Element do przepuszczania pojedynczego czynnika lub do przeplywowego kontaktowania czynników tej samej fazy lub róznych faz, zwlaszcza do urzadzen przemyslu chemicznego Przedmiotem wynalazku jest element do przepuszczania pojedynczego czynnika lub do przeplywowego kontaktowania czynników tej samej fazy lub róznych faz, w celu przeprowadzenia procesów chemicznych lub fizycznych pomiedzy kontaktowanymi czynnikami w celu intensyfikacji tych procesów, przeznaczony zwlasz¬ cza do urzadzen przemyslu chemicznego.Waznymi procesami zachodzacymi pomiedzy kontaktowanymi czynnikami w urzadzeniach przemyslu che¬ micznego sa procesy przenoszenia masy i ciepla. W procesach tych waznym warunkiem jest to, aby kontakt pomiedzy czynnikami byl intensywny, poniewaz reakcja chemiczna lub wymiana ciepla zachodza szybciej i dokladniej, czyli proces jest intensywniejszy. W procesach przemyslu chemicznego, takich jak destylacja, rekty¬ fikacja, wyparowywanie, ekstrakcja, absorpcja, desorpcja, wymiana ciepla i tak dalej, intensyfikacja reakcji jest konieczna, poniewaz mozna przez to zmniejszyc wymagania przestrzenne urzadzenia, jego ciezar, koszt wytwo¬ rzenia, pobór energii i inne koszty biezace.W celu intensyfikacji procesów zachodzacych w wymiennikach ciepla stosowanych w urzadzeniach prze¬ myslu chemicznego i w innych dziedzinach znane rozwiazania zawieraja zwykle otwory przeplywowe o stalych wymiarach, przez które przeplywaja czynniki/ Rozwiazania takie maja wade polegajaca na tak zwanym „nie¬ elastycznym dzialaniu", to jest nie dostosowuja sie do zmiennych warunków pracy. Aby usunac te wade proponowano wiele rozwiazan z otworami przeplywowymi o zmiennych wymiarach, na przyklad z unoszona przykrywa lub zunoszqnym pierscieniem. Rozwiazania te maja nadal te wade, ze nie moga we wszystkich przypadkach spowodowac zadawalajacej intensyfikacji mieszania kontaktowanych czynników, a zatem procesy sa przyspieszane mniej niz w zadanym stopniu. Ciezar i wymiary urzadzenia powoduja duzy pobór mocy oraz, duze zuzycie materialu i oczywiscie duze koszty podstawowe urzadzenia. Zuzycie czesci ruchomych, stosowa¬ nych w tych rozwiazaniach, równiez stwarza trudnosci.Celem wynalazku jest usuniecie wymienionych niedogodnosci. Cel ten zostal osiagniety wedlug wynalazku70 284 przez, to, ze element do przepuszczania czynnika zawiera jeden lub wiecej tworzacych otwór lub otwory czlo¬ nów, które na zasadzie odksztalcenia sprezystego ich materialów samoczynnie zmieniaja swoje ksztalty. Czlony te sa wyciete z plyty, przyczyni dlugosc ciecia jest niniejsza niz obwód czlonów. Majac na uwadze dzialanie elementu wedlug wynalazku ich przekrój, moze miec wiele róznych ksztaltów. Tak wiec czlony elementu wedlug wynalazku moga miec w przekroju ksztalt kolowy, prostokatny lub inny. Element wedlug wynalazku moze byc skonstruowany tak, ze niektóre czlony odpowiadaja sobie wzajemnie, na skutek tego, ze sa wykonane z jednej plyty lub innego pólwyrobu. Element wedlug wynalazku moze byc równiez skonstruowany tak, ze poszczególne czlony sa wykonane oddzielnie i przymocowane do podpory na przyklad przez spawanie lub przykrecenie.Element wedlug wynalazku zapewnia kontaktowanie czynników tej samej fazy lub róznych faz, przeply¬ wajacych przez niego, na skutek czego znacznie przyspiesza procesy chemiczne lub fizyczne i czyni je dokladniej¬ szymi. Koszty wytwarzania, zapotrzebowania materialu, ciezar i wymiary takiego elementu sa pomijalne w po¬ równaniu z odpowiednimi parametrami calego urzadzenia. Element wedlug wynalazku jest zdolny do odksztal¬ cen sprezystych pod wplywem impulsu spowodowanego przez przeplywajacy przez niego czynnik. Ponadto podczas dzialania czlony przenosza ruch drgajacy, na skutek czego wymiary otworu przeplywowego zmieniaja sie i powoduja zwiekszenie burzliwosci przeplywu. Element wedlug wynalazku moze byc wykonany ze sprezystego materialu, zwlaszcza ze stali nierdzewnej. Mozliwe jest równiez wykonanie elementu wedlug wyna¬ lazku, z materialu, który dziala jako katalizator reakcji pomiedzy czynnikami przeplywajacymi przez ten element. Element wedlug wynalazku moze byc równiez wykonany na przyklad przez pokrycie sprezystego metalu materialem katalizatora.