemeenschappelijke kondensator 43. Deze tweede ingangstak overbrugt de serieschakeling van de spoel 21 en het eerste schakelelement 22.

Voorts is de serieschakeling van de 25 weerstanden 41, 42 en de kondensator 43 overbrugd door een serieschakeling van twee tegengesteld aan elkaar gerichte zenerdioden 50 en 51.

Tenslotte zijn de klemmen B en C verbonden door een radio-ontstoringskondensator 60 en de 30 klemmen C en D door een kondensator 61. De kondensator 61 zorgt ervoor dat de lampen 7 en 9 na elkaar ontsteken ("sequent-start").

Afgezien van de stuurketen 30 tot en met 3^· is het beschreven circuit in grote trekken gelijk 35 aan dat wat beschreven is in de eerder genoemde Nederlandse octrooiaanvrage no. 7*806,889 (PHN 9169)·

Nu wordt de werking van het beschreven circuit besproken. Daarbij wordt allereerst aangenomen 7909128 PHN 9653 10 dat zich. geen restlading op de kondensator 3 bevindt.----------

Wanneer de klemmen 1 en 2 verbonden worden met de spanningsbron van 220 Volt, 50 Hertz zal eerst een stroom vloeien JLn. de., keten.. 1.,-.40., 41 ,. Jtör- kQ,—1.1, —2.,—------- 5 waardoor de kondensator 43 oplaadt tot een doorslagwaarde van het element 25 bereikt is. Dit zal vanwege de gelijk-richter 30 de lage doorslagspanningswaarde zijn als klem 1 positief is ten opzichte van klem 2, en de hoge doorslagspanningswaarde als klem 1 negatief is ten 10 opzichte van klem 2. Het schakelelement 22 wordt daarbij slechts geleidend in het geval de hoge doorslagspanningswaarde van het element 25 bereikt wordt. Ter toelichting zij medegedeeld dat bij het bereiken van de lage doorslag— spanning van het element 25, de lading van de kondensator 1S 43 onvoldoende is om daarmede - via het element 25 - het eerste schakelelement in de geleiding te brengen.

Wanneer het schakelelement 25 geleidend is gemaakt wordt via dat element de kondensator 3 opgeladen. Bij stroomnuldoorgang wordt het element 22 weer 20 ongeleidend* Door de elektrische voorspanning op de kondensator 3 komt er een relatief hoge spanning tussen de elektroden 6 en 11 te staan. Deze spanning is zodanig hoog, dat de weerstand 27.daarbij zijn laagohmige waarde aanneemt. Daardoor wordt de kondensator 43 vrij snel 25 via de dan relatief kleine weerstand 27 opgeladen. Bij het weer bereiken van de hoge drempel spanning van het element 25 wordt het halfgeleiderschakelelement 22 weer, via zijn stuurelektrode, geleidend gemaakt. Dan vloeit een stroom in de keten 2, 11, 22, 21, 20, 6, 4, 3 30 naar ingangsklem 1. Tengevolge van het feit dat er ook stroom vloeit door de wikkeling 4 zal in de wikkeling 5a een spanning worden geïnduceerd die ervoor zorgt dat de elektroden 8 en 10 worden voorverhit. Komt aan het einde van zulk een halve periode de stroom door het element 35 22 onder zijn houdstroomwaarde dan komt dit element weer in de ongeleidende toestand.

Om de halve periode wordt, op dezelfde wijze als hierboven beschreven, via de ingangsketen 27,43 7909128 PHN 9653 11 het schakelelement 22 weer geleidend gemaakt* In de tussenliggende halve perioden blijft het schakelelement 22 ongeleidend· Dit proces gaat zolang door tot de ontladings-lampen 7 en 9 ontsteken. Dan wordt de spanning tussen de 5 elektroden 6 en 11 gelijk aan de gezamenlijke hoogspanning van de beide lampen* Deze spanning is onvoldoende om de spanningsgevoelige weerstand 27 in zijn laagohmige toestand te houden* Deze gaat dan ook over in een hoogohmige toestand. De situatie is dan zo, dat het geleidend maken 10 van het halfgeleiderschakelelement 22 wordt overgenomen door de eerste ingangstak 40, 41, 42, 43· Gedurende elke halve periode van het voedingsnet wordt dan via die weerstanden 40 tot en met 42 de kondensator 43 opgeladen tot de hoge doorslagwaarde van het drempelelement 25 wordt 15 bereikt. Bij de gesommeerde hoogspanning van de lampen 7 en 9 is het stuursignaal op de stuurelektrode van het element 25 namelijk onvoldoende om dit element zijn lage doorslagwaarde te geven. De stuurelektrode van het schakelelement 22 ontvangt dan elke halve periode een puls 1Ó waarop dit schakelelement geleidend wordt. De van de stabilisatieballast deel uitmakende kondensator 3 zorgt er onder andere voor dat er over de ontladingslampen steeds een voldoende herontsteekspanning verschijnt.

