NL1025044C2 - Bicyclische derivaten voor de behandeling van abnormale celgroei. - Google Patents

Description

*> 1

Bicyclische derivaten voor de behandeling van abnormale celgroei

Achtergrond van de uitvinding 5

Deze uitvinding betreft nieuwe bicyclische derivaten die nuttig zijn bij de behandeling van abnormale celgroei, zoals kanker, bij zoogdieren. Deze uitvinding betreft ook een werkwijze voor het toepassen van dergelijke verbindin-10 gen bij de behandeling van abnormale celgroei bij zoogdieren, in het bijzonder mensen, en farmaceutische samenstellingen die dergelijke verbindingen bevatten.

Het is bekend dat een cel kankerachtig kan worden dankzij de transformatie van een gedeelte van het DNA er-15 van in een oncogeen (d.w. z. een gen dat, na activering, leidt tot de vorming van kwaadaardige tumorcellen). Vele oncogenen coderen voor proteïnen die afwijkende tyrosine-kinasen zijn in staat tot het veroorzaken van celtransfor-matie. Alternatief kan de overexpressie van een normaal 20 proto-oncogeen tyrosinekihase ook resulteren in prolifera-tieve aandoeningen, soms resulteren in een kwaadaardig fenotype.

Receptortyrosinekinases zijn enzymen die het celmem-braan overspannen en een extracellulair bindingsdomein be-25 zitten voor groeifactoren zoals epidermale groeifactor, een transmembraandomein, en een intracellulair gedeelte dat fungeert als een kinase om specifieke tyrosineresten in proteïnen te forforyleren en derhalve celproliferatie te beïnvloeden. Voorbeelden van receptortyrosinekinasen 30 omvatten c-erbB-2 (HER2), c-met, tie-2, PDGFr, FGFr en VEGFR. Het is bekend dat dergelijke kinasen dikwijls afwijkend tot expressie worden gebracht in gebruikelijke menselijke kankers zoals borstkanker, maag- en darmkanker zoals colon-, rectale of maagkanker, leukemie, en eilei-35 der-, bronchiale of pancreatische kanker. Het is algemeen bekend dat ErbB2 (proteïnetyrosinekinase erb B2 voorloper (ook bekend als c-erbB-2 proteïnevoorloper of kinase- 1025044-.

gerelateerd transformerend proteïne erbB2) een proto- H

oncogeen is dat codeert voor een membraan-gebonden recep-

tortyrosinekinase van de epitheelgroeifactorreceptor (EG- H

FR) familie. Dit wordt overmatig tot expressie gebracht in H

5 diverse typen kanker zoals borst-, eileider-, maag-, pan- H

creas- en colorectale kankers. ErbB2 heeft een mogelijk H

rol in tumorcelproliferatie, tumorinvasie en tumormetasta- I

se en geneesmiddelresistentie. I

Dienovereenkomstig is ingezien dat remmers van recep- H

10 tortyrosinekinases nuttig zijn als selectieve remmers van H

de groei van zoogdierkankercellen. Bijvoorbeeld versterkt H

erbstatine, een tyrosinekinaseremmer, selectief de groei H

bij athymische naakte muizen van een getransplanteerd men-

selijk borstcarcinoom dat epidermale groeifactorreceptor- H

15 tyrosinekinase (EGFR) tot expressie brengt maar zonder ef- H

fect is op de groei van een ander carcinoom dat de EGF- H

receptor niet tot expressie brengt. Derhalve zijn de ver- H

bindingen volgens de onderhavige uitvinding, welke selec- H

tieve remmers zijn van bepaalde receptortyrosinekinases, H

20 nuttig bij de behandeling van abnormale celgroei, in het H

bijzonder kanker, bij zoogdieren. Behalve receptortyrosi- H

nekinases kunnen de verbindingen volgens de onderhavige H

uitvinding ook remmende activiteit vertonen tegen een ver- H

scheidenheid van andere niet-receptortyrosinekinases H

25 (b.v.r lek, src, abl) of serine/threoninekinases (b.v.: H

cycline-afhankelijke kinases). H

Diverse andere verbindingen, zoals styreenderivaten,

zijn ook getoond tyrosinekinase remmende eigenschappen te H

hebben. Recenter betreffen vijf Europese octrooipublica- H

30 ties, namelijk EP 0.566.226.Al (gepubliceerd op 20 oktober H

1993), EP 0.602.851.Al (gepubliceerd op 22 juni 1994), EP I

0.635.507.Al (gepubliceerd op 25 januari 1995), EP I

0.635.498.Al (gepubliceerd op 25 januari 1995) en EP H

0.520.722.Al (gepubliceerd op 30 december 1992), bepaalde H

35 bicyclische derivaten, in het bijzonder chinazolinederiva- H

ten, als bezittende antikankereigenschappen die resulteren H

uit hun tyrosinekinase remmende eigenschappen. Ook betreft

1025044- I

, 3 Λ ' .* wereldoctrooiaanvrage WO 92/20642 (gepubliceerd op 26 november 1992) bepaalde bis-mono- en -bicyclische aryl- en heteroarylverbindingen als tyrosinekinaseremmers .die nuttig zijn bij het remmen van abnormale celproliferatie. We-5 reldoctrooiaanvragen WO 96/16960. (gepubliceerd op 6 juni 1996), WO 96/09294 (gepubliceerd op .6 maart 1996), WO 97/30034 (gepubliceerd op 21 augustus 1.997), WO 98/02434 (gepubliceerd op 22. januari 1998), WO 98/02437 (gepubliceerd op 22 januari 1998), en WO 98/0243é (gepubliceerd op 10 22 januari 1998), betreffen ook gesubstitueerde bicycli sche heteroaromatische derivaten als tyrosinekinaseremmers die nuttig zijn voor hetzelfde doel. Andere octrooiaanvragen die antikankerverbindingen betreffen zijn wereldoctrooiaanvrage WO 00/44728 (gepubliceerd óp 3 augustus 15 2000), EP 1029853A1 (gepubliceerd op 23 augustus 2000) en.

WO 01/98277 (gepubliceerd op 12 december 2001) welke alle hierin door verwijzing in hun geheel worden opgenomen.

Samenvatting van de uitvinding 20.

Deze uitvinding, betreft een verbinding, met de formule ' ' .NL .

5 R1N ^ R2 30 R‘—CH=CH ï ULu

N

. . 1 35 . ' 1025044*-

of een farmaceutisch aanvaardbaar zout, solvaat of prodrug I

daarvan, waarbij: I

R1 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H en Ci- I

C6alkyl;

5 R2 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H, Ci- I

Cioalkyl, Ci-Cöalkoxy en Ci-Cöhydroxyalkylgroep;

R3 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H, Ci- I

Cöalkyl, Ci-C6hydroxyalkyl, en C(0)0R4, waarbij R4 wordt ge- I

kozen uit de groep bestaande uit H en Ci-C6alkyl;

10 R5 wordt gekozen uit de groep bestaande uit -C(0)0H en I

- (CR6R7)m-NR1R8 waarbij m een geheel getal van 0 tot 3 is; I

elke R6 en R7 onafhankelijk wordt gekozen uit de groep be- I

staande uit H en Ci-C6alkyl, en waarbij R8 wordt gekozen I

uit de groep bestaande uit Ci-C6alkyl en -C (O) - (CR6CR7)m- I

15 0(Ci-C6alkyl); en waarbij de verbinding met formule 1 ver- der eventueel is gesubstitueerd door een hydroxy- of een

O-glucuronzuursubstituent. I

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor het be- I

reiden van de verbinding met formule 1 door microbiële bi-

20 otransformatie welke omvat het in contact brengen van een I

kweek van micro-organisme in een nutriëntmedium geschikt

voor genoemd micro-organisme met E-2-methoxy-N-(3-{4-[3- I

methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazo- I

lin-6-yl}-allyl)-aceetamide of een zout daarvan en het

25 isoleren van de verbinding. I

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor het be-

reiden van de verbinding met formule 1, omvattende de stap I

van het bereiden van de verbinding in vivo. I

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor het be-

30 reiden van de verbinding met formule 1, omvattende de stap I

van het synthetisch bereiden van de verbinding. I

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor het be-

reiden van E-N-(3—{4—[3-hydroxymethyl-4-(6-methyl-pyridin- I

3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-2-methoxy- I

35 aceetamide, welke omvat het in contact brengen van een

kweek van het micro-organisme Streptomyces albulus in een I

nutriëntmedium geschikt voor genoemd micro-organisme met I

1025044“ I

i » 5 het methaansulfonaatzout van E-2-methoxy-N-(3-{4-[3-methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazo-lin-6-yl}-allyl)-aceetamide ^en het isoleren van het E-N-(3-{4-[3-hydroxymethyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenyl-5 amino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-2-methoxy-aceetamide.

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor het bereiden van E-N-(3-{4-[4-(6-hydroxymethyl-pyridin-3-yloxy)- 3-methyl-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-2-methoxy-aceetamide welke omvat het in contact brengen van een 10 kweek van het micro-organisme Streptomyces rimosus in een nutriëntmedium geschikt voor genoemd micro-organisme met het methaansulfonaatzout van E-2-methöxy-N-(3-{4-[3-methyl-4- (6-methyl-pyridin-3-ryloxy) -fenylamino] -chinazo-lin-6-yl}-allyl)-aceetamide en het isoleren van het E-N-15 (3—{4—[4-(6-hydroxymethyl-pyridin-3-yloxy)-3-methyl-fenyl- amino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-2-methoxy-aceetamide.

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor de behandeling van abnormale celgroei (zoals kanker) bij een zoogdier omvattende het toedienen aan genoemd zoogdier van 20 een hoeveelheid van een verbinding met formule 1 die effectief is bij het behandelen van abnormale celgroei.

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor de behandeling van abnormale celgroei bij een zoogdier welke omvat het toedienen aan genoemd zoogdier van een hoeveel-25 heid van een verbinding met formule 1^ die effectief is bij het behandelen van abnormale celgroei in combinatie met een antitumormiddel gekozen uit de groep bestaande uit mi-totische remmers, alkylerende middelen, antimetabolieten, intercalerende antibiotica, groeifactorremmers, straling, 30 celcyclusremmers, enzymen, topo-isomeraseremmers, biologische reactiemodificatoren, antilichamen, cytotoxische middelen, antihormonen en antiandrogenen.

De onderhavige uitvinding betreft verder een farmaceutische samenstelling voor de behandeling van abnormale 35 celgroei bij een zoogdier omvattende een hoeveelheid van een verbinding met formule 1^ die effectief is bij het be- 1025044- ι Η

I 6 I

I handelen van abnormale celgroei, en een farmaceutisch aan- I

I vaardbare drager. I

I De onderhavige uitvinding betreft verder een werkwij- I

I ze voor het bepalen of een patiënt E-2-methoxy-N-(3-{4-[3- I

I 5 methly-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazo- I

I lin-6-yl}-allyl)-aceetamide is toegediend, waarbij de I

I werkwijze de stap omvat van het bepalen of een plasma, I

I urine, gal of fecaal monster verkregen van de patiënt de I

I aanwezigheid van de hiervóór genoemde verbinding met for- I

I 10 mule 1 toont. I

I De onderhavige uitvinding betreft ook een uitrusting I

I voor de behandeling van abnormale celgroei omvattende a) I

I een farmaceutisch preparaat omvattende een verbinding met I

I formule .1 en een. farmaceutisch aanvaardbare drager, drager I

I 15 of verdunningsmiddel; en b) instructies die een werkwijze I

I beschrijven voor het .toepassen van de farmaceutische sa- I

I menstelling voor het behandelen van de abnormale celgroei. I

I Gedetailleerde beschrijving van de uitvinding I

I 20 I

I Deze uitvinding betreft een verbinding met de formule I

I i I

I I

I I

I 30 R-ch=ch Rjf ** I

I I

I uU

I i I 1

I 1025044- I

35 . I

7 of een farmaceutisch aanvaardbaar zout, solvaat of prodrug daarvan, waarbij: R1 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H en Ci-C6alkyl; 5 R2 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H, Ci-

Cioalkyl, Ci-Cealkoxy en Ci-Cghydroxyalkylgroep; R3 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H, Ci-Cealkyl, Ci-Cehydroxyalkyl, en C(0)0R4, waarbij R4 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H en Ci-Cealkyl; 10 R5 wordt gekozen uit de groep bestaande uit -C(0)0H en - (CR6R7)m-NR1R8 waarbij m een geheel getal van 0 tot 3 is; elke R6 en R7 onafhankelijk wordt gekozen uit de groep bestaande uit H en Ci-Cealkyl, en waarbij R8 wordt gekozen uit de groep bestaande uit Ci-C6alkyl en -C (O) - (CR6CR7)m-15 0(Ci-C6alkyl); en waarbij de verbinding met formule 1 ver der eventueel is gesubstitueerd door een hydroxy- of een O-glucuronzuursubstituent.

In één uitvoeringsvorm is de verbinding met formule _1 in hoofdzaak zuiver. De in hoofdzaak zuivere vormen van de 20 verbinding met formule 1 kunnen bijvoorbeeld worden verkregen door chemische synthese, in vivo, of biotransforma-tie, zoals in detail hieronder uiteengezet.

In één specifieke uitvoeringsvorm van de verbinding met formule 1 is R1 H, is R2 hydroxymethy 1, is R3 methyl, 25 en is R5 -CH2NHC (O) CH2OCH3.

In een andere specifieke uitvoeringsvorm is R1 H, is R2 methyl, is R3 hydroxymethyl, en is R5 -CH2NHC(O)CH2OCH3.

In een andere specifieke uitvoeringsvorm is R1 H, is R2 methyl, is R3 methyl, en is R5 -C(0)0H.

