NL2024675B1 - Regelinrichting voor een elektrische verbruiker - Google Patents

Abstract

Een regelinrichting voor een elektrische verbruiker, omvat een toestel in een toestelhuis (10) met een voedingsingang (11,12) en met een geregelde voedingsuitgang (13,14). Tussen de voedingsingang (11,12) en de voedingsuitgang (13,14) is in het toestel een elektronische regeling voorzien voor regeling van een elektrische voeding die aan de voedingsuitgang voor de verbruiker afneembaar is. De elektronische regeling omvat daartoe een regelingang die is gekoppeld met ontvangermiddelen van een zender/ontvangersamenstel voor draadloze bediening van de regeling. Een bedieningsorgaan (30) is werkzaam met het toestel koppelbaar waarmee de regelingang handmatig instelbaarbaar is.

Description

Regelinrichting voor een elektrische verbruiker De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een regelinrichting voor een elektrische verbruiker, omvattende een toestel met een voedingsingang en met een geregelde voedingsuitgang, waarbij tussen de voedingsingang en de voedingsuitgang in het toestel een elektronische regeling is voorzien voor regeling van een elektrische voeding die aan de voedingsuitgang voor de verbruiker afneembaar is, en waarbij de elektronische regeling een regelingang omvat.

Een dergelijke regelinrichting omvat bijvoorbeeld een schakelaar of dimmer voor een lichtbron die aan het lichtnet is gekoppeld. Dergelijke regelaars voor verlichting worden op grote schaal toegepast in woningen, gebouwen en andere situaties waarin het wenselijk is om de toestand en/of helderheid van de verlichting handmatig te kunnen regelen. Omdat de variatie aan situaties hier onbeperkt is, is ook het aanbod aan regeltoestellen enorm divers. De doorsnee bekende dimmer of schakelaar omvat een toestelhuis dat in een inbouwdoos in een wand van een gebouw kan worden ontvangen en dat vrijwel vlak met de wand kan worden geïnstalleerd. De inbouwdoos voorziet in ruimte voor de bedrading waaronder een voedingsleiding die met de voedingsingang van het toestel kan worden verbonden. Daarbij zij overigens opgemerkt dat de term voedingsleiding ruim dient te worden opgevat en daaronder niet slechts een fase-leiding maar ook een nul-leiding van het netwerk is te verstaan. Voor bediening van de verbruiker omvat de bekende schakelaar of dimmer een bedieningsorgaan dat van het toestelhuis uitgaat, zoals bijvoorbeeld een draaiknop of druktoets {wipper).

Met de introductie van draadloze bedieningsfuncties voor elektrische verbruikers, collectief aangeduid als domotica, is ook een draadloze versie van de regelinrichting op de markt beschikbaar. Anders dan de meer traditionele schakelaar of dimmer, beschikt de draadloze variant niet over een bedieningsknop voor handmatige bediening, maar in plaats daarvan over ontvangermiddelen van een zender/ontvanger samenstel voor draadloze bediening van de regeling. Dergelijke draadloos bedienbare actors behoeven niet voor de gebruiker bereikbaar te zijn en kunnen dan ook bijvoorbeeld verscholen achter een plafond of volledig onzichtbaar in een inbouwdoos in een wand worden ingebouwd.

Hoewel deze verschillende vormen van toestellen qua bediening weliswaar verschillen is hun uiteindelijk functie min of meer gelijk, namelijk het aan een gebruiker verschaffen van een bediening- en instelmogelijkheid van een geinstalleerde verbruiker, Niettemin dient een installateur of distributeur inmiddels deze beide, of zelfs meer, versies in voorraad te houden om altijd op een situatie te zijn voorbereid.

