TARIFNAME MEDIKAL ÜRÜN TASIMACILIGINDA KULLANILMAK ÜZERE BIR INSANSIZ HAVA ARACI VE KULLANILDIGI SISTEM Teknolojik Alan: Bulus, basta her türlü ilaç ve ilk yardim malzemeleri gibi acil ihtiyaç duyulan medikal ürünlerin tasimaciliginda kullanilmak üzere, her türlü küçük boyuttaki parçalarin tasinmasinda kullanilabilen insansiz hava araci ve bu hava aracinin kullanildigi bir sistem ile ilgilidir. Teknigin Bilinen Durumu ve Bulusun Kisa Açiklamasi: Medikal ürünler insanligin her an ihtiyaç duyabilecegi, kisilerin hayatini etkileyen önem düzeyi yüksek ürünlerdir. Bu sebeple ihtiyaç aninda kisilere hizli bir sekilde ulastirilmasi gerekmektedir. Tarifname konusu bulus, medikal ürünleri ve benzeri küçük boyutlu ürünleri kisilere hizli bir sekilde ulastirmayi amaçlayan insansiz hava aracinin kullanildigi bir sistem ile ilgilidir. Bilinen teknikte yöntemlerde kötü bir hava kosulu ya da ulasim problemi bas gösterdiginde elzem ihtiyaç duyulan paketlerin tasindigi kargo seferleri çok yüksek ihtimalle ertelenmektedir. Bunun sebebi kargo tasimaciliginin dronelar ile yapilmasidir. Yapilan literatür arastirmasinda, tarifname konusu uçak ile benzer alanda basvuru yapilmis 4 adet basvuruya rastlanmistir. Bu dokümanlar AU, CN107169710A ve AU numarali Çin ve Avusturya patent dokümanlaridir. Mevcut bulusu. bu dokümanlarda gösterilen IHA (insansiz hava araçlari) ve onlarin kullanim semalarindan ayiran temel ozellikler 4 ayri baslikta degerlendirilmektedir. Bu ayri basliklar ise sunlardir: 1. Mekaniksel ve teknik karmasadan uzak Mevcut bulusa konu uçak tasarlanirken olabildigince mekaniksel ve tasarimsal karmasadan uzak kalinmistir. Diger dosyalarda gösterilen ve tasarlanmis olan AU numarali dokümanlarda yer alan cihaz birer drone'dur. Ve drone ile yapilacak bir ulastirma faaliyetinde drone'un gidecegi mesafe kisitli olacagi gibi hava sartlarina uyumu da keza primal olarak kabul edilmektedir. Bataryasinin limiti de baska bir sorun oldugu için dronelar acil ulastirma görevlerine uygun degildir. AU numarali dokümanda ise tarifname konusu bulusta oldugu gibi bir model uçak yapilmistir. Ancak AU numarali dokümanda, katlanir kanat tipi tercih edilirken tarifname konusu bulusta uçan kanat tipi tercih edilmistir. Katlanir kanat tipinin temel amaci alandan ve yerden tasarruf etmektir. Bu kanat tipinde kanat uçagin gövdesine dogru yükselerek en uzunlugunu azaltmaktadir. Ancak katlanan mekanizmalarin karmasikligindan dolayi artan agirlik uçagin hizini ve aerodinamik yapisini belli bir miktarda düsürmektedir. Ayrica kanatlarin tasarimi da yakit kapasitesini azaltmaktadir. Bilinen teknikte yer alan bir diger uçak tipi olan VTOL (Vertical Take-Off and Landing) uçak tipleri ise üretimindeki zorluk ve kompleks mimarisi dolayisiyla sikinti çikartmaktadir. Özel parça ve çetrefilli servo yerlerinin üretimi, kullanimda olan uçak sayisi arzi karsilamamasi durumunda üretim zincirinde problemler görülmesi muhtemeldir. Ayrica karmasik manevralarin kullanacagi enerjinin artmasindan dolayi daha güçlü bataryalar kullanilmasi gerekecektir. Bu da uçagin toplam maliyetini bir hayli artirmaktadir. Ancak bizim tercih ettigimiz uçan kanat tipi uçaklar, sagladiklari üretim ve tasima kolayliklari