NL1016803C2 - Gebruik van vaatwassamenstellingen. - Google Patents

Description

5

Gebruik van vaatwassamenstellingen.

Beschrijving Technisch gebied

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op het 10 gebied van machinaal vaatwassen. Meer in het bijzonder heeft de uitvinding betrekking op een werkwijze voor het gebruik van tabletten voor automatisch vaatwassen.

Achtergrond van de uitvinding 15 Het afwassen van artikelen in een in de handel ver krijgbare · vaatwasmachine omvat gebruikmaking van drie soorten producten. Er wordt zout aan het zout-compartiment toegevoegd om het water zachter te maken, er wordt een vaat-wasformulering gebruikt om de artikelen schoon te maken en 20 er wordt een spoelhulpmiddel gebruikt om te verzekeren dat de artikelen zonder strepen of vlekken gespoeld worden.

De gebruikers vinden het lastig het zout en het spoelhulpmiddel in een vaatwasmachine te vervangen. De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een werkwijze 25 voor het vaatwassen die het zout en het spoelhulpmiddel bij het machinaal vaatwassen overbodig maakt.

Beschrijving van de uitvinding

Dienovereenkomstig voorziet de onderhavige uitvinding 30 in het gebruik van een tablet voor machinaal vaatwassen bij een werkwijze voor het vaatwassen waarbij geen spoelhulpmiddel en geen zout in de machine wordt gebruikt, waarbij de tablet meer dan 45 gew.% vormingsmiddel omvat en een onderscheiden gedefinieerd gebied (A) heeft dat maximaal 30 35 gew.% van het totale gewicht van de tablet uitmaakt, waarbij het onderscheiden gedefinieerde gebied (A) een materiaal omvat dat het oplossen van het gebied (A) in water regelt.

1016803 2

Bovendien wordt in de onderhavige aanvrage een werkwijze voor het afwassen van artikelen in een mechanische wasmachine gedefinieerd, welke werkwijze de stappen omvat van: 5 i) het behandelen van de artikelen met een wasvloeistof waaraan een tablet wordt toegevoegd die meer dan 45 gew.% vormingsmiddel omvat en een afzonderlijk gedefinieerd gebied heeft dat maximaal 30 gew.% van het totale gewicht van de tablet uitmaakt, waarbij het 10 onderscheiden gedefinieerde gebied een materiaal omvat dat het oplossen ervan in water vertraagt en waarbij geen bijkomend spoelhulpmiddel en/of zout in de machine aanwezig is.

In de context van de onderhavige uitvinding heeft de 15 uitdrukking "bijkomend spoelhulpmiddel of zout" betrekking op een afzonderlijk spoelhulpmiddel of zoutproduct dat geen deel van de tablet uitmaakt.

Ook heeft de uitvinding betrekking op een kit van delen die een zoals hiervoor beschreven reinigingsmiddelta-20 biet alsmede instructies omvat waarin wordt gesteld dat geen spoelhulpmiddel of zout aan de vaatwasmachine behoeft te worden toegevoegd.

Gedetailleerde beschrijving van de uitvinding 25 Tabletten volgens de uitvinding hebben twee gebieden, de gebieden A en B.

Gebied A

Zoals hiervoor is beschreven, omvat de tablet een 30 gedefinieerd gebied (A) dat maximaal 30 gew.% van het totale gewicht van de tablet uitmaakt alsmede een materiaal dat het oplossen ervan in water regelt. Bij voorkeur is een materiaal aanwezig dat het oplossen van gebied A. vertraagt. Voor doeleinden van de uitvinding zal de rest van de tablet 35 gebied (B) genoemd worden. De bestanddelen van het gedefinieerde gebied (A) zullen na de bestanddelen in de rest van de tablet (B) aan het water in de machine worden Λ 015 8 01 3 afgegeven. In een ander aspect van de onderhavige uitvinding lost het gedefinieerde gebied (A) bij voorkeur op bij een temperatuur hoger dan 50°C en bij voorkeur hoger dan 60°C.

De rest van de tablet (B) zal direct bij contact met water 5 beginnen op te lossen. Bij voorkeur lost voor gebied (B) ten minste 60%, met meer voorkeur ten minste 80% en het liefst ten minste 95% van gebied (B) binnen 12 minuten in gedemi-neraliseerd water bij 50°C op. Het verdient zeer de voorkeur dat gebied A vast is.

10 Het oplossen van gebied (A) kan vertraagd worden door de keuze van deeltjesvormige bestanddelen die zijn ingekap-seld met een bestanddeel dat in water langzaam oplost of gedeeltelijk oplosbaar is. Dergelijke inkapselingsmaterialen omvatten celluloseacetaatftalaat (CAP), hydroxypropylmethyl-15 cellulose (HPMC), carboxymethylcellulose (CMC) en mengsels daarvan. Een hydroxypropylmethylcellulosepolymeer heeft bij voorkeur een naar het getal gemiddeld molecuulgewicht van 50.000 tot 200.000 en een viscositeit van een waterige oplossing van 2 gew.% bij 25°C (ADTMD2363) van 50.000 tot 20 120.000 cps. Een hydroxypropylmethylcellulosepolymeer dat bijzondere voorkeur geniet, is Methocel O J75MS-N met een viscositeit van een waterige oplossing van 2 gew.% bij 25°C van ca. 75.000 cps. Andere de voorkeur genietende inkapselingsmaterialen omvatten gelatine met een 25 bekledingsterkte in het bereik van 30 tot 200 en bij voorkeur 75 tot 200.

De dikte van het inkapselingsmateriaal zal de oplos-singssnelheid van het ingekapselde reinigingsmiddelbestand-deel bepalen en derhalve de afgiftesnelheid van het reini- -30 gingsmiddelbestanddeel aan het waswater bepalen.

Een ander voorbeeld van een wijze waarop het oplossen van het deelgebied A vertraagd kan worden, is het voormengen van de reinigingsmiddelbestanddelen in een matrix, die in water langzaam oplost of gedeeltelijk oplosbaar is.

