NL2015849B1 - Voorslag voor vliegvissen. - Google Patents

Abstract

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een vliegvisvoorslag, omvattende een zich verjongende lijn, waarbij de lijn is vervaardigd uit een kunststofvezel op basis van polyethyleen, meer bij voorkeur Dyneema®. Een deel van de kunststofvezels kunnen versmolten zijn, en bij voorkeur omvat de vliegvisvoorslag twee of meer dan twee segmenten, waarbij ten minste één segment versmolten kunststofvezels omvat, en waarbij ten minste één ander segment versmolten kunststofvezels ontbeert.

Description

Voorslag voor vliegvissen

De uitvinding heeft betrekking op een voorslag voor vliegvissen.

Vliegvissen is een tak van de hengelsport, waarbij het aas bestaat uit een kunstvlieg. Dit is een vishaak, waaraan veren en/of haren worden gebonden, zodat de haak op een vlieg, een insect en/of ander voedsel lijkt. Een dergelijk aas wordt ook wel kunstvlieg genoemd. Vliegvissen geschiedt wereldwijd zowel op zoet als zout water.

Kunstvliegen zijn er in drijvende vorm (droge vliegen), zinkende vorm (natte vliegen/nimfen), en grotere vliegen, die groter aas imiteren als bijv. libelle larven (damsels) of kleine visjes (streamers) . Omdat het aas licht is, wordt bij het vliegvissen gebruik gemaakt van het gewicht van de hoofdlijn voor het werpen van het aas, de ‘vlieg’.

De hoofdlijnen zijn vervaardigd in verschillende gewichtsklassen volgens een door de ‘Associated Fishing Tackle Manufacturers of America’ (AFTMA) ontwikkelde AFTMA code. Deze code wordt tegenwoordig door alle fabrikanten van vliegvislijnen gehanteerd. De codering loopt van 1-12, waarbij het gewicht van de eerste 9,12 meter van de vliegenlijn wordt gewogen. Daarnaast zijn er coderingen in de soort lijn, bijv. met de Engelse benamingen ‘floating”(drijvend), ‘sinking’ (zinkend), ‘intermediate’ (gemiddeld), ‘fast sinking’ (snel zinkend) en ‘sink/ floating’ (SF) lijnen. Ook zijn er coderingen voor de bouwwijze van de vliegenlijn, wederom in het Engels ‘Level’ (L) , ‘Double Taps’ (DT), ‘Weight Forward’ (WF) en ‘Single Taper’ (ST). De drijvende lijnen kunnen Dubbel Taps (DT) zijn of zogenaamde Torpedo lijnen (‘Weight Forward’). Daarnaast zijn er nog zogenaamde schietkoplijnen, aangeduid met de Engelse term ‘Shooting Heads’ (SH), die vaak in gewicht in grains worden uitgedrukt, afhankelijk van de hoogte van de AFTMA code. Verder bestaan er nog allerlei varianten van genoemde lijnen.

Vliegenhoofdlijnen zijn ongeschikt zijn om de kunstvliegnimf rechtstreeks daaraan te bevestigen. De presentatie van de kunstvlieg zou dan zodanig onnatuurlijk zijn dat een vis niet toehapt. Om een natuurlijke presentatie van het aas te verkrijgen wordt aan de hoofdlijn een zogenaamde voorslag (Engels: ‘leader’ of ‘cast’) bevestigd. De voorslag is een lijn die taps, ook wel genoemd ‘conisch’, toeloopt in de richting van het uiteinde waar het aas wordt bevestigd.

De allereerste voorslagen in de geschiedenis werden van haar gemaakt, bijvoorbeeld paardenhaar. Later, vanaf begin 20e eeuw, werden er darmen (Engels: ‘gut’) gebruikt, bijvoorbeeld een darm van een kat. In 1958 kwam nylon vislijn (Dupont®) beschikbaar en werden voorslagen gemaakt door stukken nylon aaneen te knopen. Weer later kwamen nylon voorslagen op de markt die fabrieksmatig uit één stuk werden gemaakt en die fabrieksmatig taps en uit één stuk, dus niet geknoopt, waren vervaardigd.

Doel van de voorslag was en is telkens hetzelfde, namelijk om een geleidelijk verlopende verbinding te maken tussen de hoofdlijnen en de kunstvlieg die het aas vormt. Dus van dik naar dun, waarbij de dikte van de voorslag nabij het aas het dunste is en de sterkte (zwakte) van de hele voorslag bepaalt. Het uiteinde nabij het aas wordt ook wel de punt (Engels: ‘tippet’) genoemd.

