PL73704B1 - - Google Patents

Download PDF

Info

Publication number
PL73704B1
PL73704B1 PL1971149576A PL14957671A PL73704B1 PL 73704 B1 PL73704 B1 PL 73704B1 PL 1971149576 A PL1971149576 A PL 1971149576A PL 14957671 A PL14957671 A PL 14957671A PL 73704 B1 PL73704 B1 PL 73704B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
condensation
fabric
parts
water
polyester
Prior art date
Application number
PL1971149576A
Other languages
English (en)
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Priority claimed from CH85071A external-priority patent/CH539723A/de
Application filed filed Critical
Publication of PL73704B1 publication Critical patent/PL73704B1/pl

Links

Classifications

    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08GMACROMOLECULAR COMPOUNDS OBTAINED OTHERWISE THAN BY REACTIONS ONLY INVOLVING UNSATURATED CARBON-TO-CARBON BONDS
    • C08G65/00Macromolecular compounds obtained by reactions forming an ether link in the main chain of the macromolecule
    • C08G65/34Macromolecular compounds obtained by reactions forming an ether link in the main chain of the macromolecule from hydroxy compounds or their metallic derivatives
    • BPERFORMING OPERATIONS; TRANSPORTING
    • B27WORKING OR PRESERVING WOOD OR SIMILAR MATERIAL; NAILING OR STAPLING MACHINES IN GENERAL
    • B27KPROCESSES, APPARATUS OR SELECTION OF SUBSTANCES FOR IMPREGNATING, STAINING, DYEING, BLEACHING OF WOOD OR SIMILAR MATERIALS, OR TREATING OF WOOD OR SIMILAR MATERIALS WITH PERMEANT LIQUIDS, NOT OTHERWISE PROVIDED FOR; CHEMICAL OR PHYSICAL TREATMENT OF CORK, CANE, REED, STRAW OR SIMILAR MATERIALS
    • B27K3/00Impregnating wood, e.g. impregnation pretreatment, for example puncturing; Wood impregnation aids not directly involved in the impregnation process
    • B27K3/02Processes; Apparatus
    • B27K3/15Impregnating involving polymerisation including use of polymer-containing impregnating agents
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08KUse of inorganic or non-macromolecular organic substances as compounding ingredients
    • C08K5/00Use of organic ingredients
    • C08K5/16Nitrogen-containing compounds
    • C08K5/21Urea; Derivatives thereof, e.g. biuret
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C08ORGANIC MACROMOLECULAR COMPOUNDS; THEIR PREPARATION OR CHEMICAL WORKING-UP; COMPOSITIONS BASED THEREON
    • C08KUse of inorganic or non-macromolecular organic substances as compounding ingredients
    • C08K5/00Use of organic ingredients
    • C08K5/49Phosphorus-containing compounds

Landscapes

  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Chemical Kinetics & Catalysis (AREA)
  • Medicinal Chemistry (AREA)
  • Polymers & Plastics (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Treatments For Attaching Organic Compounds To Fibrous Goods (AREA)
  • Harvesting Machines For Specific Crops (AREA)
  • Chemical And Physical Treatments For Wood And The Like (AREA)
  • Fireproofing Substances (AREA)
  • Polymers With Sulfur, Phosphorus Or Metals In The Main Chain (AREA)
  • Paper (AREA)

