TARIFNAME ITICI GAZ IÇERMEYEN AEROSOL CIHAZLARI içiN GELISTIRILMIS NozÜL YAPISI Bulusun Teknik Alani Bulus, tibbi sivilarin atomizasyonunda kullanilan cihazlar için, içerisinde gelistirilmis filtre unsurlari barindiran bir nozül ile ilgilidir. Bulusun Arka Plani inhalasyon tedavisi, astim ve kronik obstrüktif akciger hastaligi (KOAH) gibi çesitli solunum yollari hastaliklarinin tedavisinde yaygin olarak kullanilan ve önemi gün geçtikçe artan bir yöntemdir. Kloroflorokarbon ile çalisan itici gaz formülasyonlarinin kullaniminin yasaklanmasi ile beraber akcigerlere zarar vermeyen ve hastaya tedavi edici dozu iletmekte daha etkili, farkli inhalasyon cihazlari gelistirme çabalari hiz kazanmistir. Itici gaz olarak kloroflorokarbonlara göre zararsiz olan hidrofloroalkan (HFA) içeren formülasyonlar üretilmistir ve bunlar ölçülü doz inhaler cihazlarinda yaygin bir sekilde kullanilmaya baslanmistir. Gerek kloroflorokarbon gazlarinin yasaklanmasinin ardindan gelen hidrofloroalkan (HFA) gazlarinin da kullaniciya ve/veya çevreye olumsuz etkilerinin olabilecegine dair arastirmalar yapilmasi ve bu gazlarin yasaklanma ihtimallerinin bulunmasi, gerekse de yeni gelisen teknoloji ile hastaya tedavi edici dozun daha etkili sekilde verilme yollarinin ortaya koyulmasi sebebiyle bilinen teknikten uzaklasan yenilikçi inhalasyon cihazlari çalismalari hiz kazanmistir. WO 97/12687 numarali patent basvurusunda açiklanan tasarimdaki gibi cihazlar bu amaçla gelistirilmis inhalasyon cihazlaridir. Bu cihazlar içerdikleri ilaci hastaya iletmek için itici gaz ihtiva etmezler, bunun yerine sahip olduklari yayli mekanizmadan ve nozül yapisindan faydalanarak bir aerosol bulutu halinde hastaya tedavi edici dozu iletirler. Bu cihazlar genel itibariyle içerisinde sivi ilaç çözeltisinin bulundugu bir sivi haznesini içeren kartus yapisi, bununla baglantili durumda bulunan kapiler boru seklinde bir dozlama haznesi, dozun iletilmesinde gerekli basinci saglayan bir yay, iletilecek sivinin içinden geçirildigi bir filtre ve atomizasyonun gerçeklestigi agizliktan olusur. Tüm bu yapilar alt ve üst olmak üzere iki muhafaza parçasi tarafindan sarilmaktadir. Yukarida tarif edilmis olan söz konusu cihazda kullanilan filtre yapisi WO 99/16530 numarali patent basvurusunda açiklanmistir. Patent kapsaminda açiklanmis olan filtre yapisi bir taban levhasi ve bunun birer parçasi olan çikintilar ve bu yapilari örten bir örtme levhasi arasinda olusturulmus kanallardan sivinin geçirilmesi yoluyla çalismaktadir. Teknikte bilinen bir digerfiltre yapisi WO 94/07607 numarali patent basvurusunda açiklanmis olup, sivi formundaki bir üründen havada asili tanecikler (aerosol) üretmek için, birbirlerine dogru belirli bir açiyla dogrultulmus sivi çikislarindan çikan sivilarin çarpistirilmasinin, teknikte uygulanan bir yöntem oldugu bu patent basvurusu içeriginden anlasilmaktadir. Sözü edilen basvurularda açiklanmis olan filtre yapilari çesitli sorunlar içermektedir. Bu sorunlarin basinda tikanma sorunu yer almaktadir. Açiklanmis olan filtre yapilari mikro boyutta sivi geçit kanallarindan ve yine mikro boyutta nozül çikis kanallarindan olusmaktadir. Bu kanallar dogalari geregi tikanmaya oldukça müsaitlerdir. Inhalasyon tedavisinde kullanilan farkli formülasyonlar, farkli partikül büyüklügüne, çözünürlülük özelliklerine ve viskozite degerlerine sahip oldugu ve kullanilan aktif maddeden aktif maddeye bu özellikler degistigi için, bu formülasyonlari iletmekte kullanilacak inhalasyon cihazlarinin da bu genis ürün yelpazesine uygun olabilmesi gerekmektedir. Fakat teknikte açiklanmis olan filtre yapilari ile birlikte kullanilan itici gaz içermeyen aerosol cihazlari tanecik boyutu belirli sinirin üstünde olan formülasyonlari, süspansiyonlari, viskozite degeri yüksek formülasyonlari söz konusu filtre yapilari sebebiyle iletememekte veya iletimleri düzenli olmamakta, ortaya çikan varyasyon hasta sagligini tehlikeye atabilecek düzeyde olmaktadir. Bir diger sorun nozül içerisinde yer alan ölü hacimdir. Ölü hacim, tüm nozül iç hacmi içerisinde filtre yapisindaki kanallar disinda kalan sivinin serbestçe hareket edebildigi alan olarak tanimlanabilir. Ölü hacim miktarinin neden oldugu birden çok sorun vardir, bunlarin en basinda olusturulan aerosol bulutunun istenilen fiziksel özelliklerden uzak sekilde olusturulmasi yer alir. Bir diger açidan ölü hacim, nozül yapisi içerisinde basinca karsi zayif ve kirilgan bir bölge yaratacaktir. Inhalasyon cihazlari dogalari geregi her gün kullanilan ve uzun süreler kullanima göre planlanan ürünlerdir. Bu cihazlar içerisinde kullanilan filtrelerin ve nozül yapilarinin da uzun ömürlü olmalari, cihazin