Bij het werpen van een vliegenlijn volgen de hoofdlijn en daaraan verbonden voorslag de beweging(en) van de vliegenhengel. Wanneer de vliegenhengel plotseling wordt afgeremd, ontstaat een soort lopende golf, die in het jargon van vliegvissers een ‘loop’ wordt genoemd. Deze impuls gaat over van de vliegenlijn naar de voorslag. De impuls wordt overgedragen op een verjongende, steeds dunner wordende lijn, waardoor de snelheid van de golf toeneemt. Dit gedrag vertoont overeenkomsten met een zweepslag. Als gevolg van de toenemende snelheid van de golf zullen de hoofdlijn en de voorslag zich gaan strekken en kan het aas de maximale werpafstand bereiken. Deze werpafstand kan desgewenst verder worden vergroot als de vliegvisser met de andere hand dan de hengelhand losse vliegenlijn laat schieten.

Ook de voorslag kan naar de wens van de vliegvisser drijvend, bijna zwevend of zinkend worden uitgevoerd. Dit gebeurt in de praktijk door de voorslag met speciaal vet in te smeren, teneinde deze te laten drijven, dan wel door een pasta op de voorslag aan te brengen, waardoor deze gaat zinken. Soms wordt hetzelfde effect bereikt door toepassing van een ander materiaal dan nylon, zoals nog nader zal worden toegelicht.

De tegenwoordig meest gebruikte voorslagen worden uit nylon vervaardigd. Het succes van nylon voorslagen is mede gelegen in de goede verwerkbaarheid daarvan. Een nylon voorslag heeft als natuurlijke eigenschap dat deze drijft op het water. Als men de voorslag wil laten zinken dan is een nabewerking nodig, zoals het op de voorslag aanbrengen van een verzwarende kleefpasta. Dit wil echter nog niet meteen zeggen dat nylon voorslagen onmiddellijk bruikbaar zijn voor droge kunstvliegen. Veel vliegvissers hebben er een voorkeur voor als de nylon voorslag althans voor een deel onder het wateroppervlak loopt, omdat men verwacht dat deze dan minder zichtbaar is voor de vis.

Nylon heeft meerdere nadelen, zoals de beperkte sterkte die bovendien nadelig wordt beïnvloedt doordat nylon vocht opneemt en daardoor 5-10% aan trekkracht verliest. Tevens vertoont nylon van nature rek en heeft in zijn pure vorm last van een ‘geheugen effect’. Dat laatste betekent dat alle nylon voorslagen, die nieuw uit de verpakking komen, moeten worden gestrekt alvorens er mee gevist kan worden. Dit moet daarna ook nog regelmatig worden herhaald.

Tenslotte wordt opnieuw opgemerkt dat nylon van nature drijft, waardoor een bewerking nodig is om deze (deels) zinkend te maken.

Voorslagen worden ook wel gemaakt van zogenaamd “Unithread” binddraad, d.w.z. het draad dat in de vliegvisserij onder meer wordt gebruikt bij de vervaardiging van bijvoorbeeld kunstvliegen. Unithread is van nature minder sterk dan nylon, maar als het wordt gevlochten (Engels: ‘twisted’) ,dan ontstaat een veel sterkere draad, vergelijkbaar met nylon, die ook nog eens veel soepeler is dan nylon en geen geheugen vertoont. Deze getwiste voorslag zinkt van nature en moet dus, indien men drijvend wil vissen, ingevet worden. Tevens is de punt van een getwiste voorslag niet geschikt om er zonder meer een vlieg aan te knopen, zodat opnieuw nylon moet worden gebruikt als ‘tippet’ van een dergelijke voorslag. Dit nylon vormt de zwakste schakel in de totale lijncombinatie. Voordelig is het dat het drijvend vermogen van een ‘uni-thread’ voorslag door de vliegvisser kan worden aangepast. Wanneer de voorslag enigszins wordt ingevet, zal deze aan drijfvermogen toenemen, terwijl een niet ingevette ‘uni-thread’ voorslag juist in enige mate vocht zal opnemen en daardoor aan drijfvermogen zal verliezen.

Ook worden er voorslagen vervaardigd met behulp van fluorcarbon. De chemische compound wordt PVDF genoemd en is in Japan ontwikkeld. De eerste fluorcarbon vislijn was de ‘Berkley® Vanish’ (2000). Voordeel van fluorcarbon is dat dit materiaal onder de wateroppervlakte vrijwel onzichtbaar is. Tevens heeft fluorcarbon een hogere dichtheid dan nylon en zinkt het van nature. Ook neemt fluorcarbon in tegenstelling tot nylon geen water op. Met fluorcarbon voorslagen kan daardoor van nature niet op de oppervlakte worden gevist, behalve als de voorslag eerst drijvend wordt gemaakt en wordt ingevet.

