TR201902849T4 - Algisal dönüşüm ses kodlamada gürültü doldurma - Google Patents
Algisal dönüşüm ses kodlamada gürültü doldurma Download PDFInfo
- Publication number
- TR201902849T4 TR201902849T4 TR2019/02849T TR201902849T TR201902849T4 TR 201902849 T4 TR201902849 T4 TR 201902849T4 TR 2019/02849 T TR2019/02849 T TR 2019/02849T TR 201902849 T TR201902849 T TR 201902849T TR 201902849 T4 TR201902849 T4 TR 201902849T4
- Authority
- TR
- Turkey
- Prior art keywords
- noise
- spectral
- spectrum
- zero
- function
- Prior art date
Links
- 230000009466 transformation Effects 0.000 title claims description 21
- 238000001228 spectrum Methods 0.000 claims abstract description 222
- 230000005236 sound signal Effects 0.000 claims abstract description 82
- 230000001419 dependent effect Effects 0.000 claims abstract description 13
- 230000003595 spectral effect Effects 0.000 claims description 293
- 239000000945 filler Substances 0.000 claims description 55
- 238000007493 shaping process Methods 0.000 claims description 44
- 238000000034 method Methods 0.000 claims description 39
- 238000006243 chemical reaction Methods 0.000 claims description 28
- 230000002123 temporal effect Effects 0.000 claims description 18
- 230000011664 signaling Effects 0.000 claims description 14
- 238000004590 computer program Methods 0.000 claims description 10
- 230000007423 decrease Effects 0.000 claims description 10
- 238000004458 analytical method Methods 0.000 claims description 9
- 230000008569 process Effects 0.000 claims description 8
- 230000007774 longterm Effects 0.000 claims description 5
- 230000005540 biological transmission Effects 0.000 claims description 4
- 230000003247 decreasing effect Effects 0.000 claims description 3
- 238000005429 filling process Methods 0.000 claims description 3
- 230000006870 function Effects 0.000 description 142
- 238000013139 quantization Methods 0.000 description 27
- 230000008859 change Effects 0.000 description 13
- 238000013475 authorization Methods 0.000 description 12
- 230000000873 masking effect Effects 0.000 description 9
- 238000004364 calculation method Methods 0.000 description 8
- 238000010586 diagram Methods 0.000 description 8
- 239000000463 material Substances 0.000 description 8
- 238000012546 transfer Methods 0.000 description 7
- 230000002829 reductive effect Effects 0.000 description 6
- 230000003044 adaptive effect Effects 0.000 description 5
- 230000000694 effects Effects 0.000 description 5
- 230000002441 reversible effect Effects 0.000 description 4
- 230000006978 adaptation Effects 0.000 description 2
- 238000013459 approach Methods 0.000 description 2
- 230000033228 biological regulation Effects 0.000 description 2
- 238000012886 linear function Methods 0.000 description 2
- 238000012417 linear regression Methods 0.000 description 2
- 230000004044 response Effects 0.000 description 2
- 238000000844 transformation Methods 0.000 description 2
- 230000007704 transition Effects 0.000 description 2
- 238000012935 Averaging Methods 0.000 description 1
- 241000566613 Cardinalis Species 0.000 description 1
- 206010012335 Dependence Diseases 0.000 description 1
- 241000094111 Parthenolecanium persicae Species 0.000 description 1
- 241000669244 Unaspis euonymi Species 0.000 description 1
- 230000002238 attenuated effect Effects 0.000 description 1
- 238000005452 bending Methods 0.000 description 1
- 238000004422 calculation algorithm Methods 0.000 description 1
- 230000015556 catabolic process Effects 0.000 description 1
- 239000003795 chemical substances by application Substances 0.000 description 1
- 238000004891 communication Methods 0.000 description 1
- 238000012885 constant function Methods 0.000 description 1
- 238000011109 contamination Methods 0.000 description 1
- 238000012937 correction Methods 0.000 description 1
- 238000006731 degradation reaction Methods 0.000 description 1
- 230000007613 environmental effect Effects 0.000 description 1
- 238000011156 evaluation Methods 0.000 description 1
- 230000001747 exhibiting effect Effects 0.000 description 1
- 230000002349 favourable effect Effects 0.000 description 1
- 238000001914 filtration Methods 0.000 description 1
- 238000007667 floating Methods 0.000 description 1
- 238000013507 mapping Methods 0.000 description 1
- 238000007620 mathematical function Methods 0.000 description 1
- 238000005259 measurement Methods 0.000 description 1
- 238000012986 modification Methods 0.000 description 1
- 230000004048 modification Effects 0.000 description 1
- 238000012856 packing Methods 0.000 description 1
- 230000036961 partial effect Effects 0.000 description 1
- 230000008447 perception Effects 0.000 description 1
- 239000002243 precursor Substances 0.000 description 1
- 238000012545 processing Methods 0.000 description 1
- 238000011084 recovery Methods 0.000 description 1
- 230000008521 reorganization Effects 0.000 description 1
- 230000003252 repetitive effect Effects 0.000 description 1
- 230000000630 rising effect Effects 0.000 description 1
- 230000001953 sensory effect Effects 0.000 description 1
- 238000000926 separation method Methods 0.000 description 1
- 230000002194 synthesizing effect Effects 0.000 description 1
- 238000012731 temporal analysis Methods 0.000 description 1
Classifications
-
- G—PHYSICS
- G10—MUSICAL INSTRUMENTS; ACOUSTICS
- G10L—SPEECH ANALYSIS TECHNIQUES OR SPEECH SYNTHESIS; SPEECH RECOGNITION; SPEECH OR VOICE PROCESSING TECHNIQUES; SPEECH OR AUDIO CODING OR DECODING
- G10L19/00—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis
- G10L19/02—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis using spectral analysis, e.g. transform vocoders or subband vocoders
- G10L19/028—Noise substitution, i.e. substituting non-tonal spectral components by noisy source
-
- G—PHYSICS
- G10—MUSICAL INSTRUMENTS; ACOUSTICS
- G10L—SPEECH ANALYSIS TECHNIQUES OR SPEECH SYNTHESIS; SPEECH RECOGNITION; SPEECH OR VOICE PROCESSING TECHNIQUES; SPEECH OR AUDIO CODING OR DECODING
- G10L19/00—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis
- G10L19/012—Comfort noise or silence coding
-
- G—PHYSICS
- G10—MUSICAL INSTRUMENTS; ACOUSTICS
- G10L—SPEECH ANALYSIS TECHNIQUES OR SPEECH SYNTHESIS; SPEECH RECOGNITION; SPEECH OR VOICE PROCESSING TECHNIQUES; SPEECH OR AUDIO CODING OR DECODING
- G10L19/00—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis
- G10L19/02—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis using spectral analysis, e.g. transform vocoders or subband vocoders
-
- G—PHYSICS
- G10—MUSICAL INSTRUMENTS; ACOUSTICS
- G10L—SPEECH ANALYSIS TECHNIQUES OR SPEECH SYNTHESIS; SPEECH RECOGNITION; SPEECH OR VOICE PROCESSING TECHNIQUES; SPEECH OR AUDIO CODING OR DECODING
- G10L19/00—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis
- G10L19/04—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis using predictive techniques
-
- G—PHYSICS
- G10—MUSICAL INSTRUMENTS; ACOUSTICS
- G10L—SPEECH ANALYSIS TECHNIQUES OR SPEECH SYNTHESIS; SPEECH RECOGNITION; SPEECH OR VOICE PROCESSING TECHNIQUES; SPEECH OR AUDIO CODING OR DECODING
- G10L19/00—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis
- G10L19/04—Speech or audio signals analysis-synthesis techniques for redundancy reduction, e.g. in vocoders; Coding or decoding of speech or audio signals, using source filter models or psychoacoustic analysis using predictive techniques
- G10L19/16—Vocoder architecture
- G10L19/18—Vocoders using multiple modes
- G10L19/24—Variable rate codecs, e.g. for generating different qualities using a scalable representation such as hierarchical encoding or layered encoding
Landscapes
- Engineering & Computer Science (AREA)
- Physics & Mathematics (AREA)
- Multimedia (AREA)
- Health & Medical Sciences (AREA)
- Audiology, Speech & Language Pathology (AREA)
- Human Computer Interaction (AREA)
- Signal Processing (AREA)
- Acoustics & Sound (AREA)
- Computational Linguistics (AREA)
- Spectroscopy & Molecular Physics (AREA)
- Quality & Reliability (AREA)
- Compression, Expansion, Code Conversion, And Decoders (AREA)
- Stereo-Broadcasting Methods (AREA)
- Noise Elimination (AREA)
- Fittings On The Vehicle Exterior For Carrying Loads, And Devices For Holding Or Mounting Articles (AREA)
- Stereophonic System (AREA)
Abstract
Bir ses sinyalinin bir spektrumunun gürültü doldurulması, gürültü doldurulmuş spektrum açısından kalite olarak geliştirilmiştir, böylece gürültü doldurulmuş ses sinyalinin yeniden üretilmesi, gürültü doldurmanın, ses sinyalinin bir tonalitesine bağlı bir biçimde gerçekleştirilmesiyle daha az rahatsız edici şekilde olmaktadır.
Description
Tarifname
ALGISAL DÖNÜSÜM SES KODLAMADA GÜRÜLTÜ DOLDURMA
Mevcut basvuru, algisal dönüsüm ses kodlamasinda gürültü doldurmayla ilgilidir.
Dönüsüm kodlamada, bir spektrumun parçalarinin sifirlara nicemlenmesinin bir algisal
bozulmaya yol açtigi siklikla kabul edilmektedir ([1], [2], [3]'ü karsilastirin). Sifira
nicemlenen bu parçalar spektrum delikleri olarak adlandirilmaktadir. Bu sorun için [1],
degistirmektir. Bazen, gürültünün eklenmesi belirli bir frekansin altinda önlenir. Gürültü
doldurma için baslangiç frekansi sabittir, ancak bilinen önceki teknikle farklidir.
Bazen, (eklenen gürültü dahil olmak üzere) spektrumun sekillendirilmesi ve nicemleme
gürültüsünün kontrolü için, USAC'de ([4]'ü karsilastirin] oldugu gibi FDNS [Frekans
Bölgesi Gürültü Sekillendirme) kullanilir. FDNS, LPC filtresinin büyüklük yaniti
kullanilarak gerçeklestirilir. LPC filtresi katsayilari, önceden-vurgulanan giris sinyali
kullanilarak hesaplanir.
dolayisiyla, [5]'te oldugu gibi sifira nicemlenmIs-olmayan degerlerin sokulan çevre
gürültüsüyle gizlenmesini önlemek için sifirlarin yalnizca uzun dönemlerinin gürültü
dolduruldugu kaydedilmistir.
sorunu oldugu kaydedilmektedir. [1], [2], [3] ve [5]'te, tam spektrum basina bir adet
gürültü doldurma parametresi iletilir. Sokulan gürültü [2]'de oldugu üzere LPC
kullanilarak veya [3]'te oldugu gibi ölçek çarpanlari kullanilarak spektral olarak
sekillendirilir. [3]'te, ölçek çarpanlarinin, tüm spektrum için bir adet gürültü doldurma
seviyesine sahip bir gürültü doldurma için nasil uyarlanacagi tarif edilmektedir. [3]'te,
tamamen sifira nicemlenmis bantlar için ölçek çarpanlari spektral deliklerin önlenmesi ve
dogru bir gürültü seviyesine sahip olunmasi için modifiye edilir.
Her ne kadar [3] ve [5]'teki çözümler tonal bilesenlerdeki bir bozulmayi küçük spektrum
deliklerini doldurmamayi önererek önlese de, özellikle çok düsük bit-hizlarinda, gürültü
doldurma kullanilarak kodlanan bir ses sinyalinin kalitesinin daha da gelistirilmesi için bir
ihtiyaç bulunmaktadir.
Yukarida müzakere edilenlerin ötesinde, gürültünün spektrumun içine spektral olarak düz
bir biçimde doldurulmasina göre, simdiye kadar bilinen gürültü doldurma kavramlarindan
ortaya çikan diger sorunlar bulunmaktadir.
modu ve bir ACELP modu kullanilarak çok-modlu ses kodlamayla ilgilidir. Uyari sinyalinin
dönüsüm kodlamasi bakimindan, belge D1, gürültü-doldurulmus spektral katsayilar elde
etmek için opsiyonel bir gürültü doldurmanin, ters nicemlenmis spektral katsayilara
uygulanabilecegini tarif etmektedir.
En azindan algisal dönüsüm ses kodlamasiyla baglantili olarak, gürültü doldurulmus
spektrumdan kaynaklanan elde edilebilir ses kalitesini arttiran gelismis bir gürültü
doldurma kavramini hazirda tutmak elverisli olacaktir.
Dolayisiyla, mevcut bulusun bir amaci, algisal dönüsüm ses kodlamada gürültü doldurma
için gelismis özelliklere sahip bir kavram saglamaktir.
Bu amaca, burada ekli bagimsiz istemlerin ana fikriyle ulasilmakta olup, burada mevcut
basvurunun avantajli unsurlari bagimli istemlerin konusudur.
Algisal dönüsüm ses kodeklerinde gürültü doldurmanin, gürültü doldurmayi bir spektral
olarak düz bir biçimden ziyade spektral olarak küresel bir egimle gerçeklestirilmesiyle
gelistirilebilecegi, mevcut basvurunun temel bir bulgusudur. Örnegin, spektral olarak
küresel egim bir negatif egime sahip olabilir, yani, gürültü doldurulmus spektrumun
spektral algisal agirliklandirma fonksiyonuna tabi tutulmasinin neden oldugu spektral
egimi en asindan azindan kismen tersine çevirmek amaciyla, düsükle yüksek frekans
arasinda bir azalma sergiler. Pozitif bir egim de, örn. kodlana spektrumun bir yüksek-
geçis-benzeri karakter sergiledigi durumlarda düsünülebilir. Özellikle, spektral algisal
agirliklandirma fonksiyonlari çogunlukla, düsükten yüksek frekanslara bir artis sergileme
egilimindedir. Dolayisiyla, algisal dönüsüm ses kodlayicilarin spektrumunun içine spektral
olarak düz bir biçimde doldurulan gürültü, nihai olarak yeniden olusturulan spektrumda
egilmis bir gürültü zeminiyle sonuçlanacaktir. Ancak, mevcut basvurunun bulus sahipleri,
nihai olarak yeniden olusturulan spektrumdaki bu egimin ses kalitesini olumsuz olarak
etkileyecegini, çünkü Spektrumun gürültü-doldurulmus parçalarinda kalan spektral
deliklere yol açacagini fark etmistir. Dolayisiyla, gürültü seviyesinin düsükten yüksek
frekanslara azaldigi sekilde spektral olarak küresel bir egimle sokulmasi, spektral algisal
agirliklandirma fonksiyonu kullanarak gürültü doldurulmus spektrumun müteakip
sekillendirmesinin neden oldugu bu tip bir spektral egimi en azindan kismen engeller,
böylece ses kalitesi iyilesir. Sartlara bagli olarak, yukarida kaydedildigi üzere bir pozitif
egim tercih edilebilir.
Bir uygulamaya göre, spektral olarak küresel egimin egimi, içine spektrumun kodlandigi
veri akisindaki bir sinyallemeye duyarli olarak degisir. Sinyalleme, örnegin, dikligi belirgin
sekilde sinyalleyebilir ve kodlama alaninda, spektral algisal agirliklandirma
fonksiyonunun neden oldugu spektral egimin miktarina uyarlanabilir. Örnegin, spektral
algisal agirliklandirma fonksiyonunun neden oldugu spektral egimin miktari, ses
sinyalinin, LPC analizi uygulanmadan önce tabi tutuldugu bir ön-vurgulamadan ileri
gelebilir.
Bir uygulamaya göre, bir ses sinyalinin bir spektrumunun gürültü doldurulmasi kalite
açisindan gürültü doldurulmus spektruma göre daha da gelistirilir, böylece gürültü
doldurulmus ses sinyalinin yeniden üretilmesi, gürültü doldurmanin, ses sinyalinin bir
tonalitesine bagli bir biçimde gerçeklestirilmesiyle daha az can sikicidir.
Mevcut basvurunun bir uygulamasina göre, ses sinyalinin spektrumunun bir bitisik
spektral sifir-kismi, bitisik spektral sifir-kismin bir içinde bir maksimum üstlenen ve bir
mutlak egimi tonaliteye negatif olarak bagli olan, yani egimin artan tonaliteyle azaldigi
disa dogru düsen kenarlara sahip bir fonksiyon kullanilarak spektral olarak sekillendirilen
gürültü doldurulur. Ek ya da alternatif olarak, doldurma için kullanilan fonksiyon, bitisik
spektral sifir-kismin bir içinde bir maksimum üstlenir ve bir mutlak egimi tonaliteye
pozitif olarak bagli olan, yani spektral genisligin artan tonaliteyle arttigi disa dogru düsen
kenarlara sahiptir. Bundan da öte, ek ya da alternatif olarak, doldurma için, integrali bitisik
spektral sifir-kisminin dis çeyrekleri üzerinde - 1'in bir integraline normallestirilmis -
negatif olarak tonaliteye bagli oldugu, yani integralin artan tonaliteyle azaldigi bir sabit ya
da tek modlu fonksiyon kullanilabilir. Bu ölçülerin her biriyle, gürültü doldurma, ses
sinyalinin tonal parçalari için daha az zarar verici olma egilimindedir, ancak yine de
spektrum deliklerinin azaltilmasi açisindan ses sinyalinin tonal-olmayan parçalari için
etkilidir. Diger bir deyisle, ses sinyali bir tona] içerige her sahip oldugunda, ses sinyalinin
Spektrumunun içine doldurulan gürültü, buradan yeterli mesafe korunmasiyla
etkilenmemis olan spektrumun tonal piklerini terk etmekte olup, burada tonal-olmayan
gibi ses içerigine sahip ses sinyalinin zamansal evrelerinin tonal-olmayan karakteri yine
de gürültü doldurmayla karsilanir.
Mevcut bulusun bir uygulamasina göre, ses sinyalinin spektrumunun bitisik spektral sifir-
kisimlari tanimlanir ve tanimlanan sifir-kisimlari fonksiyonlarla spektral olarak
sekillendirilen gürültü doldurulur, böylece, her bir bitisik spektral sifir-kismi için ilgili
fonksiyon, bir ilgili bitisik spektral sifir-kisminin genisligine ve ses sinyalinin bir
tonalitesine bagli olarak ayarlanir. Uygulama kolayligi için, bagimlilik fonksiyonlarin bir
arama tablosunda bir aramayla elde edilebilir veya fonksiyonlar, ilgili bitisik spektral sifir-
kisminin genisligine ve ses sinyalinin tonalitesine bagli olarak bir matematiksel formül
kullanilarak analitik olarak hesaplanabilir. Her durumda, bagimliligin gerçeklestirilmesi
için çaba, bagimliliktan kaynaklanan avantajlara kiyasla nispeten önemsizdir. Özellikle,
bagimlilik, ilgili fonksiyonun, bitisik spektral sifir-kisminin genisligine bagli olarak
ayarlandigi ve böylece fonksiyonun ilgili bitisik spektral sifir-kismiyla sinirli oldugu ve ses
sinyalinin tonalitesine bagli olarak ayarlandigi ve böylece ses sinyalinin daha yüksek bir
tonalitesi için, bir fonksiyonun kütlesinin ilgili bitisik spektral sifir-kisminin içinde daha
kompakt ve ilgili bitisik spektral sifir kisminin kenarlarindan mesafeli hale geldigi sekilde
olabilir.