35 Voorkeurspolymeren hiervoor omvatten polyethyleenglycol met een molecuulgewicht van 1000 tot 20.000 en met meer voorkeur 1016803 4 4000 tot 10.000 of zelfs 12.000.

Nog een ander voorbeeld van een wijze waarop het oplossen van gebied A geregeld kan worden, is het bekleden van gebied A met een bekledingslaag. De bekledingslaag omvat 5 bij voorkeur een materiaal dat in bij voorkeur minder dan 15 minuten, met meer voorkeur minder dan 10 minuten, met nog meer voorkeur minder dan 5 minuten en het liefst minder dan 60 seconden bij contact met het gebied A vast wordt. Bij voorkeur is de bekledingslaag wateroplosbaar. Bekledinglagen 10 die de voorkeur genieten, omvatten materialen die zijn gekozen uit de groep die wordt gevormd door vetzuren, alcoholen, diolen, esters en ethers, adipinezuur, carbonzuren, dicarbonzuren, polyvinylacetaat (PVA), polyvi-nylpyrrolidon (PVP), polyazijnzuur (PLA), polyethyleenglycol 15 (PEG) en mengsels daarvan. Carbonzuren en dicarbonzuren die de voorkeur verdienen, omvatten bij voorkeur een even aantal koolstofatomen. Bij voorkeur omvatten de carbonzuren of dicarbonzuren ten minste 4, liever ten minste 6, nog liever ten minste 8 koolstofatomen en het liefst 8 tot 13 20 koolstofatomen. De voorkeur genietende dicarbonzuren omvatten adipinezuur, suberinezuur, azelaïnezuur, subacinezuur, undecaandizuur, dodecaandizuur, tridecaandizuur en mengsels daarvan. De voorkeur genieten die vetzuren, die een koolstofketenlengte van C12 tot C22 en het liefst C18 tot C22 25 hebben. De bekledingslaag kan eveneens bij voorkeur een verbrekingsmiddel omvatten.

Geschikte bekledingen voor gebied A worden beschreven in WO 00/06684, JP 61-28440, JP 60-141705, JP 61-28441, JP 61-28596, JP 61-28597 en JP 61-28598.

30 Indien aanwezig omvat de bekledingslaag in het alge meen een niveau van ten minste 0,05%, bij voorkeur ten minste 0,1%, met meer voorkeur ten minste 1% en met de meeste voorkeur ten minste 2% of zelfs ten minste % van de -reinigingsmiddeltablet.

35 De bekleding kan worden gebruikt om gebied A aan gebied B te binden.

In weer een ander voorbeeld is gebied A zodanig, dat 1016803 5 het ten minste een bestanddeel omvat dat reageert met een uitwendige stimulus, zoals de temperatuur en de pH, om het oplossen te laten beginnen. Een voorbeeld van een bestanddeel dat het oplossen doet beginnen als reactie op een 5 verandering van de temperatuur is een was. In het bijzonder wordt beoogd dat een geschikte was een smelttemperatuur hoger dan de kamertemperatuur, bij voorkeur hoger dan 40°C, liever hoger dan 50°C en het liefst hoger dan 55°C zal hebben.

10 Het heeft de voorkeur als gebied A in de tablet aanwezig is.

Een voor de onderhavige uitvinding bruikbaar gebied A kan verder een wateroplosbaar zuurvormend middel of zout omvatten, bij voorkeur organische zuren met inbegrip van 15 bijvoorbeeld carbonzuren, zoals citroenzuur en barnsteen-zuur, polycarbonzuren, zoals polyacrylzuur, alsmede azijnzuur, boorzuur, malonzuur, adipinezuur, fumaarzuur, melkzuur, glycolzuur, wijnsteenzuur, tartronzuur, maleïnezuur, derivaten en mengsels daarvan.

20 Geschikte wateroplosbare monomere of oligomere car- boxylaat-vormende middelen kunnen uit een breed bereik van verbindingen worden gekozen, maar dergelijke verbindingen hebben bij voorkeur een logaritmische zuurconstante van de eerste carboxylgroep (pKi) kleiner dan 9, bij voorkeur 25 tussen 2 en 8,5 en met meer voorkeur tussen 2,5 en 7,5.

Het carboxylaat- of polycarboxylaat-vormende middel kan van een monomeer of oligomeer type zijn, hoewel monomere polycarboxylaten in het algemeen vanwege de kosten en werking de voorkeur genieten. Monomere en oligomere vormende 30 middelen kunnen uit acyclische, alicyclische, heterocyclische en aromatische carboxylaten worden gekozen.

Geschikte carboxylaten die één carboxylgroep bevatten, omvatten wateroplosbare zouten van melkzuur, glycolzuur en etherderivaten daarvan. Polycarboxylaten die twee 35 carboxylgroepen bevatten, omvatten wateroplosbare zouten van barnsteenzuur, malonzuur, (ethyleendioxy)diazijnzuur, maleïnezuur, diglycolzuur, wijnsteenzuur, tartronzuur en 1016803 6 fumaarzuur alsmede ethercarboxylaten en sulfinylcarboxyla-ten. Polycarboxylaten die drie carboxylgroepen bevatten, omvatten in het bijzonder wateroplosbare citraten, aconi-traten en citraconaten alsmede succinaatderivaten zoals 5 carboxymethyloxysuccinaten, lactoxysuccinaten en aminosuc-cinaten, en ook oxypolycarboxylaten zoals 20-oxa-l,1,3-propaantricarboxylaten. De hiervoor beschreven carboxylaat-of polycarboxylaat-vormende verbindingen kunnen eveneens een tweeledige functie als regelmiddelen voor de pH hebben.

10 Polycarboxylaten die vier carboxylgroepen bevatten, omvatten oxydisuccinaten, 1,1,2,2-ethaantetracarboxylaten, 1,1,3,3-propaantetracarboxylaten en 1,1,2,3-propaantetra-carboxylaten. Sulfosubstituenten bevattende polycarboxylaten omvatten sulfosuccinaatderivaten alsmede sulfonhoudende 15 gepyrolyseerde citraten.

