PL 71 151 Y1 2 Opis wzoru Przedmiotem wzoru uzytkowego jest mechanizm spustowy broni palnej, z przyspiesznikiem znaj- dujacy zastosowanie w róznego rodzaju broni palnej dlugiej jednostrzalowej, w której mechanizm spu- stowy jest wyzwalany recznie poprzez sciagniecie spustu, miedzy innymi w sztucerach lamanych, sztu- cerach oraz broni kombinowanej. Glównymi elementami mechanizmu spustowego sa spust i zaczep spustowy. Przyspiesznik jest mechanizmem pomocniczym majacym na celu zmniejszenie sily wyma- ganej do sciagniecia spustu podczas oddawania strzalu. Dzieki zastosowaniu przyspiesznika zmniejsza sie wplyw ruchu palca strzelca na polozenie broni, a tym samym zwieksza sie celnosc strzalu. Znany jest mechanizm spustowy broni palnej, z przyspiesznikiem tzw. niemieckim. Bron palna zawierajaca przyspiesznik typu niemieckiego posiada dwa jezyki, jeden to jezyk spustowy a drugi to jezyk przyspiesznika. Przyspiesznik ma nad jezykiem umieszczony napinacz zakonczony zebem wspólpracujacym z zaczepem spustu, a po przeciwleglej stronie napinacz wspólpracuje z plaska spre- zyna przyspiesznika. Opora spustu natomiast opiera sie o sprezyne spustu, która ma za zadanie utrzymywanie spustu w odpowiednim miejscu tak, by mógl wspólpracowac z przyspiesznikiem. Opór jezyka mechanizmu spustowego jest regulowany za pomoca sruby regulujacej znajdujacej sie pomie- dzy spustem i przyspiesznikiem. Napiecie przyspiesznika typu niemieckiego zamontowanego w broni palnej nastepuje po odciagnieciu jezyka przyspiesznika w kierunku przeciwnym do wylotu lufy co po- woduje napiecie sprezyny przyspiesznika i zazebienie jego napinacza z zaczepem spustu. Najpierw nastepuje nieznaczne cofniecie spustu do tylu, a nastepnie lekkie przesuniecie do przodu. Dla wy- zwolenia strzalu wystarcza bardzo lekkie pociagniecie jezyka spustowego do tylu. Po krótkim i prawie niewyczuwalnym ruchu spustu zab napinacza przyspiesznika zostaje zwolniony z zaczepu spustu. Napieta sprezyna przyspiesznika powoduje w tym momencie gwaltowny ruch napinacza przyspiesz- nika, który zwalnia naprezony element mechanizmu uderzeniowego. Z bronia palna z naciagnietym przyspiesznikiem typu niemieckiego nalezy obchodzic sie bardzo ostroznie bowiem przez pomylkowe nacisniecie jezyka przyspiesznika do przodu mozna wywolac niezamierzony strzal. Znany jest równiez mechanizm spustowy broni palnej, z przyspiesznikiem tzw. francuskim, który zawiera jeden jezyk osadzony obrotowo na osi mocujacej w baskili broni lub przymocowany do komory zamkowej bedacy jednoczesnie jezykiem przyspiesznika i jezykiem spustu, napinacz przyspiesznika, dzwignie przyspiesznika, która znajduje sie pomiedzy korpusem spustu, a napinaczem przyspiesznika i jest osadzona wahliwie na poziomej osi, plaska sprezyne dzwigni przyspiesznika oraz plaska sprezyne przyspiesznika przymocowana do baskili lub komory zamkowej, oparta na napinaczu. Dzwignia przy- spiesznika ma ksztalt przypominajacy wydluzona litere „S” i jej dolna czesc wsparta jest na srubie regu- lujacej opór jezyka, osadzonej w korpusie spustu. W górnej czesci dzwignia ma zaczep, który z jednej strony zazebia sie z zebem napinacza przyspiesznika, a z drugiej strony zaczep sprzezony