Description

Sposób wytwarzania produktów polikondensacji zwiazków hydro ksymetylofosfoniowych Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania produktów polikondensacji zwiazków hydroksymetylo* fosfoniowych, stosowanych jako srodek zabezpieczajacy przed ogniem.Z francuskiego opisu patentowego nr 13 270 30 znane sa produkty polikondensacji zwiazków tetrakis-/hy- droksymetyloAfosfoniowych z trójmetylolomelamina, stosowane jako srodek zabezpieczajacy przed ogniem materialy zawierajace celuloze, jak papier oraz metarialy tekstylne. Teprodukty polikondensacji wytwarza sie ze zwiazków tetrakis»/hydroksymetylo/-fosfniowych przy jednoczesnym dluzszym przepuszczaniu gazu obojetnego w temperaturze 150—200°C. Wada znanego sposobu jest to, ze nie uzyskuje sie trwalych efektów ognioodpor- nosci w odniesieniu do wyrobów bawelniano-poliestrowych, poliestrowych i welnianych.Sposób wedlug wynalazku wytwarzania produktów polikondensacji zwiazków hydroksymetylofosfonio- wych polega na tym, ze co najmniej jedna bezwodna sól tetrakiWhydroksymetylóAfosfoniowa lub bezwodny wodorotlenek tetrakis*/hydroksymetylo/-fosfoniowy kondensuje sie w srodowisku bezwodnym, ewentualnie przy zastosowaniu katalizatora kwasowego i ewentualnie w obecnosci co najmniej jednego organicznego rozpuszczalni* ka, w temperaturze 100°-150°C, korzystnie 120°-150°C, przy czym kondensacje prowadzi sie do czasu, az z1 mola wprowadzonego zwiazku fosfoniowego wydzieli sie 0,5-1,5 mola wody, ewentualnie co najmniej czesciowo eteryfikuje sie wolne grupy hydroksylowe co najmniej jednym alkanolem o 1-4 atomach wegla i ewentualnie sole produktów polikondensacji przeprowadza sie w odpowiednie wodorotlenki.Kondensacje prowadzi sie korzystnie w temperaturze skraplania sie pod chlodnica zwrotna zastosowanego rozpuszczalnika lub mieszaniny rozpuszczalników. Nadaja sie tutaj przede wszystkim aromatyczne weglowodory, takie jak np. toluen, o», m-, lub p»ksylen albo ich mieszanina, lub tez mieszaniny ksylenu, toluenu, ksylenobenzenu albo ksylenodekahydronaftalenu. Najkorzystniej kondensacje prowadzi sie w temperaturze 125°—140° lub okolo 135°C. Nadto mozna prowadzic takze kondensacje bez obojetnego organicznego rozpuszczalnika, jezeli na przyklad wytworzony produkt polikondensacji sluzy jak rozpuszczalnik albo jezeli kondensacje prowadzi sie w stopionej masie.Celowo postepuje sie w ten sposób, ze ze zwiazku tetrakis-/hydroksymetylo/-fosfoniowego, który z reguly wystepuje w postaci wodnego roztworu, odciaga sie calkowicie wode rozpuszczajaca, a nastepnie rozpoczyna sie kondensacje. Proces ten mozna prowadzic w sposób ciagly lub periodyczny.Korzystnie prowadzi sie kndensacje tak dlugo, az z 1 mola wprowadzonego zwiazku fosfoniowego2 73 704 wydzieli sie okolo 0,7—1,2 mola, a zwlaszcza 0,8—1,2 mola wody kondensacyjnej.Sposród stosowanych soli tetrakis»/hydroksymetylo/«fosfoniowych najlepsza sa halogenki, takie jak bromek lub zwlaszcza chlorek. Chlorek tetrakis»/hydroksymetylo/»fosfoniowy oznaczony bedzie ponizej skrótem THPC.Jezeli jako zwiazek wyjsciowy stosuje sie wodorotlenek tetrakis-/hydroksymetylo/-fosfoniowy (THPOH), wówczas celowo wytwarza sie go z odpowiedniej soli, np. THPC przez zobojetnienie w wodnym roztworze zasada, np. wodorotlenkim sodowym i nastepne odwodnienie.Otrzymane w ten sposób produkty polikondensacji stanowia kondensaty wielkoczasteczkowe, zawierajace prawdopodobnie przede wszystkim jednostki strukturalne obudowie odpowiadajacej wzorowi 1. Ponadto te produkty polikondensacji zawieraja prawdopodobnie takze bardziej usieciowane produkty, zawierajace jednostki strukturalne na przyklad o wzorze 2. Dalej moga one zawierac takze jednostki strukturalne o wzorze 3 lub 4, ewentualnie takze w malych ilosciach jednostki strukturalne o wzorze 5.Produkty polikondensacji zawieraja z reguly w jednej czasteczce 2—200, korzystnie 2—20, a zwlaszcza 2—10 jednostek strukturalnych o wzorze 1 i/lub 2.Ewentualna eteryfikacje produktu polikondensacji zawierajacego jeszcze wolne grupy hydroksylowe prowadzi sie n-butanolem, n-propanolem, etanolem a zwlaszcza metanolem. Reakcje prowadzi sie najlepiej w srodowisku kwasnym.W przypadku uzycia do ewentualnej kondensacji katalizatorów kwasowych, stosuje sie tu zwlaszcza sole mocnych kwasów (kwas Lewisa), takie jak chlorek magnezowy, chlorek zelazowy, azotan cynkowy lub trójfluorek boru/ eter etylowy. Zwlaszcza godne polecenia jest stosowanie tych katalizatorów przy kondensacji THPOH i przy kondensacji w temperaturze ponizej 120°C.Po zakonczeniu kondensacji i ewentualnym zeteryfikowaniu mozna takze sole produktów kondensacji w calosci lub czesciowo przeprowadzic w ich odpowiednie wodorotlenki, czego dokonuje sie z reguly przez dodanie silnych zasad, takich jak wodorotlenki metali alkalicznych lub metali ziem alkalicznych, np. wodorotlen¬ ku sodowego, potasowego lub wapniowego, a takze weglanu sodowego. Ilosc zasady dobiera sie przy tym tak, aby wartosc pH mieszaniny reakcyjnej wynosila okolo 5—8.Produkty koncowe maja czasami nieprzyjemny zapach, wywolany przez lotne, niskoczasteczkowe trójwartosciowe zwiazki fosforowe, np. fosfiny, takie jak trójhydroksymetylofosfina. Zapach ten mozna latwo usunac przez dalsza utleniajaca obróbke produktu polikondensacji, na przyklad przez wprowadzenie do mieszaniny reakcyjnej powietrza a lub tlenu, albo przez dodanie srodka utleniajacego, takiego jak nadtlenek wodoru lub nadtlenosiarczan potasowy.Produkty polikondensacji stosuje sie do zabezpieczenia przed ogniem wlóknistych materialów, zwlaszcza tkanin. W tym celu na materialy te nanosi sie wodny preparat zawierajacy co najmniej 1/-produkt polikondensar cji podanego rodzaju i 2/-zwiazek wielofunkcyjny, a potraktowane w ten sposób materialy suszy sie i poddaje obróbce cieplnej.Jezeli chodzi o skladnik 2/-to stanowia go przede wszystkim wielofunkcyjne epoksydy lub zwlaszcza wielofunkcyjne zwiazki azotowe.' Jako epoksydy wchodza w rachube zwlaszcza epoksydy ciekle w temperaturze pokojowej, o co najmniej dwóch grupach epoksydowych, wywodzace sie korzystnie z wielowodorotlenowych fenoli. Wielofunkcyjnymi zwiazkami azotowymi sa na przyklad polialkilenowieloaminy lub zwlaszcza zwiazki wytwarzajace aminoplasty albo wstepne kondensaty aminoplastów. Teostatnie sa najkorzystniejsze.Jako zwiazki wytwarzajace aminoplasty rozumie sie zwiazki azotowe dajace sie metylolowac, a jako wstepne kondensaty aminoplastów — produkty addycyjne formaldehydu ze zwiazkami azotowymi dajacymi sie metylolowac. Jako zwiazki wytwarzajace aminoplasty lub jako zwiazki azotowe dajace sie metylolowac wymienia sie: 1,3,5-aminotriazyny, takie jak N-podstawione melaminy, np. N-butylomemine, N-trójchlorowco- metylomelamine, triazony, oraz ammeline, guanoaminy, np. benzoguanoaminy, acetoguanoaminy lub tez dwuguanoaminy. Dalej wchodza w rachube: cyjanamid, amid kwasu akrylowego, alkilo- lub arylo-mocznik oraz alkilo- lub arylo-tiomocznik, alkilenomoczniki lub alkilenodwumoczniki, np. mocznik, tiomocznik, urony (pochodne ketonowe kwasu moczowego), triazony, etylenomocznik, propylenomocznik, acetylenodwumocznik lub zwlaszcza 4/5-dwuhydroksyimidazolidon-2 i jego pochodne, np. podstawiony w pozycji 4- przy grupie hydroksylowej rodnikiem —CH2CH2CO—NH—CH2OH 4,5-dwuhydroksyimidazolidon-2. Najkorzystniej stosuje sie zwiazki metylolowe mocznika, etylenomocznika lub melaminy. Korzystne produkty otrzymuje sie na ogól z mozliwie wysoko i zwlaszcza z nizej metylolowanych zwiazków. Jako wstepne kondensaty aminoplastów nadaja sie na ogól z mozliwie wysoko i zwlaszcza z nizej metylolowanych zwiazków. Jako wstepne kondensaty aminoplastów nadaja sie nie tylko jednoczasteczkowe lecz takze bardziej wstepnie skondensowane aminoplasty.73 704 3 Mozna stosowac takze etery tych wstepnych kondensatów aminoplastów razem z produktami reakcji.Korzystne sa etery alkanoli takich jak metanol, etanol, n»propanol, izopropanol, n?butanol lub pentanole.Celowym jest jednak, aby te wstepne kondensaty aminoplastów byly rozpuszczalne w wodzie, jak