kullanim süresi boyunca islevlerini sorunsuz yerine getirmeleri beklenmektedir. Hastaya ilacin iletilmesi konusunda olusturulan aerosol bulutunun tekdüzeligi ve stabilitesi önemli rol oynamaktadir. Yukarida açiklanmis olan tikaniklik, ölü hacim gibi sorunlar aerosol bulutunun karakteri konusunda olumsuz etkilere yol açabilmektedir. Patent kapsaminda bahsedilen, aerosol bulutunun fiziksel özellikleri ve aerosol bulutunun karakteri ifadeleri ile açiklanmak istenilen, üretilen aerosol bulutunun sahip oldugu hacim, yayilma hizi, yayilma uzakligi, çarpisma hizi, süresi, atis agirligi, püskürtme grafigi, parçacik boyutu dagilimi, boyutu gibi fiziksel verileridir. Mevcut teknikte bilinen mikro yapili filtre içeren nozüller tikanmaya yüksek oranda yatkin olduklarindan dolayi içlerinde yer aldiklari cihazin kullanim ömrü boyunca ilk dozdaki sivi iletimini dolayisiyla da bulut olusumunu gerçeklestiremezler. Zamanla tikanik durumdaki mikro yapili sivi akiskan kanallarinin sayisinin artmasiyla cihaz kullanildikça hastaya verilen tedavi edici dozda degisiklikler meydana gelir, solunum yollari rahatsizliklari gibi kritik hastaliklarda bu özellikle istenmeyen bir durumdur. Teknikte bilinen itici gaz içermeyen aerosol cihazlari tek kullanimliktir ve içerdigi belirli sayidaki doz (60-120 vb.) bittikten sonra cihaz kitlenerek daha fazla çalisamaz duruma gelir. Teknikteki cihazin bu sekilde tasarlanmasinin sebebi, filtreleme ömrünün dolmasi ve cihazin istenen bulutu olusturamamasidir. Ayrica içerdigi nozül yapisinin yüksek basinca uzun süre dayanamayacak sekilde tasarlanmis olmasi kirilma riskini beraberinde getirir. Bu durum, isler durumda olup kullanilabilecek bir cihazin erkenden islevini kaybetmesine yol açmaktadir ve bunun yüksek bir mali getirisi mevcuttur. Yukarida açiklanmis olan teknikte bilinen filtrelerin mevcut sorunlari ve gelisen yeni aerosol üretme yöntemleri ile itici gazlarin kullanimina olan ihtiyacin azalmasi, öte yandan itici gazlarin da kisi ve çevre üstündeki etkilerinden dolayi yasaklanma risklerinin bulunmasi, bulus sahibinin itici gaz içermeyen ölçülü doz inhaler cihazlarinda kullanima uygun, yenilikçi bir filtre yapisi ve nozül ortaya koymasinin arkasindaki motivasyonlardir. Bulus sahibinin bu konuda yaptigi çalismalarda sasirtici sekilde, filtre unsurlarinin nozül genisligi boyunca, nozül çikis kanallarina kadar yerlestirildiginde, istenilen yüksek ömürlü filtreleme özelligini gösterdigi ve üretilen aerosol bulutunun cihazin kullanim ömrü boyunca istenilen özelliklerde stabil kaldigi görülmüstür. Bulusun Tarifi Arka plandaki açiklamalara göre mevcut bulusun görevi, filtreleme özelligi önemli ölçüde yükseltilmis bir nozül yapisi elde etmektir. Bir diger açidan mevcut bulusun görevi, filtreleme kapasitesi ve tamamen dolum süresi geciktirilmis bir filtre içeren nozül yapisi elde etmektir. Bir diger açidan bulus konusu, olusturdugu aerosol bulutu optimize edilmis bir nozül yapisi elde etmektir. Bir diger açidan bulus konusu, içerisinde ölü hacim birakilmamis bir nozül yapisi elde etmektir. Bir diger açidan bulus konusu, yüksek basinç sebebiyle çatlamasinin ve/veya kirilmasinin engellenmis oldugu bir nozül yapisi elde etmektir. Bir diger açidan bulus konusu, sivi akis yönüne göre nozül kanallarinin önünde kullanilan bir adet baglanti elemani vasitasiyla ön nozül kanali elde etmek ve bu sayede istenilen bulut hacmini hastaya iletmektir. Bir diger açidan bulus konusu, aerosol olusturan sivi inhalasyon cihazlarinda kullanilmaya uygun bir Bir diger açidan bulus konusu, çok yüksek sayidaki kullanimi süresince özdes aerosol bulutu olusturan bir nozül yapisi elde edilmesidir. Bir diger açidan bulus konusu, nozül iç yapisi içerisindeki sivi akis direncini önemli ölçüde arttirmadan filtre yapisinin özelliklerinin iyilestirilmesidir. Bir diger açidan mevcut bulusun görevi, farkli araliklarda viskozite, buharlasma derecesi, yogunluk ve partikül boyutuna sahip farkli sivi formülasyonlarini filtreleyebilme özelligine sahip bir filtre içeren Bir diger açidan mevcut bulusun görevi, 800 bar basinca kadar dayanikli bir nozül yapisi elde edilmesidir. Bulus konusu nozül yapisi, filtrelenmemis sivi için bir sivi giris açikligina, filtrelenmis sivi için en az iki nozül çikis kanalina, filtre yapisini ve sivi akis kanallarini olusturmak için taban levhasi üzerinde yan yana ve her biri birbirinden belirli mesafede düzenlenmis filtre unsurlarina, taban levhasi ve üzerindeki filtre unsurlarini ve sivi akis kanallarini örten bir örtme Ievhasina sahip olup, filtre unsurlari nozül iç genisligi boyunca, sivi giris açikligindan nozül çikis kanallarina kadar