30 In een andere specifieke uitvoeringsvorm is R1 H, is R2 methyl, is R3 -COOH, en is R5 -CH2NHC(O)CH20CH3.

In een andere specifieke uitvoeringsvorm, waarbij de verbinding met formule 1^ verder een hydroxysubstituent omvat, is R1 H, is R2 methyl, is R3 methyl, en is R5 35 -CH2NHC (O)CH2OCH3. In één uitvoeringsvorm is het hydroxy-deel een substituent in het gedeelte tussen haakjes van het molecuul zoals hieronder getoond: 1025044-

8 I

ho“" I

H LXJ I

10 In eén andere specifieke uitvoeringsvorm, waarbij de I

verbinding met formule 1 verder een hydroxysubstituent om- I

vat, is R1 H, is R2 methyl, is R3 hydroxymethyl, en is R5 - I

CH2NHC(0)CH20CH3. In één uitvoeringsvorm is het hydroxydeel I

een substituent binnen het gedeelte tussen haakjes van het I

15 molecuul zoals hieronder getoond: I

H°f : j3$Cl I

o ch2oh I

20' . I

H [lv J I

.25 In een andere specifieke uitvoeringsvorm is R1 H, is I

R2 hydroxymethyl, is R3 methyl, en is R5 -CH2NHC (O) CH2OH. I

In een andere specifieke uitvoeringsvorm omvat de I

verbinding met formule 1 verder een -O-glucuronzuursubsti- I

tuent. In één uitvoeringsvorm is de -O-glucuronzuursubsti- I

30 . tuent op de chinazolinering; in één uitvoeringsvorm op het I

"fenyl"deel van de fenylaminogroep; in één uitvoeringsvorm I

op de pyridinering; en in één uitvoeringsvorm op de acy- I

clische keten bevestigd aan de fenylgroep van de china- I

zolinering. . I

35 Specifieke voorkeursverbindingen volgens de onderha- I

vige uitvinding omvatten die gekozen uit de groep bestaan- I

de uit: I

1025044- I

* 9 N-(3—{4—[3-hydroxymethyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl]-allyl)-2-methoxy-aceetamide; N-(3-{4-[4-(6-hydroxymethyl-pyridin-3-yloxy)-3-5 methyl-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-2-methoxy-aceetamide; 3-{4-[3-methly-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-acrylzuur; 5-(4-{6-[3-(2-methoxy-acetylamino-propenyl]-10 chinazolin-4-ylamino}-2-methyl-fenoxy)-pyridine-2-carbonzuur; 3-hydroxy-N-(3-{4-[3-hydroxymethyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl]-allyl)-aceetamide; 15 en de farmaceutisch aanvaardbare zouten, prodrugs, hydraten en solvaten van de voorgaande verbindingen.

De verbinding met formule 1 kan voorkomen in zowel cis (Z) of trans (E) geometrische isomere vormen. In één voorkeursuitvoeringsvorm van de onderhavige uitvinding 20 zijn de verbindingen met formule 1 E geometrische isome-ren.

De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding kunnen worden toegepast als analytische standaarden voor in vitro of in vivo metabolismeonderzoeken of als tussen-25 producten voor de chemische synthese of biosynthese van nieuwe chemische eenheden. De metabolieten kunnen worden geïsoleerd als vaste stoffen of in oplossing. De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding kunnen ook worden toegepast om patiënten te identificeren die E-2-methoxy-N-30 (3-{4-[3-methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]- chinazolin-6-yl}-allyl)-aceetamide of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of prodrug daarvan, of zout van een pro-drug zijn toegediend. Om een patiënt te identificeren die E-2-methoxy-N-(3—{4—[3-methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yl-35 oxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl)-allyl)-aceetamide of een farmaceutisch aanvaardbaar zout of prodrug daarvan of zout van een prodrug is toegediend, wordt een serum-, urine-, 1025044-

I I

I ιο I

I fecaal of galmonster genomen van de patiënt en wordt het I

I monster geanalyseerd op de aanwezigheid van een of meer I

I verbindingen volgens de onderhavige uitvinding. I

I Eén werkwijze voor het analyseren voor de verbindin- I

I 5 gen volgens de onderhavige uitvinding is door het toepas- I

I sen van chromatografie en massaspectroscopie. Andere ana- I

I lysemethoden zijn de vakman algemeen bekend. De aanwezig- I

I heid van een of meer verbindingen volgens de onderhavige I

I uitvinding in een serum-, urine-, fecaal of galmonster I

I 10 geeft aan dat de patiënt E-2-methoxy-N-(3-{4-[3-methyl-4- I

I (6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl}- I

I allyl)-aceetamide of een farmaceutisch aanvaardbaar zout I

I of prodrug daarvan, of zout van een prodrug is toegediend. I

I Bij de behandelingsmethoden volgens de onderhavige I

I 15 uitvinding kan een verbinding volgens de onderhavige uit- I

I vinding direct aan een patiënt worden toegediend, zoals in I

I een tablet, of de verbinding kan worden toegediend door te I

I worden geproduceerd in het lichaam van de patiënt door me- I

I tabolisme. Bovendien kan de toedieningsroute en dosering I

I 20 van de verbinding die aanleiding geeft tot een verbinding I

I volgens de onderhavige uitvinding door metabolisme worden I

I gevarieerd, zoals gewenst, om gewenste in vivo concentra- I

I tie en snelheid van productie van een verbinding volgens I

I de onderhavige uitvinding te verkrijgen. I

I 25 Deze uitvinding betreft ook een werkwijze voor het I

I bereiden van de verbinding met formule 1 door microbiële I

I biotransformatie welke omvat het in contact brengen van I

I een kweek van een micro-organisme in een nutriëntmedium I

I geschikt voor genoemd micro-organisme met E-2-methoxy-N- I

I 30 (3-{4-[3-methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]- I

I chinazolin-6-yl}-allyl)-aceetamide of een zout daarvan en I

I het isoleren van de verbinding. I

I In één uitvoeringsvorm is het micro-organisme een ac- I

I tinomyceet, en één uitvoeringsvorm een schimmel. I

I 35 Deze uitvinding betreft ook een werkwijze voor het I

I bereiden van E-N-(3—{4-[3-hydroxymethyl-4-(6-methyl-pyri- I

I din-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl)-allyl)-2-meth- I

11025044- I

» » 11 oxy-aceetamide welke omvat: het in contact brengen van een kweek van het micro-organisme Streptomyces albulus in een nutriëntmedium geschikt voor genoemd micro-organisme met het methaansulfonaatzout van E-2-methoxy-N-(3-{4-[3-5 methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazo-lin-6-yl}-allyl)-aceetamide en het isoleren van het E-N-(3-{4-[3-hydroxymethyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino] -chinazolin-6-yl}-allyl)-2-methoxy-aceetamide.

In één voorkeursuitvoeringsvorm is het nutriëntmedium 10 geschikt voor Streptomyces albulus IOWA-medium.

Deze uitvinding betreft ook een werkwijze voor het bereiden van E-N-(3-{4-[4-(6-hydroxymethyl-pyridin-3-yl-oxy)-3-methyl-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-2-methoxy-aceetamide welke omvat het in contact brengen van een 15 kweek van het micro-organisme Streptomyces rimosus in een nutriëntmedium geschikt voor genoemd micro-organisme met het methaansulfonaatzout van E-2-methoxy-N-< 3—{4—[3- methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazo-lin-6-yl}-allyl)-aceetamide en het isoleren van het E-N-20 (3—{4—[4-(6-hydroxymethyl-pyridin-3-yloxy)-3-methyl-fenyl- amino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-2-methoxy-aceetamide.

In één voorkeursuitvoeringsvorm is het nutriëntmedium geschikt voor Streptomyces rimosus IOWA-medium.

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor het be-25 reiden van de verbinding met formule 1, omvattende de stap van het bereiden van de verbinding in vivo (d.w.z. de verbinding wordt in het lichaam geproduceerd).

De uitvinding betreft ook een werkwijze voor het bereiden van de verbinding met formule 1, omvattende de stap 30 van het synthetisch bereiden van de verbinding.

Deze uitvinding betreft ook een werkwijze voor de behandeling van abnormale celgroei bij een zoogdier, waaronder een mens, omvattende het toedienen aan genoemd zoogdier van een hoeveelheid van een verbinding met de formule 35 1, zoals hierboven gedefinieerd, of een farmaceutisch aan vaardbaar zout, solvaat, hydraat of prodrug daarvan, die effectief is bij het behandelen van abnormale celgroei. In 1025044-

Η I

I 12 I

I één uitvoeringsvorm van deze werkwijze is de abnormale I

I celgroei kanker, waaronder, maar niet beperkt tot, long- I

I kanker, botkanker, pancreaskanker, huidkanker, kanker van I

I het hoofd of de nek, cutaan of intraoculair melanoom, ute- I

I 5 ruskanker, eileiderkanker, rectale kanker, kanker van het I

I anale gebied, maagkanker, colonkanker, borstkanker, carci- I

I noom van de eileiders, carcinoom van het endometrium, car- I

I cinoom van de cervix, carcinoom van de vagina, carcinoom I

I van de vulva, ziekte van Hodgkin, kanker van de esofagus, I

I 10 kanker van de dunne darm, kanker van het endocriene sys- I

I teem, kanker van de schildklier, kanker van de bijschild- I

I klier, kanker van de adrenale klier, sarcoom van zacht I

I weefsel, kanker van de uretra, kanker van de penis, pros- I

I taatkanker, chronische of acute leukemie, lymfocytische I

I 15 lymf omen, kanker van de blaas, kanker van de nier of ure- I

I ter, niercelcarcinoom, carcinoom van de nierpelvis, neo- I

I piasmen van het centrale zenuwstelsel (CNS), primair CNS I

I lymfoom, ruggenmergastumoren, hersenstamglioom, hypofyse- I

I adenoom, of een combinatie van een of meer van de voor- I

I 20 gaande kankers. In een andere uitvoeringsvorm van genoemde I

I werkwijze is genoemde abnormale celgroei een goedaardige I

I proliferatieve ziekte, waaronder, maar niet beperkt tot, I

I psoriasis, goedaardige prostaathypertrofie of restinose. I

I Deze uitvinding betreft ook een werkwijze voor de be- I

I 25 handeling van abnormale celgroei bij een zoogdier welke I

I omvat het toedienen aan genoemd zoogdier van een hoeveel- I

I heid van een verbinding met formule 1, of een farmaceu- I

I tisch aanvaardbaar zout, solvaat of prodrug daarvan, die I

I effectief is bij het behandelen van abnormale celgroei in I

I 30 combinatie met een antitumormiddel gekozen uit de groep I

I bestaande uit mitotische remmers, alkyleringsmiddelen, an- I

I timetabolieten, intercalerende antibiotica, groeifactor- I

I remmers, celcyclusremmers, enzymen, topo-isomeraseremmers, I

I biologische reactiemodificatoren, antilichamen, cytotoxi- I

I 35 ca, antihormonen en antiandrogenen. I

I Deze uitvinding betreft ook een farmaceutisch prepa- I

I raat voor de behandeling van abnormale celgroei bij een I

I 1025044·* I

« f 13 zoogdier, waaronder een mens, omvattende een hoeveelheid van een verbinding met de formule 1, zoals hierboven gedefinieerd, of een farmaceutisch aanvaardbaar zout, solvaat of prodrug daarvan, die effectief is bij het behandelen 5 van abnormale celgroei, en een farmaceutisch aanvaardbare drager. In één uitvoeringsvorm van genoemde samenstelling is genoemde abnormale celgroei kanker, waaronder, maar niet beperkt tot, longkanker, botkanker, pancreaskanker, huidkanker, kanker van het hoofd of de nek, cutaan of in-10 traoculair melanoom, uteruskanker, eileiderkanker, rectale kanker, kanker van het anale gebied, maagkanker, colonkan-ker, borstkanker, carcinoom van de eileiders, carcinoom van het endometrium, carcinoom van de cervix, carcinoom van de vagina, carcinoom van de vulva, ziekte van Hodgkin, 15 kanker van de esofagus, kanker van de dunne darm, kanker van het endocriene systeem, kanker van de schildklier, kanker van de bij schildklier, kanker van de adrenale klier, sarcoom van zacht weefsel, kanker van de uretra, kanker van de penis, prostaatkanker, chronische of acute 20 leukemie, lymfocytische lymfomen, kanker van de blaas, kanker van de nier of ureter, niercelcarcinoom, carcinoom van de nierpelvis,. neoplasmen van het centrale zenuwstelsel (CNS), primair CNS lymfoom, ruggenmergastumoren, hersens tamglioom, hypofyseadenoom, of een combinatie van een 25 of meer van de voorgaande kankers. In een andere uitvoeringsvorm van genoemde werkwijze is genoemde abnormale celgroei een goedaardige proliferatieve ziekte, waaronder, maar niet beperkt tot, psoriasis, goedaardige prostaathy-pertrofie of restinose.

