NL194635C - Inrichting voor het rijpen van fruit. - Google Patents

Description

1 194635

Inrichting voor het rijpen van fruit

De uitvinding heeft betrekking op een inrichting voor het rijpen van fruit, zoals bananen, omvattende: - een kamer met daarin een frame waarin ten minste twee rijen beladen pallets boven elkaar zijn te 5 plaatsen, zodanig dat zich aan weerszijden van de rijen beladen pallets een vrije verticale ruimte bevindt; - koelmiddelen voor het koelen van gasmedium; en - circulatiemiddelen om het gasmedium vanaf de ene langszijde van het frame naar de andere langszijde te transporteren, zodanig dat een drukverschil tussen de verticale ruimte aan de ene en de verticale ruimte aan de andere langszijde ontstaat, tengevolge waarvan het gasmedium in hoofdzaak in horizontale richting 10 door de belading van de pallets vanaf de andere naar de ene langszijde terugstroomt; waarbij het frame tussen de beladingen van twee boven elkaar geplaatste rijen beladen pallets een in hoofdzaak horizontale tussenruimte verschaft.

Een dergelijke inrichting is bekend uit WO 91/01094. Deze publicatie openbaart een inrichting voor het 1 rijpen van fruit. De inrichting bestaat uit een kamer met aan de voorzijde toegangsdeuren en aan de 15 achterzijde een valse achterwand en daarin een frame waarin vier rijen beladen pallets zijn te plaatsen.

Deze vier rijen worden in twee gestapelde rijen, die elk twee beladen palletrijen hoog zijn, evenwijdig naast elkaar in langsrichting in de kamer geplaatst, zodanig dat zich aan weerszijden van elke gestapelde rij een vrije verticale ruimte bevindt, namelijk een vrije verticale tussenruimte tussen de kamerwand en de daarlangs verlopende gestapelde rij. Het frame is zodanig opgebouwd dat dit tussen twee boven elkaar 20 geplaatste palletrijen een horizontale tussenruimte verschaft. De vrije verticale tussenruimte krijgt in gebruik een boven- en een benedendeel die elk van boven en onder zijn afgesloten. De onderafsluiting van het bovendeel ligt ter hoogte van de bovenzijde van de horizontale tussenruimte en de bovenafsluiting van het benedendeel ter hoogte van de onderzijde van die horizontale tussenruimte. Deze bovenafsluiting wordt gevormd door een zeil dat zich uitstrekt tot boven twee naburige rijen beladen pallets waarop het zeil tevens 25 afsteunt. De bekende inrichting is voorts voorzien van koelmiddelen voor het koelen van het gasmedium in de kamer alsmede van circulatiemiddelen om het gasmedium in de kamer te doen circuleren. De koel- en circulatiemiddelen zijn achter de valse achterwand geplaatst. De circulatiemiddelen bestaan uit ventilatoren die vanuit de verticale boven- respectievelijk ondertussenruimte tussen twee aangrenzende palletrijen gasmedium aanzuigen om dit langs een inrichting voor het regelen van de atmosfeer te leiden en vervol-30 gens aan de bovenzijde van de valse achterwand, boven de geplaatste rijen pallets in de kamer uit te blazen. Doordat de tussenruimten tussen aangrenzende gestapelde palletrijen rondom is afgesloten door middel van afsluitmiddelen en de gestapelde palletrijen, wordt het gasmedium gedwongen om de dozen van de gestapelde palletrijen in een ongeveer horizontale richting te dóórstromen. De horizontale tussenruimte die geen vaste hoogte heeft, is zelf voor de ventilatie niet functioneel.