yerlestirilmistir. Bulus konusuna uygun nozül yapisi 2 ila 4mm arasi bir genislige, 1 ila 6mm arasi bir uzunluga ve 1 ila 3 mm arasi bir yükseklige sahiptir. Nozül yapisi olusturan taban levhasinin kenar bölgeleri çikartildiginda kalan bölge sivinin aktif olarak hareket ettigi bölgedir ve nozül iç bölgesi, nozül iç alani veya nozül iç hacmi olarak ifade edilmektedir. Söz konusu filtre yapilari nozül iç bölgesinin genisligi boyunca uzamaktadir. Nozül girisinde istege bagli olarak bir ön filtre veya kaba filtre yapisi kullanilabilir. Bu kaba filtrenin görevi siviyi filtre kanallarina dogru yönlendirmektedir. Söz konusu kaba filtreler 5 ila 20 adet arasinda kullanilabilir. Kaba filtreler 20 ila 100 mikrometre genislige, tercihen de 50 mikron genislige sahip olabilirler. Söz konusu kaba filtrelerin arasindaki mesafe 50 ila 200 mikrometre olabilir, tercihen de aralarindaki mesafe 150 mikrometre olan kaba filtreler kullanilabilir. Kaba filtrenin kullanildigi durumda filtre yapilari bu kaba filtrelerin hemen bitiminden baslayarak tüm filtre iç bölgesinin uzunlugu boyunca uzamaktadir. Kaba filtrelerin kullanilmadigi uygulama seklinde, filtre yapilari sivi giris açikligindan baslayarak filtre iç bölgesi uzunlugu boyunca uzamaktadir. Her iki uygulama seklinde de filtre yapilari nozül iç bölgesi genisligi boyunca uzamaktadir. Bulusun tercih edilen bir uygulama sekli, filtre edilmemis sivi için bir sivi giris açikligi, filtre edilmis sivi için en az iki nozül çikis kanali ve bu ikisinin arasinda filtre unsurlari tarafindan olusturulmus bir filtre yapisina sahip bir nozül olup asagidaki özellikleri ihtiva etmektedir; - Söz konusu filtre unsurlari, söz konusu sivi giris açikligi ve söz konusu nozül çikis kanallari arasindaki tüm alan boyunca sivi geçit kanallari olusturacak sekilde uzamaktadir, - Söz konusu sivi geçit kanallari nozül yapisini olusturan taban levhasi ve örtme levhasi tarafindan sinirlandirilmaktadir, - Söz konusu taban levhasi ve söz konusu örme Iechasi arasinda, her biri taban levhasinin bir parçasi olarak tasarlanmis filtre unsurlari birbirleri ile esit mesafeli sekilde tasarlanmislardir. Bir diger uygulama sekline göre, filtre yapisi nozül iç alani uzunlugunun tercihen %71 ila %99'u, daha tercihen %75 ila %99'u, özellikle tercihen %80 ile %99'u arasi bir uzunlugu boyunca uzanir. Filtre unsurlari genisligi, nozül iç alani genisligine esit olacak sekilde tasarlanabiliecegi gibi, istege bagli olarak nozül iç alani genisliginden daha dar olacak sekilde de tasarlanabilir. Genisligi, nozül iç alani genisligine esit olan filtre yapilari avantajlidir. Filtre yapisini meydana getiren filtre unsurlari, aralarinda birer geçit kanali olusturacak sekilde düzenli veya düzensiz olarak yan yana dizilebilir. Düzenli olarak dizilen filtre unsurlari birbirlerine paralel uzanarak aralarinda dikdörtgen sekilli sivi geçit açikligi veya belirli bir açida zig zag konfigürasyonda uzanarak aralarinda üçgen sekilli sivi geçit açikligi olusturabilirler. Bulus konusu nozül yapisi içerisindeki filtreyi meydana getiren filtre unsurlari kare, yuvarlak veya üçgen kesit alanli parçalar olabilirler. Filtre yapisini meydana getiren filtre unsurlarinin her biri ayni sekillerde veya birbirlerinden farkli sekillerde tasarlanabilir. Sivi akis direncine önemli ölçüde etki etmemesi açisindan tercihen kare kesit alanli filtre unsurlari kullanilir. Bulus konusu nozül yapisi içerisindeki filtreyi meydana getiren filtre unsurlari, nozül iç alaninda 1 ila 6 mm arasi uzunlukta tasarlanmistir. Özellikle tercihen filtre unsurlari, nozül iç alaninda 2 ila 5 mm arasi uzunlukta tasarlanmistir. Bulus konusu nozül yapisi içerisindeki filtreyi meydana getiren filtre unsurlari aralarinda 1 ila 10 mikrometre mesafe bulunacak sekilde yan yana düzende yerlestirilmistir. Bulus konusu nozül yapisi içerisindeki filtreyi meydana getiren filtre unsurlari aralarinda tercihen 2 ila 6 mikrometre bosluk bulunacak sekilde yan yana yerlestirilmistir. Daha da tercihen özellikle aralarinda 4 mikrometre bosluk bulunan filtre unsurlari avantajlidir. Solunum yollari hastaliklarinin etkin tedavisinde ilacin akcigerlerin derinlerine inmesi önemli bir rol oynamaktadir. Bu sebeple üretilen bulutun hacim, yayilma hizi, yayilma uzakligi, çarpisma hizi, süresi, atis agirligi, püskürtme grafigi, parçacik boyutu dagilimi, boyutu gibi fiziksel özellikleri çok önemlidir. Tüm bu fiziksel özelliklerin cihazin kullanim süresi boyunca her dozda özdes olarak üretilip kullaniciya iletilmesine doz tekdüzeligi denilmektedir ve solunum yollari gibi hastaliklarindan muzdarip hastalarin alacaklari her bir doz hayati deger tasidigindan ve istenilen