sayesinde sürdürülebilir bir üretim sürecinden geçmeleri beklenmektedir. Uçak Celestia'da da uçan kanat yapisini tercih edildiginden dolayi bir drone çiftligi kullanilarak sürdürülebilir bir üretim ekosistemi olusturulmasi planlanmistir. Kontrol açisindan ise AU numarali dokümanlardaki cihazlar gitmesi gereken yolu GPS sistemine göre engelleri belirleyerek mümkün olan en kisa olani tercih etmektedir. CN10716971OA numarali Çin patent dokümanindaki cihazda ise daha komplike bir yol haritasi çizilmistir. Cihazin kullanildigi sistemde drone yerlestirme istasyonu kablosuz (wireless) olarak GPS sisteminin gönderdigi verileri analiz ederek drone'a göndermektedir. AU numarali dokümanda ise bir uygulama yardimiyla acil durum alarmi olusturulmasi ve gerekirse ambulans servislerinin ya da drone'un harekete geçirilmesi istenmistir. Tarifname konusu bulusta ise yardima ihtiyaci olan kisi yerel acil çagri merkezine (112) gönderecegi çagriyla adresini ve ihtiyaci olan ilaç/ilk yardim setini iletmektedir. Sonrasinda ise o yerel çagri merkezine entegre edilen acil ulastirma merkezine bilgiler iletilmektedir. Acil ulastirma merkezleri her yerlesim biriminde bulunan aile saglik merkezlerinde konumlandirilmaktadir. Buradan yari-otonom bir sekilde kalkacak olan uçak uzaktan bir pilot tarafindan yönlendirilecektir. Eger olumsuz bir hava kosuluyla karsilasilirsa ve uçak planlanmis rotadan çikarsa uçus karti servo motorlari uçagin tersi yönünde manipüle ederek tekrardan uçagi stabilize etmektedir. Böylece çagrinin yapildigi yere en yakin aile saglik merkezinden kalkacak olan uçak önceden hesaplanmis süreyle, en geç 15 dakika içerisinde olay yerine ulasmaktadir. 2. Hizli ve .kolay Üretim Tarifname konusu bulusta yer alan uçak, mekanik karmasa içermeyen sade ve efektif bir tasarima sahip oldugu için üretimi oldukça basittir. Diger örneklerden farkli olarak yapilan olusturdugumuz SB yazici çiftligiyle bizim ürettigimiz doga- dostu filamenti kullanarak olabildigince az maliyetle ve hizli bir sekilde üretilen uçak, böylece farkli ve ulasimi kolay bir alternatif sunmaktadir. 3. Doga dostu ve çevreci Tarifnameye konu bulusta kullanilan uçak bu özellikleri yani sira doga dostu bir uçaktir. Elektronikleri disinda her parçasi geri dönüstürülmüs plastik siselerden yapilan bir filament kullanilarak üretilmistir. Bahsedilen geri dönüstürülmüs filamentler kullanarak olusturulup SB yazici çiftligi sayesinde de üretim belirgin derecede hizlanmistir. Ayriyeten, uçagin kendisi doga-dostu bir materyalden yapilmis olmasina ragmen; ekstrem hava kosullari veya beklenmedik kondisyonlar sonucunda uçak irtifa kaybedip düserse, son verdigi sinyallerin geldigi bölgeye gidilip uçagin üzerindeki GPS sayesinde yeri tespit edilip uçagin gövdesi ve elektronikleri dogaya zarar vermeden kurtarilmasi mümkündür. Bunun yani sira uçak yere düsmüs olsa bile elektronikleri tekrar kullanilabilir oldugundan maddi tasarruf da saglanmaktadir. 