30 De uitvinding betreft ook een farmaceutisch preparaat voor de behandeling van abnormale celgroei bij een zoogdier, waaronder een mens, welke omvat een hoeveelheid van een verbinding met formule 1, zoals hierboven gedefinieerd, of een farmaceutisch aanvaardbaar zout, solvaat of 35 prodrug daarvan, die effectief is bij het behandelen van abnormale celgroei in combinatie met een farmaceutisch aanvaardbare drager en een antitumormiddel gekozen uit de 1 025 044-

14 I

groep bestaande uit mitotische remmers, alkyleringsmidde- I

len, antimetabolieten, intercalerende antibiotica, groei- I

factorremmers, celcyclusremmers, enzymen, topo-isomerase- I

remmers, biologische reactiemodificatoren, antihormonen en I

5 antiandrogenen. I

Deze uitvinding betreft ook een werkwijze voor de be- I

handeling van een aandoening verbonden met angiogenese bij I

een zoogdier, waaronder een mens, omvattende het toedienen I

aan genoemd zoogdier van een hoeveelheid van een verbin- I

10 ding met de formule 1, zoals hierboven gedefinieerd, of I

een farmaceutisch aanvaardbaar zout, solvaat of prodrug I

daarvan, die effectief is bij het behandelen van genoemde I

aandoening. Dergelijke aandoeningen omvatten kankerachtige I

tumoren zoals melanoom; oogaandoeningen zoals leeftijd- I

15 gerelateerde vlekkerige degeneratie, verondersteld ooghis- I

toplasmosesyndroom, en retinale neovascularisatie uit I

proliferatieve diabetische retinopathie; reumatoïde artri- I

tis; botverliesaandoeningen zoals osteoporose, ziekte van I

Paget, humorale hypercalcemie of kwaadaardigheid, hyper- I

20 calcemie uit tumoren metastatisch voor bot, en osteoporose I

geïnduceerd door glucocorticoïdebehandeling; coronaire I

restenose; en bepaalde microbiële infecties waaronder die I

verbonden met microbiële pathogenen gekozen uit adenovi- I

rus, hantavirussen, Borrelia burgdorferi, Yersinia spp., I

25 Bordetella pertussis en groep A Streptococcus. I

Deze uitvinding betreft ook een werkwijze voor (en I

een farmaceutisch preparaat voor) het behandelen van ab- I

normale celgroei bij een zoogdier welke omvat een hoeveel- I

heid van een verbinding met formule 1, of een farmaceu- I

30 tisch aanvaardbare zout, solvaat of prodrug daarvan, en I

een hoeveelheid van een of meer substanties gekozen uit I

anti-angiogenesemiddelen, signaaltransductieremmers, en I

antiproliferatieve middelen, welke hoeveelheden samen ef- I

fectief zijn bij het behandelen van genoemde abnormale I

35 celgroei. I

Anti-angiogenesemiddelen, zoals MMP-2 (matrix-metal- I

loproteïnase 2) remmers, MMP-9 (matrix-metalloproteïnase I

1025044- I

15 9) remmers, en COX-II (cyclooxygenase II) remmers, kunnen worden toegepast samen met een verbinding met formule 1^ bij de hierin beschreven werkwijzen en farmaceutische samenstellingen. Voorbeelden van nuttige COX-II remmers om-5 vatten CELEBREX*" (alecoxib), valdecoxib en rofecoxib. Voorbeelden van nuttige matrix-metalloproteïnaseremmers worden beschreven in WO 96/33172 (gepubliceerd op 24 oktober 1996), WO 96/27583 (gepubliceerd op 7 maart 1996), Europese octrooiaanvrage nr. 97304971.1 (ingediend op 8 juli 10 1997), Europese octrooiaanvrage nr. 99308617.2 (ingediend op 29 oktober 1999), WO 98/07697 (gepubliceerd op 26 februari 1998), WO 98/03516 (gepubliceerd op 29 januari 1998) , WO 98/34918 (gepubliceerd op 13 augustus 1998), WO 98/34915 (gepubliceerd op 13 augustus 1998), WO 98/33768 15 (gepubliceerd op 6 augustus 1998), WO 98/30566 (gepubliceerd op 16 juli 1998), Europese octrooipublicatie 606.046 (gepubliceerd op 13 juli 1994), Europese octrooipublicatie 931.788 (gepubliceerd op 28 juli 1999), WO 90/05719 (gepubliceerd op 31 mei 1990), WO 99/52910 (gepubliceerd op 21 20 oktober 1999), WO 99/52889 (gepubliceerd op 21 oktober 1999) , WO 99/29667 (gepubliceerd op 17 juni 1999), PCT internationale aanvrage nr. PCT/IB98/01113 (ingediend op 21 juli 1998), Europese octrooiaanvrage nr. 99302232.1 (ingediend op 25 maart 1999), Engelse octrooiaanvrage nr.

25 9912961.1 (ingediend op 3 juni 1991), Amerikaanse voorlo pige aanvrage nr. 60/6148.464 (ingediend op 12 augustus 1999), Amerikaans octrooischrift nr. 5.863.949 (verleend op 26 januari 1999), Amerikaans octrooischrift 5.861.510 (verleend op 19 januari 1999), en Europese octrooipublica-30 tie 780.386 (gepubliceerd op 25 juni 1997), welke alle hierin in hun geheel door verwijzing worden opgenomen. MM-2 en MMP-2 remmers die de voorkeur hebben zijn die welke weinig of geen activiteit hebben bij het remmen van MMP-1. Deze zijn met meer voorkeur die welke selectief MMP-2 35 en/of MMP-9 remmen ten opzichte van de andere matrix-metalloproteïnasen (d.w.z. MMP-1, MMP-3, MMP-4, MMP-5, MMP-6, MMP-7, MMP-8, MMP-10, MMP-11, MMP-12, en MMP-13).

1025044-

16 I

Enige specifieke voorbeelden van MMP-remmers nuttig I

in combinatie met de verbindingen volgens de onderhavige I

uitvinding zijn AG-3340, RO 32-3555, RS 13-0830, en de I

verbindingen aangehaald in de volgende lijst: I

5 3-[[4-(4-fluor-fenoxy)-benzeensulfonyl]-(l-hydroxy- I

carbamoyl-cyclopentyl)-amino]-propionzuur; I

3- exo-3-[4-(4-fluor-fenoxy)-benzeensulfonylamino]-8- I

oxa-bicyclo[3.2.1]octaan-3-carbonzuurhydroxamide; I

(2R,3R)-1-[4-(2-chloor-4-fluor-benzyloxy)-benzeensul- I

10 fonyl]-3-hydroxy-3-methyl-piperidine-2-carbonzuurhydroxy- I

amide; I

4- [4-(4-fluor-fenoxy)-benzeensulfonylamino]-tetra- I

hydropyran-4-carbonzuurhydroxyamide; I

3- [[4-(4-fluor-fenoxy)-benzeensulfonyl]-(1-hydroxy- I

15 carbamoyl-cyclobutyl)-amino]-propionzuur;

4- [4-(4-chloor-fenoxy)-benzeensulfonylamino]-tetra- I

hydropyran-4-carbonzuurhydroxyamide;

3-[4-(4-chloor-fenoxy)-benzeensulfonylamino]-tetra- I

hydropyran-3-carbonzuurhydroxyamide; I

20 (2R,3R)-1-[4-(4-fluor-2-methyl-benzyloxy)-benzeensul- I

fonyl]-3-hydroxy-3-methyl-piperidine-2-carbonzuurhydroxy- I

amide; I

3-[[4-(4-fluor-fenoxy)-benzeensulfonyl]-(1-hyroxycar- I

bamoyl-l-methyl-ethyl)-amino]-propionzuur; I

25 3-[[4-(4-fluor-fenoxy)-benzeensulfonyl]-(4-hyroxycar- I

bamoyl-tetrahydropyran-4-yl)-amino]-propionzuur; I

3-exo-3-[4-(4-chloor-fenoxy)-benzeensulfonylamino]-8- I

oxa-bicyclo[3.2.1]octaan-3-carbonzuurhydroxyamide; I

3-endo-3-[4-(4-fluor-fenoxy)-benzeensulfonylamino]-8- I

30 oxa-bicyclo[3.2.l]octaan-3-carbonzuurhydroxyamide; en I

3-[4-(4-fluor-fenoxy)-benzeensulfonylamino]-tetra- I

hydrofuran-3-carbonzuurhydroxyamide; I

en farmaceutisch aanvaardbare zouten, solvaten en I

prodrugs van genoemde verbindingen. I

35 De verbindingen met formule 1, en de farmaceutisch I

aanvaardbare zouten, solvaten en prodrugs daarvan, kunnen I

ook worden toegepast in combinatie met signaaltransduc- I

1025044- I

« * η tieremmers, zoals middelen die EGFR (epidermale groeifac-torreceptor) reacties kunnen remmen,zoals EGFR-antilicha-men, EGF-antilichamen en moleculen die EGFR-remmers zijn; VEGF (vasculaire endotheelgroeifactor) remmers; en erbB2 5 receptorremmers, zoals organische moleculen of antilicha- men die binden aan de erbB2 receptor, bijvoorbeeld, HER-CEPTIN11* (Génentech, Ine. te South San Francisco, Califor-nië, USA).

EGFR-remmers worden bijvoorbeeld beschreven in WO 10 95/19970 (gepubliceerd op 27 juli 1995), WO 98/14451 (ge publiceerd op 9 april 1998), WO 98/02434 (gepubliceerd op 22 januari 1998), en Amerikaans octrooischrift 5.747.498 (verleend op 5 mei 1998). EGFR-remmende middelen omvatten, maar zijn niet beperkt tot, de monoklonale antilichamen 15 C225 en anti-EGFR 22Mab (ImClone Systems Incorporated te

New York, New York, USA), de verbindingen ZD-1839 (Astra-Zeneca), BIBX-1382 (Boehringer Ingelheim), MDX-447 (Medar-ex Ine. te Annandale, New Jersey, USA), en OLX-103 (Merck & Co., te Whitehouse Station, New Jersey, USA), VRCTC-310 20 (Ventech Research) en EGF-fusietoxine (Seragen Ine. te Hopkinton, Massachusetts).

VEGF-remmers, bijvoorbeeld SU-5416 en SU-6668 (Sugen Ine. te South San Francisco, Californië, USA), kunnen ook worden gecombineerd met een verbinding met formule 1. 25 VEGF-remmers worden bijvoorbeeld beschreven in WO 99/24440 (gepubliceerd op 20 mei 1999), PCT internationale aanvrage PCT/IB99/00797 (ingediend op 3 mei 1999), in WO 95/21613 (gepubliceerd op 17 augustus 1995), WO 99/61422 (gepubliceerd op 2 december 1999), Amerikaans octrooischrift 30 5.834.504 (verleend op 10 november 1998), WO 98/50356 (ge publiceerd op 12 november 1998), Amerikaans octrooischrift 5.883.113 (verleend op 16 maart 1999), Amerikaans octrooischrift 5.886.020 (verleend op 23 maart 1999), Amerikaans octrooischrift 5.792.783 (verleend op 11 augustus 1998), 35 WO 99/10349 (gepubliceerd op 4 maart 1999), WO 97/32856 (gepubliceerd op 12 september 1997), WO 97/22596 (gepubliceerd op 26 juni 1997), WO 98/54093 (gepubliceerd op 3 de- 1025044- Η

18 I

cember 1998), WO 98/02438 (gepubliceerd op 22 januari I

1998), WO 99/16755 (gepubliceerd op 8 april 1999), en WO I

98/02437 (gepubliceerd op 22 januari 1998), welke alle I

hierin in hun geheel door verwijzing worden opgenomen. An- I

5 dere voorbeelden van enige specifieke VEGF-remmers zijn I

IM862 (Cytran Ine. te Kirkland, Washington, USA); anti- I

VEGF monoklonaal antilichaam van Genentech, Ine. te South I

San Francisco, Californië; en angiozyme, een synthetisch I

ribosyme van Ribozyme (Boulder, Colorado) en Chiron I

10 (Emeryville, Californië). I

ErbB2 receptorremmers, zoals GW-282974 (Glaxo Wellco- I

me plc.) en de monoklonale antilichamen AR-209 (Aronex I

Pharmaceuticals Ine. te The Woodlands, Texas, USA) en 2B-1 I

(Chiron), kunnen worden toegediend in combinatie met een I

15 verbinding met formule 1_. Dergelijke erbB2 remmers omvat- I

ten die beschreven in WO 98/02434 (gepubliceerd op 22 ja- I

nuari 1998), WO 99/35146 (gepubliceerd op 15 juli 1999), I

WO 99/35132 (gepubliceerd op 15 juli 1999), WO 98/02437 I

(gepubliceerd op 22 januari 1998), WO 97/13760 (gepubli- I

20 ceerd op 17 april 1997), WO 95/19970 (gepubliceerd op 27 I

juli 1995), Amerikaans octrooischrift 5.587.458 (verleend I

op 24 december 1996) en Amerikaans octrooischrift I

5.877.305 (verleend op 2 maart 1999), welke elk hierin in I

zijn geheel door verwijzing wordt opgenomen. ErB2 recep- I

25 torremmers nuttig bij de onderhavige uitvinding worden ook I

beschreven in Amerikaanse voorlopige aanvrage nr. I

60/117.341, ingediend op 27 januari 1999, en in Amerikaan- I

se voorlopige aanvrage nr. 60/117.346, ingediend op 27 ja- I

nuari 1999, welke beide hierin in hun geheel door verwij- I

30 zing worden opgenomen. I

Andere antiproliferatieve middelen die kunnen worden I

toegepast met de verbindingen volgens de onderhavige uit- I

vinding omvatten remmers van het enzym farnesylproteïne- I

transferase en remmers van het receptortyrosinekinase PDG- I

35 Fr, waaronder de verbindingen beschreven en geclaimd in de I

volgende Amerikaans octrooiaanvragen: 09/221946 (ingediend I

op 28 december 1998); 09/454058 (ingediend op 2 december I

1025044- I

I * 19 1999); 09/501163 (ingediend op 9 februari 2000); 09/539930 (ingediend op 31 maart 2000); 09/202796 (ingediend op 22 mei 1997); 09/384339 (ingediend op 26 augustus 1999); en 09/383755 (ingediend op 26 augustus 1999); en de verbin-5 dingen beschreven en geclaimd in de volgende Amerikaanse voorlopige octrooiaanvragen; 60/168207 (ingediend op 30 november 1999); 60/170119 (ingediend op 10 december 1999) ; 60/177718 (ingediend op 21 januari 2000); 60/168217 (ingediend op 30 november 1999); en 60/200834 (ingediend op 1 10 mei 2000). Elk van de voorgaande octrooiaanvragen en voorlopige octrooiaanvragen wordt hierin in zijn geheel door verwijzing opgenomen.

Een verbinding met formule 1 kan ook worden toegepast met andere middelen nuttig bij het behandelen van abnorma-15 le celgroei of kanker, waaronder, maar niet beperkt tot, middelen in staat tot het verhogen van antitumorimmuunre-acties, zoals CTLA4 (cytotoxisch lymfocyten antigeen 4) antilichamen, en andere middelen in staat tot het blokkeren van CTLA4; en anti-proliferatieve middelen zoals ande-20 re farnesylproteïnetransferaseremmers, bij de farnesylpro-teïnetransferasereramers beschreven in de referenties aangehaald in de "achtergrond"sectie, hierboven. Specifieke CTLA4 antilichamen die kunnen worden toegepast bij de onderhavige uitvinding omvatten die beschreven in Amerikaan-25 se voorlopige aanvrage 60/113.647 (ingediend op 23 december 1998), welke hierin in zijn geheel door verwijzing wordt opgenomen.