dozun alinamamasi kritik sonuçlara neden olabildiginden söz konusu nozül yapisi her bir dozunda yukarida açiklanan fiziksel özelliklerin özdes oldugu aerosol bulutunu olusturacak sekilde yapilandirilmistir. Gelistirilmis nozül yapisi ile asimetrisi ortadan kaldirilmis simetrik bir aerosol bulutu elde edilmesi saglanmistir. Aerosol bulutundaki asimetri damlacik buharlasmasi veya birbirlerine dogrultulmus nozül çikislarina iletilen sivinin farkli miktarlarda veya hizlarda olmasiyla iliskilidir. Söz konusu simetri olusturulan bulutun her bölgesinde ilaç bilesiminin esit oranda bulunmasidir. Bu akcigerlerin hedef bölgesine ulasan ilacin tedavîci edici dozunun hastaya etki etmesinde son derece önemli bir husustur. Bunu saglamak için nozül iç yapisinda bulunan tüm unsurlar buna uygun açi ve pozisyonlarda yerlestirilmistir. Söz konusu simetri tek bir dozdaki bulutun simetrisi olmakla birlikte ayni zaman birden fazla çalistirma sirasinda ortaya çikartilan aerosol bulutlarinin da birbirleri ile simetrik olmasidir. Bulus sahibinin yaptigi çalismalar neticesinde, en etkili sekilde hastanin akcigerlerindeki hedef bölgeye tedavi edici dozu ileten bir bulut olusturan nozül yapisi ortaya çikartilmistir. Bulus sahibi yapmis oldugu çalismalarda, teknikte bilinen filtre yapilarinin tikanma problemlerinin detaylarini ortaya koymustur. Teknikteki filtreler kenar bölgelerinden baslayarak merkeze dogru tikanmaktadir. Bu tikanma neticesinde filtre özelligi kenarlardan baslayarak merkeze dogru kaybolmaktadir. Filtre kanallari sadece filtre özelligi göstermenin yani sira içlerinden geçen siviyi karistirarak, sivinin homojenligini nozül çikisina kadar korumaya yardimci olmaktadir. Ancak nozül yapisinin kenarlarinda bulunan geçit kanallarinin filtre özelligini kaybetmesi sebebiyle sivi formülasyonun homojenligi bozulmakta, bu da çikan ilacin doz tekdüzeliginin korunamamasina neden olmaktadir. Teknikte bilinen nozül yapilarinin tamamen tikanmasi ve çalisamaz duruma gelmesi ve/veya kismen tikanarak istenilen aerosol bulutunun üretilememesi iki farkli tikanma durumundan meydana gelmektedir. Birincisi nozül çikis kanallarinin tikanmasi, ikincisi ise nozülün Içerisinde yer alan filtre unsuru siralari arasindaki bölümün süzülecek partiküller ile tikanmasidir. Bulus sahibi nozül çikis kanallarindaki tikanmayi engellemek için, gelistirmis oldugu filtre yapisi ile çok daha yüksek bir filtreleme saglayarak kanallari tikayacak herhangi bir parçanin çok daha önceden tutulmasini saglamaktadir. Bir diger yandan tasarlamis oldugu bir baglanti elemani vasitasiyla ön nozül kanali olusturarak nozül kanallarina giden sivinin akisini düzenlemis ve sahip oldugu basincini korumustur. Bu gelistirmeler sayesinde nozül kanalindaki tikanmalarin önüne geçmistir. Bulus sahibi, nozül içerisinde yer alan filtre yapilarindaki tikanmayi engellemek için yenilikçi bir filtre yapisi gelistirmistir. Bu filtre yapisinda filtre unsurlari siralari arasinda yer alan ve siviya akis kanali olusturan bölüm uzatilmis ve genisletilmistir. Böylece daha fazla filtreleme kapasitesi, daha iyi filtrasyon elde edilmistir. Ayrica geçit sayisi da arttirilarak tikanma riski minimuma indirilmistir. Arttirilan geçit sayisi sayesinde geçitlerin bazilarinin tikanmasi durumunda bile filtre islevini yerine getirebilecek, sivinin nozüle giriste tasidigi basinci kaybetmeden nozül çikis kanalina ulastirilmasini saglayabilecektir. Ortaya konulan bu gelistirmeler sayesinde hem nozül çikis kanalinda hem de filtrelerde meydana gelen kismi veya tam tikanmanin önüne geçilmistir. Daha uzun rafömrü, daha uzun aktif kullanim ömrü, daha yüksek filtreleme özelligi sunan bir nozül yapisi ortaya konulmustur. Bir diger açidan, filtrenin belirli kanallarinin süzülecek parçaciklar ile tikanmasi nozül içerisindeki basincin düsmesine de yol açmaktadir. Teknikte açiklandigi üzere, aerosol bulutu olusturmak için birden fazla kanaldan çikan sivilarin belirli bir yükseklikte hizla çarpismalari gerekmektedir. Sivinin söz konusu kanallardan çikis hizi, uygulanan basinç ile dogru orantilidir. Söz konusu itici gaz içermeyen inhalasyon cihazlarinda doz kurulumu yapildiktan sonra sivi, kullanicinin çalistirma dügmesine basmasina kadar geçen zamanda bir doz odasi içerisinde durmaktadir ve çalistirma dügmesine basilmasi ile gerilmis durumda olan yayin hareketi ile nozül kanallarina dogru itilir. Bu sirada siviya uygulanan basinç, sivinin çikis hizini ve dolayisiyla da olusan aerosol bulutunun karakteristigini belirler. Nozül içerisinde hareket eden sivinin, filtre kanallarinin tikanmasi neticesinde ugradigi basinç kaybi, aerosol bulutunun fiziksel özelliklerini ve