Bir diger uygulamaya göre, spektral olarak sekillendirilen ve bitisik spektral sifir-
kisimlarinin içine doldurulan gürültü yaygin olarak spektral olarak küresel bir gürültü
doldurma seviyesi kullanilarak ölçeklenir. Özellikle, gürültü, bitisik spektral sifir-
kisimlarindaki sesin üzerindeki bir integralin veya bitisik spektral sifir-kisimlarinin
fonksiyonlarinin üzerindeki bir integral bir küresel gürültü dolum seviyesine karsilik gelir,
örn. buna esittir. Avantajli olarak, bir küresel gürültü doldurma seviyesi herhangi bir
sekilde, var olan ses kodeklerinin içerisinde kodlanir, böylece bu tip ses kodekleri için hiç
ilave sözdiziminin saglanmasi gerekli degildir. Yani, küresel gürültü doldurma seviyesi,
içine ses sinyalinin kodlandigi veri akisinda az çabayla belirgin sekilde sinyallenebilir.
Aslina bakilirsa, bitisik spektral sifir-kisimlarinin gürültüsünün spektral olarak
sekillendirildigi fonksiyonlar, tüm bitisik spektral sifir-kisimlarinin dolduruldugu gürültü
üzerindeki bir integralin küresel gürültü doldurma seviyesine karsilik geldigi sekilde
ölçeklenebilir.
Mevcut basvurunun bir uygulamasina göre, tonalite, kullanilmasiyla ses sinyalinin
kodlandigi bir kodlama parametresinden türetilir. Bu ölçüyle, var olan bir ses kodekinin
içerisinde hiç ilave bilginin iletilmesi gerekmez. Spesifik uygulamalara göre, kodlama
parametresi bir LTP (Uzun-Vadeli Öngörü] bayragi veya kazanci, bir TNS [Zamansal
Gürültü Sekillendirme) yetki verme bayragi veya kazanci ve/veya bir spektrum yeniden
düzenleme yetki verme bayragidir.
Bir diger uygulamaya göre, gürültü doldurmasinin performansi bir yüksek-frekansli
spektral kisimla sinirli olup, burada yüksek-frekansli spektral kismin bir düsük-frekansli
baslama konumu, bir veri akisindaki ve ses sinyalinin kodlandigi bir belirgin sinyallemeye
uyumlu olacak sekilde ayarlanir. Bu ölçüyle, içinde gürültü doldurmanin gerçeklestirildigi
yüksek-frekansli spektral kismin alt sinirinin bir sinyal uyarlamali ayari elverislidir. Bu
Ölçüyle, böylece, gürültü doldurmasindan kaynaklanan ses kalitesi arttirilabilir. Böylece,
belirgin sinyallemenin neden oldugu gerekli ilave yan bilgi nispeten küçüktür.
Gürültü doldurma ses kodlama ve/veya ses kod çözme tarafinda kullanilabilir. Ses
kodlama tarafinda kullanildiginda, gürültü doldurulmus spektrum, sentezle-analiz amaci
dogrultusunda kullanilabilir.
Bir uygulamaya göre, bir kodlayici küresel gürültü ölçekleme seviyesini, tonalite
bagimliligini hesaba katarak belirler.
Mevcut bulusun tercih edilen uygulamalari, asagida sekillere istinaden tarif edilmekte olup
bu sekillerde:
Sekil la örnekleme amaciyla bir algisal dönüsüm ses kodlayicinin bir sütunlu
diyagramini göstermektedir;
Sekil 1b bir uygulamaya göre bir algisal dönüsün ses dekoderinin bir sütunlu
diyagramini göstermektedir;
Sekil 1c bir uygulamaya göre gürültü-doldurulmusun içine eklenen spektral
olarak küresel egimin elde edilmesinin olasi bir yolunu resmeden bir
sematik diyagrami göstermektedir;
Sekil 2a örnekleme amaciyla, bir zaman-ayarli biçimde, birbirinin üzerinde,
üstten alta, bir ses sinyalinden alinan bir zaman çerçevesini, spektral
Sekil 2b
enerjinin sematik olarak gösterilen bir “gri ölçek” spektro-zamansal
varyasyonu kullanilarak Spektrogramini ve ses sinyalinin tonalitesini
göstermektedir;
bir uygulamaya göre bir gürültü doldurma aygitinin bir sütunlu
diyagramini göstermektedir;
bir uygulamaya göre gürültü doldurmaya tabi tutulacak bir spektrumun
ve bu spektrumun bir bitisik spektral sifir-kismini doldurmak için
kullanilan gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi için kullanilan bir
fonksiyonun bir sematigini göstermektedir;
bir diger uygulamaya göre gürültü doldurmaya tabi tutulacak bir
spektrumun ve bu spektrumun bir bitisik spektral sifir-kismini
doldurmak için kullanilan gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi
için kullanilan bir fonksiyonun bir sematigini göstermektedir;
yine bir diger uygulamaya göre gürültü doldurmaya tabi tutulacak bir
spektrumun ve bu spektrumun bir bitisik spektral sifir-kismini
doldurmak için kullanilan gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi
için kullanilan bir fonksiyonun bir sematigini göstermektedir;
bir uygulamaya göre Sekil 2'deki gürültü dolgu gerecinin bir sütunlu
diyagraminl göstermektedir;
bir uygulamaya göre bir yanda belirlenen ses sinyalinin tonalitesiyle
diger yanda bir bitisik spektral sifir-kisminin spektral olarak
sekillendirilmesi için mevcut olan olasi fonksiyonlar arasindaki olasi bir
iliskiyi sematik olarak göstermektedir;
bir uygulamaya göre gürültünün seviyesinin nasil ölçeklenecegini
resmetmek amaciyla spektrumun bitisik spektral sifir-kisimlarinin
doldurulmasi için gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi için
kullanilan fonksiyonlari ek olarak göstererek gürültü doldurulacak olan
bir spektrumu sematik olarak göstermektedir;
Sekiller 1 ila 8'e göre tarif edilen gürültü doldurma kavramini
benimseyen bir ses kodeki içerisinde kullanilabilen bir kodlayicinin bir
sütunlu diyagramini göstermektedir;
bir uygulamaya göre, iletilen yan bilgiyle, yani ölçek çarpanlarl ve küresel
gürültü seviyesiyle birlikte Sekil 9'daki kodlayici tarafindan kodlandigi
üzere gürültü doldurulacak bir nicemlenmis spektrumu sematik olarak
Sekiller 17a-d
göstermektedir;
Sekil 9'daki kodlayiciya uyan ve Sekil Z'ye göre bir gürültü doldurma
aygiti ihtiva eden bir dekoderin bir sütunlu diyagramini göstermektedir;
Sekiller 9 ve 11'deki kodlayicinin ve dekoderin bir uygulamasinin bir
varyantina göre iliskili yan bilgi verisine sahip bir spektogramin bir
sematigini göstermektedir;
Sekiller 1 ila 8'deki gürültü doldurma kavrami kullanilarak bir ses
kodekinde yer alabilen bir dogrusal öngörücü dönüsüm ses kodlayiciyi
göstermektedir;
Sekil 13'teki kodlayiciya uyan bir dekoderin bir sütunlu diyagraminl
göstermektedir;
gürültü doldurulacak olan bir spektrumdan alinan çerçevelerin
örneklerini göstermektedir;
bir uygulamaya göre gürültü doldurulacak spektrumun belirli bir bitisik
spektral sifir-kisminin içine doldurulacak gürültünün sekillendirilmesi
için bir fonksiyon için belirgin bir örnegi göstermektedir;
farkli tonaliteler için kullanilan farkli sifir-kisim genislikleri ve farkli geçis
genislikleri için bitisik spektra] sifir-kisimlarinin içine doldurulan
gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi için fonksiyonlari için çesitli
örnekleri göstermektedir.
Sekillerin asagidaki tarifinin herhangi bir yerinde, esit referans simgeleri bu sekillerde
gösterilen ögeler için kullanilmaktadir, bir sekildeki bir ögeyle ilgili olarak öne sürülen
tarif, bir baska sekilde ayni referans simgesi kullanilarak atifta bulunulmus olan ögeye
aktarilabilir olarak yorumlanacaktir. Bu ölçüyle, bir genis çapli ve mükerrer tarifname
mümkün oldugunda önlenir, böylelikle çesitli uygulamalarin tarifi, tüm uygulamalarin
yeniden bastan, tekrar tekrar tarif edilmesinden ziyade birbirleri arasindaki farklara
yogunlastlrlllr.
Sekil la, mevcut basvurunun bir karsilastirma uygulamasina göre bir algisal dönüsüm ses
kodlayiciyi göstermektedir ve Sekil 1b, mevcut basvurunun bir uygulamasina göre bir
algisal dönüsüm ses dekoderini göstermektedir ve her ikisi de bir algisal dönüsüm ses
kodeki olusturmak amaciyla birbirine geçer.
Sekil la'da gösterildigi üzere, algisal dönüsüm ses kodlayici, hakkindaki örneklerin
bundan sonra gösterildigi önceden belirlenmis bir biçimde spektrum agirliklandirici (1)
tarafindan belirlenen bir spektral agirliklama algisal agirliklama fonksiyonunun tersine
göre spektrum agirliklandirici (1] tarafindan alinan bir ses sinyalinin özgün
spektrumunun spektral olarak agirliklandirilmasi için yapilandirilan bir spektrum
agirliklandirici (1) ihtiva eder. Spektral agirliklandirici [1), bu ölçüyle, daha sonra spektral
olarak esit bir biçimde, yani algisal dönüsüm ses kodlayicinin bir nicemleyicisinde (2),
spektral satirlar için bir örnek bir biçimde nicemlemeye tabi tutulan bir algisal olarak
agirliklandirilmis spektrum elde eder. Bir örnek nicemleyici [2) tarafindan çikarilan sonuç,
nihayetinde algisal dönüsüm ses kodlayici tarafindan bir veri akisi çiktisinin içine
kodlanan bir nicemlenmis spektrumdur [34).
Spektrumun (34] gelistirilmesi amaciyla kod çözme tarafinda gerçeklestirilecek gürültü
doldurmanin kontrol edilmesi amaciyla, gürültünün seviyesinin ayarlanmasiyla ilgili
olarak, algisal dönüsüm ses kodlayicinin, nicemlenmis spektrumun [34] sifir-kisimlarina
seviyesinin ölçülmesiyle bir gürültü seviyesi parametresi hesaplayan bir gürültü seviyesi
bilgisayari (3) opsiyonel olarak var olabilir. Bu sekilde hesaplanan gürültü seviyesi
parametresi ayrica, dekodere varmasi amaciyla yukarida belirtilen veri akisinda da
kodlanabilir.
Algisal dönüsüm ses dekoder Sekil 1b'de gösterilmektedir. Bu dekoder, Sekil la'daki
kodlayici tarafindan üretilen veri akisinin içine kodlandigi üzere, ses sinyalinin gelen
spektrumu [34) üzerinde, spektrumun [34], bir gürültü doldurulmus spektrum (36) elde
etmek amaciyla gürültü seviyesinin düsükten yüksek frekanslara azaldigi sekilde spektral
olarak küresel bir egim sergileyen gürültü doldurulmasiyla gürültü doldurmayi
gerçeklestirmek üzere yapilandirilan bir gürültü doldurma aygiti [30) ihtiva eder. Algisal
dönüsüm ses dekoderinin, (6) referans simgesiyle gösterilen bir gürültü frekansi bölgesi
gürültü sekillendiricisi, asagidaki spesifik örneklerde tarif edilen bir biçimde veri akisi
vasitasiyla kodlama tarafindan elde edilen spektral algisal agirliklandirma fonksiyonunu
kullanarak, gürültü doldurulmus spektrumu spektral sekillendirmeye tabi tutmak üzere
yapilandirilir. Frekans bölgesi gürültü sekillendirici [6] tarafindan çikarilan bu spektrum,
ses sinyalini zaman-bölgesinde yeniden olusturmak amaciyla bir ters dönüstürücüye (7)
iletilebilir ve benzer sekilde, algisal dönüsüm ses kodlayicinin içerisinde, spektrum
agirliklandiriciyi (1) ses sinyalinin spektrumuyla saglamak amaciyla bir dönüstürücü [8]
Spektrum agirliklandiricidan (1] önce gelebilir.
Spektrumun (34) spektral olarak küresel bir egim sergileyen gürültüyle doldurulmasinin
önemi asagidaki gibidir: daha sonra, gürültü doldurulmus spektrum (36] frekans bölgesi
gürültü sekillendirici [6] tarafindan spektral sekillendirmeye tabi oldugunda, spektrum
frekanslarin bir agirliklandirmasiyla kiyaslandiginda yüksek frekanslarda
güçlendirilecektir. Yani, spektrumun [36] seviyesi, düsük frekanslara nazaran yüksek
frekanslarda yükseltilecektir. Bu, spektrumun (36) özgün olarak spektral olarak düz
kisimlarinda pozitif egime sahip spektral olarak küresel bir egime neden olur. Dolayisiyla,
gürültü (9] spektrumun [36] içine, spektral olarak düz bir biçimde sifir-kisimlarinin (40)
doldurulmasi amaciyla doldurulacaksa, bu durumda FDNS (6] tarafindan spektrum çiktisi
bu kisimlarin [40) içerisinde, örnegin, düsükten yüksek frekanslara artma egilimi gösteren
bir gürültü zemini gösterebilir. Yani, tüm spektrum veya gürültü doldurmanin
gerçeklestirildigi spektrum bant genisliginin en azindan bir kismi incelenirken, kisimlar
dogrusal regresyon fonksiyonuna sahip oldugu görülebilir. Ancak, gürültü doldurma aygiti
sergileyen gürültüyle doldurdukça, FDNS'nin (6] neden oldugu egim telafi edilir ve nihai
olarak FDNS'nin [6) çiktisinda yeniden olusturulan spektrumun içine bu sekilde eklenen
gürültü zemini düzdür veya en azindan daha düzdür, bu sayede ses kalitesini daha az
derin gürültü delikleri birakacak sekilde arttirir.
düsükten yüksek frekanslara azalmaya (veya artmaya] egimli olan bir seviyeye sahip
oldugunu ifade edecektir. Örnegin, örnegin, karsilikli spektral olarak mesafeli olan bitisik
spektral sifir kisimlarinin (40] içine dolduruldugu üzere gürültünün [9] lokal maksimasi
üzerinden bir dogrusal regresyon satiri yerlestirilirken, ortaya çikan dogrusal regresyon
satiri negatif (veya pozitif] egime (OL) sahiptir.
Her ne kadar zorunlu olmasa da, algisal dönüsüm ses kodlayicinin gürültü seviyesi
bilgisayari spektrumun (34] içine gürültünün doldurulmasinin egimli yolunu, örnegin,
a'nin negatif olmasi durumunda bir pozitif egime ve (x pozitifse negatif egime sahip bir
spektral olarak küresel egimle agirliklanmis bir biçimde kisimlarda (5) algisal olarak
agirliklanan spektrumun (4) seviyesini ölçerek açiklayabilir. Gürültü seviyesi bilgisayari
tarafindan uygulanan, Sekil 1a'da ([3) olarak gösterilen egimin, bunun mutlak degeri ilgili
oldugu sürece kod çözme tarafinda uygulananla ayni olmak zorunda degildir, ancak bir
uygulamada durum budur. Bunu yaparak, gürültü seviyesi bilgisayari [3), kod çözme
tarafinda sokulan gürültünün (9) seviyesini, özgün sinyale benzeyen gürültü seviyesine
mümkün olan en iyi sekilde ve tüm spektral bant genisligi boyunca daha kesin olarak
uyarlayabilir.
Daha sonra, spektral olarak küresel egrinin (a) bir egiminin bir varyasyonunun, veri
akisindaki belirgin sinyalleme vasitasiyla veya ondaki örtük sinyalleme vasitasiyla kontrol
edilmesinin elverisli olabilecegi tarif edilecektir, örnegin, gürültü doldurma aygiti (30)
dikligi, örnegin, spektral algisal agirliklama fonksiyonun kendisinden veya bir dönüsüm
penceresi uzunlugu geçisinden anlar. Ikinci sonuç çikarmayla, örnegin, egim pencere
uzunluguna uyarlanabilir.
Gürültü doldurma aygitinin (30), gürültünün (9) spektral olarak küresel egim
sergilemesine neden oldugu birçok farkli elverisli biçim vardir. Sekil 1c, örnegin, gürültü
doldurma aygitinin (30), gürültü doldurma islemindeki bir ara durumu temsil eden bir ara
gürültü sinyaliyle (13) bir monoton bir sekilde azalan (veya artan) fonksiyon (15), yani
gürültünün [9) elde edilmesi için tüm spektrum boyunca ya da en azindan gürültü
doldurulmasinin gerçeklestirildigi kisimda monoton bir sekilde spektral olarak azalan
(veya artan) fonksiyon arasinda bir spektral satir-boyu çogaltma (11) gerçeklestirdigini
resmetmektedir. Sekil 1c'de resmedildigi üzere, ara gürültü sinyali (13) çoktan spektral
olarak sekillendirilmis olabilir. Bu konudaki ayrintilar, gürültü doldurmanin ayrica
tonaliteye bagimli olarak gerçeklestirildigi, asagida anlatilan spesifik uygulamalarla
ilgilidir. Ancak, spektral sekillendirme ayrica dislanabilir veya çogaltmadan (11) sonra
gerçeklestirilebilir. Gürültü seviyesi parametre sinyali ve veri akisi, ara gürültü sinyalinin
(13) seviyesinin ayarlanmasi için kullanilabilir, ancak alternatif olarak ara gürültü sinyali,
çogaltmadan (11) sonra spektrum satirinin ölçeklenmesi amaciyla skaler gürültü seviyesi
parametresi uygulanarak, standart bir seviye kullanilarak üretilebilir. Monoton bir sekilde
azalan fonksiyon (15), Sekil 1c'de resmedildigi üzere, bir dogrusal fonksiyon, bir parça-
odakli fonksiyon, bir çok terimli fonksiyon veya herhangi bir diger fonksiyon olabilir.
Asagida daha ayrintili olarak tarif edilecegi üzere, içinde gürültü doldurma aygiti (30)
tarafindan gürültü doldurmanin gerçeklestirildigi tüm Spektrumun kismini uyarlamali
olarak ayarlamak elverisli olacaktir.
Asagida daha ayrintili olarak anlatilan, spektrumdaki (34) bitisik spektral sifir-
kisimlarinin, yani spektrum deliklerinin, spesifik bir düz-olmayan ve tonaliteye bagimli bir
biçimde dolduruldugu uygulamalarla baglantili olarak, simdiye kadar müzakere edilmis
olan spektral olarak küresel egime neden olmak amaciyla, Sekil 1C'de resmedilen çogaltma
(11) için alternatiflerin oldugu da açiklanacaktir.
Asagidaki tarifname, gürültü doldurmanin gerçeklestirilmesi için spesifik uygulamalarla
devam eder. Daha sonra, sunulan ilgili bir ses kodekiyle baglantili olarak geçerli olabilen
detaylarla birlikte, gürültü doldurmanin insa edilebildigi çesitli ses kodekleri için farkli
uygulamalar sunulmaktadir. Sirada tarif edilen gürültü doldurmanin, herhangi bir
durumda, kod çözme tarafinda gerçeklestirilebilecegi kaydedilmektedir. Ancak,
kodlayiciya bagli olarak, sirada tarif edilen sekildeki gürültü doldurma ayrica, örnegin,
sentezle-analiz amaci dogrultusunda oldugu gibi kodlama tarafinda da gerçeklestirilebilir.
Asagida anlatilan uygulamalara göre gürültü doldurma modifiye seklinin, örnegin, bir
spektral olarak küresel gürültü doldurma seviyesini belirlemek amaciyla oldugu gibi
kodlayicinin çalisma seklini yalnizca kismen degistirdigi bir ara durum da asagida tarif
edilmektedir.
Sekil 2a, örnekleme amaciyla, bir ses sinyalini [10), yani bunun ses örneklerinin zamansal
güzergahini, örnegin, en azindan digerleri arasindan, iki ardisik dönüsüm penceresi (16)
ve, böylelikle, örnegin, iliskili dönüsüm penceresinin (16] bir ortasina karsilik gelen bir
zaman aninda spektrogramin (12] bir dilimini temsil eden iliskili spektrumlar (18] için
emsal olarak (14]'te resmedilen bir bindirilmis dönüstürme gibi uygun bir dönüstürme
vasitasiyla ses sinyalinden (10) türetilmis olan ses sinyalinin zaman-ayarli spektrogramini
(12) göstermektedir. Spektrogrami (12) örnekleri ve bunun nasil türetildigi asagida
ayrintili olarak sunulmaktadir. Herhangi bir durumda, spektrogram (12] bir tür
nicemlemeye tabi tutulmustur ve böylece, spektrogramin (12) spektro-zamansal olarak
örneklendigi spektral degerlerin bitisik sekilde sifir oldugu sifir-kisimlarina sahiptir.