Bij de ontsteekprocedure van de ontladings-25 lampen 7 en 9 wordt in feite de werking van de ingangstak 40, 41, 42 snel geblokkeerd en wel doordat via de weerstand 27 de kondensator 43 reeds spoedig de hoge doorslagwaarde van het drempelelement 25 bereikt. Ook wanneer een storing op zou treden waardoor de spanning over de lampen 30 6 en 11 weer tot een hoge waarde zou dreigen op te lopen zorgt de weerstand 27 ervoor dat het schakelelement 22 voldoende snel geleidend wordt gemaakt om het optreden van die hog^épanning te voorkomen.

Indien de ontladingslampen 7 en 9 ontstoken 33 zijn wordt de spanning over de transformatorwikkeling 5a zodanig verlaagd dat de doorslagwaarde van het element 12 niet meer wordt bereikt. Daarmede komt een einde aan het voorverhitten van de binnenste elektroden 8 en 10. De tem- 7909128

V

r PHN 9653 12 peratuur van de elektroden 8 en 10 wordt namelijk -In -------- de bedrijfskonditie. al voldoende op peil gehouden door de ontladingen in de beide dampen. 7 en 9·

In een. uitvnexingsvonrbeeJjd~is_.de. Jj3ng±e.~-~™, ™ _ 5 van elk van de ontladingsbuizen circa 1,2 meter en is de diameter daarvan circa 26 mm. Het vulgas bestaat uit argon. De hoogspanning van elk van die beide lampen is circa 125 Volt* In dat geval neemt elk van de lampen circa jk Watt op. De stabilisatieballast bestaande uit 10 de kombinatie neemt daarbij slechts circa 9 Watt op, zodat in totaal aan het net 77 Watt wordt ontnomen* Het systeemrendement, dat wil zeggen het rendement van de gehele elektrische inrichting inklusief de ballast, is dan circa 88 lumen/Watt. Tijdens het starten gaat de 15 weerstand 27 daarbij over in de laagohmige toestand als een minimale spanning van circa 350 Volt tussen de buitenste lampelektroden is bereikt. Daardoor wordt een ontsteken op koude elektroden voorkomen.

De circuit elementen hebben in het geval 20 van dit uitvoeringsvoorbeeld ongeveer de waarden die hieronder staan aangegeven:

Kondensa tor 3 (yuF) 3»^·

Kondensator 43 (nF) 470

Kondensator 60 (nF) 10 25 Kondensator Ó1 (nF) 15

Spoel 4 (Henry) 1,4

Spoel 21 (mHenry) 1

Veerstand 23 (kOhm) 1

Weerstand 24 (Ohm) 150 30 Weerstand 26 (kOhm) 27

Weerstand 31 (kOhm) 9^ Wëerstand 32 (kOhm) 20

Weerstand 33 (kOhm) 10

Weerstand 40 (kOhm) 100

Weerstand 41 (kOhm) 10

Doorslagwaarde element 12 (Tolt)__50_ ÏDoorslagwaarde element 25 (Volt): zonder stuursignaal 8 met stuursignaal 1 7909128 ., c- -s ΡΗΝ 9^53 13

Voor het geval de beschreven inrichting niet was voorzien van de circuitelementen 30 tot en met 3b, dat wil zeggen indien de stuurketen van het tweede schakelelement afwezig zou zijn, wordt, een circuit ver-5 kregen dat verge lij* kb aar is met hetgeen beschreven is in de derder genoemde Nederlandse octrooiaanvrage no. 7.806.889 (= PHN 9169). Indien zich dan, voorafgaande aan het verbinden van de ingangsklemmen 1 en 2 met de wisselspanningsbron, een restlading op de kondensator 3 10 zou bevinden kon zich de volgende situatie voordoen:

De restlading (of initiële lading) op de kondensator 3 is zodanig, en het voor de eerste maal - tijdens de lampstartprocedure - geleidend worden van het schakelelement 22 geschiedt op zo'n tijdstip in een 15 periode van de wisselspanningsvoeding, dat het eerste schakelelement 22 daarna niet meer ongeleidend wordt.