Een doel van de onderhavige uitvinding is om een voorslag te verschaffen waarvan het drijfvermogen door een vliegvisser naar wens kan worden aangepast, doch die ten minste de sterkte van nylon benadert.

Het genoemde doel is volgens de uitvinding bereikt met een vliegvisvoorslag, omvattende een zich verjongende lijn, waarbij de lijn is vervaardigd uit een kunststofvezel op basis van polyethyleen, en meer bij voorkeur is vervaardigd van Dyneema®. Dyneema® is een hele sterke vezel vervaardigd uit ‘Ultra-High Molecular Weight Polyethylene’ (UHMwPE) en is ontwikkeld en op de markt gebracht door DSM®. Met ‘verjongen’ wordt bedoeld dat de voorslag taps toeloopt, dat wil zeggen een kleiner wordende diameter vertoont.

De toepassing van een hoge sterkte kunststofvezel op basis van polyethyleen, zoals Dyneema®, brengt vele voordelen met zich mee.

Het drijfvermogen van een dergelijke voorslag kan eenvoudig door een vliegvisser worden aangepast aan zijn/haar wensen, omdat de kunststofvezel enerzijds vet kan absorberen ten behoeve van het verkrijgen van een drijvende lijn, doch de kunststofvezel anderzijds ook goed hecht met verzwaringen ten behoeve van het reduceren van het drijfvermogen. Zo kan een vliegvisser bijvoorbeeld kleefpasta of modder op de lijn wrijven om de lijn te verzwaren. Doordat Dyneema® uit vezels bestaat, hebben zowel het vet als de kleefpasta veel betere hechting aan het materiaal, waardoor het gewenst effect sneller/beter wordt bereikt.

Naast dat het drijfvermogen beïnvloedbaar is, heeft een dergelijke voorslag het verdere voordeel dat de voorslag niet alleen de sterkte van nylon evenaart, doch bij gelijke lijndikte zelfs tot wel een factor acht sterker is. Een lijn met een diameter van 0,17 mm van Dyneema® bereikt een treksterkte van 21,7 kg, terwijl één van de sterkste nylon vliegvisvoorslagen die thans commercieel verkrijgbaar is bij een diameter van 0,18 mm in het dunste deel een treksterkte van ‘slechts’ 2,7 kg bereikt.

Een voorslag van hoge sterkte kunststofvezel op basis van polyethyleen, zoals Dyneema®, kan door de hogere sterkte tegelijkertijd sterker én dunner zijn dan bijvoorbeeld een nylon voorslag, waardoor het aas op een nog natuurlijker wijze kan worden gepresenteerd. Stel dat bij het zalmvissen een voorslag wordt geadviseerd met een punt van 0,40 mm, dan heeft deze een trekkracht van circa 8,17 kg (18 lb). Indien een Dyneema® voorslag wordt gebruikt dan is de voorslag bij een punt van 0.17 mm , 21,7 kg , derhalve ruim 2x dunner , maar 2.5 x zo sterk.

Een verder voordeel van een voorslag van hoge sterkte kunststofvezel op basis van polyethyleen, zoals Dyneema®, is dat het een minimale rek vertoont. Een Dyneema® lijn vertoont onder belasting lange tijd nagenoeg rekvrij gedrag, en vertoont slechts vlak voor breuk kortstondig een beperkte rektoename van 3-7% rek. In vergelijking: nylon monofilament vislijnen vertonen typisch 19-27% rek. Doordat de rek bij een voorslag uit Dyneema® veel minder is dan bij nylon, wordt een directer contact met de haak verkregen. Hierdoor is het mogelijk om ook op grote afstand trefzeker te haken, waardoor minder vis wordt verspeeld.

Verder kan een voorslag volgens de uitvinding beter zichtbaar zijn dan een standaard nylon voorslag, hetgeen het gebruiksgemak voor de visser verhoogt. Dyneema® is in meerdere kleuren te vervaardigen.

Een nog verder voordeel van een voorslag vervaardigd uit Dyneema® is dat er geen ‘geheugen effect’ is, waardoor de voorslag meteen uit de verpakking bruikbaar is om mee te vissen.