Bindirilmis dönüsüm (14), örnegin, bir MDCT gibi kritik olarak örneklenen bir dönüsüm
olabilir. Dönüsüm penceresi (16), birbiriyle %50'lik bir örtüsmeye sahip olabilir ancak
farkli uygulamalar da uygulanabilir. Ayrica, spektrogramin (12) spektral degerlerin içine
örneklendigi spektro-zamansal çözünürlük zaman içinde degisebilir. Diger bir deyisle,
Spektrogramin (12) ardisik spektrumlari (18) arasindaki zamansal mesafe zaman içinde
degisebilir ve bu durum her bir spektrumun (18) spektral çözünürlügü için de geçerlidir.
Özellikle, ardisik spektrumlarin (18) arasindaki zamansal mesafe düsünüldügünde zaman
içindeki degisim, spektrumlarin spektral çözünürlügünün degisiminin tersine olabilir.
Nicemleme, örnegin, içinde gürültüyle doldurularak spektrumlara (18) sahip
spektrogramin (12) nicemlenmis spektral degerlerinin kodlandigi veri akisinda
sinyallenen LP katsayilari tarafindan tarif edilen ses sinyalinin bir LPC spektral zarfina
göre, veya, bu sayede, bir psiko-akustik modelde belirlenen ve veri akisinda sinyallenen
ölçek çarpanlarina göre degisen, spektral olarak degismekte olan sinyal-uyarlamali
nicemleme adim boyutu kullanir.
Bunun ötesinde, bir zaman-ayarli biçimde Sekil Za, ses sinyalinin (10) bir karakteristigini
ve bunun zamansal varyasyonunu, yani ses sinyalinin tonalitesini göstermektedir. Genel
anlamca, "tonalite", ses sinyalinin enerjisinin, 0 zaman noktasiyla iliskili ilgili
spektrumdaki (18) belirli bir zaman noktasinda ne kadar yogunlastirilmis oldugunu tarif
eden bir ölçüyü göstermektedir. Enerji, ses sinyalinin (10) gürültülü zamansal evrelerinde
oldugu gibi çok yayilmissa, bu durumda tonalite düsüktür. Ancak enerji büyük ölçüde bir
ya da daha fazla spektral pike yogunlasmissa, bu durumda tonalite yüksektir.
Sekil Zb, mevcut basvurunun bir uygulamasina göre bir ses sinyalinin bir spektrumu
üzerinde gürültü doldurma gerçeklestirmek üzere yapilandirilan bir gürültü doldurma
aygitini (30) göstermektedir. Asagida daha ayrintili olarak tarif edilecegi üzere, aygit, ses
sinyalinin bir tonalitesine bagimli olarak gürültü doldurmayi gerçeklestirmek üzere
yapilandirilir.
Sekil 2b'de aygit, bir gürültü dolgu gereci (32) ve opsiyonel olarak bir tonalite belirleyici
(34-) ihtiva eder.
Fiili gürültü doldurma, gürültü dolgu gereci (32) tarafindan gerçeklestirilir. Gürültü dolgu
gereci (32), gürültü doldurmanin uygulanacagi spektrumu alir. Bu spektrum Sekil Zb'de,
seyrek spektrum (34) olarak resmedilmektedir. Seyrek spektrum (34), spektrogramdan
(12) bir spektrum (18) olabilir. Spektrumlar (18) gürültü dolgu cihazina (32) sirali olarak
girer. Gürültü dolgu cihazi (32) spektrumu (34) gürültü doldurmaya tabi tutar ve
Sekil Za'dak tonalite (20) gibi, ses sinyalinin bir tonalitesine bagimli olarak gerçeklestirir.
Duruma bagli olarak, tonalite dogrudan mevcut olmayabilir. Örnegin, mevcut ses
kodekleri, ses sinyalinin tonalitesinin veri akisinda belirgin bir sinyallemesini saglamak,
böylece aygit (30) kod çözme tarafindan kurulursa, yüksek seviyede bir satira kestirimi
olmadan tonaliteyi yeniden olusturmak elverisli olmayacaktir. Örnegin, spektrum (34),
seyrekligi nedeniyle ve/veya kendisinin sinyal-uyarlamali degisen nicemlemesi sayesinde,
bir tonalite kestirimi için optimum bir taban olmayabilir.
Dolayisiyla, gürültü dolgu gerecine (32), asagida daha ayrintili olarak tarif edilecegi üzere
bir baska tonalite ipucuna (38) dayanarak tonalitenin bir kestirimini saglamak tonalite
belirleyicinin (34) görevidir. Daha sonra tarif edilecek uygulamalara göre, tonalite ipucu
(38), içinde, örnegin, aygitin (30) kullanildigi ses kodekinin veri akisi içerisinde tasinan
ilgili bir kodlama parametresi yoluyla, kodlama ve dekoder tarafin herhangi birinde
mevcut olabilir. Sekil lb'de, aygit (30) kod çözme tarafinda kullanilmaktadir, ancak
alternatif olarak aygit (30), mevcutsa Sekil la'daki bir öngörü geribildirim döngüsü gibi
kodlama tarafinda da kullanilabilir.
Sekil 3, seyrek spektrum (34), yani spektrumun (34), sifira nicemlenmekte olan spektral
olarak komsu spektral degerlerinin akislarindan olusan bitisik kisimlara (40 ve 42) sahip
nicemlenmis bir spektrum için bir örnek göstermektedir. Bitisik kisimlar (40 ve 42),
böylelikle, birbirlerinden, spektrumda (34) en az bir adet sifira nicemlenmemis spektral
satir vasitasiyla ayriktir veya mesafelidir.
Gürültü doldurmanin genellikle yukarida Sekil 2b'ye istinaden tarif edilen tonalite
bagimliligi asagidaki sekilde uygulanabilir. Sekil 3, (46)'da abartilmis bir bitisik spektral
sifir-kismi (40) ihtiva eden bir zamansal kismi (44) göstermektedir. Gürültü dolgu gereci
(32) bu bitisik spektral sifir-kismini (40), spektrumun (34) ait oldugu zamandaki ses
sinyalinin tonalitesine bagimli bir biçimde doldurmak üzere yapilandirilir. Özellikle,
gürültü dolgu gereci (32) bitisik spektral sifir-kismini, bitisik spektral sifir-kisminin bir
içinin bir maksimumunu üstlenen ve bir mutlak egimi negatif olarak tonaliteye bagimli
olan disa dogru düsen kenarlara sahip bir fonksiyon kullanilarak spektral olarak
sekillendirilen gürültüyle doldurur. Sekil 3 örnek olarak, iki farkli tonalite için iki
fonksiyonu (48) göstermektedir. Her iki fonksiyon da “tek modludur", yani bitisik spektral
sifir-kisminin (40) içinin bir mutlak maksimumunu üstlenir ve bir düzlük veya bir tekli
spektral frekans olabilen yalnizca bir adet lokal maksimuma sahiptir. Burada, lokal
maksimum, bir uzatilmis araligin [52], yani, sifir-kisminin [40] merkezinde düzenlenen bir
düzlügün kesintisiz olarak üzerinde olan fonksiyonlar [48 ve 50] tarafindan üstlenilir.
Fonksiyonlarin [48 ve 50] bölgesi sifir-kismidir. Merkez aralik [52] yalnizca sifir-kisminin
kenar kismiyla [54) ve araligin [52] bir daha düsük-frekansli bir tarafinda daha düsük-
frekansli bir kenar kismiyla [56] kusatilir. Kenar kisminin [54] içerisinde, fonksiyonlar [48
ve 52] bir düsme kenarina ve kenar kisminin [56] içerisinde bir yükselme kenarina [60)
sahiptir. Sirasiyla, kenar kismi [54 ve 56] içerisindeki ortalama diklik gibi, her bir kenara
kismi [54] içerisindeki, sirasiyla, ilgili fonksiyonun [48 ve 52] ortalama dikligi olabilir ve
yükselme kenarina [60] atfedilen diklik, kenar kismi [56] içerisindeki, sirasiyla, ilgili
fonksiyonun [48 ve 52] ortalama dikligi olabilir.
Görülebilecegi üzere, kenarlarin [58 ve 60] dikliginin mutlak degeri [50] referans
numarali fonksiyon için [48] numarali fonksiyondan daha yüksektir. Gürültü dolgu gereci
kullanmayi seçtigi tonalitelerden daha düsük tonaliteler için sifir-kismini [40] fonksiyon
pik [62] gibi potansiyel olarak tonal spektral piklerinin ara çeperinin kümelenmesini
önler. Kenarlarin [58 ve 60] mutlak dikligi ne kadar küçük olursa, sifir-kisminin [40] içine
doldurulan gürültü, sifir-kismini [40] çevreleyen spektrumun [34] sifir-olmayan
kisimlarindan o kadar uzak olur.
Gürültü dolgu gereci [32], örnegin, ses sinyalinin tonalitesinin Iz olmasi durumunda [48]
numarali fonksiyonu seçmeyi ve ses sinyalinin tonalitesinin '[1 olmasi durumunda [50)
numarali fonksiyonu seçmeyi tercih edebilir, ancak asagida öne sürülen tarifname, gürültü
dolgu gerecinin [32], ses sinyalinin tonalitesinin iki farkli durumundan fazlasini ayirt
edebilecegini, yani belirli bir bitisik spektral sifir-kisminin doldurulmasi için iki farkli
fonksiyondan [48, 50] fazlasini destekleyebilecegini ve tonalitelerden fonksiyonlara bir
örtevli gönderim vasitasiyla tonaliteye bagimli olanlar arasinda tercih yapabilecegini
ortaya çikaracaktir.
Önemsiz bir not olarak, tek modlu fonksiyonlarla sonuçlanmasi amaciyla kenarlar [58 ve
60] tarafindan kusatilan iç aralikta [52] bir düzlüge sahip olanlara göre fonksiyonlarin (48
ve 50] olusturulmasinin yalnizca bir örnek oldugu kaydedilmektedir. Alternatif olarak,
örnegin, bir alternatife göre çan-sekilli fonksiyonlar kullanilabilir. Aralik [52),
fonksiyonun, kendi maksimum degerinin %95'inden daha yüksek oldugu aradaki aralik
olarak tanimlanabilir.
Sekil 4, belirli bir bitisik spektral sifir-kisminin (40) tonalite üzerinde gürültü dolgu gereci
fonksiyonun varyasyonu için bir alternatifi göstermektedir. Sekil 4'e göre, varyasyon,
sirasiyla, kenar kisimlarinin (54 ve 56) ve disa dogru düsen kisimlarin [58 ve 60) spektral
genisligiyle ilgilidir. Sekil 4'te gösterildigi üzere, Sekil 4'teki örnege göre, kenarlarin [58 ve
60) dikligi tonaliteden bagimsiz, yani tonaliteye göre degismemis dahi olabilir. Özellikle,
Sekil 4'teki örnege göre, gürültü dolgu gereci [32), sifir-kismini (40) doldurmak için
gürültünün disa dogru düsen kenarlarin [58 ve 60) spektral genisliginin pozitif olarak
tonaliteye bagimli oldugu, yani daha yüksek tonaliteler için, disa dogru düsen kenarlarin
düsük tonaliteler için, disa dogru düsen kenarlarin (58 ve 60) spektral genisliginin daha
küçük oldugu fonksiyonun [50) kullanildigi sekilde hangisiyle spektral olarak
sekillendirildigini kullanarak fonksiyonu ayarlar.
Sekil 4, bitisik spektral sifir-kisminin [40) dolduruldugu gürültüyü spektral olarak
sekillendirmek için kullanilan gürültü dolgu gereci (32) tarafindan kullanilan bir
fonksiyonun bir varyasyonunun bir baska örnegini göstermektedir: burada, fonksiyonun
tonaliteyle degisen karakteristigi, sifir-kisminin [40) dis çeyrekleri üzerindeki integraldir.
Tonalite ne kadar yüksek olursa, aralik 0 kadar büyük olur. Araligin belirlenmesi
öncesinde, fonksiyonun tam sifir-kismi (40) üzerindeki genel aralik mesela 1'e
esitlenir/normallestirilir.
Bunu açiklamak amaciyla, bakiniz Sekil 5. Bitisik spektral sifir-kismi (40), aralarinda a ve d
çeyreklerinin dis çeyrekler oldugu dört adet esit-boyutlu a, b, c, d çeyregine bölüntülenmis
olarak gösterilmektedir. Görülebilecegi üzere, her iki fonksiyon da [50 ve 48) kütle
merkezlerine içte, burada emsal olarak sifir-kisminin [40) ortasinda sahiptir, ancak her
ikisi de iç çeyreklerden (b, c.) dis çeyreklere (a ve d) uzanir. Fonksiyonlarin [48 ve 50),
sirasiyla, dis çeyreklerle [a ve d) üst üste binen örtüsen kisimlari basitçe gölgeli olarak
gösterilmektedir.
Sekil 5'te, her iki fonksiyon da tam sifir-kismi (40) üzerinde, yani dört çeyregin (a, b, C, d)
tamaminin üzerinde ayni integrale sahiptir. Integral, örnegin, l'e normallestirilir.
Bu durumda, fonksiyonun (50) (3, d,) çeyrekleri üzerindeki integrali, fonksiyonun (48) (a,
(1) çeyrekleri üzerindeki integralinden daha büyüktür ve dolayisiyla, gürültü dolgu gereci
(32) daha yüksek tonaliteler için (50) numarali fonksiyonu ve daha düsük tonaliteler için
(48) numarali fonksiyonu kullanir, yani normallestirilmis fonksiyonlarin (50 ve 48) dis
çeyrekleri üzerindeki integral tonaliteye negatif olarak bagimlidir.
Örnekleme amaciyla, Sekil 5 durumunda her iki fonksiyon [48 ve 50) emsal olarak sabit
veya ikili fonksiyonlar olarak gösterilmistir. Fonksiyon (50), örnegin, tüm bölge, yani tüm
sifir-kismi (40) üzerinde bir sabit deger üstelen bir fonksiyondur ve fonksiyon (48), sifir-
kisminin (40) dis kenarlarinda sifir olan ve aralarinda bir sifir-olmayan sabit deger
üstlenen bir ikili fonksiyondur. Genel anlamda, Sekil 5'teki örnege göre fonksiyonlarin (48
ve 50), Sekiller 3 ve 4'te gösterilenlere karsilik gelenler gibi herhangi bir sabit veya tek
modlu fonksiyon olabilecegi net olmalidir. Daha da kesin olmak için, en az biri tek modlu
ve en az biri (parça-odakli) sabit olabilir ve potansiyel digerleri tek modlu ya da sabitin
herhangi bir olabilir.
Her ne kadar fonksiyonlarin (48 ve 50) varyasyon tipi tonaliteye bagimli olarak degisse de,
3 ila 5 arasindaki Sekillerin tüm örnekleri, tonalitenin arttirilmasi için, spektrumdaki (34)
tonal piklerin yakin çevrelerinin bulasma derecesinin indirgenmesi veya önlenmesi,
böylece gürültü doldurma ses sinyalinin tonal evrelerini negatif olarak etkilemediginden
ve yine de ses sinyalinin tonal-olmayan evrelerinin tatminkar bir yaklasikligiyla
sonuçlandigindan gürültü doldurma kalitesinin artmasi özelligine sahiptir.
Simdiye kadar, 3 ila 5 arasindaki Sekillerin tarifnamesi bir adet bitisik spektral sifir-
kisminin doldurulmasina odaklanmistir. Sekil 6'daki uygulamaya göre, Sekil 2b'deki aygit,
ses sinyalinin spektrumunun bitisik spektral sifir-kisimlarini tanimlamak ve bu sekilde
tanimlanan bitisik spektral sifir-kisimlari üzerine gürültü doldurma uygulamak üzere
yapilandirilir. Özellikle, Sekil 6 Sekil Zb'deki gürültü dolgu gerecini (32), bir sifir-kismi
tanimlayici (70) ve bir sifir-kismi dolgu gereci (72] ihtiva ediyor olarak daha ayrintili
sekilde göstermektedir. Sifir-kismi tanimlayici spektrumda (34), Sekil 2'deki (40 ve 42)
gibi bitisik spektral sifir-kisimlarini arar. Yukarida çoktan tarif edilmis oldugu üzere,
bitisik spektral sifir-kisimlari, sifira nicemlenmis olan spektral degerlerin akislari olarak
tanimlanabilir. Sifir-kismi tanimlayici (70] tanimlamayi, bir takim baslama frekansinda
baslayan, yani üzerinde yer alan ses sinyalinin bir yüksek-frekansli Spektral kismiyla
sinirlamak için yapilandirilabilir. Dolayisiyla, aygit, gürültü doldurma performansini, bir
yüksek-frekansli spektral kisim üzerinde sinirlamak üzere yapilandirilabilir. Yukarisinda
sifir-kismi tanimlayicinin (70) bitisik spektral sifir-kisimlarinin tanimlanmasini
gerçeklestirdigi ve yukarisinda aygitin gürültü doldurma performansini sinirlamak üzere
yapilandirildigi baslama frekansi sabit olabilir veya degisebilir. Örnegin, içine spektrumu
vasitasiyla ses sinyalinin kodlandigi bir ses sinyalinin akis verisindeki belirgin sinyalleme,
kullanilacak baslama frekansinin sinyallenmesi için kullanilabilir.
Sifir-kismi dolgu gereci (72), tanimlayici [70) tarafindan tanimlanan tanimlanmis bitisik
spektral sifir-kisimlarini, yukarida Sekil 3, 4, veya 5'e istinaden tarif edildigi üzere bir
fonksiyona göre spektral olarak sekillendirilmis gürültüyle doldurmak üzere
yapilandirilir. Dolayisiyla, sifir-kismi dolgu gereci (72), tanimlayici (70] tarafindan
tanimlanmis bitisik spektral-sifir kisimlarinin, ilgili bitisik spektral sifir-kisminin sifira-
nicemlenmis spektral degerlerinin sifirina nicemlenmis olan spektral degerlerin sayisi
gibi, ilgili bir bitisik spektral sifir-kisminin genisligine ve ses sinyalinin tonalitesine
bagimli olarak ayarlanan fonksiyonlarla doldurur.
Özellikle, tanimlayici [70] tarafindan tanimlanmis her bir bitisik spektral sifir-kisminin
münferit doldurulmasi, dolgu gereci (72) tarafindan asagidaki sekilde gerçeklestirilebilir:
fonksiyon bitisik spektral sifir-kisminin genisligine bagimli olarak ayarlanir, böylece
fonksiyon ilgili bitisik spektral sifir-kismiyla sinirlanir, yani fonksiyonun bölgesi bitisik
spektral sifir-kisminin genisligine denk gelir. Fonksiyonun ayarlanmasi ayrica, ses
sinyalinin tonalitesine, yani 3 ila 5 arasindaki Sekillere istinaden yukarida anlatilan sekilde
bagimlidir, böylece ses sinyalinin tonalitesi artarsa, fonksiyonun kütlesi ilgili bitisik sifir-
kisminin içinde daha kompakt ve ilgili bitisik spektral sifir-kisminin kenarlarindan
mesafeli hale gelir. Bu fonksiyon kullanilarak, kendisine göre her bir spektral degerin bir
rastgele, psödo-rastgele veya yamali/kopyalanmis degere ayarlandigi bitisik spektral sifir-
kisminin baslangiçtaki bir doldurulmus durumu spektral olarak, yani baslangiç spektral
degerlerine sahip fonksiyonun çogaltilmasiyla sekillendirilir.