na przyklad eter dwumetylowy pentametylolomelaminy.Organicznymi materialami wlóknistymi, którym nadaje sie przeciwogniowa odpornosc sa na przyklad drewno, papier, futra, skóry, a zwlaszcza wyroby wlókiennicze. Uodpornia sie przeciwogniowo przede wszys* tkim materialy wlókniste z poliamidów, celulozy, celulozy i poliestru, oraz z poliestru, a zwlaszcza tkaniny z welny, poliestru lub mieszane tkaniny z poliestru i celulozy, w których stosunek poliestru do celulozy wynosi od 1 :4 do 2 :1. W rachube wchodza wiec tak zwane mieszane tkaniny z poliestru i celulozy w stosunku 20 :80, 26 :74, 50 : 50 lub 67 : 33.Celuloza lub czesc celulozowa w materiale wlóknistym wywodzi sie na przyklad z lnu, bawelny, sztucznego jedwabiu lub z wlókna cietego. Oprócz mieszanin wlóknistych poliester-celuloza wchodza w rachube takze mieszaniny wlókniste skladajace sie z celulozy i poliamidów naturalnych albo syntetycznych. Przede wszystkim za pomoca produktów polikondensacji mozna takze dobrze uodpornic przeciwogniowo materialy wlókniste z welny.Wodne preparaty do przeciwogniowego uodporniania organicznych materialów wlóknistych zawieraja z reguly 200-600 g/l, korzystnie 350-450 g/l skladnika (1) i 20-200 g/l, korzystnie 40-120 g/l skladnika (2).Preparaty te wykazuja najczesciej wartosc pH kwasna do obojetnej, wzglednie slabo zasadowej.Preparaty do przeciwogniowego uodporniania moga zawierac ewentualnie jeszcze inne dodatki. W celu uzyskania wiekszej warstwy (powloki) substancji na takninie korzystny jest dodatek np. 0,1—0,5% wielkocza¬ steczkowego poliglikolu etylenowego. Do preparatów mozna dodac zwyklych zmiekczaczy, na przyklad wodnej emulsji polietylenu.W celu polepszenia mechanicznej wytrzymalosci wlókien, do preparatów mozna dodac takze odpowiednie kopolimery, na przyklad kopolimery z N-metyloloakryloamidem lub tez kationowoczynne kopolimery. Korzyst¬ ne sa na przyklad wodne emulsje kopolimerów zawierajace: a) 0,25—10% soli metalu ziem alkalicznych i a,/3-etyleno-nienasyconego kwasu jednokarboksylowego, b) 0,25—30% N-metyloloamidu lub eteru N-metyloloamidu a,/3-etyleno-nienasyconego kwasu jedno- lub dwu-karboksylowego i c) 99,5—60% co najmniej jednego innego zwiazku dajacego sie skopolimeryzowac. Te kopolimery oraz sposób ich wytwarzania sa znane. Przez zastosowanie takiego kopolimeru mozna korzystnie wplynac na wytrzymalosc na zerwanie i na odpornosc na scieranie obrabianego materialu wlóknistego. < Jezeli do preparatu wprowadza sie jeszcze polimer podanego rodzajg, to korzystnie dodaje sie go w malych ilosciach, np. 1—10% w odniesieniu do ilosci produktu polikondensacji. To samo dotyczy ewentualnych zmiekczaczy , których odpowiednie ilosci wynosza równiez 1—10%.Dodatek katalizatorów utwardzania, takich jak np. chlorek amonowy, dwuwodoroortofosforan amonowy, kwas fosforowy, chlorek magnezowy, azotan cynkowy jest równiez mozliwy, jednak przewaznie niekonieczny.Dodatek substancji buforujacych, np. NaHC03/ fosforanu dwu- i trójsodowego, trójetanoloaminy moze byc takze korzystny.W celu polepszenia trwalosci ognioodpornego wykonczenia oraz w celu uzyskania miekkiego chwytu (miekkosci w dotyku) korzystne moze byc dodanie do wodnych preparatów, chlorowcowanych parafin w polaczeniu ze zwiazkiem — polihalogenkiem winylu.Preparaty nanosi sie na meterialy wlókniste w znany sposób. Korzystnie stosuje sie towar w sztukach i impregnuje go w napawarce zasilanej preparatem w temperaturze pokojowej. Zaimpregnowany w ten sposób material wlóknisty nalezy nastepnie wysuszyc, celowo w temperaturze do 100°C. Nastepnie poddaje sie go obróbce cieplnej w temperaturze powyzej 100°C np. 100°-200°C, korzystnie 120°-180°C. Czas trwania obróbki cieplnej jest tym krótszy, im wyzsza jest temperatura. Czas ogrzewania wynosi na przyklad od 30 sekund do 10 minut. Dalej mozna tez prowadzic proces tak zwanego utrwalania (nadawania odpornosci) na jpokro lub na dzialanie wilgoci.Plukanie koncowe srodkiem wiazacym kwasy, korzystnie wodnym roztworem weglanu sodowego moze byc celowe w przypadku silnie kwasnego srodowiska reakcyjnego.Procenty i czesci podane w przytoczonych przykladach stanowia procenty wagowe lub czesci wagowe.Czesci objetosciowe maja sie do czesci wagowych jak ml do g.Przyklady sposobu wytwarzania.Przyklad I.W kolbie z mieszadlem o pojemnosci 4000 czesci objetosciowych, zaopatrzonej w chlod¬ nice zwrotna, termometr i oddzielacz wody ogrzewa sie do wrzenia energicznie mieszajac 1750 czesci 78%4 73 704 wodnego roztworu THPC [chlorku tetrakis-/hydroksymetylo/-fosfoniowego] (=7,15 mola THPC) i 1000 czesci m-ksylenu. Przy temperaturze wrzenia wynoszacej 104°C rozpoczyna sie azeotropowe usuwanie wody z wodnego roztworu THPC. Obliczona ilosc wody —385 czesci otrzymuje sie wciagu 3 godzin, temperatura wrzenia podnosi sie do 131°C.Przez dodatkowa obróbke w ciagu nastepnych 9 1/2 godzin w temperaturze 135°C usuwa sie azeotropowo dalsze 145 czesci wody, które powstaly przez kondensacje odwodnionego THPC przy jednoczesnym slabym odszczepieniu HCL. Ta ilosc wody odpowiada okolo 1,1 mola wody na 1 mol THPC. Nastepnie ochladza sie do temperatury 60°C i rozciencza 1000 czesciami metanolu, po czym rozpuszcza sie gesto — lepki produkt kondensacji. Z kolei usuwa sie pod obnizonym cismieniem w temperaturze 60—70°C mieszanine m-ksylenu i metanolu.Otrzymuje sie 1127 czesci produktu kondensacji w postaci zywicy bezbarwnej, lekko metnej, o duzej lepkosci. Produkt zawiera 18,6% fosforu (THPC—16,3%P) i rozpuszcza sie w kazdym stosunku w wodzie tworzac przezroczysty roztwór. Lepkosc w temperaturze 25°C wynosi 2030 puazów.Dodatek wodnego roztworu soli sodowej siarczanu laurylu do wodnego roztworu produktu kondensacji powoduje wytracanie, czym potwierdza sie charakter wielkoczasteczkowy, kationowo czynny produktu knden- sacji wytworzonego sposobem wedlug wynalazku. Z amoniakiem nie mozna otrzymac produktów kondensacji nierozpuszczalnych w wodzie.Przyklad II. Postepuje sie jak w przykladzie I, z tym, ze po zakonczonej reakcji kondensacji ochladza sie do temperatury 90°C, i produkt reakcji rozpuszcza sie przez dodanie 800 czesci wody. Nastepnie ochladza sie do temperatury pokojowej, oddziela wodny roztwór od fazy ksylenu i ponownie usuwa sie wode pod obnizonym cisnieniem. Korzystnym jest przy tym pozostawic czesc wody w produkcie (to jest wytworzyc np. 80% wodny roztwór), co pozwala na wygodniejsze manipulowanie nim.Otrzymuje sie w ten sposób 1515 czesci przezroczystego, lekko syropowatego roztworu o zawartosci 80% produktu kondensacji. W celu zwiekszenia jego trwalosci podczas przechowywania mozna zbuforowac wodny roztwór do wartosci pH = 6—7, na przyklad przez dodanie fosforanu trójsodowego lub trójetanoloaminy.Przyklad III. W kolbie o pojemnosci 500 czesci objetosciowych z mieszadlem, zaopatrzonej w chlod¬ nice zwrotna, termometr i oddzielacz wody zawiesza sie 78 czesci bezwodnego THPC (uprzednio azeotropowo odwodnionego w benzenie) w 200 czesciach nksylenu i ogrzewa do temperatury wrzenia 134°—135°C. W ciagu 3 godzin przez kondensacje otrzymuje sie lacznie 7,4 czesci wody, co odpowiada dokladnie ilosci 1 mola wody na 1 mol THPC. Po ochlodzeniu do temperatury 90°C rozpuszcza sie zywicowaty produkt kondensacji"przez dodanie 47 czesci wody. Potem ochladza sie do temperatury pokojowej, oddziela faze ksylenowa i zageszcza wodny roztwór pod obnizonym cisnieniem w temperaturze 50°—60°C do uzyskania 80% syropowatego, bezbarwnego produktu. Wydajnosc 87 czesci (80%).Przyklad IV. W mieszalniku o pojemnosci 500 czesci objetosciowych, zaopatrzonym w termometr, oddzielacz wody i chlodnice zwrotna z podlaczeniem do prózni umieszcza sie 190,5 czesci (1 mol) przekrystali- zowanego, bezwodnego THPC (odwodnionego w benzenie) i mieszajac ogrzewa do temperatury wewnetrznej 135°C. W temperaturze 80°C produkt stapia sie.Z osiagnieciem temperatury 135°C podlacza sie aparature pod zmniejszone cisnienie 20—30 torów, umieszczajac przy górnym koncu chlodnicy zwrotnej podlaczenie do prózni. Po lacznie 3 godzinach trwania