Met de onderhavige uitvinding wordt onder meer beoogd in voorgaand opzicht meer uniformiteit te brengen. Daartoe heeft een regelinrichting van de in de aanhef beschreven soort volgens de uitvinding als kenmerk dat de regelingang is gekoppeld met ontvangermiddelen van een zender/ontvangersamenstel voor draadloze bediening van de regeling, en dat een handbedieningsorgaan werkzaam met het toestel koppelbaar is waarmee de regelingang handmatig instelbaarbaar is. Aldus is het toestel volgens de uitvinding geschikt voor zowel draadloze als handmatige bediening. Het bedieningsorgaan dat een gebruiker in staat zou stellen om het toestel handmatig te bedienen is echter niet vast met het toestel verbonden, hoewel daarmee werkzaam koppelbaar. In het geval van een blinde, geheel verscholen draadloze toepassing wordt het bedieningsorgaan achterwege gelaten zodat het toestelhuis binnen een inbouwdoos daarvoor geen extra ruimte behoeft in te nemen en niet of nauwelijks buiten de inbouwdoos uitsteekt. Indien echter een handmatige bediening wenselijk is kan het bedieningsorgaan eenvoudig worden aangebracht om in een handmatige bediening te voorzien, al of niet met behoud van een draadloze bedieningsfunctionaliteit. De regelinrichting is rechtreeks geschikt voor beide {inbouw)situaties en er behoeft dan ook slechts één versie in voorraad te worden gehouden.

In een voorkeursuitvoeringsvorm heeft de regelinrichting volgens de uitvinding als kenmerk dat het toestel is opgenomen in een toestelhuis dat ontvangbaar is in een standaard inbouwdoos voor inbouw van het toestel in een wand van een gebouw. Aldus past de regelinrichting in een standaard inbouwdoos zoals die standaard in een gebouw of woning worden toegepast voor onderlinge verbinding van bedrading en voor verbinding van een voedingsleiding met een verbruiker. De inrichting volgens de uitvinding is aldus daarmee volledig compatible. Met het oog op oppervlakkige wandmontage heeft een bijzondere uitvoeringsvorm van de regelinrichting volgens de uitvinding als kenmerk dat het toestelhuis van een althans nagenoeg vlakke frontplaat is voorzien, welke openingen omvat voor opname van verbindingsorganen ten behoeve van een verbinding met de inbouwdoos. De genoemde openingen zullen gewoonlijk

-3- zijn voorzien in een uitkragende rand of vleugel die buiten een omtrek van het toestelhuis uitsteekt, Gewoonlijk wordt de frontplaat door middel van een stel schroeforganen met de inbouwdoos verbonden die daartoe van daarmee corresponderende schroefholtes is voorzien. In een verdere Uitvoeringsvorm is de regelinrichting daarbij gekenmerkt doordat de frontplaat van het toestelhuis handmatig losneembaar is. Aldus kan de frontplaat worden weggenomen c.q. achterwege worden gelaten in situaties waarin het toestel volledig verscholen achter een wand, in het bijzonder een plafond, dient te worden weggewerkt om zo ruimte in de inbouwdoos te besparen. Een verdere voorkeursuitvoeringsvorm van de regelinrichting volgens de uitvinding is gekenmerkt doordat het bedieningsorgaan gangbaar uitgaat van een houder die aan een distaal uiteinde ten minste één snaporgaan omvat, dat in de frontplaat ten minste één snapholte is voorzien, en dat het snaporgaan in de snapholte snapbaar is teneinde daartussen een hechte onderlinge snapverbinding tot stand te brengen. Doordat daarbij is uitgegaan van een onderlinge snapverbinding kan het bedieningsorgaan desgewenst zonder noodzakelijke apparatuur of gereedschap worden aangebracht, waarna de inrichting geschikt is voor handmatige bediening.

In een verdere bijzondere uitvoeringsvorm is de regelinrichting volgens de uitvinding gekenmerkt doordat het toestel een opneemholte omvat waarin een distaal uiteinde van het handbedieningsorgaan opneembaar is om in werkzame samenwerking te treden met een regelorgaan in het toestel waarmee de regelingang van de regeling functioneel is verbonden. De opneemholte laat een uitwendige contour van het toestel ongemoeid maar biedt toegang tot het in het toestelhuis opgenomen regelorgaan opdat het bedieningsorgaan daarmee werkzaam in samenwerking kan treden. Een verdere bijzonder uitvoeringsvorm van de regelinrichting heeft daarbij volgens de uitvinding als kenmerk dat het handbedieningsorgaan een draaiknop omvat waarvan distaal een stift uitgaat, dat een uiteinde van de stift roteerbaar in de opneemholte ontvangbaar is in roterende samenwerking met het regelorgaan, dat door rotatie instelbaar is.