Yukarida, gürültü doldurmanin tonaliteye bagimliginin 3,4 veya 4'ten dahi fazla gibi
yalnizca iki farkli tonaliteden daha fazlasi arasinda ayrim yapabilecegi çoktan anlatilmistir.
Sekil 7, örnegin, (74) referans simgesinde belirleyici (34] tarafindan belirlendigi üzere,
olasi tonalitelerin bölgesini, yani olasi tonalite arasi degerlerin araligini göstermektedir.
Sekil 7, örnek olarak, bitisik spektral sifir-kisimlarinin doldurulabildigi gürültünün
spektral olarak sekillendirilmesi için kullanilan olasi fonksiyonlari grubunu
göstermektedir. Sekil 7'de resmedildigi üzere grup (76), birbirlerinden karsilikli olarak
spektral genislik veya bölge uzunlugu ve/veya sekli, yani kompaktlik ve dis kenarlardan
mesafe açisindan ayirt edilen ayri fonksiyon örneklemelerinin bir grubudur. (78)'de, Sekil
7 ayrica, olasi sifir-kismi genisliklerinin bölgesini göstermektedir. Aralik (78] bir takim
minimum genislikle bir takim maksimum genislik arasinda degisen ayri degerlerin bir
araligiyken, belirleyici (34] tarafindan ses sinyalinin tonalitesinin ölçülmesi için çikarilan
tonalite degerleri ya tamsayisal degerlenmis ya da gezer nokta degerleri gibi baska diger
tipte olabilir. Araliklarin (74 ve 78] çiftinden olasi fonksiyonlarin grubuna (76) eslestirme,
tablo aramasiyla veya matematiksel bir fonksiyon kullanilarak gerçeklestirilebilir.
Örnegin, tanimlayici [70) tarafindan tanimlanan belirli bir bitisik spektral sifir-kismi
tanimlayici için, sifir-kismi dolgu gereci [72], ilgili bitisik spektral sifir-kisminin genisligini
ve örnegin, fonksiyon degerlerinin, uzunlugu bitisik spektral sifir-kisminin genisligine
denk olan bir sekansi olarak tanimlanan bir fonksiyon grubunun (76] bir tablosunda
arama yapmak amaciyla belirleyici (34] tarafindan belirlendigi üzere mevcut tonaliteyi
kullanabilir. Alternatif olarak, sifir-kismi dolgu gereci (72] fonksiyon parametrelerini arar
ve bu fonksiyonun parametrelerini, fonksiyonun, ilgili bitisik spektral sifir-kisminin içine
doldurulacak gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi için kullanilmasini güdülemek
amaciyla önceden belirlenmis bir fonksiyonun içine doldurur. Bir baska alternatifte, sifir-
kismi dolgu gereci (72) ilgili bitisik spektral sifir-kisminin genisligini ve mevcut tonaliteyi,
matematiksel olarak hesaplanan fonksiyon parametrelerine göre ilgili fonksiyonun
kurulmasi amaciyla fonksiyon parametrelerine ulasmak amaciyla dogrudan bir
matematiksel formülün içine sokabilir.
Simdiye kadar, mevcut basvurunun belirli uygulamalarinin tarifnamesi, belirli bitisik
spektral sifir-kisimlarinin dolduruldugu gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi için
kullanilan fonksiyonun sekline odaklanmistir. Ancak, tatminkar bir yeniden olusturmayla
sonuçlanmasi amaciyla gürültüyle doldurularak belirli bir Spektruma eklenen gürültünün
genel seviyesinin kontrol edilmesi veya satirda gürültü eklenme seviyesinin spektral
olarak kontrol edilmesi avantajlidir.
Sifira nicemlenmemis ve dolayisiyla gürültü doldurmaya tabi tutulmayan kisimlarin
çapraz-çizgili gösterildigi Sekil 8, gürültü doldurulacak bir spektrumu göstermekte olup,
doldurulan gürültüyü spektral sekillendirme için seçilen fonksiyonun yazildigi sifir-
kisimlari tarafindan resmedilmekte olan bir ön-dolmus durumda, bir önemseme-ölçegi
kullanilarak gösterilmektedir.
Bir uygulamaya göre, kisimlarin (90-94) içine doldurularak gürültünün spektral olarak
sekillendirilmesi için mevcut fonksiyonlar (48, 50) grubunun tamami, kodlayici ve
dekoder tarafindan bilinen bir ön-tanimli ölçege sahiptir. Bir spektral olarak küresel ölçek
çarpani, içine ses sinyalinin, yani spektrumun nicemlenmemis parçasinin kodlandigi veri
akisinin içinde belirgin olarak sinyallenir. Bu çarpan, örnegin, RMS'yi veya kisimlarin (90-
94) daha sonra tonaliteye bagimli olarak seçilen fonksiyonlar (48, 50) oldugu gibi
kullanilarak spektral olarak sekillendirilmekte olan kod çözme tarafinda ön-ayarlandigi
gürültünün bir seviyesi, yani rastgele veya psödo-rastgele spektral satir degerleri için bir
baska ölçümü göstermektedir. Küresel gürültü ölçek çarpaninin kodlayici tarafinda nasil
belirlenebildigi asagida tarif edilmektedir. Örnegin, (A), spektrumun sifira nicemlendigi ve
kisimlarin (90-94) herhangi birine ait olan spektral satirlarin göstergelerinin (i) grubu
olsun ve (N), küresel gürültü ölçek çarpanini simgelesin. Spektrumun degerleri Xi olarak
simgelenecektir. Ayrica, "rastgele(N)”, "N" seviyesine karsilik gelen bir seviyenin bir
rastgele degerini veren bir fonksiyonu simgeleyecektir ve (sol)i, (i)'nin ait oldugu sifir-
kisminin düsük-frekansli ucundaki sifira-nicemlenmis degerin indeksindeki (i) herhangi
bir sifira-nicemlenmis spektral degeri gösteren bir fonksiyon olacaktir ve j: 0 ila 11 -1 olan
Fi (j), tonaliteye bagimli olarak, ]{nin 0 sifir-kisminin genisligini gösterdigi sekilde indekste
(i) baslayan sifir-kismina (90-94) aranan fonksiyonu (48 veya 50) simgeleyecektir. Daha
sonra, kisimlar (90-94), xi= FsoimÜ-sol(i))-rastgele(N)'ye göre doldurulur.
Ek olarak, gürültünün kisimlarin (90-94) içine doldurulmasi, gürültü seviyesinin düsükten
yüksek frekanslara azaldigi sekilde kontrol edilebilir. Bu, kisimlarin ön-ayarlandigi
gürültünün spektral olarak sekillendirilmesiyle veya fonksiyonlarin düzenlenmesinin (48,
50) bir düsük-geçis filtresinin transfer fonksiyonuna göre spektral olarak
sekillendirilmesiyle yapilabilir. Bu, doldurulan spektrum yeniden-ölçeklenirken/geri
nicemlenirken, örnegin, nicemleme adimi boyutunun spektral güzergahinin
belirlenmesinde kullanilan bir ön-vurgulama nedeniyle meydana gelen bir spektral egim
telafi edebilir. Dolayisiyla, azalmanin dikligi veya düsük-geçis filtresinin transfer
fonksiyonu, uygulanan ön-vurgulamanin bir derecesine göre kontrol edilebilir. Yukarida
kullanilan isimlendirmenin uygulanmasiyla, kisimlar (90-94), X.' = Fsoi[i)[i -
sol(i))-rastgele(N) LPF(i)'ye göre doldurulabilmekte olup, burada LPF(i) düsük-frekansli
filtrenin dogrusal olabilen transfer fonksiyonunu simgelemektedir. Sartlara bagli olarak,
(15) numarali fonksiyona karsilik gelen LPF fonksiyonu bir pozitif diklige sahip olabilir ve
LPF buna göre HPF'yi göstermesi için degisebilir.
Tonaliteye ve sifir-kisimlarinin genisligine bagimli olarak seçilen fonksiyonlarin bir sabit
ölçeklemesinin kullanilmasi yerine, simdi anlatilan spektral egim düzeltimi, ilgili bitisik
sifir-kisminin spektral konumunun yani sira aramada bir indeks olarak kullanilmasiyla
veya diger durumlarda ilgili bitisik spektral sifir-kisimlarinin doldurulmus oldugu
gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi için kullanilacak fonksiyonun belirlenmesiyle
(80) hesaba katilabilir. Örnegin, belirli bir sifir-kisminin (90-94) içine doldurulacak
gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi için kullanilan fonksiyonun veya bunun ön-
ölçeklendirmesinin bir ortalama degeri, sifir kisminin (90-94) spektral konumuna bagli
olabilir, böylece, spektrumun tüm bant genisligi üzerinde, bitisik spektral sifir-kisimlari
(90-94) için kullanilan fonksiyonlar, spektrumun sifira-nicemlenmemis kisimlarinin
türetilmesi için kullanilan herhangi bir yüksek geçis ön-vurgu transfer fonksiyonunu telafi
etmek amaciyla bir düsük-geçis filtresi transfer fonksiyonuna benzemek amaciyla ön-
ölçeklenir.
Son olarak, Sekil 8 örnek olarak bitisik spektral sifir-kisimlarinin spektral olarak
sekillendirilmis gürültüyle doldurulmasini kullanan uygulamaya atifta bulunurken, bu
Seklin, spektral sekillendirilmis gürültü doldurulmasini kullanmayan, ancak bitisik
spektral sifir-kisimlarinin örnegin spektral olarak düz biçimde doldurulmasini kullanan
uygulamalari ifade etmesi için alternatif olarak modifiye edilebilecegi kaydedilmektedir.
doldurulabilecektir.
Gürültü doldurmasinin gerçeklestirilmesi için uygulamalar tarif edilmisken, asagida,
yukarida anlatilan gürültü doldurmanin avantajli sekilde içine kurulabilecegi ses kodekleri
için uygulamalar sunulmaktadir. Sekiller 9 ve 10, örnegin, birlikte, örnegin, AAC (Ileri Ses
Kodlamasi) temelini olusturan tipte bir dönüsüm-tabanli algisal ses kodeki uygulamakta
olan, sirasiyla, bir kodlayicinin ve bir dekoderin bir çiftini göstermektedir. Sekil 9'da
gösterilen kodlayici (100) özgün ses sinyalini (102) bir dönüstürücüde (104)
dönüstürmeye tabi tutar. Dönüstürücü (104) tarafindan gerçeklestirilen dönüstürme,
örnegin, Sekil 1'deki bir dönüstürmeye (14) karsilik gelen bir bindirilmis dönüsümdür:
gelen özgün ses sinyalini (102), özgün ses sinyalinin ardisik, karsilikli örtüsen dönüsüm
pencerelerini, birlikte spektrogrami (12) olusturan spektrumlarin (18) bir sekansinin
içine maruz birakarak spektral olarak ayristirir. Yukarida simgelendigi üzere,
spektrogramin (12) zamansal çözünürlügünü tanimlayan dönüsüm-penceresi-arasi yama,
her bir spektrumun (18) spektral çözünürlügünü tanimlayan dönüsüm penceresinin
zamansal uzunlugunun yapabilecegi gibi, zaman içinde degisebilir. Kodlayici (100) ayrica,
özgün ses sinyalinden, dönüstürücüye (104) girmekte olan zaman-bölgesi versiyonu veya
dönüstürücü (104) tarafindan çikartilan spektral olarak-ayristirilmis versiyon esasinda,
altinda nicemleme gürültüsünün saklanabildigi ve böylece bunun algilanabilir olmadigi bir
spektral egri tanimlayan bir algisal maskeleme esigi türeten bir algisal modelleyici [106)
ihtiva eder.
Ses sinyalinin spektral satir-odakli temsili, yani spektrogram (12) ve maskeleme esigi,
maskeleme esigine dayali olan bir spektral olarak degisen nicemleme adimi boyutu
kullanarak spektrogramin (12) spektral örneklerinin nicemlenmesinden sorumlu olan
nicemleyiciye (108) girer: maskeleme esigi ne kadar büyükse, nicemleme adimi boyutu 0
kadar küçük olur. Özellikle, nicemleyici (108) kod çözme tarafina, nicemleme adimi
boyutunun degismesini, bir yanda nicemleme adimi boyutuyla diger yanda algisal
maskeleme esigi arasinda simdi-tarif edilen iliski yoluyla, algisal maskeleme esiginin
kendisinin bir tür temsilini temsil eden ölçek çarpanlari olarak adlandirilan çarpanlar
biçiminde bildirir. Ölçek çarpanlarinin kod çözme tarafinda iletilmesi için harcanacak olan
yan bilginin miktariyla nicemleme gürültüsünün algisal maskeleme esigine
uyarlanmasinin öge boyutu arasinda iyi bir uyusma bulmak amaciyla, nicemleyici (108)
ölçek çarpanlarini, nicemlenmis spektral seviyelerin, ses sinyalinin spektrograminin (12)
spektral satir-odakli temsilini tarif ettigi spektro-zamansal çözünürlükten daha düsük olan
veya daha iri olan bir spektro-zamansal çözünürlükte ayarla/degistirir. Örnegin,
nicemleyici (108) her bir spektrumu kabuk bantlari gibi ölçek çarpani bantlarina (110)
ayirir ve ölçek çarpani bandi (110) basina bir adet ölçek çarpani iletir. Zamansal
çözünürlük söz konusu oldugunda, bu ayrica, spektrogramin (12) spektral degerlerinin
spektral degerlerine kiyasla ölçek çarpanlarinin iletilmesini göz önüne alindiginda da daha
düsük olabilir.
Hem spektrogramin (12) spektral degerlerinin spektral seviyeleri hem ölçek çarpanlari
(112) kod çözme tarafina iletilir. Ancak, ses kalitesini iyilestirmek amaciyla, kodlayici
(100) veri akisinin içerisinde ayrica, kod çözme tarafina, temsilin (12) sifira-nicemlenmis
kisimlarinin yeniden ölçeklendirmeden veya geri nicemlenmeden önce gürültü
doldurulmus olmasi gereken seviyeye kadar, ölçek çarpanlarini (112) uygulayarak gürültü
seviyesini sinyalleyen bir küresel gürültü seviyesi de iletir. Bu Sekil 10'd gösterilmektedir.
Sekil 10, çapraz-çizgi kullanarak, Sekil 9'daki (18) gibi ses sinyalinin henüz yeniden
ölçeklendirilmemis spektrumunu göstermektedir. Bu, bitisik spektral sifir-kisimlara (403,
40b, 40c ve 40d) sahiptir. Her bir spektrum (18) için veri akisinda iletilebilecek olan
küresel gürültü seviyesi (114), dekodere, bu doldurulmus spektrumun ölçek çarpanlari
(112) kullanilarak yeniden ölçeklendirmeye veya geri nicemlemeye tabi tutulmadan önce
bu sifir kisimlarinin (403 ila 40d) gürültüyle doldurulacagi seviyeyi gösterir.
Yukarida halihazirda simgelendigi üzere, küresel gürültü seviyesinin (114) ifade ettigi
gürültü doldurma, bu tip gürültü doldurmanin yalnizca, Sekil 10'da yalnizca fstart olarak
örnekleme amaciyla gösterilen bir takim baslama frekansinin üzerindeki frekanslari ifade
etmesi açisindan bir kisitlamaya tabi olabilir.
Sekil 10 ayrica, kodlayicida (100) uygulanabilen bir baska spesifik özelligi
resmetmektedir: ilgili ölçek çarpani bantlari içerisindeki tüm spektral degerlerin sifira
nicemlenmis oldugu ölçek çarpani bantlari (110) ihtiva eden spektrumlar (18) olabilecegi
için, bu tip bir ölçek çarpani bandiyla iliskili ölçek çarpani (112) fiilen gereksizdir.
Dolayisiyla, nicemleyici (100) bu ölçek faktörünü, küresel gürültü seviyesini (114)
kullanarak ölçek çarpani bandinin içine doldurulan gürültüye ek olarak ölçek çarpani
bandini gürültüyle münferit olarak doldurmak için veya diger bir deyisle, küresel gürültü
seviyesine (114) duyarli ilgili ölçek çarpani bandina atfedilen gürültüyü ölçeklendirme
amaciyla kullanir. Bakiniz, örnegin, Sekil 10. Sekil 10, spektrumun (18) ölçek çarpani
bantlarina (110a ila 110h) bir emsal ayrilmasini göstermektedir. Ölçek çarpani bandi
(110e), spektral degerlerinin tamaminin sifira nicemlenmis oldugu bir ölçek çarpani
bandidir. Dolayisiyla, iliskili ölçek çarpani (112) “serbesttir” ve bu ölçek çarpani bandinin
tamamen dolduruldugu gürültü seviyesini belirlemek (114) için kullanilir. Sifir-olmayan
seviyelere nicemlenmis spektral degerler ihtiva eden diger ölçek çarpani bantlari
kendileriyle iliskili, sifir-kisimlarinin (40a ila 40d) doldurulmus olmasi için kullanilan
gürültü dahil olmak üzere, sifira nicemlenmemis olan spektrumun (18) spektral
degerlerinin yeniden ölçeklenmesi için kullanilarak ölçek çarpanlarina sahiptir ve bu
ölçeklendirme, temsili olarak (1 16) numarali ok kullanilarak gösterilmektedir.
Sekil 9'daki kodlayici [100), kod çözme tarafi dahilinde, küresel gürültü seviyesi [114)
kullanilarak gürültü doldurmanin, yukarida tarif edilen gürültü doldurma uygulamalari
kullanilarak, örn. tonaliteye bir bagimliligi kullanarak ve/veya gürültü üzerinde bir
spektral olarak küresel egim uygulayarak ve/veya gürültü doldurma baslama frekansini
degistirerek ve saire gerçeklestirilecegini çoktan hesaba katmis olabilir.
Tonaliteye bagimlilik ele alindiginda, kodlayici [100) küresel gürültü seviyesini [114)
belirleyebilir ve bunu, ilgili sifir-kisminin doldurulmasi için gürültünün spektral olarak
sekillendirilmesi için fonksiyonu sifir-kisimlarina [40a ila 40d) iliskilendirerek veri
akisinin içine sokar. Özellikle, kodlayici bu fonksiyonlari, küresel gürültü seviyesini (114)
belirlemek amaciyla bu kisimlardaki (40a ila 40d) ses sinyalinin özgün, yani
agirliklandirilmis ancak henüz nicemlenmemis spektral degerlerini agirliklandirma
amaciyla kullanabilir. Bu sayede, belirlenen ve veri akisi içerisinde iletilen küresel gürültü
seviyesi [114), özgün ses sinyalinin spektrumunu daha yakindan geri kazanan dekoder
tarafinda bir gürültü doldurmasina yol açar.
Kodlayici (100), ses sinyalinin içerigine bagli olarak, kod çözme tarafinin, kisimlarin [4a ila
40d) doldurulmasi için kullanilan gürültünün spektral olarak sekillendirilmesi için
fonksiyonu dogru sekilde ayarlamasina olanak saglamak amaciyla, Sekil 2'de gösterilen
tonalite ipucu [38) gibi tonalite ipuçlari olarak kullanilabilen bazi kodlama opsiyonlarini
kullanarak karar verebilir. Örnegin, kodlayici [100), uzun-vadeli öngörü kazanç
parametresi olarak adlandirilan bir parametre kullanarak önceki bir spektrumdan bir adet
spektrumu [18) öngörmek amaciyla zamansal öngörüyü kullanabilir. Diger bir deyisle,
uzun-vadeli öngörü kazanci dereceyi, bu tip zamansal öngörünün kullanildigi ya da
kullanilmadigi dereceye ayarlayabilir. Dolayisiyla, uzun vadeli öngörü kazanci veya LTP
kazanci, LTP kazanci ne kadar yüksek olursa ses sinyalinin tonalitesinin büyük ihtimalle 0
kadar yüksek olacagi sekilde bir tonalite ipucu olarak kullanilabilen bir parametredir.