35 Deze bekende inrichting heeft als nadeel dat, tengevolge van de door de standaardafmetingen van de pallets bepaalde afstand tussen de boven- en onderkant van de twee hoog gestapelde palletrijen, fruit onder in de kamer minder goed wordt doorstroomd met lucht dan fruit boven in de kamer, waardoor het fruit niet gelijkmatig rijpt. Daarbij komt nog het nadeel dat het fruit minder goed met lucht omstroomd wordt naarmate dit verder van de valse achterwand verwijderd is. Een dergelijke ongelijkmatige rijping is ongewenst, en 40 dient te worden beperkt. Als parameter voor de ongelijkmatige rijping wordt het grootste in de kamer vindbare temperatuurverschil van de lucht tussen twee plaatsen in de kamer genomen. Dit temperatuurverschil dient voor willekeurige plaatsen in de kamer zo klein mogelijk te zijn. Dit kan worden bereikt door het circulatievermogen van de circulatiemiddelen op te voeren. Het energieverbruik van een dergelijke inrichting stijgt hierdoor aanzienlijk. Ook het koelvermogen wordt hierbij vaak opgevoerd, hetgeen ook tot 45 een verhoogd energieverbruik leidt. De voor de koel- en circulatiemiddelen benodigde valse kamer achter de valse achterwand neemt bovendien veel ruimte in.

De uitvinding heeft tot doel een oplossing voor voorgaande problemen te bieden en de ongelijkmatigheid in de rijping van het fruit te minimaliseren bij een zo gering mogelijk energieverbruik.

Dit wordt volgens de uitvinding bereikt, doordat de horizontale tussenruimte aan de bovenzijde is 50 begrensd door een bovenste afdichting, aan de onderzijde door een onderste afdichting, en dat de koel- en circulatiemiddelen zich in langsrichting van het frame uitstrekkend, ter hoogte van de horizontale tussenruimte zijn aangebracht, zodanig dat de circulatiemiddelen gasmedium langs de koelmiddelen en door de horizontale tussenruimte heen van de verticale ruimte aan de ene naar die aan de andere langszijde zal kunnen transporteren.

55 Bij een inrichting volgens de uitvinding wordt het gasmedium dus niet over de gestapelde beladen palletrijen heen van de ene langszijde naar de andere langszijde van de rij getransporteerd, maar tussen de beladingen van twee boven elkaar gestapelde beladen palletrijen door via de tussen de belading van de 194635 2 onderste palletrij en bovenste palletrij aangebrachte in hoofdzaak horizontale tussenruimte. De aan de onder- en bovenzijde van de horizontale tussenruimte aangebrachte afdichtingen zorgen ervoor dat het gasmedium niet rechtstreeks uit de horizontale tussenruimte de beladingen in kan stromen. Op deze wijze wordt bij een twee rijen hooggestapelde palletrij de gasmediumomstroming van het fruit gelijkmatiger, 5 waardoor, vergeleken met de bekende inrichting, met dezelfde koel- en circulatiemiddelen een kleiner temperatuurverschil is te verwezenlijken, zodat de rijping gelijkmatiger is. Maar ook is het denkbaar, vergeleken met de bekende inrichting, het circulatie- en/of koelvermogen bij een inrichting volgens de uitvinding te verminderen, zonder dat het maximale temperatuurverschil groter wordt, waardoor zonder dat de rijpingsprestaties verminderen het energieverbruik van een inrichting volgens de uitvinding afneemt.

10 De inrichting kan volgens de uitvinding een verticale afdichting omvatten, die zich in langsrichting van het frame uitstrekt en langs zijn bovenzijde is bevestigd aan de onderste afdichting van de horizontale tussenruimte. Dergelijke verticale afdichtingen belemmeren ongewenste stroming vanaf de andere naar de ene langszijde tussen de bovenzijde van de belading van de onderste palletrij en de horizontale tussenruimte daar. Een dergelijke verticale afdichting kan een opgeblazen luchtzak zijn, die boven de belading van 15 een palletrij is geplaatst. Een dergelijke verticale afdichting laat enige speling tussen de onderste afdichting van de horizontale tussenruimte en de bovenzijde van de onderste palletrij toe, hetgeen het plaatsen en verwijderen van die palletrij vergemakkelijkt.