reakcji w temperaturze 135°C kondensacja jest zakonczona, a w oddzielaczu wody odebrano 19 czesci wody (okolo 1,05 mola). Po ochlodzeniu do temperatury pokojowej otrzymuje sie bardzo gesta lepka, bezbarwna, przezroczysta zywice, która rozpuszcza sie w wodzie lub w metanolu.Przyklad V. W mieszalniku o pojemnosci 500 czesci objetosciowych, zaopatrzonym w termometr i chlodnice zwrotna rozpuszcza sie 200 czesci produktu kondensacji opisanego w przykladzie IV w 100 czesciach metanolu i wciagu 30 minut mieszajac poddaje eteryfikacji w temperaturze skraplania pod chlodnica zwrotna (62°C). Roztwór ma wartosc pH okolo 1. Nastepnie ochladza sie do temperatury 40°—45°C i usuwa nadmiar metanolu pod obnizonym cisnieniem. Otrzymuje sie 210 czesci czesciowo zeteryfikowanego produktu polikondensacji, który w porównaniu z produktem wyjsciowym ma mniejsza lepkosc i rozpuszcza sie w dwume- tyloformamidzie w temperaturze 25°C tworzac roztwór przezroczysty.Przyklad VI. W mieszalniku o pojemnosci 500 czesci objetosciowych, zaopatrzonym w termometr, chlodnice zwrotna i oddzielacz wody umieszcza sie 244 czesci 78% THPC (= 1 mol substancji czystej), 3,81 czesci chlorku magnezowego jako katalizatora (2% w przeliczeniu na czysty THPC) i 160 czesci objetosciowych toluenu. Mieszajac ogrzewa sie do wrzenia pod chlodnica zwrotna do czasu wydzielania sie 1 mola wody (18 czesci objetosciowych), co trwa okolo 10—12 godzin. Nastepnie usuwa sie rozpuszczalnik w wyparce obrotowej pod obnizonym cisnieniem. Pozostaje produkt reakcji w postaci metnego, lekko zabarwionego, lepkiego syropu, praktycznie ze 100% wydajnoscia.73 704 5 Przyklad VII. 190,5 czesci THPOH (1,11 mola) {wodorotlenku tetrakis'-/hydroksymetylo/*fosfonio^ wego] otrzymanego z THPC przez zobojetnienie wodnym roztworem NaOH i nastepne odwodnienie, ogrzewa sie do wrzenia mieszajac z 3,81 czesciami MgCI2 (2% w odniesieniu do THPOH) w 160 czesciach objetosciowych ksylenu az do ustania wydzielania sie wody. W ten sposób oddziela sie 13 czesci objetosciowych wody (0,72 mola). Po odparowaniu rozpuszczalnika pozostaje produkt polikondensacji w postaci gestoplynnego syropu, z wydajnoscia 93%. Produkt polikondensacji jest rozpuszczalny w wodzie.Przyklad VIII. W mieszalniku o pojemnosci 500 czesci objetosciowych, zaopatrzonym w termometr i oddzielacz wody odwadnia sie analogicznie jak w przykladzie I 238 czesci 80% wodnego roztworu THPC i 200 czesci m-ksylenu i kondensuje. Otrzymuje sie 73 czesci wody. Lepki produkt kondensacji uwolniony od ksylenu i metanolu rozciencza sie ponownie woda do zawartosci 80% stalej substancji i zobojetnia 49,5 czesciami 30% (wagowo) wodnego roztworu wodorotlenku sodowego do wartosci pH = 7,5. Podczas zobojetniania utrzymuje sie temperature 15°—20°C za pomoca chlodzenia. Powstaly roztwór zawiera 63% substancji czynnej, wystepujacej czesciowo w postaci wodorotlenku i czesciowo w postaci chlorku.Przyklad IX. W emaliowanym kotle z mieszadlem o pojemnosci 160 czesci objetosciowych, zaopa¬ trzonym w oddzielacz wody i termometr ogrzewa sie do wrzenia przy energicznym mieszaniu 73,5 czesci 78% wodnego roztworu THPC (= 300 moli) i 42 czesci 1,3-ksylenu. Przy temperaturze wrzenia 103°C rozpoczyna sie azeotropowe usuwanie wody. Obliczona ilosc wody —16,2 czesci otrzymuje sie wciagu 3l/2 godziny, a temperatura wrzenia dochodzi do 131°C. Przez dodatkowa obróbke w ciagu dalszych 71 A godzin w temperatu- " rze 136°—137°C usuwa sie azeotropowo dalsze 5,1 czesci wody, która powstala przez kondensacje odwodnione¬ go THPC przy jednoczesnym slabym odszczepieniu HCL. Ta ilosc wody odpowiada okolo 0,95 mola na 1 mol THPC. Nastepnie ochladza sie do temperatury 60°C, wylacza mieszadlo i mozliwie w znacznym stopniu odprowadza sie za pomoca syfonu górna warstwe ksylenu. Pozostalosc rozpuszcza sie w 13,5 czesciach wody i jednoczesnie mieszajac ochladza sie do temperatury 15°C. Przez dodanie 13,5 czesci 30% wodnego roztworu wodorotlenku sodowego ustala sie wartosc pH * 6, po czym w temperaturze 50°C pod zmniejszonym cisnieniem b destyluje sie tak dlugo, az destylat nie bedzie zawieral ksylenu. Po ochlodzeniu do temperatury 20°C produkt przesacza sie pod cisnieniem przez material filcowy w celu oddzielenia wytraconego chlorku sodowego.Otrzymuje sie 69 czesci ciemno czerwonego, przezroczystego roztworu o zawartosci 64,5% substancji czynnej i 5,5% chlorku sodowego. Wartosc pH roztworu wynosi 6.Przyklad X. W mieszalniku o pojemnosci 500 czesci objetosciowych, zaopatrzonym w chlodnice • zwrotna i termometr rozpuszcza sie 170 czesci produktu kondensacji opisanego w przykladzie I i 54,2 czesci 2,3-dwubromopropanolu w 55 czesciach dwumetyloformamidu i miesza wciagu 1 godziny w temperaturze 100°—105°C. Nastepnie oddestylowuje sie dwumetyloformamid pod zmniejszonym cisnieniem w temperaturze . 70°-80°C.Pozostalosc rozpuszcza sie w 400 czesciach wody i z roztworu tego usuwa sie pod zmniejszonym cisnieniem w temperaturze 90°—95°C wode i nie przereagowana czesc 2,3-dwubromopropanolu. Otrzymuje sie 209 czesci zóltej, o malej lepkosci cieczy, która stanowi czesciowo zeteryfikowana 2,3-dwubromopropanolem postac produktu kondensacji z przykladu I.PrzykladXI. 235 czesci (1 mol) bromku tetrakis-/hydoksymetylo/-fosfoniowego zawiesza sie w 500 ml ksylenu i ogrzewa do wrzenia do czasu az ustanie wydzielanie sie wody. W calosci wydzieli sie okolo 12 ml (0,66 mola) wody. Nastepnie odparowuje sie pod zmniejszonym cisnieniem ksylen i otrzymany produkt w postaci zóltobrazowego lepkiego oleju stosuje bez dalszego oczyszczania.Przyklady stosowania.Przyklad XII. 400 czesci produktu kondensacji opisanego w przykladzie I razem z 60 czesciami trójmetylolomelaminy przerabia sie na roztwór o lacznej objetosci 1000 czeki objetosciowych. Wartosc pH roztworu wynosi 4—5.W roztworze tym napawa sie po jednym pasmie tkaniny z 100% poliestru, z poliestru i bawelny w stosunku 50 :50, i z poliestru i bawelny w stosunku 67 : 33, nastepnie suszy w temperaturze 80°-90°C i wciagu 41 /2 godziny poddaje termoutrwalaniu w temperaturze 160°C. Nastepnie plucze sie tkanine wciagu 30 minut w temperaturze 40°C w roztworze zawierajacym w1 litrze 5 czesci mocnego srodka pioracego na podstawie mydla. Po tym plukaniu mozna ustalic nastepujace pokrycie utrwalonym srodkiem zabezpieczajacym przed ogniem: tkanina z 100% poliestru - 27,2% w przeliczeniu na pierwotny ciezar tkaniny tkanina z poliestru i bawelny 50 : 50 - 27,0% w przeliczeniu na pierwotny ciezar tkaniny tkanina ; z poliestru i bawelny (67 : 33) « 20,6% w przeliczeniu na pierwotny ciezar tkaniny Wszystkie tkaniny posiadaja bardzo dobra ognioodpornosc, która po pieciokrotnym powtórzeniu opisane¬ go wyzej plukania pozostaje równiez niezmieniona.6 73 704 Przyklad XIII. Postepuje sie w sposób podobny w przykladzie XII, z tym ze stosuje sie produkt kondensacji otrzymany wedlug przykladu III.Po pieciokrotnym plukaniu (porównaj przyklad XII) mozna ustalic nastepujace pokrycia utrwalonym srodkiem zabezpieczajacym przed ogniem: tkanina 100% poliestrowa = 32,3% w odniesieniu do pierwotnego ciezaru tkaniny tkanina 50 : 50 poliestrowo-bawelniana = 29,4% w odniesieniu do pierwotnego ciezaru tkaniny tkanina 67 : 33 poliestrowo-bawelniana = 20,4% w odniesieniu do pierwotnego ciezaru tkaniny Wszystkie tkaniny posiadaja bardzo dobra ognioodpornosc, która pozostaje takze niezmieniona po pietnastokrotnym plukaniu (porównaj przyklad XII).Przyklad XIV: 400 czesci produktu kondensacji z przykladu IV i 60 czesci trójmetylolomelaminy rozpuszcza sie w 500 czesciach wody i uzupelnia woda do objetosci 1000 czesci.Po jednej tkaninie z 100% poliestru, z 50 : 50 poliestu i bawelny oraz z 67 : 33 poliestru i bawelny poddaje sie obróbce w sposób podany w przykladzie XI I.Po pieciokrotnym plukaniu wszystkie tkaniny posiadaja jeszcze bardzo dobra ognioodpornosc i nastepuja¬ ce pokrycie srodkiem zabezpieczajacym przed ogniem i zywica aminoplastowa: 100% poliestrowa tkanina 26,5% 50 : 50 poliestrowa tkanina 24,8% 67 : 33 poliestrowa tkanina 