Böylelikle, Sekil 2'deki tonalite belirleyici [34), örnegin, tonaliteyi, LTP kazancina bir
monoton pozitif bagimliliga göre ayarlayabilir. Bir LTP kazanci yerine ya da buna ek
olarak, veri akisi LTP'yi açip/kapatan, bu sayede, örnegin, tonaliteyle ilgili bir ikili-degerli
ipucunu da açiga çikartan bir LTP yetki verme bayragi ihtiva edebilir.
Ek ya da alternatif olarak, kodlayici (100) zamansal gürültü sekillendirmeyi
destekleyebilir. Yani, örnegin, bir spektrum [18) basina esasinda, kodlayici [100)
spektrumu (18), bu karari dekodere bir zamansal gürültü sekillendirme yetki verme
bayragi yoluyla göstererek zamansal gürültü sekillendirmeye tabi tutmayi seçebilir. TNS
yetki verme bayragi, spektrumun (18] spektral seviyelerinin, bir spektralin öngörü
kalintisini, yani belirlenen frekans yönüyle birlikte, spektrumun dogrusal öngörüsünü
olusturup olusturmadigini veya spektrumun LP öngörülü olup olmadigini gösterir. TNS
yetki verilmis olarak sinyallenirse, veri akisi ek olarak, spektrumun spektral olarak
dogrusal öngörülmesi için dogrusal öngörü katsayilarini ihtiva eder, böylece dekoder
spektrumu, bu dogrusal öngörü katsayilarini kullanarak, bunlarin bazilarinin spektrum
üzerinde yeniden ölçeklendirmeden veya geri nicemlemeden önce uygulanmasiyla geri
kazanabilir. TNS yetki verme bayragi ayrica bir tonalite ipucudur: TN S yetki verme bayragi
TNS'yi açilmasi için, örn. bir geçis üzerinde sinyallerse, bu durumda, spektrum frekans
ekseni boyunca dogrusal öngörü tarafindan iyi öngörülebilir ve dolayisiyla hareketsiz-
olmayan olarak göründügü için, ses sinyalinin tonal olmasi düsük bir ihtimaldir.
Dolayisiyla, tonalite, TNS yetki verme bayragi TNS'yi devre disi birakirsa tonalitenin daha
yüksek oldugu ve TNS yetki verme bayragi TNS'nin yetkilendirilmesini sinyallerse daha
düsük oldugu sekilde TNS yetki verme bayragi esasinda belirlenebilir. Bir TNS yetki verme
bayraginin yerine ya da buna ek olarak, TNS filtre katsayilarindan, TNS'nin spektrumun
öngörülmesi için kullanilabilir oldugu bir dereceyi gösteren bir TNS kazanci türetmek, bu
sayede tonaliteyle ilgili bir ikiden-fazla degerli ipucu açiga çikarmak mümkün olabilir.
Diger kodlama parametreleri de kodlayici (100) tarafindan veri akisi içerisinde
kodlanabilir. Örnegin, bir spektral yeniden düzenleme yetki verme bayragi, buna göre
spektrumun (18), spektral seviyelerin, yani nicemlenmis spektral degerlerin yeniden
düzenlenmesiyle, veri akisi içerisinde yeniden düzenleme yönergesinin ek olarak
iletilmesiyle spektral olarak kodlandigi bir adet kodlama opsiyonu sinyalleyebilir, böylece
dekoder, spektrumu (18) geri kazanmak için spektral seviyeleri yeniden düzenleyebilir
veya yeniden karistirabilir. Spektrum yeniden düzenleme yetki verme bayragi devreye
sokulursa, yani spektrum yeniden düzenlenmesi uygulanirsa, bu, yeniden düzenleme,
spektrum içerisinde birçok tonal pik varsa veri akisinin sikistirilmasina daha hiz/bozulma
etkili olma egiliminde oldugu için ses sinyalinin muhtemelen tonal oldugunu gösterir.
Dolayisiyla, ek ya da alternatif olarak, spektrum yeniden düzenleme yetki verme bayragi
bir tonal ipucu olarak kullanilabilir ve gürültü doldurma için kullanilan tonalite, spektrum
yeniden düzenleme yetki verme bayraginin devreye sokuldugu durumda daha büyük
olarak ve spektrum yeniden düzenleme yetki verme bayragi devre disi birakilirsa daha
düsük olarak ayarlanabilir.
Bütünlük adina ve ayrica Sekil 2b'ye istinaden, bir sifir-kisminin (40a ila 40d) spektral
olarak sekillendirilmesi için farkli fonksiyonlarin sayisinin, yani Spektral olarak
sekillendirme için fonksiyonun ayarlanmasi için ayirt edilen farkli tonalitelerin sayisinin,
en azindan bitisik spektral sifir-kisimlarinin önceden belirlenen bir minimum genisligin
yukarisindaki genislikleri için örnegin dörtten büyük veya satirda sekizden büyük
olabilecegi kaydedilmektedir.
Gürültü üzerine bir spektral olarak küresel egim uygulanmasi kavrami ve kodlama
tarafinda gürültü seviyesi parametresi hesaplanirken bunun hesaba alinmasi ele
alindiginda, kodlayici (100) küresel gürültü seviyesini (114) belirleyebilir ve bunu, henüz-
nicemlenmemis kisimlari agirliklandirarak, ancak ses sinyalinin, sifir-kisimlarina (40a ila
40d) spektral olarak es-konumlanan spektral degerlerini agirliklandiran algisal
agirliklandirma fonksiyonunun tersine, en azindan spektrum bant genisliginin gürültü
doldurma kisminin üzerinde spektral olarak uzanan ve örnegin, gürültü doldurma için kod
çözme tarafinda kullanilan fonksiyonla (15) ilgili olarak zit isaretli bir diklige sahip olan ve
seviyeyi bu sekilde agirliklandirilan nicemlenmemis-degerlere dayali olarak ölçen bir
fonksiyonla veri akisinin içine sokar.
Sekil 11, Sekil 9'daki kodlayiciya uygun bir dekoderi göstermektedir. Sekil 11'deki
dekoder genel olarak (130) referans isareti kullanilarak gösterilir ve yukarida tarif edilen
uygulamalara karsilik gelen bir gürültü dolgu gereci (30), bir geri nicemleyici (132) ve bir
ters dönüstürücü (134) ihtiva eder. Gürültü dolgu gereci (30) spektrogram (12)
içerisindeki spektrumlarin (18) sekansini, yani nicemlenmis spektral degerler dahil olmak
üzere spektral satir-odakli temsili ve opsiyonel olarak, veri akisindan yukarida müzakere
edilen kodlama parametrelerinin biri ya da birçogu gibi tonalite ipuçlarini alir. Gürültü
dolgu gereci (30) daha sonra bitisik spektral sifir-kisimlarini (40a ila 40d) yukarida tarif
edildigi sekilde, mesela yukarida tarif edilen tonalite bagimliligini kullanarak ve/veya
gürültü üzerine bir spektral olarak küresel egim uygulayarak ve gürültü seviyesinin
yukarida tarif edildigi sekilde ölçeklendirilmesi için küresel gürültü seviyesini (114)
kullanarak gürültüyle doldurabilir. Bu sekilde doldurulan bu spektrumlar, ölçek
çarpanlarini (112) kullanarak gürültü doldurulmus spektrumu geri nicemleyen veya
yeniden ölçeklendiren geri nicemleyiciye (132) ulasir. Buna karsilik, ters dönüstürücü
(134), geri nicemlenmis spektrumu, ses sinyalini geri kazanmak amaciyla bir ters
dönüstürmeye tabi tutar. Yukarida tarif edildigi üzere, ters dönüstürme (134) ayrica,
dönüstürücü (104) tarafindan kullanilan dönüstürmenin bir MDCT gibi bir kritik olarak
örneklenen bindirilmis dönüsüm olmasi ve ters dönüstürücü (134] tarafindan uygulanan
ters dönüstürmenin bir IMDCT (ters MDCT] olabilecegi bir durumda neden olunan zaman-
bölgesi basamaklama iptalini elde etmek amaciyla bir örtüsme-ekleme-islemi ihtiva
edebilir.
Sekiller 9 ve 10'a istinaden çoktan tarif edildigi üzere, geri nicemleyici (132) ölçek
çarpanlarini ön-doldurulmus spektruma uygular. Yani, sifira tamamen nicemlenmemis
ölçek çarpani bantlari içerisindeki spektral degerler, bir sifir-olmayan spektral degeri
temsil eden spektral degere bakmaksizin ölçek çarpan] veya yukarida tarif edildigi üzere
gürültü dolgu gereci (30) tarafindan spektral olarak sekillendirilmis olan bir gürültü
kullanilarak ölçeklenir. Tamamen sifira-nicemlenmis spektral bantlar kendileriyle iliskili
olan, gürültü doldurmayi kontrol etmek için tamamen serbest olan ölçek çarpanlarina
sahiptir ve gürültü dolgu gereci (30), ölçek çarpani bandinin, gürültü dolgu gerecinin [30)
bitisik spektral sifir-kisimlarini gürültüyle doldurmasi yoluyla doldurulmus oldugu
gürültüyü münferit olarak ölçeklendirmek için ya bu ölçü çarpanini kullanabilir ya da
gürültü dolgu gereci (30) ölçek çarpanini, bu sifira-nicemlenmis spektral bantlar ele
alindiginda ek olarak ilave gürültü doldurmak, yani eklemek için kullanabilir.
Gürültü dolgu gerecinin (30] yukarida tarif edilen tonaliteye bagimli biçimde spektral
olarak sekillendirdigi ve/veya yukarida tarif edilen bir biçimde bir spektral olarak küresel
egime tabi tuttugu gürültünün, bir psödo-rastgele gürültü kaynagindan kaynaklanabildigi
veya gürültü dolgu gerecinden [30], bir baska kanalin bir zaman-ayarli spektrumu veya
bir zamansal olarak önde gelen spektrum gibi ayni spektrumun veya ilgili spektrumlarin
diger alanlarindan spektral kopyalama veya yamalama esasinda türetilebildigi
kaydedilmektedir. Spektrumun [18) daha düsük frekans alanlarindan kopyalama (spektral
kopyalama] gibi, ayni spektrumdan yamalama dahi elverisli olabilir. Gürültü dolgu
gerecinin (30] gürültüyü türettigi sekle bakilmaksizin, dolgu gereci (30] gürültüyü,
yukarida tarif edilen tonaliteye bagimli biçimde bitisik spektral sifir-kisimlarinin (40a ila
40d) içine doldurmak için spektral olarak sekillendirir ve/Veya bunu yukarida tarif edilen
bir biçimde bir spektral olarak küresel egime tabi tutar.
Yalnizca bütünlük adina, Sekil 12'de, Sekiller 9 ve 11'deki kodlayicinin (100] ve dekoderin
gürültü seviyeleri arasindaki bitisikligin farkli sekilde uygulanmasi açisindan degisebilir.
Sekil 12'deki örnege göre, kodlayici veri akisinin içerisinde bir gürültü zarfinin, örnegin,
ölçek çarpanlarina (112) olarak ölçek çarpanlariyla (112) ayni spektro-zamansal
çözünürlükte oldugu gibi, spektrogramin (12) spektral satir-odakli çözünürlügünden daha
iri bir çözünürlükte spektro-zamansal olarak örneklenen bilgisini iletir. Bu gürültü zarfi
bilgisi, Sekil 12'deki (140) referans simgesi kullanilarak gösterilmektedir. Bu ölçüyle, sifira
tamamen nicemlenmemis ölçek çarpani bantlari için iki deger mevcuttur: ilgili 0 ölçek
çarpani bandi içerisindeki sifir-olmayan spektral degerlerin yeniden ölçeklenmesi veya
geri nicemlenmesi için bir ölçek çarpan] ve ayrica 0 ölçek çarpani bandi içerisindeki sifira-
nicemlenmis spektral degerlerin gürültü seviyesini münferit ölçeklendiren ölçek çarpani
bandi için bir gürültü seviyesi (
olarak adlandirilir.
Burada dahi, gürültü dolgu gereci (30), Sekil 12'de emsal olarak gösterildigi üzere bitisik
spektral sifir-kisimlarinin (40a ila 40d] tonaliteye bagimli doldurulmasini uygulayabilir.
Yukarida 9 ila 12 arasindaki Sekillere istinaden anlatilan ses kodeki örneklerine göre,
nicemleme gürültüsünün spektral sekillendirilmesi, ölçek çarpanlari biçiminde bir
spektro-zamansal temsil kullanilarak algisal maskeleme esigiyle ilgili bir bilginin
iletilmesiyle gerçeklestirilmistir. Sekiller 13 ve 14, 1 ila 8 arasindaki Sekillere istinaden
tarif edilen gürültü doldurma uygulamalarinin da kullanilabildigi ancak nicemleme
gürültüsünün, ses sinyalinin spektrumunun bir LP (Dogrusal Öngörü) tarifine göre
spektral olarak sekillendirildigi bir kodlayici ve dekoder çiftini göstermektedir. Her iki
uygulamada, gürültüyle doldurulacak olan spektrum agirliklandirilmis bölgededir, yani
agirliklandirilmis bölgede veya algisal olarak agirliklandirilmis bölgede bir spektral olarak
sabit adim boyutu kullanilarak nicemlenir.
analizörü ( ihtiva eden bir kodlayiciyi
(150] göstermektedir. Ön-vurgulayici (156) opsiyoneldir. Ön-vurgulayici (156] gelen ses
sinyalini (12) bir ön-Vurgulamaya, yani, örnegin, bir FIR veya lIR filtresi kullanarak bir bos`
yüksek geçis filtresi transfer fonksiyonuyla bir yüksek geçis filtrelemeye tabi tutar.
Örnegin, bir birinci-dereceden yüksek geçis filtresi, örnegin, uygulamalarin birine göre,
spektrumunun içine doldurulmak için gürültünün tabi tutuldugu spektral olarak küresel
egimin degistigi 0( ayarina sahip H(z] = 1 - OCZ-1 gibi ön-vurgulayici (156] için kullanilabilir.
a'nin olasi bir ayari 0,68 olabilir. Ön-vurgulayicinin (156) neden oldugu ön-vurgulama,
kodlayici (150) tarafindan iletilen nicemlenmis spektral degerlerin enerjisini bir yüksek
frekanstan bir düsük frekansa degistirmek, bu sayede, onlara göre insan algisinin düsük
frekans bölgesinde yüksek frekansta daha yüksek oldugu psiko-akustik yasalarini hesaba
katmaktir. Ses sinyali ön-vurgulanmis olsun ya da olmasin, LPC analizörü [158), ses
sinyalini dogrusal olarak öngörmek veya daha net olarak spektral zarfini kestirmek
amaciyla gelen ses sinyali [12) üzerinde bir LPC analizi gerçeklestirir. LPC analizörü [158),
örnegin, ses sinyalinin [12) bir dizi ses örneginden olusan alt-çerçevelerin zaman birimleri
olarak dogrusal öngörü katsayilarini belirler ve bunlari [162)'de gösterildigi üzere, veri
akisi içindeki kod çözme tarafina iletir. LPC analizörü [158), örnegin, analiz
pencerelerinde oto-korelasyon kullanarak ve, örnegin, bir Levinson-Durbin algoritmasi
kullanarak dogrusal öngörü katsayilarini belirler. Dogrusal öngörü katsayilari veri
akisinda, spektral satir çiftleri veya benzerleri biçiminde oldugu gibi, nicemlenmis ve/veya
dönüstürülmüs bir versiyon olarak iletilebilir. Her iki durumda da, LPC analizörü [158)
LPC'den-spektral-satirda çeviriciye [160), veri akisi vasitasiyla kod çözme tarafindan da
mevcut olan dogrusal öngörü katsayilarini iletir ve çevirici [160) dogrusal öngörü
katsayilarini, nicemleyici /154) tarafindan nicemleme adim boyutunu spektral olarak
degistirmek/ayarlamak için kullanilan bir spektral egriye çevirir. Özellikle, dönüstürücü
bir dönüstürmeye tabi tutar. Böylelikle, dönüstürücü [152) spektrumlarin bir sekansini
çikartir ve nicemleyici [154), örnegin, her bir spektrumu, daha sonra tüm spektrum için
bir spektral olarak sabit nicemleme adimi boyutu kullanarak, çeviriciden [160) elde edilen
spektral egriyle böler. Nicemleyici [154) tarafindan çikartilan spektrumlarin bir
sekansinin spektrogrami Sekil 13'te [164) olarak gösterilmektedir ve ayrica, kod çözme
tarafindan doldurulabilen bazi bitisik spektral sifir-kisimlari ihtiva eder. Bir küresel
gürültü seviyesi parametresi veri akisinin içinde kodlayici [150) tarafindan iletilebilir.
Sekil 14, Sekil 13'teki kodlayiciya uyan bir dekoderi göstermektedir. Sekil 14'teki dekoder
genel olarak [170) referans isareti kullanilarak gösterilmektedir ve bir gürültü dolgu
cihazi [30), bir LPC'den-spektral-satirda dönüstürücü [172), bir geri nicemleyici [174) bir
ters dönüstürücü [176) ihtiva eder. Gürültü dolgu cihazi [30) nicemlenmis spektrumlari
doldurmasini gerçeklestirir ve bu sekilde doldurulan spektrogrami [12) geri nicemleyiciye
nicemleyici [174) tarafindan doldurulmus spektrumu yeniden sekillendirmek için veya
diger bir deyisle, geri nicemlemek için kullanilacak bir spektral egri alir. Bu islem bazen
FDNS [Frekans Bölgesi Gürültü Sekillendirme) olarak adlandirilir. LPC'den-spektral-
satirda çevirici ( esasinda türetir. Geri
nicemleyici (174) tarafindan çikartilan geri nicemlenmis Spektrum veya yeniden
sekillendirilmis spektrum, ses sinyalinin geri kazanilmasi amaciyla ters dönüstürücü (176)
tarafindan bir ters dönüstürmeye tabi tutulur. Yine, yeniden sekillendirilen spektrumlarin
sekansi ters dönüstürücü (176) tarafindan bir ters dönüstürmeye ve ardindan
dönüstürücünün (152) dönüstürmesinin MDCT gibi kritik olarak örneklenen bir
bindirilmis dönüsüm olmasi durumunda ardisik yeniden-dönüsümler arasinda zaman-
bölgesi basamaklama iptali gerçeklestirmek amaciyla bir örtüsme-ekleme-islemine tabi
tutulabilir.
Sekiller 13 ve 14'teki noktali çizgiler yoluyla, ön-vurgulayici (156) tarafindan uygulanan
ön-vurgulamanin, veri akisi içerisinde sinyallenmekte olan bir varyasyonla zaman içinde
degisebilecegi gösterilmektedir. Gürültü dolgu gereci (30), o durumda, yukarida Sekil 8'e
istinaden tarif edildigi sekilde gürültü doldurmayi gerçeklestirirken ön-vurgulamayi
hesaba katar. Özellikle, ön-vurgulama, nicemleyici (154] tarafindan çikartilan nicemlenmis
spektrumda, nicemlenmis spektral degerlerin, yani spektral seviyelerin daha düsük
frekanslardan daha yüksek frekanslara azalma egiliminde olmasi, yani spektral bir egim
göstermeleri açisindan bir spektral egime neden olur. Bu spektral egim gürültü dolgu
gereci (30) tarafindan yukarida tarif edilen biçimde telafi edilebilir veya daha iyi
benzetilebilir ya da uyarlanabilir. Veri akisinda sinyallenirse, sinyallenen ön-vurgulamanin
derecesi, doldurulmus gürültünün, ön-vurgulamanin derecesine bagimli bir biçimde
uyarlamali egilmesini gerçeklestirmek için kullanilabilir. Yani, veri akisinda sinyallenen
ön-vurgulamanin derecesi dekoder tarafindan, spektrumun içine gürültü dolgu gereci (30)
tarafindan doldurulan gürültü üzerinde uygulanan spektral egimin derecesini ayarlamak
için kullanilabilir.
Simdiye dek, birçok uygulama tarif edilmistir ve bundan böyle spesifik uygulama örnekleri
sunulmaktadir. Bu örneklerle ilgili olarak öne sürülen ayrintilar, aynisini daha da
belirlemek için yukaridaki uygulamalara münferit olarak aktarilabilir olarak anlasilacaktir.
