Uprawniony z patentu: VEB Carl Zeiss Jena, Jena (Niemiecka Republika Demokratyczna) Urzadzenie do zamocowania korpusów zarówek rw laszcza haloge¬ nowych zarówek projekcyjnych Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do zamo¬ cowania korpusów zarówek, zwlaszcza halogenowych earówek projekcyjnych, w szczególnosci dla przyrzadów optycznych gdzie specjalne znaczenie przywiazuje sie do barebo dokladnego centrycznego polozenia elementu promieniowego wzgledem osi optycznej odnosnego przy¬ rzadu.Znane dotychczas zarówki projekcyjne, wymagaja szczególnie przy zastosowaniu w bardzo czulych przy- izadach, dodatkowego urzadzenia justujacego, aby ich element promieniowy ustawic zarówno w optycznej osi przewidzianego do tego przyrzadu, jaik tez aby zapew¬ nic optymalna odleglosc elementu promieniowego od kolektora przyrzadu.Takie urzadzenia justujace maja te wade, ze dla uzyskania wymaganego zakresu justowania musza miec gietkie przewody doprowadzajace prad.Dalsza wada dotychczasowych zródel promieniowania polega na tym, ze potrzebna jest duza przestrzen dla ich cokolu i oprawki, a do tego dochodzi koniecznosc miejsca dla urzadzenia justujacego i gietkiego przewodu doprowadzajacego prad.Gietkie, skladajace sae z przewodów plecionych do¬ prowadzenie pradu i sprezynujace elementy oprawki, obciazone sa przy zródlach promieniowania wielkiej mocy duzym poborem pradu oraz duzemu obciazeniu cieplnemu, szczególnie wtedy, gdy elementy te polozone ta bardTO blisko wzgledem podgrzanego do wielu setek stopni zródla pradu. Powstaja tutaj powiekszone opor¬ nosci stykowe, które wplywaja ujemnie na stala swietl- 10 15 20 25 30 na. Obciazenie cieplne wzrasta jeszcze, gdy zródlo pro¬ mieniowania zasilane jest przez zacisniete, kolkowe lub drutowe przewody doprowadzajace i przez to styk elektryczny nastepuje tylko na malej powierzchni, jak to ma wiejsce w przypadku halogenowych zarówek projekcyjnych.Znane sa takze zródla pradu osadzone w cokolach, polaczone na stale z dodatkowym korpusem centruja¬ cym. Poza tym przy takich zródlach promieniowania potrzebna jest duza przestrzen dla cokolu, elementu centrujacego i oprawki powiekszone jeszcze przez wy¬ magane dokladne justowanie, przez elementy laczace i przez doprowadzenie pradu gietkimi przewodami.Celem wynalazku jest unikniecie powyzej opisanych niedogodnosci.Zadaniem wynalazku jest stworzenie zamocowania korpusów zarówek, które centrowaloby znajdujacy sie w tych korpusach element promieniowy wzgledem op¬ tycznej osi swietlnego przyrzadu i w którym styk na- stepowalby z mozliwie najmniejszymi opornosciami sty¬ kowymi i bez gietkich przewodów przylaczeniowych.Dalej, wymaga sie, aby zamocowanie moglo byc, przy najmniejszym zapotrzebowaniu miejsca, wstawiane bez obudowy zarówki w droge promieni wyposazonego wen przyrzadu, aby takie zamocowanie bylo wykonalne przy minimalnym zuzyciu materialu i nakladzie pracy i aby nie trzeba stosowac scislych tolerancji wykonania za¬ stosowanych korpusów zarówek.Zadanie to zostalo rozwiazane wedlug wynalazku w urzadzeniu do zamocowania korpusów zarówek, zwlasz- 7JS8273882 cza. halogenowych ' zarówek projekcyjnych. Istoty wy¬ nalazku sa wyprowadzane z korpusu zarówki próznio¬ wej druty lub kolki stykowe przewaznie zespawane z elektrycznymi'o duzym przekroju elementami doprowa¬ dzajacymi prad, a elementy te sa umocowane na wy¬ jeojiancj z materialu izolacyjnego, przewaznie odpornej na cieplo plycie nosnej, oraz zespawanic drutów lub kolków stykowych z. elementami laczeniowymi wyko¬ nano tak, iz znajdujacy sie w korpusie zarówki ele¬ ment promieniowy ma okreslone polozenie w stosunku do :plyly nosnej i ze plyta nosna z elementem promie¬ niowym jest wyposazona w srodki, zapewniajace jej równiez okreslone polozenie w stosunku do optycznej osi przyrzadu wyposazonego w zarówke.Korzystne wykonanie ma miejsce, gdy plyta nosna wykonana jest z pokrytego metalem, odpornego na cieplo tworzywa sztucznego i zaopatrzona jest w styki przylaczeniowe izolowane elektrycznie wzgledem siebie.