Alic-yclische en heterocyclische polycarboxylaten omvatten cyclopentaan-cis,cis,cis-tetracarboxylaten cyclo-pentadienide-pentacarboxylaten, 2,3,4,5-tetrahydrofuran- cis,cis,cis-tetracarboxylaten, 2,5-tetrahydrofuran-cis- 20 dicarboxylaten, 2,2,5,5-tetrahydrofuran-tetracarboxylaten, 1,2,3,4,5,6-hexaan-hexacarboxylaten en carboxymethylderivaten van polyhydrische alcoholen zoals sorbitol, mannitol en xylitol. Aromatische polycarboxylaten omvatten mellitine-zuur, pyromellitinezuur en de ftaalzuurderivaten die zijn 25 beschreven in het Britse octrooi no. 1.425.343.

Van de bovengenoemde zijn polycarboxylaten die de voorkeur genieten hydroxycarboxylaten die maximaal drie carboxylgroepen per molecuul bevatten, meer in het bijzonder citraten en citroenzuur.

30 Ook de stamzuren van de monomere of oligomere poly- carboxylaat-chelaatvormende middelen of mengsels daarvan met hun zouten, b.v. citroenzuur of citraat/citroenzuur-mengsels worden als bestanddelen van vormingssystemen van fase A . volgens de onderhavige uitvinding beoogd.

35 In gebied A kan een aanslagwerend middel aanwezig zijn. Geschikte aanslagwerende middelen zijn EDHP (hydroxye-thyleen-1,1-difosfonaat) en Bayhibit (2-fosfonobutaan-l,2,4- 1016803 7 tricarbonzuur) en ook geschikt zijn polymeren zoals Alcosperse 240 zoals in US 5.956.855 en US 5.547.612 wordt beschreven. Als alternatief kunnen ook polymeren en copoly-meren van acrylzuur met een molecuulgewicht tussen 500 en 5 20.000 worden gebruikt. Aanslagwerende middelen zijn in zodanige niveaus aanwezig, dat 1-100 dpm bij een spoeling van 5 liter wordt afgegeven.

Bij voorkeur is in gebied A een oppervlakte-actief-middelsysteem aanwezig dat een oppervlakte-actief middel 10 omvat dat uit niet-ionische, anionische, kationische, amfolytische en zwitterionische oppervlakte-actieve middelen alsmede mengsels daarvan is gekozen.

Het oppervlakte-actiefmiddelsysteem omvat met de meeste voorkeur een gering schuimend niet-ionisch oppervlak-15 te-actief middel dat is gekozen voor het bevochtigende vermogen en bij voorkeur is gekozen uit ethoxygroepen en/of propoxygroepen houdende niet-ionische oppervlakte-actieve middelen en met meer voorkeur is gekozen uit niet-ionische ethoxy/propoxy-vetalcoholen als oppervlakte-actieve midde-20 len.

Het oppervlakte-actiefmiddelsysteem is gewoonlijk in gebied A aanwezig bij een minimaal niveau van 0,05 g en met meer voorkeur bij een minimaal niveau van 0,1 g. Het maximale voorkeursniveau ligt bij voorkeur bij 0,8 g of lager en 25 liever bij 0,6 g of lager. Het niveau dat de meeste voorkeur geniet, is 0,2 g tot 0,4 g. Het verdient zeer de voorkeur dat het niveau aan oppervlakte-actief middel, in het bijzonder niet-ionisch oppervlakte-actief middel, 25 gew.% tot 75 gew.% ten opzichte van het totale gewicht van het 30 niet-ionische oppervlakte-actieve middel in de tablet bedraagt.

Er kunnen hydrotrope middelen aanwezig zijn, waarbij deze gewoonlijk aanwezig zijn bij niveaus van 0,5 gew.% tot . 20 gew.% en bij voorkeur 1 gew.% tot 10 gew.%.

35 Bruikbare hydrotrope middelen omvatten natrium-, kalium- en ammonium-xyleensulfonaten, natrium-, kalium- en ammonium-tolueensulfonaat, natrium-, kalium- en ammonium- / 1 016803 8 cumeensulfonaat alsmede mengsels daarvan.

In een zeer de voorkeur genietend aspect van de uitvinding zal gebied A een pH als 1%’s oplossing in gedestilleerd water bij 20°C lager dan 7, bij voorkeur 0,5 tot 5 6,5 en het liefst 0,5 tot 1,0 hebben.

Gebied B

Vormend materiaal

Een samenstelling volgens de uitvinding kan een 10 vormend middel bevatten. Het vormende middel kan een fosfaat- of niet-fosfaathoudend vormend middel zijn.

Samenstellingen volgens de uitvinding die een wateroplosbaar fosfaat-vormend middel omvatten, bevatten gewoonlijk dit vormende middel bij een niveau van 50 tot 90 gew.% 15 en bij voorkeur 55 tot 80 gew.%.

Bijzondere voorkeur genieten fosfaat-vormende middelen. Specifieke voorbeelden van wateroplosbare fosfaat-vormende middelen zijn alkalimetaaltripolyfosfaten, natrium-, kalium- en ammoniumpyrofosfaat, natrium-, kalium- en 20 arnmoniumorthofosfaat, natrium-polymeta/fosfaat waarbij de polymerisatiegraad in het bereik van 6 tot 21 ligt alsmede zouten van fytinezuur. Natrium- of kalium-tripolyfosfaat geniet de meeste voorkeur.

Samenstellingen volgens de uitvinding kunnen een 25 wateroplosbaar niet-fosfaat-vormend middel omvatten. Dit is gewoonlijk aanwezig in een niveau van 1 tot 90 gew.%, bij voorkeur 10 tot 80 gew.% en het liefst 20 tot 70 gew.% ten opzichte van het gewicht van de samenstelling. Geschikte voorbeelden van niet-fosforhoudende anorganische vormende 30 middelen omvatten wateroplosbare alkalimetaalcarbonaten, -waterstofcarbonaten, -sesquicarbonaten, -boraten, -silicaten met inbegrip van gelaagde silicaten zoals SKS-6, b.v. Clarent, -metasilicaten en kristallijne en amorfe alumino- -silicaten. Specifieke voorbeelden omvatten natriumcarbonaat 35 (met of zonder calciet-kiemen), kaliumcarbonaat, natrium- en kaliumwaterstofcarbonaat, silicaten met inbegrip van gelaagde silicaten en zeolieten.