dolayisiyla tedavi edici etkiyi olumsuz yönde etkileyeceginden; bulus kapsaminda gelistirilmis olan filtre yapisi ile sivinin istenmeyen basinç kaybinin önüne geçilmistir. Sivi basinci, olusturulan aerosol bulutunun karakteri açisindan önemlidir. Sivi basincini belirleyen etmenlerin basinda cihazin yapisinda bulunan helozonik yay gelmektedir. Cihazin kurulumu sirasinda yayda depolanan potansiyel enerji siviya aktarilmakta ve sivi belirli bir basinçla nozül çikis kanallarina hareket etmektedir. Bu noktadan sonra sivi basincini etkileyen tek sey sivinin karsi karsiya geldigi akis direncidir. Mevcut bulusa göre olan filtre kanallarini içeren nozül yapisi sayesinde, siviya uygulanan direnç minimumda tutularak, sivinin basinç kaybi en aza indirilir. Ayni zamanda, bulusa göre olan yeni filtre yapisi, teknikte bilinen tüm filtrelere göre tikanmaya karsi daha az yatkindir ve bu sekilde, söz konusu nozülu içeren cihazin kullanim ömrü boyunca istenen özelliklerde, özdes bir aerosol bulutu elde edilmesi saglanmistir. Bulus sahibi yaptigi çalismalarla elde etmis oldugu nozül yapisi sayesinde, teknikte bilinen diger aerosol olusturmada kullanilan nozül yapilarina göre daha etkili bir aerosol bulutu elde etmis, elde edilen aerosol bulutunun solunum yollari hastaliklarinin tedavisinde daha yüksek etkiye sahip oldugunu ortaya koymustur. Söz konusu hastaliklarin tedavisinde agizdan soluk alma yoluyla kullanilan ilaç bilesimlerinde ilacin bir miktari bogazda kalmakta, akcigerlere inebilen miktarin ise akcigerin farkli noktalarindaki yayilimi degismektedir. En etkili tedavi yolu akcigerin en derinlerine ulasabilen ilaç bilesimi sayesinde gerçeklesmektedir. Yukarida açiklanan sebeplerden ötürü bulus sahibi ortaya koymus oldugu filtre yapisini sivi akis direncini en az etkileyecek ve sivinin sahip oldugu basinci koruyarak nozül çikis kanallarina yönlendirecek sekilde tasarlamistir. Bu amaçla nozül yapisi içerisinde, sivi akis yönüne göre nozül çikis kanallarinin hemen önüne yerlestirilmis olan bir baglanti elemani vasitasiyla ön nozül kanallari olusturularak sivi, en etkili sekilde nozül kanallarina yönlendirilmistir. Mevcut bulusa göre olan nozül yapisi içerisinde tasarlanmis olan yenilikçi filtre yapisinin bir diger avantaji, yukarida sözü edilen sivi basincinin nozül sivi giris açikligindan nozül çikis kanallarina kadar düsmeden korunmasina yardimci olmasidir. Nozül iç alaninda ölü hacim kalmayacak sekilde yerlestirilmis olan filtre yapisi sayesinde filtrelenmekte olan sivi formülasyonu, sahip oldugu momentumu kaybetmeden filtre kanallari vasitasiyla nozül çikis kanallarina ve/veya tercih edilen uygulama sekline göre baglanti elemani varliginda olusturulmus ön nozül kanalina, buradan da nozül çikis kanalina iletilmektedir. Bu sayede akcigerin hedeflenen en derin bölgelerine ulasan bir aerosol bulutu üretilmis olur. Baglanti elemani konveks veya konkav kesitli çevre duvarina sahip olabilir. Bulusa uygun nozül yapisi içerisinde yuvarlak, kare veya üçgen kesitli baglanti elemani kullanilabilir. Söz konusu baglanti elemani, sivi akis direncini önemli ölçüde etkilememek için tercihen yuvarlak kesitli bir silindir seklinde, kavisli bir çevre duvarina sahip olacak sekilde tasarlanmistir. Söz konusu baglanti elemani, tercihen taban levhasi ve örtme levhasi tarafindan sinirlandirilan nozül iç yüksekligi ile esit yükseklige sahiptir ve her iki levha ile de bitisik olacak sekilde yapilandirilmistir. Itici gaz içermeyen aerosol cihazlari, çalisma mekanizmalarinin bir sonucu olarak yüksek basinç üreten cihazlardir ve iç parçalarin bazilari da bu basinca maruz kalmaktadir. Bulus konusuna uygun gelistirilmis nozül yapilarinda kullanilan baglanti elemaninin bir diger faydasi, nozül yapisini yüksek basinca karsi dirençli hale getirmektir. Bulusa uygun nozül yapilarinda özellikle kirilma ihtimali yüksek olan, direnci düsük olan nozül çikis kanallari yakinindaki bölgelerin güçlendirilmesini saglamaktadir. Sivinin sahip oldugu yüksek basincin mikro yapidaki nozül üstünde yüksek bir gerilim yaratmasi nozülu deforme olmaya, parçalanmaya, kirilmaya karsi riskli hale getirmektedir. Bu sebeple söz konusu baglanti elemaninin agirlik merkezinin, nozülün dikey simetri ekseninde yer alacak sekilde yerlestirilmis oldugu nozül uygulamalari avantajlidir. Nozül iç yüksekligi ile esit yükseklikte yapilandirilmis baglanti elemani, yüksek sivi basincina karsi nozül yapisinin gerekli saglamligi kazanmasi konusunda faydali olmaktadir. Burada sözü edilen yüksek basinç degerleri kullanilacak formülasyonun türüne ve içerigine göre degismekle birlikte, bulus konusuna uygun nozül yapilari 800 bar basinca