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedsta¬ wia pierwszy przyklad wykonania elementu, w widoku z góry, fig. 2 - element z fig. 1 w przekroju, fig. 3 — dru¬ gi przyklad wykonania elementu, fig. 4 — element z fig. 3 w przekroju, fig. 5 - trzeci przyklad wykonania ele¬ mentu w przekroju, fig. 6 - element z fig. 5 podczas dzialania, fig. 7 — schematycznie urzadzenie z elementami z fig. 1 i 2, fig. 8 - schematycznie urzadzenie z elementami z fig. 3 i 4, fig. 9 - schematycznie inny przyklad wykonania urzadzenia z elementami, fig. 10 — czesc urzadzenia z fig. 9 w powiekszeniu.Jak pokazano na fig. 1 i 2 czlon 2 jest wykonany przez wyciecie z plyty wzJluz linii spiralnej. Tak wykonany czlon 2 odksztalca sie w czasie dzialania tak ze przyjmuje ksztalt sprezysty o stozkowej powierzchni ograniczajacej. Czynniki, których przeplyw jest pokazany liniami na fig. 2, podaja impuls na czlon 2 i powoduja odksztalcenie czlonu 2, na skutek czego wielkosc otworu lub otworów do przekazywania czynników mozna zmieniac w funkcji cisnienia lub warunków przeplywu. Na fig. 3 i 4 pokazano przyklad wykonania elementu do przekazywania materialu, gdzie czlony 2 w ksztalcie pily sa wykonane z plyty tak, ze ich zeby sa zwrócone nawzajem ku sobie. W czasie dzialania czlony 2 przyjmuja polozenie pokazane na fig. 4, przez co zostaja utworzone otwory przeplywowe dla kontaktowanych czynników tej samej fazy lub róznych faz. W tym warian¬ cie mozna rozwazac rozwiazanie korzystniejsze z punktu widzenia wykonawstwa, w którym czlony 2 sa wykona¬ ne jako oddzielne elementy i sa rozlaczalnie lub nierozlaczalnie przymocowane do preta wsporczego lub plyty wsporczej. Prety 3 przymocowane do plyty podstawy 1 ograniczaja nich czlonów, aby uniknac ich stalego odksztalcenia. Potrzeba takiego rozwiazania moze zaistniec wtedy, gdy ciecz splywa w dól po zatrzymaniu urzadzenia. Podobne ograniczniki ruchu mozna zastosowac w przypadku elementu z fig. I. Na fig. 5 i 6 pokazano przyklad wykonania elementu wedlug wynalazku w postaci stozkowej sprezyny zwojowej z drutu o przekroju prostokatnym. W tym przypadku otwory przeplywowe sa tworzone pomiedzy czlonami 2, przymocowanymi do plyty podstawy, przy czym czlony te mozna rozpatrywac jako zwoje sprezyny. Na fig. 7 pokazano przykladowe zastosowani* elementu wedlug wynalazku w polaczeniu z urzadzeniem kolumnowym wyposazonym w tarcza, na przyklad absorbera* W urzadzeniu tym w przestrzen ograniczona scianka 4 wbudowane sa plyty 5, na których sa umieszczone elementy do przepuszczania materialu, pokazane na fig. 1 i 2. Na fig. 8 pokazano urzadzenie do tego samego celu co urzadzenie z fig. 7 z tym, ze na plytach 8 zamontowane sa elementy z fig. 3 i 4. Na fig. 9 i 10 pokazano schematycznie przykladowe urzadzenie wyposazone w elementy wedlug wynalazku, przy czym jest to bezprzelewowe urzadzenie do rektyfikacji lub destylacji. W przestrzeni ograniczonej scianka 10 kolumny umieszczone sa plyty 11, na których wykonane sa komory ograniczone pokrywa 12, w której plaszczu zamonto¬ wane sa elementy wedlug wynalazku z fig. 1 12 lub 5 16. W urzadzeniu tym mozna wytworzyc przeplyw burzliwy, nawet w materiale zgromadzonym w niektórych plytach 11 majac na uwadze to, ze przechodzac przez3 70 284 otlony kontaktowane czynniki tej samej fazy lub róznych faz powoduja intensywne mieszanie równiez w stosie materialu zgromadzonego na plytach.Z opisanych przykladów wykonania widac, ze element wedlug wynalazku rózni sie od zaworów lub zasuw, stosowanych zwykle jako urzadzenia do przepuszczenia materialu, tym ze nie ma organów regulacyjnych do umozliwienia oddzialywania i obslugi z zewnatrz w celu zmieniania otworu przeplywowego podczas dzialania i tym, ze czlony zastosowane w tych elementach sa same zdolne do sprezystego odksztalcenia, na skutek czego otwory przeplywowe moga byc zmieniane w czasie dzialania, a ponadto tym, ze czlony te przenosza ruch drgajacy spowodowany dzialaniem zmiennych sil przylozonych do nich.Dzieki zastosowaniu elementu wedlug wynalazku sprawnosc urzadzen stosowanych w przemysle chemicz¬ nym mozna znacznie poprawic bez zwiekszania wymagan przestrzennych, ciezaru i kosztów wytwarzania urza¬ dzenia oraz bez zwiekszania ilosci uzytych materialów. Rezultaty te mozna uzyskac stosujac element wedlug wynalazku dzieki temu, ze kontakt przeplywowy pomiedzy czynnikami tej samej fazy lub róznych faz staje sie bardzo intensywny podczas przejscia przez taki element, co przyspiesza procesy chemiczne i fizyczne. PL PL