Het is hierbij volgens de uitvinding verder voordelig wanneer de inrichting een in hoofdzaak horizontaal aangebracht afdichtelement omvat, welk afdichtelement aan de onderzijde van de horizontale tussenruimte 20 omhoog en omlaag beweegbaar is bevestigd aan hefmiddelen, zoals kabels, en dat de verticale afdichting bij zijn onderzijde aan het afdichtelement bevestigbaar of bevestigd is. Een dergelijk element kan bijvoorbeeld een plaat omvatten, waarbij de verticale afdichting bijvoorbeeld een doek is. Het is echter ook zeer -goed mogelijk dat voor dit element een luchtzak wordt gebruikt, waarbij dan de verticale afdichting een gedeelte van de luchtzak is. Maar ook kan de verticale afdichting hierbij een klep zijn, die aan het element 25 bevestigd is of in verticale (gesloten) stand hieraan bevestigbaar is. Het element (bijvoorbeeld luchtzak of plaat) is hierbij door middel van de hefinrichting omhoog en omlaag beweegbaar, zodat de rij beladen pallets er gemakkelijk onder kan worden geplaatst, waardoor het in de kamer plaatsen van met fruit beladen pallets wordt vergemakkelijkt. Als de rij beladen pallets onder het element is geplaatst, laat men het element bovenop de belading zakken (bij een luchtzak wordt het element ook nog opgeblazen en bij een klep als 30 verticale afdichting wordt deze in verticale gesloten stand gezet), zodat een stroming door het horizontale bovenvlak van de belading wordt belemmerd. Ook maakt een dergelijk aan een hefinrichting omhoog en omlaag beweegbaar element het mogelijk palletbeladingen van verschillende hoogte aan de bovenzijde af te sluiten. De verticale afdichting zorgt er hierbij voor dat de in grootte variabele doorgang boven het element is afgesloten, zodat er geen gasmedium boven het element langs van de andere naar de ene langszijde van 35 de palletrij kan stromen.

Volgens een voordelige uitvoeringsvorm van de uitvinding, zijn in het frame ten minste vier beladen palletrijen boven elkaar te plaatsen, waarbij in het frame de genoemde horizontale tussenruimte is verschaft tussen de tweede en derde palletrij. Op deze wijze is ten opzichte van de bekende inrichting, zonder het vloeroppervlak van de kamer te vergroten, de rijpingscapaciteit op economische wijze te verdubbelen, 40 zonder dat de rijpingsprestaties afnemen. Bij de bekende inrichting is het bij een verdubbeling van de rijpingscapaciteit door de gestapelde rijen in hoogte te verdubbelen door de grote hoogte moeilijk om onderin de kamer nog voldoende doorstroming van het fruit te verwezenlijken. Om enigszins vergelijkbare rijpingsprestaties te realiseren zal het totaal van benodigde koel- en ventilatievermogen meer dan verdubbelen. Bij een inrichting volgens de uitvinding is een verdubbeling van koel- en ventilatievermogen toereikend. 45 De regelbaarheid van de rijping en het rijpen van fruit bij een niet geheel gevulde kamer, wordt volgens de uitvinding verder verbeterd, als de gasmediumstromingen door de horizontale tussenruimte, in langsrichting van het frame beschouwd, plaatsafhankelijk regelbaar zijn, zoals door plaatsafhankelijk in- en uitschakelen van de koel- en/of circulatiemiddelen.

De regelbaarheid van de rijping en het rijpen van fruit bij een niet geheel gevulde kamer, wordt volgens 50 de uitvinding nog verder verbeterd, als gasmediumstromingen door de horizontale tussenruimte, in langsrichting van het frame beschouwd, plaatsafhankelijk regelbaar zijn, zoals door plaatsafhankelijk in- en uitschakelen van de koel- en/of circulatiemiddelen. Het plaatsafhankelijk in- en uitschakelbaar zijn maakt het bovendien mogelijk energie te besparen als de kamer niet geheel gevuld is.

55 In het nu volgende zal de uitvinding aan de hand van de tekening, waarin bij wijze van voorbeeld enkele uitvoeringvormen van een inrichting volgens de uitvinding zijn weergegeven, nader worden toegelicht. Hierin toont: 3 194635 figuur 1 een gedeeltelijk opengewerkt schematisch aanzicht in perspectief van een inrichting volgens de uitvinding, figuur 2 een schematische verticale dwarsdoorsnede van een andere inrichting volgens de uitvinding, en figuur 3 een schematisch detail van een horizontale dwarsdoorsnede van een inrichting volgens de 5 uitvinding.