1 016 8 0 3 9

Organische reinigingsmiddelvormende middelen kunnen eveneens als niet-fosfaathoudende vormende middelen volgens de onderhavige uitvinding worden gebruikt. Voorbeelden van organische vormende middelen omvatten alkalimetaalcitraten, 5 -succinaten, -malonaten, -vetzuursulfonaten, -vetzuurcar- boxylaten, -nitrilotriacetaten, -oxydisuccinaten, -alkyl- en -alkenyldisuccinaten, -oxydiacetaten, -carboxymethyl-oxysuccinaten, -ethyleendiaminetetra-acetaten, -tartraat-monosuccinaten, -tartraat-disuccinaten, -tartraat-monoace-10 taten, -tartraat-diacetaten, geoxideerd zetmeel, geoxideerde heteropolymere polysachariden, polyhydroxysulfonaten, polycarboxylaten zoals polyacrylaten, polymaleaten, polya-cetaten, polyhydroxyacrylaten, polyacrylaat/polymaleaat- en polyacrylaat/polymethacrylaat-copolymeren, acrylaat/male-15 aat/vinylalcohol-terpolymeren, aminopolycarboxylaten en polyacetaalcarboxylaten, alsmede polyaspartaten en mengsels daarvan. Dergelijke carboxylaten worden beschreven in de US-octrooien nos. 4.144.226, 4.146.495 en 4.686.062. Alkalime-taalcitraten, nitrilotriacetaten, oxydisuccinaten, 20 acryaat/maleaat-copolymeren en acrylaat/maleaat/vinylalco- hol-tertpolymeren zijn bijzondere voorkeur genietende niet-fosfaathoudende vormende middelen.

Silicjurnoxide-materiaal 25 Geschikte vormen van siliciumoxide omvatten amorf siliciumoxide, zoals geprecipiteerd siliciumoxide, pyrogeen siliciumoxide en siliciumoxide-gelen, zoals -hydrogelen, -xerogelen en -aërogelen, of de zuivere kristalvormen kwarts, tridymiet en kristobaliet, maar de amorfe vormen van 30 siliciumoxide genieten de voorkeur. Geschikte siliciumoxiden kunnen gemakkelijk in de handel verkregen worden. Ze worden bijvoorbeeld onder de geregistreerde handelsnaam Gasil 200 (b.v. Crosfield, GB) verkocht.

Bij voorkeur is het siliciumoxide in het product in 35 een zodanige vorm aanwezig, dat het kan oplossen wanneer het aan de wasvloeistof wordt toegevoegd. Daarom geniet toevoeging van siliciumoxide als toevoeging van schuimwerende 1016803 10 siliciumoxidedeeltjes en siliconenolie geen voorkeur.

De deeltjesgrootte van het siliciumoxide-materiaal volgens de onderhavige uitvinding kan van belang zijn, in het bijzonder aangezien men gelooft dat enig siliciumoxide-5 materiaal dat bij de wasprocedure niet-opgelost blijft, zich in een later stadium op het glas kan afzetten.

Derhalve geniet het de voorkeur dat een silicium-oxide-materiaal wordt gebruikt met een deeltjesgrootte (zoals bepaald met een Malvern-laser, d.w.z. de "geaggre-10 geerde" deeltjesgrootte) van maximaal 40 pm en met de meeste voorkeur maximaal 20 μιτι, waarbij betere wasresultaten worden verkregen. Met het oog op toevoeging aan een reini-gingssamenstelling geniet het de voorkeur dat de deeltjesgrootte van het siliciumoxide-materiaal ten minste 1 μτη, met 15 meer voorkeur ten minste 2 pm en het liefst ten minste 5 μπι bedraagt.

Bij voorkeur is de primaire deeltjesgrootte van het siliciumoxide in het algemeen kleiner dan ca. 30 nm en in het bijzonder kleiner dan ca. 25 nm. Bij voorkeur is de 20 elementaire deeltjesgrootte kleiner dan 20 nm of zelfs 10 nm. Er is geen kritieke ondergrens voor de elementaire deeltjesgrootte: de ondergrens wordt bepaald door andere factoren zoals de bereidingswijze, enz. In het algemeen hebben in de handel verkrijgbare siliciumoxiden een elemen-25 taire deeltjesgrootte van 1 nm of meer.

Bij voorkeur is het siliciumoxide-materiaal in de wasvloeistof aanwezig in een niveau van ten minste 2,5xl0-4 gew.%, met meer voorkeur ten minste 12,5xl0'4 gew.% en met de meeste voorkeur ten minste 2,5xl0'3 gew.% ten opzichte · 30 van het gewicht van de wasvloeistof en bij voorkeur maximaal lxlO-1 gew.%, met meer voorkeur maximaal 8xl0"2 gew.% en met de meeste voorkeur maximaal 5xl0~2 gew.% ten opzichte van het gewicht van de wasvloeistof.

Bij voorkeur bedraagt het niveau aan opgelost silici-35 umoxide-materiaal in de wasvloeistof ten minste 80 dpm, liever ten minste 100 dpm en het liefst ten minste 120 dpm 016 8^3 11 en bij voorkeur maximaal 1000 dpm. Opgemerkt wordt dat opdat het siliciumoxide-materiaal effectief is, het laagste niveau van het opgeloste siliciumoxide-materiaal van de pH-waarde afhangt, d.w.z. dat derhalve bij pH=6,5 het niveau bij 5 voorkeur ten minste 100 dpm, bij pH=7,0 bij voorkeur ten minste 110 dpm, bij pH=7,5 bij voorkeur ten minste 120 dpm, bij pH=9,5 bij voorkeur ten minste 200 dpm, bij pH=10 bij voorkeur ten minste 300 dpm en bij pH=10,5 bij voorkeur ten minste 400 dpm bedraagt.