kadar dayanabilecek sekilde gelistirilmistir. Solunum yollari hastaliklarinin tedavisinde birçok farkli etken madde kullanilabilir. Kullanilan etken maddelerin fiziksel ve kimyasal özelliklerinin birbirlerinden farkli olmasi nedeni ile elde edilen formülasyonlarin da özellikleri birbirlerinden farkli olacaktir. Sivi formülasyonlar için, bu özellikler viskozite, buhar basinci, yogunluk olarak sayilabilir. Bu noktada bulus sahibinin ortaya koymus oldugu gelistirilmis filtre yapisi içeren nozül yapisi sayesinde her türlü viskozite, buhar basinci ve yogunluga sahip sivi ilaç formülasyonlari bulus konusu nozülün kullanildigi cihaz yardimiyla aerosol bulutu haline dönüstürülebilir. Bulus kapsaminda yer alan "sivi formülasyonlar " ifadesi ile, etken maddenin çözücü içinde tamamen veya kismen çözündügü tüm formülasyon türleri kastedilmektedir. Diger bir ifade ile, bulusa göre olan sivi formülasyonlari solüsyon, süspansiyon veya emülsiyon formlarindan biri olabilir. Bulus konusuna uygun nozül yapisi, çözücü olarak su ve/veya insanda kullanima uygun organik çözücüler veya bunlarin her türlü karisimlarini ihtiva eden ilaç formülasyonlari ile kullanima uygun olarak tasarlanmistir. Bulusa göre olan sivi formülasyonlarda, çözücüye ek olarak yer alan etken maddeler beta-2 agonistleri, kortikosteroidler ve antikolinerjiklerden olusan gruplardan seçilebilir ve/veya bunlarin farkli kombinasyonlari seklinde olabilir. Bulusa göre olan sivi formülasyonlarda kullanilabilecek beta-2 agonisti etken maddeleri; arformoterol, bitolterol, fenoterol, formoterol ,hekzoprenalin, indakaterol, izoetarin, karbuterol, klenbuterol, levosalbutamol, olodaterol, pirbuterol, prokaterol, reproterol, rimiterol, salbutamol, salmeterol, terbutalin, tretokinol, tulobuterol, vilanterol içeren gruptan seçilebilir. Bulusa göre olan sivi formülasyonlarda kullanilabilecek kortikosteroid etken maddeleri; beklometazon, betametazon, budezonit, deksametazon, flunisolid, flutikazon, mometazon, prednizolon, siklesonid, tiksokortol, triamsinolon içeren gruptan seçilebilir. Bulusa göre sivi formülasyonlarda kullanilabilecek antikolinerjik etken maddeleri; aklidinyum, glikopironyum, ipratropium, stramoni preparatlari, tiotropium, umeklidinyum içeren gruptan seçilebilir. Bulus konusu nozül yapisinin arttirilmis filtrasyon kapasitesi ve geciktirilmis filtre dolum süresi sayesinde çok yüksek sayida doz iletimine olanak saglamaktadir. Bu sayede beraberinde kullanildigi cihazin filtre tikanmasi sebebiyle kullanilamaz duruma gelmesinin önüne geçilmis olur. Bu durum özellikle kartusu degistirilebilir bir cihaz ile beraber kullanildiginda uzatilmis kullanim ömrü ve arttirilmis cihaz performansi sunmaktadir. Farkli farkli kartuslar ile defalarca kullanilabilen nozül yapisi ekonomik açidan büyükfayda saglamaktadir. Nozül yapisinin arttirilmis filtreleme kapasitesi sayesinde mevcut teknikte yer alan cihazlara göre dozaj haznesi büyütülmüs cihazlar ile birlikte kullanimi da mümkün kilinmistir. Bulus konusuna uygun sekilde tasarlanmis nozül yapisinin kullanildigi ve kartusu degistirilebilecek sekilde yapilandirilmis bir cihaz, çok sayida kartus ile birlikte defalarca, tikanmadan ve ilk dozdaki aerosol bulutunun istenilen fiziksel özelliklerini koruyarak çalismaya devam edebilir. Bulus konusu nozül yapisi ile birlikte kullanilmaya uygun tasarlanmis her bir itici gaz içermeyen aerosol bir diger uygulama sekli olan baglanti elemani ile birlikte üretilen bir nozül yapisinda, nozülün kullanim ömrü söz konusu kartuslardan en az 30 tane degistirilmesine uygun tasarlanmistir. Bir diger açidan gelistirilmis yenilikçi filtre yapisini içeren nozül sayesinde sivi daha fazla filtre kanalindan geçerek daha yüksek kesinlikte filtrelenmis olur. Astim ve KOAH gibi solunum yollari hastaliklarindan muzdarip kullanicilar için her türlü impüriteden arindirilmis tedavi edici dozun iletilmesi önemli bir noktadir. Gelistirilen yenilikçi filtre yapisini içeren nozül sayesinde, sadece uzun süreli kullanim olanagi ortaya koyulmamis; ayni zamanda kullanim süresi boyunca tamamen özdes aerosol bulutlarinin üretilmesi saglanmistir. Bulus konusuna uygun üretilen her bir nozül, hastaya tedavi süresi boyunca akcigerlerinin en derinlerine inecek özellikteki aerosol bulutunu ayni stabilite ve karakterde üretmektedir. Bulusa göre olan nozül yapisi, bilinen teknikte yer alan ve itici gaz içermeyen herhangi bir cihaz içerisinde kullanilabilir. Bu cihazlara bir örnek, bulus sahibine ait TR2018/16853 numarali patent ile açiklanmistir. Elde edilen nozül yapisi, kullanildigi cihazin türüne göre çok fazla sayida dozu aerosol bulutu halinde kullaniciya iletecek