Ancak, ondan önce, yukarida tarif edilen uygulamalarin tamaminin sesin yani sira
konusma kodlamasinda da kullanilabilecegi kaydedilmelidir. Genellikle dönüsüm
kodlamayi ifade etmektedirler ve nicemleme isleminde eklenen sifirlarin, çok küçük
miktarda yan bilgi kullanarak spektral olarak sekillendirilmis gürültüyle degistirilmesi için
bir sinyal uyarlamali konsept kullanirlar. Yukarida tarif edilen uygulamalarda, herhangi
bir bu tip baslama frekansi kullanilirsa spektral deliklerin bazen ayrica bir gürültü
doldurma baslama frekansinin hemen altinda da ortaya çiktigina ve bu tip spektral
deliklerin bazen algisal olarak can sikici olduguna dair gözlemden faydalanilmistir.
Baslama frekansinin belirgin bir sinyallemesini kullanan yukaridaki uygulamalar,
bozulmaya neden olan deliklerin yok edilmesine olanak saglar ancak, sesin sokulmasinin
bozulmalar katabildigi her yerdeki düsük frekanslarda gürültü sokmanin önlenmesine de
olanak saglar.
Üstelik, yukarida anlatilan uygulamalarin bazilari, ön-vurgulamanin neden oldugu spektral
egimi telafi etmek amaciyla bir ön-vurgulama kontrollü gürültü doldurma kullanir. Bu
uygulamalar, LPC filtresi bir ön-vurgulanmis` sinyal üzerinde hesaplanirsa, sokulacak
gürültünün yalnizca küresel veya ortalama bir büyüklügünün veya ortalama enerjisinin
uygulanmasinin, gürültü sekillendirmenin sokulan gürültüye, kod çözme tarafindaki FDNS
spektral olarak düz sokulan gürültüyü halen ön-vurgulamanin spektral egilimini
göstermekte olan bir spektral sekillendirmeye tabi tutabilecegi için, bir spektral egim
eklemesine neden olabilecegi gözlemini hesaba katmaktadir. Dolayisiyla, sonraki
uygulamalar bir gürültü doldurmasini, ön-vurgulamadan spektral egimin hesaba katildigi
ve telafi edildigi bir biçimde gerçeklestirmistir.
Böylelikle, diger bir deyisle, Sekil 11 ve 14'ün her biri bir algisal dönüsüm ses dekoder
göstermistir. Bir ses sinyalinin bir ses spektrumu (18) üzerinde gürültü doldurma
gerçeklestirmek üzere yapilandirilan bir gürültü dolgu gereci [30] ihtiva eder.
Gerçeklestirme yukarida tarif edildigi üzere tonaliteye bagimli yapilabilir. Gerçeklestirme,
yukarida tarif edildigi üzere, bir gürültü-doldurulmus spektrum elde etmek amaciyla
spektrumun bir spektral olarak küresel egri sergileyen gürültüyle doldurulmasiyla
yapilabilir. "Spektral olarak küresel egri", örnegin, egrinin kendini, örnegin, gürültüyle
doldurulacak olan tüm kisimlar (40] boyunca gürültüyü saran, egimli olan, yani bir sifir-
olmayan diklige sahip bir zarfta belli ettigi anlamina gelecektir. "Zarf", örnegin, tamami
kendinden-bitisik ancak spektral olarak mesafeli olan kismin [40] içine doldurulan
gürültünün lokal maksimasi yoluyla ilerleyen, bir dogrusal fonksiyon ya da iki ya da üç
kademeli bir baska polinom gibi bir spektral regresyon egrisi olarak tanimlanmaktadir.
anlamina gelmektedir ve “düsükten yüksek frekanslara artma", bu egikligin pozitif bir
diklige sahip oldugu anlamina gelmektedir. Her iki performans unsuru eszamanli olarak ya
da bunlarin yalnizca biri seklinde geçerli olabilir.
Ayrica, algisal dönüsüm ses dekoderi, geri nicemleyici [132, 174] biçiminde, gürültü-
doldurulmus Spektrumu bir spektral algisal agirliklandirma fonksiyonu kullanarak
spektral sekillendirmeye tabi tutmak üzere yapilandirilan bir frekans bölgesi gürültü
sekillendirici [6] ihtiva eder. Sekil 11 durumunda, frekans bölgesi gürültü sekillendirici
bilgisinden (162) spektral algisal agirliklandirma fonksiyonunu belirlemek üzere
yapilandirilir. Sekil 14 durumunda, frekans bölgesi gürültü sekillendirici [174], spektral
algisal agirliklandirma fonksiyonunu, veri akisinda sinyallenen ölçek çarpani bantlariyla
tarif edildigi ve Sekil 11'e istinaden resmedildigi üzere, gürültü dolgu gereci [34], veri
akisindaki bir belirgin sinyallemeye duyarli spektral olarak küresel egimin bir dikligini
degistirmek veya bunu ölçek çarpanlarinin LPC spektral zarf veya ölçek çarpanlarinin
degerlendirilmesiyle oldugu gibi spektral algisal agirliklandirma fonksiyonunu sinyalleyen
veri akisinin bir kismindan anlamak veya bunu nicemlenmis ve iletilmis spektrumdan [18)
anlamak üzere yapilandirilabilir.
Ayrica, algisal dönüsüm ses dekoderi, bir ters dönüsüm elde etmek için frekans bölgesi
gürültü sekillendirici tarafindan spektral olarak sekillendirilen gürültü-doldurulmus
spektrumu ters olarak dönüstürmek ve ters dönüsümü bir örtüsme-ekleme islemine tabi
tutmak üzere yapilandirilir.
Buna bagli olarak, Sekil 13 ve 9'un her ikisi de, her ikisi de Sekil 9 ve 13'te gösterilen
nicemleyici modüllerde [108, 154) uygulanan bir spektrum agirliklandirma (1) ve
nicemleme [2] gerçeklestirmek üzere yapilandirilan bir algisal dönüsüm ses kodlayicinin
örneklerini göstermistir. Spektrum agirliklama (1) bir ses sinyalini özgün spektrumunu,
bir algisal olarak agirliklandirilmis spektrum elde etmek amaciyla bir spektral algisal
agirliklandirma fonksiyonunun bir tersine göre spektral olarak agirliklandirir ve
nicemleme [2) algisal olarak agirliklandirilmis spektrumu, nicemlenmis bir spektrum elde
etmek amaciyla spektral olarak tekdüze bir biçimde nicemler. Algisal dönüsüm ses
kodlayici ayrica, nicemleme modüllerinin (108, 154) içinde, örnegin, düsükten yüksek
frekanslara artan bir spektral olarak küresel egimle agirliklandirilan bir biçimde
nicemlenmis spektrumun sifir-kisimlarina es-konumlanan algisal olarak agirliklandirilmis
spektrumun bir seviyesini ölçerek bir gürültü seviyesi parametre hesaplayarak bir gürültü
seviyesi hesaplamasi gerçeklestirir. Sekil 13'e göre, algisal dönüsüm ses kodlayici, ses
sinyalinin özgün spektrumunun bir LPC spektral zarfini temsil eden dogrusal öngörü
katsayi bilgisini belirlemek üzere yapilandirilan bir LPC analizörü [158] ihtiva etmekte
olup, burada Spektral agirliklandirici (154], LPC Spektral zarfini takip etmek amaciyla
Spektral algisal agirliklandirma fonksiyonunu belirlemek üzere yapilandirilir. Tarif edildigi
üzere, LPC analizörü [158), bir ön-vurgulama filtresine (156) tabi ses sinyalinin bir
versiyonu üzerine LP analizi gerçeklestirerek dogrusal öngörü katsayi bilgisini [162)
belirlemek üzere yapilandirilabilir. Yukarida Sekil 13'e istinaden tarif edildigi üzere, ön-
vurgulama filtresi [156), ses sinyalinin, bir ön-vurgulama filtresine tabi versiyonunu elde
etmek amaciyla degisen bir ön-vurgulama miktarina sahip ses sinyalini yüksek-geçisle
filtre etmek üzere yapilandirilabilmekte olup, burada gürültü seviyesi hesaplamasi, ön-
vurgulama miktarina bagli olarak Spektral olarak küresel egimin bir miktarini ayarlamak
üzere yapilandirilabilir. Spektral olarak küresel egimin miktarinin veya ön-vurgulama
miktarinin veri akisinda belirgin olarak sinyallenmesi kullanilabilir. Sekil 9 durumunda,
algisal dönüsüm ses kodlayici, bir algisal model [106) vasitasiyla kontrol edilen, bir
maskeleme esigini takip etmek amaciyla ölçek çarpani bantlariyla (110] ilgili ölçek
çarpanlarini (112) belirleyen bir ölçek çarpani belirlemesi ihtiva eder. Bu belirleme,
örnegin, ölçek çarpanlarinin takip edilmesi amaciyla Spektral algisal agirliklandirma
fonksiyonu belirlemek üzere yapilandirilan Spektral agirliklandirici görevi de gören
nicemleme modülünde (108] uygulanir.
Yukarida tarif edilen uygulamalarin tamami, spektrum deliklerinin önlendigi ve ayriç
atonal sifir-olmayan nicemlenmis satirlarin gizlenmesinin önlendigi seklinde ortak
özellige sahiptir. Yukarida tarif edilen biçimde, bir sinyalin gürültülü parçalarindaki enerji
korunabilir ve tona] bilesenleri maskelemis olan gürültü eklenmesi yukarida tarif edilen
bir biçimde önlenir.
Yukarida tarif edilen spesifik uygulamalarda, tonaliteye bagimli gürültü doldurmanin
gerçeklestirilmesi için yan bilginin parçasi, gürültü doldurmanin kullanildigi kodekin
mevcut yan bilgisine hiçbir sey eklemez. Gürültü doldurmaya bakilmaksizin, spektrumun
yeniden olusturulmasi için kullanilan veri akisindan tüm bilgi ayrica, gürültü doldurmanin
sekillendirilmesi için de kullanilabilir.
Bir uygulama örnegine göre, gürültü dolgu gerecinde (30) gürültü doldurma asagidaki gibi
gerçeklestirilir. Sifira nicemlenen bir gürültü doldurma baslama indeksinin yukarisindaki
tüm Spektral satirlar bir sifir-olmayan degerle degistirilir. Bu, örnegin, Spektral olarak
sabit olasilik yogunluk fonksiyonuyla rastgele veya psödo-rastgele bir biçimde veya diger
spektral spektrogram konumlarindan (kaynaklar) yamalama kullanilarak yapilir. Bakiniz,
örnegin, Sekil 15. Sekil 15, tipki spektrum (34] veya nicemleyici (108) tarafindan
çikartilan spektrogramdaki (12] spektrumlar [18) veya nicemleyici [154) tarafindan
çikartilan spektrumlar (164) gibi bir gürültü doldurmaya tabi tutulacak bir spektrum için
iki örnegi göstermektedir. Gürültü doldurma baslama indeksi, iFreqO ile iFreql arasindaki
bir spektral satir indeksi [0 < iFreqO <= iFreql) olup, burada iFreqO ile iFreql, önceden
belirlenmis, bit hizi ve bant genisligine bagimli spektral satir indeksleridir. Gürültü
doldurma baslama indeksi, bir sifir-olmayan degere nicemlenmis bir spektral satirin iStart
sahip tüm spektral satirlar sifira nicemlenir. iStart, iFreqO veya iFreql için farkli degerler
de, belirli sinyallere çok düsük frekansli gürültünün (örn. çevresel gürültü] sokulmasina
olanak saglamak için veri akisinda iletilebilir.
Sokulan gürültü asagidaki adimlarda sekillendirilir:
1. Kalintisal bölgede veya agirliklandirilmis bölgede. Kalintisal bölgedeki veya
agirliklandirilmis bölgedeki sekillendirme, yukarida Sekiller 1-14'e istinaden
kapsamli olarak tarif edilmistir.
2. Bir LPC veya FDNS kullanilarak spektral sekillendirme [LPC'nin büyüklük yaniti
kullanilarak dönüsüm bölgesinde sekillendirme), Sekiller 13 ve 14'e istinaden tarif
edilmistir. Spektrum ayrica, ölçek çarpanlari (AAC'de oldugu gibi) kullanilarak
veya Sekiller 9-12'ye istinaden tarif edildigi üzere tam spektrumun
sekillendirilmesi için herhangi bir diger spektral sekillendirme yöntemi
kullanilarak da sekillendirilebilir.
3. Daha az sayida bit kullanilarak TNS (Zamansal Gürültü Sekillendirme]
kullanilarak opsiyonel sekillendirme, Sekiller 9-12'ye istinaden kisaca tarif
edilmistir.
Gürültü doldurma için gereken tek ek yan bilgi, örnegin, 3 bit kullanilarak iletilen
seviyedir.
FDNS kullanilirken, bunun spesifik bir gürültü doldurmaya uyarlanmasi gerekli degildir ve
gürültüyü tam spektrum üzerinde, ölçek çarpanlarindan daha az sayida bit kullanarak
sekillendirir.
LPG-tabanli algisal gürültü sekillendirmedeki ön-vurgulamadan spektral egimin etkisini
ortadan kaldirmak için, sokulan gürültüye bir spektral egim eklenebilir. Ön-vurgulama,
giris sinyaline uygulanan bir yumusak yüksek-geçis filtresini temsil ettiginden, egim
telafisi bunun etkisini, bir hafif düsük-geçis filtresinin transfer fonksiyonunun muadilinin
sokulan gürültü spektrumu üzerinde çogaltilmasiyla ortadan kaldirabilir. Bu düsük-geçis
isleminin spektral egimi ön-vurgulama çarpanina ve tercihen bit-hizina ve bant genisligine
baglidir. Bu, Sekil 8'e istinaden müzakere edilmistir.
1 ya da daha fazla ardisik sifira-nicemlenmis spektral satirlardan olusan her bir spektral
delik için, sokulan gürültü Sekil 16'da gösterildigi üzere sekillendirilebilir. Gürültü
doldurma seviyesi kodlayicida bulunabilir ve bit-akisinda iletilebilir. Sifira-
nicemlenmemis spektral satirlarda iç gürültü doldurmasi yoktur ve dönüsüm alaninda
tam gürültü doldurmaya kadar artar. Tam gürültü doldurma alaninda, gürültü doldurma
seviyesi, örnegin, bit-akisinda iletilen seviyeye esittir. Bu, yüksek seviyede gürültünün,
tona] bilesenleri potansiyel olarak maskeleyebilen veya bozabilen sifira-nicemlenmemis
spektral satirlarin yakin civarina sokulmasini önler. Ancak, tüm sifira-nicemlenmis
satirlar, hiç spektrum deligi birakmadan bir gürültüyle degistirilir.
Dönüsüm genisligi, giris sinyalinin tonalitesine baglidir. Tonalite her bir zaman çerçevesi
için elde edilir. Sekiller 17a-d'de, gürültü doldurma sekli farkli delik boyutlari ve dönüsüm
genislikleri için örnek olarak gösterilmektedir.
Spektrumun tonalite ölçüsü, bit akisinda mevcut bilgiye dayali olabilir:
o LTP kazanci
- Spektrum yeniden düzenleme yetki verme bayragi (bakiniz [6])
. TNS devreye sokulmus bayrak
Dönüsüm genisligi tonaliteye orantilidir - gürültü benzeri sinyaller için küçük, çok tonal
sinyaller için büyüktür.
Bir uygulamada, dönüsüm genisligi, LTP kazanci > 0 ise LTP kazancina orantilidir. LTP
kazanci O'a esitse ve spektrum yeniden düzenlenmesi devreye sokulduysa, bu durumda
ortalama LTP kazanci için dönüsüm genisligi kullanilir. TNS devreye sokulduysa, bu
durumda hiç dönüsüm alani yoktur, ancak tam gürültü doldurma tüm sifira-nicemlenmis
spektral satirlara uygulanmalidir. LTP kazanci O'a esitse ve TNS ve spektrum yeniden
düzenlenmesi devre disi birakilirsa, bir minimum dönüsüm genisligi kullanilir.
Bit akisinda hiç tonalite bilgisi yoksa, bir tonalite ölçüsü, gürültü doldurma olmadan kodu
çözülen sinyal üzerinde hesaplanabilir. Hiç TNS bilgisi yoksa, bir zamansal düzlük ölçüsü,
kodu çözülen sinyal üzerinde hesaplanabilir. Ancak, TNS bilgisi mevcutsa, bu tip bir düzlük
ölçüsü, örn. filtrenin öngörü kazanci hesaplanarak, dogrudan TNS filtresi katsayilarindan
türetilebilir.
Kodlayicida, gürültü doldurma seviyesi tercihen, dönüsüm genisligi hesaba katilarak
hesaplanabilir. Nicemlenmis spektrumdan gürültü doldurma seviyesinin belirlenmesi için
çok sayida yol mümkündür. En basiti, gürültü doldurma bölgesindeki [yani, iStart
üzerindeki] normallestirilmis girdi spektrumunun, sifira nicemlenmis olan tüm
çizgilerinin enerjisinin (karesi) toplanmasi, daha sonra bu toplamin satir basina ortalama
enerjinin elde edilmesi için bu çizgilerin sayisina bölünmesi ve son olarak ortalama satir
enerjisinin kare kökünden nicemlenmis bir gürültü seviyesinin hesaplanmasidir. Bu
sekilde, gürültü seviyesi etkili bir sekilde, sifira nicemlenen spektral bilesenlerin
RMS'sinden türetilir. Örnegin, (A), spektrumun sifira nicemlendigi ve sifir-kisimlarinin
herhangi birine ait olan spektral satirlarin göstergelerinin (i) grubu olsun ve (N), küresel
gürültü ölçek çarpanini simgelesin. Spektrumun henüz nicemlenmemis olan degerleri yi
olarak simgelenecektir. Ayrica, sol{i], (ij'nin ait oldugu sifir-kisminin düsük-frekansli
ucundaki sifira-nicemlenmis degerin indeksindeki (i) herhangi bir sifira-nicemlenmis
spektral degeri gösteren bir fonksiyon olacaktir ve j: 0 ila ]i -1 olan Fi (j), tonaliteye
bagimli olarak, ji'nin o sifir-kisminin genisligini gösterdigi sekilde indekste [ij baslayan
sifir-kismina (90-94) aranan fonksiyonu [48 veya 50) simgeleyecektir. Daha sonra N, N =
sqrtßieAyiz /Cardinali'g/[AD ile belirlenebilir.
Tercih edilen uygulamada, münferit delik boyutlarinin yani sira dönüsüm genisligi göz
önünde bulundurulur. Bu amaçla, ardisik sifira-nicemlenmis satirlarin akislari delik
bölgeleri olarak gruplanir. Bir delik bölgesindeki her bir normallestirilmis girdi spektral
satiri, yani herhangi bir spektral sifir-kismi dahilindeki bir spektral konumdaki özgün
sinyalin her bir spektral degeri, daha sonra, önceki bölümde tarif edildigi üzere dönüsüm
fonksiyonuyla ölçeklenir ve müteakiben ölçeklenmis satirlarin enerjilerinin toplami
hesaplanir. Önceki basit uygulamada oldugu gibi, gürültü doldurma seviyesi daha sonra,
sifira-nicemlenmis satirlarin RMS'sinden hesaplanabilir. Yukaridaki isimlendirme
uygulanarak, N, N = sqrt(zieA(Fie,im[i - Ieft(i)] -yJZ /cardi'nali'tymn ile hesaplanabilir.