10 Bij voorkeur is het siliciumoxide-materiaal in de reinigingssamenstelling aanwezig in een niveau van ten minste 0,1 gew.%, met meer voorkeur ten minste 0,5 gew.% en met de meeste voorkeur ten minste 1 gew.% ten opzichte van het gewicht van de reinigingssamenstelling en bij voorkeur 15 maximaal 10 gew.%, met meer voorkeur maximaal 8 gew.% en met de meeste· voorkeur maximaal 5 gew.% ten opzichte van het gewicht van de reinigingssamenstelling.

Silicaten 20 De samenstelling omvat optioneel alkalimetaalsilica- ten. Het alkalimetaal kan voorzien in een pH-regelend vermogen, in bescherming tegen corrosie van metalen en tegen aantasting van het vaatwerk, met inbegrip van voordelen voor porselein en glaswaren. Wanneer silicaten aanwezig zijn, 25 moet het SiC>2-gehalte 1 gew.% tot 25 gew.%, bij voorkeur 2 gew.% tot 20 gew.% en met meer voorkeur 3 gew.% tot 10 gew.% op basis van het gewicht van het ADD zijn. De verhouding van S1O2 ten opzichte van het alkalimetaaloxide (M20, waarin M=alkalimetaal) is gewoonlijk 1:3,5, bij voorkeur 1,6:3 en 30 met meer voorkeur 2:2,8. Bij voorkeur is het alkalimetaalsilicaat water bevattend, met 15% tot 25% en met meer voorkeur 17% tot 20% water.

In het algemeen kunnen sterk alkalische alkalime-taalsilicaten worden gebruikt, hoewel minder alkalische 35 waterhoudende alkalimetaalsilicaten met een Si02/M20-ver-houding van 2,0 tot 2,4, zoals vermeld is, bijzonder veel voorkeur genieten. Watervrije vormen van alkalimetaalsilica- 1016803 12 ten met een Si02/M20-verhouding van 2,0 of meer genieten ook minder voorkeur omdat deze de neiging hebben aanzienlijk minder oplosbaar te zijn dan waterhoudende alkalime-taalsilicaten bij dezelfde verhouding.

5 Natrium- en kalium- en in het bijzonder natriumsili- caten genieten de voorkeur. Een bijzondere voorkeur genietend alkalimetaalsilicaat is een granulair waterhoudend natriumsilicaat met een SiC>2/Na20-verhouding van 2,0 tot 2,4, dat onder de naam Britesil H20 en Britesil H24 bij de 10 firma PQ verkrijgbaar is. De meeste voorkeur verdient een granulair waterhoudend natriumsilicaat met een Si02/Na20-verhouding van 2,0. Hoewel gebruikelijke vormen, d.w.z. poeder en granulaten, van waterhoudende silicaatdeeltjes geschikt zijn, hebben silicaatdeeltjes die de voorkeur 15 genieten een gemiddelde deeltjesgrootte tussen 300 en 900 pm en is minder dan 40% kleiner 'dan 150 pm en minder dan 5% groter dan 1700 pm. Bijzondere voorkeur geniet een sili-caatdeeltje met een gemiddelde deeltjesgrootte tussen 400 en 700 pm en is minder dan 20% kleiner dan 150 pm en minder dan 20 1% groter dan 1700 pm. Samenstellingen volgens de onderhavige uitvinding met een pH van 9 of minder zullen bij voorkeur in hoofdzaak geen alkalimetaalsilicaat bevatten.

Enzymen 25 In samenstellingen volgens de uitvinding kunnen enzymen aanwezig zijn. Voorbeelden van enzymen die voor gebruik in reinigingssamenstellingen volgens de onderhavige uitvinding geschikt zijn, omvatten lipasen, peptidasen, amylasen (amilolytische enzymen) en andere enzymen die ' 30 biochemische verontreinigingen en vlekken die bij reini-gingssituaties worden aangetroffen, afbreken, modificeren of de afbraak of modificatie vergemakkelijken, zodat de verontreinigingen en vlekken gemakkelijker van het voorwerp dat wordt afgewassen worden verwijderd en de verontreinigingen 35 en vlekken beter bij een volgende reiningsstap kunnen worden verwijderd. Door zowel afbraak als modificatie kan het 1 016803 13 verwijderen van verontreiniging worden verbeterd.

Welbekende en de voorkeur genietende voorbeelden van deze enzymen zijn lipasen, amylasen en proteasen. De meest algemeen in vaatwasmachinesamenstellingen gebruikte enzymen 5 zijn amylolytische enzymen. Bij voorkeur bevat een samenstelling volgens de uitvinding ook een proteolytisch enzym.

De enzymen kunnen aanwezig zijn bij een hoeveelheid in gew.% van 0,2 tot 7 gew.%. Voor amylolytische enzymen zal de eindsamenstelling een amylolytische activiteit van 102 tot 10 106 maltose-eenheden/kg hebben. Voor proteolytische enzymen zal de eindsamenstelling een proteolytische enzymactiviteit van 106 tot 109 glycine-eenheden/kg hebben.

Bleekmateriaal 15 Optioneel en bij voorkeur kunnen aan een samenstel ling voor gebruik bij werkwijzen volgens de onderhavige uitvinding bleekmaterialen worden toegevoegd. Deze materialen kunnen in de vaste vorm of in de vorm van ingekapselde materialen en met minder voorkeur in opgeloste vorm worden 20 toegevoegd.

Het bleekmateriaal kan een chloor of broom afgevend middel of een perzuurstofverbinding zijn. Bleekmaterialen op basis van perzuurstofverbindingen genieten evenwel de voorkeur.

25 Organische peroxyzuren of voorloperproducten daarvan worden gewoonlijk als het bleekmateriaal gebruikt. Bij de onderhavige uitvinding bruikbare peroxyzuren zijn vaste en bij voorkeur in hoofdzaak in water niet-oplosbare verbindingen. Met "bij voorkeur in hoofdzaak in water niet-oplos-30 baar" wordt in de onderhavige beschrijving een oplosbaarheid in water lager dan ca. 1 gew.% bij omgevingstemperatuur bedoeld. In het algemeen zijn ten minste 7 koolstofatomen bevattende peroxyzuren voldoende onoplosbaar in.water voor -gebruik bij de onderhavige uitvinding.