Die situatie doet zich namelijk voor als op het moment dat het schakelelement 22 ongeleidend zou worden aan dit schakelelement weer een nieuwe stuurpuls wordt aange-20 boden. In dit geval zullen de lampen 7 en 9 in feite permanent kortgesloten zijn, en dan ook niet ontsteken.

Zulk een geval zou zich bijvoorbeeld voordoen bij een kombinatie van een restspanning van circa 500 Volt op de kondensator 3, niet een geleidend worden van het schakel-25 element 22 op 5»5 millisekonden na een nuldoorgang van de netspanning.

In het circuit wel volgens de uitvinding, zorgt de stuurketen 30 tot en met 3b ervoor dat - tijdens de startprocedure van de lampen 7 en 9 - het schakelelement 30 22 slechts om de halve periode geleidend is. Een perma nente kortsluiting van de lampen is daarmede voorkomen.

De lampen kunnen dan wel ontsteken.

7909128 35

Claims

2. Elektronisch hulpapparaat volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de tweede stuurketen een weerstands-spanningsdeler bevat, en de stuurelektrode 35 van het tweede schakelelement op een aftakpunt van die spanningsdeIer is aangesloten, en de verhouding van de weerstandsdeling zodanig is dat bij aanwezigheid tussen , de ingangsklemmen van het hulpapparaat van een wissel- 7909128 PHN 9653 15 spanning die op zijn hoogst overeenkomt met de hoogspanning van de daarmede te bedrijven ontladingslamp de spanning op de stuurelektrode van het tweede schakelelement onvoldoende is om dat schakelelement in 5 een andere schakelstand te brengen, en de dan voorhanden schakelstand die is welke vrij is van een blokkerende werking op het eerste schakelelement.
3· Elektronisch hulpapparaat volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat in de tweede stuur- 1° keten de spanningsdeler overbrugd is door een zenerdiode, en de doorlaatrichting van de gelijkrichter en de zener-richting van de zenerdiode elektrisch gelijkgericht zijn.
4. Elektronisch hulpapparaat volgens conclusie 1, 2 of 3» met het kenmerk, dat het tweede 15 schakelelement zich bevindt in de stuurketen van het eerste schakelelement.
5. Elektronisch hulpapparaat volgens conclusie 4, waarbij de stuurketen van het eerste schakelelement een serieschakeling van althans een 20 weerstand en een kondensator bevat, en die serieschake ling parallel staat aan een althans het eerste schakelelement bevattend deel van de de ingangsklemmen verbindende tak, met het kenmerk, dat het tweede schakelelement zich bevindt in een verbinding van de stuur- 25 elektrode van het eerste schakelelement naar een aftak- punt op de serieschakeling van de weerstand en de kondensator.
6. Elektronisch hulpapparaat volgens conclusie 1, 2, 3» 4 of 5* met het kenmerk, dat het 30 tweede schakelelement een doorslagelement is, waarvan de doorslagspanning een lagere waarde heeft bij het aanwezig zijn van een boven een drempel liggend stuursignaal op de stuurelektrode van dat schakelelement, dan bij afwezigheid van dat stuursignaal. 35 7· Elektrisch circuit voor het ontsteken en bedrijven van een van twee inwendige elektroden voorziene gas- en/of dampontladingslamp, waarbij dat circuit is uitgerust met een elektronisch hulpapparaat volgens 7909128 -V PHN 9653 16 conclusie 1, 2, 3, 4, 5 of* 6, welk apparaat parallel aan de lamp geschakeld is, en waarbij dat circuit voorzien is van twee aansluitklemmen die bestemd zijn om te worden aangesloten op een wisselspanningsbron, 5 en die aansluitklemmen met elkaar zijn verbonden door een serieschakeling van een althans een kondensator en een spoel bevattende stabilisatieballast en de lamp.
8. Elektrisch circuit volgens conclusie 7, waarbij een elektrode van de lamp van een voorverhit-10 baar type is, met het kenmerk, dat het elektronische hulpapparaat is aangesloten op het van de aansluitklemmen van het circuit afgekeerde einde van die elektrode. 15 20 25 30 35 7909128