18,0% Podobnie dobry wynik uzyskuje sie, jezeli zamiast produktu kondensacji z przykladu IV stosuje sie produkt kondensacji z przykladu VI lub VII.Przyklad XV. W takiej samej kapieli, jaka zastosowano w przykladzie XIV napawa sie dwa rózne materialy welniane o ciezarze 92 g/m2 i 165 g/m2, suszy w temperaturze 90°C i w ciagu 5 minut poddaje termoutrwalaniu w temperaturze 120°C (wzgl. utwardzaniu). Nastepnie obydwie tkaniny plucze sie wciagu 20 minut w temperaturze 40°C w lugu do prania o nastepujacym skladzie: 200 czesci czteroboranu sodowego 600 czesci objetosciowych alifatycznego eteru glikolu polietylenowego (nie zawierajacego jonów) 200 czesci objetosciowych ll-rzed. alkilosiarczanu sodowego (anionowoczynnego) 9200 czesci objetosciowych wody (odjonizowanej) Po wysuszeniu obydwie tkaniny maja bardzo dobra ognioodpornosc i sa przyjemne w dotyku.Nie potraktowany material welniany spala sie zaraz po króifem zetknieciu z plomieniem calkowicie i bardzo gwaltownie.Przyklad XVI. Z 400 czesci produktu kondensacji opisanego w przykladzie V i 60 czesci trójmetylo¬ lomelaminy wytwarza sie roztwór wynoszacy w calosci 1000 czesci objetosciowych. Wartosc PK wynosi 4—5.Pasmo tkaniny z poliestru i bawelny w stosunku 67 :33 poddaje sie obróbce w tym roztworze sposobem podanym w przykladzie XII i plucze. Pokrycie utrwalonym srodkiem zabezpieczajacym przed ogniem wynosi 19,3%. Tkanina ma bardzo dobra ognioodpornosc i wykazuje tylko srednia sztywnosc w dotyku. Ognioodpor¬ nosc pozostaje takze niezmieniona po pieciokrotnym powtórzeniu plukania opisanego w przykladzie XII: Przyklad XVII. Pasmo tkaniny welnianej o ciezarze 165 g/m2 poddaje sie obróbce w kapieli i sposo¬ bem opisanym w przykladzie XVI i plucze. Pokrycie utrwalonym srodkiem zabezpieczajacym przed ogniem wynosi 32,6%.Tkanina posiada bardzo dobra ognioodpornosc i jest przyjemna w dotyku. Po pieciokrotnym powtórzeniu plukania opisanego w przykladzie XII ognioodpornosc tkaniny pozostaje niezmieniona..Przyklad XVIII. 600 czesci 63% produktu opisanego w przykladzie VIII razem z 60 czesciami trójmetylolomelaminy przerabia sie na roztwór razem o 1000 czesciach objetosciowych. Jego wartosc pH wynosi 7.Po jednym pasmie tkaniny z 100% poliestru i z poliestru i bawelny 50 : 50 poddaje sie obróbce sposobem podanym w przykladzie XII. Pokrycie utrwalonym srodkiem zabezpieczajacym przed ogniem odpowiada pokry¬ ciu z przykladu XII. Tkaniny posiadaja dobra ognioodpornosc, która po pieciokrotnym powtórzeniu plukania opisanego w przykladzie XII pozostaje niezmieniona.Przyklad XIX. Niebarwiona tkanine z poliestru i bawelny w stosunku 50:50 wzglednie 67:33 napawa sie kapiela zawierajaca w 1 litrze 480 g produktu wedlug przykladu X i 85 g dwumetylolomelaminy (co stanowi 67 g/l fosforu i 35 g/l azotu) i suszy w temperaturze 80°^100°C. Nastepnie utwardza sie wciagu 5 minut w temperaturze 150°C.Tkanine plucze sie nastepnie wciagu 5 minut w temperaturze 60°C w roztworze srodka pioracego, zawierajacego 4g/l weglanu sodowego i 1 g/l produktu kondensacji utworzonego z 1 mola rlll-rzed.nonylofeno lu i 9 moli tlenku etylenu.73 704 7 Jedna czesc tej tkaniny plucze sie teraz 20 wzglednie 40 razy wciagu 45 minut w pluczce domowej w roztworze o temperaturze 40°C, zawierajacym w 1 litrze wody 4 g gospodarskiego srodka pioracego (= SN019,8861-Wasche). Poszczególne kawalki tkaniny sprawdza sie na ognioodpornosc (próba pionowa DIN 53906). Wyniki tej próby zestawiono w tablicy I.T a b I i c a I Stopien utrwalenia Tkanina nieobrabiana Tkanina Poliester / bawelna 50 :50 67 : 33 61% 62% Ognioodpornosc: po plukaniu koncowym po 20 plu kaniach SNV 198861 po 40 plukaniach SNV 198861 pali sie pali sie pali sie dlugosc wypalania w cm 10,5 8 8,5 9 9 9,5 Przyklad XX. Niebarwiona tkanine z poliestru i bawelny w stosunku 50:50 wzglednie 67:33 napawa sie kapiela zawierajaca w1 litrze 530 g produktu wedlug przykladu IX, 85 g dwumetylolomelaminy i 0,25 g produktu kondensacji 1 mola p-lll. rzed. nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu. W ten sposób kapiel zawiera 67 g/l fosforu i 35 g/l azotu, a jej wartosc pH wynosi 5,9. Wchloniecie kapieli wynosi 80%. Nastepnie suszy sie w temperaturze okolo 80°C i utrwala w temperaturze 150°C w ciagu 5 minut.Czesc tkaniny plucze sie w ciagu 5 minut w temperaturze 60°C w roztworze zawierajacym w 1 litrze 5 ml 30% wody utlenionej, 3 g 30% roztworu wodorotlenku sodowego, 2 g szkla wodnego i 0,25 g produktu kondensacji 1 mola p-lll-rzed.-nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu.Poszczególne kawalki tkaniny bada sie nastepnie na ognioodpornosc (próba pionowa DIN 53 900). Wyniki badan zestawiono w tablicy II.Tablica II.Stopien utrwalenia Ognioodpornosc: przed plukaniem koncowym po koncowym plukaniu Tkanina nieobrabiana — pali sie pali sie Tkanina poliestrowo-bawelniana 50 : 50 67 : 33 67% 67% dlugosc wypalenia w cm 11,5 11,5 10 11 Przyklad XXI. Niebarwiona tkanine poliestrowo-bawelniana 50 :50 wzglednie 67 :33 napawa sie kapiela zawierajaca w1 litrze 468 g produktu z przykladu XI, 85 g dwumetylolomelaminy i 0,25 g produktu kondensacji 1 mola p-lll-rzed.- nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu. W ten sposób kapiel zawiera 67 g/l fosforu i 35 g/l azotu, zas wartosc pH kapieli (ustalona wodorotlenkiem sodowym) wynosi 5,5. Wchloniecie kapieli wynosi 80%. Nastepnie suszy sie w temperaturze okolo 80°C i utrwala w cigu 5 minut w temperaturze 150°C.Poszczególne kawalki tkaniny bada sie nastepnie na ognioodpornosc (próba pionowa DIN 53900). Wyniki badan zestawiono w tablicy III.Tablica III.Tkanina nieobrabiana Pokrycie na tkaninie .Tkanina poliestrowo-bawelniana 50:50 67:33 35,5% 35,5% Ognioodpornosc: dlugosc wypalenia w cm pali sie 12 10,5* 8 73 704 Przyklad XXII. Niebarwiona tkanine poliestrowobawelniana 50 :50 wzglednie 67 :33 napawa sie kapielami podanymi w przytoczonej tablicy, suszy w temperaturze 80°—100°C i nastepnie utrwala w ciagu A1 /2 minuty w temperaturze 160°C. Tkaniny poddaje sie nastepnie plukaniu koncowemu w ciagu 5 minut w tempera¬ turze 60°C w kapieli zawierajacej w 1 litrze 4 g weglanu sodowego i 1 g produktu kondensacji 1 mola p»lll-rzed. nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu.Czesc tych tkanin poddaje sie 20 razy plukaniu srodkiem pioracym SNV-198861-Wasche, a czesc plucze sie 40 razy tym srodkiem (porównaj przyklad XIX). Nastepnie poszczególne kawalki tkaniny bada sie na ognioodpornosc (próba pionowa DIN 53906)). Wyniki tych badan zestawiono w tablicy IV.Tablica IV Skladniki Tkanina nieobrabiana Tkaniny obrabiane kapielami D E F Produkt wedlug przykladu I Produkt kondensacji 1/ MgCI2-CHaO.Dwu metylolomelamina Eter pieciometylowy szesciometylolomelaminy Dwu metylolo»4-hydroksy* propylenomocznik Propylenomocznik Metylowany uron Melamina Wartosc pH kapieli ustalona za pomoca NaOH na g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/l 415 0,25 50 85 415 0,25 50 415 0,25 50 415 0,25 50 415 0,25 50 415 0,25 50 20 415 0,25 50 5,5 220 5,5 440 5,5 400 5,5 5.5 400 33 5,5 53 5,5 Ognioodpornosc Tkanina poliestrowo-bawelniana 50:50 po plukaniu koncowym po 20 plu kaniach SNV-198861 po 40 plukaniach SNV—198861 Tkanina poliestrowo-bawelniana 67:33 po plukaniu koncowym po 20 plukaniach SNV—198861 po 40 plukaniach SNV-198861 Dlugosc wypalenia w cm pali sie pali sie pali sie pali sie pali sie pali sie 8,5 8 10,5 11 9 9 9,5 10,5 11 ^ 12 11 — 10 8,5 ~ — — 9,5 7,5 — 9,5 9 — 12 8 9 9,5 9 10 8,5 9 10 9 9 10 9 8 8 10,5 8 8 1/ produkt kondensacji 1 mola p»IIUrzed.nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu.Przyklad XXIII. Niebarwiona tkanine poliestrowo-bawelniana w stosunku 50 : 50 wzglednie 6? :33 napawa sie kapielami z przytoczonej tablicy, suszy w temperaturze 809-100°C i nastepnie utrwala w ciagu 4*/a minuty w temperaturze 160°C. Potem poddaje sie tkaniny plukaniu koncowemu wciagu 5 minut w temperatu¬ rze 60°C w kapieli zawierajacej w 1 litrze 4g weglanu sodowego i 1 g produktu kondensacji z 1 mola