NL1011114C2 - Schakelbare klauwkoppeling. - Google Patents

Description

Schakelbare klauwkoppeling

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een klauwkoppeling voor het draaivast verbinden van twee om een draaias draaibaar aangebrachte construct!edelen, met een 5 eerste axiaal plaatsvast koppelingsdeel, dat aan de kopzijde eerste klauwen bezit, en met een tweede koppelingsdeel, dat aan de kopzijde naar de eerste klauwen gerichte tweede klauwen bezit, en dat tussen een inkoppelstand, waarin de eerste en tweede klauwen met elkaar in aangrijping zijn, en 10 een uitkoppelstand, waarin de eerste en tweede klauwen buiten aangrijping verkeren, langs de draaias kan worden versteld.

Uit DE 28 01 135 C3 is een draaimoment-begrenzingskop-peling bekend, die een schakelbare klauwkoppeling omvat. De 15 klauwkoppeling omvat twee draaibaar aangebrachte koppelings-delen, die naar elkaar gerichte, in spiegelbeeld uitgevoerde meeneemklauwen bezitten. In een draaimoment-overbrengstand grijpen de meeneemklauwen in elkaar. Bij het overschrijden van een bepaald draaimoment wordt een koppelingsdeel overge-20 bracht in een vrijloopstand, waarbij de meeneemklauwen buiten ingrijping verkeren. Om de koppeling weer over te brengen in de draaimoment-overbrengstand, is voorzien in een schakelstift, die axiaal verschuifbaar in een evenwijdig aan de draaias aangebrachte boring in een meeneemklauw van een 25 koppelingsdeel zit. Een aanslagnok, die draaivast met het andere koppelingsdeel verbonden is, drukt bij het opnieuw inschakelen de schakelstift in een tegenover gelegen leemte tussen de twee meeneemklauwen. Bijgevolg wordt eerst het draaimoment via de schakelstift overgebracht. In het verdere 30 verloop van het schakelproces glijden de meeneemklauwen via afkantingen over elkaar, tot ze volledig met elkaar in aangrijping zijn. Hierbij is het van nadeel, dat het draaimoment bij het inschakelen eerst alleen door de schakelstift wordt overgebracht. In het verdere verloop van het inscha-35 kelproces brengen de meeneemklauwen het draaimoment over, 1 o 1 1 i i 4 2 terwijl ze nog niet met de totale hoogte in aangrijping verkeren. Dit leidt tot een hoge belasting van de klauwkop-peling. De klauw met de boring voor de schakelstift is bovendien in doorsnede versmald.

5 De uitvinding heeft tot doel, een schakelbare klauwkop- peling te verschaffen, waarbij de belastingen van de klauwen bij het inschakelen worden verlaagd.

Het doel wordt volgens de onderhavige uitvinding bereikt, doordat aan een van de beide koppelingsdelen aan de 10 kopzijde een ringvormig steunvlak coaxiaal ten opzichte van de draaias is toegewezen, waartegen tenminste één nok, die aan het andere van de beide koppelingsdelen is toegewezen, aan de kopzijde glijdend kan steunen, waarbij de eerste en tweede klauwen buiten ingrijping verkeren, en dat is voor-15 zien in een inzinking, die zich over een deel van de omtrek van het steunvlak uitstrekt en waar de nok axiaal in kan vallen en bijgevolg het verstellen van het tweede koppe-lingsdeel naar de inkoppelstand toelaat, waarbij in de inkoppelstand van het tweede koppelingsdeel de nok, in 20 omtreksrichting gezien, in geen van de beide draairichtingen met een einde van de inzinking in contact is.

Bezit het ene koppelingsdeel een steunvlak met precies een inzinking, die, in omtreksrichting gezien, ongeveer zo lang is als een leemte tussen twee op elkaar volgende klau-25 wen, en bezit het andere koppelingsdeel precies een nok, dan kan het tweede koppelingsdeel alleen bij een paarsgewijze toewijzing van de eerste en tweede klauwen aan elkaar worden overgebracht naar de inkoppelstand. Wordt het tweede koppelingsdeel bij een andere paarsgewijze toewijzing van de 30 eerste en tweede klauwen aan elkaar versteld, dan glijdt de nok eerst over het steunvlak en houdt de eerste en tweede klauwen buiten ingrijping, tot de nok de inzinking heeft bereikt, erin valt en bijgevolg het verstellen van het tweede koppelingsdeel naar de inkoppelstand mogelijk maakt. 35 Een schakelfout, waarbij de kanten van de klauwen op elkaar komen en over elkaar glijden, zonder dat de klauwen in EU. . . . .