35 Eveneens worden gebruikelijk anorganische perzuurstof vormende verbindingen als bleekmateriaal volgens de onderhavige uitvinding gebruikt. Voorbeelden van deze materialen 1016803 14 zijn monopersulfaat-, perboraat-monohydraat-, perboraat-te-trahydraat- en percarbonaatzouten.

Bij de onderhavige uitvinding bruikbare monoperoxyzu-ren omvatten alkylperoxyzuren en arylperoxyzuren zoals per-5 oxybenzoëzuur en in de ring gesubstitueerde peroxybenzoëzu-ren (b.v. peroxy-a-naftozuur), alifatische en gesubstitueerde alifatische monoperoxyzuren (b.v. peroxylaurinezuur en peroxystearinezuur), alsmede ftaloylamidoperoxycapronzuur (PAP).

10 Gebruikelijke bij de onderhavige uitvinding bruikbare diperoxyzuren omvatten alkyldiperoxyzuren en aryldiper-oxyzuren, zoals 1,12-diperoxydodecaandizuur (DPDA), 1,9- diperoxyazelainezuur, diperoxybrassylinezuur, diperoxyseba-cinezuur en diperoxyisoftaalzuur alsmede 2-decyldiperoxybu-15 taan-1,4-dizuur.

In de techniek zijn peroxyzuur-bleekmiddelvoorloper-producten welbekend. Als niet-beperkende voorbeelden kunnen N,N,N',N'-tetra-acetylethyleendiamine (TAED), natrium-nonanoyloxybenzeensulfonaat (SNOBS), natrium-benzoyloxyben-20 zeensulfonaat (SBOBS) en het in US-A-4.751.015 beschreven kationische peroxyzuur-voorloperproduct (SPCC) worden genoemd.

Indien naar wens een bleekmiddelkatalysator, zoals het mangaancomplex, b.v. Mn-Me TACN, dat is beschreven in 25 EP-A-0.458.397 of de sulfoniminen volgens US-A-5.041.232 en US-A-5.047.163, toegevoegd moet worden, kan dit worden toegevoegd in de vorm van een tweede ingekapseld materiaal afzonderlijk van de bleekmiddelcapsule of -granule. Eveneens kunnen kobalt-katalysatoren gebruikt worden.

30 Onder de geschikte reactieve oxidatiematerialen op basis van chloor of broom zijn heterocyclische N-broom- en N-chloorimiden zoals trichloorisocyanuurzuur, tribroomiso-cyanuurzuur, dibroomisocyanuurzuur en dichloorisocyanuurzuur alsmede zouten daarvan met kationen die deze verbindingen in 35 water doen oplossen, zoals kalium- en natrium-kationen.

Hydantoine-verbindingen zoals 1,3-dichloor-5,5- dimethylhydantoïne zijn eveneens zeer geschikt.

10 75 S 03 15

Eveneens geschikt voor gebruik bij de onderhavige uitvinding zijn deeltjesvorraige, wateroplosbare watervrije anorganische zouten zoals lithium-, natrium- en calciumhy-pochloriet en -hypobromiet. Ook geschikte bleekmiddelmate-5 rialen zijn chloorhoudend trinatriumfosfaat en chloorisocy-anuraten.

Inkapselingstechnieken zijn bekend voor zowel per-zuurstof- als chloorbleekmiddelen, b.v zoals beschreven in US-A-4.126.573, US-A-4.327.151, US-A-3.983.254, US-A-10 4.279.764, US-A-3.036.013, EP-A-0.436.971 en EP-A-0.510.761.

Inkapselingstechnieken zijn echter bijzonder toepasbaar wanneer gebruik wordt gemaakt van bleekmiddelsystemen op basis van een halogeen.

Samenstellingen volgens de uitvinding kunnen ca. 0,5% 15 tot ca. 3% avCl (beschikbaar chloor) aan chloorbleekmiddelen omvatten. Voor perzuurstofbleekmiddelen is een geschikt bereik eveneens 0,5% tot 3% avO (beschikbare zuurstof). Bij voorkeur is de hoeveelheid bleekmateriaal in de wasvloeistof ten minste 12,5xl0-4% en maximaal 0,03 gew.% avO ten 20 opzichte van de vloeistof.

Oppervlakte-actief materiaal

Bij voorkeur aanwezig in de samenstelling is een oppervlakte-actiefmiddelsysteem dat een oppervlakte-actief 25 middel omvat dat uit niet-ionische, anionische, kationische, amfolytische en zwitterionische oppervlakte-actieve middelen alsmede mengsels daarvan is gekozen.

Gewoonlijk is het oppervlakte-actieve middel een gering tot niet schuimend niet-ionisch oppervlakte-actief 30 middel, dat een niet-ionisch alkoxy-oppervlakte-actief middel omvat waarin de alkoxyeènheid wordt gekozen uit de groep die wordt gevormd door ethyleenoxide, propyleenoxide en mengsels daarvan en het oppervlakte-actieve .middel bij -voorkeur wordt gebruikt om het reinigingsvermogen te verbe-35 teren zonder bovenmatig schuimen.

Voorbeelden van geschikte niet-ionische oppervlakte-actieve middelen voor gebruik bij de uitvinding zijn gering 1016803 16 tot niet schuimende ethoxyalcoholen met rechte ketens uit de serie Plurafac® LF die worden verkocht door de firma BSF, die uit de serie Synperonic RA, die door ICI worden verkocht en die uit de serie Triton® DF, die door de firma 5 Rohm & Haas worden verkocht.

Andere oppervlakte-actieve middelen zoals anionische oppervlakte-actieve middelen kunnen gebruikt worden maar kunnen de bijkomende aanwezigheid van een schuimwerend middel vereisen om schuimvorming te onderdrukken. Wanneer 10 een anionisch oppervlakte-actief middel wordt gebruikt, is het met voordeel aanwezig in een niveau van 2 gew.% of minder.

