NL1032996C1 - Ontdooi-indicator. - Google Patents

Description

Ontdooi-indicator

In een laboratorium, bijvoorbeeld van een ziekenhuis of een farmaceutisch bedrijf, is het meestal van groot belang te weten of testmonsters en reagentia, die worden ingevroren om 5 bederf of degradatie te voorkomen, niet tussentijds ontdooid en weer bevroren zijn voordat ze worden getest.

Zeker als het gaat om opslag gedurende vele jaren of bij transport van bevroren monsters is het risico groot dat de monsters tussentijds een of meer malen ontdooien. Met name de bewaking en registratie van de temperatuur tijdens transport van bevroren monsters of 10 reagentia blijkt dikwijls onbetrouwbaar te zijn.

Uiteraard zijn er reeds lang diverse methoden om de temperatuur van vriezers en monsters te bewaken of om achteraf vast te kunnen stellen of een monster tussentijds ontdooid is. De temperatuur van vriezers kan met behulp van, aan een computer(-netwerk) 15 gekoppelde, sensoren continu worden bewaakt. Deze systemen zijn dikwijls relatief duur.

Bovendien geven zij geen informatie over de temperatuurgeschiedenis van monsters tijdens transport.

Een andere continue meetmethode betreft het gebruik van dataloggers die met een zekere frequentie kunnen worden uitgelezen. De gegevens kunnen vervolgens worden 20 opgeslagen.

Een analist die op een zeker moment monsters voor onderzoek uit een vriezer haalt, moet dan eerst de temperatuurdata van de vriezer uitlezen en bekijken of de reeds opgeslagen data bekijken voordat hij/zij weet of de betreffende monsters geen onacceptabele temperatuurstijging hebben ondergaan. Gezien de benodigde bijkomende handelingen 25 bestaat het risico dat de controle niet of niet volledig plaatsvindt. Bovendien is het dikwijls de vraag of de gegevens lang genoeg en goed vindbaar worden opgeslagen.

Ook is het bij diverse instellingen niet ongebruikelijk de temperatuur van vriezers slechts één keer per week met behulp van een elektronische thermometer of infrarood 30 thermometer te controleren en vast te leggen. Het zal duidelijk zijn dat dergelijke metingen met één meetpunt per week geen zekerheid bieden.

1032996 2

Er zijn ook ontdooi-indicatoren in de vorm van etiketten die als gevolg van een chemisch proces een kleurverandering vertonen als ze een ontoelaatbare temperatuurstijging ondergaan. Het nadeel van deze methode is dat het etiket buiten op een monster zit en dus niet representatief hoeft te zijn voor de temperatuur van het monster zelf.

5 Geen van de bovengenoemde methoden biedt voldoende zekerheid.

Dankzij de onderhavige uitvinding kan 100% zekerheid worden verkregen met betrekking tot het al dan niet ontdooid zijn geweest van monsters. De uitvinding volgens de vinding betreft een eenvoudige doch doeltreffende indicator.

Fig. 1 toont een basisuitvoering van de indicator volgens de vinding, bestaande uit een 10 buis 1 die vervaardigd is van een transparant materiaal bijvoorbeeld glas of kunststof met een afsluitdop 2, een tweetal kogels 3 en een vloeibaar medium 4 waarmee de buis wordt gevuld. Het materiaal waarvan de kogels vervaardigd zijn, dient bij voorkeur een redelijk hoog soortelijk gewicht te hebben. Hierbij valt te denken aan diverse metalen, glas of bepaalde soorten keramiek.

15 Om de indicator te gebruiken als ontdooi-indicator wordt de indicator met het vloeibare medium en met één van de twee kogels op de bodem van de buis rechtop in een vriezer geplaatst zoals schematisch is aangegeven in fig. 2 (a). Nadat het medium bevroren is, wordt de tweede kogel op het bevroren medium 5 gelegd en wordt de afsluitdop op de buis gedaan zoals schematisch is weergegeven in fig. 2 (b). Er wordt uitgegaan van een 20 medium dat in bevroren toestand transparant is. De in fig. 2 (b) schematisch weergegeven situatie zal hierna de gebruikstoestand worden genoemd.

Voor het produceren van indicatoren kan in plaats van de eerder beschreven werkwijze ook worden uitgegaan van het produceren van “ijspluggen” in een speciale mal. Vervolgens kunnen de buisjes worden geladen met een kogel, de ijsplug en de andere 25 kogel.