"Abnormale celgroei", zoals hierin gebruikt, betreft, tenzij anderszins aangegeven, celgroei die onafhan-30 kelijk is van normale regelmechanismen (b.v. verlies van contactremming). Dit omvat de abnormale groei van: (1) tumorcellen (tumoren) die prolifereren door een gemuteerd tyrosinekinase tot expressie te brengen of overmatige expressie van een receptortyrosinekinase; (2) goedaardige en 35 kwaadaardige cellen van andere proliferatieve ziekten waarbij afwijkende tyrosinekinaseactivering optreedt; (4) alle tumoren die prolifereren door receptortyrosinekinase- 1025044-

20 I

activering; (5) alle tumoren die prolifereren door afwij- I

kende serine/threoninekinaseactivering; en (6) goedaardige I

en kwaadaardige cellen van andere proliferatieve ziekten I

waarbij afwijkende serine/threoninekinaseactivering op- I

5 treedt. I

De term "behandelen", zoals hierin gebruikt, bete- I

kent, tenzij anderszins aangegeven, het omkeren, verlich- I

ten, remmen van de voortgang van, of voorkomen van de aan- I

doening of kwaal waarop een dergelijke term van toepassing I

10 is, of een of meer symptomen van een dergelijke aandoening I

of kwaal. De term "behandeling", zoals hierin gebruikt, I

betreft, tenzij anderszins aangegeven, de handeling van I

het behandelen zoals "behandelen" onmiddellijk hierboven I

is gedefinieerd. I

15 De term "halogeen", zoals hierin gebruikt, omvat, I

tenzij anderszins aangegeven, fluor, chloor, broom of I

jood. Halogeengroepen die de voorkeur hebben zijn fluor en I

chloor. I

De term "alkyl", zoals hierin gebruikt, omvat, tenzij I

20 anderszins aangegeven, verzadigde monovalente koolwater- I

stofresten met rechte, cyclische (waaronder mono- of mul- I

ticyclische delen) of vertakte delen. Er wordt begrepen I

dat als genoemde alkylgroep cyclische delen omvat deze ten I

minste drie koolstofatomen moet bevatten. I

25 De term "cycloalkyl", zoals hierin gebruikt, omvat, I

tenzij anderszins aangegeven, verzadigde monovalente kool- I

waterstofresten met cyclische (waaronder mono- of multicy- I

clische) delen. I

De term "alkenyl", zoals hierin gebruikt, omvat, ten- I

30 zij anderszins aangegeven, alkylgroepen, zoals hierboven I

gedefinieerd, met ten minste één koolstof-koolstof dubbele I

binding. I

De term "alkynyl", zoals hierin gebruikt, omvat, ten- I

zij anderszins aangegeven, alkylgroepen, zoals hierboven I

35 gedefinieerd, met ten minste één koolstof-koolstof drie- I

voudige binding. I

1025044- I

1 ' 21

De term "aryl", zoals hierin gebruikt, omvat, tenzij anderszins aangegeven, een organische rest afgeleid van een aromatische koolwaterstof door verwijdering van één waterstof, zoals fenyl of naftyl.

5 De term "alkoxy", zoals hierin gebruikt, omvat, ten zij anderszins aangegeven, -O-alkylgroepen waarbij alkyl is zoals hierboven gedefinieerd.

De term "Me" betekent methyl, "Et" betekent ethyl, en "Ac" betekent acetyl.

10 De zin "farmaceutisch aanvaardbaar zout (aanvaardbare zouten)", zoals hierin gebruikt, omvat, tenzij anderszins aangegeven, zouten van zure of basische groepen welke aanwezig kunnen zijn in de verbindingen volgens de onderhavige uitvinding. De verbindingen volgens de onderhavige uit-15 vinding die basisch van aard zijn zijn in staat tot het vormen van een ruime verscheidenheid aan zouten met diverse anorganische en organische zuren. De zuren die kunnen worden toegepast om farmaceutisch aanvaardbare zuuraddi-tiezouten van dergelijke basische verbindingen te bereiden 20 zijn die welke niet-toxische zuuradditiezouten vormen, d.w.z., zouten die farmacologisch aanvaardbare anionen bevatten, zoals de hydrochloride-, hydrobromide-, hydrojodi-de-, nitraat-, sulfaat-, bisulfaat-, fosfaat-, zuur fosfaat-, isonicotinaat-, acetaat-, lactaat-, salicylaat-, 25 citraat-, zuur citraat-, tartraat-, pantothenaat-, bitar-traat-, ascorbaat-, succinaat-, maleaat-, gentisinaat-, fumaraat-, gluconaat-, glucoronaat-, saccharaat-, formi-aat-, benzoaat-, glutamaat-, methaansulfonaat-, ethaansul-fonaat-, benzeensulfonaat-, p-tolueensulfonaat- en pa-30 moaat- [d.w.z. 1,1'-methyleen-bis-(2-hydroxy-3-naftoaat)]-zouten. De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding die een basisch deel omvatten, zoals een aminogroep, kunnen farmaceutisch aanvaardbare zouten vormen met diverse aminozuren, behalve de hierboven genoemde zuren.

35 De zin "in hoofdzaak zuiver", zoals hierin gebruikt, betreft, tenzij anderszins aangegeven, de zuiverheid van chemische verbindingen waarbij genoemde verbindingen ten 1025044-

22 I

minste 90 %, en in één uitvoeringsvorm ten minste 95 %, en I

in één uitvoeringsvorm ten minste 99 % zuiver zijn. I

Die verbindingen volgens de onderhavige uitvinding I

die zuur van aard zijn, zijn in staat tot het vormen van I

5 basezouten met diverse farmacologisch aanvaardbare katio- I

nen. Voorbeelden van dergelijke zouten omvatten de alkali- I

metaal- of aardalkalimetaalzouten en, in het bijzonder, de I

calcium-, magnesium-, natrium- en kaliumzouten van de ver- I

bindingen volgens de onderhavige uitvinding. I

10 Bepaalde functionele groepen aanwezig binnen de ver- I

bindingen volgens de onderhavige uitvinding kunnen zijn I

gesubstitueerd voor bio-isostere groepen, dat wil zeggen,

groepen, welke vergelijkbare ruimtelijke of elektronische I

vereisten hebben als de oorspronkelijke groei, maar ver- I

15 schillende of verbeterde fysisch-chemische of andere ei- I

genschappen vertonen. Geschikte voorbeelden zijn de vakman I

algemeen bekend, en omvatten, maar zijn niet beperkt tot I

delen beschreven in Patini c.s., Chem. Rev., 1996, 96, I

3147-3176 en daarin aangehaalde referenties. I

20 De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding I

kunnen asymmetrische centra hebben en kunnen derhalve I

voorkomen in verschillende enantiomere en diastereomere I

vormen. De uitvinding betreft de toepassing van alle opti- I

sche isomeren en stereo-isomeren van de verbindingen vol- I

25 gens de onderhavige uitvinding, en mengsels daarvan, en I

alle farmaceutische samenstellingen en werkwijzen van be- I

handeling die deze kunnen toepassen of bevatten. De ver- I

bindingen met formule JL kunnen ook voorkomen als tautome- I

ren. Deze uitvinding betreft de toepassing van al derge- I

30 lijke tautomeren en mengsels daarvan. I

De onderhavige uitvinding omvat ook isotoop gelabelde verbindingen, en de farmaceutisch aanvaardbare zouten,

solvaten en prodrugs daarvan, welke identiek zijn met die I

aangehaald in formule 1, behalve voor het feit dat een of I

35 meer atomen zijn vervangen door een atoom met een atoom- I

massa of massagetal verschillend van de atoommassa of het I

massagetal gewoonlijk gevonden in de natuur. Voorbeelden I

1025044- I

I t 23 van isotopen die kunnen worden opgenömen in verbindingen volgens de uitvinding omvatten isotopen van waterstof, koolstof, stikstof, zuurstof, fosfor, fluor en chloor, zoals respectievelijk 2H, 3H, 13C, 14C, 15N, 180, 170, 35S, 18F 5 en 36C1. Verbindingen volgens de onderhavige uitvinding, prodrugs daarvan, en farmaceutisch aanvaardbare zouten van genoemde verbindingen of van genoemde prodrugs welke de hiervóór genoemde isotopen en/of andere isotopen van andere atomen bevatten zijn binnen de omvang van deze uitvin-10 ding. Bepaalde isotoop gelabelde verbindingen volgens de onderhavige uitvinding, bijvoorbeeld die waarin radioactieve isotopen zoals 3H en 14C zijn opgenomen, zijn nuttig in geneesmiddel en/of substraatweefselverdelingsassays. Getritieerde, d.w.z. 3H, en koolstof-14, d.w.z., l4C, iso-15 topen hebben bijzondere voorkeur voor het gemak van bereiding en detecteerbaarheid ervan. Verder kan substitutie met zwaardere isotopen zoals deuterium, d.w.z., 2H, be paalde therapeutische voordelen leveren resulterend uit grotere metabole stabiliteit, bijvoorbeeld verhoogde in 20 vivo halfwaardetijd of verminderde doseringsvereisten en kunnen derhalve de voorkeur hebben onder sommige omstandigheden. Isotoop gelabelde verbindingen met formule l· volgens deze uitvinding en prodrugs daarvan kunnen in het algemeen worden bereid door de procedures beschreven in de 25 Schema's en/of in de Voorbeelden en Bereidingen hieronder uit te voeren, door een gemakkelijk verkrijgbaar isotoop gelabeld reagens te substitueren voor een niet-isotoop gelabeld reagens.

Deze uitvinding omvat ook farmaceutische samenstel-30 lingen en werkwijzen voor het behandelen van bacteriële infecties door het toedienen van prodrugs van verbindingen met de formule _1. Verbindingen met formule 1 met vrije amino-, amido-, hydroxy- of carbonzuurgroepen kunnen worden omgezet in prodrugs. Prodrugs omvatten verbindingen 35 waarbij een aminozuurrest, of een polypeptideketen van twee of meer (b.v. 2, 3 of 4) aminozuurresten covalent is gebonden aan door een amide- of esterbinding aan een vrije 1 025044- Η

24 I

amino-, hydroxy- of carbonzuurgroep van verbindingen met I

formule 1. De aminozuurresten omvatten, maar zijn niet be- I

perkt tot, de 20 natuurlijk voorkomende aminozuren gewoon- I

lijk aangeduid door drielettersymbolen en omvatten ook 4- I

5 hydroxyproline, hydroxylysine, demosine, isodemosine, 3- I

methylhistidine, norvaline, bèta-alanine, gamma-amino- I

boterzuur, citrulline, homocysteïne, homoserine, ornithine I

en methioninesulfon. Additionele typen prodrugs worden ook I

omvat. Bijvoorbeeld kunnen vrije carboxylgroepen worden I

10 gederivatiseerd als amiden of alkylesters. Vrije hydroxy- I

groepen kunnen worden gederivatiseerd met behulp van groe- I

pen waaronder maar niet beperkt tot hemisuccinaten, fos- I

faatesters, dimethylaminoacetaten, en fosforyloxymethy- I

loxycarbonylen, zoals geschetst in Advanced Drug Delivery I

15 Reviews, 1996, 19, 115. Carmaatprodrugs van hydroxy- en I

aminogroepen worden ook omvat, en zijn carbonaatprodrugs, I

sulfonaatesters en sulfaatesters van hydroxygroepen. Deri- I

vatisering van hydroxygroepen als (acyloxy)methyl- en I

(acyloxy)ethylethers waarbij de acylgroep een alkylester I

20 kan zijn, eventueel gesubstitueerd met groepen waaronder I

maar niet beperkt tot ether-, amine- en carbonzuurfunctio- I

naliteiten, of waarbij de acylgroep een aminozuurester is I

zoals hierboven beschreven, worden ook omvat. Prodrugs van I

dit type worden beschreven in J. Med. Chem. 1996, 39, 10. I

25 Vrije aminen kunnen ook worden gederivatiseerd als amiden, I

sulfonamiden of fosfonamiden. Al deze prodrugdelen kunnen I

groepen omvatten, waaronder mar niet beperkt tot ether-, I

amine- en carbonzuurfunctionaliteiten. I

1025044- I

25 SCHEMA 1.

5 : z w X

ΓΊ 22 · ' lr^T^NH

u„„,— w

A B

. ' . · i io j T · z1 [ -

Mn : :

is ; RkANJ

D ' C

20 e pi iXj)

H R i R^n^*r* R

7=N\ ir^<S f ,^0HÜ 25 1 >3 = RVH r^

ClJ g . :'' ; I

30 . , ' 35 ; 1025044-

I 26 I

I Algemene synthetische werkwijzen waarnaar kan worden I

I verwezen voor het bereiden van de verbindingen volgens de I

I onderhavige uitvinding worden verschaft in Amerikaans oc- I

I trooischrift 5.747.498 (verleend op 5 mei 1998), Ameri- I

I 5 kaanse octrooiaanvrage serienummer 08/953078 (ingediend op I

I 17 oktober 1997), WO 98/02434 (gepubliceerd op 22 januari I

I 1998), WO 98/02438 (gepubliceerd op 22 januari 1998), WO I

I 96/40142 (gepubliceerd op 19 december 1996), WO 96/09294 I

I (gepubliceerd op 6 maart 1996), WO 97/03069 (gepubliceerd I

I 10 op 30 januari 1997), WO 95/19774 (gepubliceerd op 27 juli I

I 1995) en WO 97/13771 (gepubliceerd op 17 april 1997). Ad- I

I ditionele procedures worden aangehaald in WO 00/44728 (ge- I

I publiceerd op 3 augustus 2000), EP 1029853A1 (gepubliceerd I

I op 23 augustus 2000) en WO 01/98277 (gepubliceerd op 12 I

I 15 december 2001). De voorgaande octrooischriften en octrooi- I

I aanvragen worden hierin in hun geheel door verwijzing op- I

I genomen. Bepaalde uitgangsmaterialen kunnen worden bereid I

I volgens de vakman vertrouwde werkwijzen en bepaalde syn- I

I thetische modificaties kunnen worden gedaan volgens de I

I 20 vakman vertrouwde werkwijzen. Een standaardprocedure voor I

I het bereiden van 6-joodchinazolinon wordt verschaft in I

I Stevenson, T.M., Kazmierczak, F,, Leonard, J.J., J. Org. I

I Chem. 1986, 51, 5, p. 616. Palladiuun-gekatalyseerde Heek- I

I koppelingen worden beschreven in Heek c.s. Organic Reacti- I

I 25 ons, 1982, 27, 345 of Cabri c.s. in Acc. Chem. Res. 1995, I

I 28, 2. I

I Uitgangsmaterialen, waarvan de synthese niet speci- I

I fiek hierboven is beschreven, zijn hetzij commercieel ver- I

I krijgbaar hetzij kunnen worden bereid met behulp van de I

I 30 vakman algemeen bekende werkwijzen. I

I Bij elk van de reacties besproken of geïllustreerd in I

I de bovenstaande schema's is druk niet kritisch tenzij an- I

I derszins aangegeven. Drukken van ongeveer 0,5 atmosfeer I

I tot ongeveer 5 atmosfeer zijn in het algemeen aanvaard- I

I 35 baar, en omgevingsdruk, d.w.z, ongeveer 1 atmosfeer, heeft I

I de voorkeur als een kwestie van gemak. I

I 1025044- I

27

Onder verwijzing naar Schema 1 hierboven kan de verbinding met formule 1 worden bereid door de verbinding met formule D waarbij R5 hierboven is gedefinieerd te koppelen met een amine met formule E waarbij R1, R2 en R3 zijn zoals 5 hierboven gedefinieerd, in een watervrij oplosmiddel, in het bijzonder een oplosmiddel gekozen uit DMF (N,N-di-methylformamide), DME (ethyleenglycoldimethylether), DCE (dichloorethaan) en t-butanol, en fenol, of een mengsel van de voorgaande oplosmiddelen, een temperatuur in het 10 traject van ongeveer 50-150°C gedurende een periode variërend van 1 uur tot 48 uur. De heteroaryloxyanilinen met formule E kunnen worden bereid met behulp van de vakman bekende werkwijzen, zoals reductie van de overeenkomstige nitrotussenproducten. Reductie van aromatische nitrogroe-15 pen kan worden uitgevoerd met behulp van werkwijzen geschetst in Brown, R.K., Nelson, N.A.J. Org. Chem. 1954, p.