Wateroplosbare polymere polycarboxylverbindingen 15 Met voordeel is er een wateroplosbare polymere poly- carboxylverbinding in de vaatwassamenstelling aanwezig. Bij voorkeur zijn deze verbindingen homo- of copolymeren van polycarboxylverbindingen, in het bijzonder copolymere verbindingen waarin het zuurmonomeer twee of meer carboxyl-20 groepen, door niet meer dan twee koolstofatomen gescheiden, omvat. Eveneens kunnen zouten van deze stoffen worden gebruikt.

Polymere polycarboxylaten die bijzondere voorkeur genieten, zijn copolymeren die zijn afgeleid van monomeren 25 van acrylzuren en maleïnezuur. Het gemiddelde molecuulge-wicht van deze polymeren in de zuurvorm ligt bij voorkeur in het bereik van 4000 tot 70.000.

Een ander type polymere polycarboxylverbindingen dat geschikt is voor gebruik in een samenstelling volgens de 30 uitvinding wordt gevormd door homopolymere polycarbonzuur-verbindingen met acrylzuur als de monomeereenheid. Het gemiddelde molecuulgewicht van dergelijke homopolymeren in de zuurvorm ligt bij voorkeur in het bereik van 1000 tot 100.000 en in het bijzonder van 3000 tot 10.000.

35 Acrylsulfonpolymeren zoals beschreven in EP 851.022 (Unilever) zijn eveneens geschikt.

Bij voorkeur is dit polymeermateriaal aanwezig in een 1016803 17 niveau van ten minste 0,1 gew.% en met meer voorkeur in niveaus van 1 gew.% tot 7 gew.% ten opzichte van het totale gewicht van de samenstelling.

5 Cheleermiddel

In de samenstelling kan een cheleermiddel aanwezig zijn. Indien dit aanwezig is, verdient het de voorkeur dat het niveau van het cheleermiddel 0,5 tot 3 gew.% ten opzichte van het totale gewicht van de samenstelling bedraagt.

10 De voorkeur genietende cheleermiddelen omvatten organische fosfonaten, aminocarboxylaten, polyfunctioneel gesubstitueerde verbindingen en mengsels daarvan.

Bijzondere voorkeur genietende cheleermiddelen zijn organische fosfonaten zoals a-hydroxy-2-fenylethyldifosfo-15 naat, ethyleendifosfonaat, hydroxy-1,1-hexylideen-vinyli-deen-1,1-difosfonaat, 1,2-dihydroxyethaan-l,1-difosfonaat en hydroxyethyleen-1,1-difosfonaat. De meeste voorkeur verdienen hydroxyethyleen-1,1-difosfonaat en 2-fosfonobu-taan-1,2,4-tricarbonzuur.

20

Middelen tegen glansverlies

Ook kunnen middelen tegen glansverlies zoals benzot-riazool en de middelen die zijn beschreven in EP 723.577 25 (Unilever) worden toegevoegd.

Optionele bestanddelen

Optionele bestanddelen zijn bijvoorbeeld buffermidde-len, reductiemiddelen, b.v. boraten, alkalimetaalhydroxide 30 en de welbekende enzymstabiliseermiddelen zoals polyalcoho-len, b.v. glycerol en borax; aanslagwerende middelen, kris-talgroeiremmers, drempelmiddelen, verdikkingsmiddelen, geurstoffen en kleurstoffen en dergelijke.

Reductiemiddelen kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt 35 om het verschijnen van een enzym-deactiverende concentratie van een oxidatieve bleekmiddelverbinding te voorkomen. Geschikte middelen omvatten reductieve zwaveloxyzuren en 18 zouten daarvan. Vanwege de beschikbaarheid, de lage kostprijs en hoge werking genieten alkalimetaal- en ammonium-zouten van zwaveloxyzuren met inbegrip van ammoniumsulfiet ((NH4)2S03), natriumsulfiet (Na2SC>3) , natriumwaterstofsulfiet 5 (NaHSCb) , natriummetabisulfiet (Na2S205), kaliummetabisulfiet (K2S205), lithiumhydrosulf iet (Li2S204) , enz., de voorkeur, waarbij natriumsulfiet bijzondere voorkeur geniet. Nog een bruikbaar reductiemiddel is ascorbinezuur, hoewel het vanwege de kostprijs geen bijzondere voorkeur verdient. De 10 hoeveelheid te gebruiken reductiemiddelen kan van geval tot geval variëren afhankelijk van het soort bleekmiddel en de vorm die dit heeft, maar gewoonlijk zal een bereik van ca. 0,01 gew.% tot ca. 1,0 gew.% en bij voorkeur ca. 0,02 gew.% tot ca. 0,5 gew.% voldoende zijn.

15 pH van de wasvloeistof

De uitvinding heeft betrekking op werkwijzen voor het afwassen in mechanische vaatwasmachines waarbij de wasvloeistof een lage pH heeft. Met "lage pH" wordt in de 20 onderhavige beschrijving bedoeld dat de pH van de wasvloeistof bij voorkeur hoger is dan ca. 6,5, met meer voorkeur 7,5 of hoger en het liefst 8,5 of hoger. Bij voorkeur is de pH lager dan ca. 11, met meer voorkeur lager dan ca. 10 en liever lager dan ca. 9,5. Het meest voordelige pH-bereik is 25 8,5 tot 10,5.

Temperatuur van de afwaswerkwijze

De onderhavige uitvinding heeft bij voorkeur betrekking op werkwijzen voor het mechanisch afwassen van vuile 30 artikelen met een wasvloeistof bij een temperatuur lager dan 55°C.

De uitvinding zal thans door de volgende niet-beper-kende voorbeelden worden geïllustreerd.

Alle percentages (gew.%) zijn op basis van het ge- 35 wicht.