kapasitededir. Bu yüksek çalisma Ömrü ve kapasitesi sayesinde birlikte kullanildigi cihazin da ömrünü ve performansini arttirmis olur. Solunum yollari rahatsizliklarindan, özellikle de astim ve KOAH'dan muzdarip hastalarin yasam kalitelerini üst seviyede tutmak için günlük ve ihtiyaç aninda anlik tedavide (idame ve akut tedavi) solunum yollari ilaçlarinin kullanilma ihtiyaci mevcuttur. Hem idame tedavinin istenilen etkiyi göstermesi, hem de akut tedavi ihtiyaci aninda hastanin astim krizinin önlenmesi açisindan iletilecek her bir doz önemlidir. Bu sebeple patent konusu nozül yapisi tasarlanirken bulus sahibi çok sayidaki dozlamada ortaya çikabilecek varyasyonlari minimumda tutacak bir nozül yapisi gelistirerek her dozun birbiri ile özdes birer aerosol bulutu olusturmasini saglayacak bir nozül ortaya koymustur. Nozül yapisi bir alt taban levhasi ve bir üst örtme levhasi olmak üzere iki ana parçadan olusmaktadir. Bu levhalar silisyum, silikon, cam, metal, seramik, kauçuk veya plastik gibi malzemelerden veya bunlarin karisimlari, alasimlari, üst üste konulmus kaplamalari seklinde olabilir. Taban levhasi ve örtme levhasi ayni veya farkli materyallerden üretilebilir. Bulus konusuna uygun nozül yapisinda tercihen taban Ievhasinin silisyum, örtme Ievhasinin ise cam oldugu uygulamalar avantajlidir. Bulus kapsaminda gelistirilen nozül yapisi ve bunu içeren inhalasyon cihazinin raf ömrü arttirilmistir. Hava ile etkilesimi minimum seviyede olan malzemelerden üretilen nozül yapisi kullanilan cihazlar, uzun raf sürelerinin sonunda kullanildiklarinda bile arzu edilen aerosol bulutunu olusturabilmektedirler. Burada nozül yapisinin kullanildigi cihazin türüne bagli olarak ilaç içeren veya içermeyen sivi tasiyan bir kartus yapisi ile birlikte de uzun süreli raf ömrüne sahip olabilir ve/veya kartusu sonradan takilan bir cihazda kullanilmasi durumunda da ayni raf ömrüne sahip olmaktadir. Bulus konusuna uygun nozül yapilari bir defada çok fazla sayida üretilerek düsük maliyetli bir üretim prosesi saglanmis olur. Bulus konusuna uygun nozül yapisinin üretimi için tercih edilen bu proses temel olarak 3 asamada açiklanabilir; 1. Taban levhasi üzerinde yer alan mikro yapilar ile birlikte yapilandirilir, 2. Örtme levhasi taban Ievhasinin üzerine yerlestirilir ve birbirlerine baglanir, 3. Yan yana düzenlenmis çok sayida nozül yapisinin birbirlerinden ayrilir. Diger bir açidan, bulus konusuna uygun nozül yapisinin detayli proses asagida açiklandigi sekildedir; 1. Taban levhasi olarak kullanilacak ve bir defada binlerce nozül yapisi üretmeye olanak saglayacak büyüklükte, pürüzsüz yüzeye sahip bir silisyum plaka bilinen asindirma teknikleri ile (tercihen kimyasal asindirma ve/veya lazer ile asindirma) mikro yapilari olusturacak sekilde islenir, 2. Bu isleme sirasinda bulus konusunda sözü edilen baglanti elemani, kaba filtre, filtre unsurlari gibi nozül yapisi elemanlari olusturulmus olur, 3. Bu yapinin üzerine kapatilan cam örtme levhasi ile nozül yapisinin iç alani sinirlandirilir. Bu sayede filtre unsurlarinin olusturdugu sivi geçis kanallari meydana gelmis olur. Bu geçitlerin sekilleri taban levhasinin asindirma islemi sirasinda farklilastirilabilir. Söz konusu büyük silisyum plakadan, taban levhalarinin asindirilmasi ile olusacak nozül yapilari farkli tasarimlarda üretilebilir, 4. Taban levhasinin asindirma islemi tamamlandiktan sonra yapi cam levhasi ile örtülür ve herhangi bir yapistirici madde veya ilave bir madde uygulanmasina gerek olmadan levhalar birlestirilir. Burada tercihen anodik yari baglama yöntemi kullanilir, . Baglama isleminden sonra elde edilen yapi hizli dönen hassas bir kesici yardimiyla mikrometrelik bir hassasiyet ile birbirinden ayri nozül yapilarina bölünür. Tasarlanan nozül yapisinin üretiminde alt taban levhasi ve üst örtme levhasinin montaji asamasinda yüksek hassaslikta islemin tamamlanabilmesi ve plakalarin birbirleri ile sorunsuz sekilde birlestirilmeleri için bir montaj yönlendirme unsuru tasarlanmistir. Söz konusu montaj yönlendirme unsuru sayesinde çok sayida nozülün seri üretimi sirasinda yüksek hassaslikta ve dogrulukta montaj islemi tamamlanir, taban levhasi ve örtme levhasinin sinirlandirmis oldugu nozül iç alaninin sivi ve/veya hava geçirmezligi saglanmis olur. Yukarida açiklandigi sekilde basit yöntemler ile maliyeti düsürülen nozül yapisi sayesinde kullaniciya daha ucuz son ürün sunulmasi saglanmis olur. Bulus konusu nozül yapisi tarafindan üretilen aerosol bulutu solunum yollari rahatsizliklarinin her evresindeki, heryastan hastanin rahatlikla kullanimina uygundur. Ancak istege göre, olusturulan bulutu yönlendirecek bir agizlik ile