) 5149; Yuste, R., Saldana, M., Walls, F., Tet. Lett. 1982, 23, 2, p. 147; OF IN WO 96/09294, hierboven aangehaald. Geschikte heteroaryloxnitrobenzeenderivaten kunnen worden 20 bereid uit halogeennitrobenzeenvoorlopers door nucleofiele vervaging van het halogenide door een beschikte alcohol zoals beschreven in Dismore, C.J. c.s. Bioorg. Med. Chem. Lett., 7, 10, 1997, 1345; Loupy, A. c.s. Synth. Commun., 20, 18, 1990, 2855; of Brunelle D.J., Tet. Lett., 25, 32, 25 1984, 3383. Verbindingen met formule E waarbij R1 een Ci-

Cealkylgroep is kunnen worden bereid door reductieve ami-nering van het oorspronkelijke aniline met I^CH(O) . De verbinding met formule D kan worden bereid door een verbinding met formule C, waarbij Z1 een activerende groep 30 is, zoals broom, jood, -N2, of -OTf (welke -OSO2CF3 is), of de voorloper van een activerende groep zoals NO2, NH2 of OH, te behandelen met een koppelingspartner, zoals terminaal alkyl, terminaal alkeen, vinylhalogenide, vinylstann-aan, vinylboraan, alkylboraan, of een alkyl- of alkenyl-35 zinkreagens. De verbinding met formule C kan worden bereid door een verbinding met formule B te behandelen met een chloreringsmiddel zoals POCI3, SOCI2 of CLC(0)C(O)Cl/DMF in 1 025044-

Ηι» I

I 28 I

I een gehalogeneerd oplosmiddel bij een temperatuur varië- I

I rend van ongeveer 60°C tot 150°C gedurende een periode va- I

I riërend van ongeveer 2 tot 24 uur welke op zijn beurt kan I

I worden behandeld met natriumaryloxide in oplosmiddel zoals I

I 5 aromatische fenolen bij een temperatuur variërend van 25°C I

I tot 90°C. In formule C en D is Y -Cl of -OAr, waarbij Ar I

I een arylgroep is, zoals fenyl. I

I Elke verbinding met formule 1 kan worden omgezet in I

I een andere verbinding met formule 1^ met behulp van stan- I

I 10 daardmanipulaties aan de R5-groep. Deze werkwijzen zijn de I

I vakman bekend en omvatten a) verwijdering van een bescher- I

I mende groep met behulp van werkwijzen geschetst in T.W. I

I Greene en P.G.M. Wuts, "Productieve Groups in Organic Syn- I

I thesis", tweede uitgave, John Wiley and Sons, New York, I

I 15 1991; en b) vervanging van een vertrekkende groep (haloge- I

I nide, mesylaat, tosylaat, enz.) met een primair of secun- I

I dair amine, thiol of alcohol om een secundair of tertiair I

I amine, thioether of ether respectievelijk te vormen. I

I De verbindingen met formules 1 die basisch van aard I

I 20 zijn, zijn in staat tot het vormen van een ruime verschei- I

I denheid aan verschillende zouten met diverse anorganische I

I en organische zuren. Alhoewel dergelijke zouten farmaceu- I

I tisch aanvaardbaar moeten zijn voor toediening aan dieren, I

I is het dikwijls in de praktijk gewenst om de verbinding I

I 25 met formule 1 aanvankelijk uit het reactiemengsel te iso- I

I leren als een farmaceutisch onaanvaardbaar zout en vervol- I

I gens de laatste eenvoudigweg terug om te zetten naar de I

I vrije baseverbinding door behandeling met een basisch rea- I

I gens en vervolgens de laatste vrije base om te zetten in I

I 30 een farmaceutisch aanvaardbaar zuuradditiezout. De zuurad- I

I ditiezouten van de baseverbindingen volgens deze uitvin- I

I ding worden gemakkelijk bereid door de baseverbinding te I

I behandelen met een in hoofdzaak equivalente hoeveelheid I

I van het gekozen minerale of organische zuur in een waterig I

I 35 oplosmiddelmedium of in een geschikt organisch oplosmid- I

I del, zoals methanol of ethanol. Na zorgvuldige verdamping I

I van het oplosmiddel wordt het gewenste vaste zout gemakke- I

I t025044“ I

t t 29 lijk verkregen. Het gewenste zure zout kan ook worden geprecipiteerd uit een oplossing van de vrije base in een organisch oplosmiddel door aan de oplossing een geschikt mineraal of organisch zuur toe te voegen.

5 Die verbindingen met formule JL die zuur van aard zijn zijn in staat tot het vormen van basezouten met diverse farmacologisch aanvaardbare kationen. Voorbeelden van dergelijke zouten omvatten de alkalimetaal- of aardalkalime-taalzouten en in het bijzonder de natrium- en kaliumzou-10 ten. Deze zouten worden alle bereid met behulp van conventionele technieken. De chemische basen die worden toegepast als reagentia om de farmaceutisch aanvaardbare basezouten volgens deze uitvinding te bereiden zijn die welke niet-toxische basezouten vormen met de zure verbindingen 15 met formule 1. Dergelijke niet-toxische basezouten omvatten die afgeleid van zulke farmacologisch aanvaardbare kationen als natrium, kalium, calcium en magnesium, enz. Deze zouten kunnen gemakkelijk worden bereid door de overeenkomstige zure verbindingen te behandelen met een wate-20 rige oplossing die de gewenste farmacologisch aanvaardbare kationen bevatten, en vervolgens de resulterende oplossing droog te dampen, bij voorkeur onder verminderde druk. Alternatief kunnen deze ook worden bereid door lagere alka-nolische oplossingen van de zure verbindingen en het ge-25 wenste alkalimetaalalkoxide met elkaar te mengen, en vervolgens de resulterende oplossing droog te dampen op dezelfde wijze als hiervoor. In elk geval worden stoïchiome-trische hoeveelheden reagentia bij voorkeur toegepast om volledigheid van reactie en maximale opbrengsten van het 30 gewenste eindproduct te verzekeren. Omdat een enkelvoudige verbinding volgens de onderhavige uitvinding meer dan een zure of basische delen kan omvatten, kunnen de verbindingen volgens de onderhavige uitvinding mono-, di- of tri-zouten in een enkelvoudige verbinding omvatten.

35 De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding zijn krachtige remmers van de erbB-familie van oncogene en proto-oncogéne proteinetyrosinekinases, in het bijzonder i rj.?5 044-i

I 30 I

I erbB2, en zijn derhalve alle geschikt voor therapeutisch I

I gebruik als antiproliferatieve middelen (b.v. antikanker) I

I bij zoogdieren, in het bijzonder bij mensen. In het bij- I

I zonder zijn de verbindingen volgens de onderhavige uitvin- I

5 ding nuttig bij het voorkomen en de behandeling van een I

verscheidenheid aan menselijke hyperproliferatieve aandoe- I

I ningen zoals kwaadaardige en goedaardige tumoren van de I

I lever, nier, blaas, borst, maag, eileider, colorectale, I

I prostaat, pancreas, long, vulvale, thyroïde, hepatische I

I 10 carcinomen, sarcomen, glioblastomen, hoofd en nek, en an- I

I dere hyperplastische omstandigheden zoals goedaardige hy- I

I perplasie van de huid (b.v. psoriasis) en goedaardig hy- I

I perplasie van de prostaat (b.v. BPH). Er wordt bovendien I

verwacht dat een verbinding volgens de onderhavige uitvin- I

I 15 ding activiteit kan bezitten tegen een reeks leukemieën en I

I lymfoïde kwaadaardigheden. I

I De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding I

I kunnen ook nuttig zijn bij de behandeling van additionele I

I aandoeningen waarbij afwijkende expressie ligan- I

I 20 den/receptorwisselwerkingen of activering of signalerings- I

I gebeurtenissen verwant aan diverse proteinetyrosinekinases I

I zijn betrokken. Dergelijke aandoeningen kunnen die omvat- I

I ten van neuronale, gliale, astrocytale, hypothalamische, I

I en andere klier, macrofagale, epitheel, stromale en I

I 25 blastocoëlische aard waarbij afwijkende functie, expres- I

I sie, activering of signalering van de erbB-tyrosinekinases I

I zijn betrokken. Bovendien kunnen de verbindingen volgens I

I de onderhavige uitvinding therapeutisch nut hebben bij I

I ontstekings-, angeogene en immunologische aandoeningen die I

I 30 zowel geïdentificeerde als nu nog ongeïdentificeerde tyro- I

sinekinases betreffen die worden geremd door de verbindin- I

I gen volgens de onderhavige uitvinding. I

I De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding I

kunnen ook nuttig zijn als biomerkers voor het metabolisme I

I 35 van E-2-methoxy-N-(3—{4 —[3-methyl-4-(6-methyl-pyridin-3- I

I yloxy)-fenylamino]chinazolin-6-yl}-allyl)-aceetamide en I

I kunnen verder worden toegepast om de absorptiesnelheid en I

I 1025044- « t 31 metabole afbraak bij zoogdieren, zoals mensen, ervan te bepalen.

De in vitro activiteit van de verbindingen met formule 1^ kan worden bepaald met behulp van de volgende proce-5 dure.

De c-erbB2 kinaseassay is vergelijkbaar met die eerder beschreven in Schrang c.s. Anal. Biochem. 211, 1993, 0233-239. Nunc MaxiSorp 96-putjesplaten worden bekleed door incubatie gedurende de nacht bij 37°C met 100 ml per 10 putje van 0,25 mg/ml Poly (Glu, Tyr) 4:1 (PGT) (Sigma Chemical Co., St. Luis, MO) in PBS (fosfaat-gebufferde zoutoplossing) . Overmaat PGT wordt verwijderd door opzuigen en de plaat wordt driemaal gewassen met wasbuffer (0,1 % Tween 20 in PBS) . De kinasereactie wordt uitgevoerd in 50 15 ml 50 mM HEPES (pH 7,5) die 125 mM natriumchloride, 10 mM magnesiumchloride, 0,1 mM natriumorthovanadaat, 1 mM ATP, 0,45 mg/ml (24 ng/putje) c-erbB2 intracellulair domein bevat. Het intracellulaire domein van het erbB2 tyrosineki-nase (aminozuren 674-1255) wordt tot expressie gebracht 20 als een GST-fusieproteine in Baculovirus en gezuiverd door te binden aan en elutie uit glutathion-beklede parels. De verbinding in DMSO (dimethylsulfoxide) wordt toegevoegd om een eind DMSO-concentratie te geven van ongeveer 2,5 %. Fosforylering werd geïnitieerd door toevoeging van ATP 25 (adenosinetrifosfaat) en verliep gedurende 6 minuten bij kamertemperatuur, onder constant schudden. De kinasereactie wordt beëindigd door opzuigen van het reactiemengsel en daarop volgend wassen met wasbuffer (zie hierboven). Gefosforyleerd PGT. wordt gemeten op 25 minuten incubatie 30 met 50 ml per putje HRP-geconjugeerd pY54 (Oncogene Science Ine. Uniondale, NY) antifosfotyrosineantilichaam, verdund tot 0,2 mg/ml in blokkeerbuffer (3 % BSA en 0,05 % Twee 20 in PBS). Antilichaam wordt verwijderd door opzuigen, en de plaat wordt viermaal gewassen met wasbuffer. 35 Het colorimetrische signaal wordt ontwikkeld door toevoegen van TMB Microwell Peroxidase Substrate (Kerkegaard and Perry, Gaithersburg, MD), 50 ml per putje, en gestopt door 1025044- I « I 32 I de toevoeging van 0,09 M zwavelzuur, 50 ml per putje. Fos- I fotyrosine wordt geschat door meting van absorptie bij 450 I nm. Het signaal voor controles is in het algemeen 0,6-1,2 I absorptie-eenheden, met in hoofdzaak geen achtergrond in I 5 putjes zonder het PGT-substraat en is evenredig met de I tijd van incubatie gedurende 10 minuten. Remmers werden I geïdentificeerd door vermindering van signaal ten opzichte I van putjes zonder remmer en ICso-waarden overeenkomend met I de concentratie aan verbinding vereist voor 50 % remming I 10 worden bepaald. De hierin geïllustreerde verbindingen wel- ke overeenkomen met formule 1 hebben ICso-waarden van < 10 I μιη tegen erbB2 kinase.

