PL83804B1 - - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest zlacze elektryczne zapewniajace uszczelnienie w stosunku do otocze¬ nia wspólpracujacych styków elektrycznych i ich polaczen wraz iz usytuowanymi z tylu przewoda¬ mi wychodzacymi na zewnatrz ze zlacza, zwlasz¬ cza zlacze utworzone z czlonu gniazdowego i wspól¬ pracujacego z nim czlonu wtykowego, z których kazdy zapewnia uszczelnienie w swej czesci tylnej i które po polaczeniu czlonów zapewniaja równiez uszczelnienie od czola dla zabezpieczenia styków przed wilgocia i innymi wplywami warunków oto¬ czenia.

Dawniej zlacza takie mialy rózne konstrukcje, zaleznie od wymagan i warunków eksploatacji.

W jednym typie znanego zlacza, czlon gniazdowy i czlon wtykowy sa zlozone z wielu odizolowanych i oslonietych czesci. Jezeli pozadane jest wyjmo¬ wanie styków i polaczonych z nimi przewodów w kierunku do tylu, czlony zlacza zawieraja tylny pierscien uszczelniajacy, który czesto utworzony jest przez obwodowe sprezyste zeberka.

Ponadto czlony zlacza zawieraja jedna lub kilka, usytuowanych z przodu, wkladek dielektrycznych, przeznaczonych do ustalania polozenia styków i do tworzenia przedniego uszczelnienia przez oparcie czlonu wspólpracujacego z odpowiednia przednia wkladka. Stosuje sie ponadto rózne srodki mocu¬ jace, na przyklad pierscienie mocujace, do moco¬ wania ze soba róznych czesci w metalowej obudo¬ wie i do tworzenia zadanej konstrukcji.

Chociaz zlacza takie maja wiele zalet, wymaga¬ ja jednak stosowania wielu czesci i sa stosunkowo drogie w produkcji, a ponadto wymagaja wielu operacji produkcyjnych i montazowych. Ponadto zlacza takie wymagaja zwykle pierscienia sprzega¬ jacego lub innych srodków do zlaczenia wkladek przednich z soba dla utworzenia przedniego uszczel¬ nienia.

Chociaz produkowano i inne typy takich zlacz, o mniej skomplikowanej konstrukcji i przy uprosz¬ czonym wytwarzaniu, to nie zawsze zapewnialy one przedniego i tylnego uszczelnienia wyjmowal- nych styków.

Celem wynalazku jest usuniecie wad znanych rozwiazan a zadaniem jest konstruowanie zlacza z uszczelnieniem przednim i tylnym, umozliwia¬ jacego wyjmowanie styków w kierunku do tylu.

Zadanie to zostalo rozwiazane przez zlacze we¬ dlug wynalazku charakteryzujace sie tym, ze kaz¬ dy czlon zlacza ma jednoczesciowa, odlewana obu¬ dowe ze sprezystego materialu izolujacego, na przyklad iz syntetycznego kauczuku, i posiada ce¬ chy, które razem zapewniaja zarówno tylne jak i przednie uszczelnienie, gdy czlony te sa polaczo¬ ne, przy czym uszczelnienie tylne umozliwia rów¬ niez wyjmowanie styków w kierunku do tylu.

Obudowa jest wykonana z wglebieniem lub z wglebieniami, wokól których z tylu utworzonych jest wiele sprezystych zeberek, rozmieszczonych wzdluznie w odstepach od siebie w celu utworze- 83 804-nia ograniczonego kanalu w kazdym, wglebieniu.

Z przodu w kazdym wglebieniu usytuowane sa srodki do ustalenia polozenia styku i do uniemozli¬ wienia wciagniecia go przez sily wystepujace nor¬ malnie przy laczeniu lub rozlaczaniu zlacza", przy czym jednak istnieje mozliwosc wyciagniecia sty¬ ku w kierutiku -do tylu za pomoca wiekszej sily skierowanej do tylu.