3 elkaar grijpen, is bijgevolg alleen nog bij een paarsgewijze toewijzing van de eerste en tweede klauwen aan elkaar moge-lijk. De waarschijnlijkheid voor een schakelfout is bijgevolg duidelijk verkleind.

5 Om te voorkomen, dat de klauwen draaimomenten overbren gen, voordat ze volledig in elkaar grijpen, is er bij voorkeur in voorzien, dat, in omtreksrichting gezien, de eerste en tweede klauwen korter zijn dan de leemten, die tussen twee op elkaar volgende klauwen zijn gevormd. Komen de 10 klauwen, in omtreksrichting gezien, bij het begin van een leemte met elkaar in aangrijping, wat steeds het geval is, wanneer de nok in de inzinking is gevallen, nadat hij over het steunvlak is gegleden, kunnen de klauwen, voordat ze een draaimoment-overbrengingsstand hebben bereikt, beter in 15 elkaar grijpen.

Een gunstige uitvoeringsvorm voorziet erin, dat de inzinking wordt gevormd door een ringgroefvormig segment en dat de nok wordt gevormd door een cilindrische bout of stift, die in een blinde boring van het betreffende koppe- 20 lingsdeel zit.

Om foutschakelingen ook bij de paarsgewijze ordeningen van de eerste en tweede klauwen te voorkomen, waarbij het inkoppelen van de klauwkoppeling mogelijk gemaakt is, is een deel van de inzinking uitgaande van op zijn minst een einde 25 bedekt door een afdekking. In de inkoppelstand van het tweede koppelingsdeel kan de afdekking daarbij door de nok tegengesteld aan een veerkracht worden versteld waarbij de afdekking de inzinking op zijn minst ten dele vrijgeeft. Bij de paarsgewijze toewijzing van de eerste en tweede klauwen 30 aan elkaar, waarbij het verstellen van het tweede koppelingsdeel naar de inkoppelstand mogelijk moet worden gemaakt, wordt bijgevolg het inkoppelen van de klauwkoppeling voorkomen, wanneer de beide koppelingsdelen een hoekstand ten opzichte van elkaar hebben ingenomen, waarbij een fout-35 schakeling kan worden verwacht. Hierbij komt de nok bij het verstellen van het tweede koppelingsdeel eerst op de afdek- i ü » i u 4 4 king terecht, glijdt er overheen tot aan het steunvlak en glijdt daar overheen en eraf, tot hij de inzinking bereikt en daarin valt. Voordat de klauwen een draaimoment-over-brengstand hebben bereikt, stoot de nok aan de omtrekszijde 5 tegen de afdekking en verstelt deze tegengesteld aan een veerkracht, welke afdekking de inzinking op z'n minst ten dele vrijgeeft, tot de klauwen de draaimoment-overbrengstand hebben bereikt. Na het uitkoppelen van de klauwkoppeling en dus het uit de inzinking vrijkomen van de nok, wordt de 10 afdekking door de veerkracht teruggebracht in de uitgangs-stand.

In het onderstaande worden voorkeuruitvoeringsvoorbeel-den van de uitvinding aan de hand van de tekeningen toegelicht.

15 Daarbij toont figuur 1 een tandwiel-overbrengingsmechanisme met een klauwkoppeling volgens de onderhavige uitvinding, in een overlangse doorsnede; figuur 2 een aanzicht van een eerste koppelingsdeel 20 met een steunvlak en een inzinking; figuur 3 een aanzicht van een tweede koppelingsdeel met een nok en figuur 4 een aanzicht van een eerste koppelingsdeel met een steunvlak, een inzinking en een afdekking.