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykla¬ dzie wykonania na -rysunku, na którym fig. 1 przed¬ stawia urzadzenie do zamocowania korpusów zarówek z umocowana na nim halogenowa zarówka projekcyj¬ na a fig. 2 — element doprowadzajacy prad.Na plycie podstawowej 1, pokrytej metalem, wytrzy¬ malej cieplnie i izolowanej elektrycznie, metalowe po¬ krycie 1' jest zgodnie z fig. 1 w obszarze 1" tak wy¬ zlobione, ze pozostaja dwa elektrycznie wzgledem siebie oddzielone, przebiegajace w kierunku podluznym pas¬ mowe pokrycia.Za pomoca nitów 2, z których tylko jeden widoczny jest na aysunku, umocowano na kazdym pasmowym pokryciu wygiete z mosieznej blachy element 3 dopro¬ wadzajacy prad, który wedlug fig. 2 jest elementem wy¬ krawanym j ma ksztalt katownika, przy czym miejsca wygiecia pokazane sa liniami przerywanymi. Korpus halogenowej zarówki projekcyjnej 4 wsparty jest na ele¬ mencie doprowadzajacym pradu i jednoczesnie nasta¬ wiany dzieki odpowiedniemu ich przegieciu.Przez to plyta podstawowa 1 z umocowanymi na niej elementami 3 doprowadzajacymi prad staje sie coko¬ lem dla korpusu zarówki 4 z przyspawanymi do niego kolkami stykowymi 4'. Sposób, w jaki mocuje sie kor¬ pus zarówki na tym cokole, opisano ponizej.Plyta podstawowa 1 ma dwa symetrycznie polozone otwory 5, z których tylko jeden pokazano na rysunku.Do kazdego z tych otworów przewidziano w optycz¬ nym przyrzadzie, do którego ma byc zastosowana za¬ rówka 4, dopasowany kolek nastawczy 6 z materialu izolacyjnego, dociskany w kierunku pokazanej strzalki przez sprezyne plytkowa 7 i wchodzacy do odpowied¬ niego otworu 5, a przez to utrzymujacy plyte podsta¬ wowa 1 w okreslonym polozeniu, prostopadle do prze¬ chodzacej przez soczewke 8 optycznej osi 9 przyrzadu.Na rysunku elementy 6 i 7 pokazano dla przejrzystosci w iznacznym oddaleniu od otworu 5. Kolek 6 powinien byc wlasciwie pokazany w polozeniu, w którym wcho¬ dzil on w otwór 5.Doprowadzenie pradu do zarówki nastepuje ukladem w rodzaju styków nozowych, przy czym obydwa pokryte pasma 1' przejmuja zadanie nozy, a obydwie sprezyny stykowe 10 zadanie sprezynujacych elementów styków nozowych. Przez plyte 11, niosaca sprezyny 10, i plyte 12 utrzymuje sie doprowadzona do styku plyte pod¬ stawowa 1 w okreslonej odleglosci od optycznego urza¬ dzenia przyrzadu.Nic pokazane, umieszczone na plycie 12 izolowane 5 zatrzaski powiekszaja pewne przyleganie plyty podsta¬ wowej 1 do plyty 12, znajdujacej sie w tej samej plasz¬ czyznie co plyta 11.Jak wspomniano, korpus zarówki stanowi z clcmcn- \q tam i doprowadzenia pradu i plyta podstawowa zespól, co osiagnieto przez zespawanic wyprowadzonych próz- moszczclnic z korpusu zarówki kolków stykowych 4' z elementami doprowadzajacymi prad. 15 20 25 45 Wymagane do tego, nie pokazane urzadzenie spa¬ wane zaopatrzone jest w srodki optyczne, które umozli¬ wiaja przed procesem spawania umieszczenie, przez justowarnie, elementu promieniowego 4" w okreslonym polozeniu w stosunku do plyty podstawowej. Niezbedna do tego obserwacje wizualna ulatwia sie dzieki otwo¬ rowi 13 w plycie podstawowej 1, który jest tak usy¬ tuowany, ze pokrywa sie z optyczna osia przyrzadu wyposazonego w zarówke. Justowarua mozna dokonac przez odpowiednie przegiecie elementów 3 doprowadze¬ nia pradu i przesuniecie kolków stykowych 4' na tych doprowadzeniach.Plytka podstawowa 1 z umocowanym na niej korpu¬ sem zarówki stanowi po spawaniu nicrozdzielny zespól, który usuwa sie razem z niezdatnym wskutek zuzycia 30 korpusem zarówki i wymienia sie na nowy taki sam zespól.Dzieki dokladnie nastawionemu polozeniu elementu promieniowego 4" w stosunku do plyty podstawowej 25 zbyteczne jest przy wymianie zarówki ponowne justo- wanic elementu promiennikowego wzgledem optycznej osi przyrzadu, gdyz plyty podstawowe 1 zaopatrzone sa w dokladnie polozone otwory 5, w które wchodza z kolei znajdujace sie w przyrzadzie kolki 6, a wiec ^ zapewniaja polozenie plyty podstawowej i przez to takze polozenie elementu promieniowego w stosunku do op¬ tycznego urzadzenia zaopatrzonego w zarówke przy¬ rzadu. PL PL