-4- De regelinrichting is behalve handmatig bedienbaar al of niet gelijktijdig tevens draadloos bedienbaar dankzij de in het toestelhuis voorziene ontvanger middelen van het zender/ontvanger samenstel.

Daartoe heeft een verdere uitvoeringsvorm van de regelinrichting volgens de uitvinding als kenmerk dat een zenderinrichting is voorzien met zendmiddelen van het zender/ontvanger samenstel.

De zenderinrichting stelt de gebruiker in staat om vanaf afstand een regelniveau of toestand draadloos aan de regeling op te leggen.

In het bijzonder is het zender/ontvanger samenstel daarbij in staat en ingericht voor telecommunicatie op basis van een gestandaardiseerd protocol voor draadloze gegevensoverdracht, in het bijzonder op basis van een Bluetooth en/of een WiFi protocol,

De uitvinding heeft met name betrekking op een schakel- of en/of dimmerregeling voor een elektrische lichtbron en zal navolgend thans nader worden toegelicht aan de hand van een uitvoeringsvoorbeeld en een bijbehorende tekening.

In de tekening toont: Figuur 1 een dwarsdoorsnede van een uitvoeringsvoorbeeld van de inrichting volgens uitvinding; Figuur 2 een explosietekening van de inrichting van figuur 1; Figuur 3 de inrichting van figuur 1 en 2 in een samengestelde toestand.

Overigens zij daarbij opgemerkt dat de figuren zuiver schematisch en niet steeds op (eenzelfde) schaal zijn getekend.

Met name kunnen terwille van de duidelijkheid sommige dimensies in meer of mindere mate overdreven zijn weergegeven.

Overeenkomstige delen zijn in de figuren met eenzelfde verwijzingscijfer aangeduid.

De in figuur 1-3 getoonde regelinrichting omvat een dimmerregeling voor een lichtbron en wordt in de praktijk dan ook gewoonlijk kortweg aangeduid als dimmer.

De dimmer omvat een elektronische dimmerregeling die enerzijds wordt gekoppeld aan een beschikbare voeding in een aanwezig elektriciteitsnetwerk, en anderzijds aan een uitgang daarvan een geregelde voeding afgeeft waarmee een lichtbron kan worden geschakeld en intensiteit daarvan ingesteld.

De regelinrichting is volledig in een kunststof toestelhuis 10 ondergebracht van dusdanige afmetingen dat dit in een standaard gangbare inbouwdoos, zowel voor wand als voor plafond, kan worden ontvangen.

Aan een flank van het toestelhuis 10 zijn aansluitingen 11-14 voorzien, zie figuur 3, waaraan de primaire voeding kan worden aangeboden en de geregelde voeding kan worden afgenomen.

Deze aansluitingen 11-14 omvatten bijvoorbeeld

-5- standaard klem- of schroefverbindingen voor desbetreffende draaduiteinden van een elektrische huisinstallatie die aan een openbaar elektriciteitsnetwerk is gekoppeld.

Het toestelhuis 10 is voorzien van een vlakke, metalen frontplaat 20 waarin een stel openingen 22 is voorzien voor opname van schroeven waarmee het geheel in een standaard, gangbare inbouwdoos voor een plafond of wand op gebruikelijke wijze kan worden gemonteerd. De openingen 22 omvatten daartoe zogenaamde slobgaten die in vleugels of een randdeel van de frontplaat 20 zijn aangebracht, buiten een omtrek van het toestelhuis. Aan een van de frontplaat 20 afgewende rugzijde is het toestelhuis afgesloten met een bodem 60. De wand van het toestelhuis omvatten aan hun uiteinde snaporganen 15 waarmee het toestelhuis in de bodem 60 snapt onder tussenkomst van een losse scheidingswand 50 die daardoor wordt opgesloten.