Als deze indicatorbuis op enig moment gedurende langere tijd op een temperatuur komt waarbij het medium ontdooit dan zakt de kogel die in de gebruikstoestand op het medium lag naar beneden naar de plaats waar de andere kogel reeds lag. Indien de temperatuur van 30 de omgeving (de vriezer) waarin de buis zich bevindt vervolgens weer onder het vriespunt van het medium wordt gebracht dan bevriest het medium, maar in tegenstelling tot de 3 gebruikstoestand liggen beide kogels dan onder in de buis bij elkaar, zoals schematisch is weergegeven in fig. 3.

In fig. 3 is er vanuit gegaan dat het opnieuw bevriezen van het ontdooide medium in de indicatorbuis heeft plaatsgevonden terwijl de buis zich in de aangegeven verticale positie 5 bevond.

Het is uiteraard ook mogelijk dat de buis zich bij het opnieuw bevriezen van het medium wel in een verticale positie bevindt, maar met de dop aan de onderzijde. Ook in dat geval zullen de twee kogels weer bij elkaar liggen zoals schematisch is weergegeven in fig. 4. Indien een indicatorbuis zich in bijna horizontale toestand bevindt tijdens het weer 10 bevriezen van het tussentijds ontdooide medium dan is een kenmerk van het voor de indicator volgens de vinding gehanteerde principe dat de beide kogels in ieder geval bij elkaar/tegen elkaar aan zullen liggen, zoals voor een mogelijke situatie schematisch is weergegeven in fig. 5.

Bij de indicator volgens de vinding kan in één oogopslag worden vastgesteld of er sprake 15 is geweest van tussentijds ontdooien en weer bevriezen van het medium. De kogels die in de gebruikstoestand van elkaar gescheiden zijn door een kolom bevroren medium liggen na het ontdooien altijd bij/tegen elkaar.

Het octrooi GB 2343746 beschrijft een ontdooi-indicator die werkt met een houder met 20 een vloeibaar medium en één kogel. Bij die indicator is het na het ontdooien van het medium, afhankelijk van de positie van de houder, mogelijk dat bij het opnieuw bevriezen van het medium er geen duidelijk verschil te zien is met de oorspronkelijke gebruikstoestand. De indicator volgens het genoemde Britse octrooi biedt derhalve geen zekerheid over de vraag of de indicatorvloeistof tijdens gebruik niet ontdooid en 25 herbevroren is, terwijl een indicator volgens de onderhavige vinding dat wel biedt.

Omdat het in de gebruikstoestand brengen van een indicator volgens de vinding op de eerder beschreven wijze (waarbij het medium met één kogel op de bodem van de buis wordt bevroren waarna de andere kogel op het bevroren medium wordt gelegd) veel 30 handelingen vergt, voorziet de onderhavige uitvinding in een methode waarmee de indicatorbuizen na het invriezen direct gebruiksklaar zijn.

4

Om deze methode te kunnen toepassen wordt voor één van de twee kogels een materiaal gekozen dat door een magneet wordt aangetrokken. Hierbij kan worden gedacht aan ijzer of staal. Omdat ijzer en ongelegeerd staal in bepaalde media, zoals water, kunnen corroderen, kan worden gedacht aan ferritisch of martensitisch roestvaststaal.

5 In fig. 6 (a) en (b) is de werkwijze om de indicatorbuis in de gebruikstoestand te brengen schematisch weergegeven. De buis met de 2 kogels en het medium wordt met de dop naar beneden gehouden en een magneet 6 wordt tegen de dop, die bij voorkeur uit kunststof bestaat, gedrukt. Dit leidt ertoe dat de magnetiseerbare kogel door de magneet tegen de dop wordt getrokken. Vervolgens wordt de buis omgedraaid en blijft de ene kogel boven 10 in de buis hangen en de andere, niet magnetiseerbare kogel zakt naar de bodem van de buis. Het geheel wordt in deze toestand in een vriezer geplaatst en na het bevriezen van het medium wordt de magneet verwijderd en is de buis gereed voor het gebruik als ontdooi-indicator.

In de getoonde figuren zijn de buizen niet geheel afgevuld met medium. Bij het gebruiken 15 van de hier beschreven methode met een magneet, hoeft, bij het in de gebruikstoestand brengen van de indicator, de tweede kogel niet meer op het bevroren medium te worden gelegd en kan de buis dus volledig worden gevuld. Vanzelfsprekend moet daarbij wel rekening worden gehouden met volumeveranderingen van het medium bij het invriezen.