25 Figuur 1 toont een tandwiel-overbrengingsmechanisme, waarin een klauwkoppeling 1 volgens de onderhavige uitvinding is aangebracht, met een eerste koppelingsdeel 2, dat is toegewezen aan een tandwiel 8, en een tweede koppelingsdeel 3, dat is toegewezen aan een schakelmof 10. Het tandwiel is 30 axiaal plaatsvast en draaibaar gemonteerd op een as 4. Om hydrodynamisch glijden van het tandwiel 8 om de as 4 mogelijk te maken, is in de omtrek van de as 4 in het gebied van het tandwiel 8 een spiraalvormige smeergroef 9 verschaft. Axiaal steunt het tandwiel 8 tegen een steunschijf 32. De 35 schakelmof 10 is via een wigvormige vertanding 14 axiaal verschuifbaar draaivast verbonden met de as 4. Via een 10 1 : 1 1 4 5 schakelvork 11, die in een omtreksgroef 13 van de schakelmof 10 grijpt, kan de schakelmof 10 worden bediend. Daartoe is asparallel aan de as 4 een schakelas 12 verschaft, die met de schakelvork 11 is verbonden en via afgedichte boringen 5 33, 34 in het huis van het overbrengingsmechanisme naar buiten komt. Met het tweede koppelingsdeel 3 wordt de schakelmof 10 door een veer 15 tegen een flens 16 van de schakelmof 10 en tegen een schijf 17 gesteund en in de richting van het tweede koppelingsdeel 3 belast. De schijf 17 is 10 daarbij op de as 4 geschoven en steunt axiaal tegen een borgring 18, die in een omtreksgroef 19 van de as 4 zit. De koppelingsdelen 2, 3 bezitten naar elkaar toegekeerde eerste 20 en tweede klauwen 21. Om het inkoppelen van de klauwkop-peling alleen bij bepaalde hoekstanden van de beide koppe-15 lingsdelen 2, 3 ten opzichte van elkaar mogelijk te maken, is in het eerste koppelingsdeel 2 een inzinking 23 aangebracht, die zich over een deel van een ringvormig steunvlak 28 uitstrekt. Het tweede koppelingsdeel 3 bezit een nok 22 in de vorm van een cilindrische bout, die in een blinde 20 boring 36 zit en eruit steekt. De blinde boring 36 is evenwijdig aan de draaias X-X en op dezelfde afstand daarvan aangebracht als de inzinking 23. Het kopvlak 35 van de nok 22 steekt axiaal boven de kopvlakken 37 van de tweede klauwen 21 uit, waarbij de kopzijden 38 van de eerste klauwen 20 25 gelijk liggen met het steunvlak 28. Bij het verstellen van het tweede koppelingsdeel 3, om dit over te brengen in de inkoppel stand, kan de kopzijde 35 dus over het steunvlak 28 glijden, zonder dat de eerste 20 en de tweede klauwen 21 met elkaar tot ingrijping komen. Pas wanneer de nok 22 in de 30 inzinking 23 valt wordt het volledig in elkaar grijpen van de eerste 20 en tweede klauwen 21 mogelijk gemaakt.

Figuur 2 toont een eerste koppelingsdeel 2 volgens figuur 1. De eerste klauwen 20 bezitten draaimoment overbrengende flanken 30, 31, die schuin naar het kopvlak 38 van een 35 eerste klauw 20 toe lopen, zodat de eerste klauwen 20 zich in de richting van het kopvlak 38 toe wigvormig versmallen.

ion 114 6

Tussen twee op elkaar volgende eerste klauwen 20 zijn de eerste leemten 24 gevormd, die, in omtreksrichting gezien, langer zijn dan de eerste klauwen 20. Het steunvlak is coaxiaal aan de draaias binnen de eerste klauwen 20 aange-5 bracht. Over een deel van de omtrek van het steunvlak 28 is de inzinking 23 verschaft in de vorm van een ringgroef-segment. De inzinking 23 is, in omtreksrichting gezien, langer dan de eerste leemte 24. Daarbij liggen de einden 25, 26 van de inzinking in het gebied van een eerste klauw 20.

10 Figuur 3 toont een aanzicht van een tweede koppelings- deel 3 volgens figuur 1. De tweede klauwen 21 met de draai-moment overbrengende flanken 39, 40 en de tussen twee op elkaar volgende tweede klauwen 21 gevormde tweede leemten 27 zijn uitgevoerd overeenkomstig de eerste klauwen en eerste 15 leemten volgens figuur 2. De nok 22 is ongeveer onder dezelfde hoek ten opzichte van een tweede klauw 21 aangebracht. De hoekstand van de nok 22 ten opzichte van de tweede klauwen 12 en de hoekstand en lengte van de inzinking 23 ten opzichte van de eerste klauwen is zodanig gedimensio-20 neerd, dat in ingekoppelde toestand de nok 22 in geen van de beide mogelijke draairichtingen met een einde 25, 26 van de inzinking 23 in contact is. Bijgevolg wordt voorkomen, dat via de nok 22 en een einde 25, 26 van de inzinking 23 draai-momenten worden overgebracht.