Tenslotte heeft een voorslag vervaardigd uit Dyneema® het voordeel dat deze door een relatief eenvoudige aanpassing in het productieproces, dat wil zeggen het al dan niet uitvoeren van een verwarmingsstap, van nature drijvend of zinkend kan worden gemaakt, zoals hieronder nog nader zal worden toegelicht. Een vliegvisser kan hierdoor een Dyneema® voorslag kiezen die in de basis al aan zijn/haar wensen qua drijfvermogen voldoet. Indien überhaupt nodig, zal de verdere afstemming van het drijfvermogen van de voorslag aan de persoonlijke wensen van de visser slechts een beperkte verdere aanpassingen behoeven. Een voordeel van Dyneema® is dus dat het zowel van nature drijvend als van nature zinkend te vervaardigen is, wat noch bij nylon (drijvend) noch bij fluorcarbon (zinkend) mogelijk is.

Indien volgens een nog verdere voorkeursuitvoeringsvorm ten minste een deel van de kunststofvezels versmolten zijn, heeft het deel van de voorslag waarin de kunststofvezels versmolten zinkende eigenschappen. Door de Dyneema® lijn tijdens het productieproces te verhitten versmelten althans een deel van de vezels tot een kern, met als eindresultaat een voorslag die zinkt. Deze versmolten lijn wordt ook wel een zogenaamde ‘fused’ lijn genoemd. Echter, als de lijn tijdens het productieproces een dergelijke warmtebehandeling niet ondergaat, ontstaat een Dyneema® lijn die van nature drijvende eigenschappen vertoont. Een verdere fijnafstemming van het drijfvermogen van de voorslag aan de persoonlijke wensen van de visser, zoals het (plaatselijk) laten toenemen van het drijfvermogen kan uiteraard door de voorslag (plaatselijk) in te vetten.

Volgens een nog verdere voorkeursuitvoeringsvorm omvat de vliegvis voorslag twee of meer dan twee segmenten, waarbij ten minste één segment versmolten kunststofvezels omvat, en waarbij ten minste één ander segment versmolten kunststofvezels ontbeert. Het segment dat versmolten kunststofvezels omvat is van nature zinkend, terwijl het andere segment dat versmolten kunststofvezels ontbeert juist van nature drijvend is. Hierdoor kan een voorslag worden verschaft met verschillend drijfvermogen over de lengte daarvan. Zoals reeds eerder genoemd hebben veel vliegvissers als voorkeur dat de voorslag althans voor een deel onder het wateroppervlak loopt, omdat men verwacht dat deze dan minder zichtbaar is voor de vis, terwijl voor een ander segment van de voorslag juist drijvende eigenschappen gewenst zijn.

Indien volgens een nog verdere voorkeursuitvoeringsvorm ten minste één vrij uiteinde van de voorslag een segment met versmolten kunststofvezels is, vertoont de voorslag nabij dit uiteinde zinkende eigenschappen. Dit is bijzonder interessant wanneer wordt beoogd om het aas zinkend aan te bieden.

Volgens een nog verdere voorkeursuitvoeringsvorm omvat de vliegvisvoorslag ten minste een segment nabij een vrij uiteinde van de voorslag met een diameter die kleiner dan of gelijk is aan 0,15 mm. Door deze beperkte lijndikte nabij de kunstvlieg wordt het aas op een nog natuurlijker wijze gepresenteerd. Meer bij voorkeur is de diameter kleiner dan 0,14 mm, nog meer bij voorkeur kleiner dan 0,13 mm en nog meer bij voorkeur kleiner dan 0,12; 0,11; 0,10; 0,09; 0,08; 0,07; 0,06 of 0,05 mm. Een Dyneema® lijn met een diameter van circa 0,05 mm heeft bijvoorbeeld nog steeds circa 2 kg trekkracht, waardoor voor bepaalde vissoorten met een veel dunne voorslag dan tot op heden gebruikelijk kan worden gevist.

Doordat met dunnere voorslagen kan worden gevist, kan ook het aantal vissers zowel op zoet als zout water toenemen. Op dit moment zijn vele vliegvissers eenvoudigweg niet in staat om met nylon met een lijndiameter van 0,10 mm succesvol te vissen vanwege het verspelen van de vis door lijnbreuk. Doordat met de voorslag volgens de uitvinding met dunnere en tegelijkertijd sterkere voorslagen kan worden gevist, kan het aantal hengelaars significant toenemen die met dit materiaal succesvol kunnen zijn. Indien op zout water wordt gevist, is een sterkere en tevens dunnere voorslag van groot belang, omdat zoutwatervissen over het algemeen genomen sterker zijn dan zoetwatervissen. Dit geldt bijvoorbeeld niet voor zalm en andere trekvissen, die in beide watersoorten voorkomen.