Obudowa czlonu gniazdowego zawiera ponadto cienka, sprezysta, cylindryczna tuleje ze skiero¬ wana do wewnatrz, elastycznie rozciagliwa warga uszczelniajaca, uteytuowana obwodowo wokól cze¬ sci przedniej tulei. Obudowa czlonu wtykowego za¬ wiera natomiast czesc przednia z cylindryczna po¬ wierzchnia zewnetrzna, przeznaczona do teleskopo¬ wego laczenia z wymieniona tuleja, oraz usytuo¬ wany z tylu obwodowy rowek przeznaczony do uszczelniajacego polaczenia z warga czlonu gniaz¬ dowego w koncowym etapie laczenia obu czlo¬ nów zlacza.

Podczas laczenia czlonów zlacza, promieniowo rozciagliwa warga tulei czlonu gniazdowego slizga sie po cylindrycznej powierzchni zewnetrznej czesci przedniej czlonu wtykowego i nastepnie zaskakuje w usytuowany z tylu rowek. Zapewnia to szczel¬ ne polaczenie ze soba obu czlonów zlacza bez ko¬ niecznosci stosowania dodatkowych czesci sprzega¬ jacych.

Poniewaz obudowy obu czlonów zlacza sa jedno¬ czesciowe, rozlaczanie tych czlonów powoduje zwy¬ kle wytworzenie niewielkiego pocisnienia pomiedzy rozdzielanymi powierzchniami czolowymi tych czlo¬ nów, co korzystnie ogranicza szkodliwy wplyw chwilowych sil skierowanych do tylu na przewód.

Zlacze wedlug wynalazku ma szereg zalet. Zla¬ cze to jest stosunkowo tanie i wymaga stosunko¬ wo niewielu operacji wytwarzania i montowania.

Ponadto styki moga byc zaciskane na przewodach zewnetrznych i nastepnie montowane w otworach wglebien, po czym styki moga byc oddzielnie wyj¬ mowane w kierunku do tylu w celu dokonania konserwacji lub wymiany ich. Sprezystosc mate¬ rialu zastosowanego na obudowe umozliwia zastoso¬ wanie przednich i tylnych odsadzen oporowych, wykonanych w usytuowanym z przodu otworze kazdego wglebienia i zapewniajacych zamocowa¬ nie styku z mozliwoscia wyciagania go w kierun¬ ku ido tylu.

Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia czlon gniazdowy i czlon wtykowy zla¬ cza w widoku perspektywicznym, fig. 2 — czlon gniazdowy w przekroju wzdluz linii 2-2 z fig. 1, fig. 3 — czlon gniazdowy w widoku z przodu, fig. 4 — czlon wtykowy w przekroju wzdluz linii 4-4 z fig. 1, fig. 5 — czlon wtykowy z widoku z przo¬ du, fig. 6 — czesci czlonu gniazdowego i czlonu wtykowego w przekroju i w powiekszeniu, a fig. 7 — polaczone ze soba czlon gniazdowy i czlon wty¬ kowy zlacza w przekroju.

Kazdy z czlonów zlacza 10 zawiera jednoczescio¬ wa obudowe ze sprezystego materialu izolujacego, na przyklad z kauczuku syntetycznego. W czlonie gniazdowym 11, przedstawionym na fig. 1-3 obu¬ dowa 14 zawiera powierzchnie czolowa 16 i po- 804 4 ¦ t wierzchnie Vlna 18 oraz wglebienia" SQr W wgle bieniach 20 osadzone sa styki gniazdowi ?2Z, kióie sa zacisniete na przewodach tylnych' 24. wychodza¬ cych z tylu z obudowy 14. Podoicie czljcrn- wtyko- wy 12"zawiera izolujaca obudowe 26 z powierzch¬ nia czolowa 28 i powierzchnia tylna 30, przy czym w obudowie tej wykonane sa wglebienia 32 dla styków wtykowych 34, które sa ^ac^one z prze¬ wodami 36. ;f||^V^^ Jak przedstawiono na fig. 2, 40Et%g|jRenia 2fr i 32 w obu czlonach zlacza rozciaj^allflgyzdluznie pomiedzy powierzchnia czolowa a fro^lftrzehnia tyl¬ na umozliwiajac polaczenie styków i wprowadzenie przewodów dolaczonych do styków. Kazde wglebie- nie 20 czlonu gniazdowego 11 z^#erar potwór 38 dochodzacy do powierzchni czolowof 16 r polaczo¬ ny z tylu z kanalem 40 utworzo^jltó #zea $e1i>erka sprezyste 42 rozmieszczone wzdluznego kanalu. Jak pokazano na fig. 2 styki 22 moga b^ róznej wiel- kosci i normalnie ich maksymalna srednica 44 jest wieksza niz srednica 46 przewodu 24. Zeberka 42 opieraja sie o izolowany przewód 24 i zapewniaja szczelnosc czesci tylnej. Podczas montowania sty¬ ków 22 i przewodów 24 w kierunku z czola i wy- Sft ciagania ich w kierunku do tylu, zeberka sa spre¬ zyscie rozszerzane przy przejsciu styku 22.