4. Erisim kapsami qenis Tarifname konusu bulusta kullanilan uçak, göreve gidecegi sehrin, acil ulastirma merkezlerinde bulunacaktir. Bu merkezler her yerlesim biriminin aile saglik merkezlerinde kurulacaktir. Bu sayede yardima muhtaç kisi her nerede olursa olsun yardim mümkün olan en kisa sürede ona ulastirilacaktir. Genel olarak sürecin isleyisi ise söyle siralanabilir: 0 Acil durumda kalan kisi acil çagri merkezini (112'yi) arar ve kendisine gereken ilaci/kiti merkez yetkilisinde talep eder (eger bilmiyorsa 112'ye danisarak ögrenebilir), . Merkezdeki yetkili, kisinin adresini ve gereken diger bilgileri alir, . Alinan bu bilgileri en yakin acil durum merkezine yani en yakin aile saglik merkezine iletir. - Görevliler, uçaga gerekli malzemeleri yükledikten sonra pilot uzaktan baglanip uçagi yari-otonom bir sekilde yönlendirir. 0 Uçak, bir parasüt yardimiyla malzemeleri teslim ettikten sonra da uzaktan kontrol eden pilot tarafindan tekrardan kalktigi merkeze dogru sürülür ve yeni görevlere hazir hale gelir. Sekillerin Açiklanmasi: Bulus, ilisikteki sekillere atifta bulunularak anlatilacaktir, böylece bulusun özellikleri daha net anlasilacaktir. Ancak, bunun amaci bulusu bu belli düzenlemeler ile sinirlamak degildir. Tam aksine, bulusun ilisikteki istemler tarafindan tanimlandigi alani içine dâhil edilebilecek bütün alternatif, degisiklik ve denkliklerinin kapsanmasi da amaçlanmistir. Gösterilen ayrintilar, sadece mevcut bulusun tercih edilen düzenlemelerinin anlatimi amaciyla gösterildigi ve hem yöntemlerin sekillendirilmesinin, hem de bulusun kurallari ve kavramsal özelliklerinin en kullanisli ve kolay anlasilir tanimini saglamak amaciyla sunulduklari anlasilmalidir. Bu çizimlerde; Sekil - 1 Bulus konusu uçak üst görünümüdür. Sekil- 2 Bulus konusu uçak perspektif görünümüdür. Sekil- 3 Bulus konusu uçak yan görünümüdür. Sekil- 4 Bulus konusu uçagin kullanildigi sistemin görünümüdür. Bu bulusun anlasilmasina yardimci olacak sekiller ekli resimde belirtildigi gibi numaralandirilmis olup isimleri ile beraber asagida verilmistir. Referanslarin Açiklanmasi: .Uçak 11.Sol kanat uç 12.80I kanat uç destek 13.80I kanat destek merkezi 14.Sol kanat uzatici baglanti .80l-0rta baglanti 16.0rta kanat ön 17.0rta kanat arka 18.8ag-orta baglanti 19.8ag kanat uzatici baglanti .Sag kanat destek merkezi 21 .Sag kanat uç destek 22.8ag kanat uç 23.80I kanat elevon 24.8ag kanat elevon .Merkez 31.8unucu 32. Pilot 40. Kullanici Bulusun Açiklanmasi: Bu detayli açiklamada bulus konusu uçak (10) ve kullanildigi sistem sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik olarak, hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak örneklerle açiklanmaktadir. Tarifnamede basta her türlü ilaç ve ilk yardim malzemeleri gibi acil ihtiyaç duyulan medikal ürünlerin tasimaciliginda kullanilmak üzere, her türlü küçük boyuttaki parçalarin tasinmasinda kullanilabilen insansiz hava araci ve bu hava aracinin kullanildigi bir sistem anlatilmaktadir. Bulusa konu cihaz bir model uçak (10) olup, sahip oldugu motorlardan tahrik almakta ve elektronik donanimlari sayesinde uzaktan erisimle kontrol edilmektedir. Bahsedilen uçak (10) delta kanat, CTOL (Conventional Take-Off Landing) tipi bir uçak (10) olup, bu sayede üretimi kolaylastirilmis ve maliyeti düsürülmüstür. Fakat istege bagli olarak VTOL (Vertical Take-Off Landing) kullanan bir uçak (10) da kullanilabilmektedir. Bulusa konu uçagin (10) her parçasi geri dönüstürülmüs plastik siselerden elde