p-lll-rzed. nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu. Poszczególne kawalki tkaniny bada sie na ognioodpornosc (próba pionowa Dl N 53 906). Wyniki tego badania zestawiono w tablicy V.Skladniki Produkt wedlug przykladu IX Produkt kondensacji / MgCI2*CH20 5,5 propylenomocznik Dwu metylolohydroksy- propylenomocznik Etylenomocznik Acetylenodwu mocznik Hydro ksyetylenotriazon Mocznik Dwumetylolomelanina Cyjanamid Tkanina nieobrabiana g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i Tabl H 415 0,25 50 535 73 704 ca V I 415 0,25 50 440 J 415 0,25 50 365 Tkaniny K 415 0,25 50 330 obrabiane L 415 0,25 50 340 kapielami M 415 0,25 50 150 n N 415 0,25 50 20 50 Wartosc pH kapieli ustalona za pomoca NaOH Ognioodpornosc Tkanina pol iestrowo-bawelnia na 50 :50 pali sie Tkanina poliestrowo-bawelniana 67:33 pali sie 5,5 5,5 5,5 5,5 5,5 Dlugosc wypalenia w cm 7,5 11,5 7,5 9 11 9,5 5,5 12 5,5 9 12 10,5 1/ Produkt kondensacji z 1 mola p»lll-rzed. nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu.Przyklad XXIV. Niebarwiona tkanine poliestrowo-bawelniana 50 :50 wzglednie 67 :33 napawa sie kapielami z przytoczonej tablicy, suszy w temperaturze 80°—100°C po czym utrwala wciagu 42/2 minuty w temperaturze 160°C. Nastepnie poszczególne kawalki tkaniny bada sie na ognioodpornosc (próba pionowa DIN 53906). Wyniki badania zestawiono w tablicy VI.Tablica VI Skladniki Produkt z przykladu IX Produkt kondensacji 1/ MgCI2-CH20 Weglan dwumetyloloetylenu Metyloloakryloamid Dwu metyloloakryloamid Dwumetylolomelamina Ammelina GlioksaUmonorein Cyjanamid Wartosc pH kapieli ustalona za pomoca NaOH g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i g/i Tkanina nieobrabiana 415 O 415 0,25 50 530 5,5 P 415 0,25 50 504 5,5 Tkan o 415 0,25 50 327 5,5 na obrabiana kapielami R 415 0,25 50 20 42 5,5 S 415 0,25 ' 50 20 104 5,5 T 41S 0.25 50 20 50 5,5 Ognioodpornosc Tkanina poliestrowo-bawelniana 50 : 50 Tkanina poliestrowo-bawelniana 67 :33 Dlugosc wypalania w cm 11 10,5 10,5 10,5 10 10,5 9 9 - 10,5 1/ produkt kondensacji z 1 mola rMI-rzed.nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu.10 73 704 Przyklad XXV. Merceryzowana, wybielona tkanine bawelniana napawa sie kapiela zawierajaca 195 g/l produktu wedlug przykladu IX, 116 g/l dwumetylolomelaminy i 2 g produktu kondensacji z1 mola p-lll-rzed.nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu (co stanowi 35 g/l fosforu i 48 g/l azotu). Wchloniecie kapieli wynosi 80%v Nastepnie suszy sie w temperaturze 80°C i utrwala wciagu 5 minut w temperaturze 150°C. Potem gotuje sie tkanine wciagu 5 minut w kapieli zawierajacej w1 litrze 4g weglanu sodowego i 1 g produktu kondensacji z 1 mola p-lll-rzed.nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu, a nastepnie plucze i suszy.Czesc tej tkaniny poddaje sie 65-krotnemu plukaniu maszynowemu wedlug SNV 198861 w temperaturze 95°C (porównaj przyklad XIX). Nastepnie poszczególne kawalki tkaniny bada sie na ognioodpornosc (próba pionowa DIN 53906). Wyniki badania zestawiono w tablicy VII.• Pokrycie na tkaninie po plukaniu koncowym Stopien utrwalenia Ognioodpornosc po plukaniu koncowym czas palenia sie sek. dlugosc wypalenia cm. « po 65 plukaniach - SNV-198861: . czas palenia sie sek. dlugosc wypalenia cm.Tablica VII Tkanina obrabiana 0 8 0 8 13;5% 61% Tkanina nieobrabiana pali sie pali sie Dotyk: troche sztywniejsza niz nieobrobiona.Przyklad XXVI. Niebarwiona tkanine z poliestru i lnu 50 : 50 lub tkanine z poliestru i regenerowanej celulozy 67 : 33 napawa sie^ kapiela zawierajeca 590 gfl produktu wedlug przykladu IX; 85 g/l dwumetylolomela¬ miny 12 g produktu kondensacji 1 mola p-HI-rzed.ntfnyrofenofu"K9 moli tlenku_ etylenu (co stanowi 67 g/l fosforu i 35 g/l azotu).Wchloniecie kapieli wynosi 80% i 100%. Nastepnie suszy sie w temperaturze 80°C i utrwala w ciagu 41 /2 minuty w temperaturze 160°C. Potem gotuje sie tkanine wciagu 5 minut w kapieli zawierajacej w 1 litrze 4g weglanu sodowego i 0,25 produktu kondensacji 1 mola p-lll-rzed.nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu, po czym plucze ja i suszy.Czesc tej tkaniny poddaje sie jeszcze 5 razy plukaniu maszynowemu w temperaturze 40°C wedlug SNV 198861 (porównaj przyklad XIX).Poszczególne kawalki tkaniny bada sie nastepnie na ognioodpornosc (próba pionowa DIN 53906). Wyniki tych badan zestawiono w tablicy VIII Tablica VIII . v Pokrycie na tkaninie po plukaniu koncowym Stopien utrwalenia Ognioodpornosc po plukaniu koncowym czas palenia sie sek. dlugosc wypalenia cm. po 5 plukaniach - SNV 198861 czas palenia sie sek. dlugosc wypalenia cm.Tkanina poliester-len obrobiona 18,2% 67% 0 10,5 0 10 50 :50 nieobrobiona — — pali sie pali sie Tkanina poliester-regenerowana celuloza obrobiona 22,8% 67% 0 9 0 9 67 i :33 nieobrobiona — — pali sie pali sie Przy kl ad XXVII. Tkanine- welniana gabardyne napawa sie kapiela zawierajaca 590 g/l produktu wedlug przykladu IX, 85 g/l dwumetylolomelaminy i 1 g produktu kondensacji 1 mola p-W-rzed.nonylofenolu73 704 11 i 9 moli tlenku etylenu (co stanowi 67 g/l fosforu i 35 g/l azotu). Wchloniecie kapieli wynosi 80%. Nastepnie suszy sie w temperaturze 80°C i utrwala w ciagu 41 /2 minuty w temperaturze 160°C. Potem gotuje sie tkanine wciagu 5 minut w kapieli zawierajacej w 1 litrze 4g weglanu sodowego i 0,25g produktu kondensacji 1 mola p-lll-rzed.nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu, nastepnie plucze ja i suszy.Czesc tej tkaniny poddaje sie jeszcze 5-, 10- i 40-krotnemu plukaniu maszynowemu w temperaturze 40°C wedlug SNV 198861 (porównaj przyklad XIX).Nastepnie bada sie poszczególne kawalki tkaniny na ognioodpornosc (próba pionowa DIN 53906). Wyniki tego badania zestawiono w tablicy IX.Tabl ica IX Pokrycie na tkaninie po plukaniu koncowym Stopien utrwalania Ognioodpornosc Po obróbce koncowej: czas palenia sie sek. dlugosc wypalenia cm. po -krotnym plukaniu — SNV— 1(98861 czas palenia sie sek. dlugosc wypalenia cm. po 10-krotnym plukaniu - SNV-198861 czas palenia sie sek. dlugosc wypalenia cm. po 40-krotnym plukaniu - SNV—198861 czas palenia sie sek. dlugosc wypalenia cm.Tkanina obrobiona 0 7 0 3 0 3,5 0 3 14% 67% Tkanina nieobrobiona pali sie pali sie pali sie pali sie pali sie pali sie pali sie pali sie Przyklad XXVIII. Kozuch barani i skórke królicza spryskuje sie kapiela o nastepujacym skladzie: 590 g/l produktu wedlug przykladu IX 85 g/l dwumetylolomelaminy 2 g/l produktu kondensacji 1 mola p-lll-rzed.nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu.W ten sposób kapiel zawiera 67 g/l fosforu i 35 g/l azotu. Po opryskaniu suszy sie w temperaturze 80°C.Pokrycie po wysuszeniu wynosi po okolo 10%.Przy badaniu zabezpieczenia przed ogniem wedlug normy DIN 53906, z czasem zaplonu 4 sekundy, próbki wykonczone nie pala sie, podczas gdy futro wzglednie skórka bez wykonczenia natychmiast sie przepala.Przyklad XXIX. Gonty drewniane (jodla) o grubosci 2 m umieszcza sie na okres 5 minut wzglednie 15 minut w kapieli o nastepujacym skladzie: 590 g/l produktu wedlug przykladu IX 85 g/l dwumetylolomelaminy 2 g/l produktu kondensacji 1 mola p-lll-rzed.nonylofenoli i 9 moli tlenku etylenu.Kapiel zawiera zatem 67 g/l fosforu i 35 g/l azotu. Po scieknieciu kapieli suszy sie w temperaturze 80°C. Pokrycie wynosi 24% wzglednie 30%.Badanie zabezpieczenia przed ogniem wedlug normy DIN 53906 daje nastepujace wyniki Czaszanurzenia Gonty 5 minut 15 minut nieobrabiane Czas palenia siesek. 10 0 pala sie Dlugosc wypaleniacm. 6 5 pala sie Przyklad XXX. Bezpopiolowa bibule filtracyjna (70 g/m2) napawa sie nastepujaca kapiela. 590 g/l produktu wedlug przykladu IX 85 g/l dwumetylolomelaminy 2 g/l produktu kondensacji 1 mola p-lll-rzed.nonylofenolu i 9 moli tlenku etylenu.12 73 704 Kapiel zawiera w ten sposób 67 g/l fosforu i 35 g/l azotu. Wchloniecie kapieli wynosi 105%. Suszy sie w temperaturze 80°C. Pokrycie wynosi 55%.Badanie zabezpieczenia przed ogniem wedlug normy DIN 53 906 daje czas palenia sie 0 sekund i dlugosc wypalenia — 6 cm., podczas gdy nieobrobiona bibulka filtracyjna spala sie.. PL PL