Kazdy ze styków 22 w czlonie gniazdowym 11 jest polaczony elektrycznie z izolowanym przewo¬ dem 24. W korzystnym przykladzie wykonania, po- laczenie to jest wykonane przez zacisniecie prze¬ wodu 24 w tulei zaciskowej 48, po czym uklad taki jest wkladany we wglebienie 20 w kierunku czo¬ lowym przez powierzchnie tylna 18 za pomoca od- % powiedniego narzedzia (nie pokazanego). Jak przed- 85 stawiono na rysunku styk 22 i otwór 38 sa tak uksztaltowane, ze styk 22 jest odporny na usunie¬ cie go z otworu 38 przez sily wywierane przy la¬ czeniu i rozlaczaniu styków, podczas laczenia i roz¬ laczania czlonu gniazdowego 11 i czlonu wtyko- 40 wego 12, jednak przez zastosowanie wiekszej sily, styk 22 daje sie wyciagnac do tylu.

W celu utrzymania styku 22 we wglebieniu 20- otwór 38 ma kolnierz 50 z przednim odsadzeniem stanowiacym zderzak 52 i z tylnym odsadzeniem 45 zderzakowym 54, o które opieraja sie odpowiednie odsadzenia 58 i 60 przewezenia 56 styku 22. Odsa- sadzenia 58 i 60 sa przeznaczone do zamontowa¬ nia i utrzymywanie styku 22 w przewezeniu 61 otworu 38. 50 Podobnie jak wglebienia 20 obudowy 14, wgle¬ bienia 32 obudowy 26 zawieraja przebiegajacy od czola otwór 64 i usytuowany od tylu, kanal 66, utworzony przez zeberka 68, a stykr 34 sa uksztal¬ towane podobnie jak styki 22. Otwór 64 jest rów- 55 niez wyposazony w przewezenie 70 z odsadzeniami 72 i 74 o które opieraja sie odsadzenia 76 i 78 two¬ rzace przewezenie 79 styku 34.

Jak pokazano na fig. 1-3 i 7 jednoczesciowa obu¬ dowa izolujaca 14 czlonu gniazdowego 11 zawiera 60 ponadto integralnie odlana, cienka, cylindryczna, sprezysta tuleje 80 wystajaca z powierzchni czolo¬ wej 16 wokól wglebien 20 dla osloniecia polacze¬ nia z czlonem wtykowym 12. Tuleja 80 zawiera z przodu czesc koncowa 82, na której przednim 65 skraju 83 usytuowana jest skosna do wewnatrz, /83 804 - * ' 6 elastycznie rozciagliwa warga uszczelniajaca 84.

Dla zapewnienia dobrego uszczelnienia warga 84 przebiega obwodowo wokól wewnetrznej powierz¬ chni 86 tulei 80.