Figuur 1 toont een kamer 1, met daarin een frame 2. In deze kamer 1 bevinden zich in totaal vier rijen 3 met beladen pallets. Deze rijen 3 zijn als twee twee rijen hoog gestapelde stapels naast elkaar in de kamer geplaatst. Tussen de beladingen van twee boven elkaar geplaatste rijen pallets wordt in elke stapel door het 10 frame 2 een in hoofdzaak horizontale tussenruimte 4 verschaft. Deze horizontale tussenruimte 4 bevinden zich op gelijke hoogte, en worden elk aan hun onder- en bovenzijde begrensd door respectievelijke onderste 12 en bovenste 13 afdichtplaten. Tussen twee naast elkaar geplaatste rijen beladen pallets is een verticale tussenruimte 5 aanwezig. Deze verticale tussenruimte 5 vormt voor twee naast elkaar geplaatste rijen beladen pallets een gemeenschappelijke zogenaamde ruimte aan ene langszijde van een rij beladen pallets.

15 De rijen beladen pallets zijn verder zodanig in de kamer geplaatst dat aan beide zijden van de kamer tussen de beladingen en de zijwanden 7 van de kamer een verticale zijruimte 6 overblijft. Deze zijruimtes 6 vormen voor de desbetreffende aangrenzende belading de zogenaamde ruimte aan de andere langszijde van een rij beladen pallets.

De koel- en circulatiemiddelen 8 zijn tussen de horizontale tussenruimtes 4 en in de verticale tussen-20 ruimte 5 aangebracht, zodanig dat deze als het ware een tussenstuk vormen, dat de verticale tussenruimte | in twee afzonderlijke, boven elkaar gelegen tussenruimtes scheidt. j

Figuur 2 toont in schematische vorm een verticale dwarsdoorsnede van een inrichting voor het rijpen van de inhoud van acht, in twee stapels van vier gestapelde, palletrijen. Bij deze inrichting zijn de horizontale tussenruimtes 4 aangebracht tussen de tweede en derde beladingen van elke stapel. Tussen de overige 25 beladingen bevinden zich ook tussenruimtes, maar hierdoorheen is in dwarsrichting van de kamer geen horizontale gasmediumstroming mogelijk, tengevolge van de verticale afdichtingen 17.

Het door de koel- en circulatiemiddelen gevormde tussenstuk 8 is bij voorkeur (figuur 2) voorzien van een eerste toevoer 20 voor van boven komend gasmedium en een tweede toevoer 21 voor van beneden komend gasmedium, waarbij de stromingen door deze toevoeren 20, 21 onafhankelijk van elkaar regelbaar 30 zijn. Dit kan bijvoorbeeld worden gerealiseerd door de toevoeren 20 en 21 uit te voeren als een reeks in langsrichting van de kamer 1 aangebrachte openingen 20 en 21, waarvan de doorlaatgrootte is te variëren door het verschuiven van een (niet getoonde) schuif.

Op overeenkomstige wijze is in elke zijruimte 6 ter hoogte van de horizontale tussenruimte 4 een tussenstuk 10 aangebracht, dat de desbetreffende zijruimte 6 in twee afzonderlijke ruimtes verdeelt, een 35 bovenste en een onderste. Onder en boven dit tussenstuk 10 bevinden zich uitstroomopeningen 22 en 23 (respectievelijk een eerste afvoer 22 voor naar bovengaand gasmedium en een tweede afvoer 23 voor naar beneden gaand gasmedium), waarvan de doorlaatgrootte bij voorkeur is te variëren, bijvoorbeeld door een niet getoonde schuif.

De niet getoonde voornoemde schuiven, zijn het liefst zo gevormd, dat de stromingen door de horizon-40 tale tussenruimte 4 in langsrichting van de kamer 1 gezien plaatsafhankelijk regelbaar zijn. Als plaatselijk een of meer schuiven de doorgang plaatselijk geheel afsluiten, is het in verband met energiebesparing zeer praktisch als de koel- en circulatiemiddelen 8 op de desbetreffende plaats, dus eveneens plaatsafhankelijk, uitschakelbaar zijn.

Aan de bovenzijde van elke palletrij 3 is een horizontale, aan kabels 16 hangende plaat 15 aangebracht.