edilen bir filament kullanilarak üretilmistir. Bahsedilen geri dönüstürülmüs filamentler kullanarak olusturulup SB yazici çiftligi sayesinde de üretim belirgin derecede hizlanmistir. Bulusa konu uçak ile ulasim ve erisiminde zor oldugu bölgelerde medikal ürünlerin veya acil ihtiyaç olan bütün küçük boyutlu ürünlerin teslimati saglanabilmektedir. Uçak (10) olumsuz bir hava kosuluyla karsilasirsa ve planlanmis rotadan çikarsa uçus karti servo motorlari uçagin tersi yönünde manipüle ederek tekrardan uçagi stabilize etmektedir. Böylece çagrinin yapildigi yere en yakin aile saglik merkezinden kalkacak olan uçak önceden hesaplanmis süreyle, en geç 15 dakika içerisinde olay yerine ulasmaktadir. Bulusa konu uçak (10) sol kanat, sag kanat ve orta kanattan meydana gelmektedir. Sol kanat en dis bölümünde sol kanat ucu (11) ve onu destekleyen sol kanat uç destek (12) bölümü bulunmaktadir. Sol kanat ve orta kanatin baglantisi sol-orta baglanti (15) bölümü ile saglanmakta olup, sol kanat uzunlugu sol kanat uzatici baglanti (14) ile uzatilmakta, sol kanat destek merkezi (13) ile desteklenmektedir. Sol kanat uç (11) arka bölümündei uçagin dönüs ve yükselti degisimini saglayan sol kanat elevon (23) yer almaktadir. Bulusa konu uçakta, sag kanat en dis bölümünde sag kanat ucu (22) ve onu destekleyen sag kanat uç destek (21) bölümü bulunmaktadir. Sag kanat ve orta kanatin baglantisi sag-orta baglanti (18) bölümü ile saglanmakta olup, sag kanat uzunlugu sag kanat uzatici baglanti (19) ile uzatilmakta, sag kanat destek merkezi (20) ile desteklenmektedir. Sag kanat uç (22) arka bölümünde, uçagin dönüs ve yükselti degisimini saglayan sag kanat elevon (24) yer almaktadir. Bulusta orta kanat, orta kanat ön (16) ve orta kanat arka (17) kismindan olusmaktadir. Orta kanat ön (16) içerisinde, konum belirleyici, veri aktarici, kontrol karti gibi elektronik donanimlar yer almaktadir. Orta kanat arka (17) bölümünde ise uçagin (10) uçmasi için gerekli gücü tahrik eden motorlar bulunmaktadir. Bulusu olusturan parçalarin hepsi yekpare olup, açili yüzeyler olarak tasarlanmistir. Bu tasarim ve uçus kontrol karti sayesinde uçak (10) olumsuz hava kosullarinda dahi teslimat yapabilmektedir. Bulusa konu uçak (10) bir merkezden kontrol edilmektedir. Genel olarak sürecin isleyisi ise söyle siralanabilir: . Acil durumda kalan kullanici (40) acil çagri merkezini (30) arar ve kendisine gereken ilaci/kiti merkez yetkilisinden talep eder, 0 Merkezdeki (30) yetkili, kisinin adresini ve gereken diger bilgileri alir, . Alinan bu bilgileri en yakin acil durum merkezine yani en yakin aile saglik merkezine iletir, . Görevliler, uçaga gerekli malzemeleri yükledikten sonra pilot (32) uzaktan baglanip uçagi yari-otonom bir sekilde yönlendirir. 0 Uçak, bir parasüt yardimiyla malzemeleri teslim ettikten sonra da uzaktan kontrol eden pilot (32) tarafindan tekrardan kalktigi merkeze (30) dogru sürülür ve yeni görevlere hazir hale gelir. Bulusa konu uçagin (10) kontrolünü saglayan merkezde (30), uçak (10) verilerinin kaydedildigi, uçagin kontrol edilmesini saglayan parametrelerin girildigi bir sunucu (31) yer almaktadir. Uçagin konum, hiz ve benzeri veriler bu sunucu içerisinde kaydedilmektedir. TR TR TR