Claims (12)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania produktów polikondensacji zwiazków hydroksymetylofosfoniowych, znamien¬ ny t y m, ze co najmniej jedna bezwodna sól tetrakis-/hydroksymetylo/-fosfoniowa lub bezwodny wodorotl** nek tetrakis-/hydroksymetylo/-fosfoniowy kondensuje sie w srodowisku bezwodnym, ewentualnie przy zastoso¬ waniu katalizatora kwasowego i ewentualnie w obecnosci co najmniej jednego obojetnego organicznego rozpusz¬ czalnika, w temperaturze 100°—150°C, przy czym kondensacje prowadzi sie do czasu, az z 1 mola wprowadzone¬ go zwiazku fosfoniowego wydzieli sie 0,5—1,5 mola wody, i ewentualnie co najmniej czesciowo eteryfikuje sie wolne grupy hydroksylowe co najmniej jednym alkanolem o 1—4 atomach wegla.
2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze kondensacje prowadzi sie w temperaturze 120°-150°C.
3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze kondensacje prowadzi sie w obecnosci co najmniej jednego, obojetnego, aromatycznego weglowodoru jako rozpuszczalnika.
4. Sposób wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze jako rozpuszczalnik stosuje sie ksylen.
5. Sposób wedlug zastrz. 1—6, znamienny tym, ze kondensacje prowadzi sie w temperaturze 125° -140°C.
6. Sposób wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze kondensacje prowadzi sie w temperaturze - okolo 135°C.
7. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny t y m, ze kondensacje prowadzi sie do czasu, az z 1 mola wprowadzonego zwiazku fosfoniowego wydzieli sie okolo 0,7—1,2 mola wody.
8. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny t y m, ze kondensuje sie sól tetrakis-/hydroksymetylo/-fos- foniowa.
9. Sposób wedlug zastrz. 8, znamienny tym, ze kondensuje sie halogenek tetrakis-/hydroksymety- loAfosfoniowy.
10. Sposób wedlug zastrz. 9, znamienny tym, ze kondensuje sie chlorek tetrakis-/hydroksymety- lo/-fosfoniowy.
11. Sposób wedlug zastrz. 1,znamienny tym, ze po zakonczonej reakcji sole produktu kondensacji przeprowadza sie w odpowiednie wodorotlenki.
12. Sposób wedlug zastrz. 11, znamienny tym, ze sole przeprowadza sie w odpowiednie wodoro¬ tlenki przy dodawaniu silnej zasady. CH20H CH20H I© I© H2C-P-CH2-0— -H2C-P-CH2-0- CH20H CH2 Wzór1 0 I CH20H Wzón* ¦" I -H2C-P-CH2-0- U -H2C-P-CH2-0- 0 /\ 2 Wzór 3 H2C —0 Wzór 4 CH-0H I -J^C — P—CH,-0- I 0 Wzór 5 Prac. Poligraf. UP PRL naklaci 120**; PL PL
PL1971149576A 1970-07-22 1971-07-21 PL73704B1 (pl)