jest z plaska sprezyna dzwigni przyspiesznika. Korpus spustu jest osadzony obrotowo na osi mocujacej napinacz w dolnej czesci baskili. W stanie napietym, wyprofilowana dolna powierzchnia napinacza przyspiesznika przylega do gór- nej powierzchni dzwigni przyspiesznika i zab napinacza zazebia sie z zaczepem dzwigni. Nad napina- czem przyspiesznika znajduje sie opora spustu. W odróznieniu od rozwiazania z tzw. przyspiesznikiem typu niemieckiego, mechanizm spustowy broni palnej, z przyspiesznikiem typu francuskiego posiada tylko jeden jezyk obslugujacy i spust i dzwignie przyspiesznika. Napiecie spustu typu francuskiego na- stepuje po dosc lagodnym pchnieciu jezyka spustowego do przodu. W tym momencie nastepuje pola- czenie zeba napinacza przyspiesznika z zaczepem dzwigni przyspiesznika. Ruch jezyka do przodu po- woduje napiecie plaskiej sprezyny przyspiesznika. Mechanizm spustowy jest wiec przygotowany do przyspieszonego dzialania. Dla zapoczatkowania strzalu wystarcza bardzo lekki nacisk przesuwa- jacy jezyk spustowy mechanizmu spustowego do tylu, który to nacisk powoduje rozlaczenie zeba napi- nacza przyspiesznika z zaczepem dzwigni przyspiesznika. Strzelec w ogóle nie wyczuwa momentu gwaltownego ruchu opory spustu pod wplywem napietej sprezyny przyspiesznika. Mechanizm spustowy broni palnej, z przyspiesznikiem typu francuskiego jest stosowany w sztu- cerach, broni kombinowanej, ekspresach. Znane mechanizmy spustowe broni palnej, z przyspiesznikami maja skomplikowana budowe, w ich sklad wchodzi wiele elementów, które w broni zajmuja duzo miejsca. Rusznikarz lub producent broni musi z góry przewidziec czy dany model broni bedzie posiadal przyspiesznik czy nie i w odpo- wiedni sposób musi ja zaprojektowac. W broni palnej, w której producent nie przewidzial przyspiesznika PL 71 151 Y1 3 nie mozna zamontowac mechanizmu przyspieszajacego oddanie strzalu bez uprzedniego przerobie- nia konstrukcji ukladu spustowo-uderzeniowego lub konieczne jest przerobienie baskili i komory zam- kowej. W znanych rozwiazaniach, w których zastosowano przyspiesznik w broni palnej, napinacz przy- spiesznika wspólpracuje z kurkiem lub z iglica poprzez inny element mechanizmu uderzeniowego, który dopiero zwalnia kurek lub iglice. Mechanizm spustowy broni palnej, z przyspiesznikiem wedlug wzoru uzytkowego, zawierajacy jeden jezyk bedacy jednoczesnie jezykiem spustu i jezykiem przyspiesznika, korpus spustu osadzony obrotowo na osi mocujacej, napinacz przyspiesznika, sprezyne przyspiesznika oraz srube regulujaca czulosc przyspiesznika osadzona w korpusie spustu, charakteryzuje sie tym, ze napinacz przyspiesz- nika i sprezyna przyspiesznika z rolka sa osadzone w korpusie spustu, przy czym napinacz przyspiesz- nika ma krzywke przylegajaca do rolki, usytuowana w pionowej osi przekroju poprzecznego napinacza przyspiesznika i korpusu spustu oraz ma zaczep, który bezposrednio zazebia sie z kurkiem lub z innym elementem mechanizmu uderzeniowego broni. Sprezyna przyspiesznika jest spiralna i jest umiesz- czona w osi jezyka spustu. Napinacz przyspiesznika ma powierzchnie oporowa wsparta na srubie re- gulujacej czulosc przyspiesznika, osadzonej w korpusie