20 Door gebruik te maken van een rek waarin meerdere indicatorbuizen kunnen worden geplaatst en dat is voorzien van een deksel waarin boven de positie van elke buis een magneet is aangebracht, kunnen series buizen tegelijk in de gebruikstoestand worden gebracht.

25 Het is theoretisch denkbaar dat een indicatorbuis tijdens en/of na het ontdooien in een exact horizontale positie ligt en dat de twee kogels bijna in de positie blijven liggen of terechtkomen waarin ze lagen toen de buis in de gebruikstoestand werd gebracht. Als het medium vervolgens weer bevriest kan het in een dergelijk geval moeilijk zijn om snel vast te stellen of er sprake is geweest van tussentijds ontdooien. Om dit mogelijke probleem te 30 voorkomen, kan het nuttig zijn om in de bodem van de indicatorbuis een holte, hierna een cup te noemen, te creëren waarin de kogel zich bij het in de gebruikstoestand brengen 5 bevindt. Tevens kan het deksel worden voorzien van een ruimte voor de andere kogel. Die ruimte moet uiteraard wel zo groot zijn dat de kogel zich er niet in vast kan zetten.

Het is met deze aanpassingen onmogelijk dat de kogels na het ontdooien van het medium weer spontaan in de positie van de gebruikstoestand terecht kunnen komen. Met deze 5 voorzieningen is het dus altijd in één oogopslag duidelijk of het medium tussentijds ontdooid is. Fig. 7 is een schematische weergave van deze aanpassingen.

In plaats van de cup in de bodem van de indicatorbuis, is het ook een oplossing de bodem van de buis puntvormig te maken zoals schematisch is weergegeven in fig. 8. Daarbij is het belangrijk dat de radius van de punt in ieder geval groter is dan de radius van de te 10 gebruiken kogel om te voorkomen dat de kogel zich vast kan zetten in de punt.

In plaats van het gebruik van een aparte indicatorbuis is het, afhankelijk van de aard van het monster en de eigenschappen van het te kiezen materiaal van de kogels, ook denkbaar dat de kogels direct in het monster worden gebracht en dat het monster zelf tevens 15 indicator is.

In de meeste gevallen verdient het echter de voorkeur om een aparte indicatorbuis in een monsterrek te plaatsen dat meeloopt met een serie monsters.

Het omslagpunt van de indicator kan door de keuze van het medium nauwkeurig worden ingesteld op een van tevoren bepaalde temperatuur. Bijvoorbeeld met pekel of een 20 alcoholoplossing. Glycol als medium heeft een omslagpunt van -13 °C; dit kan, afhankelijk van de eisen die aan de toelaatbare maximumtemperatuur die een monster tijdens opslag mag bereiken, worden gesteld, uitermate geschikt zijn voor bijvoorbeeld de bewaking van een vriezer met een ingestelde temperatuur van -20 °C. Ook -50 °C (1-hexanol) en -80 °C (propanal of ethyl propanoaat) als omslagpunt zijn mogelijk door het 25 medium aan te passen.

30 1032996

Claims (5)

1. Een uit een met een indicatorvloeistof gevulde houder bestaande ontdooi-indicator waarmee na bevriezing van de vloeistof op eenvoudige wijze kan worden 5 vastgesteld of de vloeistof op enig moment na de oorspronkelijke bevriezing ontdooid en weer bevroren is met het kenmerk dat de vaststelling plaatsvindt op basis van de positie van twee of meer losse objecten die zich in de bevroren indicatorvloeistof bevinden.

2. Een ontdooi-indicator volgens conclusie 1 met het kenmerk dat de houder 10 bestaat uit een transparant materiaal.

3. Een ontdooi-indicator volgens een of meer van de voorgaande conclusies met het kenmerk dat de genoemde objecten kogelvormig zijn.

4. Een ontdooi-indicator volgens één of meer van de voorgaande conclusies met het kenmerk dat minstens één van de objecten vervaardigd is van een materiaal dat 15 door een magneet wordt aangetrokken.

5. Een ontdooi-indicator volgens één of meer van de voorgaande conclusies met het kenmerk dat het omslagpunt kan worden ingesteld door middel van de keuze van de indicatorvloeistof. 20 25 1032996