I De activiteit van de verbindingen met formule 1 in I vivo kan worden bepaald door de hoeveelheid remming van I 15 tumorgroei door een testverbinding ten opzichte van een controle. De tumorgroei remmende effecten van diverse ver- I bindingen worden gemeten volgens de werkwijze van Corbett I T.H., c.s., "Tumor Induction Relationships in Development I of Transplantable Cancers of the Colon in Mice for Chemo- I 20 therapy Assays, with a Note on Carcinogen Structure", Can-

I eer Res., 35, 2434-2439 (1975) en Corbett T.H., c.s., "A

I Mouse Colon-tumor Model for Experimental Therapy", Cancer I Chemother. Rep. (deel 2)", 5, 169-186 (1997), met geringe modificaties. Tumoren worden geïnduceerd in de linkerflank I 25 door subcutane (sc) injectie van 1-5 miljoen logfase- gekweekte tumorcellen (muizen FRE-ErbB2 cellen of mense- I lijke SK-OV3 eileidercarcinoomcellen) gesuspendeerd in 0,1 ral RPMI 1640 medium. Nadat voldoende tijd is voorbijgegaan voor de tumoren om palpeerbaar te worden (100-150mm3 in 30 afmeting/5-β mm in diameter) worden de testdieren (athymi- sche vrouwelijke muizen) behandeld met testverbinding (ge- formuleerd in een concentratie van 10 tot 15 mg/ml in 5

Gelucire) via de intraperitoneale (in positie) of orale I (po) route van toediening eenmaal of tweemaal per dag ge- 35 durende 7 tot 10 achtereenvolgende dagen. Om een antitu- moreffect te bepalen wordt de tumor gemeten in millimeter I van een Vernier schuifmaat over twee diameters en wordt de I 1025044- * · 33 tumorgrootte (mm3) berekend met behulp van de formule: tu-morgrootte (mm3) = (lengte x [breedte]2) /2, volgens de methoden van Geran, R.I., c.s., "Protocols for Screening

Chemical Agents and Natural Products Against Animal Tumors 5 and Other Biological Systems", derde uitgave, Cancer Che-mother. Rep., 3, 1-104 (1972). Resultaten worden uitge drukt als percentage remming, volgens de formule: remming (%) = (TuWcontrde “ TuWteet) /TuWcontrole X 100 %. De flankzijde van tumorimplantatie verschaft reproduceerbare do-10 sis/reactie-effecten voor een verscheidenheid aan chemo-therapeutische middelen, en de methode van meten (tumordi-ameter) is een betrouwbare methode voor het vaststellen van tumorgroeisnelheden.

Toediening van de verbindingen volgens de onderhavige 15 uitvinding (hierna de "actieve verbinding(en)") kan worden bewerkstelligd met behulp van elke werkwijze die aflevering van de verbindingen op de plaats van werking mogelijk maakt. Deze werkwijzen omvatten orale routes, intraduo-denale routes, parenterale injectie (waaronder intraveneu-20 ze, subcutane, intramusculaire, intravasculaire of infusie), topische, en rectale toediening.

De toegediende hoeveelheid van de actieve verbinding zal afhankelijk zijn van de patiënt die wordt behandeld, de ernst van de aandoening of kwaal, de snelheid van toe-25 diening, de beschikking van de verbinding en het oordeel van de voorschrijvend arts. Een effectieve dosis is echter in het traject van 0,001 tot ongeveer 100 mg per kg lichaamsgewicht per dag, bij voorkeur ongeveer 1 tot ongeveer 35 mg/kg/dag, in enkelvoudige of verdeelde dosis. 30 Voor een mens van 70 kg zou dit overeenkomen met ongeveer 0,05 tot ongeveer 7 g/dag, bij voorkeur ongeveer 0,2 tot 2,5 g/dag. In sommige gevallen kunnen doseringsniveaus onder de ondergrens van het hiervóór genoemde traject meer dan adequaat zijn, terwijl in andere gevallen nog grotere 35 doses kunnen worden toegepast zonder enige schadelijke bijwerking te veroorzaken, met dien verstande dat derge- 1025044- I 34 I lijke grotere doses eerst worden verdeel in diverse kleine I doses voor toediening gedurende de gehele dag.

I Met voordeel verschaft de onderhavige uitvinding ook I uitrustingen voor toepassing door een consument voor het 5 behandelen van ziekte. De uitrustingen omvatten a) een farmaceutisch preparaat omvattende een verbinding volgens I de onderhavige uitvinding en een farmaceutisch aanvaardba- I re drager, drager of verdunningsmiddel; en b) instructies I die een werkwijze beschrijven voor het toepassen van het I 10 farmaceutische preparaat voor het behandelen van de speci- fieke ziekte.

I Een "uitrusting" zoals toegepast in de onderhavige I aanvrage omvat een houder voor het bevatten van de afzon- I derlijke eenheidsdoseringsvormen zoals een verdeelde fles 15 of een verdeeld foliepakket. De houder kan in elke conven- tionele vorm of vorm zijn zoals bekend in de techniek wel- ke is gemaakt van een farmaceutisch aanvaardbaar materi- I aal, bijvoorbeeld een papieren of kartonnen doos, een gla- I zen of kunststof fles of kolf, een opnieuw afsluitbare zak 20 (bijvoorbeeld om een "navulling" van tabletten te houden I voor plaatsing in een andere houder), of een blaarbak met afzonderlijke doses voor uitdrukken uit het pak volgens I een therapeutisch schema. De toegepaste houder kan afhan- gen van de betrokken exacte doseringsvorm, bijvoorbeeld 25 zou een conventionele kartonnen doos niet in het algemeen worden toegepast om een vloeibare suspensie te houden. Het is uitvoerbaar dat meer dan een houder kan worden toege- past bij elkaar in een enkelvoudig pakket om een enkelvou- dige doseringsvorm op de markt te brengen. Bijvoorbeeld 30 kunnen tabletten aanwezig zijn in een fles, welke op zijn beurt aanwezig is in een doos.

Een voorbeeld van een dergelijke uitrusting is een zogenaamd blaarpak. Blaarpakken zijn algemeen bekend in de verpakkingsindustrie en worden ruim toegepast voor het 35 verpakken van farmaceutische eenheidsdoseringsvormen (ta- bletten, capsules en dergelijke). Blaarpakken bestaan in het algemeen uit een laag relatief stijf materiaal bedekt I 1025044- 35 met een folie van een bij voorkeur transparant kunststof materiaal. Tijdens de verpakkingswerkwijze worden inkepingen gevormd in de kunststof folie. De inkepingen hebben de afmeting en vorm van afzonderlijke tabletten of capsules 5 die moeten worden verpakt en kunnen de afmeting en vorm hebben om meervoudige tabletten en/of capsules die moeten worden verpakt te huisvesten. Vervolgens worden de tabletten of capsules dienovereenkomstig in de inkepingen geplaatst en wordt de laag relatief stijf materiaal afgeslo-10 ten tegen het kunststof folie aan het vlak van de folie dat tegengesteld is van de richting waarin de inkepingen werden gevormd. Als resultaat worden de tabletten of capsules afzonderlijk afgesloten of collectief afgesloten, zoals gewenst, in de inkepingen tussen de kunststof folie 15 en de laag. Bij voorkeur is de sterkte van de laag zodanig dat de tabletten of capsules uit het blaarpak kunnen worden verwijderd door handmatig druk uit te oefenen op de inkepingen waardoor een opening wordt gevormd in de laag op de plaats van de inkeping. De tablet of capsule kan 20 vervolgens worden verwijderd via genoemde opening. Het kan gewenst zijn om een geschreven geheugenhulp te verschaffen, waarbij de geschreven geheugenhulp van het type is die informatie en/of instructies voor de arts, apotheker of patiënt bevat, b.v. in de vorm van getallen naast de 25 tabletten of capsules waarbij de getallen overeenkomen met de dagen van het regiem waarop de aldus gespecificeerde tabletten of capsules dienen te worden ingenomen of een kaart die hetzelfde type informatie bevat. Een ander voorbeeld van een dergelijke geheugenhulp is een kalender ge-30 drukt op de kaart b.v. als volgt "eerste week, maandag, dinsdag," ... enz. ... "tweede week, maandag, dinsdag, enz.". Andere variaties van geheugenhulpen zullen gemakkelijk duidelijk zijn. Een "dagelijkse dosis" kan een enkelvoudige tablet of capsule of diverse tabletten of capsules 35 zijn die op een gegeven dag moeten worden genomen.

Een andere specifieke uitvoeringsvorm van een uitrusting is een houder ontworpen om de dagelijkse dosis een- 1025044-

* * I

36 maal per dag uit te reiken. Bij voorkeur is de dispenser uitgerust met een geheugenhulp, om volgzaamheid met het regiem verder te vergemakkelijken. Een voorbeeld van een dergelijke geheugenhulp is een mechanische teller, die het 5 aantal dagelijkse doses die zijn toegediend aangeeft. Een ander voorbeeld van een dergelijke geheugenhulp is een batterij-aangedreven microchipgeheugen gekoppeld met een vloeibaarkristaluitlezing, of hoorbaar herinneringssignaal dat, bijvoorbeeld de datum uitleest waarop de laatste da-10 gelijkse dosis is genomen en/of de patiënt herinnert wanneer de volgende dosis moet worden genomen.

In nog een andere uitvoeringsvorm van de uitrustingen kan het farmaceutische preparaat ook een additionele verbinding omvatten die kan worden toegepast in combinatie 15 met een verbinding volgens de onderhavige uitvinding, of I kan de uitrusting twee farmaceutische preparaten omvatten: I één die een verbinding volgens de onderhavige uitvinding I bevat en een ander die een additionele verbinding bevat I die kan worden toegepast in combinatie met een verbinding I 20 volgens de onderhavige uitvinding.

I De actieve verbinding kan worden toegepast als een I enkelvoudige therapie of kan een of meer andere anti- I tumorsubstanties inhouden, bijvoorbeeld die gekozen uit,

I bijvoorbeeld, mitotische remmers, bijvoorbeeld vinblasti- I

25 ne; alkyleringsmiddelen, bijvoorbeeld cisplatina, carbo- I

platina en cyclofosfamide; anti-metabolieten, bijvoorbeeld I

5-fluoruracil, cytosinearabinoside en hydroxyureum, of, I

bijvoorbeeld een van de anti-metabolieten die de voorkeur I

heeft beschreven in Europese octrooiaanvrage nr. 239362 I

30 zoals N-(5-[N-(3,4-dihydro-2-methyl-4-oxochinazolin-6-yl- I

I methyl)-N-methylamino]-2-thenoyl)-L-glutaminezuur; groei- I

I factorremmers; celcyclusremmers; intercalerende antibioti- I

I ca, bijvoorbeeld adriamycine en bleomycine; enzymen, bij- I

I voorbeeld interferon; en antihormonen, bijvoorbeeld anti- I

I 35 oestrogenen zoals Nolvadex®· (tamoxifen) of, bijvoorbeeld, I

I anti-androgenen zoals Casodex** (4'-cyano-3-(4-fluorfenyl- I

I sulfonyl)-2-hydroxy-2-methyl-3'-(trifluormethyl)propion- I

I 1025044- 37 anilide). Dergelijke gekoppelde behandeling kan worden bereikt bij wijze van de gelijktijdige, achtereenvolgende of afzonderlijke dosering van de afzonderlijke bestanddelen van de behandeling.

5 Het farmaceutische preparaat kan bijvoorbeeld in een vorm zijn geschikt voor orale toediening als een tablet, capsule, pil, poeder, onderhouden afgifte formuleringen, oplossing, suspensie, voor parenterale injectie als een steriele oplossing, suspensie of emulsie, voor topische 10 toediening als een zalf of crème of voor rectale toediening als een zetpil. De farmaceutische samenstelling kan in eenheidsdoseringsvormen zijn geschikt voor enkelvoudige toediening van precieze doseringen. Het farmaceutische preparaat zal een conventionele farmaceutische drager of 15 excipiënt omvatten en een verbinding volgens de uitvinding als een actief ingrediënt. Bovendien kan deze andere geneeskundige of farmaceutische middelen, dragers, adjuvan-ten, enz. omvatten.

Toediening van een combinatie van een verbinding vol-20 gens de onderhavige uitvinding en een additionele verbinding of additionele verbindingen betekent dat deze verbin-, dingen met elkaar kunnen worden toegediend als een samenstelling of als deel van dezelfde eenheidsdoseringsvorm of in afzonderlijke doseringsvormen, toegediend op dezelfde 25 tijd of op verschillende tijden.

Illustrerende parenterale toedieningsvormen omvatten oplossingen of suspensies van actieve verbindingen in steriele waterige oplossingen, bijvoorbeeld waterige propy-leenglycol of dextroseoplossingen. Dergelijke doserings-30 vormen kunnen geschikt gebufferd zijn, indien gewenst.

Geschikte farmaceutische dragers omvatten inerte ver-dunningsmiddelen of vulmiddelen, water en diverse organische oplosmiddelen. De farmaceutische preparaten kunnen, indien gewenst, additionele ingrediënten bevatten zoals 35 smaakstoffen, bindmiddelen, excipiënten en dergelijke. Derhalve kunnen voor orale toediening tabletten die diverse excipiënten bevatten, zoals citroenzuur, worden toege- 1025044-

Η I

I 38 I

I past samen met diverse desintegratiemiddelen zoals zet- I

I meel, algininezuur en bepaalde complexe silicaten en met I

I bindmiddelen zoals sucrose, gelatine en acacia. Bovendien I

I zijn smeermiddelen zoals magnesiumsulfaat, natriumlauryl- I

I 5 sulfaat en talk dikwijls nuttig voor tabletteerdoeleinden. I

Vaste samenstellingen van een vergelijkbaar type kunnen I

I ook worden toegepast in zachte en harde gevulde gelatine- I

I capsules. Voorkeursmaterialen omvatten derhalve lactose of I

I melksuikers en hoogmoleculaire polyethyleenglycolen. Als I

I 10 waterige suspensies of elixers gewenst zijn voor orale I

I toediening kan de actieve verbinding daarin worden gecom- I

I bineerd met diverse zout- of smaakmiddelen, kleurmiddelen I

of kleurstoffen en, indien gewenst, emulgeermiddelen of I

I suspendeermiddelen, samen met verdunningsmiddelen zoals I

I 15 water, ethanol, propyleenglycol, glycerine, of combinaties I

I daarvan. I

I Werkwijzen voor het bereiden van diverse farmaceuti- I

I sche samenstellingen met een specifieke hoeveelheid actie- I

ve verbinding zijn de vakman bekend, of zullen de vakman I

I 20 duidelijk zijn. Voor voorbeelden, zie Remington/s Pharma- I

I ceutical Sciences, Mack Publishing Company, Easter, Pa., I

I 15* uitgave (1975) . I

I De hieronder verschafte voorbeelden en bereidingen I

I illustreren de verbindingen volgens de onderhavige uitvin- I

I 25 ding en werkwijzen voor het bereiden van dergelijke ver- I

I bindingen. Er dien te worden begrepen dat de omvang van de I

I onderhavige uitvinding op generlei wijze is beperkt door I

de omvang van de volgende voorbeelden en bereidingen. In I

I de volgende voorbeelden komen moleculen met een enkelvou- I

I 30 dig chiraal centrum, tenzij anderszins opgemerkt, voor als I

I een racemisch mengsel. Die moleculen met twee of meer chi- I

I rale centra komen, tenzij anderszins opgemerkt, voor als I

I een racemisch mengsel van diastereomeren. Enkelvoudige I

enantiomeren/diastereomeren kunnen worden verkregen met I

I 35 behulp van de vakman bekende werkwijzen. I

I Waar HPLC-chromatografie wordt aangeduid in de berei- I

I dingen en voorbeelden hieronder, werd deze uitgevoerd met I

I 1025044- ► 39 behulp van een Waters Alliance HPLC systeem (2690 + 996 fotodiodearray). Preparatieve HPLC werd uitgevoerd met behulp van een Waters 717 automatische bemonsteraar, 996 PDA, 600 controller. Andere details betreffende de chroma-5 tografische procedures worden verschaft binnen de onderstaande voorbeelden.