spustu. Przedmiot wzoru uzytkowego zostal przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 przestawia prze- krój wzdluzny mechanizmu spustowego broni palnej, z przyspiesznikiem, w stanie napietym, fig. 2 przedstawia przekrój wzdluzny mechanizmu spustowego broni palnej, z przyspiesznikiem, w stanie zwolnionym. Mechanizm spustowy broni palnej, z przyspiesznikiem wedlug wzoru uzytkowego zawiera jeden jezyk 1, który jest jednoczesnie jezykiem spustu i jezykiem przyspiesznika, korpus 2 spustu osadzony obrotowo na osi mocujacej, w którym sa osadzone napinacz 3 przyspiesznika i sprezyna 4 przyspiesz- nika zakonczona rolka 5 oraz sruba 9 regulujaca czulosc przyspiesznika. Napinacz 3 przyspiesznika ma krzywke 6 przylegajaca do rolki 5, usytuowana w pionowej osi 8 przekroju poprzecznego napina- cza 3 przyspiesznika i korpusu 2 spustu. Napinacz przyspiesznika ma zaczep 7, który bezposrednio zazebia sie z kurkiem K. Zaczep 7 napinacza 2 moze wspólpracowac równiez bezposrednio z innym elementem mechanizmu uderzeniowego broni. Sprezyna 4 przyspiesznika jest spiralna i jest umiesz- czona wzdluz osi jezyka 1 spustu. Napinacz 3 przyspiesznika ma ponadto powierzchnie oporowa 10 wsparta na srubie regulujacej 9 czulosc przyspiesznika, osadzonej w korpusie 2 spustu. W broni lamanej korpus 2 spustu jest osadzony w dolnej sciance baskili, a w sztucerach w obudowie kablaka. Wlaczenie mechanizmu spustowego broni palnej, z przyspiesznikiem, wedlug wzoru uzytkowego nastepuje poprzez pchniecie jezyka 1 spustu do przodu w kierunku wylotu lufy, wówczas krzywka 6 napinacza 3 przyspiesznika opierajac sie o rolke 5 dziala na sprezyne 4 przyspiesznika i powoduje jej scisniecie. Mechanizm w tym momencie jest przygotowany do przyspieszonego dzialania. Dla rozpo- czecia dzialania wystarczy delikatny nacisk jezyka 1 spustu do tylu, który powoduje rozlaczenie za- czepu 7 napinacza 3 przyspiesznika z zaczepem kurka K, który jest elementem mechanizmu uderze- niowego. Wylaczenie spustu nastepuje poprzez mocne objecie jezyka spustowego 1 dwoma palcami i przysuniecie go powoli do tylu lub poprzez zabezpieczenie broni. Regulacje czulosci spustu tj. opór jezyka 1 spustu reguluje sie za pomoca sruby 9 regulujacej. Zakres regulacji wynosi od 50 g do 1,5 kg. Mechanizm spustowy broni palnej, z przyspiesznikiem wedlug wzoru uzytkowego ma zwarta bu- dowe, dzieki czemu zajmuje malo miejsca. Moze byc zastosowany w broni, w której wczesniej nie prze- widziano zastosowania przyspiesznika. W takim przypadku montaz mechanizmu spustowego wedlug wzoru uzytkowego polega na wymontowaniu dotychczasowego mechanizmu spustowego i zamonto- waniu w jego miejsce mechanizmu spustowego z przyspiesznikiem wedlug wzoru uzytkowego, bez ko- niecznosci przerabiania innych elementów broni, wspólpracujacych ze spustem. Taka zamiana nie wy- maga zastosowania dodatkowych elementów w juz istniejacej konstrukcji broni. W broni palnej, w której zastosowane zostanie rozwiazanie wedlug wzoru uzytkowego napinacz przyspiesznika moze bezpo- srednio wspólpracowac z kurkiem lub z iglica zwalniajac je lub moze wspólpracowac z innym elementem mechanizmu uderzeniowego, który nastepnie zwalnia kurek lub iglice. PL PL