Het toestelhuis 10 verschaft onderdak aan een elektronische dimmer-regeling die in staat en ingericht is om de aan de voedingsingang 11,12 aangelegde stroom en daarmee gepaardgaande spanning te regelen. Een dergelijke schakeling wordt veel gebruikt om bijvoorbeeld een lichtintensiteit te bepalen van een aangesloten lichtbron of voor motorsturing van een aangesloten motor die aan de uitgangscontacten 13,14 is gekoppeld. De schakeling is hier niet nader weergegeven, maar omvat als belangrijkste actieve component een triac die in serie is geplaatst met een hoofdcircuit voor bijvoorbeeld een motorsturing of sturing van een lamp. Bij wijzigen van de gate-spanning van de triac zal een faseaansnijding van de netspanning veranderen, zodat een gewenst (gereduceerd) vermogen naar de aangesloten verbruiker wordt doorgestuurd. De regeling is gekoppeld met een eveneens in het toestelhuis opgenomen ontvangerdeel van een zender/ontvanger samenstel om daarvan draadloos, bijvoorbeeld over een draadloze Bluetooth of WiFi verbinding, een gewenst regelniveau te ontvangen. Daarnaast is een regelingang van de regeling gekoppeld met een regelorgaan, bijvoorbeeld een potentiometer, dat voor een daarin opneembaar orgaan 30 toegankelijk is in een daartoe in de behuizing 10 voorziene opneemholte 25.

Het opneembare orgaan 30 omvat een stift 32 die, in gemonteerde toestand, met een distaal uiteinde 35 in de opneemholte 25 steekt en daarin werkzaam koppelt met het regelorgaan van de regeling. Een rotatie van de stift 32 bewerkstelligt aldus een corresponderende actuatie van het regelorgaan waarmee aldus een regelniveau van de regeling handmatig instelbaar is. Ter

-6- bediening is daartoe aan een proximale uiteinde een draaiknop 35 op de stift 32 bevestigbaar, bijvoorbeeld door deze daarop te klemmen.

Bij levering is de draaiknop 35 met stift 32 los van het toestelhuis 10. De inrichting kan nu met voordeel reeds voor draadloze bediening worden toegepast, gebruikmakend van een daartoe voorziene zenderinrichting met zendmiddelen van het genoemde zender/ontvanger samenstel.

Door tussenkomst van een daartoe voorziene houder 40 is de stift echter relatief eenvoudig en zonder aanvullend gereedschap koppelbaar met het toestelhuis 10. Het toestelhuis 10 is daartoe aan weerszijden van de opneemholte 24 voorzien van een stel snapholtes 26. De houder 40 is op zijn beurt aan een distaal uiteinde voorzien van een stel snaporganen 36 die in de snapholtes 26 kunnen worden geforceerd en achter een rand daarvan vastklikken om zo een duurzame verbinding met het toestelhuis 10 tot stand te brengen. De houder 40 en snaporganen 46 zijn uit kunststof vervaardigd en de snaporganen 46 zijn enigszins veerkrachtig. Naderhand kan een gerealiseerde snapverbinding desgewenst worden opgeheven door bijvoorbeeld met een mes of schroevendraaier tussen de houder 40 en de frontplaat 20 te steken en de snaporganen naar elkaar toe te forceren.

De houder 40 omvat inwendig een aan weerszijden open doorgaande holte waarin de stift 32 wordt ontvangen, waarbij een daaraan gevormde verdikking 38 wordt opgesloten tussen een schouder van de holte in de houder 40 en de frontplaats 20 van de behuizing met behoud van rotatievrijheid van de stift. Door de stift 32 van onderen af in de houder 40 te brengen en de houder 40 op de frontplaat 20 vast te klikken, kan aldus een werkzame koppeling tot stand worden gebracht tussen de stift 32 en het in de opneemholte 36 bereikbare regelorgaan, zodat vervolgens een regelniveau van de regeling handmatig instelbaar is. Al met al biedt de regelinrichting aldus zowel voor draadloze bediening als voor handmatige bediening, of zelfs voor beiden gelijktijdig, een oplossing uitgaande van hetzelfde toestel.