45 De platen 15 hebben dusdanige afmetingen, dat zij de hieronder gelegen belading geheel afdekken, zodanig dat hierlangs geen gasmedium in of uit de lading kan stromen. Door middel van de kabels 16 (die in figuur 1 bij de platen op de bovenste beladingen niet zijn weergegeven) kunnen deze platen 15 omhoog en omlaag worden bewogen, hetgeen het vullen van de kamer 1 met beladen pallets 3 vergemakkelijkt, en het vullen van de kamer 1 met ongelijk beladen pallets 3 toelaat. Om er voor te zorgen dat onafhankelijk 50 van de hoogte waarop de platen 15 zich bevinden, er geen horizontale stroming dwars op de langsrichting van de kamer 1 langs de bovenzijde van deze platen 15 mogelijk is, zijn hieraan verticale afdichtingen 17 bevestigd. Deze verticale afdichtingen 17 zijn bijvoorbeeld uit doek vervaardigd. Deze, zich in langsrichting van de kamer 1 uitstrekkende verticale afdichtingen 17 kunnen in principe op een willekeurige plaats aan de bovenzijde van de platen 15 zijn bevestigd. De verticale afdichtingen 17, die zich niet vlak onder een 55 horizontale tussenruimte 4 bevinden, zijn met hun bovenzijde aan het plafond van de kamer 1 of het frame 2 bevestigd, en de zich net onder de horizontale tussenruimtes 4 bevindende verticale afdichtingen 17 aan de onderste afdekplaat 13 van de horizontale tussenruimte 4.

Claims (6)

194635 4 Verder zijn in figuur 1 in de horizontale tussenruimte 4 aangebrachte goten 11 voor de opvang en afvoer van condenswater aangegeven. Aan de hand van figuur 2, waarin door middel van pijltjes de stroming van het gas is aangegeven, zal nu de werking van de inrichting worden beschreven.

1. Inrichting voor het rijpen van fruit, zoals bananen, omvattende: - een kamer met daarin een frame waarin ten minste twee rijen beladen pallets boven elkaar zijn te plaatsen, zodanig dat zich aan weerszijden van de rijen beladen pallets een vrije verticale ruimte bevindt; - koelmiddelen voor het koelen van gasmedium; en - circulatiemiddelen om het gasmedium vanaf de ene langszijde van het frame naar de andere 50 langszijde te transporteren, zodanig dat een drukverschil tussen de verticale ruimte aan de ene en de verticale ruimte aan de andere langszijde ontstaat, tengevolge waarvan het gasmedium in hoofdzaak in horizontale richting door de belading van de pallets vanaf de andere naar de ene langszijde terugstroomt; waarbij het frame tussen de beladingen van twee boven elkaar geplaatste rijen beladen pallets een in hoofdzaak horizontale tussenruimte verschaft, met het kenmerk, dat de horizontale tussenruimte (4) aan 55 de bovenzijde is begrensd door een bovenste afdichting (13) aan de onderzijde door een onderste afdichting (12), en dat de koel- en circulatiemiddelen (8) zich in langsrichting van het frame (2) uitstrekkend, ter hoogte van de horizontale tussenruimte (4) zijn aangebracht, zodanig dat de circulatiemiddelen 5 194635 . (8) gasmedium langs de koelmiddelen en door de horizontale tussenruimte (4) heen van de verticale ruimte aan de ene (5) naar die aan de andere (6) langszijde zal kunnen transporteren.

2. Inrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat een verticale afdichting (17) zich in langsrichting van het frame (2) uitstrekt en langs zijn bovenzijde is bevestigd aan de onderste afdichting (12) van de 5 horizontale tussenruimte (4).

3. Inrichting volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de inrichting een in hoofdzaak horizontaal aangebracht afdichtelement (15) omvat, welk afdichtelement (15) aan de onderzijde van de horizontale tussenruimte (4) omhoog en omlaag beweegbaar is bevestigd aan hefmiddelen (16), zoals kabels, en dat de verticale afdichting (17) bij zijn onderzijde aan het afdichtelement (15) bevestigbaar of bevestigd is.

4. Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat in het frame (2) ten minste vier beladen palletrijen (3) boven elkaar zijn te plaatsen, en dat in het frame (2) de genoemde horizontale tussenruimte (4) is verschaft tussen de tweede en derde palletrij.

5. Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de circulatiemiddelen (8) aan de afvoerzijde zijn gescheiden in een afvoer (22) voor naar bovengaand gasmedium en een tweede afvoer (23) 15 voor naar benedengaand gasmedium, waarbij de gasmediumstromingen door deze eerste (22) en tweede (23) afvoer onafhankelijk van elkaar regelbaar zijn.

