Przedmiotem wynalazku jest kolo lancuchowe zwlaszcza dla maszyn górniczych, jak róznego rodzaju przenosniki, maszyny urabiajace itp.W znanych i stosowanych dotychczas konstrukcjach kól lancuchowych zarys gniazd tych kól ma ksztalt symetryczny i przy nominalnym zarysie srodki przegubów znajduja sie na jednym kole podzialowym. Wyniki badan wspólpracy znanych kól lancuchowych wykazuja, ze zarys gniazd jest malo skuteczny w dzialaniu zwlaszcza w szeroko stosowanych w górnictwie napedach lancuchowych o jednokierunkowym ruchu roboczym (przenosniki zgrzeblowe, podawarki lancuchowe, organy urabiajace itp.). Symetrycznie usytuowana nierobocza strona gniazda napedów o jednokierunkowym ruchu roboczym nie spelnia praktycznie zadnej funkcji konstruk¬ cyjnej i wplywa bardzo niekorzystnie na skutecznosc dzialania kola. Przyczynia sie ona w szczególnosci do ograniczenia zdolnosci ogniw do swobodnego przemieszczania sie w gniazdach w kierunku obrotu kola oraz do stopniowego wgniatania sie ogniw czynnych (poziomych) do wrebów miedzyzebnych w miare wzrostu zuzycia ogniw lancucha i kola. Uwiezienie ogniw w gniazdach jest przyczyna zakleszczania sie ogniw we wrebach, zuzywanie sie powierzchni nieroboczej zeba i utrudnienia przez sile tarcia wyjscia ogniw z zazebienia oraz koniecznosci stosowania w napedach wyrzutników lancucha. Niekorzystnymi skutkami wgniatania i zakleszcza¬ nia sie ogniw we wrebach sa równiez wydluzone drogi poslizgu ogniw po powierzchni roboczej zeba przy zazebieniu i powierzchni nieroboczej zeba przy wyzebieniu oraz wymuszanie na kole okresowych napiec dyna¬ micznych w lancuchu przy napietym ciegnie biernym. Powstale nieprawidlowosci procesu zazebienia sa przyczyna intensywnego zuzywania sie ogniw lancucha i kól lancuchowych oraz znacznych strat tarcia.Celem wynalazku jest zwiekszenie trwalosci kól lancuchowych i lancuchów stosowanych w napedach lancuchowych o jednokierunkowym ruchu roboczym, znaczne poprawienie wspólczynnika sprawnosci pracy oraz uproszczenie konstrukcji i technologii wykonania kola lancuchowego.Kolo lancuchowe wedlug wynalazku posiada tak uksztaltowane zeby, ze powierzchnia dna gniazda lezy na tej samej plaszczyznie, co powierzchnia nierobocza zeba. Srodki przegubów ogniw usytuowane sa na róznych kolach podzialowych, katy obrotu ogniw wzgledem siebie na dwóch sasiednich przegubach sa rózne.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedsta¬ wia widok ogólny kola lancuchowego wspólpracujacego z lancuchem pierscieniowym, fig. 2 - widok ogólny2 86 524 kola lancuchowego wspólpracujacego z lancuchem sworzniowym, a fig. 3 - wycinek kola lancuchowego. Kolo lancuchowe posiada zeby, których powierzchnie nierobocze 1 leza na plaszczyznach przechodzacych przez dna 2 gniazd. Srodki 3, 4 przegubów ogniw 5, 6 usytuowane sa na róznych kolach 7, 8 podzialowych i tak srodek 3 przegubu usytuowany jest na kole 7 podzialowym, a srodek 4 przegubu usytuowany jest na kole 8 podzialowym.Ogniwo 5 jest ogniwem stojacym, a ogniwo 6 jest ogniwem lezacym.Prawidlowa wspólprace kola lancuchowego z lancuchem uzyskano przez rozmieszczenie srodków przegu¬ bów na róznych kolach podzialowych. W tym celu zalozono róznosc katów obrotów ogniw wzgledem siebie na dwóch kolejnych przegubach (p.i =£ a2) przy zachowaniu zaleznosci di + di - j, gdzie Z jest liczba zebów.Kolo wedlug wynalazku daje ogniwom w miare ich zuzywania sie calkowita swobode do przemieszczenia sie w gniazdach w kierunku obrotu kola, eliminuje zjawisko zakleszczania sie ogniw we wrebach miedzyzebnych i umozliwia bezzaklóceniowe wyjscie ogniwa z gniazda przy wyzebieniu i nie wymaga wyrzutnika lancucha.Stwarza szerokie mozliwosci optymalizacji konstrukcji kola dla danych warunków pracy i zalozonego stopnia zuzycia gniazd kól i ogniw lancucha. Stwarza równiez korzystne mozliwosci do optymalizacji konstrukcji zlaczy lancuchów maszyn górniczych. Dzieki znacznie uproszczonej konstrukcji gniazd technologia wykonania takiego kolajest latwiejsza i tansza. PL