Dla polaczenia z tuleja 80 czlon wtykowy 12 wy¬ posazony jest w skierowana do przodu czesc kon¬ cowa 88, której cylindryczna powierzchnia zewne¬ trzna 89, przeznaczona jest do teleskopowego po¬ laczenia z tuleja 80. Jak przedstawiono to na fig. 1, 4, 5 i 7 czesc koncowa 88 ma z przodu koniec 90 tworzacy powierzchnie czolowa 28 oraz rowek 92 dla uszczelnego polaczenia z warga 84, gdy czlon gniazdowy 11 i czlon wtykowy 12 sa zlaczone z soba, rowek 92 jest usytuowany tak i ma takie wymiary, ze wewnetrzna powierzchnia 86 scisle przylega do powierzchni 89, a warga 86 rozciaga sie obwodowo wzcttuz rowka 92 na jego powierz¬ chni94. f , Przykladowo, kanal 40 czlonu gniazdowego 11 ma srednice w przyblizeniu 15 mm, a zeberka 42 maja kat zbieznosci w przyblizeniu 60° az do sred¬ nicy w przyblizeniu 4,2 mm, a otwór 38 znajduja¬ cy sie za kolnierzem 50, który ma dlugosc w przy¬ blizeniu 5,7 mm i srednice w przyblizeniu 3,9 mm, srednice w przyblizeniu 16,5 mm. Srednica 44 sty¬ ku 22 ma odpowiednio wartosc przyblizona 4,0. mm, a przewezenie 61 ma .dlugosc w przyblizeniu 5,9 mm a przewezenie 56 styku 22 w przewezeniu 61 ma srednice 1,7 mm. Tuleja 80 ma warge 84 o sze¬ rokosci w przyblizeniu 3,4 mm i o wysokosci w przyblizeniu 1,6 mm, przy czym rowek 9p ma dlu¬ gosc w przyblizeniu 2,5 mm.

Przy montowaniu styków w czlonach zlacza, sty¬ ki sa zaciskane na przewodach lub laczone z nimi w inny sposób, po czym styki wciska sie przez przewezenia kanalów wglebien stykowych, korzy¬ stnie za pomoca odpowiedniego narzedzia (nie po¬ kazanego), przy czym styki sa mocowane w otwo¬ rach dzieki odsadzeniom unieruchamiajacym styk.

Sprezyste zeberka opierajac sie o izolacje przewo¬ du zapewniaja uszczelnienie tylnej czesci czlonu zlacza. Gdy trzeba wyjac pojedyncze styki, na jego czolowy koniec naciska sie tepym narzedziem (nie pokazanym) w kierunku do tylu, na skutek czego styk rozpycha zeberka i zostaje usuniety z wgle¬ bienia.

Po zamontowaniu styków czlon gniazdowy i czlon wtykowy laczy sie ze soba, przy czym warga 84 tulei 80 elastycznie rozciaga sie na powierzchni ze¬ wnetrznej 89 przedniej czesci koncowej 88 i na¬ stepnie wchodzi w rowek 92 aby zapewnic szczel¬ nosc czolowych czesci czlonów zlacza. Podczas la¬ czenia styki 22 i 34 sa równiez laczone z soba, za¬ pewniajac polaczenie elektryczne pomiedzy prze¬ wodami 24 i 36.

Aby styki 22 byly laczone ze stykami 34 w za¬ danym ukladzie, na obudowach 14 i 26 czlonów zlacza przewidziano elementy ustalajace ich polo- • zenie. Jak pokazano na fig. i-5 i 7 elementami wi¬ zualnie ustalajacymi polozenie czlonu gniazdowe¬ go 11 i czlonu wtykowego 12 w odpowiednich po¬ lozeniach wzgledem siebie przed polaczeniem sa wzdluzny rowek zewnetrzny 96 na tulei 80 i po¬ dobny rowek 98 na powierzchni 89 czolowej czes¬ ci koncowej 88. Rowek zewnetrzny 98 jest odsu¬ niety od uszczelniajacego rowka obwodowego 92 w kierunku do czola, co umozliwia wciagniecie pewnej ilosci powietrza do wnetrza 98 tulei 80, podczas rozdzielariia sie czlonów zlacza po wyjsciu wTargi 84 z rowka uszczelniajacego 92, jednakze utrzymywane je^t jeszcze wystarczajace podcisnie¬ nie aby zapewnic odpornosc zlacza na chwilowe przypadkowe sily dzialajace rozlaczajace. ¦' ¦ Zlacze oprócz elementów ustawiania wizualnego zawiera równiez elementy wymuszajace prawidlo¬ we ustawianie czlonów zlacza wzgledem siebie, a mianowicie tuleja 80 zawiera wewnetrzna spla¬ szczona czesc 100 odsunieta do tylu od konca 83 i dopasowana do podciecia 101 w czolowej czesci koncowej 88 czlonu wtykowego 12.