Ancak, bu yaklasimin bir sorunu, RMS hesaplamasinda, enerji toplaminin bölündügü
toplamdaki spektral satirlarin adedi degismediginden, küçük delik bölgelerindeki (yani,
dönüsüm genisliginin iki katindan daha az bir genislige sahip bölgeler] spektral enerjinin
azimsanmasidir. Diger bir deyisle, nicemlenmis spektrumlar çogunlukla birçok küçük
delik bölgesi sergilediginde, ortaya çikan gürültü doldurma seviyesi, spektrumun seyrek
oldugu ve yalnizca birkaç uzun delik bölgesine sahip oldugundan daha düsük olacaktir. Bu
durumlarin her ikisinde benzer bir gürültü seviyesinin bulunmasini temin etmek için, RMS
hesaplamasinda kullanilan paydadaki satir-sayisinin dönüsüm genisligine uyarlanmasi bu
nedenle avantajlidir. En önemlisi, bir delik bölgesi dönüsüm genisliginin iki katindan
küçükse, 0 delik bölgesindeki spektral satirlarin sayisi oldugu gibi, yani satirlarin bir tam
sayisi olarak kullanilmaz, ancak tamsayi satir-sayisindan daha az olan bir kesirsel satir
sayisi olarak kullanilir. N ile ilgili olarak yukaridaki formülde, örnegin, "kardinalite[A)",
Dahasi, gürültü doldurmadaki, LPG-tabanli algisal kodlama nedeniyle spektral egimin
telafisi de, gürültü seviyesi hesaplamasinda hesaba katilabilir. Daha spesifik olarak,
dekoder-tarafi gürültü doldurma egimi telafisinin tersi tercihen, güç seviyesi
hesaplanmadan önce, sifira nicemlenmis olan özgün nicemlenmemis spektral satirlara
uygulanir. Ön-vurgulama kullanan LPG-tabanli kodlama baglaminda, bu durum, daha
yüksek-frekansli satirlarin, gürültü seviyesi kestiriminden önce daha düsük-frekansli
hatlara göre hafifçe güçlendirildigi anlamina gelmektedir. Yukaridaki isimlendirme
uygulanarak, N, N 2 sqrt(zieA(F1emÜ[i - Ieft(i))'LPF[i]-1- yi)2/cardi'nality(A)) hesaplanabilir.
Yukarida belirtildigi üzere, sartlara bagli olarak, (15) fonksiyonuna karsilik gelen LPF
fonksiyonu pozitif bir diklige sahiptir ve dolayisiyla LPF HPF göstermek için degistirilir.
gibi bir sabit fonksiyona ayarlanmasinin, spektrumun (34] içine spektral olarak küresel
bir egimle doldurulacak olan gürültünün tonalite-bagimli delik doldurma olmadan tabi
tutulmasi kavraminin nasil uygulanacaginin bir yolunu açiga çikarabilecegi kisaca
kaydedilmektedir.
N'nin olasi hesaplamalari, örnegin, (108) veya (154] gibi kodlayicida gerçeklestirilebilir.
Son olarak, çok tonal, hareketsiz bir sinyalin armonikleri sifira nicemlenmis oldugunda, bu
armonikleri temsil eden satirlarin nISpeten yüksek veya kararsiz [yani, zaman-dalgalanan)
bir gürültü seviyesine yol açtigi bulunmustur. Bu yapay olgu, gürültü seviyesi
hesaplamasinda, RMS'lerinin yerine sifira-nicemlenmis satirlarin ortalama büyüklügünün
kullanilmasiyla indirgenebilir. Bu alternatif yaklasim, dekoderdeki gürültü doldurulmus
hatlarin enerjisinin, gürültü doldurma bölgelerindeki özgün satirlarin enerjisini yeniden
üretmesini her zaman garanti etmezken, gürültü doldurma bölgelerindeki spektral
piklerin genel gürültü seviyesine yalnizca sinirli katkiya sahip oldugunu, bu sayede gürültü
seviyesinin fazla tahmin edilmesi riskini indirgedigini temin eder.
Son olarak, bir kodlayicinin, gürültü doldurmayi tamamen kendisini, örnegin, sentezle
analiz gibi amaçlar dogrultusunda dekoder ile hizali tutmak amaciyla gerçeklestirmek
üzere dahi yapilandirilabilecegi kaydedilmektedir.
Böylece, yukaridaki uygulama, digerleri arasinda, nicemleme isleminde eklenen sifirlarin
spektral olarak sekillendirilmis gürültüyle degistirilmesi için bir sinyal uyarlamali yöntemi
tarif etmektedir. Bir kodlayici ve bir dekoder için, yukarida belirtilen gereklilikleri
asagidakilerin uygulanmasiyla yerine getiren bir gürültü doldurma uzantisi tarif
edilmektedir:
- Gürültü doldurma baslama indeksi spektrum nicemlemenin sonucuna
uyarlanabilir ancak belirli bir aralikla sinirlidir.
0 Bir spektral egim sokulan gürültüye, algisal gürültü sekillendirmeden spektral
egimin etkisinin ortadan kaldirilmasi için eklenebilir.
o Gürültü doldurma baslama indeksinin yukarisindaki tüm sifira-nicemlenmis
satirlar gürültüyle degistirilir.
. Bir dönüsüm fonksiyonu araciligiyla, sokulan gürültü, sifira nicemlenmemis
spektral satirlara yakin hafifletilir.
- Dönüsüm fonksiyonu, giris sinyalinin anlik karakteristiklerine bagimlidir.
- Gürültü doldurma baslama indeksinin, spektral egimin ve dönüsüm
fonksiyonunun uyarlanmasi, dekoderde mevcut bilgiye dayali olabilir.
Bir gürültü doldurma seviyesi haricinde ilave yan bilgiye ihtiyaç yoktur.
Her ne kadar bazi yönler bir aygit baglaminda tarif edilmis olsa da, bu yönlerin ayrica, bir
blok ya da cihazin bir yöntem adimina veya bir yöntem adiminin bir özelligine karsilik
geldigi karsilik gelen yöntemin bir tarifnamesini de temsil etmektedir. Benzer olarak, bir
yöntem adimi baglaminda tarif edilen yönler ayrica, karsilik gelen bir aygitin bir karsilik
gelen blok ya da ögesini veya özelligini de temsil etmektedir. Yöntem adimlarinin bazilari
ya da tamami, örnegin, bir mikroislemci, bir programlanabilir bilgisayar veya bir
elektronik devre gibi bir donanim aygitiyla [ya da bu aygit kullanilarak) yürütülebilir. Bazi
uygulamalarda, en önemli yöntem adimlarinin biri ya da daha fazlasi bu tip bir aygitla
yürütülebilir.
Belirli uygulama gerekliliklerine bagli olarak, bulusun uygulamalari donanim veya
yazilimda uygulanabilir. Uygulama, üzerinde depolanan, ilgili yöntemin gerçeklestirildigi
sekilde programlanabilir bir bilgisayar sistemiyle isbirligi yapan [veya isbirligi yapma
kapasitesine sahip) elektronik olarak okunur kontrol sinyallerine sahip, bir dijital
depolama ortami, örnegin bir disket, bir DVD, bir Blu-Ray, bir CD, bir ROM, bir FROM, bir
EPROM, bir EEPROM veya bir FLASH bellek kullanilarak gerçeklestirilebilir. Bu nedenle,
dijital depolama ortami bilgisayarca okunur olabilir.
Bulusa göre bazi uygulamalar, burada tarif edilen yöntemlerin birinin gerçeklestirildigi
sekilde, programlanabilir bir bilgisayar sistemiyle isbirligi yapma kapasitesine sahip
elektronik olarak okunur kontrol sinyallerine sahip bir veri tasiyici ihtiva eder.
Genel olarak, mevcut bulusun uygulamalari bir program koduna sahip bir bilgisayar
programi ürünü olarak uygulanabilmekte olup program kodu, bilgisayar programi ürünü
bir bilgisayarda çalistirildiginda yöntemlerin birinin gerçeklestirilmesi için çalisabilir.
Program kodu örnegin bir makinece okunur tasiyicida depolanabilir.
Diger uygulamalar, burada tarif edilen yöntemlerin birinin gerçeklestirilmesi için, bir
makinece okunur tasiyici üzerinde depolanan bilgisayar programi ihtiva eder.
Diger bir deyisle, bulusa ait yöntemin bir uygulamasi, bu nedenle, bilgisayar programi bir
bilgisayarda çalistirildiginda burada tarif edilen yöntemlerin birinin gerçeklestirilmesi için
bir program koduna sahip bir bilgisayar programidir.
Bulusun yöntemlerinin bir diger uygulamasi, bu nedenle, üzerine kaydedilen, burada tarif
edilen yöntemlerin birinin gerçeklestirilmesi için bilgisayar programi ihtiva eden bir veri
tasiyicidir [veya bir dijital depolama ortami veya bir bilgisayarca-okunur 0rtamdir]. Veri
tasiyici, dijital depolama ortami veya kaydedilen ortam tipik olarak somuttur ve/veya
geçisli-olmayandir.
Bulusa ait yöntemin bir diger uygulamasi, bu nedenle, bir veri akisi veya burada tarif
edilen yöntemlerin birinin gerçeklestirilmesi için bilgisayar programini temsil eden
sinyallerin bir dizisidir. Veri akisi veya sinyallerin dizisi örnegin, bir veri iletisim baglantisi
vasitasiyla, örnegin Internet vasitasiyla iletilmek üzere yapilandirilabilir.
Bir diger uygulama, burada tarif edilen yöntemlerin birinin gerçeklestirilmesi için
yapilandirilan veya uyarlanan bir islem araci, örnegin bir bilgisayar veya bir
programlanabilir mantik cihazi ihtiva eder.
Bir diger uygulama, burada tarif edilen yöntemlerin birinin gerçeklestirilmesi için üzerine
yüklü bilgisayar programina sahip bir bilgisayar ihtiva eder.
Bulusa göre bir diger uygulamada, burada tarif edilen yöntemlerin birinin
gerçeklestirilmesi için bir bilgisayar programinin bir aliciya [örnegin, elektronik olarak
veya optik olarak] aktarilmasi için yapilandirilan bir aygit veya bir sistem ihtiva eder. Alici,
örnegin, bir bilgisayar, bir mobil cihazi, bir bellek cihazi veya benzeri olabilir. Aygit veya
sistem, örnegin, bilgisayar programinin aliciya aktarilmasi için bir dosya sunucusu ihitva
edebilir.
Bazi uygulamalarda, burada tarif edilen yöntemlerin fonksiyonelliklerinin bazilarinin ya
da tamaminin gerçeklestirilmesi için programlanabilir bir mantik cihazi (örnegin bir
alanda programlanabilir kapi dizisi) kullanilabilir. Bazi uygulamalarda, bir alanda
programlanabilir kapi dizisi, burada tarif edilen yöntemlerin birinin gerçeklestirilmesi
amaciyla bir mikroislemciyle isbirligi yapabilir. Genel olarak, yöntemler tercihen herhangi
bir donanim aygiti tarafindan gerçeklestirilebilir.
Burada tarif edilen aygit, bir donanim aygiti kullanilarak veya bir bilgisayar kullanilarak ya
da bir donanim aygitiyla bir bilgisayarin bir kombinasyonu kullanilarak uygulanabilir.
Burada tarif edilen yöntemler, bir donanim aygiti kullanilarak veya bir bilgisayar
kullanilarak ya da bir donanim aygitiyla bir bilgisayarin bir kombinasyonu kullanilarak
gerçeklestirilebilir.
Yukarida tarif edilen uygulamalar, mevcut bulusun ilkeleri için yalnizca örnekleyicidir.
Burada tarif edilen düzenlemelerin ve ayrintilarin modifikasyonlarinin ve
varyasyonlarinin, teknikte uzman kisilerce görülecegi anlasilmaktadir. Bu nedenle,
yalnizca beklemekte olan patent istemlerinin kapsamiyla sinirli olmak ve buradaki
uygulamalarin tarifnamesi ve açiklamasi yoluyla sunulan spesifik ayrintilarla sinirli
olmamak amaçlanmaktadir.
Claims (1)
- ISTEMLER Algisal dönüsüm ses dekoderi olup asagidaki unsurlari ihtiva etmektedir, bir gürültü doldurulmus spektrum elde etmek amaciyla spektrumu gürültü ile doldurarak bir ses sinyalinin bir spektrumu (34] üzerinde gürültü doldurma gerçeklestirmek üzere yapilandirilan bir gürültü dolgu gereci; ve gürültü doldurulmus spektrumu bir spektral algisal agirliklandirma fonksiyonu kullanarak spektral sekillendirmeye tabi tutmak üzere yapilandirilan bir frekans spektrumun (34) kodlandigi (164] bir veri akisinda sinyallenen dogrusal öngörü katsayi bilgisinden (162) spektral algisal agirliklama fonksiyonunu belirlemek veya içine spektrumun (34] kodlandigi veri akisinda sinyallenen, ölçek çarpani bantlariyla (110) ilgili ölçek çarpanlarindan (112) spektral algisal agirliklama fonksiyonunu belirlemek üzere yapilandirilir, burada gürültü dolgu gereci, bir ara gürültü sinyali üretmek; ses sinyalinin spektrumunun bitisik spektral sifir-kisimlarini tanimlamak üzere yapilandirilir; ayirt edici özelligi, gürültü dolgu gerecinin ayrica asagidakilere bagli olarak her bir bitisik spektral sifir-kismi için bir fonksiyon belirlemek üzere uyarlanmistir fonksiyon, ilgili bitisik spektral sifir kisimlar ile sinirli olacak sekilde ilgili bitisik spektral sifir-kisimlarinin genisligi, fonksiyonun bir ölçeklenmesi, ölçeklemenin bir miktarinin, ilgili bitisik spektral sifir-kisminin spektral konumunun artan frekansiyla monoton olarak arttigi veya azaldigi sekilde ilgili bitisik spektral sifir-kisminin spektral konumuna bagli olacak sekilde ilgili bitisik spektral sifir-kisminin spektral konumu; ve her bir bitisik spektral sifir-kismi için spektral sekil, burada ara gürültü sinyali, gürültünün negatif bir egime sahip bir spektral olarak küresel egme sergiledigi sekilde ilgili bitisik spektral sifir-kismi için belirlenen fonksiyonu kullanmaktadir. lstem 1'e göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci, içine spektrumun (34) kodlandigi (164] bir veri akisindaki bir örtük veya belirgin sinyallemeye duyarli spektral olarak küresel egmenin bir dikligini çesitlemek üzere yapilandirilir. istem 1 veya 2'ye göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci, spektral olarak küresel egmenin bir dikligini, spektral algisal agirliklama fonksiyonunu sinyalleyen veri akisinin bir kismindan veya veri akisinda sinyalleme yapan bir dönüsüm penceresi uzunlugundan anlamak üzere yapilandirilir. Istem 1 ila 3'ten herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup ayrica, frekans bölgesi gürültü sekillendirici tarafindan spektral olarak sekillendirilen gürültü doldurulmus spektrumu ters olarak dönüstürmek, bir ters dönüsüm elde etmek ve ters dönüsümü bir örtüsme-ekleme islemine tabi tutmak üzere yapilandirilan bir ters dönüstürücüyü ihtiva etmektedir. Istem 1 ila 4'ten herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, fonksiyon (48, 50), bitisik spektral sifir-kisminin (40] içindeki (52) bir maksimumu varsayacak ve bir mutlak egrisi tonaliteye negatif olarak bagli olan disa dogru düsen kenarlara (58, 60) sahip olacak sekilde yapilandirilir. istem 1 ila 5'ten herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, fonksiyon [48, 50), bitisik spektral sifir-kisminin (40] içindeki (52] bir maksimumu varsayacak ve bir spektral genisligi [54, 56] tonaliteye pozitif olarak bagli olan disa dogru düsen kenarlara (58, 60) sahip olacak sekilde yapilandirilir. Istem 1 ila 4'ten herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, fonksiyonun, bitisik spektral sifir-kisminin [40] dis çeyrekleri (a, d] üzerindeki - 1'in bir integraline normallestîrilmis - integralinin negatif olarak tonaliteye bagli oldugu bir sabit veya tek modlu fonksiyon [48, 50) istem 1 ila 4'ten herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, fonksiyon grubu (80) ses sinyalinin tonalitesine bagli olacak, böylece, ses sinyalinin tonalitesi artarsa, bir fonksiyonun kütlesinin ilgili bitisik spektral sifir-kisminin içinde daha kompakt ve ilgili bitisik spektral sifir- kisminin dis kenarlarindan mesafeli hale gelecek sekilde yapilandirilir. istem 1 ila 8'den herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, içine spektrumun Spektral olarak küresel bir biçimde kodlandigi bir veri akisinda sinyallenen bir gürültü seviyesi parametresi kullanarak gürültüyü ölçeklendirmek üzere yapilandirilir. Istem 1 ila 9'dan herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, bir rastgele veya psödo-rastgele islem kullanarak veya yamama kullanarak gürültü üretmek üzere yapilandirilir. istem 5 ila 7'den herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, tonaliteyi, ses sinyalinin kodlandigi kodlama parametresinden türetmek üzere yapilandirilir. Istem 11'e göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, kodlama parametresinin bir LTP [uzun-dönemli öngörü] veya TNS (zamansal gürültü sekillendirme] yetki verme bayragi veya kazanci ve/veya bir spektrum yeniden düzenleme yetki verme bayragi olacak sekilde yapilandirilir. spektral yeniden düzenleme yetki verme bayragi, kendisine göre nicemlenmis spektral degerlerin, yeniden düzenleme yönergesinin veri akisi içerisinde ek olarak iletilmesiyle spektral olarak yeniden-düzenlenen kodlama seçenegini sinyaller. Önceki istemlerin herhangi birine göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, gürültü dolumunu, ses sinyalinin spektrumunun bir yüksek-frekansli spektral kisminin üzerinde sinirlamak üzere yapilandirilir. Istem 13'e göre algisal dönüsüm ses dekoderi olup, burada gürültü dolgu gereci ayrica, içine ses sinyalinin spektrumunun kodlandigi bir veri akisinda bir belirgin sinyallemeye karsilik gelen yüksek-frekans spektral kismin bir düsük-frekans baslama konumunu ayarlamak üzere yapilandirilir. Önceki istemlerin herhangi birine göre bir aygit ihtiva eden ses kodlayici olup, kodlayici, sentezle-analiz için aygit tarafindan doldurulan bir spektrum gürültüsünü kullanmak üzere yapilandirilir. Algisal dönüsüm ses kod çözümü için yöntem olup asagidaki adimlari ihtiva etmektedir, bir ses sinyalinin spektrumu (34) üzerinde, bir gürültü doldurulmus spektrum elde etmek amaciyla spektrumu gürültü ile doldurarak gürültü doldurma isleminin gerçeklestirilmesi; ve gürültü doldurulmus spektrumun, bir spektral algisal agirliklandirma fonksiyonu kullanarak spektral sekillendirmeye tabi tutulmasini ihtiva eden frekans bölgesi gürültü sekillendirmesi, burada frekans bölgesi gürültü sekillendirme, içine spektrumun [34) kodlandigi [164] bir veri akisinda sinyallenen dogrusal öngörü katsayisi bilgisinden [162) spektral algisal agirliklandirma fonksiyonunun belirlenmesini, veya içine spektrumun (34) kodlandigi veri akisinda sinyallenen ölçek Çarpani bantlariyla [110] ilgili ölçek çarpanlarindan (112) spektral algisal agirliklandirma fonksiyonunun belirlenmesini ihtiva eder, burada gürültü doldurma asagidakileri ihtiva eder, bir ara gürültü sinyalinin üretilmesi, ses sinyalinin spektrumunun bitisik spektral sifir-kisimlarinin tanimlanmasi; ayirt edici özelligi, gürültü doldurma isleminin ayrica asagidakilere bagli olarak her bir bitisik spektral sifir-kismi için bir fonksiyonun belirlenmesini içermesidir fonksiyon, ilgili bitisik spektral sifir kisim ile sinirli olacak sekilde ilgili bitisik spektral sifir-kisminin genisligi, burada fonksiyonun bir ölçeklenmesi, ölçeklemenin bir miktarinin, ilgili bitisik spektral sifir-kisminin spektral konumunun artan frekansiyla monoton olarak arttigi veya azaldigi sekilde ilgili bitisik spektral sifir- kisminin spektral konumuna bagli olacak sekilde ilgili bitisik spektral sifir- kisminin spektral konumu; ve her bir bitisik spektral sifir-kismi için, gürültünün negatif bir egime sahip bir spektral olarak küresel egme sergiledigi sekilde ilgili bitisik spektral sifir-kismi için belirlenen fonksiyonu kullanarak ara gürültü sinyalini spektral olarak sekillendirilmesi. Bir bilgisayarda çalistirildiginda, istem 16'ya göre bir yöntemi gerçeklestirmek için bir program koduna sahip bilgisayar programi.