Volgens een nog verdere voorkeursuitvoeringsvorm omvat de vliegvis voor slag ten minste een segment nabij een vrij uiteinde van de voorslag met een diameter die groter is dan 0,15 mm. Meer bij voorkeur is de diameter groter dan 0,16; 0,17; 0,18; 0,19; 0,20; 0,21; 0,22; 0,23; 0,24 of 0,25 mm.

Volgens een nog verdere voorkeursuitvoeringsvorm is de lengte van de visvoorslag gelegen in het bereik van 1-10 meter. Dit bereik overspant de veel voorkomende lengtes van voorslagen van 1,8 m (6 feet) - 6,1 m (20 feet). Op Engelse vismeren, waar vaak met drie vliegen tegelijk wordt gevist via een systeem van onderlijntjes aan de voorslag, worden voorslagen van 6-7 meter lengte gebruikt.

Volgens een nog verdere voorkeursuitvoeringsvorm is de lengte van de visvoorslag gelegen in het bereik van 1,5-6 meter. Een 2,74 m (9 feet) voorslag is wereldwijd de meest gebruikte voorslag.

In de navolgende beschrijving worden voorkeursuitvoeringsvormen van de onderhavige uitvinding aan de hand van de tekening verder verklaard, waarin toont:

Figuur 1: een aanzicht van een vliegvisuitrusting met een voorslag volgens de uitvinding.

De vliegvisser 1 in figuur 1 is met een vliegvishengel 2 aan het werpen. De vliegvishengel 2 is voorzien van een spoel 4 waarop een hoofdlijn 6 is gewikkeld. Deze hoofdlijn 6 loopt door ogen 8 van de hengel 2 en loopt bij de verbinding 10 over in een voorslag 12 die aan het uiteinde 20 van het ‘tip’-segment 18 is voorzien van een kunstvlieg 22. De voorslag 12 bestaat uit drie segmenten die vanaf de hoofdlijn 6 naar de kunstvlieg 22 toe als volgt worden genoemd: het ‘butf-segment 14, het middensegment 16, en het reeds genoemde ‘tip’-segment 18. Van deze segmenten 14, 16, 18 zijn uitvergrote weergaven opgenomen, die tonen dat de voorslag 12 zich verjongt in de richting van het uiteinde 20. Hoewel de figuur een continue versmalling weergeeft, is het ook denkbaar dat de versmallingen veel lokaler verlopen.

De hierboven beschreven uitvoeringsvorm is, hoewel ze een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding toont, enkel bedoeld om de onderhavige uitvinding te illustreren en niet om op enigerlei wijze de omschrijving van de uitvinding te beperken. Wanneer maatregelen in de conclusies gevolgd worden door verwijzingscijfers, dienen dergelijke verwijzingscijfers enkel om bij te dragen aan het begrip van de conclusies, maar zijn ze op geen enkele wijze beperkend voor de beschermingsomvang. De beschreven rechten worden bepaald door de navolgende conclusies in de strekking waarvan vele modificaties denkbaar zijn.

Claims (9)

1. Vliegvisvoorslag, omvattende een zich verjongende lijn, met het kenmerk, dat de lijn is vervaardigd uit een kunststofvezel op basis van polyethyleen.

2. Vliegvisvoorslag volgens conclusie 1, vervaardigd van Dyneema®.

3. Vliegvisvoorslag volgens conclusie 1 of 2, waarbij ten minste een deel van de kunststofvezels versmolten zijn.

4. Vliegvisvoorslag volgens conclusie 3, omvattende twee of meer dan twee segmenten, waarbij ten minste één segment versmolten kunststofvezels omvat, en waarbij ten minste één ander segment versmolten kunststofvezels ontbeert.

5. Vliegvisvoorslag volgens conclusie 3 of 4, waarbij ten minste één vrij uiteinde van de voorslag een segment met versmolten kunststofvezels is.

6. Vliegvisvoorslag volgens één van de voorgaande conclusies, omvattende een segment nabij een vrij uiteinde van de voorslag met een diameter die kleiner dan of gelijk is aan 0,15 mm.

7. Vliegvisvoorslag volgens één van de voorgaande conclusies, omvattende een segment nabij een vrij uiteinde van de voorslag met een diameter die groter is dan 0,15 mm.

8. Vliegvisvoorslag volgens één van de conclusies 1-7, waarbij de lengte van de vis voorslag is gelegen in het bereik van 1-10 meter.

9. Vliegvisvoorslag volgens één van de conclusies 1-7, waarbij de lengte van de visvoorslag is gelegen in het bereik van 1,5-6 meter.