Applications Claiming Priority (2)

Application Number Priority Date Filing Date Title
CH1110170 1970-07-22
CH85071A CH539723A (de) 1970-07-22 1971-01-20 Verfahren zum Flammfestmachen von Textilmaterial

Publications (1)

Publication Number Publication Date
PL73704B1 true PL73704B1 (pl) 1974-10-30

Family

ID=25685895

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL1971149576A PL73704B1 (pl) 1970-07-22 1971-07-21

Country Status (5)

Country Link
JP (1) JPS5331999B1 (pl)
CS (1) CS154695B2 (pl)
IL (1) IL37330A (pl)
NO (1) NO131347C (pl)
PL (1) PL73704B1 (pl)

Also Published As

Publication number Publication date
IL37330A0 (en) 1971-10-20
IL37330A (en) 1975-02-10
NO131347B (pl) 1975-02-03
NO131347C (pl) 1975-05-14
JPS5331999B1 (pl) 1978-09-06
CS154695B2 (pl) 1974-04-30

Similar Documents

Publication Publication Date Title
US4300898A (en) Compositions for treating textile fabrics
US3878245A (en) Process for the manufacture of phosphorus-containing condensation products, the products and their use as flameproofing agents
US3931310A (en) Phosphorus-containing condensation products
US3864076A (en) Process for flameproofing organic fibers with phosphorus-containing condensation products and the products produced
US3932502A (en) Process for the manufacture of phosphorus-containing condensation products, the products and their use as flameproofing agents
US2785145A (en) Siliconate-aminoplast compositions and textiles coated therewith
US3914229A (en) Novel N-hydroxymethyl compounds, compositions containing such compounds and cellulose-containing textile materials treated therewith
US3734684A (en) Flame retardant phosphorus containing fibrous products and method for production
US3887553A (en) Process for the manufacture of phosphorus-containing condensation products
US3907898A (en) Process for the manufacture of polycondensation products containing phosphorus, the products and their use as flameproofing agents
US3247015A (en) Flameproofing of textile materials
PL73704B1 (pl)
US3994971A (en) Phosphorus-containing condensation products
US3085909A (en) Silver containing reaction products, methods for their production and use in formingpermanent silver containing deposits on base materials
US3903336A (en) Use of phosphorus-containing condensation products as flameproofing agents for fibre mixtures of polyester and cellulose
US3930087A (en) Crease resistant cellulosic textile material
US4094929A (en) Process for manufacture of amidophosphates
US3671307A (en) Crease-proofing compositions containing glyoxal modified uron resins and processes for making same
US3874911A (en) Process for the manufacture of phosphorus-containing condensation products, the products and their use as flameproofing agents
US3999941A (en) Process for the manufacture of polycondensation products containing phosphorus, the products and their use as flameproofing agents
US4178398A (en) Amidophosphate reaction products used as flameproofing agents
US4059532A (en) Phosphorus-containing reaction products useful as flameproofing agents
US3814753A (en) Monomethylol and dimethylol triazone sulfamic acid,and salts thereof
SU468443A3 (ru) Способ огнезащитной отделки текстильных материалов из целлюлозного волокна
US4026889A (en) Phosphorus-containing condensation products