birlikte kullanimi da mümkündür. Örnek: Sivilarin atomizasyonu için bir mikro nozül yapisi Yukarida yer alan açiklamalar isiginda, bulus konusuna uygun bir nozül yapisinin tercih edilen bir uygulama sekli asagida tarif edilmektedir. Nozül yapisi 2,6mm genislige, 5mm uzunluga ve 2,3mm yükseklige sahiptir. Nozül yapisi genislikleri ve uzunluklari ayni ancak yükseklikleri farkli bir taban levhasi ve bir örtme Ievhasindan meydana gelmektedir. Söz konusu taban levhasinin yüksekligi 1,5mm, söz konusu örtme levhasinin yüksekligi ise 0,8mm'dir. Taban levhasi ve örtme levhasi birbirlerine montajlanmis haldedir. Nozül yapisinin her iki kenarinda da montajin gerçeklestigi kenar bölgeleri yer almaktadir. Bu kenar bölgeler sivi giris tarafinda 0,3mm genislige sahiptirler ve bu genislik nozül çikisinda artmaktadir. Kenar bölgelerinde taban levhasi ile örtme levhasi temas halindedir ve aralarinda bosluk yoktur. Bu bölge disinda kalan bölge nozül iç alani olarak tanimlanmaktadir ve filtre yapilari burada yer almaktadir. Nozül iç alaninin genisligi 2mm'dir ve bu genislik boyunca zikzak seklinde filtre yapilari bulunmaktadir. 40 sira halinde bulunan filtre yapilari 20 tane zikzak meydana getirmektedir. Nozül sivi giris açikliginin hemen önünde genisligi 50 mikrometre olan ve birbirleri arasindaki mesafe 150 mikrometre olan 10 adet kaba filtre yapilari bulunmaktadir. Bu kaba filtreler zikzak yapilarin ilk siralarindaki elemanlardan 10 tanesi ile ardisik olmayacak sekilde bitisik halde yapilandirilmistir. Filtre yapilari kaba filtre bitisinden baslayarak nozül iç alani boyunca uzamaktadir. Nozül iç alaninin yüksekligi taban levhasi ile örtme levhasi arasinda kalan bölge olarak sinirlandirilmaktadir ve bu yükseklik 5 mikrometredir. Taban levhasi üstünde yapilandirilmis filtre parçalarinin yükseklikleri bu yükseklige esittir. Filtreler elemanlari arasi geçitlerin genisligi 3 mikrometredir. Nozülün sivi çikis kanallari birbirlerine dogrultulmus iki adet kanal olup, 5 mikrometre yükseklikte ve 8 mikrometre genislikte dikdörtgen kesit alanina sahiptir. Taban levhasi silisyum, örtme levhasi ile camdan imal edilmistir. Nozülün montajini kolaylastirmak için tasarlanan montaj yönlendirme unsuru sivi akis yönüne göre sol üst kösede yer almaktadir. Sekillerin Detayli Açiklamasi Sekil 1: Bulus konusuna uygun nozül yapisinin (1) görünümüdür. Tüm yapilar taban levhasinin (11) bir bileseni olarak yapilandirilmistir. Üretim sirasinda taban levhasi ve örtme levhasinin kolay montajinin saglanmasi amaciyla bir montaj yönlendirme unsuru (7) nozül yapisinin kösesinde tasarlanmistir. Kenar bölgeleri (4) disinda kalan yerler nozül iç alanini olusturmaktadir. Sivi alis yönüne (10) göre, sivi formülasyon kaba filtrelerin (3) arasindan, yani sivi giris açikligindan (2) nozül içerisine girer. Filtre unsurlarinin (5) arasindan geçerek filtrelenen sivi, birbirlerine dogrultulmis nozül çikis kanallarindan (6) çikar. Bu kanallardan çikan sivi belirli hiz ve basinçta çarpistirilarak aerosol bulutu elde edilir. Sekil 2: Bulus konusuna uygun nozül yapisinin (1) alternatif bir uygulama seklinde nozül yapisi bir baglanti elemani (8) içermektedir. Bu baglanti elemani sivi akis yönüne (10) göre nozül çikis kanallarinin (6) önünde yer alir ve siviyi yönlendirdigi ön nozül kanallari (9) meydana getirir. Bu alternatif uygulama seklinde baglanti elemani (8) nozül kanallarini meydana getiren taban levhasi çikintisi ile belirli bir uzaklikta konumlandirilmistir. Sekil 3: Bulus konusuna uygun nozül yapisinin (1) alternatif bir diger uygulama seklinde, baglanti elemani (8) nozül kanallarini meydana getiren taban levhasi çikintisi ile teget olacak sekilde yapilandirilmistir. Sekil 4: Bulus konusuna uygun nozül yapisinin (1) alternatif bir diger uygulama seklinde, baglanti elemani (8) nozül kanallarini meydana getiren taban levhasi çikintisi ile kesisecek sekilde yapilandirilmistir. Sekil 5: Bulus konusuna uygun nozül yapisi (1) içerisinde yerlestirilmis olan baglanti elemaninin (8) alternatif sekillerinin görünümüdür. Sekil 6: Bulus konusuna uygun nozül yapisi (1) içerisindeki filtreyi olusturan filtre unsurlarinin (5) alternatif sekillerinin görünümüdür. Referans Listesi Nozül yapisi Sivi giris açikligi Kaba filtre Kenar bölgesi . Filtre unsurlari 6 Nozül çikis kanallari 7 Montaj yönlendirme unsuru 8 Baglanti elemani 9 Ön nozül kanali . Sivi akis yönü 11. Taban levhasi 12. Su damlasi kesitli baglanti elemani 13. Silindir kesitli baglanti elemani 14. Üçgen kesitli baglanti elemani . Yuvarlatilmis köseli dörtgen kesitli baglanti elemani 16. Yamuk kesitli baglanti elemani 17. Dörtgen kesitli baglanti elemani TR TR