Zlacze wedlug wynalazku moze byc montowane w róznych ukladach. W korzystnym przykladzie wykonania czlon gniazdowy 11 ma z tylu rowek 102 do mocowania go w otworze 103 wykonanym w plycie 104.

Claims (5)

Zastrzezenia patentowe

1. Zlacze elektryczne, stanowiace laczone z soba czlony gniazdowy i wtykowy, znamienne tym, ze kazdy z tych czlonów zawiera odlana z izolacyjne¬ go materialu jednoczesciowa obudowe-z powierzch¬ nia czolowa i tylna, wglebienie rozciagajace sie wzdluznie pomiedzy tymi powierzchniami, przy czym wglebienie to zawiera otwór siegajacy po¬ wierzchni czolowej i polaczony z tylu z tym otwo¬ rem ograniczony kanal, ze sprezystymi zeberkami rozmieszczonymi w odstepach od siebie wzdluz tego kanalu, oraz styk elektryczny wyjmowany w kie¬ runku do tylu polaczony elektrycznie z izolowa¬ nym przewodem o mniejszej srednicy i osadzonym w otworze, przy czym styk jest uksztaltowany tak ze opiera sie usuwaniu go przez sily laczenia i roz¬ laczania styków ale umozliwia usuniecie go w kie¬ runku do tylu za pomoca wiekszej isdly przy pro¬ mieniowym rozciagnieciu zeberek, przy czym ze¬ berka normalnie utrzymuja przewód w uszczelnie¬ niu, a obudowa czlonu gniazdowego zawiera cien¬ ka, sprezysta tuleje, wystajaca z powierzohni czo¬ lowej wokól wglebienia wykonanego w tej po¬ wierzchni, przy czym tuleja ta w przednim kon¬ cu zawiera skierowana do wewnatrz, elastycznie rozciagliwa warge uszczelniajaca, która to warga przebiega obwodowo wokól tulei, natomiast obudo¬ wa czlonu wtykowego zawiera przednia czesc z po¬ wierzchnia czolowa i z cylindryczna powierzchnia zewnetrzna dla teleskopowego wchodzenia w tule¬ je czlonu gniazdowego, przy czym powierzchnia zewnetrzna, ma odsuniety do tylu od powierzchni czolowej obwodowy rowek przeznaczony do uszczel¬ niajacego polaczenia z warga czlon- gniazdowe¬ go gdy czlony zlacza lacza sie z soba.

2. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze obudowa czlonów jest wykonana ze sprezystego materialu i w kazdym otworze zawiera odsadze¬ nia oporowe przednie i tylne, a styk zawiera od¬ sadzenia tworzace przewezenie przeznaczone do oparcia sie o odsadzenia obudowy, w celu zamo¬ cowania styku. 15 20 25 30 85 40 45 50 55 6083 804

3. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze czlon gniazdowy i czlon wtykowy zawieraja ele¬ menty umozliwiajace optyczne sprawdzenie usta¬ wienia ich wzgledem siebie, przy czym w po¬ wierzchni zewnetrznej przedniej czesci koncowej czlonu wtykowego wykonany jest rowek podluzny, przesuniety w kierunku do czola od rowka obwo¬ dowego. 8

4. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze tuleja czlonu gniazdowego zawiera integralnie wy¬ konany wewnetrzny ksztaltowy element ustalania polozenia, a czolowa czesc koncowa czlonu wtyko¬ wego zawiera odpowiednie podciecie.

5. Zlacze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze jeden z czlonów zlacza zawiera srodki do zamoco¬ wania zlacza w otworze plyty. 99 22 _|^34 FIG.2. 104 98 FIG.4 Bo ^82 38.3 804 4 54 &Lso FIG.G 34 76 79 7S FIQ.7 103 Bo A*. 2© BISL5CTSKA