1016803 19

Product 1 Gew.dln

Gebied A

Citroenzuur 5 15% Niet-ionisch LF 400 S v. BSAF 2,2 ^ EHDP of Bayhibit AM 1

Koolwaterstofwas - smp. 58°C 6,8

Gebied B

Natrium-tripolyfosfaat 55,54

Natrium-disilicaat 10,41 - Sokalan PA 25CL (polyacrylaat met 3,1 laag molecuulgewicht) 85% TAED 2,4 EHDP of Bayhibit AM 0,4 15 Natriumperboraat 9

Niet-ionisch LF 403 v. BASF 1

Enzymen (Savinade/Amylase 1:1- 3,1 gew.mengsel) BTA (benzotriazool) 0,05 20 Bovenstaand testregiemproduct 1 (gebied A & B) in een totale dosering van 25 g.

Geen zout of spoelhulpmiddel extra aan de machine toegevoegd.

Product 2 gebied B is 21,25 g + 3 ml afzonderlijk spoel- * 25 hulpmiddel, geregenereerde ionenwisselaar.

Product 3: referentieproduct met gebruikmaking van een geregenereerde ionenwisselaar en standaardproducten (een tablet Sun en spoelhulpmiddel zoals in Frankrijk verkocht).

1016803 f 20

Afwasmachine: Miele G685 55° universeel programma, 10 achtereenvolgende afwasbeurten. Vlek- en filmvorming subjectief bepaald na 10 afwasbeurten. Lage uitslagen zijn de beste.

5

Filmvorming Vlekvorming

Resultaten: Product 1 2 2,1

Product 2 1,8 2,3

Product 3 1,9 2,4 10 Er werden geen significante verschillen gevonden.

Product 4 Gew.dln

15 Gebied A

Citroenzuur 5 15% Niet-ionisch LF 400 S v. BSAF 2,2 EHDP of Bayhibit AM 0,2 PEG 6000 5,6 20 Acumer 3100 v. Rohm & Haas 1,0

Bekleding* 1,0

Gebied B

Natrium-tripolyfosfaat 55,54

Natrium-disilicaat 10,41 25 Sokalan PA 25CL (polyacrylaat met 3,1 laag molecuulgewicht) 85% TAED 2,4 EHDP of Bayhibit AM 0,4 1016803 *1 21

Natriumperboraat 9

Niet-ionisch LF 403 v. BASF 1

Enzymen (Savinade/Amylase 1:1- 3,1 gew.mengsel) 5 BTA (benzotriazool) 0,05

De bekleding wordt op gebied A gesproeid. Deze omvat een 2:1-verhouding van polymeer AEA (v. Sankyo) en Mawiol 5088 (v. Clariant) 10 Bovenstaand testregiemproduct 4 (gebied A & B) in een totale dosering van 25 g. Geen zout of spoelhulpmiddel extra aan de machine toegevoegd.

Product 5 alleen gebied B bij 21,25 g + 3 ml afzonderlijk spoelhulpmiddel (Sun uit Frankrijk), geregenereerde ionen-15 wisselaar.

Product 6: referentieproduct met gebruikmaking van een geregenereerde ionenwisselaar en standaardproducten (een tablet Sun en spoelhulpmiddel uit Frankrijk).

Afwasmachine: Miele G685 55° universeel programma, 10 20 achtereenvolgende afwasbeurten. Vlek- en filmvorming sub jectief bepaald na 10 afwasbeurten. Lage uitslagen zijn de beste.

Filmvorming Vlekvorming 25 Resultaten: Product 4 2 2,3

Product 5 1,8 2,3

Product 6 1,9 2,4

Er werden geen significante verschillen gevonden.

1016803

Claims (10)

1. Gebruik van een tablet voor vaatwassen bij een werkwijze voor het vaatwassen waarbij geen spoelhulpmiddel en 5 geen zout in de machine wordt gebruikt, waarbij de tablet meer dan 45 gew.% vormingsmiddel bevat en een afzonderlijke gedefinieerd gebied (A) heeft dat maximaal 30 gew.% van het totale gewicht van de tablet uitmaakt, waarbij het onderscheiden gedefinieerde gebied (A) een materiaal bevat dat 10 het oplossen van het gebied (A) in water regelt.

2. Gebruik volgens conclusie 1, waarbij het gebied A van de tablet een materiaal bevat dat het oplossen van gebied A in water vertraagt. 15

3. Gebruik volgens conclusie 1 of 2, waarbij de tablet meer dan 50 gew.% vormingsmiddel bevat.

4. Gebruik volgens een van de voorgaande conclusies, 20 waarbij het vormingsmiddel op basis van fosfaat is.

5. Gebruik volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het afzonderlijke gedefinieerde gebied (A) verder een niet-ionisch oppervlakte-actief middel bevat. 25

6. Gebruik volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het niveau van het niet-ionische oppervlakte-actieve middel in het afzonderlijke gedefinieerde gebied (A) 25 gew.% tot 75 gew.% van het totale gewicht van het niet- 30 ionische oppervlakte-actieve middel in de tablet is.

7. Gebruik volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het gebied A bovendien een aanslagwerend middel - bevat. 35

8. Gebruik volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het afzonderlijke gedefinieerde gebied (A) zich in 7 0 1 β R n i r de tablet bevindt.

9. Werkwijze voor het afwassen van artikelen in een mechanische vaatwasmachine, welke werkwijze de stappen omvat 5 van: i) het behandelen van de artikelen met een wasvloeistof waaraan een tablet is toegevoegd die meer dan 4 5 gew.% vormingsmiddel bevat en een onderscheiden gedefinieerd gebied heeft dat maximaal 30 gew.% van 10 het totale gewicht van de tablet uitmaakt, waarbij het onderscheiden gedefinieerde gebied een materiaal bevat dat het oplossen ervan in water vertraagt en waarbij geen bijkomend spoelhulpmiddel en zout in de machine aanwezig is. 15

10. Kit van delen, bevattend (i) een afwasmiddeltablet volgens conclusie 1 en (ii) instructies waarin wordt gesteld dat geen spoelhulpmiddel of zout aan de vaatwasma-20 chine behoeft te worden toegevoegd. 1016803