Applications Claiming Priority (1)
Application Number | Priority Date | Filing Date | Title |
---|---|---|---|
US201361758209P | 2013-01-29 | 2013-01-29 |
Publications (1)
Publication Number | Publication Date |
---|---|
TR201902849T4 true TR201902849T4 (tr) | 2019-03-21 |
Family
ID=50029035
Family Applications (2)
Application Number | Title | Priority Date | Filing Date |
---|---|---|---|
TR2019/02849T TR201902849T4 (tr) | 2013-01-29 | 2014-01-28 | Algisal dönüşüm ses kodlamada gürültü doldurma |
TR2019/02394T TR201902394T4 (tr) | 2013-01-29 | 2014-01-28 | Gürültü doldurma konsepti. |
Family Applications After (1)
Application Number | Title | Priority Date | Filing Date |
---|---|---|---|
TR2019/02394T TR201902394T4 (tr) | 2013-01-29 | 2014-01-28 | Gürültü doldurma konsepti. |
Country Status (21)
Country | Link |
---|---|
US (4) | US9524724B2 (tr) |
EP (6) | EP3451334B1 (tr) |
JP (2) | JP6289508B2 (tr) |
KR (6) | KR101877906B1 (tr) |
CN (5) | CN105264597B (tr) |
AR (2) | AR094679A1 (tr) |
AU (2) | AU2014211543B2 (tr) |
BR (2) | BR112015017633B1 (tr) |
CA (2) | CA2898029C (tr) |
ES (4) | ES2709360T3 (tr) |
HK (2) | HK1218345A1 (tr) |
MX (2) | MX343572B (tr) |
MY (2) | MY185164A (tr) |
PL (4) | PL2951817T3 (tr) |
PT (4) | PT2951817T (tr) |
RU (2) | RU2631988C2 (tr) |
SG (2) | SG11201505915YA (tr) |
TR (2) | TR201902849T4 (tr) |
TW (2) | TWI529700B (tr) |
WO (2) | WO2014118175A1 (tr) |
ZA (2) | ZA201506266B (tr) |
Families Citing this family (17)
Publication number | Priority date | Publication date | Assignee | Title |
---|---|---|---|---|
CN105264597B (zh) | 2013-01-29 | 2019-12-10 | 弗劳恩霍夫应用研究促进协会 | 感知转换音频编码中的噪声填充 |
PT2951819T (pt) * | 2013-01-29 | 2017-06-06 | Fraunhofer Ges Forschung | Aparelho, método e meio computacional para sintetizar um sinal de áudio |
KR101831088B1 (ko) | 2013-11-13 | 2018-02-21 | 프라운호퍼 게젤샤프트 쭈르 푀르데룽 데어 안겐반텐 포르슝 에. 베. | 오디오 신호를 인코딩하기 위한 인코더, 오디오 전송 시스템 및 보정값들을 결정하기 위한 방법 |
EP2980792A1 (en) * | 2014-07-28 | 2016-02-03 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Apparatus and method for generating an enhanced signal using independent noise-filling |
EP2980794A1 (en) | 2014-07-28 | 2016-02-03 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Audio encoder and decoder using a frequency domain processor and a time domain processor |
EP2980795A1 (en) * | 2014-07-28 | 2016-02-03 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Audio encoding and decoding using a frequency domain processor, a time domain processor and a cross processor for initialization of the time domain processor |
DE102016104665A1 (de) * | 2016-03-14 | 2017-09-14 | Ask Industries Gmbh | Verfahren und Vorrichtung zur Aufbereitung eines verlustbehaftet komprimierten Audiosignals |
US10146500B2 (en) | 2016-08-31 | 2018-12-04 | Dts, Inc. | Transform-based audio codec and method with subband energy smoothing |
TW202341126A (zh) | 2017-03-23 | 2023-10-16 | 瑞典商都比國際公司 | 用於音訊信號之高頻重建的諧波轉置器的回溯相容整合 |
EP3483879A1 (en) | 2017-11-10 | 2019-05-15 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Analysis/synthesis windowing function for modulated lapped transformation |
EP3483880A1 (en) * | 2017-11-10 | 2019-05-15 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Temporal noise shaping |
WO2019166317A1 (en) * | 2018-02-27 | 2019-09-06 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | A spectrally adaptive noise filling tool (sanft) for perceptual transform coding of still and moving images |
US10950251B2 (en) * | 2018-03-05 | 2021-03-16 | Dts, Inc. | Coding of harmonic signals in transform-based audio codecs |
CN112735449B (zh) * | 2020-12-30 | 2023-04-14 | 北京百瑞互联技术有限公司 | 优化频域噪声整形的音频编码方法及装置 |
CN113883672B (zh) * | 2021-09-13 | 2022-11-15 | Tcl空调器(中山)有限公司 | 噪音类型识别方法、空调器及计算机可读存储介质 |
WO2023117144A1 (en) * | 2021-12-23 | 2023-06-29 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Method and apparatus for spectrotemporally improved spectral gap filling in audio coding using a tilt |
TW202345142A (zh) * | 2021-12-23 | 2023-11-16 | 弗勞恩霍夫爾協會 | 在音訊寫碼中使用傾斜用於頻譜時間改善頻譜間隙填充之方法及設備 |
Family Cites Families (40)
Publication number | Priority date | Publication date | Assignee | Title |
---|---|---|---|---|
US5040217A (en) * | 1989-10-18 | 1991-08-13 | At&T Bell Laboratories | Perceptual coding of audio signals |
US5692102A (en) * | 1995-10-26 | 1997-11-25 | Motorola, Inc. | Method device and system for an efficient noise injection process for low bitrate audio compression |
US6167133A (en) | 1997-04-02 | 2000-12-26 | At&T Corporation | Echo detection, tracking, cancellation and noise fill in real time in a communication system |
SE9903553D0 (sv) * | 1999-01-27 | 1999-10-01 | Lars Liljeryd | Enhancing percepptual performance of SBR and related coding methods by adaptive noise addition (ANA) and noise substitution limiting (NSL) |
WO2002091363A1 (en) * | 2001-05-08 | 2002-11-14 | Koninklijke Philips Electronics N.V. | Audio coding |
US7447631B2 (en) * | 2002-06-17 | 2008-11-04 | Dolby Laboratories Licensing Corporation | Audio coding system using spectral hole filling |
CA2454296A1 (en) * | 2003-12-29 | 2005-06-29 | Nokia Corporation | Method and device for speech enhancement in the presence of background noise |
CA2457988A1 (en) * | 2004-02-18 | 2005-08-18 | Voiceage Corporation | Methods and devices for audio compression based on acelp/tcx coding and multi-rate lattice vector quantization |
JP5202960B2 (ja) * | 2005-01-31 | 2013-06-05 | スカイプ | 通信システムにおけるフレームの連結方法 |
KR100707186B1 (ko) * | 2005-03-24 | 2007-04-13 | 삼성전자주식회사 | 오디오 부호화 및 복호화 장치와 그 방법 및 기록 매체 |
US8332216B2 (en) | 2006-01-12 | 2012-12-11 | Stmicroelectronics Asia Pacific Pte., Ltd. | System and method for low power stereo perceptual audio coding using adaptive masking threshold |
US7953595B2 (en) | 2006-10-18 | 2011-05-31 | Polycom, Inc. | Dual-transform coding of audio signals |
KR101291672B1 (ko) * | 2007-03-07 | 2013-08-01 | 삼성전자주식회사 | 노이즈 신호 부호화 및 복호화 장치 및 방법 |
CN101303855B (zh) * | 2007-05-11 | 2011-06-22 | 华为技术有限公司 | 一种舒适噪声参数产生方法和装置 |
US9653088B2 (en) | 2007-06-13 | 2017-05-16 | Qualcomm Incorporated | Systems, methods, and apparatus for signal encoding using pitch-regularizing and non-pitch-regularizing coding |
ES2774956T3 (es) * | 2007-08-27 | 2020-07-23 | Ericsson Telefon Ab L M | Método y dispositivo para la descodificación espectral perceptual de una señal de audio, que incluyen el llenado de huecos espectrales |
CN101939782B (zh) * | 2007-08-27 | 2012-12-05 | 爱立信电话股份有限公司 | 噪声填充与带宽扩展之间的自适应过渡频率 |
US8527265B2 (en) * | 2007-10-22 | 2013-09-03 | Qualcomm Incorporated | Low-complexity encoding/decoding of quantized MDCT spectrum in scalable speech and audio codecs |
JP5547081B2 (ja) * | 2007-11-02 | 2014-07-09 | 華為技術有限公司 | 音声復号化方法及び装置 |
ATE518224T1 (de) * | 2008-01-04 | 2011-08-15 | Dolby Int Ab | Audiokodierer und -dekodierer |
CN101335000B (zh) * | 2008-03-26 | 2010-04-21 | 华为技术有限公司 | 编码的方法及装置 |
PL3002750T3 (pl) | 2008-07-11 | 2018-06-29 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Koder i dekoder audio do kodowania i dekodowania próbek audio |
PL2311033T3 (pl) * | 2008-07-11 | 2012-05-31 | Fraunhofer Ges Forschung | Dostarczanie sygnału aktywującego dopasowanie czasowe i kodowanie sygnału audio z jego użyciem |
EP4372744A1 (en) * | 2008-07-11 | 2024-05-22 | Fraunhofer-Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V. | Audio encoder, audio decoder, methods for encoding and decoding an audio signal, audio stream and computer program |
EP3640941A1 (en) | 2008-10-08 | 2020-04-22 | Fraunhofer Gesellschaft zur Förderung der Angewand | Multi-resolution switched audio encoding/decoding scheme |
KR101425290B1 (ko) | 2009-10-08 | 2014-08-01 | 프라운호퍼 게젤샤프트 쭈르 푀르데룽 데어 안겐반텐 포르슝 에. 베. | 멀티-모드 오디오 신호 디코더, 멀티-모드 오디오 신호 인코더 및 선형-예측-코딩 기반의 노이즈 성형을 사용하는 방법 및 컴퓨터 프로그램 |
EP3693964B1 (en) * | 2009-10-15 | 2021-07-28 | VoiceAge Corporation | Simultaneous time-domain and frequency-domain noise shaping for tdac transforms |
AU2010309838B2 (en) * | 2009-10-20 | 2014-05-08 | Dolby International Ab | Audio signal encoder, audio signal decoder, method for encoding or decoding an audio signal using an aliasing-cancellation |
CN102063905A (zh) * | 2009-11-13 | 2011-05-18 | 数维科技(北京)有限公司 | 一种用于音频解码的盲噪声填充方法及其装置 |
CN102194457B (zh) * | 2010-03-02 | 2013-02-27 | 中兴通讯股份有限公司 | 音频编解码方法、系统及噪声水平估计方法 |
US9236063B2 (en) * | 2010-07-30 | 2016-01-12 | Qualcomm Incorporated | Systems, methods, apparatus, and computer-readable media for dynamic bit allocation |
US9208792B2 (en) * | 2010-08-17 | 2015-12-08 | Qualcomm Incorporated | Systems, methods, apparatus, and computer-readable media for noise injection |
WO2012046685A1 (ja) | 2010-10-05 | 2012-04-12 | 日本電信電話株式会社 | 符号化方法、復号方法、符号化装置、復号装置、プログラム、記録媒体 |
MX2013009305A (es) * | 2011-02-14 | 2013-10-03 | Fraunhofer Ges Forschung | Generacion de ruido en codecs de audio. |
ES2559040T3 (es) * | 2011-03-10 | 2016-02-10 | Telefonaktiebolaget Lm Ericsson (Publ) | Relleno de subvectores no codificados en señales de audio codificadas por transformada |
JP6189831B2 (ja) * | 2011-05-13 | 2017-08-30 | サムスン エレクトロニクス カンパニー リミテッド | ビット割り当て方法及び記録媒体 |
DE102011106033A1 (de) * | 2011-06-30 | 2013-01-03 | Zte Corporation | Verfahren und System zur Audiocodierung und -decodierung und Verfahren zur Schätzung des Rauschpegels |
AU2012276367B2 (en) * | 2011-06-30 | 2016-02-04 | Samsung Electronics Co., Ltd. | Apparatus and method for generating bandwidth extension signal |
CN102208188B (zh) * | 2011-07-13 | 2013-04-17 | 华为技术有限公司 | 音频信号编解码方法和设备 |
CN105264597B (zh) * | 2013-01-29 | 2019-12-10 | 弗劳恩霍夫应用研究促进协会 | 感知转换音频编码中的噪声填充 |
-
2014
- 2014-01-28 CN CN201480019092.6A patent/CN105264597B/zh active Active
- 2014-01-28 PT PT14701753T patent/PT2951817T/pt unknown
- 2014-01-28 EP EP18199319.7A patent/EP3451334B1/en active Active
- 2014-01-28 KR KR1020167019945A patent/KR101877906B1/ko active IP Right Grant
- 2014-01-28 EP EP14701991.3A patent/EP2951818B1/en active Active
- 2014-01-28 EP EP20192419.8A patent/EP3761312B1/en active Active
- 2014-01-28 SG SG11201505915YA patent/SG11201505915YA/en unknown
- 2014-01-28 TR TR2019/02849T patent/TR201902849T4/tr unknown
- 2014-01-28 CN CN201910419597.6A patent/CN110197667B/zh active Active
- 2014-01-28 WO PCT/EP2014/051630 patent/WO2014118175A1/en active Application Filing
- 2014-01-28 CN CN201910419610.8A patent/CN110189760B/zh active Active
- 2014-01-28 MX MX2015009601A patent/MX343572B/es active IP Right Grant
- 2014-01-28 SG SG11201505893TA patent/SG11201505893TA/en unknown
- 2014-01-28 TR TR2019/02394T patent/TR201902394T4/tr unknown
- 2014-01-28 CA CA2898029A patent/CA2898029C/en active Active
- 2014-01-28 MX MX2015009600A patent/MX345160B/es active IP Right Grant
- 2014-01-28 CN CN201480006656.2A patent/CN105190749B/zh active Active
- 2014-01-28 KR KR1020157022827A patent/KR101757347B1/ko active IP Right Grant
- 2014-01-28 JP JP2015555679A patent/JP6289508B2/ja active Active
- 2014-01-28 KR KR1020157022497A patent/KR101897092B1/ko active IP Right Grant
- 2014-01-28 PL PL14701753T patent/PL2951817T3/pl unknown
- 2014-01-28 PL PL18199319T patent/PL3451334T3/pl unknown
- 2014-01-28 KR KR1020167019944A patent/KR101778217B1/ko active IP Right Grant
- 2014-01-28 PL PL14701991T patent/PL2951818T3/pl unknown
- 2014-01-28 BR BR112015017633-0A patent/BR112015017633B1/pt active IP Right Grant
- 2014-01-28 PL PL18206224T patent/PL3471093T3/pl unknown
- 2014-01-28 ES ES14701991T patent/ES2709360T3/es active Active
- 2014-01-28 ES ES18206224T patent/ES2834929T3/es active Active
- 2014-01-28 AU AU2014211543A patent/AU2014211543B2/en active Active
- 2014-01-28 PT PT14701991T patent/PT2951818T/pt unknown
- 2014-01-28 MY MYPI2015001882A patent/MY185164A/en unknown
- 2014-01-28 KR KR1020177028123A patent/KR101926651B1/ko active IP Right Grant
- 2014-01-28 EP EP20164371.5A patent/EP3693962B1/en active Active
- 2014-01-28 EP EP14701753.7A patent/EP2951817B1/en active Active
- 2014-01-28 EP EP18206224.0A patent/EP3471093B1/en active Active
- 2014-01-28 CN CN201910420349.3A patent/CN110223704B/zh active Active
- 2014-01-28 AU AU2014211544A patent/AU2014211544B2/en active Active
- 2014-01-28 ES ES14701753T patent/ES2714289T3/es active Active
- 2014-01-28 PT PT181993197T patent/PT3451334T/pt unknown
- 2014-01-28 ES ES18199319T patent/ES2796485T3/es active Active
- 2014-01-28 WO PCT/EP2014/051631 patent/WO2014118176A1/en active Application Filing
- 2014-01-28 KR KR1020167019946A patent/KR101778220B1/ko active IP Right Grant
- 2014-01-28 BR BR112015017748-4A patent/BR112015017748B1/pt active IP Right Grant
- 2014-01-28 RU RU2015136502A patent/RU2631988C2/ru active
- 2014-01-28 RU RU2015136505A patent/RU2660605C2/ru active
- 2014-01-28 MY MYPI2015001884A patent/MY172238A/en unknown
- 2014-01-28 JP JP2015555680A patent/JP6158352B2/ja active Active
- 2014-01-28 PT PT182062240T patent/PT3471093T/pt unknown
- 2014-01-28 CA CA2898024A patent/CA2898024C/en active Active
- 2014-01-29 TW TW103103519A patent/TWI529700B/zh active
- 2014-01-29 AR ARP140100295A patent/AR094679A1/es active IP Right Grant
- 2014-01-29 AR ARP140100294A patent/AR094678A1/es active IP Right Grant
- 2014-01-29 TW TW103103524A patent/TWI536367B/zh active
-
2015
- 2015-07-28 US US14/811,748 patent/US9524724B2/en active Active
- 2015-07-29 US US14/812,354 patent/US9792920B2/en active Active
- 2015-08-27 ZA ZA2015/06266A patent/ZA201506266B/en unknown
- 2015-08-27 ZA ZA2015/06269A patent/ZA201506269B/en unknown
-
2016
- 2016-06-03 HK HK16106324.6A patent/HK1218345A1/zh unknown
- 2016-06-03 HK HK16106322.8A patent/HK1218344A1/zh unknown
-
2017
- 2017-09-07 US US15/698,442 patent/US10410642B2/en active Active
-
2019
- 2019-07-26 US US16/523,588 patent/US11031022B2/en active Active
Also Published As
Similar Documents
Publication | Publication Date | Title |
---|---|---|
TR201902849T4 (tr) | Algisal dönüşüm ses kodlamada gürültü doldurma | |
EP1719116B1 (en) | Switching from ACELP into TCX coding mode | |
RU2596584C2 (ru) | Кодирование обобщенных аудиосигналов на низких скоростях передачи битов и с низкой задержкой | |
KR101251790B1 (ko) | 노이즈 필러, 노이즈 필링 파라미터 계산기, 오디오 신호의 노이즈-필드된 스펙트럴 표현을 제공하는 방법, 노이즈 필링 파라미터를 제공하는 방법, 저장 매체 | |
US20070147518A1 (en) | Methods and devices for low-frequency emphasis during audio compression based on ACELP/TCX | |
KR102319881B1 (ko) | 오디오 주파수 신호 복호기에서 주파수 대역 확장을 위한 최적화된 스케일 팩터 | |
CN106910509B (zh) | 用于修正通用音频合成的设备及其方法 | |
KR20110111463A (ko) | 수정된 이산 코사인 변환 오디오 코더에 대한 대역폭 확장 방법 및 장치 | |
TR201910989T4 (tr) | Bir zaman-bölgesi kod çözücüsünde nicemleme gürültüsünün azaltılmasına yönelik cihaz ve yöntem. | |
KR102380487B1 (ko) | 오디오 신호 디코더에서의 개선된 주파수 대역 확장 | |
US20120296659A1 (en) | Encoding device, decoding device, spectrum fluctuation calculation method, and spectrum amplitude adjustment method | |
US9224402B2 (en) | Wideband speech parameterization for high quality synthesis, transformation and quantization | |
EP3079151A1 (en) | Audio encoder and method for encoding an audio signal | |
Vaalgamaa et al. | Audio coding with auditory time-frequency noise shaping and irrelevancy reducing vector quantization |