Hoewel de uitvinding hiervoor aan de hand van louter een enkele uitvoeringsvoorbeeld nader werd toegelicht, moge het duidelijk zijn dat de uitvinding daartoe geenszins is beperkt.

integendeel zijn binnen het kader van de uitvinding voor een gemiddelde vakman nog vele variaties en verschijningsvormen mogelijk. Zo is in het uitvoeringsvoorbeeld uitgegaan van een dimmerregeling voor een lichtbron, maar kan de uitvinding ook worden toegepast voor een draadloze en/of handmatige sturing van een andersoortige verbruiker zoals bijvoorbeeld een

-7- motor of als schakelaar voor een verbruiker. In plaats van een draaiknop kan ook een schuifregelaar worden toegepast voor een proportionele regeling en in het geval van een schakelaar volstaan een druktoets, wipper of andere bediening voor het opleggen van een maak- of verbreekcommando.

In alle gevallen biedt de uitvinding een oplossing om gebruikmakend van eenzelfde, uniform toestel zowel draadloos als handbediend met de regeling te communiceren.

Claims (11)

-8- Conclusies:

1. Regelinrichting voor een elektrische verbruiker, omvattende een toestel met een voedingsingang en met een geregelde voedingsuitgang, waarbij tussen de voedingsingang en de voedingsuitgang in het toestel een elektronische regeling is voorzien voor regeling van een elektrische voeding die aan de voedingsuitgang voor de verbruiker afneembaar is, en waarbij de elektronische regeling een regelingang omvat, met het kenmerk dat de regelingang is gekoppeld met ontvangermiddelen van een zender/ontvangersamenstel voor draadloze bediening van de regeling, en dat een handbedieningsorgaan werkzaam met het toestel koppelbaar is waarmee de regelingang handmatig instelbaarbaar is.

2. Regelinrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk dat het toestel is opgenomen in een toestelhuis dat ontvangbaar is in een standaard inbouwdoos voor inbouw van het toestel in een wand van een gebouw.

3. Regelinrichting volgens conclusie 2, met het kenmerk dat het toestelhuis van een althans nagenoeg vlakke frontplaat is voorzien, welke openingen omvat voor opname van verbindingsorganen ten behoeve van een verbinding met de inbouwdoos.

4. Regelinrichting volgens conclusie 3, met het kenmerk dat de frontplaat van het toestelhuis handmatig losneembaar is.

5. Regelinrichting volgens conclusie 3 of 4, met het kenmerk dat het bedieningsorgaan gangbaar uitgaat van een houder die aan een distaal uiteinde ten minste één snaporgaan omvat, dat in de frontplaat ten minste één snapholte is voorzien, en dat het snaporgaan in de snapholte snapbaar is teneinde daartussen een hechte onderlinge snapverbinding tot stand te brengen.

6. Regelinrichting volgens één of meer der voorgaande conclusies, met het kenmerk dat het toestel een opneemholte omvat waarin een distaal uiteinde van het handbedieningsorgaan opneembaar is om in werkzame samenwerking te treden met een regelorgaan in het toestel waarmee de regelingang van de regeling functioneel is verbonden.

-9-

7. Regelinrichting volgens conclusie 6, met het kenmerk dat het handbedieningsorgaan een draaiknop omvat waarvan distaal een stift uitgaat, dat een uiteinde van de stift roteerbaar in de opneemholte ontvangbaar is in roterende samenwerking met het regelorgaan, dat door rotatie instelbaar is.

8. Regelinrichting volgens één of meer der voorgaande conclusies, met het kenmerk dat een zenderinrichting is voorzien met zendmiddelen van het zender/ontvanger samenstel.

9. Regelinrichting volgens conclusie 8, met het kenmerk dat het zender/ontvanger samenstel in staat en ingericht is voor telecommunicatie op basis van een gestandaardiseerd protocol voor draadloze gegevensoverdracht, in het bijzonder op basis van een Bluetooth en/of een WiFi protocol.

10. Regelinrichting volgens één of meer der voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de voedingsingang werkzaam koppelbaar is met een voedingsleiding van een elektrische huisinstallatie die aan een openbaar elektriciteitsnetwerk is gekoppeld.

11. Regelinrichting volgens één of meer der voorgaande conclusies, met het kenmerk dat de regeling een schakel- of en/of dimmerregeling voor een elektrische lichtbron omvat.