25 Figuur 4 toont een aanzicht van een eerste koppelings- deel 2' met een afdekking 29. De constructiedelen, die overeenstemmen met constructiedelen volgens figuur 2, zijn voorzien van dezelfde verwijzingsgetallen en bij figuur 2 beschreven. De afdekking 29 bedekt een deel van de inzinking 30 23' uitgaande van het einde 25' en heeft de vorm van een hefboom, die om een gewricht 41, dat is aangebracht op het steunvlak 28', draaibaar gemonteerd is. Daarbij ligt de afdekking 29 gelijk met het steunvlak 28'. In het gebied van de inzinking 23' bezit de afdekking een aanslagvlak 42, 35 waartegen de nok 22 van het tweede koppelingsdeel 3 kan aanslaan, waarbij op grond van een schuine ordening van het 1 ü 1 ί ί 'i 4 7 aanslagvlak 42 de afdekking 29 in een uitsparing 43 wordt gedrukt. Bij het vrijkomen van de nok 22 wordt de afdekking 29 via een hier niet weergegeven veer teruggedrukt in de uitgangsstand.

5 - conclusies - *1 π 'Ί \ i ·> i

Claims (4)

1. Schakelbare klauwkoppeling (1), die is aangebracht om een draaias (X-X), met een eerste axiaal plaatsvast koppelingsdeel (2), 5 dat aan de kopzijde eerste klauwen (20) bezit, en met een tweede koppelingsdeel (3), dat aan de kopzijde naar de eerste klauwen (20) gerichte tweede klauwen bezit (21) en dat tussen een inkoppelstand, waarin de eerste (20) en tweede klauwen (21) met elkaar in aangrijping zijn, 10 en een uitkoppelstand, waarin de eerste (20) en tweede klauwen (21) buiten aangrijping verkeren, langs de draaias (X-X) kan worden versteld, met een ringvormig steunvlak (28), dat aan een van de beide koppelingsdelen (2, 3) aan de kopzijde coaxiaal ten 15 opzichte van de draaias (X-X) is toegewezen, waartegen tenminste één nok (22), die aan het andere van de beide koppelingsdelen (2, 3) is toegewezen, aan de kopzijde glijdend kan steunen, waarbij de eerste (20) en tweede klauwen (21) buiten ingrijping verkeren, 20 en met een inzinking (23), die zich over een deel van de omtrek van het steunvlak (28) uitstrekt en waar de nok (22) axiaal in kan vallen en bijgevolg het verstellen van het tweede koppelingsdeel (3) naar de inkoppelstand toelaat, waarbij in de inkoppelstand van het tweede koppelingsdeel 25 (3) de nok (22), in omtreksrichting gezien, in geen van de beide draairichtingen met een einde (25, 26) van de inzinking (23) in contact is.

2. Klauwkoppeling volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat, in omtreksrichting gezien, de eerste (20) en 30 tweede klauwen (21) korter zijn dan de leemten (26, 27), die tussen twee op elkaar volgende klauwen (20, 21) zijn ge vormd .

3. Klauwkoppeling volgens een der conclusies 1 en 2, met het kenmerk, dat de inzinking (23) is uitgevoerd als een 1011114 ringgroef en de nok (22) is uitgevoerd als een cilindrische bout.

4. Klauwkoppeling volgens een der conclusies 1 tot 3, met het kenmerk, dat een deel van de inzinking (23') uit-5 gaande van op zijn minst een einde (25', 26') wordt bedekt door een afdekking (29) en dat in de inkoppelstand van het tweede koppelingsdeel (3) de afdekking (29) door de nok (22) tegen een veerkracht in worden versteld waarbij genoemde afdekking 10 de inzinking (23') op zijn minst ten dele vrijgeeft. «ί O Ί A Ί ί /1 I o ί 5 > i '·«