De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding kunnen synthetisch worden bereid volgens het schema 1 hierboven getoond of deze kunnen alternatief worden bereid 10 met behulp van de vakman algemeen bekende en hieronder beschreven biotransformatietechnieken.

VOORBEELDEN

15 Voorbeeld 1

Algemene werkwijze voor biotransformatie

Een biotransformatie kan door de vakman worden be-20 reikt door de te transformeren substantie, en andere noodzakelijke reagentia in contact te brengen met een verscheidenheid aan levende micro-organismen of de enzymen daaruit verkregen onder omstandigheden geschikt om een chemische wisselwerking te laten optreden. Vervolgens wor-25 den de producten van de reactie gescheiden en die van belang gezuiverd voor opheldering van de chemische structuur en fysische en biologische eigenschappen ervan. De enzymen kunnen aanwezig zijn als: gezuiverde reagentia, in ruwe extracten of lysaten, in intacte cellen, in oplossing, in 30 suspensie, als covalent bevestigd aan een ondersteunend oppervlak of ingebed in een permeabele matrix (b.v. agaro-se- of alginaatparels). Het substraat en andere noodzakelijke reagentia (b.v. water,, lucht, cofactoren) worden geleverd zoals de chemie dicteert.

35 In het algemeen wordt de reactie uitgevoerd in aanwe zigheid van een of meer vloeibare fasen, waterig en/of organisch, om massaoverdracht van de reagentia en producten 1025044-

ι I

I 40

I te bevorderen. De reactie kan al of niet aseptisch worden I

I uitgevoerd. De omstandigheden voor het volgen van de I

I voortgang van de reactie en de isolatie van de producten I

I van de reactie zullen variëren volgens de fysische eigen- I

I 5 schappen van het reactiesysteem en de chemie van de rea- I

I gentia en producten, en dergelijke variaties zullen door I

I de vakman worden ingezien. I

I De volgende zijn twee voorbeelden van een laboratori- I

I umschaalwerkwijze voor het uitvoeren van aërobe biotrans- I

I 10 formaties die door de vakman kunnen worden uitgevoerd om I

I verbindingen van belang te produceren. Nutriëntmedium I

I (b.v. IOWA-medium: dextrose, gistextract, dikaliumwater- I

I stoffosfaat, natriumchloride, sojaboonmeel, water; bijge- I

I steld tot neutrale pH) wordt toegevoegd aan een of meer I

15 kweekvaten (b.v. fermentatiebuizen of kolven) en vervol- I

gens met stoom gesteriliseerd. Elk vat wordt aseptisch ge- I

ent met groei uit een agarkweek, een suspensie van gewas- I

I sen cellen of sporen, of kweekvloeistof uit een vloeibaar I

I nutriëntmediumkweek van het biotransformerende micro- I

I 20 organisme. De vaten zijn gemonteerd op een schudder ont- I

I worpen voor fermentatie en geschud (b.v. roterende bewer- I

I king met 100-300 rpm) bij een geschikte temperatuur (b.v. I

I 20-40°C) lang genoeg om de groei van het micro-organisme I

I te bevorderen tot een geschikte populatiegrootte (b.v. 1-3 I

25 dagen). De oorspronkelijke verbinding die moet worden ge- I

I transformeerd (d.w.z. substraat) wordt opgelost in water I

I of een geschikt met water mengbaar oplosmiddel (b.v. dime- I

I thylsulfoxide, dimethylformarnide, ethylalcohol, methylal- I

I cohol). Aan elk van de biotransformatievaten wordt de re- I

I 30 sulterende oplossing aseptisch toegevoegd om de gewenste I

I concentratie aan substraat te bereiken (b.v. 0,1-0,2 I

I mg/ml). De gedoseerde vaten worden op de schudder gemon- I

teerd en geschud zoals hiervoor, totdat het substraat is I

omgezet in product(en) door microbieel metabolisme (b.v. I

35 1-10 dagen). De inhoud van het biotransformatievat kan me- I

I chanisch worden behandeld (b.v. door filtratie of centri- I

I fugeren) om onopgeloste vaste stoffen en cellen uit de wa- I

I 1025044-

t I

41 terige fase af te scheiden of geëxtraheerd bij een pH optimaal voor extractie van de gewenste verbindingen (met water onmengbare organische oplosmiddelen omvatten, maar zijn niet beperkt tot, methyleenchloride of ethylacetaat).

5 Indien afgescheiden, kunnen de vaste stoffen worden geëxtraheerd met een geschikt met water mengbaar organisch oplossing (b.v. methanol). Het oplosmiddelextract van de vaste stoffen en de waterige fase inhoud uit de vaten worden gewonnen, gecombineerd en geconcentreerd met behulp 10 van geschikte werkwijzen, b.v. vastefase-extractie en drogen onder verminderde druk. De gedroogde ruwe stof wordt opnieuw opgelost in een oplosmiddel dat verenigbaar is met de zuiveringswerkwijze (b.v. acetonitril, methanol, water of HPLC mobiele fase). Isolatie en zuivering van het bio-15 transformatieproduct (de biotransformatieproducten) kan worden bereikt door, maar niet beperkt tot, vastefase-extractie (SPE) gevolgd door omgekeerde fase hoge prestatie vloeistofchromatografie (HPLC).

Het biotransformatieproduct (de biotransformatiepro-20 ducten) kan/kunnen worden gevolgd tijdens chromatografi-sche scheiding bijvoorbeeld met behulp van UV-absorptie en fotodiodearray spectraal profiel. Fracties van de HPLC mobiele fase die het product (de producten) van belang bevatten worden achtergehouden en het product (de producten) 25 wordt/worden geëxtraheerd uit de mobiele fase met behulp van geschikte werkwijzen, b.v. vacuümdrogen gevolgd door SPE of met water onmengbaar organisch oplosmiddel extractie bij een pH optimaal voor extractie van de gewenste verbindingen. Het oplosmiddeleluaat uit SPE-extractie 30 wordt gewonnen, gefiltreerd om vaste stoffen te verwijderen, en onder verminderde druk geconcentreerd om gedroogd gezuiverd biotransformatieproduct (gedroogde gezuiverde biotransformatieproducten) te produceren. De chemische structuur van het geïsoleerde product (de geïsoleerde pro-35 ducten) wordt bepaald met behulp van massaspectroscopie (MS) en kernmagnetische resonantie (NMR).

1025044-

42 I

Voorbeeld 2 I

Bereiding van E-N-(3-{4-[3-hydroxymethyl-4-(6-methyl-pyri- I

din-3-yloxy)-fenylamino)-chinazolin-6-yl)-allyl-2-methoxy- I

5 aceetamide door microbiële biotransformatie I

Vijftig milliliter (50 ml) IOWA medium (watervrije I

dextrose, 20 g; gistextract, 5 g; dikaliumwaterstoffos- I

faat, 5 g; natriumchloride, 5 g; sojaboonmeel, 5 g; gedes- I

10 tilleerd water, 1 1; bijgesteld tot pH 7,2 met 1 N chloor- I

waterstof zuur) werd toegevoegd aan elk van 29 250 ml Er- I

lenmeyer-kolven met schuimpropafsluitingen en werden I

stoom-gesteriliseerd gedurende 20 minuten bij 15 psig en I

121°C. Drie kolven werden aseptisch geënt met 0,5 ml van I

15 een cryogeen opgeslagen (-80°C) voorraad Streptomyces al- I

bulus (ATCC 12757) mycelium. De geënte kolven werden ver- I

ticaal op een roterende schudder (2-inch worp) gemonteerd I

en geschud bij 210 rpra en 90°C gedurende 2 dagen (entsta- I

dium). Vervolgens werd 5 ml van de entstadiumkweek asep- I

20 tisch overgebracht naar elk van de overblijvende 26 kolven I

(biotransformatiestap). De geënte biotransformatiekolven I

werden verticaal op een roterende schudder (2-inch worp) I

gemonteerd en 2 dagen bij 210 rpm en 29°C geschud. Het me- I

thaansulfonaatzout van 2-methoxy-N-(3—{4—[3-methyl-4-(6- I

25 methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl)-al- I

lyl)-aceetamide (d.w.z. substraat) werd opgelost in dime- I

thylsulfoxide (10 mg/ml). Aan elk van 26 biotransfomatie- I

kolven werd 0,5 ml van de resulterende oplossing aseptisch I

toegevoegd om een aanvankelijke substraatconcentratie van I

30 0,1 mg/ml te geven (130 mg totaal in 26 kolven). De gedo- I

seerde kolven werden opnieuw verticaal op de roterende I

schudder gemonteerd en een additionele 3 dagen bij 210 rpm I

en 29°C geschud. Aan het einde van de biotransformatiepe- I

riode van 3 dagen werd de inhoud van de biotransformatie- I

35 kolven gecombineerd. De pH van de gehele kweekvloeistof I

werd bij gesteld tot 8,5 met 1 N natriumhydroxide. De re- I

. sulterende kweekvloeistof werd tweemaal geëxtraheerd met I

1025044*5 I

t » 43 een gelijk volume ethylacetaat. De organische fase werd geconcentreerd met behulp van een roterende verdamper (40°C waterbad) vervolgens onder verminderde druk droog gedampt (Savant Speedvac, lage warmte, volledig vacuümin-5 stelling). Dimethylsulfoxide (0,4 ml) werd aan deze rest toegevoegd welke vervolgens op een vooraf geconditioneerde Waters C18 SepPak (5 g) werd geladen voor vastefase-extractie (de patroon was voorgeconditioneerd volgens de aanwijzingen van de producent). Na laden werd de kolom ge-10 wassen met 24 ml gedestilleerd water gevolgd door 24 ml 25 % methanol in water, vervolgens 24 ml 50 % methanol in water om het ongewenste materiaal te verwijderen. De verbinding van belang werd geëlueerd met 24 ml 75 % methanol in water. De 75 % methanol in water-fracties werden onder 15 verminderde druk gedroogd (Savant Speedvac, lage tempera-tuurinstelling, volledige vacuüminstelling) gedurende de nacht. Methanol werd toegevoegd aan elk van de buizen waarbij de resten werden gecombineerd (ongeveer 0,6 ml) voor omgekeerde fase hoge prestatie vloeistofchromatogra-20 fie (HPLC Methode 1) om de verbinding van belang te isoleren.

HPLC Methode 1_

Kolom: Waters SymmetryPrep C18 5 μ 19 x 300 mm.

Mobiele fase: lineaire gradiënt van 0-20 min.

90:10 tot 50:50 gedurende 20 minuten; stap tot 10:90 bij 20,5 min; houden bij 20:90 gedurende 7 minuten (waterige buffer [5 mM ammoniumacetaat, pH 4,5]: acetonitril)

Debiet: 12 ml/min.

Monitor: ÜV-absorptie bij 254 nm; fotodiodearray bij 200-400 nm.

Looptijd: 27 min.

25 De titelverbinding had een retentietijd van ongeveer 17,2 minuten. HPLC-fracties die de titelverbinding bevat- 1025044-

t ι I

I 44 I

I ten werden opgevangen. De pH van het eluaat werd bij ge- I

I steld tot -8,6 met 1 N NaOH vervolgens tweemaal geëxtra- I

I heerd met een gelijk volume aan dichloormethaan. Een hoe- I

I veelheid van de organische fase werd droog gedampt onder I

I 5 een stroom stikstofgas (waterbad van 40eC) en opnieuw ge- I

I suspendeerd in methanol voor omgekeerde fase hoge presta- I

I tie vloeistofchromatografie (HPLC Methode 2) voor analyse. I

I De verbinding van. belang had een retentietijd van ongeveer I

I 14,7 minuten in deze analytische assay. De oorspronkelijke I

I 10 verbinding elueerde bij ongeveer 19,3 minuten in dezelfde I

I assay. I

I HPLC Methode 2 _ I

I Kolom: Waters SymmetryPrep C18 5 μ 2,1 x 150 mm. I

I Mobiele fase: lineaire gradiënt van 0-20 min. I

I 90:10 tot 50:50 over 20 minuten; stap naar I

I 10:90 bij 20,5 min; I

I houden bij 10:90 gedurende 7 minuten I

I (waterige buffer [5 mM ammoniumacetaat, pH I

4,5]: acetonitril) I

I Debiet: 0,3 ml/min. I

I Monitor: UV-absorptie bij 254 nm; fotodiodearray bij I

I 200-400 nm. I

Looptijd: 30 min. I

I 15 De overblijvende organische fase werd geconcentreerd I

I met behulp van een roterende verdamper onder verminderde I

druk (water dat van 40 °C vervolgens droog gedampt onder I

I verminderde druk (Savant Speedvac, lage temperatuurinstel- I

I ling, volledig vacuüminstelling). De verbinding van belang I

I 20 (15,6 mg) werd geïsoleerd als een geel poeder. I

I Het had ÜV-lichtabsorptiemaxima (λ®») bij 242,6 nm, I

312,5 nm en 347 nm. Massaspectrometrie: m/z = 486,5. I

I XH (CD3OD) : δ 8,78 (s, 1H), 8,65 (d, J = 1,6 Hz, 1H), I

I 8,45 (d, J = 2,8 Hz, 1H), 8,23 (dd, J = 8,7, 1,6 Hz, 1H), I

I 25 8,02 (d, J = 2,8 Hz, 1H), 7,98 (dd, J = 8,7, 2,8 Hz, 1H), I

I 7,85 (d, J = 8,7 Hz, 1H), 7,81 (dd, J = 8,7, 2,8 Hz, 1H), I

I 7 025044- I

* · 45 7,78 (d, J - 8,7 Hz, 1H), 7,21 (d, J = 8,7 Hz, 1H), 6,78 (d, J = 15,9 Hz, 1H), 6,64 (dt, J = 15,9, 5,6 Hz, 1H), 4,74 (s, 2H), 4,14 (dd, J = 5,6, 1,2 Hz, 2H), 3,98 (s, 2H), 3,48 (s, 3H), 2,73 (s, 3H) . 13C (CD3OD) δ 171,6, 5 161,2, 160,9, 160,5, 154,8, 151,1, 150,4, 150,0, 139,0, 137,9, 134,8, 134,6, 134,3, 132,9, 132,7, 130,8, 128,9, 128,2, 125,9, 125,7, 121,2, 120,0, 119,9, 114,3, 71,7, 58,8, 58,7, 40,6, 18,9.