5 De pallets zijn beladen met dozen fruit, waarbij in de met de zijwanden 7 van de kamer evenwijdige zijkanten van de dozen gaten 31 (in figuur 1 slechts gedeeltelijk weergegeven) zijn aangebracht. De koel- en circulatiemiddelen 8 zuigen het gas uit de verticale tussenruimte 5 aan, zowel van bovenaf via toevoeropeningen 20, als van beneden af via toevoeropeningen 21. Ze koelen het gas, en transporteren het in horizontale richting naar de zijwanden 7 van de kamer. Via afvoeropeningen 22 en 23, wordt het gas 10 dan aan weerszijden van de kamer in de ruimtes 6 langs de zijwanden 7 geblazen. Het gas verspreidt zich dan door de ruimtes 6, om vervolgens in horizontale richting door de gaten 31 in de dozen van de belading op de pallets naar de verticale tussenruimte 5 terug te stromen. De circulatiemiddelen bewerkstelligen deze stroming bij voorkeur door middel van ventilatoren, waarmee een drukverschil tussen de verticale tussenruimte 5 en de zijruimtes 6 teweeg wordt gebracht. Voor het gelijkmatig en doelmatig rijpen van het fruit is 15 het van belang dat de inrichting voldoende afdichtmiddelen omvat, die stroming tussen de ruimtes aan de langszijdes van een beladen palletrij anders dan via de horizontale tussenruimte en anders dan horizontaal door de belading van de pallets heen belemmeren. Doordat de circulatiemiddelen over de gehele lengte van de kamer in verticale richting gasmedium uit de tussenruimte aanzuigen en dwars hierop naar de zijruimtes transporteren, wordt de belading van de pallets zeer gelijkmatig doorstroomd.

20 Door het selectief afsluiten van toevoeropeningen (20 en 21) en/of afvoeropeningen (22 en 23) van de koel- en circulatiemiddelen 8 is het mogelijk om het fruit hierin gelijkmatig te rijpen als de kamer 1 slechts gedeeltelijk is gevuld. Als in een rij niet geheel is opgevuld met pallets, kan, zoals in figuur 3 is weërgege-' ven, stroming langs de kopsekant van deze rij worden verhinderd, door middel van bijvoorbeeld een schot 35, dat in langsrichting van de kamer verplaatsbaar is. Tevens zijn in figuur 3 afdichtingen 36 aangegeven, 25 waarbij een volledig gevulde rij met beladen pallets stroming langs het uiteinde van een rij belemmeren. In de weergegeven uitvoeringsvoorbeelden kunnen wijzigingen en variaties worden aangebracht, bijvoorbeeld: - het gebruikte gasmedium, dat bij voorkeur lucht is, kan ook een andere samenstelling hebben, - de rijen pallets kunnen in principe onbeperkt lang worden gemaakt, 30. de stapels kunnen in principe onbeperkt hoog worden gemaakt door voldoende horizontale tussenruimtes met koel- en circulatiemiddelen tussen beladingen van verschillende boven elkaar geplaatste rijen aan te brengen, - in principe kunnen onbeperkt veel stapels naast elkaar worden geplaatst, - de verticale afdichtingen 17 kunnen van een harmonica-achtige in-/uitvouwbare constructie zijn, 35. de verticale afdichtingen 17 en eventueel ook de platen 15 kunnen worden vervangen door kleppen, - de verticale afdichtingen 17 en platen 15 kunnen worden vervangen door opblaasbare luchtzakken, die tussen de beladingen en de onderste afdichtplaten 12 of het plafond van de kamer worden aangebracht, - de afdichtingen 36 zijn te vervangen door opblaasbare luchtzakken, en - het schot 35 is te vervangen door een opblaasbare luchtzak, die tussen de belading en de zijwand van 40 de kamer wordt geplaatst.

6. Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de gasmediumstromingen door de horizontale tussenruimte (4), in langsrichting van het frame (2) beschouwd, plaatsafhankelijk regelbaar zijn, zoals door plaatsafhankelijk in- en uitschakelen van de koel- en/of circulatiemiddelen (8). Hierbij 2 bladen tekening