10 Voorbeeld 3

Bereiding van E-N-(3-{4-[4-(6-hydroxymethyl-pyridin-3-yl-oxy)-3-methyl-fenylamino]-chinazolin-6-yl)-allyl)-2-meth-oxy-aceetamid: 15

De verbinding van belang E-N-(3-{4-[4-(6-hydroxy-methyl-pyridin-3-yloxy)-3-methyl-fènylamino]-chinazolin-6-yl)-allyl)-2-methoxy-aceetamid werd bereid met behulp van de procedure beschreven in Voorbeeld 2 met de volgende 20 verschillen zoals hieronder opgemerkt:

Het toegepaste micro-organisme was Streptomyces rimo-sus (ATCC 23955) mycelium (in plaats van Streptomyces al-bulus (ATCC 12757) mycelium). De gedoseerde kolven werden geschud gedurende een additionele 5 dagen (in plaats van 3 25 dagen) . De titelverbinding had een retentietijd van ongeveer 18,5 minuten, met behulp van HPLC Methode 1 of van Voorbeeld 2. Nadat de HPLC-fracties (uit HPLC Methode 1) waren opgevangen, werd het eluaat vervolgens tweemaal geëxtraheerd met een gelijkvolume aan dichloormethaan (geen 30 pH-bijstelling van eluaat werd uitgevoerd). De verbinding van belang had een retentietijd van ongeveer 15,3 minuten volgens de tweede hoge prestatie vloeistofchromatografie (HPLC Methode 2). De oorspronkelijke verbinding elueerde bij ongeveer 19,3 minuten in dezelfde assay. De verbinding 35 van belang (10,4 mg) werd geïsoleerd als een geel poeder.

1025044- Η

I 46 I

I De verbinding had ÜV-lichtabsorptiemaxima (λ***) bij I

I 242,6 nm, 312,5 nm en 347 nm. Massaspectrometrie: m/z - I

I 486,5. I

I XH (CD3OD) : δ 8,53 (s, 1H), 8,40 (d, J - 1,2 Hz, 1H), I

I 5 8,22 (d, J « 2,8 Hz, 1H), 8,03 (dd, J = 8,7, 2,0 Hz, 1H), I

I 7,72 (d, J = 2,8 Hz, 1H), 7,76 (d, J - 8,7 Hz, 1H), 7,64 I

I (dd, J = 8,7, 2,8 Hz, 1H), 7,54 (d, J » 8,7 Hz, 1H), 7,41 I

I (dd, J - 8,7, 2,8 Hz, 1H), 7,04 (d, J - 8,7 Hz, 1H), 6,76 I

I (d, J = 15,9 Hz, 1H), 6,53 (dt, J « 15,9, 5,6 Hz, 1H), I

I 10 4,70 (s, 2H), 4,12 (ra, 2H), 3,99 (s, 2H), 3,48 (s, 3H), I

I 2,29 (s, 3H) . 13C (CD3OD) δ 171,6, 159,3, 155,1, 154,3, I

I 153,7, 151,2, 147,1, 138,0, .136,7, 135,3, 131,9, 130,7, I

I 130,1, 128,5, 127,0, 126,0, 125,4, 123,1, 122,2, 120,4, I

I 120,3, 115,5, 71,7, 64,2, 58,6, 40,6, 15,4. I

I 15 I

I Voorbeeld 4 I

I Bereiding van E-3-{4-[3-Methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yl- I

I oxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-acrylzuur I

I 20 I

I Aan een gekoelde (0eC) suspensie van NaH (4,8 g, 60 I

I %, 0,12 mol) in watervrije DMF (60 ml) werd druppelsgewijs I

I een oplossing van PhOH (11,3 g, 0,12 mmol) in droge DMF I

I (50 ml) toegevoegd. Na de toevoeging werd 4-chloor-6- I

I 25 joodchinazoline (29 g, 0,1 mol) portiegewijs toegevoegd. I

I Darna wed het koelbad verwijderd en werd de resulterende I

I oplossing 1,5 uur bij kamertemperatuur geroerd, geblust I

I met water (300 ml). Het product precipiteerde en werd ge- I

I extraheerd met EtOAc (400 ml) . De afgescheiden organisch I

I 30 laag werd gewassen met waterige NaOH, water, pekel, ge- I

I droogd boven Na2S04 en geconcentreerd en gaf 6-jood-4-fen- I

I oxychinazoline als een gebroken-witte vaste stof (32,9 g, I

I 94 %). Kristallisatie uit EtOAc gaf witte en korte naald- I

I kristallen. I

I 35 Een mengsel van 6-jood-4-fenoxychinazoline (3,5 g, 10 I

I mmol), zoals bereid in de voorgaande alinea, methyl- I

I acrylaat (6 g, 70 mmol), Pd(OAc)2 (140 mg, 0,62 mmol) en I

I 1025044- I

I · 47

Ph3P (320 mg, 1,22 mmol) in Et3N/DMF werd gespoeld met N2 en het drukreactievat werd stevig afgesloten. De reactie werd vervolgens verwarmd op een oliebad bij 110 °C onder roeren. Dunnelaagchromatografie gaf aan dat de reactie 5 volledig was na 3 uur. Het productmengsel werd vervolgens overgebracht naar een rondbodemkolf en gespoeld met een stroom N2 om het methylacrylaat te verwijderen. De rest werd vervolgens opgelost in ethylacetaat, gewassen met water, pekel, gedroogd boven natriumsulfaat en geconcen-10 treerd en gaf ruw E-3-(4-fenoxychinazolin-6-yl)-acrylzuurmethylester als gele vaste stof welke werd omgekristalliseerd uit ethylacetaat om 2,3 g (70 %) vaalgele kristallijne vaste stof te geven in twee oogsten.

Een mengsel van het product (E-3-(4-fenoxy-chinazo-15 lin-6-yl)-acrylzuurmethylester) uit de voorgaande alinea (307 mg, 1 mmol) en het gewenste aniline (215 mg, 1 mmol) werd opgenomen in fenol (2 g) en het resulterende mengsel verwarmd tot 100 °C op een oliebad en een heldere oplossing werd verkregen. Na 20 uur verwarmen werd de bruine 20 oplossing gedestilleerd onder verminderde druk om fenol te verwijderen. De rest werd verdeeld tussen verdunde NaOH en methyleenchloride. De afgescheiden organische laag wed gewassen met pekel, gedroogd boven natriumsulfaat en geconcentreerd en gaf het ruwe product, dat werd gezuiverd met 25 behulp van chromatografie om zuiver E-3-(4-[3-methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinozalin-6-yl}-acrylzuurmethylester (480 mg) te geven.

Een mengsel van de methylester (450 g, 1 mmol) en LiOH*H20 (0,63 g, 15 mmol) in methanol/water (10/1) werd 3 30 uur onder terugvloeikoeling gekookt. Na afkoelen werd de reactie geneutraliseerd met azijnzuur (0,9 g, 15 mmol) in 2 ml H2O tot pH 6,0. Een heldere oplossing werd aanvankelijk verkregen en het zure product precipiteerde later als een gela vaste stof, welke werd verzameld met behulp van 35 vacuümfiltratie en gedroogd om het eindproduct E-3-{4-[3-methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinoza- 1025044- I 48 I lin-6-yl}-acrylzuurmethylester te geven als een gele vaste I stof (280 mg,. 68 %) .

I *Η (CD30D) 5 2,24 (s, 3H), 2,48 (s, 3H), 6, 70 (d, J = I 16 Hz, 1H), 6,98 (d, 1H), 7,28. (m, 2H), 7,6, (m, 1H), 7,69 I 5 (m, 1H), 7,76 (m, 1H), 7,78 (d, J 16 Hz, 1H), 8,1 (m,

I 2H), 8,5 (s, .1H), 8,6 (d, 1H) . m/z . (ES+ΠΜ+Ι) 413,4. HPLC

· kamertemperatuur = 4,831 minuten. .

De . verbindingen volgens de onderhavige uitvinding I kunnen ook worden geproduceerd in mengsels als metabolie- I 10 ten van het E-2-methoxy-N-(3-{4-[3-methyl-4-(6-methyl-py- I ridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-aceet- amide waarvan de structuur hieronder wordt getoond.

I 15 f^Y°Y^N ,

I H IA

20 1 I 1025044-

Als zodanig kan E-2-methoxy-N-(3-{4~[3-methyl-4-(6- methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-al- .25 lyl)-aceetamide worden geïncubeerd met muizen-, ratten-, apen-, honden- en menselijke hepatische weefselpreparaten (plakjes, homogenaten, hepatocyten, microsomen) of met re- combinante enzymen (b.v. menselijk CYP dat insectencelmi- crosomen bevat). Gal-, urine- en plasmamonsters kunnen 30 worden verkregen, en verder opgewerkt om monsters van mengsels van metabolièten te verkrijgen. Deze monsters H kunnen vervolgens worden onderworpen aan scheiding met be- hulp van HPLC, en geanalyseerd met behulp van standaard instrumentatietechnieken zoals massaspectrometrie, NMR en 35 ÜV.

Claims (11)

1. In hoofdzaak zuivere verbinding met de formule 1 5 < R1N R R5—CH=CH ï of een farmaceutisch aanvaardbaar zout, solvaat of 20 prodrug daarvan, waarbij: R1 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H en Ci-Cealkyl; R2 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H, Ci-Cioalkyl, Ci-Cgalkoxy en Ci-Cehydroxyalkylgroep;

25 R3 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H, Ci-Cöalkyl, Ci-Cehydroxyalkyl, en C(0)0R4, waarbij R4 wordt gekozen uit de groep bestaande uit H en Ci-C6alkyl; R5 wordt gekozen uit de groep bestaande uit -30 C (0) OH en - (CR^J^-NR^8 waarbij m een geheel getal van 0 tot 3 is; elke R6 en R7 onafhankelijk wordt gekozen uit de groep bestaande uit H en Ci-Cealkyl, en waarbij R8 wordt gekozen uit de groep bestaande uit Ci-C6alkyl en -C(0) - (CR6CR7)m-0(Ci-C6alkyl); en waarbij 35 de verbinding met formule JL verder eventueel is ge substitueerd door een hydroxy- of een O-glucuronzuur-substituent. 1025044 I I I 50 I

2. Verbinding volgens conclusie 1, waarbij R1 H is, R2 I I hydroxymethyl is, R3 4 methyl is, en R5 -CH2NHC(0)CH20CH3 I I is. I

53. Verbinding volgens conclusie 1, waarbij R1 H is, R2 I I methyl is, R3 hydroxymethyl is, en R5 -CH2-NHC(0)CH20- I I CH3 is. I

4. Verbinding volgens conclusie 1, waarbij R1 H is, R2 I I 10 methyl is, R3 methyl is, en R5 -C(0)0H is. I

5. Verbinding volgens conclusie 1, waarbij R1 H is, R2 I I methyl is, R3 COOH is, en R5 -CH2NHC(O)CH2OCH3 is. I I 15 6. Verbinding volgens conclusie 1, waarbij de verbinding I I met formule 1 verder een hydroxysubstituent omvat, en I I waarbij R1 H is, R2 methyl is, R3 methyl is, en Rs I I -CH2NHC(0)CH20CH3 is. I I 20 7. Verbinding volgens conclusie 1, waarbij de verbinding I met formule 1^ verder een hydroxysubstituent omvat, en I I waarbij R1 H is, R2 methyl is, R3 hydroxymethyl is, en I I R5 -CH2NHC(0)CH20CH3 is. I I 25 8. Verbinding volgens conclusie 1, waarbij R1 H is, R2 I I hydroxymethyl is, R3 hydroxymethyl is, en R5 I I CH2NHC(0)CH20H is. I

9. Verbinding volgens conclusie 1, waarbij de verbinding I I 30 met formule 1^ verder een -O-glucuronzuursubstituent I I omvat. I I 1025044

10. Gebruik van een verbinding volgens conclusie 1 voor I 2 I de bereiding van een medicijn voor de behandeling van I 3 I 35 abnormale celgroei bij een zoogdier, waarbij de aan I 4 I genoemd zoogdier toe te dienen hoeveelheid van de I • - verbinding effectief is bij het behandelen van abnormale celgroei.

11. Farmaceutisch preparaat voor de behandeling van ab- 5 normale celgroei bij een zoogdier, omvattende een hoeveelheid van een verbinding volgens conclusie 1 die effectief is bij het behandelen van abnormale celgroei, en een farmaceutisch aanvaardbare drager.

12. Werkwijze om te bepalen of aan een patiënt E- 2- methoxy-N-(3-{4-[3-methyl-4-(6-methyl-pyridin-3-yloxy)-fenylamino]-chinazolin-6-yl}-allyl)-aceetamide is toegediend, waarbij de werkwijze de stap omvat van het bepalen of een plasma-, urine-, gal- of fecaal 15 monster verkregen van de patiënt de aanwezigheid van de verbinding volgens conclusie 1 toont.

13. Uitrusting voor de behandeling van abnormale cel groei, omvattende a) een farmaceutisch preparaat om-20 vattende een verbinding volgens conclusie 1 en een farmaceutisch aanvaardbare drager, vehiculum of ver-dunningsmiddel; en b) instructies die een werkwijze beschrijven voor het toepassen van het farmaceutische preparaat voor het behandelen van de abnormale cel-25 groei. 1025044